PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VREES VOOR TIJDELIJKE BLOKKADE
VAN BERLIJN
Protest tegen zitting
Westduits parlement
Belgen verwachten
koningskind
Kans op hervatting
Laos-conferentie
Sportvissers in ZOET water komen bijna
niet meer aan bod
SURINAAMSE
VERLANGENS
INGEWILLIGD
De huren
Vandaag...
204e jaargang - no. 135
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 10 juni 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minlm. p. advertentie
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1.25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g. i
l, adv. 3647/3643); Middelburg, Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375)Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213); Oostburg, tel. 2395; Ter neuzen tel. 2116; Zierikzee, red. tel. 2425. adm. tel. 2094.
WASHINGTON: „MOEILIJK TE BEGRIJPEN"
Dinsdag verklaring
Een ingestelde „kleine commis
sie" uit de ronde-tafelconferen
tie heeft overeenstemming be
reikt over het principe van Su-
riname's zelfstandigheid. Naar
aanleiding hiervan werd een ver
klaring opgesteld, die aan de
plenaire vergadering van dins
dag zal worden voorgelegd.
De inhoud zou neerkomen op een be
reidverklaring van Nederland en de
Nederlandse Antillen om mede te
werken aan de verwezenlijking van
de Surinaamse verlangens. Voorge
steld wordt een werkgroep in te stel
len die de mogelijkheden zal bestude
ren en een oplossing zal zoeken bin
nen het koninkrijk. Intussen zullen
Suriname en de Antillen nauwer wor
den betrokken bij het buitenlands be
leid en zullen de mogelijkheden die
het statuut thans biedt, wordeji uit
geput.
Washington vindt de Russische nota, waarin wordt gezegd dat
West-Duïtsland de speciale status van Berlijn schendt door daar
commissies van het Westduitse parlement te laten vergaderen,
maar „moeilijk te begrijpen", zo heeft de woordvoerder van het
state department, Lincoln White, vrijdag meegedeeld. Hij zei
dat de V.S. deze vreedzame bijeenkomsten op geen enkele wijze
provocerend of onverenigbaar met de speciale status van Berlijn
achten. Lincoln Wliite wees erop dat Rusland het wel goed vindt
dat de Oostduitse volkskamer in Oost-Berlijn vergadert. Hij
vond dit merkwaardig, omdat de speciale status van Berlijn zo
wel voor de oostelijke als de westelijke sector van de stad geldt.
Uit betrouwbare bron in Londen is
vernomen, dat premier Harold Mac.
millan achter president Kennedy zal
staan, zou het moeten aankomen op
een krachtige westelijke houding ten
aanzien van het vraagstuk Berlijn.
PAUS JOANNES DEELT MEE
Kritiek op wijze
van meedelen
lil België heersten gisteren gevoelens
van vreugde, ongeduld engeprik
keldheid, nu vaststaat dat koningin
Fabiola in verwachting is van haar
eerste kind. Het nieuws werd bekend
gemaakt door paus Joannes de 28ste
in een gesprek met Belgische journa
listen. Uit eerbied en genegenheid
had koningin Fabiola haar geheim en
dal" van liaar man, toe te vertrouwen
aan paus Joannes toen ze donderdag
bij liem op bezoek was. Het gerucht
dat de koningin in verwachting was,
circuleerde al geruime tijd. De plot
selinge ongesteldehid van de konin
gin tijdens haar bezoek aan Parijs, en
het feit dat zij een aantal verplichtin
gen in Rome niet kon nakomen had
den het gerucht bijna tot zekerheid
gemaakt.
Maar tezelfdertijd zijn er kringen in
België die er zich boos over maken
dat de eigen onderdanen van het
P.Z.C.-zaterdagnummer
vorstenpaar het nieuws over de op
handen zijnde blijde gebeurtenis, „uit
het buitenland" moesten ontvangen.
Het in het Vlaams verschijnende so
cialistische blad „Volksgazet" zette
boven het bericht de wat cynische
kop: „Paus deelt Belgen mee dat hun
koningin blijde gebeurtenis ver
wacht". In het artikel stond: „Op
nieuw is een hoofdstuk toegevoegd
aan het zwarte boek van de betrek
kingen tussen België en het konink
lijk paleis.
In een land dat de tel heeft verloren
bij het aantal blunders van het hof,
zou liet een eenvoudig gebaar van
verzoening zijn geweest indien liet de
regering ware vergund geweest de
naderende blijde gebeurtenis aan te
kondigen. In plaats daarvan wil het
paleis in Laeken klaarblykelyk vast
houden aan de gewoonte om te ban
delen tegen de grondbeginselen van
de constitutionele monarchie in".
Verbaasd.
De neutrale „Le Soir" zei dat rege
ringskringen in België verbaasd wa
ren te vernemen dat het blijde nieuws
dat de Belgen verwachtten, in het
buitenland werd onthuld.
Le Soir voegde hieraan toe dat de
grootmaarschalk van het hof een
desbetreffend communiqué had moe
ten uitgeven, waarna regering en
vooral het ministerie van justitie de
nodige maatregelen hadden kunnen
nemen. „Het is vreemd, om hjt zacht
uit te drukken, dat zelfs in Rome het
koninklijk huis niet de gelegenheid
heeft aangegrepen om de mededeling
te doen, die de journalisten thans
moesten vernemen uit de mond van
de paus".
Het paleis in Laeken heeft het nieuws
intussen nog steeds niet bevestigd.
Crisis
zijn tot deze overtui
ging gekomen, na bestudering
van een verklaring over Berlijn
door de officiële woordvoerder van
het Britse ministerie van buiten
landse zaken. De verantwoorde
lijkheid voor een crisis schoof liij
bij voorbaat op premier Kroesj-
tsjew van de Sowjet-Unie.
De Sowjet-Unie heeft in scherp ge
stelde nota's de westelijke mogend
heden gewaarschuwd, dat het niet zal
toestaan, dat Westduitse regerings
diensten conferenties houden in West-
berlijn.
Provocaties
Het Russische protest tegen het
„misbruiken" van de stad, werd ge
zonden naar de ambassades van de
V.S., Engeland en Frankrijk. In de
nota wordt gesproken over „provo
caties tegen het Sowjetblolc".
Er wordt speciaal gewaarschuwd te
gen het houden van een Bundesrad-
vergadering. voorlopig gesteld op 16
juni, in Berlijn. Reeds eerder hebben
de Oostduitse autoriteiten scherpe'
kritiek geleverd op een reis van dr.
Konrad Adenauer naar West-Berlijri.
Men vreest, dat de Oostduitse
machtsapparaat zullen ingrijpen in
liet verkeer naar en van Berlijn, als
de Bundesrat in die stad zal byeen
komen. Zij deden dat vorig jaar ook,
toen er in Berlijn een conferentie van
Oosteuropese vluchtelingen werd ge
houden.
De Delftenaar Jan Pater, die overdag
jassen verkoopt en 's avonds auto's
toastheeft zijn intrede gedaan in
de kunstwereld door met een klein
portretje als voorbeeld een groot
schilderij te vervaardigen van ko
ningin Elizabeth 11 van Engeland.
Hij hooptdat het schilderij ooit nog
eens een plaatsje zal krijgen in een
officiële Britse instelling.
COMPROMIS VOORGESTELD
Staat het vuren aan
beide zijden
i Amerikaanse zijde is vernomen
dat als gevolg van de ontmoeting die
vrijdag plaatshad tussen de Ameri
kaanse ambassadeur W. Averell Har-
rinian en de Russische minister van
buitenlandse zaken Gromyko, een
kans is dat de impasse in de Geneefse
conferentie over Laos wordt door
broken. De Britse minister van bui
tenlandse zaken, lord Home, komt
zondag per vliegtuig naar Genève,
om te trachten samen met Gromyko
liet compromis uit te werken. Lord
Home en Gromyko zijn samen voor
zitter van de conferentie.
Artis kreeg uit Nigeria beermakipaartje
Artis is er bijzonder trots op de tweede dierentuin ter wereld te
zijn, die zijn bezoekers binnenkort een paartje beermaki's, half-
aapjes uit West-Afrika, kan tonen. De diertjes zijn reeds gearri
veerd, maar verblijven nog in quarantaine. Toen de Londense Zoo,
die als eerste een beermaki in de collectie kon opnemen, kort
geleden voor. de tweede maal in zijn geschiedenis een angwantibo,
zoals de beermaki's ook wel worden genoemd, ontving, verwekte
het half aapje nogal wat sensatie.
In Port-Harcourt (Nigeria) woont de Nederlander G. H. H. Deerns.
Hij las verhalen over de angwantibo's en daar hij de bronnen kende
om de diertjes te bemachtigen, besloot hij de hoofdstedelijke dieren
tuin een paartje te schenken. Enkele weken geleden deden zij hun
intrede en ondanks de veranderde omstandigheden voelden zij zich
in Artis kennelijk direct thuis, te oordelen althans naar hun voor
treffelijke eetlust.
Het compromis lijkt deze kant op te
gaan een beroep der Russische re
gering op de door de communisten
gesteunde „neutralisten" en de Pathet
Lao in Laos om het staakt-het-vuren
strikt na te leven en provocatie en
incidenten te vermijden een be
roep van het westen op do regering
van Laos zich ook van haar kant
aan het bestand te. houden een be
lofte der partijen in Laos met de in
ternationale controlecommissie sa
men te werken, wat betreft het toe
zicht op het bestand.
Tijdens de ontmoeting tussen Harri-
man en Gromvko werden geen be
paalde afspraken gemaakt, maar
Harriman kreeg de indruk dat een
compromis tot de mogelijkheden be
hoorde. Als lord Home én Gromyko
daarvoor een formule zouden vinden,
zouden ze daarna de conferentie weer
in zitting roepen.
Verdwenen kleuter
in sloot gevonden
In een sloot in de onmiddellijke nabij
heid van de ouderlijke woning is het
stoffelijk overschot gevonden van de
bijna vierjarige Gerard van der Meu-
len. Het knaapje werd sinds vorige
week zaterdag vermist.
Bij de nasporingen waren kikvors
mannen van de Koninklijke Marine
en het korps mobiele colonnes inge
schakeld. Tevoren hadden leden van
de Koninklijke Landmacht de Broe
kerhaven leeggepompt.
STIEFMOEDERLIJK BEDEELD IN ZEELAND...
„LAAT JE NIET KISTEN"
zou het motto kunnen zijn voor
de reportage op pagina negen,
waarin de drukte wordt be
schreven, die er op het ogen
blik heerst op de Zeeuwse vei
lingen. Kisten (het fust, om
het in vaktaal te zeggen) spe
len een grote rol bij de voor
bereidingen voor de komende
seizoendrukte.
Verder in dit 22 pagina's tel
lende P.Z.C.-zaterdagnummer:
Stemmen uit dc kerken (pag.
Architect terug naar Sa
hara(pag. 4.)„Stilte
voor dc storm op Zeeuwse vei
lingen" (pag. 9); Radio en t.v.
plus Films in Zeeland (pag.
11); feuilleton (pag. 13); let
terkundige kroniek en kunst
(pag. 17) en de kinderkrant
met klanken uit de ether op
pagina 20.
ONDER DE „VREEMDE" TALEN, die in het zomerseizoen
op Zeeuwse bodem worden gebruikt, is er ook één, waarvan
vele vaderlanders zich vaak en soms met de nodige passie
bedienen: het visserslatijn! Dat gaat dan gepaard met arm
zwaaien, die af en toe de lengte van een flinke hengel aardig
benaderen. En wanneer de hengelaars zo over hun succesjes
in het nabije of verre verleden praten, laten zij de r's in
woorden als groot, enorm en zwaar even rustig doorrollen.
Dat alles laten zij even snel achterwege als het gaat om de
mogelijkheden voor de sportvisserij in zoet water.
Hoe komen zij aan
hun trekken
Want terwijl enthousiaste vrijc-
tijdsbesteders zich per auto. fiels
of brommer naar de Schelde- en
Noordzeedijken begeven om er
hun werpmolens over de golven te
laten snorren, breken de besturen
van de verenigingen zich het
hoofd over de vraag: „Hoe komen
we aan zoet viswater?"
Er is namelijk een hemelsbreed
verschil tussen zeehengelen en
sportvissen in zoet water. Dat
vooropgesteld. In de laatste drie
jaar heeft de hengelsport er zo
veel beoefenaars bijgekregen, dat
op het ogenblik in Nederland
bijna anderhalf miljoen mensen
zich bezitter van vistuig kunnen
noemen. En nu moet ervoor wor
den gezorgd, dat de liefhebbers
van beide categorieën in de sport
visserij aar. liun trekken komen.
„Wat dat binnenwater betreft zijn
we hier in Zeeuwsch-Vlaanderen
maar stiefmoederlijk bedeeld. Het
Gat va" Pinten, de Grote Dulpert
en de rijksv ateneiding by Ter-
neuzen, de Grot® en de Kleine
Kreek bij Axel".
De heer C. J. v. d. Broek, voorzit
ter van de Terneuzense hengel-
sportvereniging „Ontspanning na
Inspanning" kan de zoete viswa
teren in de directe omgeving op
de vingers van twee handen uit
tellen. En de bijna 270 leden van
de vereniging zijn op het ogenblik
bijzonder in hun nopjes met de
ruim anderhalve hectare grote
Water is vaak te zout;
veel verontreiniging i
schaatsvijver, die zij sinds het
nieuwe seizoen nu ook kannen be.
vissen.
Het is een van de weinige gele
genheden, waar men geen last
heeft van een beroepsvisser op
paling en aal. Om onmiddellijk
een behoorlijke hoeveelheid maat-
vis in deze vijver te kunnen los
laten werd in een „reservoir" aan
de Axelsestraat te Temeuzen vo
rig jaar al een flinke dosis karper
uitgezet.
Toch: juichen doen de Terneuzen
se sportvissers nog lang niet over
hun ■soetwateraccommodatie. Bin
nenkort wordt de oostelijke rijks
waterleiding gedempt en dan zit
ten zij weer met hun lijntjes op
het droge. Of liever: zitten ze
weer mannetje aan mannetje
langs de overgebleven waterkan
ten. „Een rustig plekje zoek je
tevergeefs. Hoe vroeg je ook bij
de pinken bent". En als de heer
Van den Broek dan nog denkt aan
de waterverontreiniging van de
roterijen en de Sluiskilse fabrie
ken, verschijnen er grote rimpels
in zijn voorhoofd. „Ik weet nog
wel twee kreken om te bevolken
en te bevissen", zegt hij dan plot
seling alsof hem een lichtje op
gaat. Maar de pachters zijn niet
erg toeschietelijk.
Op Walcheren staan de zaken er
weinig beter voor. Districtsverte
genwoordiger A. J. W. Matliijssen
van de Algemeene Hengelaars-
bond heeft maar één grote klacht:
,,'t Is hier allemaal veel te zout".
En dat geldt voor de watergan
gen, de kanalen, de putten bij
Westkapelle en Veere, de vijver in
het Ylissingse Nollebos en voor.
loplg ook nog wel enkele tiental
len jaren voor het Veerse Meer.
(Zie slot pag. 2 kol. 5)
De mededeling van de regering
over huishuurverhoging is be
paald niet helemaal als een
verrassing gekomen. Het was be
kend, dat deze regering wilde stre
ven naar een reeks huurverhogingen,
welke de woningbouw rendabel moe
ten maken. De huurder zou uiteinde
lijk de volle „marktwaarde" moeten
betalen voor zijn woning, overeen
komstig het woongerief, dat deze
woning bood, en de regering zou be
vrijd worden van de subsidies, welke
zij thans voor de woningbouw ver
strekt.
Enige tijd geleden heeft de Sociaal-
Economische Raad op verzoek van de
regering advies uitgebracht over de
huurkwestie. Die raad kon niet tot
een eenstemmig advies komen en hij
heeft toen drie adviezen ingediend.
Een advies van de werknemers om
de huren enige jaren achtereen te
verhogen met 3 a 4 e/c, een advies van
een middengroep uit de S.E.R. om
verhogingen van 4 a 5 per jaar toe
te passen en een werkgeversadvies
om met twee grote verhogingen van
15 a 20 r-/o de huurkwestie op te los
sen.
Alle adviseurs waren het er over
eens, dat voor de huurverhoging Ioon-
compensatie gegeven moest worden.
Het verrassende in de jongste re-
regeringsverklaring is nu, dat
de regering toch wel in hoofd
zaak voor het werkgeversadvies heeft
gekozen.
Zij wil in betrekkelijk grote sprongen
naar een huurverhoging van circa
30 c/c, opdat omstreeks 1965, als de
grootste vraag naar woningen be
vredigd zal zijn, zoiets als een vrije
woningmarkt zal ontstaan.
Voorlopig wil zij
zich beperken tot
een huurverhoging
ad 10 in het ko
mende jaar en zij
wil verdere huur
verhogingen aan een eventueel
nieuw optredend kabinet overlaten.
Van zuiver economisch standpunt be
zien is het streven van de regering
naar rendabele woningbouw volko
men begrijpelijk. Men moet dat toe
juichen. Veel van wat nu volkomen
scheef is bij de bepaling van de huis
huren zou dan rechtgetrokken kun
nen worden.
Maar het gaat hier niet enkel om
een economische kwestie. Er speelt
ook een belangrijke sociale factor
mee en dat is de verhouding, die er
altijd zal moeten bestaan tussen het
loonpeil en het huurpeil.
Vrij algemeen wordt aangenomen,
dat de woninghuur de 15 a 17
van het inkomen niet mag overtref
fen. Weliswaar logt men in het om
ringende buitenland vaak andere nor
men aan, die veel hoger liggen, maar
in Nederland is die lage norm van 15
a 17 c/o al jarenlang onverbrekelijk
verbonden met het loonpeil.
Het laat zich voorzien, dat de vakor
ganisaties van werknemers weinig
geporteerd zullen zijn voor verhoging
van deze norm en dat zij zich zeker
niet voetstoots zullen neerleggen bij
een sterke verhoging van de huishu
ren.
f^ahtlijH
Daarbij komt, dat het huurpeil in
Nederland op dit ogenblik toch
wel erg brokkelig is gefinan
cierd.
Ongeveer een derde deel van het Ne
derlandse volk zal komend jaar in
nieuwgebouwde woningen na 1945
gebouwd vertoeven en de hoogste
huren betalen. Meestal zijn dat ook
nog de jonge gezinnen met kinderen.
Iets minder dan een derde deel
woont in betrekkelijk goedkope hui
zen, die tussen 1914 en 1945 werden
gebouwd en dan is er nog uiter
aard ruw geschat een derde deel,
dat in huizen woont van vóór 1914.
Het is duidelijk, dat voor de oudere
woningen zeker niet altijd een huur
verhoging ad 30 c/o nodig zal zijn om
tot een rendabele exploitatie van die
woningen te komen. Zelfs zullen er
grote aantallen oudere woningen zijn,
waarvoor op dit ogenblik een huur
verhoging van 10 niet eens meer
nodig of gewenst is.
We zijn daarom bijzonder nieuwsgie
rig, hoe de minister straks de huur
verhoging zal toepassen en vooral
niet toepassen op bepaalde groe
pen van woningen.
Daarover zou wel eens een hevige
politieke twist kunnen ontstaan
vooral nu het duidelijk is geworden,
dat de regering de huurverhoging
„gedekt" wil zien uit de „economi
sche" ruimte, die geschapen wordt
door de stijging van de produktïe.
En het is uit die ruimte, waaruit ook
de loonsverhogingen, de vrije zater
dag enz. moeten komen.
heeft in Engeland de offi
ciële viering plaats van de
verjaardag (21 april) van ko
ningin Elizabeth, onder meer
in de Horse Guards Parade te
Londen met de „Trooping the
coulour";
is het 125 jaar geleden, dat
de Franse wis- en natuurkun
dige A. M. Ampère, de grond
legger van de elektrodymaica,
Lc Marseille overleed:
is het 100 jaar geleden, dat
de beroemde Nederlandse ar
chitect en schrijver Joseph Th.
J. Cuypers te Roermond werd
geboren.
MORGEN
wordt koningin Fabiola van
België 33 jaar.
VWW*AAAA»WWVWWV*VVVV
