PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
COMMUNISTEN VEROVEREN VESTING
PADONG IN LAOS
Wrak Fridtjof Nansen
op zee gelokaliseerd
Overleg in Genève
gisteren afgebroken
Verkeersonderwijs heeft ook in Zeeland
sympathieke naam
SINDS MAART
30.000 DODEN
IN ANGOLA
FINS VROUWTJE ONDERWEG
VOOR ROTTERDAMSE ELAND
VIER DODEN IN
HET VERKEER
Einde eerste fase
Evian-gesprek
Anti-besje
Vandaag...
204e jaargang - no. 133
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren:
W. Leertouwer en O. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week. 7,00 p. kw.; Ir. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 8 juni 1961
ADVERTENTIEPRIJS 37 cent per
m.m. Minim, p. advertentie 4,—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regel»)
25 cent per regel met een minimum
van 1.25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlisslngen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643); Middelburg,Markt51, tel. 3841 (b.g.g. red.
adv. 2375)Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213); Oostburg, tel. 2395; Ter neuzen tel. 2116; Zierikzee, red. tel. 2425. adm. tel. 2004,
NOG GEEN DRIE DAGEN NA TOPGESPREK
Volgens rebellenleider
De leider van een opstandige be
weging tegen het Portugese ge
zag in Angola heeft gisteren in
Leopoldstad kritiek geleverd op
Westduitse wapenleveranties
aan Portugal.
De rebellenleider, die zichzelf Rober
to noemt, zei dat hij had vernomen
dat Duitsland pas nog 10.000 machi
negeweren had geleverd aan wat hij
noemde het fascistische Portugese
leger. „Roberto" zei dat de Westduit
se regering hierdoor een groot deel
van de verantwoordelijkheid voor de
..afschuwelijke misdaden" van de
Portugezen in Angola, had overge
nomen.
Sinds 15 maart, toen de ongeregeld
heden in Angola begonnen, waren
volgens hem 30.000 Angolezen on
der wie duizenden kinderen om het
leven gebracht.
Communistische guerillatroepen in Laos hebben zich gisteren,
met veronachtzaming van de wapenstilstand, meester gemaakt
van het bolwerk van de rechtse regering in Vientiane, Padong in
de Vallei der Kruiken. De aanval van de Pathet Lao op de rege
ringsstellingen was voorafgegaan door een bijzonder zwaar ar
tilleriebombardement. Nog geen drie dagen daarvoor waren
Kennedy en Kroesjtsjew het in Wenen eens geworden over de
noodzaak van een strikt militair bestand in Laos. Voor het aan
breken van de dag slaagden de Pathet Lao troepen erin door de
stellingen van de regeringstroepen en de Meo-stammenleden
heen te breken.
Mevrouw Kennedy is met haar zus
ter, prinses Lee Radziwill, in Londen
gaan winkelen.
(Foto). De dames reden in een zwar
te Cadillac eerst naar de antiekzaak
,,Slculls", welke een mooie kans tuis
te, doordat zij gesloten was. De tocht
ging toen naar een antiekhandel in
Bond Street.
Tussen Vientiane
troepen in Padong was het contact
gedurende twaalf uur verbroken. De
zes Amerikaanse adviseurs in het re
geringskamp deelden daarna via een
radioverbinding mee, dat de rege
ringstroepen zich op andere posities
hadden moeten terugtrekken.
Het verlies van Padong wordt door
waarnemers niet als een militaire ne
derlaag van de eerste orde be
schouwd. Men heeft erop gewezen dat
de regerings- het uit bebost gebied en valleien be-
Onderzoek naar oorzaak
ramp duurt voort
Portugese kikvorsmannen hebben
woensdag in het water van de Atlan
tische Oceaan ter hoogte van de Por
tugese kust, het wralc gelokaliseerd
Met twee chartervliegtuigen is
het Concertgebouworkest na zijn
succesvolle tournee door de Ver
enigde Staten dinsdagavond en
-nacht op Schiphol teruggekeerd.
Pauleenist Labordus, wilde best
weten dat hij in de V.S. was ge
weest; hij had een cowboyhoed
en een grote speelgoedhond mee
gebracht.
van het ruim een week geleden ver
ongelukte straalpassagiersvliegtuig
„Fridtjof Nansen". van de K.L.M.
Het toestel was in bruikleen afge
staan aan de Venezolaanse maat
schappij „Viasa".
De kikvorsmannen hebben woensdag
de gehele dag de plaats in de Atlan
tische Oceaan verkend, waar men
dacht dat het toestel was neerge
stort. Gistermorgen hervatten zij hun
speurtocht, die thans met succes is
bekroond. Grote brokstukken van de
Fridtjof Nansen liggen op de bodem
van de zee. ongeveer drie mijl uit de
kust die de naam „Fonte da Telha"
draagt en tien kilometer ligt ten zui
den van het dorp Caparica op de fyoek
van de Taagmonding.
De plaats van het wrak komt over
een met die waartoe de commissie
van onderzoek door berekeningen was
gekomen. De oceaan is ter plaatse
tussen de 150 en 200 meter diep.
Gistermiddag heeft een aantal kleine
maar krachtige schepen uit de haven
van Lissabon koers gezet naar de
door de kikvorsmannen bepaalde
plaats om naar de brokstukken te
gaan dreggen. Sterke onderstroom en
de diepte van het water maken deze
operatie bijzonder moeilijk.
Intussen worden in een medisch labo
ratorium en in de laboratoria van de
politie, de brokstukken en menselijke
overblijfselen onderzocht, die op het
Portugese strand bij Caparica aange
spoeld zijn.
Woensdag heeft de commissie van
onderzoek van de K.L.M., personeels
leden ondervraagd van de luchthaven
Portela van Lissabon, die op het
ogenblik van de ramp dienst hadden.
staande gebied bij Padong tal van
defensieve punten biedt van waaruit
de regeringtroepen de strijd kunnen
voortzetten.
Artillerieduels
In het wapenstilstandsdorp Ban Na-
mone hebben de neutralistische pro-
westerse en communistische militaire
en politieke onderhandelaars hun
overleg zonder vooruitgang voortge
zet. Zij moeten de wapenstilstand een
vastere basis geven en het eens wor
den over een gezamenlijke delegatie
naar de veertienlandenconferentie
over Laos in Genève.
Artillerieduels zijn ook voorgekomen
in Ban Keoeng en Phong Hong ten
noorden van Vientiane.
Verdaagd
In verband met deze grote actie werd
de voor gisteren uitgeschreven bijeen
komst van de Geneefse vredesconfe
rentie over Laos geschorst. De offi
ciële woordvoeders van Engeland en
de Sowjet-Unie deelden mee dat de
zitting: „bij gebrek aan sprekers"
was verdaagd, doch leden van ver
schillende delegaties gaven te kennen
dat de crisis in Laos de feitelijke re
den voor de schorsing was.
Het gebied waar de anti-communisti
sche strijdkrachten stand hielden was
ongeveer 515 vierkante kilometer
groot. Het wordt doorsneden door ra
vijnen en bergbruggen, die alle na
tuurlijke vestingen zijn.
Kantlijn
Jongetje in Broekerhaven
nog niet gevonden
I)e driejarigè Gerard van der- Meu-
lèn uit het kleine Westfriese plaats
je Broekerhaven die sinds zater
dag wordt vermist, is nog niet ge
vonden. Gisteren zijn sloten in de
omgeving van het huis geheel onder
zocht, echter zonder resultaat. De
politie weigert in te gaan op vragen
over eventuele ontvoering.
Dezer dagen is uit Finland een jonge vrouwelijke eland per boot
naar Rotterdam getransporteerd. Zij is door de diergaarde in Hel
sinki geruild met diergaarde Blijdorp in de Maasstad, waar zich
een jeugdige weduwnaar-eland bevindt.
Skoll, zoals hij heet, is indertijd met een vrouwtje door de Riverdale
Zoo in Toronto aan Blijdorp geschonken. Het paartje was toen zes
weken oud. Het vrouwtje is echter ziek geworden en overleden.
Skoll is nu twee jaar oud. Zijn nieuwe a.s. echtgenote anderhalf
jaar. Deze grootste nog levende hertachtigen zijn pas op 4-jarige
leeftijd volwassen. De Finse eland is op het ogenblik haar maand
verplichte quarantaine aan het uitzitten.
Deze diersoort is gelukkig nog niet zeldzaam. Er leven er nog
tienduizenden in Alaska, Canada, Noord-Europa en Noord-Siberië.
Ze zijn wel moeilijk te vangen.
De volwassen eland is hoger dan een flink paard. Het typische af
geplatte gewei kan een spreiding hebben van bijna twee meter.
VWVWvVVWvVWvVVVVV\***AVVVVWVVNAN*A^VVVVVVW
pc 54-jarige vrachtwagenbestuurder
Cornells Koch uit Breda is dinsdag
avond tussen Mönchen-Gladbach en
Düsseldorf dodelijk verongelukt, toen
hij op een met knipperlichten be
waakte overweg door een goederen
trein werd gegrepen.
De 13-jarige G. J. Geertsen uit Nij
megen is bij het oversteken van de
Broerdijk te Nijmegen door een auto
gegrepen en om het leven gekomen.
Het driejarig zoontje van de heer H.
Suurd in Oudehorne is achter de ou
derlijke woning onder een achterwiel
van een door zijn vader bestuurde
tractor gekomen. Op weg naar een
ziekenhuis overleed de kleuter.
De 79-jarige L. J. Egberts is bij het
oversteken van de weg in zijn woon
plaats Weesp door een personenwa
gen gegrepen en op slag gedood.
De Frans-Algrijnse vredesbesprekin-
gin in Evian zijn woensdag aan het
einde van de eerste fase gekomen,
zo heeft een Franse woordvoerder
na afloop van een bijeenkomst van
twee uur verklaard.
In de tweede fase, die donderdag zal
beginnen, zullen de twee partijen een
lijst opstellen van punten, ten aan
zien waarvan zij een gemeenschappe
lijke basis hebben. Daarna zal wor
den uitgemaakt, op welke wijze deze
problemen moeten worden aangepakt.
SPONTANE REACTIES VAN SCHOLIEREN EN OUDERS
Enige jaren geleden heeft de ar
chitect ir. N. Luning Prak in
het Zeeuws Tijdschrift een ar
tikel gewijd aan het werk van de
Schoonheidscommissie. Zij lichten ve
le gemeentebesturen voor over de
„schoonheid" van nieuwbouw- of ver
bouwingsprojecten en het naar aan
leiding daarvan uitgebrachte advies
is voor de gemeenten vaak van be
slissende betekenis bij het al of niet
verlenen van een bouwvergunning.
Wij hebben dezer dagen het artikel
van de heer Luning Prak nog eens
voor de dag gehaald en het herlezen,
want er was daartoe een gerede aan
leiding. In de Middelburgse Lange
Delft namelijk is een gevel vanachter
een tot voor kort geheel afgesloten
stelling te voorschijn gekomen, die
wel nodig maakt na te gaan wat ei
genlijk precies de taak van een
schoonheidscommissie is
Diezelfde gevel bracht ons de tijd
in herinnering, waarin wilde
discussies werden gehouden
over wat men de „Delftse School"
heeft genoemd: de imilatie-oudhol-
landse gevels in plaatsen als Wage-
ningen, Rhenen en Middelburg. Een
strijdbaar man als J. J. Vriend
schreef destijds
daarover in de
Groene Amster
dammer. dat zij
getuigden van de
„geest van het
besjeshuis en het snoepwinkeltje".
Die geest is in deze tijd gelukkig vrij
wel verdwenen bij de instanties, die
de bouw- en verbouwplannen beoor
delen: de strakke lijn, die in her
bouwde stadskernen als Middelburg
aanvankelijk werd gehandhaafd,
kreeg (mede dank zij de druk, uitge
oefend door de middenstand) lang
zamerhand een heel wat soepeler
verloop. Vooral de laatste jaren geeft
Middelburg voorbeelden van verbou
wingen te zien, die een straatwand
een geheel ander uiterlijk verlenen.
De orthodoxie van de Delftse school
blijkt daar wel geheel afgezworen.
Met deze ontwikkeling kan men vre
de hebben. Tenslotte gaat het niet aan
om een binnenstad, tevens winkel
centrum, één „groot hofje voor ouden
van dagen" (de uitdrukking is weer
van Vriend) te maken. Maar aan de
andere kant valt niet te ontkennen,
dat de binnenstad van Middelburg
nu eenmaal voor een groot deel is
herbouwd naar de opvattingen, die
destijds de toon aangaven. En het zijn
dus deze opvattingen, die nog altijd
het karakter van de binnenstad me
de bepalen. Bij het loslaten van de
strenge eisen der Delftse school zal
met name bij verbouwingen niet ver
geten kunnen worden, dat een nieuwe
stijl in elk geval enigermate zal moe
ten harmoniëren met de omgeving.
Deze laatste overweging was het
vooral, die ons het artikel van
ir. Luning Prak nog eens deed
herlezen. En daarin trof ons de pas
sage, waarin de auteur spreekt over
de minimum-eisen, welke de schoon
heidscommissie behoort te hanteren.
Zij hebben op twee aspecten betrek
king. zo zet hij uiteen ten eerste
wordt de relatie van het gebouw met
zgn omgeving beoordeeld en ten
tweede beoordeelt de commissie het
bouwkundig ontwerp op zichzelf. Wij
hebben ons nu afgevraagd of de Mid
delburgse schoonheidscommissie deze
normen niet hanteert, dan wel of het
gemeentebestuur het advies der com
missie naast zich neerlegt. Want bij
het bekijken van de nieuwe gevel in
de Lange Delft, dit „huis met de
groene pilaren", zoals men het wel
zou mogen noemen, kan een ernstige
twijfel aan de toepassing van de hier
boven genoemde minimum-eisen niet
worden onderdrukt. In ieder geval is
de relatie met de omgeving, naar wij
althans menen, wel ver te zoeken.
Men begrijpe goed wij juichen het
toe, wanneer men zich in Middelburg
verzet tegen „de geest van het bes
jeshuis". Maar betekent dat nu le
vens, dat men in een uiterste moet
vervallen zoals hier is gebeurd Is
deze „anti-besjes"-gevel zoveel beter
dan het gewraakte „snoepwinkel
tje" De schoonheidscommissie, of
in ieder geval het gemeentebestuur
van Middelburg, vindt blijkbaar van
wel. Men kan dus vermoedelijk in de
toekomst nog heel wat tegemoet
zien
OP DE MEEST ONVERWACHTE ogenblikken staan Goese
jongens en meisjes in deze weken op een stoep in de Lelie
straat. Zij bellen dan aan bij brigadier Joh. Borrie van de
gemeentepolitie, de Zeeuwse secretaris van het Verbond voor
Veilig Verkeer. „Heeft U de verkeersdiploma's al in huis?",
klinkt het wat aarzelend uit de mond van een lagere-
scholier, die zijn zenuwen voor het schoolverkeersexamen-
1961 is te boven gekomen. Dat is er dan één van de veertien
tot vijftienhonderd, die in Goes heeft deelgenomen. Eén van
de duizenden, die in Zeeland een deel theorie en een brokje
verkeerspraktijk onder het wakend oog van politie- en Veilig-
Verkeersmannen hebben bedreven en nu met spanning wach
ten op de uitslag.
Voor schoolexamens slaagde
vorig jaar 87 pet kandidaten
En deze spontane informaties van
de scholieren zijn eigenlijk teke
nend voor de hoge vlucht, die liet
verkeersonderwijs sinds een tien
tal jaren ook in het Zeeuwse, laiul
heeft genomen. De verzegelde en
veloppen van het Utrechtse bondi-
landen 87 pet. van de kandidaten
het waardevolle document weer
zijn uitgereikt, hebben de organi
satoren bereikt, dat weer zoveel
duizenden kinderen in het ver
keer aan liet denken zijn gezet.
„Want daar gaat het ons om",
zo vertelt de voorzitter van de
afdeling „De Bevelanden" van"het
Verbond voor Veilig Verkeer, de
heer H. B. Pilaar, als wij hem
vragen naar het resultaat van
het verkeersonderwijs op de
Zeeuwse lagere scholen.
Verscherpt
bureau zijn op 14 maart in hon
derden lagere scholen in deze pro
vincie geopend en de kandidaten
uit de vijfde en zesde klassen heb
ben weer hun antwoord gegeven
op de twintig vragen, die hen in
de opgaven werden gesteld.
Op het ogenblik zijn op verschil
lende rlaatsen nog de praktische
examens aan de gang. En wan
neer binnenkort alle diploma's
vorig jaar behaalde op de Beve-
„Het reactievermogen wordt ver
scherpt en heel wat kinderen heb
ben in de auto van vader al eens
duidelijk laten blijken, dat zij in
het woud van verkeersborden
goed wegwijs zijn". De heer Pi
laar diept uit z'ijn geheugen en
kele reacties van ouders op, die
eigenlijk allemaal in deze rich
ting gaan. Het verkeersonderwijs
slaat aan: de kinderen zrjn en
thousiast, de ouders appreciëren
het bijzonder en de mannen van
„Veilig Verkeer" steken er heel
wat uurtjes in.
Sinds januari 1959 is de verkeers-
kennis als een verplichte tak van
onderwijs in het rooster van de
lagere scholen opgenomen. Het
is ondergebracht bij het vak
aardrijkskunde. De heer Pilaar
zou liefst nog wat verder gaan en
liet als een apart wekelijks uur
tje in het lessenschema opgeno
men zien.
In de hoogste schoolklassen be
gint het verkeersonderwijs pas
serieus. Dan worden de jongens
en meisjes" voorbereid op het exa
men. Dertien afdelingen van „Vei
lig Verkeer" zetten in Zeeland
hun schouders onder de organi
satie van deze tests en waar men
nog geen afdeling kent, nemen
de gemeentebesturen de regeling
op zich.
Vrijwillige hulp
„En dan niet tc vergeten de vrij
willige hulp, die we krijgen van
rijks- en gemeentepolitie", vult de
heer Pilaar zichzelf aan. Bij het
theoretische deel van het examen
wordt de onderwijzer in de klas
geflankeerd door een geünifor
meerde politieman. En dat onder
streept voor de iongelui nog eens
't belang van de kennis, die zij zich
voor deze proef hebben eigen ge
maakt. Dit jaar mochten de kan-
Ms. M. A. Mieras lid van
Tweede Kamer
Ds. M. A. Mieras heeft zijn benoe
ming tot lid van de Tweede Kamer
voor de S.G.P. in de vacature, ont
staan door het overlijden van ds. P.
Zandt, aangenomen.
Ds. Mieras is predikant van "de gere
formeerde gemeente in Krimpen aan
de IJsel.
Van 21 april 1942 tot 6 juni 19'14
stond ds. Mieras te Ternèuzen.
Mr. Stikker gaat komende
week naar Kennedy
De secretaris-generaal van de NAVO,
inr. D. U. Stikker, zal volgende week
een bezoek van drie dagen aan
Washington brengen voor besprekin
gen met president Kennedy en enkele
leden der Amerikaanse regering.
......verricht de aartsbisschop
van York, dr. A. Ramsey, in de
kathedraal te York de inzege- y
ning van het huwelijk tussen S
de hertog van Kent en Katheri-
ne Worsley.
(Zie slot pag. 2 kol. 3) i vvwwwwwvw*a<v^vwv
