Moeilijkheden in de Nieuw-Guinea-Raad Glimlachende Tsjomhe naar de gevangenis In buitenlandse politiek wenst Suriname meer zelfstandigheid KLANKBORD DINSDAG 30 MEI 1961 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 3 RONDE-TAFELCONFERENTIE BEGONNEN Minister Korthals waarschuwing fj voor internationale consequenties Maandagmiddag is in de Trèveszaal in Den Haag de ronde- y tafelconferentie Nederland-Suriname-Nederlandse Antillen be- J y gonnen. 5 De foto geeft een overzicht van de zaal bij het begin van de S besprekingen. De Nederlandse minister-president prof. dr. J. E. de Quay, tweede van links op de achtergrond, is aan het woord. (Van onze parlementaire redacteur) Zelfstandigheid in buitenlandse aangelegenheden, handhaving van de banden met het konink rijk en met het koninklijk huis, handhaving van de defensie als koninkrijksaangelegenheïd van de waarborgen voor funda mentele menselijke rechten en vrijheden van deugdelijk be stuur en rechtszekerheid, zie daar de verlangens van Surina me, die mr. S, D. Emanuels,. minister-president van Surina me en tevens voorzitter van de Surinaamse delegatie maandag middag bij de opening van de ronde-tafelconferentie met de West ter tafel heeft gelegd. De opening van de conferentie is plechtig geschied in de statige, rijk geornamenteerde Trèveszaal op het Binnenhof in Den Haag, waar de leden van de Nederlandse, de Suri naamse en de Antilliaanse delegaties zich rondom een in carré opgestelde tafel hadden geschaard. Dat deze bij eenkomst als een gewichtige gebeur tenis werd beschouwd, bleek niet al leen uit de zeer officiële omgeving, waarin zij werd gehouden, maar ook uit de aanwezigheid van verscheidene vooraanstaande autoriteiten. Zonder iets tekort te doen aan de redevoeringen van de Nederlandse minister-president, prof. dr. J. E. de Quay, die de ronde-tafelconferentie opende en aan de andere redevoerin gen, moet worden gezegd, dat de speech van de Surinaamse delegatie voorzitter, mr. S. D. Emanuels, de belangrijkste was, aangezien de con ferentie vooral op verlangen van Su riname, dat op enkele punten van de samenwerking wijziging wenst te zien aangebracht, is belegd. Dr. Emanuels liet er geen twijfel aan bestaan, dat hij de onderlinge vérhouding niet alleen tussen de re geringen, doch ook tussen de volken van Nederland, Suriname en de Ne derlandse Antillen beter en harte lijker acht, dan zij ooit is geweest. Het aandringen op deze R.T.C. door Suriname vindt zijn oorzaak dan ook niet in een minder goede verhouding, zo verzekerde hij. doch zuiver en al leen in het feit dat de verdere ont wikkeling van Suriname dit eist. Het moest hem van het hart, dat met uitzondering van enige industriële groepen die zich in Suriname hebben gevestigd of met wie nog besprekin gen gaande zijn, het Nederlandse za kenleven en de industriële wereld naar het oordeel van de Surinamers nog te veel hun inspanningen richten op landen waar integriteit, rechtsze kerheid en stabiliteit ver beneden het niveau liggen dat Suriname biedt, waardoor men de kans loopt dat niet-Nederlandse bedrijven een be langrijke rol in Suriname zullen kun nen spelen. Met alle waardering voor wat diplo matieke organen op verzoek van de Surinaamse regering in het belang van Suriname hebben verricht, was de Surinaamse regering toch over duidelijk gebleken, zo zei 'mr. Ema nuels, dat er fundamenteel verschil van inzicht kan zijn, dat zich gemak kelijk belangentegenstellingen kun nen demonstreren en dat zich een gebrek aan kennis omtrent Suri naamse behoeften en omstandigheden kan voordoen, terwijl tenslotte in spoedeisende gevallen de weg via Den Haag te lang blijkt. Uitdrukkelijk verklaarde mr. Ema nuel dat Suriname geen algehele on afhankelijkheid vraagt en de band met het Huis van Oranje wenst te bestendigen. Suriname wil zeer na drukkelijk dat H.M. Koningin Julia na het hoofd blijft van de regeling van Suriname. Hij noemde de huidige regeling van de defensie bevredigend, prees het samengaan van mensen van verschillend ras, kleur of gods dienst in Suriname, hij wenste geen discriminatie en hij had er geen bezwaar tegen om het waar borgen van menselijke rechten en vrijheden, van rechtszekerheid en deugdelijk bestuur aan een ko ninkrijksorgaan op te dragen. Mits dit orgaan ook feitelijk op voet van gelijkwaardigheid is in gesteld. Scholier verongelukt De 12-jarige scholier Wim de Man uit Hilversum is met zijn fiets op de Kleine Drift onder een hem in halende veetransportwagen geval len. Dc jongen, die onder de achter wielen terecht kwam, was op slag dood. MACHTIGE DUIM. Toen voor een rechtbank in Oost-Oeganda stamlid Matajo Episinala terecht stond op be schuldiging van tovenarij, kwam een bewijsstuk ter tafel. De aanklager deponeerde er een toverkist waarin een mensenduini. Episinata ontkende zijn beroep niet cn hij vertelde dat de duim van een sterke man was die nu dood was en dat de duim een machti ge talisman tegen vijanden was. Epi sinata kreeg een jaar gevangenisstraf en de rechter beval de confiscatie van de duim. Epinisata protesteerde niet tegen de straf maar. ging op zijn knieën voor de rechter om de duim terug te krijgen. De rechter weigerde en merkte op„Als die duim zo mach tig is, zal de regering hem gebruiken om nog meer medicijnmannen te van gen". Mr. Emanuels zei, dat zijn delegatie tevreden zou zijn, als de door Suri name geponeerde beginselen in prin cipe op de r.t.c. worden aanvaard. Na bereikte overeenstemming zou de r.t.c. kunnen worden verdaagd en een kleine commissie aan het werk kunnen gaan. Inmiddels stelt Surina me er echter prijs op, dat de gelijk waardigheid der drie landen, die in de preambule van het statuut ligt ver ankerd, doch niet consequent is door gevoerd in de daaropvolgende arti kelen van het statuut reeds voor uitlopend op een nadere wijziging zoveel mogelijk wordt nageleefd. Waarschuwing De Nederlandse delegatievoorzitter, drs. H. A. Korthals, tenslotte rele veerde, dat de samenwerking tot dus ver voortreffelijke resultaten heeft opgeleverd voor dé drie landen, doch dat Nederland steeds open staat voor overleg. Hij achtte het echter de vraag, hoe wensen, die in de rich ting van. een grotere zelfstandigheid gaan, kunnen worden gerealiseerd en wat de consequenties daarvan zullen zijn, zowel nationaal als internatio naal beschouwd. Eerst wanneer deze tweeledige vraag is beantwoord, kunnen op verant woorde wijze beslissingen worden ge nomen, meende hij. Min of meer als een waarschuwing deelde hij mee, dat wijziging van de status alleen kan geschieden in gemeenschappelijk be raad en na goedkeuring door twee derde van het aantal leden der volks vertegenwoordigingen. Nadat de officiële redevoeringen, waarmee een ronde-tafelconferentie pleegt te worden ingeleid, waren uit gesproken, zijn de delegaties onmid dellijk in besloten vergadering aan het werk getogen. Na bezoek uit Nederland Kritiek op toespraken Het is absurd, dat het lid van de Nieuw-Guinearaad, de heer Van Zeeland, tegenover de pers uiting heeft gegeven over zijn „ergernis" over een nalatigheid van de voorzit ter. Deze „nalatigheid" zou hierin hebben bestaan, dat de voorzitter bij de ontvangst op 24 mei van de leden der Nederlandse parlementaire mis sie in de raad, aan enkele leden gele genheid heeft gegeven tot het houden van een toespraak. Ieder lid beeft „Kam",, een paard, van de bereden 'politie in New York, schrok zo lievig van een passerende auto, dat het pardoes de East River insprong. Zijn berijder, de politieman John Jezselc, kon er nog maar net afspringen. Hij ontdeed zich van zijn bovenkleding en dook eveneens in het water om zijn viervoeter te helpen. Even later kwam er nog een politieagent bij. Met behulp van d,rie roeiboten, een helikopter, een kraan en vele helpen de handen werd „Kum" na twee uren gered. immers het recht van initiatief, en kan dus de voorzitter verzoeken, een toespraak te mogen houden. Dit werd verklaard door het lid van de i'aad, de heer N. Jouwe. Hij deed dit naar aanleiding van een inter view met de pers, dat het lid, de heer Van Zeeland, dezer dagen heeft gegeven over de redevoeringen van de leden Jouwe en De Rijke tijdens genoemde vergadering. De heer Jouwe deelde mede, dat hij reeds voordat Hij naar Biak was ge reisd, om de parlementaire missie af te halen, voorzitter Sollewijn Gelpke op de hoogte had gebracht van zijn voornemen, een toespraak te houden. Wat de heer De Rijke betreft, aldus de heer Jouwe, deze heeft een kwartier voor de aanvang der bijeenkomst de voorzitter van een soortgelijk voornemen in kennis gesteld. Volgens de heer Jouwe heeft de heer Sollewijn Gelpke getracht, de heer De Rijke hier van te weerhouden. De heer Jouwe wees erop, dat de heer De Rijke in zijn toespraak ge heel voor zichzelf heeft gesproken, en zulks in de rede ook met nadruk heeft medegedeeld. „Hoewel ik zulks minder nadrukkelijk zeide, heb ik ook uitsluitend voor mijzelf gespro ken." De heer Van Zeeland had dezer da gen een persbijeenkomst belegd, waarop hij mededeelde, te spreken mede namens de leden Gosewisch, Tanggahma, Bonay, Maturbongs, Boerwos en Suwae. Van Zeeland zeide dat de verklaringen van de leden Jouwe en De Rijke bij de ontvangst van de Nederlandse parlementaire missie, niet namens de raad waren afge legd en voor de overige leden van de raad een volkomen verrassing wa ren en „een staaltje van de voortdu rend blijkende onderonsjespolitielt van de voorzitter met de leden Jouwe en De Rijke". Ook gaf de heer Van Zeeland uiting aan zijn „ergernis over de nalatigheid van de voorzit ter om te vermelden, dat de moge lijkheid bestond tot het. houden van toespraken tijdens de vergadering". Bereiding van lysine Tijdens de chemische dag die in Maastricht werd gehouden, heeft ir. .T. van Waes, directeur van nieuwe ontwikkeling bij de chemische bedrij ven van de staatsmijnen, gesproken over de vervaardiging van lysine, een nieuw produkt. Hij zei onder meer dat de bereiding van lysine ve le moeilijkheden geeft. Wanneer men erin slaagt een juiste en goedkope bereïdingsvorm te vinden, dan zal dit produkt toepassing kunnen vin den in bijmening van veevoeders, voor het fokken van baconvarkens en voor kippen. S.S.-ers veroordeeld De rechtbank te Aurieh in Duitsland heeft gisteren vijf man veroordeeld tot gevangenisstraffen variërend van 3 tot 6 jaar, wegens deelneming aan massale moord op joden in Lithauen tijdens de tweede wereldoorlog. De veroordeelden zijn lid geweest van de S.S.- en politieafdelingen. Hun namen, leeftijden en vonnissen: dr. Werner Scheu, 51, zes jaar; Ka- rel Struve, 58, 5% jaar; Wilhelm Schmidt, 47, Vfe jaar; Otto Bastian, 51, 4 jaar, en Priedrich Jagst, 53, 3 jaar. Jacht voor prins Bernhard bijna gereed Ongeveer midden juni hoopt men een proeftocht te kunnen maken met het motorjacht, dat het Nederlandse be drijfsleven prins Bernhard bij diens 50ste verjaardag gaat aanbieden. Het stalen vaartuig, dat een lengte over alles van 12.90 meter krijgt, is bedoeld om zonder vaste bemanning te worden gevaren. In het voorschip is een kleine 2-persoons slaaphut aangebracht, daarachter een toilet met douche en een keuken. Mid scheeps ligt de salon. In de stuurstand zijn de bedienings hendels voor de motoren en diverse meters ingebouwd. De boot wordt uitgerust met een magnetisch kompas, echolood, log, richtingzoeker en „ship te shore"-te- lefonie-installatie. De machine-installatie bestaat uit 2 motoren van elk 180 pk. bij 2800 omw./min., die elk via een tandwiel overbrenging de schroeven aandrij ven. K.L.M.-vertegenwoordiger in Kongo omgekomen De vertegenwoordiger van de K.L. M. in Kongo, Hiflde baron van Voorst tot Voorst, is maandag in Leopoldstad bij een auto-ongeluk om het leven gekomen. Hij is na het ongeluk bewusteloos naar een ziekenhuis gebracht, waar hij om twee uur in de middag over leed. Engeland treedt (nog) niet toe tot E.E.G. In de raad van de Westeuropese Unie, die maandag te Londen is bij eengekomen, heeft premier Macmil- lan van Engeland verklaard, dat men momenteel van hem ,.geen werke lijke uitspraak" mag verwachten omtrent de Britse toetreding tot de E.E.G. Volgens gezaghebbende waarnemers wilde de Britse eerste minister hier mee te kennen geven dat er nog pro blemen op een oplossing wachten. Bij vliegongeval 13 doden Bij Singapore is gisteren een vier motorig vliegtuig van de Britse luchtmacht neergestort. Alle 13 in zittenden kwamen om. Het waren de vijf bemanningsleden en acht militaire passagiers. Het toestel maakte een oefenvlucht. Vredesconferentie over Laos uitgesteld De zitting van de vredesconferentie over Laos te Genève is „voor ten minste één of twee dagen uitgesteld" aldus is maandag door een Russische woordvoerder bekendgemaakt. Hij gaf geen reden op voor het uitstel van de zitting. Vrijheidsrijders moeten wegen aanleggen Van de 27 „vrijheidsrijders" die vrijdag door een rechtbank te Jack son, in de staat Mississippi, waren veroordeeld tot gevangenisstraffen, zijn er maandag 22 overgebracht naar de „gevangenisboerderij" van Hinds County. De „gevangenisboerderij" is een kleine, op het platteland gelegen ge vangenis, waar veroordeelden op het land of bij wegenaanleg werken. De 20 mannen 18 blanken en 2 negers zullen, in de gebruikelijke zwart-wit gestreepte gevangenis- kledij, bij de wegenaanleg aan het werk worden gezet. De 2 meisjes zullen in de keuken van de gevange nis werken. Engelse werkloze denkt rijke graaf te zijn Een werkloze vader van vijf kinderen in Engeland heeft zich opgeworpen als erfgenaam van een grafelijke titel en een fortuin van twee en een half miljard pond sterling. „Ik voel dat alles wat ik zeg waar is", aldus de veertigjarige John Deve- re East uit de stad Tring, Niet zo zeker zijn twee advocatenkan toren in Londen die de zaak met East hebben besproken. Hun oor deel luidde: „Wij geloven er nu net niets van". East zegt dat hij een afstammeling is van de graven van Oxford. Dit ge slacht stierf 257 jaar geleden bij de dood van de twintigste graaf uit. Hij had, zegt hij, van zijn rechten gehoord door een neef, en had zich de laatste zeven jaar met speur werk bezig gehouden. „De twintigste graaf liet roerend en onroerend goed na dat in onze da gen een waarde zou vertegenwoor digen van twee en een half miljard pond sterling", aldus East. Maar East, levend in een woonkazer ne van de regering, geeft toe dat er een hinderpaal ligt op de weg naar inning van al dat geld. Om als eenentwintigste graaf van Ox ford te worden erkend, moet hij zeker tweeduizend pond sterling hebben voor de procesvoering. En dat heeft de werkloze vader van vijf kinderen voorlopig nog niet. WACHT VAN MACHINEGEWEREN Hartelijke ontvangst in Leopoldstad President Moise Tsjombe van Katanga heeft gisteren bij zijn aankomst per boot te Leopold stad een zeer hartelijke ont vangst gekregen van de bevol king. Er was echter geen enke le twijfel, dat liij onder arrest stond, ondanks zijn zonnige glimlach en de vele handdruk ken die hij uitreikte. Ongeveer 5000 mensen stonden langs de kade opgesteld, waar Tsjombe aan boord van een rivierboot uit Coquilhatstad zou aankomen. Zij rie pen „lang leve Tsjombe" en „lang leve Katanga". Tsjómbe's minister van buitenlandse zaken, Evariste Kiemba, wuifde en lachte hen toe vanaf het dek. Met machinegeweren gewapende pa ra's stonden echter aan weerszijden van de loopplank opgesteld, toen Tsjombe van boord ging. Er was geen spoor van nerveuze depressie bij Tsjombe le bespeuren toen hij lachend aan land ging en op de jui chende menigte toeliep om hier en daar handen te schudden. Na nog een laatste maal naar de menigte te hebben gewuifd, stapte Tsjombe in een Amerikaanse auto, waarmee bij naar dc kazerne der para's werd overgebracht, die te Cent Maisons op 10 kilometer buiten Leo poldstad is gelegen. Zijn auto werd gevolgd door een twaalftal vrachtwagens met para chutisten. Tsjombe was vergezeld van zes van zijn legerofficieren en ongeveer 12 leden van de Katan- gaanse delegatie, die op 22 april uit Elizabethstad naar Coquilhatstad was vertrokken. Zij werden naar een gevangenis in Leopoldstad over gebracht. Het Wereldgebeuren Eer-loos Attention", riep de in ceremonieel geklede officier van de repu blikeinse garde gistermiddag precies twee uur in het gebouw van het hoog gerechtshof in Frankrijk. Vier generaals, een admiraal en vier burger-rechters, met aan het hoofd de 4.6-jarige president van het opper ste gerechtshof, René Cassin, schre den de sombere zaal binnen, waar tweehonderd leden van binnenlandse en buitenlandse pers en een gelijk aantal belangstellenden, merendeels juristen, wachtten op het begin van één van de meest dramatische pro cessen in de Franse geschiedenis: het proces tegen de generaals Cbal- le en Zeiler, de leiders van de vier daagse legeropstand in Algiers. De opstand, die ook bekend is gewor den door de even dramatische nacht, waarin Parijs wachtte op een para- chutistenaanval. Het proces zal kort zijn. Men verwacht dat woensdag de uitspraak zal vallen. Juristen zijn van oordeel dat die in het gunstig ste geval levenslange gevangenis straf zal zijn. De aanwezigheid van nog meer le den van de republikeinse garde, allen in groot tenue, was be slist niet als eerbewijs voor dc bei de beklaagden bedoeld. Want cr staan geen generaals met hoge de coraties terecht. Het zijn twee burgers, aan wie de president de generaalsrang heeft ont nomen en die hij heeft vervallen verklaard van „het legioen van eer". Zij staan dus „eerloos" voor hun rechters. Geen gala-tenue, maar een eenvoudig burgerkostuum was de kledij waarin dc beide, overigens zeer verdienstelijke generaals zich moeten verantwoorden. Zij bleven onbewogen bij het binnenkomen en keken links noch rechts. Twee hoofd figuren in een proces, waarvan men geen opzienbarende onthullingen ver wacht. Maar dat niet alleen drama tisch, maar ook tragisch zal zijn. Want de vierschaar wordt gespan nen over twee mannen die op een buitengewone staat van dienst kun nen bogen. Maurice Challe is pas 55 jaar, een vrij jonge generaal dus. Iemand die ongetwijfeld nog een prachtige carrière voor zich had. Nog geen 35 jaar oud was hij al stadscommandant van Avignon en hij vocht met zijn troepen verbitterd te gen de Duitse invallers. Op het mo ment dat de maarschalk Pétain in Compiègne met Adolf Hitler over een wapenstilstand onderhandelde, hoorde Challe de oproep van Char les de Gaulle voor radio-Londen. Van dat ogenblik af sloot Challe zich aan bij de maquis, het bevel tot krijgs gevangenschap negerend. Het was aan de heldhaftigheid van Challe persoonlijk te danken dat op de D- day alle Duitse vliegvelden in Nor- mandië en Bretagne door geallieerde vliegers werden uitgeschakeld. Chal le had verkleed als boerenarbeider een kijkje in. de kustgebieden geno men en een volledige lijst'van vlieg velden naar Engeland doen seinen. Hetzelfde patriotisme bezielde hem bij de: coup in Algerije. Toen het er aanvankelijk op leek dat de positie van De Gaulle wankelde, verzekerde Challe dat het hem niet ging om politieke overwinningen op de Franse regering. Hij ontkende heftig ook maar één militaire of ambtelijke promotie op het oog te hebben. Het ging hem zuiver eri al leen om de „grandeur" van Frank rijk. Dat hij zich daarbij van de steun van het vreemdelingenlegioen verzekerde, wordt hem bijzónder kwalijk genomen. Het is. óndanks alle anonimiteit, genoegzaam be kend dat er tussen deze krijgers ve le oud-S.S.-officieren zijn, die menen nog een rekening met De Gaulle te moeten vereffenen. De opstand is op niets uitgelopen. Er is niets van ge komen dan dit proces. Het zal wel licht eindigen met de doodstraf voor Challe. „Sterven is gewoon", zei Re- nard, een landgenoot van Challe, „Maar sterven voor niets, dat is wel droevig". MAURICE CHALLE zonder sterren, zonder legioen Een van Siamese tweeling na operatie overleden Eén van een bij de hoofden verbonden Siamese tweeling is kort na chirur gische scheiding van haar zusje, over leden. Een woordvoerder van liet St. Bartholomew ziekenhuis in Londen deelde mede dat dc eenjarige Patri cia McCarthy stierf, kort nadat zij van haar zusje, Mary, bij een 13 uur durende operatie, was geseheiden. Mary bevond zich in een ernstige toe stand „en zal enige tijd ernstig ziek zijn", voegde hij eraan toe. De tweeling werd een jaar geleden, twee maanden te vroeg, geboren in Cork. Ierland. In september verleden jaar werden zij ter observatie in het ziekenhuis in Londen opgenomen, als voorbereiding op de chirurgische in greep.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1961 | | pagina 5