PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
PRESIDENT TSJ0MBE VRIJGELATEN
Overbruggingsactie en hulpfonds voor
getroffen boeren op Schouwen
„We gaan van Kongo
groot land maken"
Laotiaansè prinsen
vinden vergelijk
Vandaag...
IN BELGIË IN
OKTOBER GEEN
KONINGSKIND
r
Koud water
204e jaargang no. 146
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en P. B,
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W, Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 66 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 23 juni 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 ceni per
m.m. Minlm. p. advertentie 4,—.
ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regeJ mei een minimum
van 1,25- grieven bureau
van dit slad" 25 cent meer.
Giro no. 259300 P.2 O. Middelburg.
Bureaus: Vllsslngen Walstr 68-60. tel. 2355 <b.g.g red 8508/3546. adv 8647/3643); Middelburg. Markt 61. tel 3341 (b.g.g red. 2078/3169. adv 2375); Goes Gr, Markt 2. tel 6140<b.g.g. red 7853. adv. 6213): Oostburg. tel 2295, fe» neuzen ie) 2116. Zienksee red tel 2425 adm tel 2094.
„BOMBOKO IS M'N BESTE VRIND"
In een gistermiddag door liem in Leopoldstad gehouden pers
conferentie heeft president Tsjombe van Katanga medegedeeld
van liet middaguur af weer vrij te zijn. Hij verklaarde erin te
hebben toegestemd met zijn „broeders van de vroegere Bel
gische Kongo" samen te werken om daar „een zeer groot land"
van te maken. Op een vraag of hij weer naar het kamp, waar
Iiij was gevangen gehouden, zou moeten terugkeren, antwoordde
generaal Moboetoe, die naast Tsjombe was gezeten: „Dat is
voorbij".
Tsjombe, die zijn persconferentie in de ambtswoning van pre
mier Ileo hield, verklaarde als gevolg van „buitenlandse invloe
den" te zijn gearresteerd. Hij sprak woorden van lof voor ge
neraal Moboetoe, die volgens hem „boven allen verheven" was.
Tsjombe verklaarde zo spoedig mogelijk naar Elisabethstad te
willen terugkeren, doch dat hij net zo lang in Leopoldstad zal
blijven, als door de autoriteiten van de centrale regering wordt
nuttig geacht.
Een groep van tien Nederlandse man
nequins Is donderdag van Schiphol
met een ,Toepolef' van de ,Aeroflot'
naar Moskou gevlogen om daar ten
behoeve van een groep Nederlandse
confectionairs een reeks van 15 mo
deshows te geven.
De vrolijke groep op de trap naar
Tsjombe, die op 26 april te Coquilhat-
stad door soldaten van het Kongolese
leger werd gearresteerd, toen hij
daar een bijeenkomst van Kongolese
regeringsleiders verliet, kwam om
15.51 uur bij het huis van premier
Joseph Ileo aan.
Hij was vergezeld van zijn minister
van buitenlandse zaken, Evariste
Kimba, die gelijk met hem was ge
arresteerd.
Tsjombe zag er goed uit en schudde
glimlachend handen met de vele jour
nalisten. Bij zijn aankomst werd hij
ontvangen door premier Ileo, die hem
eerst even terzijde nam voor een kort
gesprek onder vier ogen.
Loemoemba-tafel
Tesamen met Ileo, Justin Bomboko,
minister van buitenlandse zaken, vi
ce-premier Jean Bolikango, generaal
Moboetoe en Kimba nam hij plaats
aan een lange notenhouten tafel, de
zelfde waar Loemoemba zijn perscon
ferenties placht te houden.
Ileo leidde hem in als „de heer pre
sident Tsjombe" en zei „hij heeft ver
zocht op een persconferentie een ver
klaring af te leggen en hier is hij
dan''.
...is het 25 jaar geleden, dat
c de Nederlandse romanschrijver J
S en sarcastisch-ironisch .criticus
Frans Coenen te Amsterdam a
overleed. c
v\\aa/vv\w*vvvvvaivvvvvvv
Noodlanding van
K.L.M.-toestel
Woensdag heeft een toestel van de
K.L.M. een noodlanding moeten ma
ken op liet vliegveld Idlewild bij
New York. Tijdens de landing schoot
de machine van de landingsbaan af.
Er deden zich geen persoonlijke onge
vallen voor.
De DC-8 uit Amsterdam had aan de
verkeerstoren van Idlewild laten we
ten, dat er moeilijkheden waren met
het hydraulisch systeem. Er werden
onmiddellijk vijf brandweerauto's
naar de baan gezonden.
De machine maakte echter een goede
landing, maar slipte van de baan af
naar de linkerkant. Daar kwam het
toestel tot stilstand. Niemand werd
gewond. Er ontstond geen brand.
Ontslag Britse
marine-minister
geweigerd
De Britse minister van marine,
lord Carrington heeft zijn ont
slag aangeboden na de onthul
lingen over de lekken bij de ma
rine, aldus heeft premier Mac-
millan te Londen in bet Lager
huis meegedeeld.
Macmillan zei echter dat lord
Carringtons ontslag niet was
aanvaard.
Hij voegde eraan toe dat disciplinaire
maatregelen waren genomen tegen
andere regeringsfunctionarissen die
een collega marinegehcimen hadden
laten behandelen, die hij had doorge
geven aan de Russen. Macmillan zei
dat. de marine haar controle had
verscherpt en voorspelde flat moge
lijk verder nog verandering zou wor
den gebracht in de veiligheidsmaat
regelen van het departement.
Meisje in put verdronken
Gistermiddag is het twaalfjarig meis
je F. Oomen uit Bruchem verdronken
in een put, die was gegraven bij de
aanleg van een weg. Het meisje kon
niet zwemmen.
Tsjombe verklaarde: „Ik zou U graag
willen vertellen, dat ik een vrij man
ben. Om twaalf uur hedenmiddag ben
ik vrijgelaten".
Omarming
Na afloop van de persconferentie,
voordat de verslaggevers het huis
verlieten, kon men Tsjombe Bom
boko zien omarmen en hem horen
roepen: „Dit is myn beste vriend".
Het was Bomboko, die nog geen
maand geleden aan de pers be
kendmaakte, dat Tsjombe voor
verraad zou moeten terecht staan
en werd beschuldigd van moord
op Loemoemba.
Op een vraag of de twintig Katan-
gese parlementsleden zondag naar
Leopoldstad zouden komen om de
opening van het parlement bij te wo- I
nen, antwoordde Tsjombe, dat het
fysiek onmogelijk was de afgevaar
digden uit de verschillende delen van
het land tegen die tijd in Leopoldstad
samen te brengen. Tsjombe zei zelf
graag naar huis te willen terugkeren,
omdat hij de laatste twee maanden
zjjn zaken niet had behartigd en uok
zijn vrouw al die tijd niet heeft ge
zien.
Gezondheid geeft reden
tot voorzichtigheid
Te Brussel heeft gisteren een
woordvoerder van liet hof ver
klaard, dat „er geen sprake van
een koninklijke geboorte is in
oktober van dit jaar".
„De personen, die dit tijdstip
als de vermoedelijke datum
naar voren hebben gebracht,
zijn er volkomen naast", aldns
de woordvoerder.
Hij zei dat ten paleize een officiële
verklaring zou worden uitgegeven,
zodra er redelijke zekerheid bestond,
dat de koningin in verwachting was.
„Zoals premier Lefèvre bij de terug
keer van het koninklijk paar, na hun
bezoek aan het Vatikaan had aange
kondigd, hoopt de koningin in blijde
verwachting te zijn, maar het is nog
te vroeg om zeker te zijn van een
zwangerschap", aldus de woordvoer
der.
Bovendien wees hij erop dat in de
aankondiging over het uitstel van
het statiebezoek aan Engeland, geen
melding werd gemaakt van zwanger
schap, maar slechts van „de gezond
heidstoestand van de koningin en de
voorzorgsmaatregelen die deze met
zich meebrengt".
De woordvoerder verklaarde dat de
gezondheid van de koningin voortref
felijk was, maar reden gaf tot enige
voorzichtigheid. Ook bevestigde hij,
dat zij onder geregelde controle staat
van een specialist.
Op het vliegveld Ypenburg arriveer
de donderdagochtend de Belgische
premier Lefèvre die een kort
kennismakingsbezoek aan ons land
bracht.
Zijn Nederlandse ambtgenoot, minis
ter-president prof. J. de Quay teas
ter begroeting op de luchthaven aan-
wezig.
KONING ALS KABINETSFORMATEUR
De drie Laotiaansè prinselijke
rivalen hebben donderdag be
kendgemaakt, dat zij koning Sa-
vang Vatthana zullen verzoeken
een regering te vormen in Laos.
De regering zou het karakter
moeten dragen van een „natio
nale eenheid".
In een verklaring die door de drie
prinsen aan het einde van hun vier
daagse „verzoeningsbespreking" werd
uitgegeven, maakten zij bekend, dat
alle politieke groeperingen in de
„voorlopige" regering van Laos zul
len zijn vertegenwoordigd.
Over de vorming van de regering
luidde de verklaring als volgt: „De
regering zal worden gevormd door
middel van een speciale procedure,
waarbij de koning de plannen ont
werpt en de leden onmiddellijk be
noemt, zonder dat zijn besluiten de
goedkeuring van de volksvertegen
woordiging behoeven".
In de prinselijke verklaring werd ook
de verwijdering van alle buitenland
se militaire eenheden uit Laos ge-
eist. Voor de Franse militaire bases,
die in Laos werden ingericht, op
grond van de overeenkomst van de
conferentie te Genève, in 1954 aan
het einde van de oorlog in Indochina,
wordt deze aangelegenheid „nader
bestudeerd".
De strijdmacht in Laos wordt samen
gevoegd tot een „uniform nationaal
leger", aldus de verklaring.
De prinsen legden de nadruk op het
feit, dat een neutraal Laos uitslui
tend buitenlandse hulp moet aanvaar
den, waaraan geen politieke banden
vastzitten.
Co-existentie
Zij zeiden verder, dat Laos de vijf
principes voor vreedzame co-ëxis-
tentie in het programma voor bui
tenlandse aangelegenheden moesten
opnemen. Deze vijf principes zijn een
bekend onderdeel van het Russische
vredesprogram. Laos zou vriend
schappelijke betrekkingen moeten
aanknopen met het buitenland en met
name met de „'buurlanden".
Dit zijn: communistisch China, com
munistisch Noord-Vietnam, het neu
trale Birma en Cambodja, het pro-
westerse Thailand en Zuid-Vietnam.
In de verklaring drongen de prin
sen er bij de voorlopige regering op
aan „geen buitenlandse interventie
in de binnenlandse aangelegenheden
van Laos toe te staan, in welke
vorm dan ook". „In de toekomst"
zou een volgende prinselijke bijeen
komst worden gehouden, waarbij de
vorming van de coalitieregering zou
worden besproken.
De „neutrale" woordvoerder Phol-
sena zei: „De resultaten die nu zijn
bereikt, stemmen tot tevredenheid"
IR. GEUZE OP Z.L.M.-VERG ADERING:
Minister Korthals
over Deltaplan
DE MET ZOVEEL spanning
tegemoet geziene landbouwda-
gen van de Z.L.M. op Noord-
Beveland zijn donderdag begon-
nen. In de na de officiële ope
ning van de tentoonstelling ge
houden algemene zomervergade
ring sprak de algemeen voorzit
ter van de Z.L.M., ir. M. A.
Geuze een rede uit, waarin
hij uitvoerig de situatie van
de landbouw schetste, zowel
in de wereld, in Nederland
als in Zeeland. Spreker tijdens
de middagvergadering was de
minister van verkeer en water
staat, drs. H. A. Korthals, die
de veranderingen in Zeeland be-
I lichtte, als gevolg van tie uitvoe- 1 donderdagmorgen had besloten een
i rihp van hef IToltnnln n overbruggingsactie te beginnen voor
I rmg Vail net l/enapian. 0p gchouwen-Duiveland getroffen
In Hp rpile van ir P,pii7p twa. boere11 en elders uit Zeeland. Men
i in ue ïeat van li. Vjcuze hwa- ,]pnut: <ia«rh;; aan hp vpr«trAiri
men enkele nieuwe aspecten
naar voren:
er zal een bijstandsactie
worden gevoerd voor de in
ernstige moeilijkheden ver
kerende boeren op Schou
wen -Duiveland, waarbij
men denkt aan het ver
strekken van renteloze
voorschotten en aan de in
stelling van een hulpfonds.
voorts overweegt de
Z.L.M. de instelling van
een eigen pacht- en taxa
tiebureau.
Ir. Geuze deelde de vergadering, die
werd bijgewoond door honderden
Zeeuwse boeren en lal van genodig
den, mede dat het hoofdbestuur van
de Z.L.M. in zijn vergadering van
denkt daarbij aan de verstrekking
van renteloze voorschotten in enkele
tientallen noodgevallen. Dit in af
wachting van een bystandsregeling
van de overheid. Deze actie zal moe
ten leiden tot instelling van een hulp
fonds met een blijvend karakter. De
actie zal zo mogelijk worden ge
voerd via de gewestelijke Baad voor
Zeeland van het Landbouwschap.
Staande de hoofdbestuursverp-ude-
ring zegde een vijftal aanwezigen in
totaal 4500 toe. aldus ir. Geuze.
„We hopen, dat. cr spoedig meer
dit voorbeeld zullen volgen".
Ir. Geuze wees er in zijn rede op, dat
het weer voor de landbouwer altijd
een risicofactor betekent. „De boer
kan de drie produktiemethoden na
tuur, arbeid en kapitaal nog zo opti
maal trachten te combineren, hij kan
zijn grord nog zo goed in orde heb
ben, hij kan nog zoveel arbeid en ka
pitaal aanwenden, een andere natuur
lijke factor, het uitermate grillige
weersverloop van de laatstè jaren
slaat hem ie pogingen uit handen".
De jaren 1959 en I960, respectievelijk
droog en nat, vormen twee extreme
tegenstellingen, vervolgde ir. Geuze
Hij herinnerde aan de grote schade
in de polder Schouwen en in het
fruitteeltgebied in de Westhoek van
Schouwen. Plaatselijk is sprake van
een „rampachtig karakter", zei de
Z.L.M.-voorzitter ervan.
Moeilijkheden
Verder sprekende over de moeilijkhe
den in dit gebied, verklaarde ir. Geu
ze, dat in 54 ha boomgaard een to
tale schade is van een half miljoen
gulden, doordat van 20 ha alle bo
men zijn doodgegaan ten gevolg
van zuurstofgebrek. In de overige
34 ha is het niet meer mogeliik eco
nomisch te werken. Ook aan de land
bouw in de polder Schouwen voor
al rond Ket'kwerve, tussen Brouwers
haven en Den Osse en langs de de-
lingsdijk is grote schade toege
bracht. Ook hier zijn volgens ir.
Geuze de verschijnselen zo abnor
maal, dat „we ons vertwijfeld afvra
gen: weten we niet meer'welke risi-
Zie slot pag2 kol. 2)
Voor verslag Z.L.M.-dagen
•ie ook pagina negen.
V\WAWAWVA/VWvWWVV
föantli
Tijdens de Z.L.M.-vergadering,
gisteren in Kamperland, heeft
de minister van verkeer en wa
terstaat een rede uitgesproken. Zijn
toespraak zou zo meenden vJcn
en wij behoorden daartoe het
hoogtepunt worden van deze bijeen
komst. Helaas is dat niet het geval
geweest: de minister heeft volstaan
met het houden van een vaag praat-
e, waarin hij niets, maar dan ook niets
leeft gezegd: zelfs de beleidslijn van
zijn departement kwam cr niet in naar
voren. De bewindsman maakte de in
druk, dat hij zich er geheel geen re
kenschap van had gegeven wie zijn
publiek vormden. Voor zover wij de
Z.L.M.-leden kennen gaat het hier om
landbouwers, die hogelijk zijn geïn
teresseerd in de zaken van de water
staat en die zich goed op de hoogte
houden van de ontwikkelingen op dit
terrein. Velen van hen zijn bij het
waterschanswezen betrokken en zij
spellen elk woord, dat van Haagse
zijde over polders en waterschappen,
vooral in verband met het Deltaplan,
wordt gezegd. De
minister daarente
gen ging er blij
kens zijn rede van
uit, dat zijn pu
bliek bestond uit
toeristen, die op excursie waren bij
de Deltawerken en een toelichting
nodig hadden: hij gaf onder meer
een uiteenzetting van de achtergron
den. die hadden geleid tot het Delta
plan en vertelde voorts op een decla
matietoon algemeen bekende zaken
over polderconcentratie, bijdragen,
schade-regelingen en wat dies meer
zij. Zo deelde hij onder meer mee.
dat de bijdragenwet zich in een zeer
ver gevorderd stadium bevindt en dat
een nieuwe regeling voor de calami-
teuze polders in Voorbereiding is.
Maar dat weet men in Zeeland al
maanden: bij interruptie heeft des
tijds het kamerlid Van der Peijl de
minister de mededeling ontwrongen,
dat de bijdragenwet nog dit zittings
jaar zal worden ingediend. Het is nu
eind-juni: het ontwerp moet dus
wel in een vergevorderd stadium zijn
wil het nog op tijd komen. De mede
deling van de minister in de kamer
aan de heer Van der Peijl heeft des
tijds uitvoerig in de kranten srestaan.
En die worden óók door Z.L.M.-leden
gelezen. Aan een dergelijke doublure
was geen behoefte.
Nu kan men zeggen: „Wat' kan
een minister eigenlijk meer ver
tellen dan vaagheden over be
kende zaken? Hij moet immers reke
ning houden met het parlement
Een dergelijk verweer is een dood
doener. De minister had zich behoren
te realiseren, dat hij kwam spreken
bij in delta- en waterschapszaken ge-
interesseerde en zelfs deskundige
landbouwers. En zijn betoog had
daarop afgestemd moeten zijn. Er
waren daarvoor in de voortreffelijke
openingsrede van de Z.L.M.-voorzit
ter zeker aanknopingspunten. Bij
voorbeeld de mededeling, dat de Z.L.
M. van plan is een taxatiebureau in
het leven te roepen. Het kan niet an
ders of de minister moet zich hebben
gerealiseerd, dat óók hij daai-aan
debet is: de door hem zo sterk ver
dedigde grondpolitiek van de rijks
waterstaat in de kanaalzone is er
een voorbeeld van. Het is in deze
zaak leerzaam de resultaten van de
onteigeningsprocedures eens te ver
gelijken met de aanvankelijke taxa
ties. Daarover is in de kamer óók
gesproken en vermoedelijk zou geen
kamerlid zich gepasseerd voelen als
de minister gisteren in deze geïnte
resseerde kring zijn visie op deze
zaak eens duidelijk had uiteengezet:
óók hij had hier een kans om contact
te krijgen met direct-belanghebben-
den. Die kans werd gemist.
Misschien behoort het echter tot de
algemene beleidslijn van de minister
om in toespraken zoals die van gis
termiddag zich tot vaagheden te be
perken. Maar dan had hij er beter
aan gedaan de Z.L.M. mee te delen,
dat hij al dan niet tot zijn spijt
de uitnodiging om tijdens de alge
mene vergadering van deze maat
schappij een rede te houden behoorde
af te slaan. Dat zou altijd nog beter
zijn geweest dan deze met pathetiek
gevulde clichévoordracht uit de oude
doos.
Z.L.M.-voorzitter Geuze zei het na
afloop van de rede héél hoffelijk:
„Voor ingewijden hebt U niets
nieuws verteld, maai-waarop
het formeel-vriendelijke bedankje
volgde. Voor ingewijden niets nieuws:
en dan te weten, dat de tent vol in
gewijden zatHoe bang de minis
ter in feite was om zich aan het
koude water van het Veerse Meer te
branden, bleek wel toen in de volgen
de ogenblikken, de heer Geuze voor
zichtig informeerde of het wellicht
mogelijk was de minister vragen te
stellen. In gelaatsexpressie en in
handbeweging gaf zijne excellentie
duidelijk le kennen, dat daarvan
niets kon komen. Stel voor. dat er
eens vervelende vragen waren
Er was gistermiddag echter één
lichtpunt: de rede van de heer
Geuze. De voorzitter van de Z.
L.M. had er veel werk van gemaakt
en liet geen twijfel over zijn inzich
ten bestaan ten aanzien van diverse
actuele problemen. Deze rede vorm
de een voortreffelijk begin voor «le
Z.L.M.-dagen in Kamperland.
Nog één kans voor
Algerijnen
President De Gaulle zal de Algerijnse
rebellen nog één kans geven voor
serieuze onderhandelingen voordat
hij zal beginnen een onafhankelijk
Algerije zonder hen op te bonwen. Dit
is gisteren uit goed ingelichte bron
te Parijs vernomen.