„Heilige DaacP-fantasten horen gevangenisstraf tegen zich eisen klankbord vand Kleuter na 8 uur uit diepe schacht gered Incidenten tijdens proces te Jeruzalem aag VRIJDAG 26 MEI 1961 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT i Operettesfeer strekte zich zelfs tot rechtszaal uit (Van onze speciale verslaggever). Eén jaar gevangenisstraf met aftrek voor de 42-jarige Machiel J. J. Volraat en twee jaar en drie maanden met aftrek voor de 40-jarige Jolle Jansma eiste de officier van justitie, mr. J. F. Hartsuiker, gistermiddag laat in de geruchtmakende Heilige Daad-zaak. Zeven uur lang heeft de hoofdstedelijke rechtbank gepresideerd door mr. J. Heintz, zich deze dag met dit miljoenen sprookje beziggehouden. Na het boeiende requisitoir van mr. Hartsuiker, dat in vele opzichten deed denken aan een prachtig libretto voor een operette, kwamen de raadslieden van de verdachten vanwege het late uur, niet meer aan het woord. Hun pleidooien werden uitgesteld tot van morgen. Vele uren besteedde de recht bank in de middag aan het horen van de verdachten, wie oplichting, poging tot oplichting en verduistering ten laste was gelegd. Niet zelden leidden de verhalen tot zo'n lachwekkende situatie, dat on mogelijk de strakke ernst in de recht zaal gehandhaafd kon blijven. Zelfs de president ontkwam er niet aan om af en toe in de lach te schieten. Verhaal „Ik ben directeur van de N.V. Socra tes, die op Majorca gronden heeft ge kocht voor een bungalowpark waar van mijn vader de beheerder zal wor den. Het is allemaal kerkelijke grond, zodat er toestemming voor nodig is van de paus. Ik heb er zijne heiligheid al enige malen voor bezocht. Deze wil het gehele St. Petrus-penningfonds er voor ter beschikking stellen. De ker kelijke autoriteiten willen dit fonds niet aan particulieren geven, maar al leen aan een organisatie. Deze is er nu. Het is de interkerkelijke sociaal- culturele wereldorganisatie De Heilige Daad. Ik ben er ambassadeur van. Er moeten nu gelden van particulieren komen, zolang de organisatie nog geen zetel heeft. Daarom zou ik graag van U 125.000,of 25.000,— ont vangen. Met behoorlijke rente krijgt U het terug". Met dit operette-achtige verhaal heeft de 40-jarige Amsterdammer Jolle Jansma voormalig pen- sïonho.uder-souvenirwinkelier er oberkelner op 29 september 1960 duizend gulden losgekregen van een kennis van zijn vader, de heer L. B. YV'ichmann uit Glaner- brag voor de „diplomatiek erken de" schertsorganisatie De Heilige Daad. Verdachte Volraat genoot kennelijk van het verhaal, en keerde zich nu en dan glimlachend en met zekere triomf naar de publieke tribune om de pret van de toehoorders met zekere ge noegdoening en als een soort held te incasseren. Ook Jolle Jansma deelde nu en dan in de vrolijkheid, maar niet aldoor, omdat hij kennelijk te goed voorvoelde dat de rol die hij in deze oplichtingszaak gespeeld had voor hem verdergaande consequenties had dan voor zijn ambassadeur-in-het- kwaad, Machiel Volraat. Den Besten Dankbaar maakten beide verdach ten gebruik van de mededelingen van Socrates-directeur Den Besten in de morgenuren, dat de Israëliër Joel met zoveel nadruk telkens te kennen had gegeven volledig ver trouwen te hebben in de bovenker- kelijke en bovenstatelijke organi satie „De Heilige Daad" met zijn schertsprcsident, de Duitser A. D. Dreiss. Ook zij hadden deze figuur op de achtergrond volledig ver trouwd. „Ja, achteraf edelachtbare, is me wel duidelijk geworden dat we bij de neus genomen zijn", verklaarde Jolle Jans ma met veel pahtos. „Maar in die tijd, nee, is het zelfs niet in me opgekomen dat de heer Dreiss een aartszwendelaar zou kunnen zijn. De prachtige papie ren die hij toonde met de bisschoppe lijke lakzegels en schitterende orna menten waren volgens mij echt". ten. Zelf heb ik de heer Dreiss eni ge keren per auto naar het Vati- caan gebracht. Ik heb hem de eer ste Zwitserse wacht zien passeren en de tweede Zwitserse wacht, die zich veel moeilijker laat passeren. En uren bleef hij in de ingewanden van het Vaticaan. Eén keer heb ik me zelfs verdekt opgesteld om te zien of hij niet snel terugkeerde. President: wat hebt U zelf gedaan voor de concretisering van de Heilige Daad ideëen? Verdachte J. het geld bij elkaar bren gen ervoor. Voor- de oprichting was geld, veel geld nódig. Het was niet zo maar een sportvereniging, maar een wereldorganisatie. Rap van tong En zo gaat de heer Jansma rap van tong verder om bijzonder slim zijn domheid te laten blijken. In dit opzicht doet de heer Volraat niet voor hem onder overigens. Maar meer nog clan Jansma krijgt hij cle lachers o zijn hand, wanneei- hij laat horen hoe de heer Dreiss hem op zeker ogenblik zelfs had verzekerd van de bisschop van Mainz gehoord te hebben hoe de paus in een nachtelijk telefoonge sprek met de bisschop nadrukke lijk had gevraagd of de heer Vol raat tevreden was. of dat hij nog meer miljoenen zou kunnen gebrui ken dan die welke hem al vooi zijn zegenrijk vredeswerk in hel vooruitzicht waren gesteld. In zijn requisitoir stelde de officiei van justitie, dat in het brein van een Duitse monteur (Dreiss), een make laar in Horeca-bedrijven (Jansma) en een handelaar in N.V.'s (Volraat) de het idee is opgekomen de mensheid min of meer te verheffen. Uit afschuw voor de misdaad zijn ze begonnen een misdrijf te begaan. Hun oprechte .be wogenheid voor het levenslot van de mensheid heeft er alleen toe geleid dat ze grote stukken grond in Majorca in hun bezit kregen, anderhalf jaar in hotels in Europa hebben geleefd op kosten van anderen, zonder dat er één serieuze bespreking is geweest. Triest De meest trieste getuigenis in deze hele affaire was die van de invalide 51-jarige verkoper J, Hagendoorn, die eerst 28 duizend gulden en later nog eens achtduizend gulden van zijn zwager aan de heer Jansma ter hand gesteld had om te laten beleggen in Horeca-bedrijven die tien procent ren te plus winstaandeel zouden Opleveren. Het geld «'as overgespaard als appel tje voor de dorst voor een invalide dochter. „De ooms hebben me er uitgehaald" Angstig avontuur Prof. dr. J. Waterink heeft wegens het bereiken van de 10-jarige leef tijd zijn ambt als hoogleraar aan de vrije universiteit neergelegd. Don derdag heeft de hoogleraar in het Woestduincentrinn in Amsterdam zijn afscheidscollege gehouden. Prins Benihard kwam de scheidende pro fessor de hand drukken. in Frankfort Meer dan 250 man van de Duit se politie, de brandweer en een eenheid van de Amerikaanse genie, zijn er gistermorgen om drie minuten over half vier in geslaagd na acht uur graven, de driejarige Wolfgang Muth te redden, die te Frankfort in een zeer nauwe schacht was ge vallen. Om zeven uur woensdagavond was Wolfgang-, de zoon van een bus chauffeur, in een gat gevallen, dat op een bouwterrein was geboord om bodemdemonstraties te vergaren. Het jongetje was op een diepte van ongeveer 6 meter in de 30 cm brede schacht vast blijven zitten. Terwijl naast het gat een tweede gegraven werd met een dragline, om op deze wijze ,via een horizontaal te graven gat bij de jongen te komen, troostten Wolfgangs ouders hun zoontje. „Wolfgang, ze komen je bevrijden, heb geduld", smeekte Ma ria Muth. De eerste poging met de dragline mislukte, omdat de dragline maar tot een diepte van 3.50 m kon komen. Een speciale dragline van het Amerikaanse leger begon nu te graven. Langzaam en voorzich tig werd het gat groter ge- Naar Vaticaan President: hebt U de echtheid er van wel eens nagegaan Verdachte: nee. dat leek me over bodig. President: hebt U de heer Dreiss nooit gewantrouwd? Verdachte J.: vanzelfsprekend wel, maar dat wantrouwen gold alleen zijn persoon, niet de organisatie, die ik in het geheim gesteund dacht door de kerkelijke autoritei- ROKER EN NIET-ROKER. In liet gisteren uitgekomen nummer van „Family Doctor", het vakblad van de Britse huisartsen, heeft prof. H. J. Eysenck van de psychiatrische fa culteit van de Londense universiteit, géschreven, dat rokers gemakkelij ker drinken, trouwen, scheiden, gok ken en 'dé moed laten zakken dan met-rokers. Rokers zijn over liet algemeen emo- tioneler, neurotischer, gehaaster en meer geneigd tot bezorgdheid", al dus prof. Eysenck, „en ze moeten ook vaker naar een ziekenhuis". Volgens Eysenck zijn rokers veelal de extroverten van de maatschap pij. „Zij zijn gezelliger, houden van feestjes, weten goed voedsel, een borrel en de goede dingen des levens in het algemeen, op hun waarde te schatten. Zij zijn wat nonchalant en niet gewend tb kijken alvorens te springen en vinden het maar moei lijk elke dag weer in het gareel te moeten lopen", aldus prof. Eysenck. NAZI'S IN V.S. DE CEL IN De bloem van de Amerikaanse Nazi-partij, namelijk „Fülirer" George Lincoln Rockwell en ne gen „stormers", zit opgesloten in de gevangenis van New Or leans. Woensdagavond was het tiental in zijn „haat-bus" naar New Orleans gekomen om de première van de film „Exodus" te verstoren. In hun kha- ki-pakjes, met leren koppelriemen en de armband met het hakenkruis er op, vertoonden Rockwell en zijn lot genoten zich bij de bioscoop. Zij droegen borden met teksten als „Exodus is geschreven door een com munistische jood", en „Amerika voor blanken, Afrika voor de zwarten, gaskamers voor de verraders". In het autobusje bleek een knipmes te liggen, alsmede een echt uitziend klapperpistool, wat uniformen en het boek „Spartakus". Met opzienbarend tiental had nog geen tien passen kunnen zetten toen de politie opdaagde en de stakkerds in een arrestantenwagen stopte. Rockwell en zijn makkers komen uit Arlington, de plaats in de staat Vir ginia waar Amerika zijn leden uit de wereldoorlogen begraven heeft. Emigrant in Canada omgekomen De heer P. Heybloem, oud-hoboist van de luchtmachtkapel in Nijmegen, is in Canada, naar welk land hij' enige tijd geleden was geëmigreerd, bij een auto-ongeluk om het leven gekomen. maakt. Te' middernacht begon Wolfgang te klagen over de kou. Er ontstond gebrek aan zuurstof. Extra zuurstof Een plastic slang werd in het gat neergelaten om de jongen extra zuurstof te geven, terwijl men war- me lucht in het gat pompte en een infra-rode radiator bij de opening inétalleerde. Een spons, in vocht gedrenkt liet men ook zakken. Volgens doktoren maakte Wolfgang het toen betrekkelijk goed cn „ge droeg hij zich buitengewoon rede lijk". Na middernacht stuitte de dragline op de rotsbodem en moest men ver der gebruik maken van luchtdruk- boren. „Nu slapen Om 3.33 uur kwam Wolfgang onge deerd uit liet gat te voorschijn. Hij werd onmiddellijk per ziekenauto naar het St. Markus ziekenhuis overgebracht voor een algeheel on derzoek. Terwijl hij naar de zieken auto werd overgebracht zei Wolf gang: „De ooms hebben me er uit gehaald. Als ik thuis kom wil ik slapen". Zesjarige jongen doodgereden Te Gerkesklooster in Friesland is de 6-jarige Jelle Kramer gistermorgen onder de wielen van een aanhangwa gen terecht gekomen en zo ernstig gewond, dat hij kort na aankomst in het ziekenhuis overleed. Edith Piaf had rustige nacht na operatie Edith' Piaf dio woensdag een operatie heeft ondergaan te Parijs, heeft een goede nacht gehad en was gistermor gen koortsvrij. De componist Charles Dumont. een vriend van de zangeres, verklaarde dat zij de schok van de operatie „bij zonder goed" had doorstaan. „Wij moeten echter nog wachten op een officieel bericht", aldus Dumont. Een van de redders brengt het kind, dat voortdurend bij kennis is geble ven. uit de benauwde diepte naar boven. De angstige spanning is ge weken, „Roofdier, moordenaar" Eichmann en getuige werden uitgejouwd Tijdens de zitting van gisteren is in het proces-Eichmann de behandeling van de anti-joodse maatregelen in Hongarije voort gezet. Er deden zich twee ïnci- Dansende admiraal Nog maar nauwelijks veertien da gen geleden ging het gerucht, dat de Indonesische dictator last van zijn hart heeft cn nu heeft dezelfde Soekarno kans gezien eer gisteravond in Wenen zolang achter een te dansen, dat hij de Weense po litiecommissaris Franz Holubec met een kwartier sloeg. De twee heren waren erg vrolijk geworden na een informeel etentje. Ze hadden behoef te aan muziek en daarom werden in Wenen enkele muzikale jongelui bij- eengehaald die het Indonesische staatshoofd moesten vermaken met dansmuziek. De commissaris van po litie had voor het diner zijn gala- uniform aangetrokken en dus kon Soekarno niet achterblijven. Hij was gekleed in een lichtblauw admi raalsuniform en de goudgeknopte baton, die hij als staatshoofd mag dragen, legde hij tijdens de non-stop- dans nimmer af. Waar Soekarno ze ker niet met de Hermandad-bevel- hebber heeft gedanst, hebben Ween se schonen het diner luister bijge zet. Het is niet zo laat geworden, want omstreeks het eerste nachte lijke uur reisde de Indonesische lei der door naar Praag. Dan gaat hij naar Boedapest, Boekarest en Mos kou. Steden dus achter het ijzeren gordijn, waar Soekarno zich, gezien zijn politieke ambities, ongetwijfeld op zijn plaats zal voelen. -p erwijl Soekarno zich met walsen I cn tango's bezighield, stond zijn minister van buitenlandse zaken journalisten te woord. Hij zei dat de president de aanstaande confe rentie in Kaïro van zogenaamde neutrale landen als „erg belangrijk" beschouwt. Soekarno is ook erg „neutraal", maar zelf kan hij door zijn trip achter het ijzeren gordijn niet naar Kaïro. Soëbrandio gaat in zijn plaats. Natuurlijk vroeg men deze naar de verwachtingen van een dergelijk gesprek. Die waren er wel, zei Soebandrio, maar (heel geheim zinnig) voegde hij eraan toe, dat men daarover niet „te vroeg" moest spreken. Wel zei hij, dat Indonesië erg veel voelt voor een neutraal Laos, dat geen verplichtingen te genover derden heeft. Hoe dat in werkelijkheid is, kan men in vele landen zien die zo erg bijzonder op „neutraliteit" zijn gesteld. Indonesië zelf bijvoorbeeld. Uit dat land, waar door Neder landers van allerlei richting en rang „iets groots werd ver richt", blijven de berichten over na righeid en hongersnood aanhouden. Soekarno weet daar officieel niets van. Hij reist de wereld rond. Danst de ene week en heeft een hartkwaal in de andere. Net zoals het uitkomt. De Indonesiërs zelf gaan hem al lerminst ter harte. Hij heeft hun zo veel beloofd wat niet te verwezen lijken was. dat hij waarschijnlijk is opgehouden daar over na te denken. In plaats van te zorgen dat de Indo nesiërs, die hij zelf jarenlang heeft opgehitst, weer voldoende om te le ven hebben, danst hij in admiraals- blauw, door een Weense salon. En geeft zijn mening over een confe rentie. die duidelijk het spoor van een verkapte communistische beto- ing met zich draagt. De reis van ioekarno bewijst dat zijn hartkwaal genezen is. Maar hij zal er wellicht nooit last van hebben gehad. Dat kan ook eigenlijk niet. Een rege ringschef die niet naar zijn land om ziet, heeft geeneens een hart. SOEKARNO ...dansende admiraal... denten voor waardoor de zit ting een kwartier werd onder broken. Toen de getuige Freu diger zijn relaas deed, stond een man uit het publiek op die met zijn vuist zwaaide en in het<. Hongaars de getuige ervan beschuldigde met de Duitsers te hebben samengewerkt zijn eigen familie te redden. „Je redde je eigen familie en lever de de rest van de joden aan de nazi's uit", riep hij. De man werd weggevoerd. Kort daarna stond 'n gebaarde oude re orthodoxe "jood. met keppeltje l kruinkapje) op het hoofd, uit het publiek op en riep: „roofdier, moor denaar. Er zijn nog altijd joden die je niet hebt uitgemoord en die jouw val zullen beleven". Ook deze man werd de zaal uitgeleid. Hij verklaar de later dat bij in dodenkampen 69 familieleden, onder wié zijn vrouw en twee kinderen, had verloren. Getuige Freudiger, die na. de komst der Duitsers in maart 1944 een comité ter. redding van de joden had gevormd, verklaarde dat binnen twee maanden tachtig procent der joden in Boedapest was gedeporteerd. Hij had Eich mann enkele malen ontmoet. Toen de assistent openbare aanklager. Bach, hem vroeg of hij beklaagde herkende antwoordde Freudiger: „in mijn herinnering leeft het beeld van de Obersturmbahn- führcr in een elegante uniform schuin naar mij toegewend, zijn hand rustend op zijn revolver in de koppelriem naar me schreeuwend uit de hoogte van zijn Herrenras. Maar niettemin meen ik dat hij het is". Eichmann. bleek in zijn glazen kooi, schoof onrustig heen en weer. Bach had eerder verklaard dat Eich mann. de „aarts-uitroeier", zelf in Hongarije „het vuile werk Ie velde" ging controleren. Tussen maart én eind juni 1944, de vóórnaamste pe riode der deportaties, voerden de Duitsers ruim 437.000 joden voor vernietiging uit Hongarije weg. al dus een rapport van het Duitse mi nisterie van buitenlandse zaken, aan gehaald door Bach. Freudiger zei nog dat de Zwitserse diplomatieke vertegenwoordiger in Boedapest in juni 1944 aan de Hon gaarse dictator admiraal Horthy een scherp ultimatum van president Een transport van 1200 ioden die on !i0°ievlel,t. eil,!de .konino. van Zweden last- van Horthy naar hun kamp in ....wordt in Utrecht de aanbe steding gehouden voor de bouw van de Coentunnel, die de Zaanstreek met de rest van Nederland zal verbinden. zouden worden gestaakt, legen Hon garije zou worden opgetreden als nog niet tegenover een ander beschaafd land was gebeurd. De Hongaarse jering antwoordde niet en op 2 juli voerden Engelse en Amerikaan se vliegtuigen een aanval uit waarbij vijfhonderd slachtoffers vielen. De volgende dag deelde Horthy de Zwitserse diplomaat mee dat cr van 9 juli af geen deportaties meer zou den zijn. Hierop volgde een verwoede woor denstrijd tussen Horthy en Eich mann, die erop stond dat de depor taties doorgingen. Hij kreeg zijn zin. overbracht. Hierin werd gezegd dat, 1 indien, de deportaties van joden niet I Hongarije werden do werden teruggestuurd, door de SS weer opgehaald. Rechtbank kon ernst niet steeds bewaren Het Wereldgebeuren

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1961 | | pagina 3