PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
NIEUWE RAMP TREFT KLM.: 19 DODEN
Plan ir. Geuze: „overbruggingsactie" voor
getroffen Schouwse boeren
Vliegveld van Cairo
na Russisch ongeval
voorlopig gesloten
Voor 200.000 dollar
diamanten zoek
Duitsland aarzelend
bereid tot gesprek
Vandaag..,
TWEE DODEN
BIJ BOTSING
B.B.A.-AUT0BUS
Onbesmet
blazoen
204e jaargang - no. 137
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F, B.
tien Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren:
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 13 juni 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m, Minim, p. advertentio 4,—.
Inf. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 155. .Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 68-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/35(6,adv.3647/3643; Middelburg,Markt 81,tel.3841 (b.g.g. red.2078/3169, adv.2375); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140(b.g.g. red.7853, adv.5213); Oostburg, tel.2395; Terneuzen tel. 2116; Zlerlkzee red. tel. 2425. edm. tel. 2094.
„RAMPHEUVEL" WEER OORZAAK VAN CATASTROFE
Een Lockheed Electra van de K.L.M. is maandagochtend vroeg
bij Caïro tegen een heuvel gevlogen die ter plaatse „de ramp
heuvel" wordt genoemd. Het vliegtuig raakte in brand en stortte
neer, negentien mensen kwamen om. Het was de zesde maal in
vijf jaar dat een vliegtuig tegen de heuvelrand vloog, die op
drie mijl van het eind van startbaan 34 in de woestijn ligt. De
zeventien inzittenden die de ramp overleefden zijn allen opgeno
men in ziekenhuizen te Caïro. De toestand van drie hunner is
levensgevaarlijk. De Sirius vervoerde in de ladingruimen 130
staven goud van 1 kg elk. Een woordvoerder van de K.L.M. te
Caïro zei maandag: „Dit is een bittere tegenslag voor ons.
Zelden heb ik gehoord van zoveel ongeluk". Hij doelde hierbij
op het feit, dat de K.L.M. in dertien dagen drie ongelukken heeft
gekregen: de DC-8 die bij Lissabon in zee stortte met 61 mensen
aan boord, de DC-7C die boven de Atlantische Oceaan een motor
verloor, en thans de Sirius, die tegen de „rampheuvel" ïs gevlo
gen.
Eon Tupolev van de Russische aero-
flot heeft op het vliegveld van Caïro
gisteren een onfortuinlijke landing
gemaakt, doordat op iict moment
van de landing een band van het
landingsgestel lek raakte. Het toe
stel landde veilig en geen der 20
inzittenden liep letsel óp. Het vlieg
veld werd daarop voor alle verkeer
gesloten verklaard.
Om het leven kwamen de tweede
vlieger, de 31-jarige J. W. H. Heuts
uit Amsterdam, de purser tweede
klas, de 35-jarige G. J. H. Thijs uit
Uithoorn, eh de 27-jarige aanko
mend hofmeester J. Schriel uit De
Bilt.
Omgekomen z-ijn van de passagiers
de Nederlandse familie J. M. Groote-
goed, bestaande uit man, vrouw,
jongetje en twee meisjes en de Ne
derlandse passagiers A. H. M. Mast,
J. M. van Dijk, B. Doeve en C. H.
Fitsch.
Om het leven kwamen ook drie Ita
lianen, twee Ieren twee Duitsers en
een Birmees.
De overlevenden zijn vijf Nederlanr
ders, bemanningsleden inbegrepen,
drie Westduitsers, een Pool, een Ja
panner of Maleier, een Egyptenaar,
is het 75 jaar geleden, dat
de pracht- en pronklievcnde
koning Ludwig II van Beieren
op geheimzinnige wijze teza
men met de zenuwarts dr. Von
Gudden in het Starrenberger-
meer verdronk, juist enkele da
gen, nadat zijn oom, prins
regent Luitpold, het bewind
var. hem had overgenomen.
OPBRENGST VAN EEN MIJN
Uit vliegtuig van
Sabena verdwenen
Naar eerst zondagavond bekend
werd, is op 30 april in Brussel de
vermissing .geconstateerd van een
zending diamanten ter waarde van
ruim 10 miljoen franken.
Op 29 april was de zak met ruwe
diamant te Oesoemboera, in Roean-
da-Oeroendi, aan boord van een DC-
7C van de Sabena gebracht. De zak
werd in de cockpit gelegd. In Athene
was de zak er nog, maar toen het
vliegtuig was aangekomen op het
vliegveld Zaventhem bij Brussel was
hij verdwenen.
Tussen Athene cn Zaventhem was
vier uur verlopen. Alle leden van de
bemanning hebben verklaard dat de
zak nog aan boord was toen de
DC-7C in Athene startte.
De politic, die op Itoeanda-Oeroendi
en Athene al wekenlang aan het
Koning Boudewijn cn koningin Fa-
biola zijd van hun bezoelc aan Ita
lië en het Vaticaan teruggekeerd op
het vliegveld Brussel Nationaal. Fo
to: de aankomst. Rechts op de foto
de Belgische premier Lefèvre.
werk is geweest, vermoedt dat een
passagier kans heeft gezien de zak
weg te nemen. Hoe dit kou, en hoe
de lading het vliegveld kon verlaten,
is echter nog niet vastgesteld. Sabe
na en politie staan tot dusver voor
een groot raadsel.
Twintig pond
Het is thans nog niet bekend hoeveel
passagiers er aan boord van het
vliegtuig zijn geweest. De politie is
van plan het onderzoek uit te strek
ken tot alle mensen van wie kan wor
den aangenomen dat zij in de omge
ving van de cockpit zijn geweest.
Een woordvoerder bevestigde, dat de
gestolen diamanten de totale op
brengst vertegenwoordigden van een
normale exploitatietermijn van be
paalde velden in Kongo.
Hij weigerde mede te delen of de
genoemde gewichten en waarden
juist waren. Men sprak zondag over
20 pond diamant en een waarde van
tien miljoen franken (200.000 dol
lar).
en twee personen die men nog niet
heeft kunnen identificeren.
Oorzaak
De nieuwe president-directeur van de
R.L.M., drs. E. H. van der Beugel
heeft op een persconferentie in het
hoofdkantoor van de K.L.M. in Den
Haag o.m. verklaard dat er niets de
finitiefs over de oorzaak van het on
geluk valt te vertellen, zolang niet
de resultaten bekend zijn van een
eerste onderzoek van de gistermid
dag uit Nederland naar Caïro ver
trokken commissie van deskundigen
van de rijksluchtvaartdienst en de
K.L.M.
Wel verklaarde de heer Van der
Beugel met zekerheid te kunnen
vaststellen dat de oorzaak niet heeft
te maken met de oorspronkelijke te
kortkomingen die aan de eerste uit
voering van de vliegtuigen van het
type Lockheed Electra hebben ge
kleefd.
De 31-jarige Italiaan Arturo Chappi-
ni vertelde: „de piloot zei dat we
onze veiligheidsgordels moesten vast
maken omdat we spoedig gingen
landen. Toen voelde ik het vliegtuig
plotseling langs de grond schuiven
en opspringen, en hoorde ik een
slag en zag ik vlammen".
Goudstaven
Toen de reddingswerkzaamheden be
gonnen, was de eerste aandacht ge
richt op de slachtoffers, maar spoe
dig ging men ook zoeken naar de
130 goudstaven uit de lading. Er wa
ren al spoedig 30 staven gevonden.
Toen werd gezegd dat er nog hon
derd moesten zijn. Volgens deskun
digen zal het moeilijk zijn die te
bergen.
Want alleen de staart en een stuk
van de romp zijn nog herkenbaar.
Tot kilometers ver ligt de woestijn
bezaaid met geblakerde wrakstuk
ken. De zeventien lijken waren met
dekens bedekt en lagen bij elkaar.
Egyptenaren stopten jutezakken vol
met horloges en sieraden, die overal
en in groten getale verspreid lagen.
Een Egyptenaar stond als verbijsterd
te staren naar een porceleinen beeld
je van een gezelle. „Ik denk dat dit
'het speelgoed van een van de veron
gelukte kinderen is geweest", zei hij.
Achter hem stak van onder een de
ken een tot het bot weggebrand
kindervoetje.
Op de bovenste foto
de eerste Electra welke aan de
K.L.M. is afgeleverd. Op de 'onderste
foto: bovenste rij v.l.n.r.: liofm. J.
Schriel, 2e piloot J. W. H. Heuts,
purser G. J. H. Thijs. Onderste rij
v.l.n.r.: gezagvoerder K. J. Reynolds,
stewardess mej. J. G. J. P. Peeters,
bw.k. J. Voogt en navigator J. C. de
Gooyer.
Omstreeks half zeven gisteravond is
op de weg tussen Etten en Hoeven
(Noord-Brabant) een bus van de
Brabantse Buurtspoorwegen in bot
sing gekomen met een vrachtauto.
Bij het ongeval zijn omgekomen de
17-jarige jongeman uit Etten A. A. C.
van der Maeden en de gehuwde me
vrouw Meesters uit Oudenbosch, die
volgens de politie ongeveer 27 jaar
was.
Voor het leven van de 31-jarige me
vrouw Fens-Ardon uit Standaardbui
ten wordt gevreesd. Ernstig gewond
zijn verder de 26-jarige heer J. M.
Cavaljé uit Oudenbosch en de heer
Ph. Mangelaar eveneens uit Ouden-
boscli, die 31 jaar oud is.
Het ongeluk is gebeurd tijdens een
inhaalmanoeuvre van een truck met
oplegger. De bus stond langs de weg
stil bij een halte. Bij het inhalen
raakte de voorzijde van de oplegger
de linkerachterkant van de bus. Ver
ondersteld wordt, dat de bestuurder
van de truck te laat bemerkte, dat de
bus stilstond, waardoor hij de opleg
ger niet tijdig genoeg voldoende links
op de weg kon krijgen!
NEDERLANDS-DUITS VERDRAG
(Van onze Haagse redactie).
De Duitse regering lieeft in be
ginsel ingestemd met wat kan
worden beschouwd als een her
opening van de onderhandelin
gen over het algemeen Neder-
lands-Duits-verdrag van 8 april
1960, hoewel de parlementaire
goedkeuring voor ratificatie van
het verdrag in Duitsland al is
gegeven. Aan Duitse zijde be
staat echter blijkbaar wel grote
terughoudendheid t.a.v. de plot
seling door Nederland opgewor
pen bezwaren tegen het verdrag.
Een aarzeling die wel zal voort
vloeien uit het feit dat waar
het thans om gaat vele malen
de waarde vertegenwoordigt
van de 280 miljoen aan schade
loosstelling aan Nederland, die
thans het voornaamste onder
deel van -het verdrag vormt.
Die Duitse terughoudendheid blijkt
uit het feit dat de Nederlandse hoop
dat nog in de loop van maandag een
eerste spoedbespreking met een ver
tegenwoordiger van de Duitse rege
ring zou kunnen worden gehouden
door Bonn niet is gehonoreerd. Er
was de Nederlandse regering kenne
lijk veel aan gelegen om nog voor
staatssecretaris Van Houten woens
dag in de speciale Tweede Kamer
commissie voor het verdrag moet
verschijnen, een eerste contact met
de Duitse vertegenwoordiger te heb
ben gehad, teneinde dit gesprek met
de Kamer, dat volgens ingewijden
wel eens een stormachtig karakter
zou kunnen hebben, wat gemakkelij
ker te maken.
De Bondsregering heeft echter mee
gedeeld, dat zij nog geen onderhan
delaar heeft kunnen aanwijzen, en
abt zij dat vermoedelijk niet voor
donderdag zal kunnen doen.
De verwachting in politieke kringen
was aanvankelijk dat liet het meest
voor de hand zou liggen wanneer
de aanvankelijke Nederlandse onder
handelaars, staatssecretaris Van
Houten en de Duitse ambassadeur in
speciale dienst, dr. Labr, de bespre
kingen zouden voeren.
Dr. Lahr is thans echter Duits am
bassadeur bij de E.E.G. in Brussel en
wellicht heeft bovendien de Duitse
regering er behoefte aan juist om
het feit, dat dr. Lahr misschien op
dat punt toezeggingen heeft gedaan,
die thans door Duitsland niet worden
gehonoreerd, een ander met de taak
te belasten.
Boeren dienen spoedig
geholpen te worden
De voorzitter van de Zeeuwse
Landbouw Maatschappij, ir. M.
A. Geuze, heeft tijdens een
maandagmiddag in Goes gehou
den persconferentie een plan
ontvouwd om op korte termijn
hulp te verlenen aan de zo zwaar
getroffen landbouwers op
Schouweu-Duiveland. Ir. Geuze
denkt aan een soort „overbrug
gingsactie".
Hij zei deze kwestie in de vol-'
geilde week te houden vergade
ring van het dagelijks bestuur
der Z.L.M. aanhanging te zul
len maken. Als het bestuur zijn
suggestie overneemt, zullen
voorstellen worden gedaan aan
de Gewestelijke Raad van het
Landbouwschap in Zeeland, ten
einde zo spoedig mogelijk tot
een actie te kunnen overgaan.
De gedachte van ir. Geuze is om
via de landbouworganisaties
met lijsten rond te gaan bij de
Zeeuwse boeren.
Ir. Geuze verklaarde tijdens de
persconferentie niet als voorzit
ter van de Z.L.M. tc spreken. Hij
zei een „persoonlijke verantwoor
delijkheid" te voelen voor de ge
troffen Schouwse boeren. „De
kwestie vervult me al wekenlang
met grote zorg", aldus ir. Geuze.
De feiten zijn bekend: de moeilijkhe
den, die zich in de agrarische sector
op Schouwen-Duiveland voordoen,
zijn buitengewoon groot. Door grote
regenval en daarop volgende grote
droogte cn tal van andere factoren
is de structuur van véle gronden op
Schouwen-Duiveland zodanig, dat de
gewassen cr niet willen groeien.
Sommige boeren hebben twee tot
driemaal ingezaaid, zonder enig re
sultaat evenwel. „Diverse bedrijven
verkeren in ernstige financiële moei
lijkheden. Zij worden met onmiddellij
ke liquidatie bedreigd", aldus ir. Geu
ze.
Inkomens
Wal nu óp '.Schouwen is voorgevallen,
is het gevolg van een complex van
factoren. De boerenstand op dit
eiland heeft het de laatste jaren be
paald niet breed gehad. „Het inko
men van de Schouwse boer is de
laatste jaren niet hoger geweest dan
50 pet. van de inkomens, die de beste
boerenbedrijven in Zeeland hebben
gehad. De Schouwse boer heeft 25
Zie slot pag. 5 kol. 4)
font lijn
Van Act verschrijvingshoofdsiuk
der provincie Zeeland worden
de laatste bladzijden geschre
ven: er is vorige week een brief van
minister Toxopeus aan het provinciaal
bestuur gepubliceerd, waarin de be
windsman met voldoening constateert
dat noch Gedeputeerden noch de pro
vinciale griffie hebben afgeweten of
hebben kunnen afweten van de ver
schrijvingen bij de provinciale water
staat en bij de gemeente Goes. Deze
conclusie van de minister is geba
seerd op een rapport van de Algeme
ne Rekenkamer, dat thans ter ver
trouwelijke kennisneming voor de le
den van provinciale staten beschik
baar is.
Men herinnert zich de voorgeschie
denis: destijds heeft een der af
getreden Goese wethouders het
provinciaal bestuur publiekelijk
verweten, dat ook de provincie aan
verschrijvingen deed en dat Gedepu
teerde Staten dan wel ambtenaren
van de provinciale griffie op de
hoogte zouden zijn geweest van de
Goese onregelmatigheden. Bovendien
verklaarde deze oud-wethouder, dat
hij bij herhaling in Middelburg on
der meer vóór de aanvaarding van
een tijdelijk burgemeesterschap
zou hebben gewaarschuwd voor ge-
zagsmoeilijkheden. onder andere met
de dienst van Gemeentewerken. Met
andere woorden: men had ook bij het
provinciaal bestuur de Goese bui zien
aankomen, althans kunnen zien aan
komen.
De vorige week gepubliceerde brief
van minister Toxopeus is echter
ten aanzien van de verschrijvin
gen héél duidelijk: zij zijn weliswaar
bij een provinciale dienst geconsta
teerd, maar Ged. Staten en de pro
vinciale griffie wisten van niets en
konden van niets weten: hetzelfde
geldt voor de Goese verschrijvingen.
Een groot deel van de bewuste be
schuldiging is dus daarmee ontze
nuwd. Het overblijvende deel na
melijk dat Gede
puteerden mede
verantwoordelijk
zouden zijn voor
de Goese gezags
crisis is uiter
aard geen zaak voor de Algemene
Rekenkamer, die hier, naar wij aan
nemen, een financieel-technisch rap
port heeft uitgebracht. Een rapport,
dat vermoedelijk geheel op schriftelij
ke stukken zal zijn gebaseerd. De
overblijvende kwestie de „waar
schuwing" ligt niet in de eerste plaats
in de administratieve, maar veel mcov
in de politieke sfeer. Waar iiet dus
nu om gaat is uitsluitend het punt
„verschrijvingen": daarvan wisten
Ged. Staten niets, zo constateert mi
nister Toxopeus nadrukkelijk op ge
zag van de Rekenkamer.
Wij achten het verheugend, dat het
onderzoek van de Algemene Reken
kamer ten aanzien van de verschrij
vingen voor het provinciaal bestuur
zulk een positief resultaat heeft op
geleverd. Slechts op één punt is het
feitelijk in gebreke gesteld: de orga
nisatie van een provinciale dienst was
niet zó sluitend, dat verschrijvingen
werden voorkomen. Vandaar, dat
Ged. Staten nu opdracht hebben ge
geven tot een reorganisatie, die bet
verschrijvingseuvel zal uitsluiten.
Vermoedelijk zijn er echter heel wat
meer overheidsinstanties in ons land.
die na alles wat in Zeeland naar bui
ten is gekomen rond het euvel der
verschrijvingen, zich zullen afvragen
of óók bij hen zulk een reorganisatie
wellicht wenselijk zou zijn. Want dat
verschrijven nu alléén in Zeeland zou
voorkomen, nee, dat wil er bij ons niet
in: verschrijven is makkelijker dan
U denkt.
De Zeeuwse verschrijvingen zijn in
twee groepen in te delen: de
Goese en de provinciale. En tus
sen die twee bestaat een kardinaal
verschil. De eerste immers werden
uitgevoerd met medeweten, ia zelfs in
opdracht van een beleidscóllege, in
casu b. en w., terwijl de tweede tot
stand kwamen geheel zonder voorken
nis van Ged. Staten. Dit college heeft
overigens vanaf het ogenblik, waar
op het verschrijvingsverwijt" aan
hun adres klonk, nadrukkelijk verze
kerd van eventuele onregelmatighe
den niets af te weten. Hetgeen thans
na een onafhankelijk onderzoek is be
vestigd. Het blazoen van Gedeputeer
den is dus om het eens fraai te
zeggen in dit opzicht onbesmeurd.
Een essentieel verschil met Goes!
Er is evenwel één punt, dat in de
ze zaak wat vreemd aandoet.
Wij vragen ons af waarom het
rapport van de Rekenkamer vertrou
welijk blijft. Als er niets te verbergen
is, dan kan ook dit rapport frank en
onverveerd in de openbaarheid ko
men. Men kan in dit geval beter een
overdreven neiging tot openbaarheid
lonen dan een reserve jegens de pu
blieke opinie. Destijds zijn Gedepu
teerden allerminst geheimzinnig ge
weest met hun eigen Goese memo
randum. Terecht is toen die openheid
betracht. Waarom wil nu de minister
het Rekenkamerrapport niet open
baar maken
Duiker vond wrak
T/idtjof Nansen
Op twee kilometer uit de Portugese
kust heeft een Amerikaanse duiker
maandag in 16 vadem water (een
diepte van ruim 30 meter) het wrak
van de verongelukte Fridtjof Nansen
geve-Jon. De romp is ernstig bescha
digd doch intact. Eerder was één van
de straalmotoren van het vliegtuig
gevonden.
