PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
RUSLAND VRAAGT VRIJWILLIGERS
VOOR CASTRO
Opstand heeft tot nu
toe weinig succes
In België volgende
week nieuw kabinet
Bezwaren van Goese industrieën
tegen „pk-heffing" door PZEM
MR. CALS TREEDT AF BIJ
VERWERPING MAMMOETWET
Geen macht
De laatste?
Vandaag..,
204e jaargang - no. 93
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr.. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 20 april '61
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m Minim, p advertentie
Ing. mededcilngCD driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 3 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1,25. „Brieven bureau
van dit blad' 25 cent meer.
Giro no 359300 P.Z O. Middelburg.
Bureaus: Vlisslngen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3847/3643); Middelburg, Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 237S)Goes Gr. Markt 2, tel. 6140(b.g.g. red. 7853, adv. 8213); Oostburg, tel. 2395Ter neuzen tel 2116. Zierikzee red tel 2425. adm tel. 2094.
KENNEDY WAARSCHUWT KROESJTSJEW
President Kennedy heeft aan premier Kroesjtsjevv de waar
schuwing gericht de strijd in Cnba niet te gebruiken als een
aanleiding om in andere delen van de wereld onrust te stoken.
Over de landingen van anti-Castro-troepen op Cuba, die drie
dagen geleden zijn uitgevoerd, bestaat nog steeds onzekerheid.
De berichten, dat de actie niet een invasie is op grote schaal
door duizenden goedbewapende ballingen, worden veelvuldiger.
In Miami neemt de twijfel toe, dat een poging om het bewind
van Castro omver te werpen door strijdkrachten, die rekenen
op de steun van grote opstanden in het binnenland, succes zal
opleveren. Uit fragmentarische en onbevestigde berichten, die
in Miami worden ontvangen, krijgt men de indruk, dat er geen
spontane golf van steun voor de zaak van de ballingen op Cuba
is ontstaan, maar wel, dat een zware tegenstoot is uitgevoerd
door regeringstroepen, gesteund door straalvliegtuigen en
tanks. De aanvankelijke vreugde onder de Cubaanse ballingen
in Miami begint plaats te maken voor bezorgdheid, nu nieuws
over belangrijke successen uitblijft.
Deze joto uit Miami in de Ameri
kaanse staat Florida toont verban
nen Cubanen in uniformop weg
naar een relcruteringébwreau om zich
te melden voor het invasieleger, dat
op het ogenblik strijdt tegen het le
ger van Fidel Castro.
De meerderheid der waarnemers ge
looft, dat niet meer dan 300 of 400
man in de provincie Las Villas aan
land zijn gezet en mogelijk kleinere
groepen in de oostelijke en weste
lijke uithoeken van het eiland. Vol
gens een in Miami ontvangen bericht
zouden Canadese diplomaten op Cu
ba geen tekenen hebben waargeno
men van opstanden in Havanna. Maar
Cubaanse ballingen in Florida klam-
Ken zich vast aan berichten, die de
oop wekken, dat binnenkort een
twéede en grotere groep anti-Cas-
tro-troepen in Cuba aan land gezet
zal worden. Maar deze berichten
hebben geen bron en kunnen niet
worden bevestigd.
Waar dr. Miro Cardona, Antonio Ve
rona en Manuel el Ray, drie leden
van de revolutionaire raad, zich op
houden is nog steeds niet bekend.
Aangenomen wordt, dat zij zich op
zee bevinden en gereed zijn om hun
hoofdkwartieren op Cubaanse bodem
te vestigen, aldus een woordvoerder
van het hoofdkwartier van het de
mocratische revolutionaire front.
Volgens woordvoerders van de Cu
baanse rebellen hebben auti-Ca'stro-
piloten een bombardement uitge
roerd op de militaire luchthaven bij
Havanna, van waar een dag tevoren
Mig-straaljagers waren opgestegen
voor een beschieting- van de invasie-
troepen. Dc aanval werd uitgevoerd
op de luchtbasis „Vrijheid".
De lucht boven de stad was vervuld
van explosies en van de lichtende
strepen van lichtspoorkogels De
bombardementen werden niet op de
stad zelf uitgevoerd.
Bombardementen
De organisatie van Cubaanse ballin
gen in Mexico heeft meegedeeld dat
de luchtbasis Boca de Jaruco, en niet
de basis San Antonio de Los Banos
is gebombardeerd. De radio van de
Cubaanse regering heeft melding ge
maakt van een bombardement op
San Antonio, op enkele kilometers
van Havanna. Volgens dc ballingen
is echter Boca de Jaruco, op 30 km
van de hoofdstad aangevallen. Jacht
vliegtuigen van de opstandelingen
hebben de raffinaderijen van de
Shell en Texaco bij Havanna aan
gevallen.
De troepen in de Sierra d'Escambray
zouden oprukken in de richting van
Santa Clara, de hoofdstad van de
provincie Las Villas. Arbeiders, boe
ren en leden van de militie zouden
zich in steeds grotere aantallen bij
de rebellen aansluiten.
Talrijke Mexicanen zouden zich heb-'
ben opgegeven om als vrijwilliger
legen Castro te vechten. Van hun
diensten zal geen gebruik worden
gemaakt.
In de Sowjet-Russisclie pers werden
woensdag de eerste berichten afge
drukt over aanmelding van vrijwilli
gers om deel te nemen aan <le strijd
op Cuba. Waarnemers waren van
mening, dat dit het sein kon beteke
nen tot een algemene aanmelding uit
alle rangen en standen.
QE INVASIE OP CUBA
Dit geschiedde eveneens in 1956 ten
tijde van de crisis om Suez. Honder
den Russen meldden zich toen om zij
aan zij met de Egyptenaren te strij
den tegen de Fransen en Engelsen.
De regering van de Sowjet-Unie
heeft evenwel sedert de Spaanse
burgeroorlog niet meer officieel toe
stemming gegeven aan haar onder
danen om in het buitenland te vech
ten.
Het persbureau „Nieuw China" heeft
woensdag een bericht verspreid,
waarin wordt gemeld, dat een aan
tal Amerikaanse militairen, die deel
uitmaakten van. het invasieleger op
Cuba, is gevangen genomen. De
Amerikanen zouden afkomstig zijn
geweest van de basis Guantanamo.
Demonstraties
Naar schatting tweeduizend studen
ten hebben in Warschau gedemon
streerd tegen de „Amerikaanse in
menging" op Cuba.
De demonstranten, die spandoeken
met anti-Amerikaanse leuzen mee
droegen, kregen geen kans tot het
gebouw van de Amerikaanse ambas
sade door te dringen. Beide einden
van de straat die er naar toe leidde,
waren afgezet door een groot aantal
zwaargewapende politieagenten.
Volgens in Wenen ontvangen be
richten is voor het Amerikaanse
gezantschap in Sofia, hoofdstad
van Boelgarije, gedemonstreerd.
De betogers, naar schatting
10.000 in getal, gooiden een aan
tal ruiten van het gebouw in. Per
soonlijke ongelukken deden zich
niet voor.
In Tsjecho-SIowakije worden voor
vandaag massale anti-Amerikaanse
betogingen voorzien. Op de Tsjechi
sche arbeiders is een beroep gedaan
„hun stem te verheffen tegen de
Amerikaanse inmenging op Cuba".
WOORDENSTRIJD IN EERSTE KAMER
Over vijfdaagse
schoolweek wordt advies
gevraagd
(Van onze parlementaire redacteur)
Minister Cals heeft woensdagmorgen
in de Eerste Kamer op hoge toon
stelling genomen tegen de Christe-
lijk-Historische senator Van Hulst,
die dinsdag had verklaard dat het
wetsontwerp op het voortgezet on
derwijs (de mammoetwet) ook
in zijn gewijzigde vorm voor zijn
fractie niet aanvaardbaar is. De mi
nister noemde het een ongewoon ver
schijnsel, dat een fractie in de Eer
ste Kamer zich uitspreekt over een
wetsontwerp, dat in de Tweede Ka
mer nog in openbare behandeling
moet komen. De bewindsman bad te
gen dit optreden van de heer Van
Hulst ernstig bezwaar. Terwijl met
de commissie van de Tweede Kamer
overleg over hot wetsontwerp wordt
gevoerd, komt in de Eerste Kamer
een fractie bet bet algemeen overleg
uitermate moeilijk maken.
„Ik streef naar een zo groot moge
lijke overeenstemming, maar laat
men dan komen met suggesties en
niet a priori met een standpunt", al
dus mr. Cals.
De minister vroeg zich af waaruit
het optreden van de heer Van Hulst
moest worden verklaard. Doet hij
dit uit politieke overwegingen, om
dat Tilanus en Beernink hebben ge
zegd, dat de minister de mammoet
wet maar als een vrije kwestie moet
beschouwen. In dit verband liet de
minister er geen twijfel over be
staan, dal hij zal aftreden indien de
Staten-Generaal het wetsontwerp op
het voortgezet onderwijs zouden ver
werpen.
Staatssecretaris Stubenrouch ging in
op de kwestie van de vijfdaagse
schoolweek. Hij was erover ver
heugd, dat velen van oordeel zijn,
dat dit een materie is, die wat het
onderwijs betreft, bepaald niet moet
worden verhaast. De staatssecreta
ris verklaarde bezig te zijn met de
samenstelling van een kleine com
missie, bestaande uit een aantal
ambtelijke figuren, die over deze ma
terie zal adviseren.
ROOMS-RODE COALITIE
Lefèvre premier; Spaak
wordt vice-premier
De Belgische kabinetsforma
teur, de voorzitter van de Chris
telijke Volkspartij, Theo Le
fèvre, heeft woensdagavond
oungekondigd „hopelijk begin
volgende week de samenstel
ling van een rooms-katholieli-
socïalistïsch coalitiekabinet be
kend te maken".
Hij deelde mede, dat tussen de
stemming is bereikt over de
C.V.P. en de B.S.P. overeen-
laatste geschilpunten over het
regeringsprogramma van een
dergelijk kabinet. Formeel moet
het samengaan tussen de twee
grootste Belgische politieke
partijen in een regering nog
door het bestuur van beide par
tijen worden bekrachtigd. Dat
zal vrijdag gebeuren.
Overleden na val van trap
In de vorige nacht heeft een 72-
jarige bewoner van de Nieuwe Bo-
teringestraat in Groningen, de heer
T. van Egmond, bij een val van de
trap zijn nek gebroken. Hij werd
dood Deneden in de gang aangetrof
fen.
Nog zaterdag zullen formateur Le
fèvre en de socialist Spaak, die naar
algemeen wordt aangenomen vice-
premier en minister van buitenlandse
zaken zal worden, de structuur van
het kabinet en de verdeling van de
portefeuilles bespreken.
De besprekingen tussen de rooms-
katholieke en socialistische partij
onder leiding van formateur Lefèvre
over een regeringsprogramma heb
ben bijna twee weken geduurd.
Een van do struikelblokken was de
„amnestie", door dc socialisten ge
vraagd, voor de socialistische ambte
naren, die tijdens de actie van de
cember en januari tegen de eenheids-
wet hun post verlieten en de verho
ging van de rijkspensioenen, één van
de programmapunten van de B.S.P.,
tijdens de verkiezingen. Lefèvre wei
gerde op de persconferentie medede
lingen te doen over het bereikte com
promis.
Het te vormen rooms-rode kabinet
is het eerste in België sinds in 1948
het C.V.P .-B.S.P .-kabinet van Spaak
moest aftreden en plaats maakte
voor een homogene rooms-katholieke
regering.
Ministers kiezen
Antwoordend op de vraag of hij
reeds de volgende week dinsdag met
zijn kabinet en regeringsverklaring
voor het parlement zal verschijnen,
antwoordde Lefèvre lachend: „U
,weet, dat ik thans moet beginnen
met een taak, die helemaal geen
moeilijkheden opleverthet kie
zen van ministers". Hij voegde hier
aan toe, dat zijn gedachten uitgaan
naar een beperkt kabinet van minis
ters, bijgestaan door staatssecreta
rissen.
KAMER VAN KOOPHANDEL IN GOES BIJEEN
Toelichting drs. De Jong(PZEM) over
tarieven en aansluitingskosten
De tarievenpolitiek en de aansluitingskosten van de P.Z.E.M.
voor de nieuwe industrieën vormden in de woensdag in „De Ko
renbeurs" te Goes gehouden vergadering van de kamer van
koophandel voor de Zeeuwse eilanden onderwerpen, waarover
uitvoerig van gedachten werd gewisseld. Verschillende bedrij
ven in Goes hadden de kamer een schrijven doen toekomen,
waarin bezwaren werden aangevoerd tegen de door de P.Z.E.M.
in rekening gebrachte kosten van aansluiting. Met name golden
deze bezwaren de door de P.Z.E.M. berekende prijs van 50,
per p.k. opgesteld vermogen voor iedere nieuwe vestiging of
uitbreiding van bedrijf. Een van de briefschrijvers vroeg zich
zelfs af, of de 50.per p.k. soms een boete is, die wordt
opgelegd aan elk bedrijf dat groeit.
De directie-secretaris van de P.Z.E.
M., drs. ,T. K. de Jong gaf tijdens
de vergadering een uitvoerige uiteen
zetting over de tariefstelling en de
daarbij gevolgde politiek. Ook de di
recteur van de P.Z.E.M., ir. T. Mi-
chielsen woonde de vergadering bij.
Voorts was een aantal Goese indus
triëlen aanwezig onder wie de
briefschrijvers dat met belangstel
ling luisterde naar hetgeen drs. De
Jong over de tarieven en de aanslui
tingskosten had te zeggen. Met na
me de heer J. H. Roose, die in de
vorige vergadering van de Kamer
van Koophandel de aandacht op de
elektriciteitstarieven had gevestigd,
ging nog nader in op deze aangele
genheid.
Drs. De Jong deelde op een ge
geven moment In zijn toespraak
mede, dat de vastgestelde prijs
van 50 per P.K. opgesteld ver
mogen niet in alle gevallen zal
worden gehandhaafd. Op het in
dustrieterrein aan de Fruitlaan
komt in totaal 230 p.k.; de P.Z.
E.M. was daarentegen uitgegaan
van 150 p.k. Dit betekent, dat de
aldaar gevestigde industriëlen
o.a. een van de briefschrijvers
geen 50 zullen moeten betalen,
maar wellicht een bedrag, dat
circa 10 lager ligt. Te zijner tijd
zal het teveel betaalde bedrag
worden gerestitueerd, verklaarde
drs. De Jong. Voorts stelde hij,
dat in de loop van de tijd nog
wel eens tariefsverlagingen zul
len plaats hebben. Hoe meer in-
dustriën zich vestigen, hoe beter
de kans daarop is, betoogde de
directie-secretaris van de P.Z.E.M.
Uitvoerig zette spreker uiteen, waar
om de P.Z.E.M. de aansluitingskos
ten ten laste brengt van de betrok
ken industriëlen. Dit nam echter niet
weg, dat de heer Roose niet tevre
den was met de uiteenzetting. Hij
trok de conclusie, dat de tarieven
van de P.Z.E.M. over het algemeen
45 pet. hoger liggen dan die van tal
van andere elektriciteitsbedrijven in
Nederland. Hij sprak hier zijn grote
ongerustheid over uit. De P.ZJ3.M.
heeft haar toezeggingen niet nage
komen, betoogde hij. Hij noemde de
door de P.Z.E.M. in dezen gevolgde
politiek een doorkruising van het
(Zie slot pag. 2 kol. 3)
föatitlijn
Zal er ooit een internationale
rechtsorde ontstaan? En zullen
ooit internationale gerechtsho
ven de internationale geschillen rege
len, die op dit ogenblik nog met wa
pengeweld worden opgelost, maar die
in de toekomst op vreedzame wijze
beslecht dienen te worden?
Vele mensen geven op die beide vra
gen een bevestigend antwoord, maar
ze denken dan aan een verre toe
komst, want voor vandaag en mor
gen ziet het er met de internationale
rechtsorde tamelijk pover uit. Er is
aanleiding omdat te constateren nu
't Internationaal Gerechtshof in Den
Haag een onbeduidend geschilletje
zal behandelen over het bezit van
een oud klooster*, dat in het grensge
bied tussen twee Aziatische staten
ligt.
Het Amerikaanse weekblad Time
releveerde de teleurstellende erva
ringen met dit Internationale Ge
rechtshof, dat zorgvuldig buiten alle
grote geschillen
wordt gehouden,
die de mensheid
beroeren. In bijna
vijftien jaar tijd
heeft het hof 46
zaken behandeld, waarvan de mees
te eigenlijk niets om het lijf had
den.
Dat gerechtshof werd gepasseerd toen
zich belangrijke conflicten voordeden
in Korea, in Vietnam, in Iaos, in Ti
bet in Egypte, in Libanon, in Kongo
en op Cuba. Het zal ook wel door Ne
derland gepasseerd worden als zich
onverhoopt een conflict zou voordoen
rondom Nieuw-Guinea, want het ge
rechtshof heeft geen macht en geen
gezag.
Vijftien rechtels zitten in dat hof.
Ze hebben een belastingvrij sa
laris van 20.000 dollar per jaar,
dat is 72.000 Nederlandse guldens.
De heren zijn gemiddeld meer dan
75 jaar oud en omdat ze daarvoor
de tijd hebben gaan ze nogal lang
met vakantie. Ze nemen bijvoorbeeld
kerstvakantie van midden december
tot eind maart. Zonder deze rechters
ook maar het geringste verwijt te
willen maken, mag geconstateerd
worden, dat hun gerechtshof een vrij
wel slapend instituut is. Geen enkele
staat ter wereld denkt er over in
een kwestie van oorlog of wede een
uitspraak van dit gerechtshof te
vragen. De meeste staten zouden die
uitspraak overigens naast zich neer
leggen, want het hof beschikt niet
over een apparaat om gehoorzaam
heid af te dwingen.
Toch blijft dat hof bestaan als een
sooit droom, die men in 1919 droom
de na de eerste wereldoorlog, een
droom die in 1946 na de tweede we
reldoorlog opnieuw vorm kreeg.
Een bekend rechtsgeleerde heeft
eens gezegd, dat er voor het
recht wil men het niet uil
sluitend op macht laten berusten
een geestelijke achtergrond nodig is.
Het is blijkbaar het gemis aan
geestelijke achtergrond, waardoor
de rechtspraak van het Internationa
le Gerechtshof niet van de grond kan
komen. Als dit juist is, dan is het
overdreven om een zo groot en kost
baar hof te laten voortbestaan. Dan
kan men het beter terugbrengen tot
een geschillencommissie van de Ver
enigde Naties met bijvoorbeeld vijf
leden. De vrijkomende gelden zou
men dan kunnen schenken aan ver
enigingen. die propaganda maken
voor het opbouwen van een interna
tionale rechtsorde en die zich beijve
ren om aan deze rechtsorde de on
misbare geestelijke achtergrond te
geven. Pas als die achtergrond ont
staat is er werkelijk bestaansrecht
voor een internationaal gerechts
hof.
In Friesland is de jaarlijkse wissel-
prijs voor muziek toegekend aan
Alfred Salten, de dirigent van
het Frysk Orkest, zo werd dezer da
gen gemeld. Dit bericht brengt ons
in herinnering, dat er enkele jaren
geleden een Zeeuwse Prijs werd in
gesteld, een prijs die tot dusver
slechts éénmaal werd uitgereikt, na
melijk aan de redactrice van het
Zeeuws Woordenboek, mej. dr. H.
C. M. Ghijsen te Domburg. Dat is nu
al weer verscheidene jaren geleden,
maar het gaat er naar uitzien, dat
deze eerste onderscheiding tevens de
laatste is geweest. Gedeputeerden
leggen blijkbaar héél hoge culturele
maatstaven aan... Of zou de Zeeuw
se Prijs soms in het vergeetboekje
zijn geraakt. In dat geval wordt het
tijd deze onderscheiding er zo spoe
dig mogelijk uit te halen. Een
Zeeuwse Prijs is er immers om toe
gekend te worden!
...komt de raadgevende ver-
gadering van de Raad van
Europa in Strassburg bij-
een.
...viert de Nederlandse etser
en tekenaar Andreas Schotel
te Rotterdam zijn 65ste ver
jaardag.
MVVVVWWA^SAAAiVVWVVVVS
Dodelijk verongelukt
Omstreeks tien uur gistermorgen ls
de 21-jarige heer L. Winter uit Til
burg op het kruispunt Ringbaan-
Zuid-Ringbaan-Oost in Tilburg door
een personenauto gegrepen en op
slag gedood.