PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
EENSGEZIND WESTEN ZAL RUSSISCHE
DRUK WEERSTAAN
Heuvel verschuift in
Japan: 27 doden
Schade boomgaarden Westhoek
geschat op een half miljoen
Kroesjtsjew: ik wil
altijd onderhandelen
Algerijnen beschoten
Parijse polit
ie
LA0S-GESPREK
NIET OP GANG
Vandaag...
Britannia
204e jaargang - no. 131
Dagblad, uitgave van do firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
aen Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren:
W, Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 725
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 6 juni 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.tn. Mlnim. p. advertentie 4,—.
lng. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertentie» (max. 8 regel»)
25 cent per regel met een minimum
van 1,25 „Brieven bureau
van dit oiad" 25 cent meer.
Giro ao 3592*4 P.Z C. Middelburg.
Bureaus: Vllssingen Walstr 58-60. tel. 2355 (bg.g- red 3508/3546. adv 3647/3643); Middelburg. Markt51. tel 3841 (b.g.g. red. 2078/3169.adv 2375); Goes Gr. Markt2.iei 6140ib.g.g. red 7853. adv. 5213): Oostburg. tel 2395. Terneuzentel 2116. Zienkzee red tel 2425 adm tel 20S4.
De 14-landen conferentie over
de toekomst van Laos werd in
Genève hervat. Van vele zijden
werd gunstig gereageerd op de
K. en K.-conferentie in Wenen,
maar de Russen bleken nog
geen instructies uit liet Kremlin
te hebben om de „doorbraak" te
verrichten in de doodgelopen be
sprekingen over Laos.
Geoi'gfi Pushkin, de plaatsvervangend
minister van buitenlandse zaken van
de Sowjet-Unie zei, dat hij de kwes
tie van de wapenstilstand in Laos
een minder belangrijke kwestie acht
te. Om elf uur was de conferentie
alweer voorbij.
In zijn openingswoord had de Britse
vice-voorzitter van de conferentie,
Malcolm MacDonald, gezegd te ho
pen, dat het gesprek tussen Kroesj-
tsjew en Kennedy van nut zou blijken
voor de Geneefse conferentie.
Vervolgens stond de Poolse gedele
geerde op om te verklaren, dat hij de
Britse opmerkingen onderschreef.
De communistische afgevaardigden
echter verklaarden de Russische
voorstellen te steunen, daarmee te
kennen gevend, dat ook zij de kwestie
van de wapenstilstand van minder
belang achtten.
Ontmoeting MacMillan en Kennedy
Samenzwering in Japan
Te Tokio deed maandag het: bericht
de ronde dat politie en inlichtingen
dienst een samenzwering tegen de
regering hadden ontdekt, die werd
geleid door een zestal .jonge officie
ren van het Japanse leger, wier plan
liet was in Tokio een staatsgreep uit
te voeren.
Prinses Margriet slaagde
voor eindexamen
Aan het incrementum van het Baarns
lyceum is voor het eindexamen gym-
nasïum-alpha geslaagd prinses Mar
griet.
President Kennedy en de Britse premier Macmillan hebben aan
het slot van hun besprekingen in een gezamenlijk communiqué
verklaard, dat de impasse over Laos op de Geneefse conferentie
schijnt te zijn doorbroken door het feit, dat de Russische pre
mier Kroesjtsjew zich te Wenen positief heeft uitgesproken over
de noodzaak van een effectief bestand. Op de Geneefse conferen
tie zelf was gisteren echter niets te merken van een gunstige
wending in de onderhandelingen over Laos.
Communiqué
In hun gezamenlijke communiqué
hebben Kennedy en Macmillan te
vens opnieuw bevestigd, dat zij vast
besloten zijn elke hernieuwde Russi
sche pressie, gericht tegen Berlijn,
te weerstaan. Gezien het feit, dat
Kennedy en De Gaulle tot dezelfde
conclusie zijn gekomen bij liun be
sprekingen te Parijs, betékent dit,
dat het westen volkomen eensgezind
is over de maatregelen, die men zal
nemen indien zich weer een crisis
rondom Berlijn zou voordoen.
Het communiqué werd uitgegeven,
nadat Kennedy en Macmillan meer
dan drie uur lang over de ontmoeting
van de president met De Gaulle in
Parijs en Kroesjtsjew in Wenen had
den gesproken. Voor Kennedy was de
dag begonnen met een bezoek aan de
Amerikaanse ambassade, terwijl er
voor de avond ,n banket op Bucking
ham Palace op het programma stond.
TWAALF DODEN, ELF GEWONDEN
Regering in Tunis zou
bevel hebben gegeven
Terroristen van het F.L.N. en Mos
lims uit het Franse leger, die door
het F.L.N. van wapens waren voor
zien, zijn maandagmorgen een offen
sief tegen de politie begonnen.
Twaalf van de aanvallers vonden de
dood, drie van hen raakten gewond.
Acht politiemannen raakten even
eens gewond.
Het feit dat de aanvallen duidelijk
waren gecoördineerd alsmede het
feit dat de wapens uit de voorraad
kamers van het F.L.N. kwamen,
leidde waarnemers in de Franse
hoofdstad tot de conclusie dat de
actie is ingezet op bevel van de in
Tunis zetelende F.L.N.-regering-.
Zes van de moslims, in die de nacht
en vroege ochtend de dood vonden,
waren volgens de Parijse politie af
komstig uit hot kamp Frileuse, op
korte afstand van de Franse hoofd
stad.
Bij onlusten op
Zanzibar 57 doden
Bij de onlusten op Zanzibar, die don
derdag zijn begonnen, zijn tot dusver
tenminste 57 doden en meer dan 70
ernstig gewonden gemeld. De politie
heeft 60*0 mensen gearresteerd, en
een aanzienlijke hoeveelheid wapens
in beslag genomen tijdens een aantal
huiszoekingen.
Het gouvernement heeft de noodtoe
stand, die donderdag was afgekon
digd, voor onbepaalde tijd verlengd.
k JUÏfe. Vüü». «OB
Prins Albert en prinses Paola hebben
zondag in Brussel de koersen om de
grote prijs van Brussel bijgewoo. d.
Be prinses volgde gespannen het ver
loop van de ren.
Tegen één uur werd een auto van de
Parijse politie, die patrouilleerde in
het 13de arrondissement, beschoten
door moslim-soldaten en burgers, die
in een gestolen vrachtauto reden.
Geen van de politiemannen in de aan
gevallen auto werd gewond, doch
een autobusjc van de politie, dat ter
versterking naar de plaats van de
overval was gedirigeerd, werd met
handgranaten en pistolen aangeval
len. Enkele agenten raakten gewond,
de overvallers vluchtten.
Algerijnse soldaten
Onmiddellijk ging liet bevel uit
alle auto's, waarin mohamme
daanse soldaten zaten, aan te
houden en enkele minuten later
rapporteerde een politiepatrouille
in het 10de arrondissement dat
daar een vrachtwagen was aan
gehouden, met Algerijnse solda
ten in het Franse leger, en Alge
rijnen in burger. In de aangehou
den wagen werden handgranaten
en pistolen gevonden. Alle inzit
tenden werden gearresteerd.
Het communiqué vermeldde de vol
gende punten:
1 Premier Kroesjtsjews instem
ming met een bestand zal de veer-
tien-landenconferentie te Genève
weer op gang brengen;
Er bestaat „volledige overeen
stemming over de noodzaak om de
rechten en verplichtingen der geal
lieerde regeringen te Berlijn te hand
haven";
3. De Verenigde Staten en Groot-
Brïttannië hebben gedurende hun be
sprekingen „in het bjjzonder aan
dacht" besteed aan de conferentie
over het staken van kernproeven en
de ontwapeningskwestie.
Het communiqué ging op deze pun
ten niet verder in en er waren van
Britse en Amerikaanse woordvoer
ders ook geen aanvullende verklarin
gen los te krijgen.
Kennedy en Macmillan hebben van
de drie uur en twintig minuten, dat
zij hebben geconfereerd, meer dan
twee-en-een-half uur onder vier ogen
doorgebracht. De rest van de tijd zat
de Britse minister van buitenlandse
zaken lord Home erbij en van Ameri
kaanse zijde McGeorge Bundy, spe
ciaal adviseur voor nationale veilig
heid.
Dinsdag' brengt president Kennedy
aan de Amerikaanse natie rapport uit
in een radio en televisierede.
Onderhandelingen
Kroesjtsjew verklaarde bij zijn ver
trek uit Wenen dat de Sowjet-Unie
„Immer heeft gestreefd naar de ves
tiging van een blijvende wede voor
de volkeren, een positieve oplossing
van het ontwapenïngsvraagstuk, be
ëindiging van de koude oorlog en het
regelen van alle geschillen door mid
del van onderhandelingen. En dit is
nog steeds mijn streven", aldus
Kroesjtsjew.
fjtctlijn
§f ...is het 100 jaar geleden, dat
de Italiaanse staatsman Camil-
lo graaf Benso di Cavour, een p
van de grondleggers van de
Italiaanse eenheid, te Turijn
overleed.
...is het „D-day" (1944).
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Het einde van het. tapgesprek, in j Kroesjtsjew wuift glimlachend de
Wenen: de Russische premier Nikita vertrekkende president Kennedy na.
IN OORLOG ONDERGRAVEN
Twee treinen bedekt onder
gesteente en aarde
In de provincie Kaohsiung op Zuid-
Formosa is zondag een 225 meter
hoge heuvel, die reeds tijdens de
tweede wereldoorlog door de Japan
ners ondergraven was, met donderend
geraas verzakt. Volgens een officieel
bericht moeten ongeveer 27 mensen
onder de massa's aarde en gesteente
zijn begraven.
De instorting, die niet alleen door de
ondergraving maar ook door de af
graving door een cementfabriek en
de gestage regenval van de afgelopen
dagen werd veroorzaakt, had plaats
op een moment dat twee treinen elk
aar op korte afstand van de heuvel
passeerden. Beide treinen werden be
dolven.
De politie heeft meegedeeld dat 29
werknemers van de cementfabriek
zjjn gewond geraakt bij de aardver
schuiving, die de grootste was sinds
mensenheugenis.
De Japanners hadden schuilkelders
gegraven in de heuvel. Na de "oorlog
werd voor de cementfabriek een grote
ROOIEN REEDS BEGONNEN
Getroffen fruitkwekers gehoord
in bijeenkomst te Haamstede
De totale schade, ontstaan door liet „verdrinken" van de vruchtbomen
in een 54 ha groot fruitgebied in de Westhoek van Schouwen, wordt
geschat op een hall' miljoen gulden. Dit is maandag bekendgemaakt in
een door de afdeling Schouwen-Duiveland van de Nederlandse Fruittelers
Organisatie belegde bijeenkomst in hotel Bom te I-Iaanistede. Een bijeen
komst, die behalve door vertegenwoordigers van het landelijk bestuur
van de N.F.O. werd bijgewoond door deputaties van het consuleutschap
en het gemeentebestuur van Westerschouwen.
In het getroffen gebied rond Burgh-
Haamstede zijn vastgesteld na
een opervlakkige taxatie van 54
ha boomgaard de bomen dood of ster
vende. In een belangrijk deel hiervan
20 ha zijn alle bomen reeds
dood. Met de overige ruim dertig
hectare is niet meer economisch ver
antwoord te werken.
Behalve het genoemde gebied van 54
ha is in de Westhoek nog een dertig
hectare boomgaard waarover nog
geen zekerheid bestaat: men moet
afwachten, of de hier staande fruit
bomen in leven zullen blijven. In het
geraamde schadebedrag van een half
miljoen gulden zijn alle economische
factoren, zoals de waarde van de
bomen, de opbrengsten en de in
komsten uit arbeid vevcalculeerd.
Zoals gemeld zijn tengevolge van
do abnormaal grote regenval in
het afgelopen najaar en winter
in de Schouwse Westhoek vele
duizenden appel- en perebomen
gestorven.
De oorzaak van het afsterven van de
fruitbomen op Schouwen is een ab
normaal hoge grondwaterstand, die
volgde op een periode met een zeer
laag waterpeil. Een jaar geleden is
er een verdroging geweest, waardoor
er veel water is weggetrokken zodat
het waterpeil zakte en de wortels het
water nagingen. Juist de afgelopen
winter is er, zoals ook elders in Ne
derland, een grote wateroverlast ge
weest, met het gevolg dat alle jonge
worteltjes onder water hebben ge
staan en zijn verrot.
De gisteren te Haamstede gehouden
bijeenkomst was in zekere zin een
„hearing", waarvoor alle getroffen
fruitkwekers waren uitgenodigd,
's Morgens werd gesproken met
degenen die het zwaarst zijn ge
troffen een twintigtal fruit
kwekers en in de midaguren
kregen de eigenaars van ininder
ernstig getroffen bedrijven de ge
legenheid met de verschillende
vertegenwoordigers van gedach
ten te wisselen.
De bijeenkomsten droegen derhalve
een oriënterend karakter: het ging
er om het gevoelen en de toekomst
plannen van de gedupeerde telers te
leren kennen. Hoewel aan het slot
van beide bijeenkomsten de fruit
kwekers één voor één in de gelegen
heid werden gesteld hun schade te
laten registreren, moeten de moge
lijkheden tot hulpverlening nog wor
den onderzocht. Enkelen hebben
reeds te kennen gegeven te willen
overschakelen op dc recreatie als in
komstenbron, hetgeen dus betekent
dat de grond van hun bedrijven het
zij door inrichting tot kampeerbe-
drijf, hetzij door verkoop voor bun-
galowbouw e.d. een andere bestem
ming krijgt.
Uitwijk....
Tijdens de bijeenkomsten is ook de
Noordoostpolder alcs uitwijkmoge-
De regen ondergroef de berg verder,
doch het passeren van de twee trei
nen gaf de doorslag. Er ontstond een
trilling, die de heuvel deed inzakken.
De spoorlijn werd over grote lengte
bedekt met een zeven meter hoge
berg aarde en gesteente. Omdat het
opruimen van aeze versperring veel
tijd in beslag zal nemen, wordt de
spoorlijn voorzien van een nieuw tus
senstuk, dat om de versperring heen
loopt. Dit werk zal in enkele dagen
gereed zijn.
De spoorlijn eindigt in de havenstad
Kaohsiung, de voornaamste haven
van Zuid-Formosa.
Europese prijs voor
Franse film in Arnhem
De filmprijs van de Raad van Europa
voor 1961 is ter gelegenheid van de
filmweek te Arnhem toegekend aan
de Franse film „Le Parole est au
Fleuve" van Marianne Oswald en
André Vetusto.
De internationale jury, waarvan dr.
J. Hulster, hoofd van de afdeling
kunsten van het ministerie van O.
K. en W. voorzitter was, heeft deze
prijs verleend wegens de wijze waar
op in deze film het thema van de
Rijn als symbool van het onderling
begrip tussen de volkeren is uitge
werkt, in volmaakte harmonie van
beeld, commentaar en muziek.
De Nederlandse film „De lage lan
den" van George Sluizer, en de Duit
se speelfilm „Am Galgen hangt die
Liebe" van Edwin Zbonek kregen een
bijzondere vermelding.
lijklieid ter sprake gebracht. De be
sprekingen werden geleid door de
voorzitter van de N.F.O.-Schou-
wen, de heer J. P. C. Boot uit Haam
stede. Aanwezig waren onder meer
ir. J. J. van Hennik, ir. Vellekoop,
beiden van het rijkstuinbouwconsu-
lantschap voor Zeeland, de heer J.
van Duyse en W. Goeman, resp. be
stuurscommissielid en secretaris van
cle gewestelijke raad voor Zeeland
van het Landbouwschap, ir. Groot uit
Den Haag, algemeen secretaris van
de N.F.O. en de secretaris van het
gewest Zeeland van de N.F.O., de
heer I. Ph. v. d. Plassche. Het ge
meentebestuur van Westerschouwen
was vertegenwoordigd door wethou
der P. L. Vis.
Vandaag (dinsdag) zal het hoofdbe
stuur van de Zeeuwse C.B.T.B. een
bezoek brengen aan Schouwen-Dui
veland en zich onder meer van de
slechte toestand van de landbouw
gronden en de schade aan de boom
gaarden op de hoogte stellen.
Mede in verband met de schade aan
de fruitbomen in de Westhoek belegt
het gewest Zeeland van de N.F.O.
zijn jaarvergadering in Haamstede:
op 13 juni in hotel Bom.
Intussen is in sommige boomgaarden
reeds een begin gemaakt met het
rooien van cle bomen. Enkele fruit
kwekers hebben het eigen bedrijf
moeten opgeven en hebben elders
emplooi gezocht.
Opnieuw moet de raad van Vlis-
singen zich over „Britannia"
bezinnen: b. en w. hebben na
melijk voorgesteld het aandelenbe
zit van de gemeente in de N.V. te
vergroten, teneinde de liquiditeits
moeilijkheden van deze instelling op
te heffen en ter verkrijging van
nieuw bedrijfskapitaal. Deze maatre
gelen zijn nodig onder meer omdat
tot dusver met een groter veidies is
gewerkt dan waarop was gerekend
en omdat óók in het verdere van de
„aanloopperiode" nog op verlies
moet worden gerekend. Dit voorstel
betekent echter, dat de raad voor
een moeilijke beslissing komt te
staan: hij moet opnieuw besluiten
een aanzienlijk bedrag aan over
heidsgelden te storten in een risico
dragend bedrijf. Een beslissing, die
waarlijk niet lichtvaardig genomen
kan worden.
Enthousiast zal de raad van Vlis-
singen over dit voorstel wel aller
minst zijn, maar aan de andere kant
zal hij wel niet veel anders kunnen
doen dan toestemmen. Hier is immers
in een vroegere pe
riode A gezegd en
het hele alfabet
zal nu wel moeten
volgen. Vaak is
het met deze za
ken zo, dat volgens het schema van
„de onrendabele top" wordt gerede
neerd: wanneer men er nu nog wat
kapitaal instopt, dan wordt niet al
leen de zaak gezonder, maar zal zij
bovendien binnen afzienbare tijd
winsten gaan opleveren. Altijd is het
die (nu dus nog ontbrekende) top.
die het moet doen. En daarom zal
het in dit geval héél moeilijk zijn
voor de leden van de Vlissingse raad
„nee" te zeggen: zij moeten maar
gelovig aanvaarden, dat het met de
nieuwe deelneming de goede kant op
zal gaan.
Dit neemt evenwel niet weg, dat
een kritische instelling ten aan
zien van het voorstel, dat b. en
w. de raad hebben voorgelegd, drin
gend nodig is. En dan blijkt, dat de
raad maar heel weinig houvast wordt
geboden, zodat daardoor de aarze
ling vermoedelijk nog groter zal
worden dan zij al was. De basis van
het voorstel is in de eerste aanleg
gelegen in het oprechte geloof, dat
het in ere herstellen van Britannia
een Vlissings belang is b. en w.
herhalen dit credo nog eens nadruk
kelijk terwijl er voorts van wordt,
uitgegaan, dat na een verliesgevende
aanloopperiode tenslotte tóch een
sluitende exploitatierekening zal
worden verkregen. Met dat geloof
komt men echter niet heel erg ver
en de vraag is dus vooral: waarop is
die sluitende exploitatie gebaseerd?
Een van de grondslagen daarvan is.
zo blijkt uit het raadsvoorstel, de ex
ploitatiebegroting van de accountant.
En daarnaast „de gunstige verwach
ting, die de ontwikkeling van het
Deltaplan en de algemene behoefte
aan recreatie buiten het seizoen bin
nen redelijke afstand van de woon
plaats, gerechtvaardigd doen zijm
Bovendien is een gunstige omstan
digheid, dat zich een verschuiving
voltrekt naar de moderner geoutil
leerde eerste-rar.gsbedrijven in het
bijzonder ender de buitenlanders", al
dus b. en w.
Is dit alles nu voldoende? Het lijkt
ons zeer de vraag. Het Deltaplan
wordt als bij zovele zaken hier
voor de dag gehaald als een genees
middel voor vele kwalen en men is
geneigd op te merken, dat vreemd
genoeg het Sloeplan en dubbelstad
hier als argumenten ontbreken. Wat
is de reële waarde ervan? De behoef
te aan recreatie buiten het seizoen
en de verschuiving naar eerste-
rangshedrijven zijn al evenmin „har
de" argumenten, die een investering
zonder meer verantwoord maken. De
argumentering moet dus voorname
lijk worden gezocht in de exploita
tiebegroting, maar aangezien die
niet openbaar wordt gemaakt, is
daarover buiten de raad geen me
ningsvorming mogelijk. Wel is be
kend, dat een destijds opgestelde ex
ploitatiebegroting op belangrijke on
derdelen niet kon worden aangehou
den. En al zijn daarvoor globale oor
zaken aan te wijzen, niettemin is
het nadelige verschil tussen begro
ting en praktijk een duidelijk en wei
nig tot optimisme stemmend feit.
Het enige houvast, dat tenslotte
uit de openbare stukken overblijft, is
de mededeling van b. en w., dat de
bezetting van het hotel die in
1960 één derde beneden de verwach
ting bleef in 1961 tot dusver „en
kele percenten" (nu geen breuken!)
boven het schema is uitgekomen.
Voorts is de verwachting, dat de ho
telexploitatie aan de omzet van spij
zen en dranken ten goede zou ko
men, meer dan in vervulling gegaan,
terwijl de brutowinst in 1961 belang
rijk hoger dan de begroting bleek en
de kosten over dit jaar tot dusver
binnen de ramingen bleven. Ziedaar
enkele reële punten, die niet in het
vage blijven. Het zijn dus deze pun
ten, die de bm-gers en vooral de
raadsleden onder hen moed beho
ren te geven.
Het voorstel zal wel worden aan
vaard, zij het zonder geestdrift:
vermoedelijk zullen vele leden
van de Vlissingse raad met een be
zwaard gemoed vóór stemmen. Bo
vendien krijgen de representanten
van de gemeente in de raad van
commissarissen een zware taak: zij
immers zullen er nu vooral op moe
ten letten, dat elk dubbeltje wordt
omgedraaid voor het wordt uitgege
ven, dat alles op alles zal worden
gezet om in de kortst mogelijke tijd
een redelijke winst te verkrijgen.
Want om gemeentegelden te gebrui
ken om de verliezen op te vangen
van een hotelbcdrijf. dat is dunkt óns
een te hoge waardering van het
„Vlissingse belang", dat Britannia
vertegenwoordigt.
