PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
BEWIND VAN FIDEL CASTRO WANKELT
Amerikaanse bijval
voor opstandelingen
Zes miljoen vingers
wijzen op Eichmann
Beschermde „zebra's" in Zeeland eerste
winstpunt voor voetgangers
Vandaag...
Munt-t.v.
Schoonheid
H
204e jaargang - no. 91
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 60 cent per
week, 7,00 p. kw.; Ir. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 18 april 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m Minim, p. advertentie 4,
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1,25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vlisslngen Walstr. 88-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3540, adv. 3647/3643)Middelburg, Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes Gr, Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213); Oostburg, tel. 2395; Ter neuzen tel 2116; Zlerikzee. red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
SANTIAGO GEVALLEN; GEVECHTEN IN HAVANNA
Maandagvoormiddag zijn boven Zet
ten in de Betuwe twee Deense straal
jagers, die waren opgestegen van de
Nederlandse vliegbasis Twente, met
elkaar in botsing gekomen en bij het
neerstorten volkomen vernield. De
wrakken vielen in de gemeente Val
burg onder Eist. De piloten wisten
zich per parachute te redden.
Een toestel kwam neer vlakbij eer
boerderij in Eerveld, het andere (fo
to) richtte een grote ravage aan in
een boomgaard.
Een groep rebellen van de exilregering van Cardoba is maan
dagmorgen vanuit zee en met vliegtuigen op 145 km van Ha
vanna een aanval begonnen op liet regiem van Fidel Castro,
die daarop de nationale noodtoestand heeft afgekondigd. Een
leider van de Cubaanse politieke vluchtelingen in Amerika heeft
te New York verklaard, dat de invallers afkomstig waren uit
meer dan één land van Latijns-Amerika. Fidel Castro heeft
gezegd dat de invallers in Amerika en in Guatemala zijn opge
leid, en wapens en geld uit Amerika hebben gekregen. Het
zwaartepunt van de aanval lag in de Baliia de Cocliinos (de
Varkensbaai), op de grens van de provincies Matanzas en Las
Villas. Uit de eerste berichten kan worden afgeleid dat het
aantal slachtoffers groot is.
De Cubaanse regeringsradio heeft bekendgemaakt dat de re-
hellen een radiostation in de provincie Matanzas veroverd
hebben.
Ook in New York heeft men radio-berichten uit Cuba opge
vangen, waarin wordt gezegd dat Santiago in handen van de
invasietroepen is gevallen. Majoor Raoel Castro, de broer van
Fidel, zou gevangen genomen zijn.
Volgens onbevestigde berichten van Cubaanse opstande-
lingenkringen in Miami zouden in Havanna straatgevechten
zijn uitgebroken.
Cardoba zou reeds in Cuba zijn aangekomen.
Een krachtige zender in de Caraibi-
sche Zee ter hoogte van Honduras
meldde dat grote aantallen man
schappen van Castro's leger naar de
rebellen waren overgelopen.
Radio Zwaan deelde mede dat ook
leger- en marinefunctionarissen zich
bij de patriotten hadden aangesloten
instede van tegen hen in actie te ko
men.
„De militie waarop Castro zijn ver
wachtingen heeft gesteld, begint
zich te ontbinden", aldus radio
Zwaan, „en masse hebben de troepen
zich verenigd met het bevrijdingsle
ger der patriotten. Burgers, verenigt
u in de bevrijding, stoor de verbin
dingen, help, werk samen".
De leider' van de Cubaanse revolu
tionaire raad José Miro Gardona.
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Dean Rusk, heeft
ontkend dat de Verenigde Staten de
rebellen steunen met wapens, maar
heeft ook gezegd, dat de opstand
tegen Castro de sympathie van de
Amerikaanse regering heeft.
Op het ogenblik is het nog niet dui
delijk hoe groot de strijdmacht van
de rebellen is.
Toen de aanval begon, kwam een
radiozender van de opstandelin
gen in de lucht. De Cubaanse be
volking werdopgeroepen tot ver
zet tegen Castro. Alle Cubaanse
radio- en t.v.-stations zijn door
het leger overgenomen. Eén van
deze zenders deelde mee dat Fidel
Castro het opperbevel over de Cu
baanse strijdkrachten op zich
heeft genomen. Andere Cubaanse
radiostations riepen leden van de
reservepolitie en de militie in het
geweer, of zonden oproepen uit
voor ziekenauto's, die naar een
stad op 45 km van de kust moes
ten komen waar zeer veel gewon
den zouden zijn.
De aanval werd ondersteund door
vliegtuigen, die in scheervlucht doe
len in de omgeving met mitrailleurs
H ....viert koningin Frederika j§
van Griekenland haar 44ste m
ff verjaardag.
§j ....is het 10 jaar geleden, dat
in Parijs namens de zes deel- n
nemende landen de onderteke-
H ning plaatshad van het ver-
s drag tot oprichting van de f|
Europese Gemeenschap voor
Kolen en Staal, welk verdrag
10 augustus 1952 in werking
trad.
Ij ....is het 25 jaar geleden, dat §j
de neo-romantische Italiaanse
M componist Ottorino Respighi, f|
H de vernieuwer van de Italiaan-
se instrumentale muziek en
=j befaamd door zijn orkestwer-
leen „Fontana di Roma" en „I
pini di Roma", te Rome over-
leed.
1
aanvielen, alsmede twee kanonneer
boten.
Er is een „Cubaanse revolutionaire
raad", waarvan Jose Miro de Cardo-
na, een voormalig Cubaans premier
uit de eerste weken van Castro's be
wind, president is. Miro Cardona
deed een oproep uitgaan „voor de
bevrijding van het vaderland uit het
despotisme van Fidel Castro".
De Russische regering heeft stopzet
ting van de agressie geëist en radio-
Moskou heeft verklaard dat „de vrij
heidslievende landen niet kunnen toe
staan dat de agresseive kringen van
Amerika" een oorlog ontketenen in
het gebied van de Caraibische zee.
In de provincie Oricnte waren za
terdagnacht „honderden soldaten van
het bevrijdingsleger" aan land ge
gaan, volgens de zegsman in New
York. Radio Havanna berichtte dat
de regeringstroepen de strijd hebben
aangebonden met de invasietroepen
en zeker zijn van de overwinning.
Volgens Fidel Castro waren de inval
lers gekomen „om van ons de fabrie
ken van het volk, de suikerraffina
derijen van het volk en de mijnen van
het volk weer af te nemen".
Hoe de toestand verder is kan niet
worden beoordeeld omdat de Cubaan
se radiostations geen militaire be
richten mógen verspreiden en de tele
graaf- en telefoonverbindingen van
Cuba met de. Verenigde Staten en
omliggende landen zijn verbroken.
BROEIEND VERZET OP CUBA
OPENBARE AANKLAGER
„Waar de vermoorden zijn,
daar is hij"
De Israëlische procureur-gene
raal heelt maandag de eerste
hoofdstukken behandeld van de
aanklacht tegen Adolf Eich
mann. Terwijl een doodse stilte
in de rechtszaal hing, en de ver
dachte met asgrauw gelaat in
de houding stond binnen de ko
gelvrije glaswanden van de ver
dachtenbank, ontvouwde Gi
deon Hausner zijn bijzonderhe
den over „een nieuw type moor
denaar, die werkt achter een
schrijfbureau", een man „die
.iet zijn eigen handen de strop
van de beul heeft geknoopt,
zijn slachtoffers heeft vastge
bonden in de gaskamers, en
iedereen, die was vermoord,
eigenhandig in het massagraf
heeft geduwd".
Vanaf maandagochtend viel de scha
duw van de galg over de man in de
verdachtenbank. Want de rechtbank
had zich bevoegd verklaard en daar
mee de eerste grote aanval van Eich-
mann's verdediger afgewezen. De
motivering van het besluit zal in het
eindvonnis worden opgenomen.
Zes uur lang heeft de stem van de
aanklager in de rechtszaal geklon
ken.
„Zes miljoen vingers wijzen naar
deze glazen verdachtenbank, zes
miljoen aanklagers staan van
daag in deze rechtszaal". Haus
ner spaarde Eichmann niet. „Wij
hebben wel eerder Hitiers gekend,
maar nooit eerder zijn zij gehol
pen door mannen zoals Adolf
Eichmann".
Van afzijdigheid, of ambtelijkheid,
was bij Eichmann geen sprake.
„Eichmann nam deel aan de slach
ting, niet apatisch, maar in het volle
Bij explosie gewonde
jongen overleden
De achtjarige Jopie Verwer uit Am
sterdam, die zondagmorgen bij de
ontploffing in een woning te Assen
delft niet ernstige brandwonden naar
het gemeentelijk ziekenhuis te Zaan
dam moest worden overgebracht, is
aan de gevolgen van deze brandwon
den overleden.
Het negenjarig zusje verkeert nog in
levensgevaar. Over de oorzaak van
de ontploffing tast men nog volko
men iri het duister.
bewustzijn van hetgeen hij deed. Hij
handelde met heel zijn hart en ziel".
Opnieuw
„Nog steeds gelooft hij dat hij met
het vernietigen van deze milojenen
juist heeft gehandeld. Als de ha-
lcenkruisvlag weer zou worden ge
hesen, als opnieuw de hysterische
kreten van de Fiihrer zouden klin
ken, dan zou Eichmann opstaan, sa
lueren en terugkeren naar zijn werk
van onderdrukking en slachting".
„Heydrich was aangewezen om de
uitroeiing van de joden voor te be
reiden, en hij benoemde een wreed
en fanatiek man, Adolf Eichmann.
Eichmann maakte een toernee langs
de concentratiekampen en keek toe
als de naakte joden in de rij ston
den voor de gaskamers. Hij zag het
bloed uit de graven spuiten, als
spoot het uit een bron. Dit zijn 's
mans eigen woorden".
„Eichmann heeft op elk ogenblik de
identiteit gekend van de gedoden en
degenen in de kampen. Men kan met
de bijbel zeggen: „Waar de vermoor
den zijn, daar is hij".
NIEUWE REGELING OP KOMST
Mening politie
„Verbetering
Het legertje van voetgangers,
dat zich in het geweld van fiet
sen, bromfietsen, scooters, mo
toren en auto's bij wijze van
spreken nauwelijk op de been
kan houden, kan de toekomst
rooskleuriger tegemoet zien. Er
staat een nieuwe voetgangers-
regeling op stapel, die na in
werking treden aan deze cate
gorie van weggebruikers op alle
door zogenaamde „zebra's"
aangeduide oversteekplaatsen
voorrang geeft op het overige
verkeer. Voor Zeeland is deze
regeling zeker niet van belang
ontbloot, want in deze pro
vincie kent men nog geen
beschermde voetgangersover
steekplaatsen, zoals dat bij
voorbeeld in de grote steden het
geval is.
Hoe is de situatie op dit ogen
blik in Zeeland? Voor de voet
gangers bepaald niet zo plezie
rig. Immers, zij zijn bij het over
steken niet „beschermd". Wel
zijn er in verschillende Zeeuwse
gemeenten erkende „Zebra"-over-
steekplaatsen, maar daar ont
breekt juist de wit-zwarte ge
ringde paal met de oranje ge
kleurde knipperbol erop, die het
etiket „beschermd" aan een voet
gangersoversteekplaats geeft. In
de toekomst nu, wellicht eind dit
jaar, zullen de knipperbollen ver
dwijnen en krijgen de „Zebra"-
strepen zonder meer de status
van beschermde oversteekplaats.
Een hele vooruitgang dus voor
degenen, die zich te voet moe
ten voortbewegen.
Verschillende politiefunctionarissen
in Zeeuwse gemeenten juichen de
nieuwe regeling van harte toe. „Een
grote verbetering voor het verkeer,"
zo noemde de inspecteur van ge
meentepolitie te Goes, de heer S.
E. Siebels, de voorgenomen wijzi
ging van het wegenverkeersregle
ment. „Men had dit al tien jaar ge
leden moeten doen", voegde hij er
aan toe. „Het is wel eens goed, dat
de automobilisten gedwongen wor
den het wat rustiger aan te doen,"
sprak hij als zijn mening uit.
Fit de gesprekken met de verschil
lende politiefunctionarissen kwam
ook een waarschuwing aan het adres
van de voetgangers naar voren. De
beschermende oversteekplaatsen ge
ven de voetgangers niet het man
daat zonder meer over te steken,
zonder daarbij op het overige ver
keer te letten. Want de wet kent
ook de bepaling, dat het verkeer
niet in gevaar mag worden gebracht,
zodat een voetganger wel eens een
auto zal moeten laten passeren alvo
rens de weg over te-steken. Maar
ondanks dat zal deze categorie van
weggebruikers zich op de „zebra's"
ongetwijfeld veiliger voelen dan
voorheen.
Samenspel
Commissaris M. A. Reneman van
de gemeentepolitie te Middelburg
was van mening, dat de voetgangers
nog veel zullen moeten leren, want
zij zijn nu eenmaal niet gewend
voorrang te hebben boven het overi
ge verkeer. „Het komt aan op een
goed samenspel. Naar mijn mening
zullen de automobilisten zich ook be
ter aanpassen dan fietsers en brom
fietsers," merkte de heer Reneman
op, die eraan toevoegde, dat hem wel
is gebleken, dat de voetgangers een
beschermde oversteekplaats stellig
op prijs stellen. Of de nieuwe maat
regel een verbetering inhoudt zal in
de praktijk moeten blijken, was zijn
oordeel.
Adjudant E. Russcher van de ge
meentepolitie te Terneuzen, bri
gadier J. Kuiper van de gemeen
tepolitie te Vlissingen en opper
wachtmeester G. v. d. Driest van
de rijkspoiltie te Oostburg noem
den de voorgenomen maatregel
zonder mee een verbetering voor
de voetgangers.
Zebra*s
Er is in Zeeland overigens al een
flink aantal (onbeschermde) „ze-
bra"-oversteekplaatsen. In Vlissin-
(Zie slot pag. 3 kol. 3)
anders dus dan bij de heer Van Be-
veren. Wat de planologie betreft zijn
er stedebouwkundige projecten in
deze tijd en in ons land, die de mens
van nu wel degelijk een schoonheids
ervaring geven. „Als heemschutters
willen wij nog wat vasthouden van
het bestaande", zegt de heer Van Be-
veren verderop in zijn jaarverslag.
Voortreffelijk! Maar dat betekent
niet, dat men dan de vormgeving
van onze tijd automatisch moet ver
werpen. Deze eeuw kent Immers an
dere schoonheidservaringen en stelt
andere eisen dan de zestiende en de
zeventiende. Professor Geyl heeft
destijds in zijn afscheidscollege op die
andere eisen gewezen. En hij voegde
er aan toe: ,.In weerwil van de wee
klagers en de dromers zie ik om mij
heen verblijdende tekenen van de wil
om daaraan te voldoen".
Dat geldt ook voor architectuur en
stedebouwkunst
ftdhtli
iJH
In Nederland is een brede discus
sie gaande over de vraag of er
een tweede en dan een com-
mercieel-televislenet moet komen.
De kosten van dat tweede net zou
den gedekt worden uit de oj
sten van de televisie-reclame en
kijkers zouden alles dus gratis in
huis krijgen.
De omroepverenigingen hebben zich
intussen al tegen dat commerciële
net uitgesproken. Zij zijn van me
ning, dat er in de nabije toekomst
voldoende geld uit de verplichte kij-
kersbijdragen beschikbaar zai zijn
om een tweede net te exploiteren
ook zonder inkomsten van televisie
reclame.
Vermoedelijk is
dat wel wat opti
mistisch gezien.
Er moet rekening
gehouden worden
met de stijgende
eisen van het publiek, dat naar de
televisie kijkt en naar de radio luis
tert. We vrezen dat een mogelijke
zelffinanciering van de omroepver
enigingen op een grote teleurstelling
zal uitlopen, in de eerste plaats bij
het publiek en daarna bij de om
roepverenigingen.
Er is echter nog een andere ma
nier van televisie-financiering
en daarop heeft dr. P. Gros in
„De Zakenwereld" de aandacht ge
vestigd. De heer Gros heeft de ont
wikkeling van de televisie in Ame
rika en Engeland bestudeerd, dus in
twee landen, die aan Nederland op
televisiegebied bepaald wel een slag
vóór zijn.
In die landen doet zich het ver
schijnsel voor, dat het publiek als
maar meer en beter blijft vragen
van de programma-samenstellers.
Bovendien zal het publiek over en
kele jaren zeker kleurentelevisie ei
sen.... en daarover maken de leiders
van de televisiemaatschappijen zich
in Engeland en Amerika nu al ern
stige zorgen, want wie moet dat be
talen
Dat televisie-reclame hier uitkomst
zou kunnen bieden, lijkt uitgesloten,
ook als men weet, dat voor sommi
ge adverteerders op dit ogenblik
die reclame al weinig bevredigend is.
Zo heeft de Amerikaanse „Shell"
zich dit jaar geheel teruggetrokken
uit de televisie-reclame.
Men overweegt nu -in de Verenig
de Staten het invoeren van
een betalingssysteem, waarbij
de kijkers voor hun programma be
talen. Dat zou een muntmeter sy
steem moeten worden. Via de in-
worp van een geldstuk in een „de
coder" krijgt de kijker een bepaald
program op zijn scherm.
In Engeland heeft de beroepsvereni
ging van toneelspelers zich haastig
uitgesproken voor dit muntmeter-
systeem, omdat het dan mogelijk zal
zijn duurdere programma's met een
kostbare enscenering voor de tele
visie te brengen. Via de muntmeter
zouden de toneelspelers beter aan
hun trekken komen dan bij het hui
dige systeem.
De heer Gros roert in zijn be
schouwing ook nog enkele
technische problemen aan en
hij vraagt zich af of misschien het
draadomroepnet van de P.T.T.
dienstbaar is te maken aan de munt-
televisie.
Deze problemen zullen door technici
ongetwijfeld nader uitgewerkt en
opgelost kunnen worden. Wij zullen
dus die problemen maar laten voor
wat ze zijn.
Hoofdzaak is. dat er in „De Zaken
wereld" aandacht is gevraagd voor
een bepaald verfrissend denkbeeld,
namelijk het denkbeeld, dat de kij
ker het programma kan kopen,
waarop hij prijs stelt en dat hij niet
behoeft méé te betalen, wanneer hij
voor een televisieprodukt geen inte
resse heeft.
et gehele systeem zal zonder
reclame-opbrengsten te exploi
teren zijn en dat wordt alge
meen als een winstpunt gezien.
Daarnaast zou voor Nederland een
groot winstpunt zijn dat de kijker
luisteraar met langer via vergade
ringen of enquêtes zijn mening aan
„Hilversum" kenbaar behoeft te
maken, maar dat het muntmeter
bakje telkens de gezindheid van het
kijkerskorps vrij nauwkeurig aan
geeft. Waarmee overigens niet ge
zegd wil zijn, dat de t.v.-program-
ma's altijd massa-programma's moe
ten zijn.
Ds secretaris van „Stad en Lande
van Schouwen-Duiveland", de
Zierikzeese stadsarchivaris P.
van Beveren, heeft in zijn vorige
week verschenen jaarverslag gefilo
sofeerd over schoonheid en daarbij
de stelling geponeerd, dat schoonheid
en snelheid elkaar vijandige begrip
pen schijnen. Ook is hij teleurgesteld
over het moderne bouwen, dat naar
zijn mening heel erg eenvormig is.
Wie de heer Van Beveren kent, zal
zich over deze opmerkingen niet
verbazen: de Zierikzeese archivaris
is een man met uitgesproken opvat
tingen met name over de artistieke
verschijnselen van deze tijd. Maar
wq geloven, dat men er goed aan zal
doen aan deze meningen geen abso
lute geldigheid toe te kennen. Het is
met het begrip schoonheid, zoals hier
wel blijkt, vaak een uiterst persoon
lijke aangelegenheid.
Waarom zouden snelheid en
schoonheid zich niet met elkaar ver
dragen De vormgeving van een mo
dern vliegtuig bijvoorbeeld is esthe
tisch vaak heel bevredigend. En het
beeld van moderne verkeerswegen
met hun klaverbladrotonden wekt bij
menigeen een gevoel van schoonheid,