PROVINCIALE ZEEUWSE COURAKT
P.V.D.A. MET K.V.P. VOOR ONTWERP
KINDERBIJSLAGWET
Anti-revolutionairen
verwerpen compromis
Nasoetion zoekt naar vreedzame
oplossing Nieuw- Guinea-kwestie
Rekenkamer-rapport MOET openbaar worden
Vandaag..
Regering laakt
contact met
Indonesië
De vette jaren
Amateurs
204e jaargang - no. 150
Dagblad, uitgave van de ttrma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56- cent per
week, f 7,00 p, kw.; fr. p, p. 7,25
per kw. Losse nummers 13 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VL1SSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 28 juni 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie 4,—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1,25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2353 (b.g.g. red. 3508/3546, adv.3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red.2078/3169, adv. 2373); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213); Oostburg, tel. 2395; Terneuzen tel. 2116; Zierikzee red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
Alleen kamerfracties van V.V.D., C.H.U., S.G.P. en C.P.N. tegen
(Van onze parlementaire redacteur)
Het wetsontwerp op een algemene kinderbijslagverzekering
maakt sinds gisteravond een goede kans aangenomen te worden.
De Partij van de Arbeid, die zich tot nu toe nog steeds niet liad
uitgelaten over liet standpunt, dat zij onder de gewijzigde ver
houdingen zal innemen, heeft gisteravond in de Tweede Kamer
bij monde van de heer Berger duidelijk laten merken, dat zij liet
ontwerp zal steunen. De heer Berger zei, dat ziju politieke vrien
den en liij met het wetsontwerp instemmen en dat zij de voor
keur geven aan een algemene regeling boven een aparte regeling
voor de zelfstandigen.
Voorts drong- de heer Berger er op
aan loontrek kenden en zelfstandigen
gelijk te behandelen dus ook kinder
bijslag te geven voor de eerste twee
kinderen van de zelfstandigen en te
vens pleitte de heer Berger ervoor,
dat uit de schatkist een deel van de
hogere kosten van de kinderbijslag
zou worden betaald.
De heer De Kort, die namens de K.
V.P. het woord voerde, was vol lof
over het hetoog van de heer Berger,
dat hij uitstekend noemde. Ook hij
vroeg de regering kinderbijslag voor
de twee eerste kinderen van de zelf
standigen en het speet de heer De
Kort, dat de regering zich ten aan
zien van een bijdrage uit de algeme
ne middelen zo strikt afwijzend heeft
opgesteld.
's Middags was de antirevolutio
naire heer Smallenbroek ook al
opgekomen voor kinderbijslag van.
af het eerste kind van de zelfstan
digen en had toen verklaard niet
afwijzend te staan tegenovér een
aanvullende bijdrage hiervoor uit
de schatkist. De christelijk-histo-
rischen, de liberalen en de staat
kundig-gereformeerden verklaar
den zich tegen het wetsontwerp,
dat echter met de stemmen van
K.V.P. en P.v.d.A. een ruime
meerderheid kan verkrijgen.
Kabinet redden
De heer Berger ging in op het com
promis, waarvan hij" had gelezen en
hij vroeg of men in K.V.P.-kringen
nu zo zeker is, dat die aparte rege
ling voor de zelfstandigen er zóu ko
men. Hij herinnerde aan de uitspraak
van de 'minister van sociale zaken,
mr. Van Rooy, die met de staatsse
cretaris van economische zaken, dr.
Veldkamp en de staatssecretaris van
financiën, dr. Van den Berge achter
de regeringstafel was gezeten ge
daan, bij de behandeling van diens
begroting, dat hij het wetsontwerp
op de kinderbijslag nog onverkort
handhaaft. Wat de compromis-rege
ling zelf betreft durfde de heer Ber
ger te voorspellen, dat deze slechts
0.2 tot 0.4 procent goedkoper zal zijn
dan de algemene verzekeringswet.
is het 375 jaar geleden,
dat Venlo door de hertog van
Parma werd ingenomen.
Daarmee redt men dan een kabinet.
Het is te geef, zo merkte de socialis
tische afgevaardigde onder grote hi
lariteit op. Het deed hem goed, dat
de heer Smallenbroek zich 's middags
zo duidelijk en elegant van het com
promis had gedistancieerd. De heer
Berger zei zelf liever het advies te
volgen van de hoofdredactie van Het
Vrije Volk, n.l. om de voorstellen op
hun sociale waarde te beoordelen.
Toeslag per rund
De heer Berger verdedigde uitvoerig
het recht op kinderbijslag. „Ik krijg
wel eens het gevoel, dat sommige
mensen minder moeite hebben met
het geven van een toeslag per rund
dan per kind". Om principiële cn
technische redenen was hij tegen eèu
(Zie slot pag. 3 kol. 3)
Donderdag viert Z.K.H. Prins
i Bernhard der Nederlanden zijn
I vijftigste verjaardag. Op pagi-
na negen schenken wij uitvoerig
aandacht aan dit tiende lustrum.
(Foto Max Koot)
De regering lieeft geantwoord op de
door de Tweede-Kamerleden De
Graaf (k.v.p.) en Burger (p.v.d.a.)
schriftelijk gestelde vragen in ver
band met het door de zogenaamde
groep-Rijkens opgenomen contact
met de president van Indonesië.
Minister-president De Quay schrijft
in antwoord op de vragen van de heer
De Graaf, dat het hem bekend is, dat
enkele particuliere Nederlanders
reeds meermalen contact -hebben ge
had met de president van Indonesië
met de bedoeling de mogelijkheid van
verbetering der verhouding tussen
ons land en Indonesië te onderzoe
ken.
Aan de regering is niet gebleken, zegt
de heer De Quay verder, dat de ver
houding tussen Nederland en Indone
sië gebaat is bij deze contacten. Zo
is door het verslag, dat hem van de
gehouden besprekingen is gedaan,
duidelijk bevestigd, dat Indonesië
voor een Verbetering der betrekkin
gen voorwaarden stelt, die de status
-* Nieuw-Guinea be'-
„Indonesische volk wenst actie van het leger"
J. SMALLENBROEK
geen compromis
Indonesië moet nog- beslissen of de betrekkingen met Nederland
„gelikwïdeerd of genormaliseerd" zullen worden. Dit is gisteren
door de Indonesische minister van defensie, generaal Nasoetion
verklaard op een persconferentie in Bonn, die door een twintig
tal Nederlandse journalisten werd bijgewoond. „Indonesië", ver
klaarde Nasoetion, „moet zijn betrekkingen met Nederland of
geheel likwideren, of ze normaliseren. Wij hebben een zekere ter
mijn vastgesteld om daar binnen te beslissen welke weg we zul
len nemen".
Maar, voegde de minister er aan toe,
Indonesië moest eerst zijn rijstpro-
duktie en problemen van interne vei
ligheid, onderdelen van zijn driejaren
plan, regelen. Nasoetion bleef er bij
dat Nederlands Nieuw-Guinea Indone
sisch is en deel van de republiek In
donesië moet worden. Pas na regeling
van het probleem Nieuw-Guinea, kan
de kwestie van hervatting van diplo
matieke betrekkingen tussen Dja
karta en Den Haag worden opgeno
men. „De kwestie van diplomatieke
betrekkingen is een secundaire", al
dus de minister.
Nasoetion, die een wit uniform droeg
ontving de Nederlanders een uur in
de grote conferentiezaal van het ho
tel Koningshof, Hij richtte zich in het
Nederlands tot de Nederlandse jour
nalisten, van wie de meesten maan
dag telefonisch vanuit Bonn voor de
ze persconferentie waren uitgenodigd.
Na zijn haperende woorden van wel
kom „excuseert U mij, ik kan niet
zo goed uit mijn woorden komen"
verklaai'de de Indonesische minister
van defensie dat prof. Duynstee in
Nederland ten onrechte de indruk
heeft gewekt, dat hij concrete voor
stellen zou hebben gedaan.
Autonoom
Ik heb met prof. Duynstee slechts
informeel gesproken om de moge
lijkheden te exploreren en ik hoop
te dat daarover niets gepubliceerd
zou worden, zei Nasoetion. Er is
geen sprake van, aldus voegde hij
er aan toe dat ik onze nationale
claim zou hebben laten vallen.
Wel heb ik gepoogd in Nederland
en in Westelijk Irian de overtui
ging te vergroten dat de beste op
lossing voor het conflict zou zijn
dat West Irian als autonoom deel
terugkomt in het kader van Indo
nesië, waarvan het altijd een deel
is geweest.
Zou deze overtuiging in Nederland
Zie slot pag3 kol. 5)
ZEELANDS STATEN MENEN:
Langdurig debat
over procedure
DE STATEN VAN ZEE
LAND hebben zich gister
morgen als waren zij de
Verenigde Naties in New
York uitvoerig met een
procedure-debat beziggehou
den. Onderwerp: de verschrij
vingen. Uitslag: Gedeputeer
de ptaten zullen minister To-
xopeus vragen het vertrou
welijk karakter van het „ver
schrijvingsrapport", dat de
Kekenkamer over Goes eu de
provincie heeft uitgebracht,
zo spoedig mogelijk op te
heffen. Daarmee zal dan be
reikt zijn dat het rapport
door de Staten in het open
baar kan worden besproken.
Als Ingekomen stuk prijk
te gisteren op de agenda de
brief van Gedeputeerde Sta
len over het onderzoek, dat
tie Algemene Rekenkamer
heeft ingesteld naar onre
gelmatigheden bij de pro
vinciale waterstaat. In deze
brief meldden Gedeputeer
den zoals men zich zal
herinneren dat minister
Toxopeus hen had bericht,
dat het onderzoek van de
Rekenkamer had uitgewe
zen dat zij niets hadden af
geweten en ook niets had
den kunnen afweten van tie
verschrijvingen bij de pro
vinciale waterstaat of die
in Goes. Het rapport, waar
op de minister zich baseer
de, had liij het college toe
gezonden cn later liad hy
medegedeeld er geen be
zwaar tegen te hebben, dat
dit stuk ter vertrouwelijke
kennisneming voor de Sta
tenleden ter inzage werd
gelegd.
Tot zovgr de situatie bij het
begin van het debat gister
morgen. Toen het ingekomen
stuk aan de orde kwam stel
de de fractievoorzitter van de
P.v.d.A., de heer L. P. van
Oorschot, voor om deze zaak
normaal in de afdelingen te
behandelen, waarna dan tij
dens de volgende vergaderin
gen van de zomerzitting (op
1 augustus aanstaande) in
liet openbaar over de ver
schrijvingsaffaire kon wor
den gesproken. Dat was een
redelijk voorstel, maar er
deed zich een kleine compli
catie voor. En op deze com
plicatie nu vestigde de C.H.-
woordvoerder A. H. S. Ste-
merding dë aandacht.
Dit was namelijk het moeilijke
punt: als er in de afdelingen over
deze zaak werd gesproken, dan
zou zonder twijfel ook het (ver
trouwelijke) rapport van de Re
kenkamer in discussie komen.
Maar aangezien liet verslag van
het afdeliugsouderzoek een open
baar stuk is, werd dit spreken
in de afdelingen over het rapport
onmogelijk: via. het verslag zou
het immers dan toch weer naar
buiten komen.
Daarom vroeg de heer Stemer-
ding zich af of het dan maar niet
beter was een andere methode
van behandeling te kiezen en met
grote aarzeling concludeerde hij:
„Er zal dus over deze zaak ver
trouwelijk vergaderd moeten wor
den. Ik zou dit willen aanbevelen,
al doe ik dat contre-coeur, want
het gaat hier om een publieke
zaak, die publiekelijk behandeld
moet worden. Maar ik zie geen
andere weg..."
Rond deze beide standpunten
afdelingsonderzoek of vertrouwe-
Zie slot pag. 2 kol. 2)
De lancering van een verbeterde versie
van de intercontinentale ballistische ra
ket van het type Atlas is op Cape Cana
veral in Florida mislukt. De raket ont
plofte anderhalve minuut na het opstij
gen. Zij had een afstand van ongeveer
12.000 km moeten afleggen. Dit was de
zevende mislukking op in totaal tien lan
ceringen van de nieuwe Atlas-versie.
had in Indonesië de Nieuw-Guinea-
kwestie nodig om het gezag van Soe-
karno en zijn groep dat nog
uiterst wankel was te versterken
en daarom legde men de nadruk op
de „mythe" dat de strijd tegen Ne
derland nog altijd voortduurde, dit
maal dan om. Nieuw-Guinea.
Uaarbij kwam dat de werkelijke
verzetsstrijd tegen Nederland na
1945 aanvankelijk een totale
nederlaag was geworden, maar de
leiders van het verzet thans vor
men zij de bovenlaag in het Indo
nesische leger konden die neder
laag niet verkroppen.
Zij wilden niet aanvaarden, dat
de onafhankelijkheid kwam via een
„politieke" overwinning alleen, waar
mee het leger niet of nauwelijks te
maken had. Dus steunden de militai
ren sterk de „mythe" van het nog
onder Nederlandse heerschappij zuch
tende Nieuw-Guinea, dat bevrijd
moest worden.
Het merkwaardige is nu dat in de
laatste jaren het leger minder be
hoefte heeft gekregen aan de Nieuw-
Guineamythe, omdat het zich erop
kan beroemen in de achterliggende
jaren diverse opstanden te hebben
neergeslagen en de eenheid van het
land te hebben hersteld. Ook Soekar-
no heeft op het politieke vlak iets
minder behoefte aan de mythe, want
het gezag van zijn groep is thans vrij
sterk gevestigd.
Er is dus geen enkele reden om
aan te nemen, dat de Indone
sische regering op dit ogenblik
bijster verheugd zou zijn met de
verwerving van Nieuw-Guinea en dat
ze dan plotseling bereid zou zijn met
de Nederlanders een verbroederings
feest te vieren. Men zou het verkrij
gen van Nieuw-Guinea hoogstens
etaleren als een internationaal suc
cesje, maar voor de rest zou men de
Nederlanders laten voor wat ze zijn:
de verdreven en onteigende kolonisa
tors. Dat zullen ze dan nog wel blij
ven voor ten minste de tijd, dat de
heer Soekarno aan het bewind is en
dat ondanks alle beloften van het te
gendeel afgelegd door meer welwil
lende figuren als generaal Nasoetion.
Het is niet waarschijnlijk, dat de ge
neraal zijn beloften (die overigens
heel vaag zijn) kan waarmaken.
Resumerend moet dus gezegd wor
den, dat de Nederlandse zakenlieden
en hun medestanders met hun activi
teiten in elk geval een nutteloze en
misschien zelfs wel een slechte dienst
hebben bewezen aan Nederland. Hun
commerciële verlangens zijn niet in
harmoniei met de politieke werkelijk
heid. Zij hadden er beter aan gedaan
zich niet te wagen op het diplomatie
ke terrein, dat op grond van deskun
digheid en betei'e geïnformeerdheid
voorbehouden moet blijven aan het
Nederlandse ministerie van buiten
landse zaken.
In het Oude Boek, c?at zeker niet is
geschreven als economisch hand
boek, maar dat toch vele zakelijke
lessen bevat, staat het verhaal van de
zeven vette en de zeven magere jaren.
Dat verhaal leert ons, hoe er na tij
den van stijgende welvaart steeds tij
den aanbreken van verminderde wel
vaart of van armoede. Wij zeggen dat
tegenwoordig wat ingewikkelder en
we spreken van hoogconjunctuur en
laagconjunctuur, waarbij we de con
junctuurbeweging als een soort golf
beweging zienAcht of tien jaar
lang stijgt de conjunctuur en dus
de welvaart en dan zijn we op de
top van een golf en
daarna zakken we
in een golfdal
't dal van de laag
conjunctuur.
De vraag of dat nu
altijd zo moet blijven, kunnen we wel
even buiten beschouwing laten als we
constateren, dat het tot nog toe al
tijd zo is geweest en dat we er dus
goed aan doen voorlopig met dat ver
schijnsel nog rekening te houden.
Dat we nu al een aantal jaren in
een hoogconjunctuur leven, weet
iedereen. We zagen de welvaart
om ons heen toenemen en optimisten
namen aan, dat die hoogconjunctuur
zeker nog wel tien jaar kon duren.
Sedert enige maanden echter spreken
de beurzen van Westeuropa en de Ver
enigd Staten een andere taal. Vooral
de koersdalingen van deze week op de
effectenbeurzen van Amsterdam, Lon
den, Parijs en Frankfurt hebben
schrik veroorzaakt.
De koers van het Philips-aandeel op
de Amsterdamse beurs is na een
hoogtepunt in het vorig jaar van meer
dan 1300, thans gezakt tot beneden de
1000. Overigens liepen ook alle andere
koersen sterk achteruit. Men schrijft
dat toe aan de ongewisse internatio
nale toestand en aan economische
moeilijkheden, die zich in Westeuropa
en Amerika onder meer demonsteren
op het gebied van de valuta. Dat kan
juist zijn, maar wanneer we kijken
naar de lijn van het koersverloop over
een wat 'langere tijd, dan wijst die
lijn toch duidelijk uit, dat we over de
top van de hoogconjunctuur heen zijn
en dat het dus niet gaat om een in
zinking van een week of een paar
weken onder invloed van wisselvallig
heden.
En als we over de top heen zijn, dan
wordt het nu zaak om er voor te zor
gen, dat het teruglopca van de con
junctuur zo goed mogelijk wordt op
gevangen, opdat na de vette jaren
geen al te magere jaren komen. Dit
alles in het vertrouwen, dat er zich
na verloop van enige jaren wel weel
een nieuwe hoogconjunctuur zal mel
den!
De Nederlandse regering is in een
lastig parket gebracht door en
kele amateur-diplomaten, die
zich al geruime tijd bemoeien met de
verhouding Nederland-Indonesië. Het
gaat hier voornamelijk om een groep
je Nederlandse zakenmensen, die met
weemoed terugdenken aan de dagen,
waarin hun bedrijven veel profijtelijk
werk in Indonesië konden verrichten.
Zij menen, dat die dagen kunnen te
rugkeren, wanneer maar eerst
de verhouding Nederland-Indonesië
wordt verbeterd. Als inleiding tot die
verbetering willen zij Nederlands
Nieuw-Guinea ten geschenke geven
aan Indonesië.
In de laatste maanden hebben zij
herhaaldelijk gepoogd met voor
aanstaande Indonesiërs in contact
te komen, maar de ontvangst aan
Indonesische zijde was bepaald koel.
Commercieel bezien kan er geen be
zwaar tegen bestaan, dat Nederland
se zakenlieden contact onderhouden
met Indonesiërs. Het ging hier echter
niet uitsluitend om commerciële con
tacten, maar om de belangen van
het koninkrijk der Nederlanden en
het komt ons toch wel bijzonder on
juist voor, dat deze belangen bespro
ken worden door zakenmensen, die
zichzelf opwerpen als een soort
„koeriers" tussen de Nederlandse
regering en de Indonesische autori
teiten.
Uit alles blijkt, dat deze „koeriers"
een hecht verband zien tussen de
onteigening en inbeslagneming
van de Nederlandse bedrijven in In
donesië en de weigering van Neder
land om Nieuw-Guinea aan Indonesië
af te staan.
Zij en enkele van hun politieke vrien
den menen, dat er over het hervat
ten van de Nederlandse bedrijvigheid
in Indonesië te praten zou vallen,
wanneer Indonesië eerst zijn zin zou
krijgen in de Nieuw-Guinea-affaire.
Deze overweging echter is al te een
voudig om waar te kunnen zijn. Men
kan namelijk rustig zeggen, dat de
Indonesische regering ook tot inbe
slagneming en onteigening van het
Nederlandse bezit zou zijn overge
gaan als er geen Nieuw-Guineakwes-
tie had bestaan.
Er is direct na de jongste wereld
oorlog in vele voormalige kolo
niën en niet-zelfbesturende ge
bieden een politieke theorie ontstaan
waarbij het bezit van de voormalige
kolonisators weid beschouwd als een
soort oorlogsbuit. Die theorie werd
door Moskou sterk bevorderd en men
vond er het woord ..dékolonisatie"
voor uit. De grote stoot tot het in be
slag nemen kwam van de Egyptische
dictator Nasser, die het Suez-kanaal
pakte en die tot de ontdekking kwam,
dat hij dit uiteindelijk ongestraft kon
doen.
Daarmee was het hek van de dam
voor verscheidene andere „jonge"
landen en Indonesië liep gewoon met
deze stroom mee. Dat hef de Nieuw-
Guineakwestie als voorwendsel ge
bruikte, laat zich verklaren uit ty
pisch Indonesische oorzaken. Men