Ir. A. W. VAN DE PLASSCHE neemt afscheid
als directeur-generaal van de landbouw
goduiogdc zwdiniuctó^
IJzeren Gordijn - gordel des doods
Sierra Leone vandaag
onafhankelijk
IWATTA
PALADIJN
LEVEN GEWIJD AAN DE
FRUITTEELT
eventjes
Zo'n heerlijke reep cadeau
voor 10 Kwatfa-soldaatjes
DONDERDAG 27 APRIL 1961
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
17
(Van onze Haagse redactie)
k ben oud-leerling van prof. Sprenger, zegt ir. Van de
Plassche. Hij heeft mij enthousiasme voor de fruit
teelt bijgebracht. AI spoedig zag ik in dat enthousiasme
alleen niet genoeg is. Wil men op dit gebied wat bereiken,
dan moet men perspectieven openen. Dan dient men te
streven naar goede kwaliteiten. Daaraan ontbrak echter in
Nederland veel. Wel beschikte men over grote oppervlak
ten boomgaard, maar de bomen waren slecht verzorgd en
zij droegen onregelmatig. De teler kon er niet van leven
de markt werd onregelmatig voorzien.
stituten in Nederland, die bij hun
onderzoek gebruik maken van
bijv. isotopen. Het is niet moeilijk
om personeel voor dit laborato
rium te krijgen, zegt ir. Van de
Plassche. Men is niet bang voor
stralingen. Er bestaat ook geen
gevaar als men maar precies de
A-oorschriften volgt. Wel blijkt
het soms een hele toer te zijn, zo
heeft de heer Van de Plassche er-
A-aren, om de mensen ertoe te
krijgen onder alle omstandighe
den volgens de voorschriften te
handelen. In inrichtingen voor
kernonderzoek, die hij heeft be
zocht, heeft hij niets van een ner
veuze stemming gemerkt.
Er ontwikkelde zich een ïm-oer
van Amerikaans fruit, hoewel de
mogelijkheden, die Nederland zelf
bood, niet gering waren. De telers
betwijfelden echter of men tot re
gelmatige opbrengsten van be
hoorlijke kwaliteit kon komen.
Toen ik in 1923 consulent in Zee
land werd, heb ik gepropageerd
dat wat in Amerika mogelijk
Avas, ook hier kon. We zouden dan
specifieke fruitbedrijven moeten
maken, andere snoeimethoden
moeten toepassen en een ïutensïe-
vere ziektenbestrijding ter hand
moeten nemen.
Nu voeren ook wij fruit uit. We
kunnen concurreren met Amerika
en bijvoorbeeld Italië. Onze appe
len zijn misschien minder mooi
van kleur, maar zij zijn beter van
smaak. In het buitenland produ
ceert men niet meer goedkoper
dan in Nederland.
nen verrichten. Om leiding aan
de uitvoering van dit onderzoek
te kunnen ge\'en is ir. Van de
Plassche A-oorzitter van dit insti
tuut.
Indertijd zijn met het geld van
de Marshall-hulp voorbeelddorpen
gesticht. Daarna zijn we in Ne
derland begonnen met streekver-
betering. Dat houdt behalve be
drijfsvoorlichting ook huishoude
lijke en sociale voorlichting in.
We moeten daaraan wel veel
doen, meent de heer Van de Plas
sche, omdat we anders later niet
'meer over de mensen beschikken,
die het landbouwbedrijf willen
uitoefenen, Het leven op het plat
teland verandert.
Betere lonen
Voorlichting
Onderzoek
Van groot belang voor de land
bouw acht ir. Van de Plas
sche het landbouwkundig on
derzoek en uiteraard de toepas
sing van de resultaten van dit on
derzoek in de praktijk. Door het
landbouwkundig onderzoek is de
mens thans in staat in te grijpen
in de natuur en tot regelmatige
oogsten te komen. Om een voor
beeld te noemen, aldus de heer
Van de Plassche, men bestudeert
nauwkeurig de levenswijze van de
insekten die schade aan de ge
wassen aanrichten; de chemische
industrie bereidt de stoffen, die
de insekten verdelgen. Oogstmis-
lukkingen komen niet meer voor.
Financiering
Op onze vraag naar de finan
ciering van het landbouw
kundig onderzoek antwoordt
ir. Van de Plassche, dat de over-
heid het ATijAA-ei geheel betaalt. In
de industrie is dat anders, maar
daar treft men ook tal van grote
bedrij\'en aan, die een goede re
search best kunnen bekostigen.
Het onderzoek is thans gespreid
over 37 stichtingen, die gecoördi
neerd zijn in de Nationale Raad
voor Landbouwkundig Onderzoek,
onderdeel van de organisatie
T.N.0
De heer Van de Plassche ver
volgt: het nieuwste is het Insti
tuut voor de Toepassing van
Atoomenergie in de Landbouw,
het I.T.A.L. Het is gebleken, dat
men met behulp van bepaalde
stralingen erfelijke eigenschap
pen van gewassen kan wijzigen
en dus afwijkingen kan creëren
van bestaande gewassen. Voor de
landbouw kan dit zeer nuttig
zijn. Er is op dit gebied in Neder
land al wel veel onderzocht en ge
daan, maar de eerste recator, spe
ciaal bestemd voor de landbouw,
moet nog worden gebouwd. Dat
zal in Wageningen geschieden. Hij
zal een internationaal karakter
dragen. Daarom wil men probe
ren Euratom ervoor te interesse-
Laboratorium
In andere landen is men ook wel
bezig met het kernonderzoek,
maar tocli niet op een schaal
als Nederland. Ir. Van de Plas
sche is voorzitter van het I.T.A.L.
en voor het ministerie van land
bouw lid van de Commissie voor
de Atoomenergie. Dit najaar, zo
vertelt de aftredende directeur-
generaal Aan de landbouw verder,
zal het eerste laboratorium van
liet I.T.A.L. gereedkomen Dit in
stituut zal als een soort centrum
gaan fungeren voor de andere in-
Kv\
en licht, geurig
sigaartje roken.
EVENTJES'
n PALADIJN
Van .Eventjes'
eventjes rustlö
§enletén. Per;,
soos je van 20'
Naarmate de wetenschap vor
dert bestaat er meer behoef
te aan voorlichting, vervolgt
de heer Van de Plassche. Even
als het onderzoek is de voorlich
ting een taak van de overheid. Er
zijn thans niettemin verenigingen
voor bedrijfsvoorlichting, die door
de boeren zelf zijn gesticht en ook
door hen worden bekostigd. De
rijkslandbouwvoorlichting heeft
een prachtige binding met het ge
hele onderzoekapparaat en wordt
daaruit voortdurend gevoed.
Er bestaat voorts een landbouw-
voorlichtingsraad, waarin ook
mensen uit het bedrijfsleven zit
ting hebben. Naar het oordeel van
ir. Van de Plassche zal een vol
gende stap moeten zijn, dat de
bedrijfsgenoten er ook aan gaan
meebetalen. Dat is namelijk veel
fezonder. Het is dan echter wel
o vraag, hoe men het geld moet
binnenkrijgen en naar welke
maatstaven de bijdragen bere
kend dienen te worden.
IR. A. W. VAN DE PLASSCHE
Gevraagd naar de- betekenis
voor de Nederlandse land
bouw A'an de Marshallhulp,
die wij een tijd lang genoten heb
ben, antwoordt ir. Van de Plas
sche, dat de landbouw er zeer veel
aan gehad heeft. Verscheidene
mensen konden naar Amerika rei
zen en daar hun ogen de kost ge
ven. Hun blik is verruimd. Er zijn
ook veel nieuwe dingen met Mar
shall-gelden gefinancierd. Vooral
is het geld aangewend voor het
onderzoek en voor een betere toe
rusting van de onderzoekinstitu
ten en de voorlichtingsdiensten.
Er zijn o.a. films mee gefinan
cierd en filmapparaten voor ge
kocht. Ook is bijvoorbeeld tien
miljoen gulden gestoken in com-
postinstallaties voor de landbouw
en vijfentwintig miljoen beschik
baar gesteld voor het Borgstel
lingsfonds.
Platteland
Op het platteland zijn grote
wijzigingen bezig zich te vol
trekken, zo vertelt ir. Van
de Plassche verder. De praktijk
van tegenwoordig stelt, aan het
leven van de boer andere eisen
dan vroeger, A'ooral op sociaal ge
bied, In Wageningen is naast de
hoogleraar voor de sociale aange
legenheden een hoogleraar aange
steld A-oor de Iandbouwhuïshoud-
kunde. Er is een afzonderlijk in
stituut opgericht, teneinde onder
zoekingen op dit gebied tc kuu-
De industrie trekt de mensen
uit de landbouw weg. Wil
men ze er behouden, dan
moet men ook betere lonen beta
len, en betere levensvoorwaarden
bieden. Dat kan ook best, aldus
de heer Van de Plassche.
Men probeert de streekverbete-
i iögen zoveel mogelijk op de ruil
verkaveling af te stemmen. Ook
daarom acht ir. Van de Plassche
het goed, dat de directeur-gene
raal van de landbouw tegelijker
tijd voorzitter is van de centrale
cultuurtechnische commissie, die
zich met deze voor de toekomst
zo belangrijke ruilverkavelingen
bezighoudt.
Ik heb als directeur-generaal
steeds gestreefd naar een goede
coördinatie van alle directoraten,
zegt hij. De verschillende onder
delen van het totale landbouwbe
leid dienen zo goed mogelijk op
elkaar te zijn afgestemd. Overi
gens heb ik geprobeerd te waken
tegen het kweken van geleerde
boeren. We moeten goede vak
mensen hebben met plezier voor
hun beroep.
Dankbaar
Met groot genoegen heb ik
mijn werk verricht, zo ein
digt hij. Ik ben de overheid
zeer dankbaar. Zij is een goede
werkgeefster voor mij geweest.
Voor zover dat mogelijk was heb
ik ook in het klein gedaan, wat
nationaal in het groot moest ge
schieden. Ik heb planten ge
kweekt en dieren, dat wil zeggen,
duiven, gehouden. Veel tijd had ik
daarvoor echter niet. Ik hoop, nu
ik er de tijd voor krijg, veel meer
aandacht aan deze liefhebberijen
te kunnen Avijden.
Morgen maakt
moeder iets heel lekkers...
met Californische pruimen!
Dat wordt smullen, want zij maakt er zulke
lekkere toetjes mee. Gezonde toetjes ook.
Want in zongerijpte, beste Californische prui
men zit heel veel dat goed is voor klein en
groot!"Daarom geefc moeder zo vaak Califor
nische pruimen.
PUBLIKATIE VAN DE NED. VER. VAN
MEER DAN POLITIEKE FRASE
Het IJzeren Gordijn, van nabij
bezien, is meer dan een politie
ke frase. Het is grimmige wer
kelijkheid. Dit „gordijn" be
staat over vrijwel de gehele
lengte uit twee prikkeldraad
versperringen op enige afstand
van elkaar, mijnenvelden, con
trolestroken, elektrische dra
den, loopgraven en uitkijkto
rens. De gemiddelde breedte
van dit alles is ongeveer een
halve kilometer en men vindt
dit „gordijn" overal, waar de
communistische Europese lan
den aan het westen grenzen.
De prikkeldraadversperring be
vindt zich twee tot drie meter
ten oosten van de officiële
grens en wordt overeind gehou
den door één meter lange palen,
die een cementen fundering
hebben. Op ongeveer twee-en-
een-halve meter afstand van de
eerste versperring bevindt zich
een tweede.
De communistische grenspolitie pa
trouilleert tussen de officiële staats
grens, die met stenen is gemarkeerd,
en de eerste prikkeldraadversper
ring. Achter de twee prikkeldraad
versperringen liggen de mijnenvel
den en voor elke mijl van de grens
tussen de twee werelden geldt een
verschillend patroon. De mijnenvel
den zijn in 1957 alle opnieuw gelegd
en de mijnen zijn uitstekend geca
moufleerd. Terwijl een gewicht van
slechts drie kilo ze tot explosie
brengt. Indien de grens dwars door
een meer loopt, gaan de prikkel
draadversperringen ook daar door
heen en zijn de mijnen bevestigd aan
drijvende boeien. Het einde van elk
mijnenveld wordt aangeduid met
witte of rode vlaggen. Op geregelde
afstanden bevindt zich een drie tot
vier meter brede ruimte tussen dc
vlaggen, waardoor men het mijnen
veld zonder gevaar kan verlaten.
Het gehele mijnenveld is bovendien
omgeven door een strak gespannen
draad, die bij de minste aanraking
raketten doet omhoog gaan.
Stille strook
Achter het mijnenveld bevindt
zich dc zogenaamde „stille
strook", waar alleen officieren
mogen komen en dan alleen nog
in speciale gevallen. Gewone pa
trouilles komen er alleen in, in
dien men een illegale grenso\-er-
schrijclcr heeft waargenomen.
Aehter de „stille strook" bevindt
zich een gordel, waar dc aarde
zorgvuldig wordt vrij gehouden
van elk gewas en op geregelde
lijden wordt bïjgeharkt. Een sj>e-
ciaal detachement grenspolitie
houdt zich uitsluitend bezig met
het inspecteren van elk spoor, dat
er in deze grond wordt gevonden.
Ten slotte volgt een reeks uitkijkto
rens. Dat zijn houten bouwsels, die
acht tot tien meter hoog zijn cn
voorzien, van een eenvoudig wacht
huisje, waaromheen een balkon
loopt. Deze uitkijktorens worden be
mand door scherpschutters.
De grenssoldaat, die altijd lid van
de staatsveiligheidsdienst is heeft
geleerd, dat zijn vijanden, namelijk
de „imperialisten, fascisten en kapi
talisten", eventueel ondergronds zijn
land zullen proberen binnen te drin
gen teneinde zijn leven en dat van
zijn medeburgers te bedreigen. Hij
weet weliswaar, dat er geen prikkel
draadversperringen, mijnenvelden en
uitkijktorens aan de westelijke kant
van de grens zijn, maar hij blijft er
van overtuigd, dat de „volksdemo-
cratiën" moeten worden beschermd
tegen infiltratie. Daarom staat hij
•tegenover de grenswachten aan de
andere kant met een wezenlijke haat
in zijn ogen en hij is te allen tijde
bereid te schieten.
Bloedhonden
Doch bij elke grensoverschrijding
wordt in ieder geval de zogenaamde
militaire gordel, die tien tot twintig
kilometer breed is, afgesloten. Dit
wordt gedaan door alle patrouilles te
verdubbelen, soldaten alle toegangs
wegen te laten afzetten en alle ge
heime A'erklikkers te verwittigen.
Bloedhonden konten dan het beeld
voltooien en het IJzeren Gordijn
wordt een ijzeren ring, geheel onder
militair commando.
Ondanks dit alles komt het nog her
haaldelijk voor, dat men „onoffici
eel" de oost-west grens passeert,
ntaar tenzij dit gebeurt na omko
ping van de een of andere grensbe
ambte, staat dit gelijk met roulette
spelen en de inzet kan niet hoger:
A'rijheid of tie dood.
I Advertentie)
UVREMELK 8
Kies bij Uw winkelier uit: melk, puur, hazelnoot, pinda, mokka enBiskie (20 et)
Eens geruild tegen rum,
musketten en een vest
Vandaag is het
feest in Sierra Le
one aan Afrika's
westkust. De voor
malige Britse ko
lonie krijgt van
daag volledige on
afhankelijkheid,
zoals is besloten
op de jongste con
ferentie van eer
ste ministers van
het gemenebest in
Londen en daar
mee treedt een
nieuwe natie in de
rij van vrije Afri
kaanse volkeren.
Sierre Leone, dat ongeveer zo groot
is als Ierland en nog geen twee en
een half miljoen inwoners telt, heeft
een rijke geschiedenis. Het land, of
liever de kuststreek, werd in 1460
ontdekt door de Portugese zeevaar
der Pedro da Cintra, nadat tweedui
zend jaar eerder Carthaagse zeelui
reeds dezelfde heuvels hadden aan
schouwd, maar van een landing
weerhouden werden door de vuren,
die 's nachts oplaaiden tegen de
berghellingen. Het onheilspellend ge
luid van tam-tams en het monotoon
dreigend gezang van dansende in
boorlingen maakten, niet de indruk,
dat men er bij een landing erg wel
kom zou zijn.
Brullende leeuwen
Da Cintra gaf het land de naam
Sierra Leone naar een berg, die
toen hij aan de kust het anker
liet vieren, gehuld in donderwol
ken, terwijl de bliksem de kust in
een mysterieuze schijn zette. Het
geluid van het onweer leek op
brullen van tientallen leeuwen,
maar de koene ontdekkingsreizi
ger liet zich niet afschrikken. In
tegendeel, hij was enthousiast
over zijn ankerplaats, waar de
heuvels zijn schip beschutting bo
den tegen het noodweer. Later
zou hier een van de fraaiste ha
vens van Afrika's westkust wor
den aangelegd.
Na Da Cintra kwamen de eerste En
gelsen en een van hen was de be
roemde Sir Francis Drake. Er ont
stond een drukke vaart op Sierra
Leone, dat een rijk land bleek te zijn
en onder meer... slaven leverde. In
1783 keerde echter het tij voor de
slavenhalers en van een land dat
Noord-Amerika en West-Indië sla
ven leverde werd het een toevluchts
oord voor deze geknechten. Scheeps
arts Henry Smeatham deed in dat
jaar het voorstel om de vrijgemaak
te slaven naar Sierra Leone te bren
gen, waar zij zich een eigen bestaan
zouden kunnen opbouwen. In 1786
vertrok het eerste konvooi uit Lon
den om na een avontuurlijke reis, die
87 slachtoffers vergde, op 9 mei 1787
voor anker te gaan in de monding
van de Sierra Leone Rivier.
Het opperhoofd Naimbana schonk
de kolonisten de landtong, waar
op later de hoofdstad FreetoAvn
zou worden gebomvd, in ruil voor
rum, musketten en een gebor
duurd vest.
In 1792 werd Freetown gesticht, dat
twee jaar later door Franse aanval
lers uit Guinee werd verwoest. De
kolonisten bouwden hun stad echter
Aveer op en in 1798 telde Freetown
driehonderd woningen. Nieuwe kolo
nisten uit het omringende gebied
kwamen er zich vestigen en om
streeks 1800 arriveerde een groep
van achthonderd vroegere slaven uit
Jamaica. Ook uit Nova Scotia kwa
men vrijgemaakte - slaven en nog
steeds zijn er in Sierre Leone groe-
H'tvrrtrnt
gezond enteïZttttj lekker
De obololi-speler is bij feestelijkhe
den in Sierra Leone een onmisbare
figuur.
pen, die zich trots de afstammelingen
van deze immigranten noemen.
Toen na verloop van tijd het achter
land bij de kolonie werd gevoegd, de
monstreerde zich steeds duidelijker
het verschil tussen de bevolking van
de kuststreek en die in het binnen
land. De AToegere slaven en de Creo
len, die later uit West-Indië naar
Sierra Leone emigreerden, vormden
een elite, die al spoedig de belang
rijkste plaatsen in het maatschappe
lijk en politiek le\ren bezette. Hoewel
het onderwijs, dat Engeland ook tot
het binnenland uitstrekte, de schei
dingslijn enigszins deed vervagen is
er thans vooral in de politiek
nog steeds sprake van een zekere
tegenstelling. De autochtone bevol
king, getrouw aan de oude stamge-
woonten en tradities, is in de meer
derheid, hetgeen bij verkiezingen een
belangrijke rol speelt. De stadsbevol
king is daarentegen in menie opzicht
progressiever en meer ontwikkeld.
Eerste minister Sir Milton Mar-
gai is de leider van de grootste
partij, die de steun heeft van de
bevolking in de provincies en van
de stamhoofden, die in het binnen
land nog zeer \-eel macht uitoefe
nen. De oppositiepartij vindt haar
aanhang voornamelijk in de ste
den.
De laatste tijd waren er geruch
ten over aanslagen op energiebe
drijven, die door de oppositie zou
den zijn beraamd. Er werden en
kele arrestaties gedaan. Ernstige
incidenten hebben zich echter nog
nimmer Aoorgedaan en tot voor
kort waren alle partijen verenigd
in een front, dat zich eendrachtig
inspande voor het verkrijgen van
onafhankelijkheid.
Sierre Leone is een voornamelijk
agrarisch land met een industrie in
opkomst. Het belangrijkste agrari
sche exportprodukt vormen de palm-
pitten, waaruit palmolie wordt be
reid. Verschillende stammen houden
zich voorts met de veehouderij bezig.
Mineralen
Sierra Leone is rijk aan mineralen.
Er worden diamanten gevonden en
het land is een belangrijk producent
van ijzererts. In minder grote hoe
veelheden delft men er bauxiet, goud
en platina.
Er bestaan plannen om bananen- en
rubberplantagcs te stichten, terwijl
de inheemse tabak reeds wordt ver
werkt in een sigarettenfabriek, die
enige tijd geleden is gesticht.
Sierra Leone is een land met vele
mogelijkheden, dat zich verheugd in
een gestage vooruitgang, die niet be
lemmerd wordt door politieke onrust.
Reden genoeg voor de bevolking oni
deze dag uitbundig te vieren.