PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
RAMP OP SCHIP IN ROTTERDAM EIST
ZEVEN DODEN
V oorlopig onderzoek:
fouten bij controle
Parijse politie in
alarmtoestand
Operatie „schuiven dicht" in Veersegat
Actie
KENNEDY WIL
BEMIDDELEN
Vand
aag
Afspraak
Doek?
204e jaargang - no. 81
Dagbiaa. uitgave vaD de (Irma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: P. van de Velde en P. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en Q. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 66 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7,28
per kw Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 6 april 1961
ADVEKl bN MbPKlJS n cent per
mjo Mlnim. p. advertentie 4,—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1.23 ..Brieven Oureau
van dit oiad" 2» cent meer.
Ciirono 3603W pzc Middelburg.
Bureaus: Vllsslngen Walstr
tel. 2355 «b.g.g. red 3508/3546. adv. 3647/3643); Middelburg. Markt 51 tel 3841 (b.g.g. red 2078/3169. adv. 2376); Goes Gr-Markt 2. tel. 6140 (b.g.g. red. 7853. adv 6213); Oostburg. tel 2395; Terneuzen tel 2116. Ziertkree rea tei wü> edm tel 2094
KOOLZUURGAS ONTSNAPTE IN MACHINEKAMER
Gistermiddag omstreeks twaalf uur heeft zich aan boord van
het ruim 8800 ton grote Liberiaanse olietankschip Mathiéson
van de Ormet Shipping Company (Monrovia)dat in dok acht
van de Rotterdamse Droogdokmaatscliappij aan de Heiplaat te
Rotterdam lag gemeerd een ernstige ontploffing voorgedaan,
die aan zeven personen liet leven heeft gekost. Van de dertig
gewonden, die ter observatie in de Rotterdamse ziekenhuizen
werden opgenomen, zijn er inmiddels negen naar huis terugge
keerd. De 21 anderen zijn allen buiten levensgevaar. Onder de
gewonden zijn zes Italianen, bemanningsleden van het schip.
Burgemeester mr. Van Walsum en hoofdcommissaris Wolter-
son begaven zich persoonlijk naar de terreinen van de ramp om
zich op de hoogte te stellen van de toestand der gewonden en de
voorlopige resultaten van het onderzoek.
Geëscorteerd door motorpolitie ver
laat een ziekenwagen het terrein van
de Rotterdamse Droogdokmaat
schappij. Op de achtergrond staan de
arbeiders van de werf zwijgend toe
te kijken.
Door tot nu toe onbekende oorzaak J heel moeilijk in de met machinerieën
is de brandblusapparatuur die in de volgepropte ruimte de slachtoffers
machinekamer van het schip stond snel te vinden en te transporteren,
opgesteld en die bestaat uit een aan- Hoewel men binnen drie kwartier na
tal cilinders met koolzuurgas onder het ontdekken van het ongeluk alle
hoge druk, vanzelf in werking getre- slachtoffers oruler geneeskundige be
den. In de machinekamer waren op
dat ogenblik veertig man bezig met
reparatiewerkzaamheden, personeel
van de werf, van onderaannemers en
leden van de bemanning van het
schip, welke laatste voornamelijk uit
Italianen bestaat.
Hoewel het zeer gevaarlijke, ver
stikkende en van nature reukloze
koolzuurgas met reukstof is ver
mengd, dit om in geval van ontsnap
ping mensen in de omgeving te
waarschuwen, zijn de mannen in de
machinekamer door het gas overval
len. Stuk voor stuk raakten zij be
dwelmd en onbekwaam. Arbeiders
die op een hoger gelegen bordes be
zig waren ontdekten wat er zich af
speelde. Zij vluchtten en sloegen on
middellijk alarm.
Brandweer en geneeskundige dienst
waren zeer' snel ter plaatso en begon
nen, uitgerust met zuurstofmaskers,
een uitgebreide en goed georgani
seerde reddingsactie. Het was echter
Verandering in
kolenprijzen
.Vaar van de zijde der steenkolenïn-
dustrie is vernomen hebben de Ne
derlandse mijnen nieuwe prijslijsten
voor huisbrandkolen en voor enige
industriesoorten bij de Hoge Auto
riteit der E.G.K.S. ingediend. Wat
betreft de huisbrandkolen is de prijs
van de afmeting nootjes 4 naar ge
lang van de kwaliteit met 3 A 7 gul
den per ton af mijn verhoogd. Tegen
over deze prijsverhoging staan even
wel prijsverlagingen voor andere
soorten, mot dien verstande, dat het
prijsniveau van het gehele pakket
huisbrandkolen op hetzelfde niveau
is gebleven.
De prijzen van nootjes 4 heeft men
gemeend te moeten verhogen omdat
de vraag naar deze soort door het
gebruik van de moderne kolenhaar
den enorm is toegenomen. Anderzijds
beeft men gemeend de vraag naar de
grotere afmetingen, die door deze
verbruiksontwikkeling enigszins in
het gedrang zijn gekonjen, te moeten
stimuleren door prijsverlagingen, die
variëren van 1 tot '3 gulden per ton
af mijn. Deze prijsverlagingen gel
den voor de nootjes 1 en 2. Voor de
magere kolen is de prijs 3 gulden
verlaagd. De prijzen van nootjes 5
zijn met 0.75 per ton verlaagd. De
ze prijsveranderingen, die dus be
doeld zijn om wat meer evenwicht in
de vraag naar diverse soorten te
brengen, zijn vastgesteld door de Ne
derlandse mijnen en gelden dus voor
de handel. Wat de consequenties zul
len zijn voor de consument is een
punt van bespreking tussen de fede
ratie van brandstoffenhandelaren en
het ministerie van economische za
ken.
Randschrift nieuwe
rijksdaalder op de kop
Bij de rijksmunt in Utrecht
komen de laatste tijd herhaal-
delijk telefoontjes binnen van n
personen, die menen een bij-
H zondere nieuwe rijksdaalder in j|
hun bezit te hebben. Deze
rijksdaalder zou zich van de
H andere onderscheiden doordat i;
het randschrift God zij met
ons, wanneer men de beelde-
H naar bovenlcgt, op de kop
p staat. j§
H 's Rijksmuntmeester, dr. J. W.
A. van Hengel, deelde ons naar
aanleiding hiervan mee, dat dit
een gevolg is van de toegepas- p
te munttcchniek bij munten
met inwaarts randschrift. Dit
p randschrift wordt namelijk
vóór de eigenlijke muntslag op
de muntplaatjes aangebracht.
M Bij een aanzienlijk percentage p
van de nieuwe rijksdaalders
staat het randschrift op zijn
kop.
handeling had, bleek voor tenminste
zeven van hen de hulp toch nog te
laat te zijn gekomen.
De slachtoffers werden zo snel mo
gelijk per ambulances, die werden
begeleid door motorpolitie naar di
verse ziekenhuizen in Rotterdam, op
beide oevers, vervoerd. De politie
had uitgebreide maatregelen geno
men en zette het verkeer op diverse
punten stop.
Van zes van de zeven slachtoffers
zijn de gegevens bekend. Overleden
zijn (op het schip of later in een der
ziekenhuizen): J. Goi-is, 60 jaar, te
Rotterdam, werkzaam bij de Rottcr-
damsche Droogdok Maatschappij;
L. J. Wildeman, 58 jaar, te Roller-
dam, werkzaam bij de Rotterdam-
sche Droogdok Maatschappij
W. Niéuwpoort, 37 jaar, te Pernis-
werkzaam bij de Rotterdamsche
Droogdok Maaschappij;
H. de Hoop, 43 jaar, te Rotterdam,
werkzaam bij het elektronisch instal
latiebedrijf N.V. De Hoop;
E'
Ph. J. Loonstijn, 57 jaar. te Rotter
dam, werkzaam bij de firma C. van
der Ploeg;
Edio Stroppa, 30 jaar, van Italiaanse
nationaliteit, leerling-machinist aan
boord van de „Mathiesom".
De Rotterdamse politie stelt een uit
gebreid onderzoek in naar de toe
dracht van het ongeluk. Vermoede
lijk zijn zo werd medegedeeld
onjuiste manipulaties verricht bij de
controle van de co2-kamer.
HHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
In het. sluitgat bij Vrouwenpol-
|1 der ligt een radareiland veran- j=
herd. Rijkswaterstaat zal met
s behulp van het radarscherm de
stroombeweging in het sluitgat
kunnen waarnemen en foto-
graferen. De apparatuur heeftff
H in tegenstelling tot de gebrui-
kélijke radar, die een golfleng-
te heeft van 3 cm. een golf-
H lengte van 8 mm. Bij het waar-
nemen van de stroombeweging
M kun men gebruik maken van
drijversdie van een reflectie-
schermpje zijn voorzien. Aan
H de hand, van de reflectiestippen
kan dan een nauwkeurig beeld
van de stroombeweging wor-
den verkregen.
„VERZETSBEWEGING" ACTIEF
Mendès France met
de dood bedreigd
De Parijse politie heeft alle ver
loven ingetrokken en overal in
Frankrijk zoekt de politie naar
groepjes Franse extremisten
want zij moeten de daders zijn
yan de recente bomaanslagen,
en de opstellers van de schrif
telijke en telefonische dreige
menten die vele vooraanstaan
de Fransen de laatste dagen
hebben ontvangen. De „verzets
beweging voor democratie en
vrijheid" heeft voor zich de eer
opgeëist van al dit extremis
tisch machtsvertoon, dat de
Franse regering noopte een
groot alarm te maken en onmid
dellijke nasporingen te bevelen.
Woensdagmiddag zou ex-premier
Mendés-France in een Parijs hotel
een persconferentie geven. De di
recteur van dit hotel ontving de
waarschuwing dat men zijn etablis
sement in de lucht zou laten vlie
gen. De persbijeenkomst ging door
Mendès-France wilde uit prestige
overwegingen niet zwichten maar
de politie had in allerijl een scherpe
bewaking ingesteld. Alle bezoekers
van het hotel moesten hun identi
teitspapieren laten controleren. Vele
belangrijke Fransen hebben sinds
woensdag een lijfwacht de politie
neemt geen enkel risico meer.
De extremisten hebben twee
„verklaringen" uitgegeven. In een
ervan worden de grote bankiers
huizen van Frankrijk ervan be
schuldigd de Sahara te hebben
weggegeven. Daarom had de
„verzetsbeweging voor democra
tie en vrijheid" zijn aanslag uit
gevoerd tegen „de tempel van het
statenloze kapitalisme, de beurs".
„De Franse kapitalisten kunnen
nog meer aanslagen verwachten
als zij voortgaan hun fortuinen te
bouwen op de ruïnes van het land
en de ellende van de kleine aan
deelhouders", aldus deze verkla
ring.
De beurs, een café in Pigalle waar
veel moslims komen, het paleis van
Bourbon en de burgemeesterswo
ning van Evian waren de bekend
ste doelwitten van de bommenzetters
van de extremisten. Maar er zijn
ook andere aanslagen gepleegd: het
dozijn is bijna vol en dat bewijst hoe
actief de aanhangers van colons en
ultra's wel zijn.
Nederland-Indonesië
Volgens het Amerikaanse tijdschrift
Newsweek, zou president Kennedy
van de V.S. „ernstig overwegen" zijn
diensten aan te bieden als bemidde
laar tussen Nederland en Indonesië
in het dispuut om Nederlands Nieuw-
Guinea.
Volgens Newsweek was dit één van
de redenen waarom de Amerikanen
plotseling terugkwamen van de aan
vaarding van de uitnodiging van de
Nederlandse regering, de installatie
van de Nieuw-Guinearaad bij te wo
nen.
is het 25 jaar geleden, dat
het „grote" telexnet van het
Algemeen Nederlands Persbu-
reau A.N.P. in werking werd
vieren de Verenigde Staten
„army-day".
heeft in de „voortrekkers- M
stad" Pietermaritzburg (Natal)
de onthulling plaats van een
standbeeld van de door koning
Dingaan in 1838 vermoorde s
5? voortrekkersleider Piet Relief.
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllf
NIET ZO'N GEWAAGD EXPERIMENT....
Nauwgezette
voorbereiding
„STEEDS MEER hebben we
het gevoel dat 't helemaal niet
zo'n gewaagd experiment
meer is"Dat zei hoofdin
genieur-directeur H. A. M. C.
Dibbits van de Deltawerken-
Zuid gistermorgen over de
„operatie schuiven dicht": de
sluiting van het Veerse Gat,
die 11 april begint, met ze
ven doorlaat-caissons. En
deze uitlating mag dan ge-
rustellend zijn, toch waren
die woorden een duidelijk
merkbare teleurstelling voor
velen van zijn toehoorders:
journalisten en fotografen
van binnen- en buitenlandse
bladen en cameralieden van
journaaldiensten en televisie.
Zij wensen het liefst een beklem
mende spanning rond zo'n water
staatkundige krachttoer. Hele
maal verbazingwekkend is die
verzuchting allerminst, want ve
len van hen waren ook getuige
van de spectaculaire en aangrij
pende dichtingen van de sluitga
ten bij Schelphoek en Ouwerkerk.
Tijdens het betoog van ir. Dibbits
in liet ruime direetiegehouw van
rijkswaterstaat, bij Vrouwenpol
der werd eeliter steeds meer dui
delijk, dal een vergelijking tus
sen de dichtingen van de stukge
slagen Scliouwse zeedijken en de
sluiting van het Veerse Gat onmo
gelijk te maken is.
Daiir werd zo snel mogelijk en in
feite met de voorhanden zijnde
middelen gewerkt cn lricr wordt
na een lange voorbereiding een
sluiting verricht, die bij wijze van
spreken in alle rust wetenschap
pelijk is gewikt cn gewogen. Met
een simpel voorbeeld illustreerde,
ir. Dibbits dit: „Zeven caissons
moeten er dus nu in het sluitgat
worden geplaatst en uiteraard
kan dat in zeer verschillende
volgorde geheuren. Zo onder
zochten we nauwgezet acht volg
orde-methoden. Daarvan bleven
er tenslotte twee over en van die
twee selecteerden we na vele
proefnemingen weer de beste.
Bij een bepaald weertype is het
echter mogelijk om de niet geko
zen methode van de laatste twee
tenslotte toch weer te gebrui
ken"Met andere woorden:
wat kan ons gebeuren.
Reserves
„Maar het is toch mogelijk, dat
bijvoorbeeld één van de caissons
strandt, voortijdig zinkt of op een
andere manier onklaar raakt.
Wat dan?", vroeg iemand. „Dan",
zei ir. Dibbits, „hebben we toch
nog een Phoenix-caisson, die we
uit Kruiningen laten overkomen,
in reserve". „En als die nu ook
verongelukt?", zo vroeg hij zelf,
voor iemand anders het kon doen.
„Wel", lichtte hij toe. „dan heb
ben we nog een tweede reserve:
een aantal kleinere caissons; al
leen hebben we dan wat meer
stortsteen nodig".
Dat rijkswaterstaat bij deze slui
ting de zo zeer gewenste „beklem
mende spanning" niet kan leve
ren bleek ook uit een zeer recente
ervaring, die ir. Dibbits in het
waterloopkundig laboratorium in
de Noordoostpolder had opge
daan. „Met een miniatuur door-
laat-caisson (verhouding 1 op 10)
zijn we daar dinsdag eens nage
gaan wat er gebeurt als we dc
stroming bijzonder opvoeren. Het
bleek, dat inderdaad gestorte
steen wegspoelde, maar zodanig,
dat er een keurig geleide stroom
Onder de caisson ontstond. En
zelfs dat bleek niet funest"
Alle journalistieke illusies nlt
hinnen- en buitenland wilde ir.
Dibbits echter niet de bodem in-
Zie slot pag. 3 kol. 3
In het nieuwe Brouwershaven is het
nog geen pais en vree: een inwo
ner van de vroegere gemeente
Zonnemaire heeft bedankt als lid van
de raad en heeft toegegeven, dat de
directe oorzaak van zijn heengaan is
gelegen in de strubbelingen rond de
aanwijzing van de zetel voor het ge
meentebestuur en de daarna gevolg
de agitatie. Men kent dc voorgeschie
denis: vóór de raadsvergadering,
waarin de omstreden aanwijzing zou
worden behandeld, werd in de vroe
gere gemeenten Zonnemaire, Noord-
gouwe en Dreischor een handteke
ningenactie gevoerd, teneinde de
raad zover te krijgen, dat het voor
stel van b. en w. (zetel in Brouwers
haven) zou worden verworpen. Het
resultaat van deze actie was echter
nihil. Brouwershaven werd conform
het voorstel van b. en w. wél als kern
aangewezen en het enige dat bereikt
werd. is het (vermoedelijk ongewil
de) ontslag van een der raadsleden.
Bij deze opvallende zaak valt het
accent voornamelijk op twee aspec
ten. In de eerste plaats komt name
lijk in het geding de verhouding
raad-burgerij en in de tweede plaats
het politieke spel in de raad zelf,
waarbij de vraag mag worden ge
steld of hier de regels van het spel
wel geheel in acht zijn genomen.
erst de verhouding raad-burgerij
dus. Moet een raad zwichten
voor spontane activiteiten uit
een burgerij, zoals een handtekenin
gen-actie? In een Overijselse ge
meente deed zich enige weken gele
den een soortgelijke agitatie voor
rond de voorge
stelde afbraak van
het gemeentehuis
met als gevolg,
dat de raad
voorlopig althans
door de knieën ging en een
definitief besluit uitstelde.' Juist of
onjuist? Bij het zoeken naar een
antwoord willen wij vooropstellen,
dat het uitermate verheugend is,
wanneer uit activiteiten onder de
burgerij blijkt, dat er belangstelling
voor de publieke zaak bestaat, maar
toch is voorzichtigheid geboden bij
de beoordeling van dergelijke acties.
Een inzameling van handtekeningen
of zoals in het Overijselse geval
een opinie-onderzoek is op zich
zelf geen enkele waarborg, dat alle
ondertekenaren of ondervraagden
zeer bewust een bepaalde mening
aanhangen. Hun aantal behoeft dan
ook niet van overwegend belang te
zijn, maar wél is dat het geval met
de aard van de argumenten, die bij
een dergelijke actie naar voren wor
den gebracht. De raadsleden hebben
zich over een voorstel van b. en w.
een mening te vormen en zij zullen
het, dunkt ons, toejuichen, wanneer
zij over zoveel mogelijk materiaal
beschikken om tot een oordeel te
komen.
In het geval Brouwershaven ging
het dus niet in de eerste plaats om
het aantal handtekeningen, dat hier
was verzameld, maar om de argu
menten van het rekest, waaronder
die handtekeningen waren geplaatst.
Die argumenten dienden ernstig
overwogen te worden en zo zij steek
houdend waren, dan was het de
plicht van alle raadsleden daarmee
rekening te houden bij het uitbren
gen van hun stem.
n Brouwershaven echter kwam een
nieuw element in het geding, het
aspect waarop wij hierboven
reeds doelden: de politieke afspraak.
Terwille van een wethouderszetel
voor hun partij zouden namelijk en
kele raadsleden, die het in hun hart
niet eens waren met het voorstel van
b. en w., tóch voor de aanwijzing
van Brouwershaven als zetel van het
gemeentebestuur hebben gestemd.
„De politieke belangen wogen zwaar
der dan de plaatselijke", zo is het
achteraf geformuleerd door liet
raadslid, dat thans aftreedt. Vurige
partij-politici zullen een dergelijke
gang van zaken wel volkomen ac
ceptabel vinden politieke afspra
ken bij de vorming van bestuurscol
leges zijn immers schering en inslag
maar toch geloven wij, dat ge
twijfeld mag worden aan de juistheid
van de hier toegepaste procedure.
Waarom twijfel? Omdat bij deze
zaak uitsluitend nagegaan moest
worden welk centrum het beste zou
zijn voor de nieuwe gemeente Brou
wershaven. En daarbij behoorde de
overweging hoe een bepaalde partij
een zetel in b. en w. kon krijgen
géén enkele rol te spelen. De verkie
zing van wethouders heeft met de
aanwijzing van een bestuurszetel
niets te maken en staat geheel op
zichzelf. Bij die verkiezing zal een
raad van een nieuw gevormde ge
meente er overigens goed aan doen
niet direct met politieke tegenstellin
gen te werken, maar met grote om
zichtigheid er naar te streven, dat
de samenstelling van de raad voor
zover mogelijk ook in het college tot
gelding komt. Blijkbaar was men bij
een van de partijen daar niet erg ge
rust op met als gevolg: handel rond
de aanwijzing van de bestuurszetel.
He
et is al niet al geen fraaie voor
stelling geworden in Brouwers
haven. En het schijnt, dat het
doek nog niet definitief naar beneden
is, want er hebben nu al raadskandl-
daten uit Zonnemaire meegedeeld
voor een benoeming tot raadslid te
zullen bedanken. Het is te hopen, dat
dit voornemen niet wordt uitgevoerd:
een herhaling van Oosterland of een
opvoering van iets. dat er in de verte
op lijkt, is werkelijk niet gewenst!