ZELANDICA
Klanken uit de ether
De „Twee gebroeders" vaart uit
-peest
WITTE KRUIS
SCHAEPMAN'S I
verven
ZATERDAG 29 APRIL 1961
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
23
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll^
/WWVv/s/vWWW^vW^A/WvVWWVWVNAA 1
(Advertentie.)
Van de zolder tot aan hét dak van het huis was meneer
De Jong volgepakt met oude dingen. Het waren er zo
veel, dat meneer De Jong ze zelf al lang niet meer
tellen kon en omdat zijn henen steeds ouder werden,
kwam hij ook haast nooit meer op de zolder of in zijn
kelder. Meestal bleef hij in zijn winkelkamertje waar
de hele dag mensen kwamen om oude beeldjes, vaasjes,
kopjes of bordjes uit de doolhof vol spulletjes te zoeken
en te kopen.
En toch stond juist in zijn
kelder het mooiste stuk uit
de hele verzameling. Vroe
ger, toen meneer de Jong
nog niet zo oud was, had
hij het met dezelfde woor
den vaak gezegd als hij op
de „Twee gebroeders" wees.
„Dat scheepje, mevrouw",
had iedereen hem vaak ho
ren zeggen, „is het mooiste
stuk uit mijn hele verzame
ling".
Maar door de jaren heen
was meneer de Jong zijn
scheepje vergeten en zo
kwam het op een dag in de
kelder terecht, waar het nu
al wie weet hoe lang op een
plank staat tussen andere
vergeten dingen in.
Het was nog altijd een
prachtig scheepje; er ont
brak geen zeil, geen nagel,
geen touw of tros aan en
zelfs nu in het halfdonker
van de vochtige kelder,
glansde het bruine hout nog
altijd en glom zelfs het ko
per van ae kanonnetjes op
de voorplecht nog. Soms
kraakte de „Twee Gebroe
ders" van verlangen als hij
dacht aan zijn beste kiel en
zijn prachtige tuig, waarmee
je zo zou kunnen wegzeilen;
als er een tochtvlaag door
§T de kelder woei en de vlag
op zijn achtersteven bewoog,
H kon de „Twee Gebroeders"
wel huilen van opwinding-,
jf Maar een schip huilt niet en
uit zichzelf kan het niet
wegvaren en daarom bleef
het waar liet was.
§j Alle dingen om hem heen
kenden zijn verhaal. Het ste-
nen herderinnetje en het
lièrdevtjé met zijn fluit, die
samen op zes stenen schaap-
s jes pasten, allemaal even
dilc onder het stof als alle
andere dingen, hielden erg
veel van het schip. Ook be-
wonderden ze hem omdat
hij gemaakt was van een
echt zeilschip, dat lionder-
p den jaren geleden over de
zeeën en oceanen had ge-
zcild. Dan waren er ook
gouden engeltjes op de klok,
die al in geen eeuwen meer
gelopen had en verder waren
H er de ratten. Maar van die
gj laatste moesten de dingen
=s niet zo veel hebben. Vooral
niet sinds de dag toen twee
heel brutale ratten hadden
s gezegd dat zij ook twee ge
broeders waren en dat zij
eigenlijk best in dat scheep
je konden gaan wonen. Alle
dingen waren verbleekt van
schrik, maar gelukkig had
den de ratten op het laatste
ogenblik een oude laars ge
vonden, die ze toch nog lie
ver als huis wilden dan het
schip.
Verder gebeurde er bijna
nooit iets in die kelder, waar
het altijd een beetje ruiste
en vochtig was en waar de
hele lucht vol verhaaltjes
hing, die de dingen uit alle
„Ik hoor water", riep de
„Twee Gebroeders" en het
leek wel of al zijn slaphan
gende zeilen zich van Blijd
schap oprichtten.
„Ik hoor niets", zei het her
derinnetje.
„Jawel", riep het scheepje,
„het ruist! Ik kan me niet
vergissen".
„Maar schip", riep het her
derinnetje, „het ruist hier
altijd een beetje".
„Stil toch, stil toch", riep
het schip, „er is maar één
geluid, waar ik al jaren op
wacht. Dacht je dat ik niet
wist hoe water ruiste?"
Eén van de stenen schaapjes
keek op. „Hij heeft gelijk.
Het is water!" zei het. Even
later werden de ratten op
gewonden wakker. „Water!"
riepen ze. „onze nesten lo
pen val water!"
Binnen een paar minuten
waren ze door het kapotte
kelderraam naar buiten ge-
Nog voor de kippen en de haan,
nog voor de zon is opgestaan
komt moeder Knor haar hokje uit.
Ze lacht zó breed; haar hele snuit
is lach van rose oor tot oor
De rode zon breekt er van door.
De duiven, kippen en de haan
en 't paard komen nieuwsgierig aan.
Wat heeft dat rare varken toch?
Een feestmaal in haar etenstrog?
Of heeft ze in haar droom misschien
een berg van rijstebrij gezien?
vragen de dieren aan elkaar.
Maar moeder Knor zegtvolg me maar
Dan zien ze het. Nee. 'twas geen droom.
Zo rose als bloesem aan een boom;
tien biggetjes. O, zegt het paard,
ze hebben krullen in hun staart
nog mooier dan hun moeder heeft!
Ik feli... Middenin zijn zin
zet het duivenkoor het feestlied in
Wat zijn we blij! Wat zijn we blij!
We hebben er tien vriendjes bij
Mies Bouhuys.
vwwwwwwvwwwvvvwwvwwvwv
delijk komt. het water me
halen en kan ik wegzeilen de
wereld in".
„Maar wij?" riepen het ang
stige herderinnetje en her
dertje en al hun schaapjes,
„wat moet er met ons ge-
het ongeluk werd ontdekt.
Onmiddellijk kwamen de
mannen van de waterleiding
en gingen aan het werk,
maar dat water was het erg
ste niet. Opeens had meneer
de Jong zich zijn prachtige
eeuwen hadden meege
bracht.
Tot op (le dag van de over
stroming. Het huis van me
neer de Jong was zo oud en
de vloeren zakten door van
alle dingen die er stonden,
zodat de waterleidingbuizen
het op een dag niet meer
hielden en „knap" ging het
ergens onder in de kelder.
vlucht en toen merkten alle
dingen dat het niet zo maar
een plas water op 'de vloer
was, zoals wel meer gebeur
de, wanneer het hard had
geregend, nee, het leek wel
of een geheime "bfon zomaar
uit de grond omhoog bor
relde. Het scheepje stond te
wiegelen op zijn plank.
„I-Iet water!", riep het, „ein-
Dit is een puzzeltje voor deplaatsen, dat je, als je de j 19 krijgt en als je de cijfers
M knappe reken-bollen. Jullie cijfers op de tweede rij van op de tweede ri"
moeten de losse cijfers zo- boven naar bencdén optelt,
M danig om de S in het figuur
.-ij van links
naar rechts optelt, óók 19.
beuren? Wij zullen ver
drinken!"
Tegen zijn boeg voelde het
scheepje de tranen van zijn
vriendjes. Ze smaakten naar
de zee en dat maakte hem
nog meer opgewonden. „Aan
boord! Aan boord!" riep het
scheepje, „ik ben gemaakt
om te varen. Ik zal jullie al
lemaal over het water dra
gen".
Dat hoefde hij geen twee
maal te zeggen: het herder
tje tilde het herderinnetje
en al zijn schaapjes aan
boord, de gouden engeltjes,
die op de klok zaten streken
op 't achterdek en ze waren
nog maar net op tijd, want
liet water uit de gespron
gen buis stond nu al tot aan
de plank waarop ze zoveel
jaren hadden gestaan. Nog
heel even en toen voelde het
scheepje het water langs
zijn boeg klotsen. Van blijd
schap spanden al zijn zeilen
zich en volgeladen met
vriendjes zeilde het door 't
raam naar buiten, waar het
water nu ook al een paar
centimeter hoog over de
straat liep. Het water uit
de kelder voerde ze naar de
wallekant, waar ze met een
plof van af gleden in het
grachtje voor het huis van
meneer de Jong. Maar het
scheepje was zo sterk ge
bouwd. dat ook al gilden de
engeltjes en de schaapjes,
het toch zijn evenwicht hield
en met volle zeilen onder de
brug door weggleed.
De oude meneer de Jong had
de tranen in zijn ogen toen
RA AM VENTILATOR
Nu de Zeelandweek te Antwerpen voor de deur
staat, is het goed nog even te wijzen op hetgeen
mensen, uit deze stad afkomstig, voor Zeelund
betekend hebben.
We werden hierbij bepaald door het artikel van dr. W. Brulez in
de laatste aflevering 1960 van de „Bijdragen voor de geschie
denis der Nederlanden". Het gaat over „De diaspora der Ant
werpse kooplui op het einde van de 16e jeuw". Na 1550 doen zich
in de handel van de stad grondige wijzigingen voor, al blijft Antwer
pen zelfs na de val van 1585 „een voornaam handelscentrum, hoewel
het zijn betekenis als wereldhaven natuurlijk verliest". Gedurende
de gehele 17e eeuw blijft het een handelsstad van betekenis op het
gebied van de luxe- handel van de geldhandel én van de algemene
warenhandel.
Brulez wijst er op, dat de emigratie van de Antwerpse kooplui
na het midden van de 16e eeuw. de kooplui in de verstrooiing
een beslissende stoot heeft gegeven aan de commerciële ontwik
keling van een groot deel van Europa, dat tot dan toe betrekkelijk
achterlijk was gebleven. Tot omstreeks 1570 was Antwerpen de enige
stad „waar de zuiderse techniek volop heerst", het zakendoen in
grote stijl van de Italianen. Spanjaarden en Portugezen. Elders ver
keerde men nog in het stadium van de individuele koopman, die zelf
rondreist, betrekkelijk weinig schrijft, geen dubbele boekhouding
kent, weinig of geen wisselbrieven gebruikt, geen verzekering toe
past en niet goed op de hoogte is van de mogelijkheden, die de parti
cipatie en vooral de commissie hem bieden". Wanneer dan dertig en
vooral vijftig jaar later de situatie in onze gewesten en in de ons
omringende landen grondig is gewijzigd, dan verklaart Brulez dat
grotendeels als gevolg van de val van Antwerpen en de emigratie
van Antwerpse en ook van vreemde kooplui, naar de omliggen
de landen. „Het zijn die handelaars, die overal de hoogstaande tech
niek hebben verspreid die zij uit Antwerpen meebrachten; daar ze
in het buitenland ware kolonies vormen in vele steden, hebben ze
daar enkele tientallen jaren de leiding van het handelsleven overge
nomen, vooraleer op tc gaan in het vreemde milieu, waarvan de
kooplui eerst nu vertrouwd worden met de nieuwe methoden en
aluds in staat worden gesteld zelf de leiding aan de handel te geven".
Brulez noemt ook een aantal namen van kooplieden die zich te
Middelburg gevestigd hebben. Verder wijst hij op de bekende
Balthasar de Moucheron, die uit Antwerpen naar Zeeland is
uitgeweken en een zo grote rol speelt in de opbloei van de Hollandse
handel op de koloniën. Een broer van hem, Francois, iaat samen met
vier andere uitgeweken Vlamingen, in 1598 een schip van 150 ton
bouwen te Vlissingen. Dit schip wordt via Frankrijk gebruikt voor
een klandestiene-handelstocfit na.ar Wgst-Indië. De schipper is af
komstig van Vlissingen. Deze onderneming, is slecht afgelopen. Ook
in de tochten voor het vinden van de noordoostelijke doorvaart (naar
Indië) spelen Antwerpse kooplui een beslissende rol. Zeeland mocht
zich over de vestiging van een aantal actieve kooplui uit Antwerpen
in dit gewest gelukkig prijzen.
i WVWAVVVVWWVVWVWW^VVVWVVW^A\WV
guuucii cngcii-jvo van
c!" riep hij, want ook
s hij lange tijd ver-
geweest. Maar toen al
scheepje herinnerd en ook
liet aardige herderinnetje |f
met haar herder en haar
schaapjes. „O, en dan die
mooie gouden engeltjes van
de klok!"
die was1
geten geweest.
het water weg was en de
kelder lag te drogen was er
géén scheepje, geen herder-
tje, geen herderinnetje, geen
schaapje en geen engeltje te
bekennen op de schoonge- ff
spoelde planken. Ze zijn ook
looit teruggekomen. n
's Nachts in bed ligt meneer
de Jong er vaak over na te
denken. En omdat hij een
oude en heel wijze man is,
zó oud dat hij verder kan
kijken dan je ogen kunnen
zien, weet hij precies wat er j|
gebeurd is. ff
„De Twee Gebroeders" is |j
met zijn passagiers naar 'n
land gegaan waar geen me-
neren do Jong wonen, die f|
zijn mooiste dingen vergeet.
Zo duidelijk alsof het echt
was, ziet hij (lat kleine p
scheepje over een blauwe
zee zeilen met witte zeilen
en glimmend hout. In een
groen land leggen ze aan: ff
(laar grazen de schaapjes in
liet gras. Het herderinnetje ff
plukt bloemen en het her-
dertje speelt op zijn fluit.
Maar altijd, nog voor het
wijsje uit is, valt meneer de
Jong in slaap zodat hij nooit
kan A-ragen hoe dat land
waar ze nu zijn, lieet.
Advertentie)
DE echte PIJNSTILLER
Inderdaad, verlaat u rustig op Witte
Kruis. Zo gemakkelijk in te nemen
want verkrijgbaar in drie vormen
tabletten,
■poeders
of cachets.
18.50 Openbaar kunstbezit. 10.00 Gram.
19.10 Reportages. 19.35 Koor en piano a
quatre mains. 20.00 Nws. 20.05 1 mei
bijeenkomst i,d. buiten-societeit te Zwol
le. NATIONAAL PROGR. 21.30—24.00 Zie
Hilversum I.
TELEVISIEPROGRAMMA'S
NTS: NATIONAAL PROGRAMMA: 10.20
Gelukwens. 10.2511.45 Reportage défilé
20.00 Journ. 20.20 Rep. défilé (samenvat
ting). 20.50 Documentaire. 21.10 Gevar.
progr.
VLAAMS BELGISCHE TV-PROGR.
12.0013.00 Rep. 1 mei-optocht te Ant
werpen. 16.00 Poppenfilm. 10.3017.15
Amus. progr. 19.00 Hengelrubriek. 19.15
Cult. act. 20.00 Nws. 20.25 Fümprogr. 20.40
Speelfilm. 22.30 Litterair progr. 23.00
Nws.
In Luxemburg relatief
de meeste auto's
Het staatsblad van de Westduitse
regering heeft aangetoond dat
Luxemburg per inwoner meer auto's
heeft dan welk ander land in de Euro
pese Gemeenschap ook.
In dat land heeft 13,2 procent van
de burgerij een eigen wagen. Frank
rijk is tweede met 12.6. België derde
met 9,6. Westduitsland vierde met 8.9
Ïrocent, Nederland vijfde met 5.7 en
talië zesde met 4,2 procent.
Overigens zijn er in Frankrijk meer
auto's dan elders in de genoemde
landen. Er rijden er namelijk 5.68
miljoen, tegen 4,78 miljoen in Duits
land, 2.07 miljoen in Italië. 874.000
in België, 648,000 in Nederland en
42.800 in Luxemburg.
Oplossing puzzel
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
MIES BOUHUYS g
|||||||||||||||lllllllllllllllllll!lllllllllllllllllllll*
HOOG EN LAAG WATER
ZONDAG 30 APRIL
HILVERSUM I. 402 m. 746 kc/S. 8.00
VARA. 12.00 AVRO. 17.00 VARA. 18.30
VPRO. 19.00 IKOR. 20.00—24.00 AVRO.
VARA: 8.00 Nws. en postduivenber. 8.13
Voor het platteland. 8.30 Gevar. progr.
9.45 Geestelijk leven, lezing. 10.00 Piano
recital. 10.30 Gevar. progr. AVRO. 12.00
Lichte muz. 13.00 Nws. 13.07 De toestand
in de wereld, lezing. 13.17 Meded. of
gram. 13.20 Progr. v. d. weggebruikers.
11.00 Boekbespreking. 14.20 Voetbalwedstr
NederlandHongarije, i.d. pauze 15.15
—15.30) Gram. 1 :.15 Gram. 16.45 Sport-
revue. VARA: 17.00 Gevar. progr. 17.30
v. d. kind. 17.50 Nws. sportuitsl. en sport-
journ. VPRO: 18.30 Korte Ned. Herv.
kerkd. IKOR: 19.00 v. d. jeugd. 19.30 De
open deur. lezing. AVRO: 20.00 Nws. 20.05
Gram. 20.50 Om de dame. hoorsp. 21.15
Lichte muz. 21.45 Zin en onzin in goede
manieren. lezing. 22.00 Gram. 22.30 Nws.
en beursber. v. New York. 22.45 Act. 23.00
Volksliederen, 23.15 Sportuitsl. 23.20 New
York calling. 23.25 Gram. 23.55—21.00 Nws.
HILVERSUM 11. 298 ra. 1007 Uc/s. 8.00
KRO. 9.30 NCRV. 10.00 IKOR. 12.00 NCRV
12.15 KRO. 17.00 Convent van kerken.
18.30 NCRV. 19,45—24.00 KRO.
KRO: 8.00 Nws. 8.15 Gram. 8.25 Inleiding
Hoogmis. 8.30 Plechtige Hoogmis. NCRV;
9.30 Nws. en waterst. 9.45 Gram. [KOR:
10.00 Kerkmuz. 20.25 Inleiding kerkd.
10.30 Kerkd. 11.30 Vragenbeantw. 11.45 De
kerk i.d. spiegel v. d. pers, lezing. NCRV:
12.00 Kerkorgel. KRO: 12.15 Buitenl.
comm. 12.25 Gram. 12.35 Lichte muz. 13.00
Nws. 13.05 De band a.d. ploeg, lezing.
13.10 De Wadders, hoorsp. 13.30 Lichte
muz. 13.50 Boekbespr. 14.00 v. d. jeugd.
15.30 Liederen. 15.00 Wat ons bezig houdt,
lezing. 15.10 Utrechts stedelijk ork. en
solist. 15.30 Muzikale lezing. 16.00 Gram.
16.30 Gods spreken met ons. lezing. CON
VENT VAN KERKEN: 17.00 Gereformeer
de kerkd, 18.15 v. d. jeugd. NCRV: 13.30
Omr, ork, 18.40 Gram. 19.00 Nws. uit de
kerken. 19.05 Gram. 19.30 Weg en werk
der kerkhervormers, lezing. KRO: 19.45
Nws. 20.00 Lof. 20.45 Gram. 20.50 Gram.
21.20 Dc Lakschoenen, hoorsp. 22.30 Nws.
22.10 Avondcollege. 23.00 Avondgebed.
23.15 Gram. 23.53—24.00 Nws.
TELEVISIEPROGRAMMA'S
VARA: 20.00 Filmdocumentaire. 20.20 Te
levisiebiografie v.e. landgenoot. NTS:
22.30 Sportacl.
VLAAMS BELGISCHE TV-PROGR.
14.30 Folkl. progr. 15.30 De week in beeld.
16.30 Rep. Afsluiting Veerse aGt. 17.00—
17.20 v. d. kleuters. 18 30 v. d. jeugd. 19.30
Film. 20.00 Nws. 20.30 Folkl. progr. 21.00
Wij bouwen een stad. kameropera 21.30
Film. 21.55 Sportact. 22.15 Filmprogr. 22.45
Nws.
MAANDAG 1 MEI
HILVERSUM 1. 402 m. 74G Uc/s. 7.00—
24.00 NATIONAAL PROGRAMMA.
NATIONAAL PROGRAMMA: 7.00 Geluk
wens. 7.07 Nws. 7.20 Grant. S.OO Geluk
wens. 8.07 Nws. S.20 Gram. 9.00 v. d. zie
ken. 9.35 Waterst. 9.40 Feestelijke aubade
door kinderen te Kampen. 10.00 R.K. uitz
10.25 Hobokwart. 10.50 Pianorecital. 11.15
Reporlageflitsen v.lv. défilé voor bet Kon.
Paleis te Socsldjjk, afgewisseld niet
gram. 12.30 Land- en tuinb. meded. 12.33
Lichte muz. 13.00 Toespr. 13.05 Nws. 13.20
Kon. Mil. Kapel. 13.50 Koninginnedag in
de West 14.10 Radiophilharm. ork. 14.50
Dubbelkwartet. 15.00 Gevar. progr. 16.00
Voordr. en muz. 16.19 Jazzmuz. 17.00 Sa
menzang. 17.30 Zigeunerork. en soliste.
18.00 Nws. 1S.13 Musetteork. en sol. 13.45
Pianorecital. 19.15 Maak vast!, klankb.
20.05 Metropole ork., koor en sol. 20.43
Gedenkklank, klankb. 21.15 Orgelconc.
21.30 Strijkork. 22.00 Cabaret. 22.30 Nws.
22.40 Lichte muz. 23.10 Dagsluiting. 23.20
Gram. 23.50 Tulpenralley 1961. 23.55—24.00
Nws.
HILVERSUM II. 298 ui. 1007 kc/s. 7.00
NATIONAAL PROGR. 12.30 VARA. 21.30
—21.00 NATIONAAL PROGR.
NATIONAAL PROGRAMMA: 7.00—10.00
Zie Hilversum I. 10.00 Kamermuz. 10.25
Morgendienst. 10.5012.30 Zie Hilversum
I. VARA: 12.30 Fanfarekorps. 12.50 1 mei
toespraak. 13.00 Nws. 13.15 Gram. 13.50 v.
d. vrouw. 14.25 Gram. 14.45 De betekenis
v. h. meifeest voor de Po'Ale Tsion, toe
spr. 14.55 Filharm. ork. 16.00 Zestig mi
nuten voor boven de zestig. 17.00 Oude
liedjes. 17.15 v. d. jeugd. 17.40 Lichte
muz. 18.00 Nws. en comm. 18,20 Jazzmuz.
30 april
uur meter
uur meter
uur meter
uur meter
nap
nap
nap
nap
Vlissingen
1.38
2.02
14.05
2.15
8.15
2.18
20.23
1.96
Terneuzen
2.05
2.16
14.29
2,29
8.40
2.34
20.50
2.12
Hansweert
2.40
2.29
15.15
2.43
9.14
2.48
21.25
2.26
Zierikzee
3.09
1.34
15.52
1.51
8.54
1.73
21.13
1.49
Wemeldinge
3.30
1.64
16.01
1.86
9.13
1.97
21.25
1.71
1 mei
Vlissingen
2.17
2.13
14.40
2.19
8.52
2.21
21.00-
-2.00
Terneuzen
2.45
2.27
15.09
2.33
9.18
2.36
21.27
2.15
Hansweert
3.25
2.37
15.53
2.46
9.52
2.51
22.03
2.30
Zierikzee
3.52
1.40
16.28
1.50
9.33
1.73
21.47
1.50
Wemeldinge
4.17
1.71
16.40
1.85
9.51
1.97
22.00
1.72
i Ailverlent.ie
schilderwerk wat MOOI moet worden,GOED moet blijven