PROVIHCIALE ZEEUWSE COURAHT
K.L.M.-CHARTERVLIEGTUIG ONTPLOFT: 62 DODEN
Twaalf Nederlanders omgekomen
„SLOT HAAMSTEDE" krijgt komende zes
jaar flinke beurt
Werd vliegtuig door
bliksem getroffen?
Vand
aag
Ronde Tafel
Orkest
204e jaargang - no. 126
Dagblad, uitgave van de Ilrma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
tien Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W, Leertouwer en a. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. lew.; Ir. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 31 mei 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie 4,—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1,25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vllsslngen Walstr. 68-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3043)Middelburg, Markt 51, tel. 3841 (b.g.g.red. 2078/3169, adv. 2373); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213); Oostburg, tel. 2395; Ter neuzen tel. 2116; Zierikzee. red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
NACHTELIJK DRAMA AAN PORTUGESE KUST
De waarde van de verongelukte D.C.-
8 bedraagt 25 miljoen gulden. De ma
chine is. volledig verzekerd op de
Londense markt. Het was de tiende
van dé dertien machine?, die de K.L.
M. heeft besteld.
Het laatste ongeluk met een K.L.M.-
vliegtuig geschiedde op 14 augustus
1958, dus bijna 3 jaar geleden, toen
de super-constellation PH-LKM Hugo
de Groot, bij Ierland in de Atlantische
Oceaan stortte. Daarbij verloren de
91 passagiers-en de uit 8 leden be
staande bemanning het leven.
De verdwijning van de DC-8 gisteren
vormt een triest slot van de loopbaan
van de president-directeur van de
K.L.M., de heer I. A. Aler, die tot
en met vandaag zijn functie bekleedt.
In verband met het ongeluk is de
nieuwe .president-directeur van de K.
L.M., drs. E. H. van der Beugel, die
zich in de Verenigde Staten bevond,
terstondnaar Nederland terugge
keerd. Hij wordt vanmorgen uit New
York op Schiphol terug-verwacht.
Na enkele uren van onzekerheid en groeiende ongerustheid
werd het de K.L.M.-directïe gisteren omstreeks het middaguur
duidelijk dat er zich in de nacht van maandag op dinsdag, niet
ver van de Portugese hoofdstad, een drama had afgespeeld
dat, iraar men aanneemt, aan 62 mensen het leven heeft ge
kost. De DC-8 Fridjhof Nansen, nog geen maand geleden in
dienst genomen door de K.L.M., is even na het opstijgen van het
vliegveld bij Lissabon neergestort. Na zes uur 's avonds ont
dekte men op het strand te Mina, ongeveer zes kilometer ten
zuiden van Caparica, het lijk van een meisje, waarvan een arm
was afgerukt. De Portugese visser Jose bracht in de loop van
de middag met zijn boot verscheidene stukken verschroeid me
taal, kleding en brokstukken van bagage mee, die van het ver
miste vliegtuig afkomstig bleken te zijn.
Honderden Portugezen namen inten
sief deel aan bergmgspogingen, maar
de lioop dat er overlevenden zouden
zijn, werd met het kwartier kleiner.
Wel zijn in de loop van de nacht en
kele lijken aangespoeld, die echter
nog niet zijn geïdentificeerd. Men
had gisteravond noch in Lissabon,
nocht bij de K.L.M. enige aanwijzing
waarop men een theorie zou kunnen
opbouwen voor de oorzaak van de
ramp. Het luchtvaartuig was nor
maal gestart voor de reis Lissabon-
Caracas. Bij de passagiersleden zijn,
voor zover thans bekend, geen Neder
landers. Van de bemanningsleden
hadden twaalf dé Nederlandse natio
naliteit.
Wat er zich precies heeft 'afgespeeld,
is nog een mysterie. Het vliegtuig
was onder hevige regenval opgeste
gen richting zee. Het moet slechts
vier minuten na de start zijn neer
gestort, gezien de plaats van de ge
vonden wrakstukken. Inwoners van
.....bestaat de Nederlandse Te
levisie Stichting te Hilversum
10 jaar.
....treedt Zuid-Afrika uit het
Britse Gemenebest en heeft de
installatie plaats van de eer
ste president van de Zuid-Afri
kaanse republiek.
WWWVVWVVVVW\A/WvVVV
Korter uierken
bij politie
NiU de regering heeft besloten om
voor de rijksambtenaren (vroegere
48-uur werkers) de wekelijkse ar
beidstijd met ingang van 1 juli 1.961
te verkorten tot 46 uur en met ingang
van .1 januari 1962 tot 45 uur, zal
deze regeringsbeslissing oog voor de
politie consequenties hebben, zo deelt
liet ministerie van binnenlandse zaken
mee.
In de komende weken zal hieromtrent
met de organisaties van politieperso
neel, formeel overleg worden gepleegd.
Het ligt in bet 'voornemen van de mi
nister van binnenlandse zaken de bur
gemeesters der gemeenten met ge
meentepolitie zo spoedig mogelijk in
de maand juni in te lichten omtrent
de wijze waarop de arbeidstijdverkor
ting voor de politie zal kunnen gelden,
alsmede welke financiële en andere
maatregelen de regering zich in ver
band daarmede voorstelt.
De minister heeft de burgemeesters
echter reeds thans verzocht ermede
rekening te houden dat de arbeidstijd
voor de politie met ingang van 1 juli
1961 46 uur per week wordt: Geadvi
seerd wordt de roosters voor de politie
te doen opstellen uitgaande van 45 uur
per week. Het 46ste uur per week
dient dan buiten het rooster maar
zonder betaling van overwerk, te wor
den opgedragen.
St.-Bernardpas weer open
De Sint-Bernardpas is dinsdag met
een korte plechtigheid weer openge
steld voor het verkeer. Aan de plech
tigheid werd deelgenomen door Zwit
serse en Itaiaanse autoriteiten uit de
grensstreken.
het plaatsje Caparica vertelden een
zware luchtexplosie te hebben, ge
hoord. Hieruit concludeert rneri dat
het vliegtuig in de lucht ontplofte.
Vier minuten na de start van de
Fr. Nansen is de laatste radio
boodschap ontvangen. Deze be
vatte een bericht van de gezag
voerder aan de verkeerstoren.
Men neemt aan dat hij iets wilde
meedelen over een tijd, want hij
had juist gezegd „geschatte"
toen de uitzending afbrak. Beide
tijden, zowel die van de dorpelin
gen als die van de radiobood
schap komen dus overeen. Even
eens het feit dat het vliegtuig
plotseling neerstortte en ontplof
te. Er was voor vele uren brand
stof aan boord. De Fr. Nansen
vloog op het moment van de ramp
op 2000 meter hoogte.
Dit is de Thomas Alva Edisoneen
DC-S van hetzelfde type als de ver
ongelukte K.L-.M.-machine „Fridjhof
Nansen".
TWEE BABY'S
De verongelukte bemanning was in
Lissabon aan boord gegaan om de
collega's af te lossen, die uit Rome
waren gekomen.
Nog voor de wrakstukken waren ge
signaleerd, had de directeur-generaal
van de rijksluchtvaartdienst, ir. W.
F. Backer, opdracht gegeven dat een
commissie van onderzoek zou afrei
zen. Gisteravond laat vertrok dr. J.
Zeldenrust van het gerechtelijk la
boratorium naar Portugal.
Volgens de voorlopige passagiers
lijsten van de K.L.M., bevonden zich
onder de passagiers 26 Venezolanen,
10 Spanjaarden, 5 Portugezen, 1 Ito.-:
liaan, 1 Chileen, een Franse dame
en een man met een onbekende na
tionaliteit. Men is nog in het onge
wisse over het juiste aantal passa
giers, omdat er ook nog twee ïiaby's
aan boord waren en men niet weet
of deze bij de ouders stonden inge
schreven.
BRONZEN PENNING
De gezagvoerder van het toestel, de
Nieuwzeelander Bergemann, ont
ving in oktober 1956, nadat hij tien
jaar lang voor de K.L.M. had gevlo
gen, de bronzen vlieguren-penning,
omdat hij meer dan 10.000 vlieguren
had gemaakt.
Denen beschoten
Britse trawler
De Britse admiraliteit heeft twee
van haar schepen opgedragen een
onderzoek in te stellen naar een in
cident tussen een trawler uit Aber
deen en een Deens schip, ter hoogte
van de oostkust van de Faroer-
eilanden.
De trawler, Red Crusader genaamd,
heeft gemeld, dat een gat in het
schip was geslagen. Volgens andere
berichten zou een vaartuig van de
Deense visserijbescherming, de Niels
Ebbesen, een granaat op do trawler
hebben afgevuurd.
Impasse in Genève
duurt voort
Een Britse zegsman heeft dinsdag
meegedeeld, dat de Britse ambassa
deur in de Sowjet-Unie, sir Frank
Roberts, maandag opnieuw een ge
sprek heeft gehad met de onder-mi
nister van buitenlandse zaken, V.
Koeznetsow.
van nieuwe instructies naar de in
ternationale commissie van toezicht
in Laos.
Sjah in Perzië
teruggekeerd
De sjah van Perzië en keizerin Farah
zijn dinsdag per vliegtuig in Teheran
teruggekeerd van een bezoek van
twee weken aan Europa.
Zij werden op het vliegveld begroet
door premier Amini, leden van diens
kabinet, militaire leiders en buiten
landse diplomaten.
Betrekkingen V.A.R. met
Zuid-Afrika verbroken
De Verenigde Arabische Republiek
heeft dinsdag de diplomatieke be
trekkingen met Zuid-Afrika verbro
ken, nit protest tegen de rassenpoli
tiek van dat land, zo is officieel in
Cairo bekendgemaakt.
Gezegd werd dat in de V.A.R. we
gens de politiek van apartheid was
besloten de republiek Zuid-Afrika,
die vandaag wordt gesticht, niet te
erkennen. De V.A.R. zal haar diplo
matieke vestiging uit Pretoria terug
trekken.
j^dhtlijn
(Van onze correspondent)
Lissabon, dinsdagnacht De stille
getuigen, die de Nederlandse onder
zoekingscommissie aan de kust bij
het plaatsje Caparica heeft gevonden
aan het strand, bieden voorlopig geen
enkel houvast voor definitieve con
clusies over de aard en de oorzaak
van de ramp met de DC-8 „Fridjhof
Nansen". Er zijn weliswaar brok
stukken van een vliegtuig aange
spoeld, doch niet genoeg om deze in
derdaad te identificeren als behorend
tot de verongelukte DC-8. Uiteraard
betekent dit niet, dat men niet over
tuigd is, dat zij inderdaad van de
„Fridjhof Nansen" zijn.
Alle wrakstukken zijn in zeer kleine
delen aangespoeld. Een vaststaande
conclusie kan hieruit nog niet worden
getrokken, doch de aard van de
wrakstukken duidt ongetwijfeld op
een explosie. De eerste indruk van
deskundigen is bovendien, dat deze
explosie in de lucht heeft plaatsge
vonden. Zou de machine intact het
wateroppervlak hebben geraakt, dan
zouden de delen van de machine niet
zou fijn verdeeld zijn.Er stond op
het ogenblik van de ramp een storm
aan de kust en bovendien onweerde
het. Men acht het dan ook niet uit
gesloten, dat de machine door de blik
sem is getroffen. In elk geval dat zij,
door welke oorzaak dan ook, in de
lucht is geëxplodeerd.
De bemanning van de
verongelukte „Fridjhof
Nansen": bovenste rij v.
l.n.rgezagvoerder R.
D. Bergemannde vlie
gers R. M. Draaisma en
J. R. W. Hoekstra, d,e
navigator G. van Vuure
de boordwerktuigkundi
gen H. E. Westrik en J.
W. Blommestein en de
purser F. Linterman. Op
de onderste rij v.l.n.r.:
de purser J. Oosterling,
de hofmeesters L. Boers-
,ma en 8. ff. Thio, de ste-
ioardessen K. de Graaf
en O. J. v. d. Berg, de
purser Pablo Garrido en
de steioardess M. I.
Crespo Caldera.
WERK WACHT OP RIJKSGOEDKEURING
OP HEEL WAT vakantiekiekjes van toeristen, die de
Schouwse Westhoek als oord van verpozing opzochten, staat
het „Slot Haamstede" afgedrukt. Meestal genonfen van een
plaats juist achter het toegangshek, waar het bordje „Ver
boden Toegang" nog net een aantrekkelijk kijkje op het
middeleeuwse landgoed toestaat. Een slot, compleet met
gracht, brug en een gemetselde toog als laatste restant van
een fors poortgebouw. Juist deze laatste herinnering aan
tijden, toen statige koetsiers met paarden over de brug en
via deze doorgang hun paarden en wagens naar binnen lieten
rollen, zal voorlopig op de foto's van honderden toekomstige
toeristen verdwenen zijn. Het poortgebouw zoals historici
het overblijfsel noemen wordt nog één keer, nauwkeurig
in tekening gebracht, opgemeten en gefotografeerd en daar
na gesloopt.
Rimpels in ongeruste voorhoofden
zullen onmiddellijk verdwijnen,
wanneer daaraan wordt toege
voegd, dat dit wat onverantwoord
lijkende karweitje in goede han
den is en alleen maar wordt uit
gevoerd in belang- van het slot.
Deze slo'op is namelijk een onder
deel van de eerste fase in het
restauratieplan, dat tlians wordt
voorbereid en in totaal een be
drag van f 700.000 zal vergen.
Wanneer de bouwlieden eenmaal
van het landgoed vertrokken zul
len zijn men trekt er vijf tot
zes jaar voor uit en de naam
loze vennootschap het kasteel
weer in zijn oude luister zal heb
ben hersteld, zal de nu totaal ver
zakte brugpoort er weer staan:
als een trekpleister voor vele fo
to- en filmlenzen. Compleet met
het wapen van Witte van Haam-
Eerste fase zal
2,5 jaar vergen
VVWWWVWVWWv\VW
stede, dat tussen de historische
steen wordt geflankeerd door het
helmteken van Jacob van den
Eijnde, de herbouwer uit de ze
ventiende eeuw. De Haamstede
naren, die „hun" kasteel een
beetje in de gaten houden, kun
nen daar in die omgeving van de
slotgrachten af en toe de Middel
burgse architect, de heer M. J. J.
van Beveren, aan het werk zien.
Hij zet er de eerste lijnen op pa
pier voor de restauratie van „Slot
Haamstede", dat zowel van bin
nen als van buiten op het ogen
blik in een slechte staat ver
keert.
Weinig pretenties
Zodra, de rijksgoedkeuring af
komt, begint men met bet herstel
len van de oorlogsschade. De brug
over de slotgracht komt daarbij
het eerst aan de beurt. Deze ver
binding tussen toegangshek en
slotplein in 18e eeuwse steen
gerestaureerd telt vier bogen.
Vroeger heeft hier waarschijn
lijk een houten ophaalbrug gele
gen. Qua stevigheid heeft de brug
in haar huidige toestand weinig
pretenties meer: zij is geheel uit-
eengezakt en hard aan een op
knapper toe. Dan komen de wal-
muren in aanmerking voor een
beurt onder de handen van de
restaurateurs. Dit alles zal onge
veer 2% jaar vergen. De volgende
fasen van het herstel aan dit
eeuwenoude slot in 1226 wordt
er voor het eerst melding van ge
maakt staan nog niet vastom
lijnd op papier. Toch ziet de heer
Van Beveren het plan al in gro
ve lijnen voor zich.
Zie slot pag. 2 kol. 2)
In Den Haag is een ronde-tafel
conferentie begonnen over het
statuut van het koninkrijk. Su
riname wil meer vrijheid dan het
huidige statuut biedt. Het wil zelf
onderhandelen met bepaalde landen,
die hulpprogramma's financieren of
die nauwe economische betrekkingen
met Suriname onderhouden. Dit
soort onderhandelingen liep tot nu
toe over Nederland en dat vindt men
een omweg. Suriname wil voorts een
ander standpunt innemen dan Neder
land tegenover bepaalde ontwikke
lingen in Afrika. De voorzichtige
neutraliteit van Nederland jegens
Afrika werd in Suriname niet ge
waardeerd.
Voor Nederland ligt deze Suri
naamse zaak heel eenvoudig.
Het Nederlandse volk is be
paald niet in een stemming om nee
te zeggen als de Surinamërs meer
vrijheid willen op het stuk van bui
tenlandse zaken enz.
Suriname kan dus
altijd krijgen wat
het vraagt. Maar
ligt de zaak aan
de Surinaamse
kant wel zo ge
makkelijk
Om op die vraag een indirect ant
woord te geven is het stellen
van enkele nieuwe vragen mis
schien welhaast voldoende. Kan een
land, dat in 1951 omstreeks 230.000
inwoners telde een eigen buitenland
se politiek voeren Kan een land,
waar de bevolking bestaat uit groe
pen, die sterk verschillen in 'ras en
godsdienst tot een eigen politiek ko
men, terwijl die groepen nog in het
geheel niet naar elkaar toe gegroeid
zijn
Van de 230.000 zielen (telling
1952) in Suriname belijden er
meer dan 60.000 de islam en
meer dan 40.000 de Hindoe-gods
dienst.
In feite hebben daar de Aziaten en
hun afstammelingen de meerder
heid over de biet-Aziaten en de niet-
ehristenen over de christenen.
Dit geeft enorme verschillen in le
vensbeschouwing en dus ook In kijk
op de buitenlandse politiek.
Het is uitgesloten, dat er thans on
der de inwoners van Suriname een
algemene opinie zou bestaan over de
buitenlandse politiek van het land.
Tot nog toe is de buitenlandse poli
tiek van Sui'iname enigermate „slui
merend" geweest, omdat Nederland
deze politiek behartigde. Gaatech
ter Suriname zelf die politiek behar
tigen, dan kan daaiStoch eigenlijk al
leen maar een toenemende binnen
landse onenigheid uit voort komen.
Het is daarom, dat de herziening van
hét koninkrïjksstatuut wel heel ge
makkelijk ligt voor Nederland, maar
heel riskant is voor Suriname.
Zij kan daar rustverstorend werken.
In de Nieuwe Rotterdamse Cou
rant stond deze week een kort
verslagje over het studie-weèk-
end dat de Vereniging voor Instru
mentale Muziek had gehouden in de
jeugdherberg te Bergen op Zoom en
daarin werd meegedeeld, dat deze
vereniging wil komen tot de oprich
ting van een eigen Zeeuws symfo
nie-orkest. Van deze mededeling heb
ben wij met enige verbazing kennis
genomen: het is namelijk de derde
van deze aard in de afgelopen tijd.
Soortgelijke plannen kon men ook
horen van de Stichting Zeeuws Ka
merorkest, die in Goes een basis
heeft, terwijl voorts het Zeeuws Ka
mermuziekgezelschap leraren van
de muziekschool pretenties in de
ze richting heeft. Weliswaar is in
de beide laatste gevallen niet zo
duidelijk gesproken over een
„Zeeuws symfonieorkest", maar wel
over een eigen taak in de cultuur
spreiding. Tenslotte is er nog een
vierde activiteit: Jan Out tevens
dirigent van de Instrumentale
werkt aan een rapport over de kan
sen van een Zeeuws orkest.
Het wordt door dit alles wel erg
druk rond de Zeeuwse cultu
rele subsidiepot. En wie enigs
zins op de hoogte is van de geldmid
delen der provincie zal besenen, dat
hier een spreekwoord van toepas
sing kan zijn, dat we met grote
schroom neerschrijven nu het over
zo'n hoogstaand onderwerp gaat:
„vele varkens maken de spoeling
dun". Vermoedelijk zal dan ook ex-
ti-a-steun aan één van bovengenoem
de groepen om tot een uitbouw te
komen, niet zonder gevolgen kunnen
blijven voor het overige culturele
werk.
De vraag is nu: wordt het niet eens
tijd, dat de Zeeuwse Culturele Ad
viesraad de totaliteit van deze zaken
s grondig onder de loep neemt?
Zulk een advies kan voor Ged. Sta
ten een steun zijn bij het bepalen
van het beleid. Dat er behoefte is
één advies, dat het gehele com
plex van muziek-beoefening en even
tuele uitbouw omvat, is wel duide
lijk. Hoezeer incidentele initiatieven
overigens ook zijn toe te juichen.
Franse ambtenaren
staken niet
De bonden van de Franse ambtena
ren hebben dinsdag de staking van
hun leden, die op zes juni zou begin
nen, afgelast, nadat zij met de rege
ring een „bestand" hadden geslotem
