1 K ZELANVlCA BARON BLUFF Geleerden verwachten een droge en zonnige zomer DE BOEKENPLANK ft ft PROTESTANTSE KERKBLADEN OVER „ZIEKENHUISKWESTIE" 12 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT VRIJDAG 12 MEI 1961 Prettige voorspellingen Na periodiek dieptepunt (Van onze weerkundige medewerker) Na de zomer van 1939 zijn wij in een periode van abnormaal natte en koele zomers terechtgekomen. In de laat ste 20 jaar (1911—1960) hebben wij slechts 5 mooie en droge zomers ge kend (1944, 1947, 1949, 1955 cn 1959) tegen 15 koele en natte zomers waar van drie zeer natte zomers (1954, 1957 en 1960). Een zo ongunstige pe riode met zo weinig mooie zomers is in geen 200 jaar voorgekomen. Ook tussen 1750 en 1770 hebben wij over eenzelfde periode van 20 jaar ook weinig (namelijk 7) mooie zo mers gehad. Dat velen van de lezers zich mooiere zomers uit hun jeugd weten te herin neren is te begrijpen want in de perio de van 1901 tot 1920 kwamen er 9 en in de periode 1921 tot 1940 maar liefst 13 zonnige en droge zomers voor waarbij de 5 Ln de afgelopen 20 jaar wel heel ongunstig afsteken. Opmerkelijk is het dat vooral de laat ste tien jaar zulke natte zomers heb ben gebracht, waarvan 3 uitzonderlijk nat. Het is, wanneer wij de statistiek na gaan, zeer waarschijnlijk dat wij ver leden jaar deze periode van slechte zomers hebben afgesloten en dat wij in de komende tien tot twintig jaar weer een groot aantal mooie zomers krijgen met boven normaal veel zon en aan de droge kant. Zonnevlekken Prof. F. Baur, die zich al lang, van voor de oorlog af, bezighoudt met verwachtingen op lange termijn, verwacht, nu wij 3Vz jaar na een zonnevlekkenmaximum leven, een droge en gunstige zomer. Toen wij verleden jaar mei een Produktiestijging bij „Eerste Nederlandsche" De produktie aan nieuwe levensver zekeringen van „De Eerste Neder landsche" te Den Haag is in 1960 met 462,7 min, blijkens het verslag, 25,1 pet hoger geweest dan in 1959 370,0 min). Per saldo nam de por tefeuille met f 278,3 min (v.j. 226,9 min) toe tot bijna f 2,75 miljard. Inmiddels is de mijlpaal van twee driekwart miljard gulden reeds ver re gepasseerd. De prcmicrescrve steeg met 47,2 min 40,8 min) tot 565,9 min. De beleggingen namen met 55,8 min 40,9 min) toe tot 619,9 min. De gisteren gehouden jaarvergadering heeft de jaarstukken over 1960 goedgekeurd. Van het saldo der jaarrekening ad 5,6 min. wordt 3,3 min aan de extra-reserve toegevoegd. Na belastingen en voor zieningen is 1,4 min 1,1 min) voor uitkering beschikbaar. Het di vidend over het in 1960 vergrote ka pitaal werd bepaald op 27,50 per aandeel over het daarop verplicht gestorte bedrag (onveranderd) en 4 pet over het bedrag der onverplichte stortingen. Met inbegrip van het ge plaatste kapitaal beliepen de extra- waarborgen per uit 1960 52,5 min 47,5 min). KERKNIEUWS CHR. GEREF. KERK Tweetal tc Alphen a.d. RijnM. Baan te Dordrecht en J. C. van Ra- venswaaij te Scheveningen. Beroepen te Zutphen T. Brienen te Mussel. Bedankt voor Franeker A. Rebel te Emmeioord. HERVORMDE KERK Beroepen te Drachten G. Jukema te Nijverdal. LEZERS SCHRIJVEN Verpleegsterstekort Naar aanleiding van het stukje van Zr. A. J. A. van W. te Tholen wil ik gaarne het volgende opmerken. Ik geloof dat zuster van W. mij niet goed heeft begrepen. Door mij werd geschreven, dat het de „taak" van de gediplomeerde zusters zou verlichten. Natuurlijk bedoelde ik niet, dat de meisjes nu ineens zieken zouden kun nen verplegen, maar de gediplomeer de zusters zouden kunnen helpen. Ik denk aan kamers doen, bedden op maken, afwassen en alle voorkomen de huishoudelijke werkzaamheden, dus gewoon het werk, dat in het be gin een leerling-verpleegster doet. Die komt toch ook niet direct aan patiënten Ik ben het geheel met U eens. dat het beroep verpleegster uit liefde voor het werk wordt gekozen en het is te hopen, dat er altijd nog zullen zijn, die het uit liefde doen. Nu ben ik van mening, dat de meis jes, die op deze manier kennis zou den maken met dit mooie beroep, er vele van zouden blijven. Zuster v. W. vindt dat dit veel lijkt op de Arbeidsdienst uit de tweede wereldoorolg! Maar onze jongens dan, die .moeten toch ook hun dienst plicht vervullen? Waarom in deze tijd. waarin de vrouwen gelijk met dp mannen willen staan, de één wel er 'nde> niet' Ik geloof toch dat net voor zieken huizen. inrichtingen voor chronische zieken, rusthuizen enz. een oplossing zou zijn. Kortgene, J. G. v. d. M.-v. d. H. bezoek brachten aan de Deutscher Wetterdienst te Offenbach, waar men zich ook bezighoudt met maand, en seizoenverwachtingen, zei dr. Dinius „Deze zomer (1960!) zal niet zo mooi worden maar de zomer van 1961 zal een heel wat gunstiger beeld geven". Wij gaan dus met. neen laten wij niet zeggen hoog gespannen verwachtin gen maar met gunstige vooruitzich ten de komende zomer tegemoet. Gemiddeld over een période van 100 jaar blijkt dat zomers als die van 1959 met heel veel zon en weinig re- Sn vrij zeldzaam zijn in ons land. de afgelopen 100 jaar 37 droge zomers, 9 zeer droge zomers, 43 natte zomers, 11 zeer natte zomers. Hieruit blijkt dat de regenzomers het met 54 tegen 46 van de droge en mooie zo mers winnen in ons land. Een 30 a 40 jaar geleden kwam nog maar een enkeling in aanmer king voor „vakantie". Nu kunnen wij gaan vragen, wie heeft in de zomer geen vakantie en dan zien wij dat dit percentage waartoe landbouwers (meest veehouders) tuinders enz. behoren, zeer klein is. Dit houdt in dat de belangstel ling voor het weer in de zomer veel groter en algemener is gewor. den dan vroeger. Het vorige jaar was het, althans na 26 juni, uitermate slecht. Niet alleen aan het strand maar ook in het binnenland als gevolg van de vrijwel dagelijkse regenval en gro te depressieactiviteit. Vakantiespreiding Toch zijn velen nog vaak van mening dat men per se juli of augustus als vakantiemaand moet nemen omdat het dan... zomer is. Wanneer dit door schoolvakanties en dergelijke niet anders kan, goed, maar wat het weer betreft kan liet in juni en de eerste helft van september minstens even. mooi zo niet mooier en... rustiger zijn. En... vindt U een periode met een hit tegolf met middagtemperaturen van soms boven 30 graden ideaal? Wij niet. Zonnig weer met weinig wind en temperaturen van 20 tot 25 graden Celsius dat zijn de zomerdagen waar wij persoonlijk de voorkeur tijdens onze vakantie aan zouden geven. Wij hopen dat U allemaal in uw va kantie juist een periode met fraai „hogedrukgebiedweer" treft. Maar wanneer er van elke zeven dagen 2 zijn met enige regen dan nog hebt U- althans in Nederland, allerminst te klagen. De zomer van 1961 kan een mooie vakantiezomer worden al moeten wij er ons geen herhaling van 1959 van voorstellen toen de zomer op6 mei begon en eerst op 18 oktober eindigde want dat is een zeldzaamheid, die elke generatie slechts een of twee keer in zijn hele leven bewust meemaakt. f - I .im f f tm m 4* tm t tm. 1 1 Imi tm f t ..mr t. IfM t m im 1554 té V 4* tsSt» 4- iftM ia» f f .1m.... j.m. - A 1 m i w. 1 m !S.*54 m mi f '■•XH 1 i 1 W - )?it mi ita I ~ÉH" 1«U, w. t n m «f Iflts iwi 8 m a®;, to t 1 ft! tm f 1 1 «A.. i! ;v.t l KL: f f ISO f N4& mi ■•b im f mi 1 t l mi im 4 1 m t l l 1959 t. me' DROGE ZOMERS S! Hl KATTE ZOMERS <3 1 RUSSEN VONDEN OOK AL DE 1 JAZZMUZIEK UIT 1 ff Een zekere Leonid Utjosow, leider van een in de Sowjet-Unie werk- M s zaam orkest, heeft in het Oostduitse periodiek „Freie Welt" mee- H s gedeeld dat er al Dixieland muziek bestond voordat deze in New m H Orleans gespeeld werd. En dat de Amerikaanse jazz alleen maar een j| H verschijningsvorm is van het universele improviseren der musici. M Nu poneerde de heer Utjosow deze stellingen voor een betere zaak ff hij had het namelijk opgenomen tegen mensen die beweren dat m de jazz een produkt van het Amerikaanse impei'ialisme, en de saxo- M H foon een produkt van het Amerikaanse kolonialisme is. H Jazz is goed, stelde hij. En waarom is jazz goed? Omdat de jazz niet in Amerika begonnen is. §j §f „Altijd en overal hebben begaafde musici samen geïmproviseerd", H aldus Utjosow. „Lang voordat ik geboren was, improviseerden de musici bij huwelijksfeesten in Odessa al enige melodieën. Dit is een feit dat me het recht geeft te verklaren dat er in Odessa al Dixieland was lang voordat deze stijl in New Orleans werd gespeeld". H Iiiiiiiiiiiüiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii en voor Met gesloten deuren De heer J. Frcmery Kalff, oud-com missaris van de zedenpolitie te Am sterdam heeft een boek geschreven over zijn werk. Het is, zoals hij zelf schrijft, geen prettig werk bij de ze denpolitie, want het is een dagelijkse confrontatie met menselijke ellende. Zijn boek behoort dan ook niet in han den van kinderen. Het wil een wegwij zer zijn voor ouders en opvoeders en dat vooral wanneer zij voorlichting moeten geven aan minderjarigen. Oud-commissaris Kalff heeft met het schrijven van dit boek een nuttig werk verricht, want al te veel wordt gezwegen over zedenmisdrijven en over de achtergronden van die mis drijven. Grotere bekendheid met de gevaren, die op zedelijk gebied drei gen voornamelijk in de grote ste den!! is dringend nodig om het verweer tegen die gevaren te verster ken. De heer Kalff is geen mooi- schrijver. Hij wijkt hij zijn beschrij vingen niet af naar de romantiek of sentimentele dramatiek. De talrijke gevallen, die hij citeert, herinneren wat de stijl betreft soms aan politie rapporten. Alles wordt heel nuchter behandeld, zodat de lezer(es) zich duidelijk geconfronteert voelt met de harde werkelijkheid. Dat is ook onge twijfeld de bedoeling van de schrijver. Het boek, dat de titel draagt „Met ge sloten deuren" verscheen als pocket boek in de Ooievaar-serie (N.V. Daa- men, Den Haag). MOEILIJKE KINDEREN Bij J. H. Kok N.V. te Kampen ver scheen het boekje „Moeilijke kinde ren", waarin een zestal bij uitstek deskundigen op dit gebied dit pro bleem belicht. De brave kinderen, de lastige kinderen, de jaloerse kinderen en de angstige kinderen vormen de onderwerpen, waarover de verschillen de medewerkers hun licht hebben doen schijnen. Voor de opvoeders van kin deren een boekje met vele waardevol le tips, die enig inzicht geven in het karakter van de verschillende typen kinderen. 's KONINGS NAR De schrijfstër Margaret Campbell is in Engeland geen onbekende. Haar historische romans hebben in dat land opgeld gemaakt en niet zonder reden! Zij schrijft meesle pend en boeiend en iedere bladzijde ademt de sfeer van de tijd, waarin de in de roman „geprojecteerde" personen leven. Een van deze histo rische romans is ,,'s Konings nar", het levensverhaal van Will Somers die tegen wil en dank nar van de beroemde en beruchte Engelse ko ning Hendrik dé Achtste wordt. Op indringende wijze beschrijft Marga ret Campbell Barnés hêt léven aan het Engelse hof in het begin van de zestiende eeuw. Will Somers, die de vertrouweling van de koning wordt, zonder zich met politiek te bemoeien in die dagen een hele, opgaaf! verkeert precies zolang aan het En gelse hof om de zes echtgenoten van de amoureuze Hendrik de Achtste „mee te maken". Hoewel enigszins vaag, krijgt men uit dit boek van Margaret Campbell Barnes toch een indruk van de stormachtige huwelij ken van de „blauwbaard" onder de Engelse koningen. Voor degéhen, die van historische romans houden is ,,'s Konings nar" een aanwinst. Het boek is in de vertaling van M. L. Ohl verschenen bij de Zuid-Holland se Uitgeversmaatschappij te Den Haag. In de serie „Menselijke documenten" (H. J. Paris te Amsterdam) versche nen twee boeken over Algerije: De pacificatie en Het front. Beide boe ken zijn een aaneenschakeling van getuigenissen van Franse soldaten in Algerije en Algerijnen zelf. De boe ken zijn bedoeld als een aanklacht tegen Frankrijk. De schrijvers gaan blijkbaar van het standpunt uit dat de Fransen de F.L.N.-partisanen met toffees in plaats van met geweren tegemoet moeten komen. Vanzelf sprekend gebeuren er gruwelijke din gen in Algerije. Maar de Algerijnen die hun fatsoen bewaren, worden niet lastig gevallen. Duizenden wer ken loyaal mee. Dergelijke ethische boekjes spelen de rode en rose poli tici in de kaart. Dat er ook kinderen gevangen zitten, is geen schande voor de Fransen, maar is een smaad voor dc F.L.N., die kinderen voor il legale acties gebruikt. O m beknopt en toch degelijk iets te zeggen over het openbare leven en de vervulling der publieke functies onder de Republiek der Verenigde Nederlanden", moet men in deze ma terie goed thuis zijn. Elke provincie heeft zo haar verschillen, maar hierop teveel nadruk leggen zou de onderlinge gelijkheid doen vergeten. Er zijn geleerden over wier werkkracht men zich slechts kan verwonderen. Mr. S. J. Foekema Andreae staat niet alleen be kend als een van de beste waterstaatshistorici van ons land, maar ook op ander terrein wij denken aan zijn „Geschiedenis der kartografie van Nederland" heeft hij een uitstekende naam. Thans ligt voor ons zijn „De Nederlandse staat onder de republiek" (Verhandeling Kon. Ned. Ac. van Wetenschappen, 1961). Wij ont lenen aan deze studie enige gegevens. Uit de zeven leden waaruit de Staten van Zeeland bestonden, werd het dagelijks bestuur van Gecomitteerde Raden (1578, nadere in structie, 1586) samengesteld, met dezelfde bevoegdheden als do Hollandse colleges. De veelheid van bestuurszaken vereiste een dergelijk permanent college. „Zeeland gaf te dezen een voorbeeld; de eigenaardige ontwikkeling uit de dagelijkse besturen die het gewest reeds vroeger gekend had leidde hier tot een navolgens waardige oplossing". In het college van de Staten waren twee machtige leden: Middelburg en de „eerste edele" (de prinsen van Oranje). De positie van het Oranjehuis was sterk, omdat de „eerste edele".twee andere leden van de Staten representeerde, namelijk de aan de Oranjes toebehorende heerlijkheid Vlissingen en het markiezaat Veere. De vertegenwoordiger van de „eerste edele" was dus een machtig man, maar zijn positie bleef niet onaangevochten: het geschil over de voorzitting in de Staten kwam zover dat dit college tenslotte geen vaste voorzitter had, „maar althans de formele leiding der vergadering bij de ambtenaren de pensionaris, subsi diair de secretaris kwam te berusten". Toch vormde, aldus Foekema Andreae. de vertegenwoordiger van de „eerste edele" een nuttig, en door de minder aanzienlijke leden dan ook zeer gewaardeerd, tegenwicht tegen de anders wel zeer overheersende positie van Middelburg. vet opmerkelijke is, dat hoewel de bestuursinrichting der Zeeuwse steden op die der Hollandse geleek, in enkele Zeeuwse steden, naar Vlaams en Brabants voorbeeld, een der burgemeesters als schepenburgemeester, de andere als gemeenteburgemcester fungeerde. „Als het ambtsbejag, de kuiperij, de „cabale" der Zeeuwse regenten voornamelijk tijdens het tweede stadhouderloze tijdperk ruime bekendheid genieten is het niet omdat dit verschijn sel hier erger zou zijn geweest dan elders, maar doordat het juist voor Zeeland een geschiedschrijver heeft gevonden". Telkens ver rast de schrijver door zijn puntige formulering. Wij blijven citeren: „Zeeland stond bekend als streng rechtzinnig. Maar de kerk genoot er de geringste vrijheid. Provinciale synoden werden hier door de Staten na het eerste tijdvak niet meer toegelaten; slechts „eoetus", bijeenkomsten der Zeeuwse classieale besturen alléén voor kerkelijke tuchtrechtspraak in beroep, en ook deze slechts zelden". Om te besluiten met het volgende voorbeeld, wellicht aanvecht baar: de tegenwoordige regeling voor de calamiteuze polders is in gewijzigde vorm een voortzetting van de steun der Staten in de 18e eeuw aan de noodlijdende polders. N.B. Rectificatie Zelandica 6 mei: kanten (in aanhef) is kaar ten; J. Holen is J. Holm; Greshof is Grashof f. He TE BERGEN OP ZOOM: Wil tot samenwerking bleef aanwezig In het kerkblad van de gereformeer de kerk te Bergen op Zoom en in „Rond de Kerk", hot orgaan van de Nederlandse hervormde kerk aldaar zullen In een tweetal artikelen, waar van het eerste reeds in het Bergen op Zooms Kerkblad van de gerefor meerde kerk, werd gepubliceerd, de als de „Bergen op Zoomse zieken- luiiskwestie" bekend geworden moei lijkheden rond het Algemeen Burger Gasthuis, uit de doeken worden ge daan. De moeilijkheden in het A.B.G. rezen indertijd, naar aanleiding van een voorstel van het college van regen ten, dat in dit ziekenhuis de r.-k. me dische moraal voorgeschreven wilde zien. In hêt artikel wordt de voor bespreking uiteengezet, die zou moe ten leiden tot de stichting van een ziekenhuis op algemeen christelijke grondslag, ter vervanging van het A.B.G. Men beoogde niet alleen te komen tot de bouw van een modern nieuw ziekenhuis, waar men in Ber gen op Zoom hard aan toe is. maar ook wilde men een ziekenhuis .waar van het beleid niet meer zou kunnen HOOG EN LAAG WATER 13 mei Vlissingen Terneuzen Hansweert Zierkizec Wemeidinge -f nap uur meter -f- nap uur meter 0.53 1.21 1.52 2.19 2.43 2.02 2.17 2.28 1.41 13.21 13.48 14.26 14.55 15J0 2.13 2.28 2.40 1.56 1.87 - nap uur meter 7.23 2.25 nap uur meter 7.54 8.26 8.04 8.16 2.42 2.55 19.35 20.06 20.40 20.26 20.41 1.97 2.14 2.27 1.56 1.77 185. Met ziin gewone zorgvuldig heid was de bediende Johan be zig de tafel te dekken. Hij deed ér de nodige tijd over, want de omvang van hel bestek overtrof ruimschoots de omvang van het maal. Terwijl hij keurend de af stand mat tussen viscouvert en dessertlepel, werd er nijdig op de deur geklopt en daar stond de hospita. „Hoe zit het met da huur?" vroeg zij op zure toon. „Ik bon niet van plan om veel langer te wach ten." Met moeite maakte Johan zijn blik los van tyet tafelgerei. ..De baron zal u betalen wanneer het hem schikt antwoordde hij afgemeten, „Mooie meneren zijn jullie!" riep de hospita schril. „Moddervoeten in dc gang maken, stommelen op de trap en niet betalen! En dan praat ik nog niet eens over die machines hier - de buren spre ken er schande van! Wat koop ik er voor? Geen cent! Dit is een keurig pension en geen fabriek! Die toestellen gaan de deur uit en anders U!" Op dat ogenblik stopte er voor het keurige pension een grote wagen van de veiling. „Moeten we hier wezen." vroeg de chauffeur aan de baron, die naast hem zat. „Nou meneer het zal niet meevallen om die hele installatie hier- naar binnen te krijgen!" worden beïnvloed door liet politieke spel, dat zich nu eenmaal in een ge meenteraad afspeelt, aldus het arti kel. Men streefde naar een zuiver particulier ziekenhuis. De predikanten Wisse en Van dei- Stoel van de beide protestantse kerken, zeiden geen behoefte te voelen de bestaande situatie te veranderen. Zowel de r.-k. patiën ten als de protestants-christelijke kregen in het A.B.G. de nodige geestelijke verzorging, zodat ver andering van opzet hen niet ge wenst voorkwam. Hoewel een spe cifiek protestants-christelijk zie kenhuis een begerenswaardige zaak blijft, meenden zij dat de goede verstandhouding tussen rooms-katholieken en protestan ten gehandhaafd diende te blij ven. Ook Deken van Dijk wilde de mogelijkheid van een alge meen christelijk ziekenhuis over wegen. Ommekeer Na deze samenspreking werden de predikanten volgens het artikel, nooit meer uitgenodigd voor verdere bespreking, totdat zij konden ken nis nemen van de oprichting van de r.-k. stichting „St.-Elisabethzieken- huis", die dc bouw en de exploitatie van een r.-k. ziekenhuis voor 250 bedden beoogt. Van protestantse zijde had men uiteraard geen be zwaar, maar wel vroeg men zich af wat er dan met het A.B.G zou ge beuren. Toen bleek dat, naar het oordeel van de Stichting St.-Elisa- bethziekenhuis, na de totstandko ming van het r.-k. ziekenhuis, er geen plaats meer voor het A.B.G. zou bestaan. Dit maakte een en an der voor de protestanten niet een voudig. De gemeenteraad verklaarde zich in middels bereid rente en aflossing van jiet nieuwe complex te garande ren, maar drong aan op overleg tus sen rooms-katholieken en protestan ten. De protestanten zagen zich door het onverwachte initiatief van r.-k.- zijde in moeilijkheden komen en be sloten tot de oprichting van een stichting, met de bedoeling te komen tot de bouw van een protestants- christelijk streekziekenhuis te Ber gen op Zoom. Men wendde zich met een oprichtingsverzoek tot de minis ter, die verklaarde graag overleg te zien tussen het A.B.G., en de twee stichtingen. Tijdeus dit overleg werd duidelijk dat het A.B.G. zich zou terugtrekken indien er inderdaad een groot zieken huis van 350 bedden zou komen door de samenwerking tussen St.-Elisa- botli en de protestants-christelijke stichting. Deze laatsten besloten het overleg gezamenlijk voort to zetten. De Argentijnse brandweer is erin ge slaagd een kerk in Las Flores op 200 ki lometer ten zuiden van Buenos Aires te behouden. Iemand had de tapijten en het altaarkleed met benzine overgoten en ln brand gestoken. Zoals bekend, heb ben terroristen ln de afgelopen tijd Ar gentijnse kerken aangevallen of in brand gestoken.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1961 | | pagina 8