Nederlandse woningbouw bedreigd
door tekort aan bakstenen
Opslag kernwapens
defensiemaatregel
KLANKBORD J
POSITIEVE VOORSTELLEN OP
KONINKRIJKS-CONFERENTIE
STAPELLOOP VERLIEP NIET VOLGENS PLAN
WOENSDAG 29 MAART 1961
PROV1NC1 ALB ZBBUWBB COURANT
1
Minister overweegt exportstop
Het Wereldgebeuren
OP 5 APRIL OVERLEG MET
BAKSTEENINDUSTRIE
(Van onze Haagse redactie)
Het Nederlandse wonïngbouwprogramma voor '61 wordt ernstig
bedreigd. De situatie in de baksteensector is dermate precair
geworden, dat betwijfeld moet worden of de plannen van mi
nister Van Aartsen voor het lopende jaar wel verwezenlijkt
kunnen worden. Een woordvoerder van liet ministerie van
volkshuisvesting en bouwnijverheid deelde ons desgevraagd
mee, dat het grote tekort aan bakstenen inderdaad een groot
gevaar voor de Nederlandse bouwactiviteit betekent en hij
voegde daaraan toe, dat vooral de export naar Duitsland een
ernstige bedreiging vormt.
Er zijn inmiddels tekenen die erop
wijzen, dat minister De Pous van
economische zaken overweegt de ex
port van bakstenen naar Duitsland
te verbieden. Een zegsman van zijn
ministerie deelde ons desgevraagd
mee, dat de minister zich in nauwe
samenwerking met het ministerie
van volkshuisvesting en bouwnijver
heid beraadt over stappen, die geno
men zullen moeten worden om aan
de ernstige situatie het hoofd te
kunnen bieden. Mocht het niet tot
de mogelijkheden blijken te behoren
een exportslop af te kondigen, dan
is het zeker dat voor 1961 onvoldoen
de bakstenen voorhanden zullen zijn.
wat zou betekenen, dat er dit jaar
belangrijk minder gebouwd zal kun
nen worden dan in het vooruitzicht
is gesteld.
E.E.G.-bezwaren
Minister De Poii{s zou bij de uit
voering van zijn verstrekkend
voornemen stuiten op ernstige
bezwaren van de E-E.G.-commis-
sie. Het is tot nu toe niet voorge
komen. dat de gemeenschappe
lijke markt voor een bepaald
produkt gesloten werd. Het is
trouwens de bedoeling van het
verdrag, dat dit ook niet gebeu
ren zal. Ook in kringen van de
Nederlandse baksteenindustrie is
men weinig met het plan van de
bewindsman ingenomen. Men is
daar van mening, dat het wel bij
een overweging van de minister
zal moeten blijven.
Op basis van vrijwilligheid is er
overigens al van een beperktheid
sprake. De Nederlandse baksteen
industrie heeft zich namelijk, ge
zien de steeds slechter wordende
toestand op de Nederlandse bouw
markt, bereid verklaard haar uit
voer van 200 miljoen stuks in 1960
terug te brengen tot 150 miljoen
stuks in 1961, welk niveau ook in
1959 werd bereikt. In de eerste
maanden van dit jaar is de export
dan ook enigszins teruggelopen. De
ze beperking blijkt evenwel ook
over het gehele jaar gerekend
niet in de gewenste verhouding tot
de Nederlandse behoeften te staan,
en wil minister Van Aartsen zijn
aangekondigde plannen dus door la
ten gaan, dan zal er plaats gemaakt
moeten worden voor de mogelijkheid
nog meer bakstenen ter beschikking
te krijgen.
Overleg
Qp 5 april zal minister De Pous een
onderhoud hebben met vertegen
woordigers van de Nederlandse bak
steenindustrie, en het ziet er naar
uit, dat bij die gelegenheid de si
tuatie op dè Nederlandse bouwmarkt
ter sprake zal komen.
De aannemers juichen iedere moge
lijkheid om uit de baksteenschaarste
te komen toe. Zelfs de grote bedrij
ven zijn reeds het punt genaderd
waarop het tekort zó nijpend dreigt
te worden, dat bij het lang uitblijven
van een grotere produktie, een rem
op de activiteit zal moeten worden
gezet.
De kleinere bedrijven en onderne
mingen, die pas enkele jaren be
staan, moeten er reeds nu vrede
mee hebben, dat de baksteenfabri
kanten een lange wachttijd op de le
veranties stelt. Eerst worden de
reeds jaren bestaande relaties be
diend en dan pas komen de jongere
bedrijven in aanmerking, wat als ge
volg beeft gehad dat al menig be
ginnend bedrijf in grote moeilijkhe
den is geraakt en aangenomen wer
ken blijven liggen totdat de betrok
ken aanemer over liet dikwijls
maanden geleden bestelde materiaal
kan beschikken.
Nederland antwoordt Moskou
Veroordelingen op
Nieuw-Guinea
Onlangs zijn te MerauUe ludo-
nesïsche ingezetenen veroor
deeld tot gevangenisstraffen
variërend van één tot zes jaar
wegens subversieve acties te
gen het Nederlandse gezag.
Volgens mededelingen van de ma
gistraat, die zo juist uit Merauke is
teruggekeerd, is de leider van de In
donesische organisatie ter „bevrij
ding van West Irian" (P.S.P. 1945).
genaamd Benjamin Felubun. veroor
deeld tot zes jaar gevangenisstraf.
Zijn medestanders Elias Balubun en
Harry Soewarno kregen vier en een
half "jaar elk, terwijl Carolus Tam-
nge en Johannes Josef Somar tot
vier jaar gevangenisstraf werden
veroordeeld. Nog ëlf Indonesische le
den en sympathisanten van de
P.S.P. kregen gevangenisstraffen
variërend van één tot drie en een
half jaar. In één geval werd vrij
spraak verleend.
De doelstelling van de opgerolde or
ganisatie was het met opstand en
wapengeweld omverwerpen van hot
Nederlandse gezag op Nieuw-Gui
nea.
MODERNE ZIEKTE. Een arts in
Atlanta in de Amerikaanse staat
Georgia heeft een nieuwe ziekte ont
dekt. die hij „garagedeur-aandoe
ning" noemde. Deze ziekte open
baart zich door hevige pijnen in de
horstkas en kan een hartaanval tot
gevolg hebben. De oorzaak: het ge
regeld opendoen van garagedeuren,
met de hand.
CONSEQUENT. in Avingnon
werd oen verkeersovevtreder, die te
rechtstond omdat hij zonder rijbe
wijs had gereden, veroordeeld tot
het volgen van autorijlessen. Als hij
zijn rijbewijs heeft gehaald, zal dat
vóór een jaar worden ingetrokken.
VROUWEN. De Deense hocdenver-
kopers hebben ontdekt, dat een man
over het algemeen vier hoeden pro
beert. voor hij'eén beslissing ncenit.
Dat wil zeggen als hij alleen is.
want is zijn vróuw er bij. dan past
hij ongeveer 15 hoeden.
Mededeling. De organisatie van
Amerikaanse autowassers heeft zich
tot de nationale weerdienst gericht
met het verzoek om tijdens de weer
berichten in plaats van „verspreide
bewolking" van „zo nu en dan zon
neschijn" te spreken.. Men hoopt op
deze wijze op een opleving van de
autowasserijen.
Niet onder druk
van buitenland
Naar het ministerie van buiten
landse zaken mededeelt heeft
de Nederlandse ambassadeur
te Moskou op 24 maart een
nota overhandigd aan de Sow-
jet-regering, die o.m. het vol
gende inhoudt:
..De Nederlandse regering heeft
kennis genomen van de nota van de
Sowjetregering d.d. 7 januari 1961,
naar aanleiding van recente persbe
richten inzake de opslag van be
paalde wapens op haar grondgebied
en de in verband daarmede door de
Nederlandse minister van defensie
afgelegde verklaring.
De Nederlandse regering acht de in
deze nota gegeven voorstelling van
zaken, als zoy zij ten gevolge van
buitenlandse druk hebben ingestemd
met de opslag van deze wapens in
Nederland, even misleidend als on
juist.
De Nederlandse regering moge in
dit verband de aandacht van de
Sowjetregering vestigen op het
communiqué, hetwelk na afloop
van de conferentie van regerings
hoofden van de bij het Noord-At
lantisch Bondgenootschap aange
sloten landen in december 1957 te
Parijs werd uitgegeven. Daarin
stond vermeld, dat de regerings
leiders eensgezind het besluit had
den genomen ter versterking van
de defensieve kracht van de
N.A.V.O. gebruik te maken van
de. meest recente ontwikkelingen
op het gebied van de bewapening.
In verband daarmede had de con
ferentie besloten voorraden kernla-
dingen aan te leggen, welke in geval
van nood onmiddellijk voor de ver
dediging van het bondgenootschap
beschikbaar zouden zijn.
Dit besluit werd genomen in de we
tenschap van de in het bovenge
noemd communiqué gesignaleerde
omstandigheid, dat do 'Sowjet-rege-
ring haar strijdkrachten had voor
zien van de modernste en meest ver
nietigende wapens. Deze omstandig
heid is sindsdien meermalen door
verklaringen van hoge Sowjet-auto-
riteiten bevestigd.
Do door de Noordatlantische lan
den sinds 1957 getroffen maatrege
len vormen een logisch uitvloeisel
van de overeengekomen gedragslijn,
welke, geheel in overeenstemming
met het uitsluitend defensieve ka
rakter van het Noordatlantische
Verdrag, gericht is op de verhoging
van de beveiliging van de bondge
noten.
Dit is het huis in Glasgoio, \oaar
maandag vijf kleine kinderen door
een geestelijk gestoorde vrouw uit
een 'raam op de derde verdieping wer
den geworpen. Een van de kinderen
xoas op slag dood, de andere vier
werden zeer ernstig getoond.
(Voor verslag zie pagina 17)
9 Ex-president Eisenhower heeft ver
klaard, dat hij een tweede boek zal gaan
schrijven, dat hoofdzakelijk zijn achtja
rige presidentschap behandelt cn „de les
sen' die hieruit kunnen worden getrok
ken". Bovendien zal hij nog een aantal
artikelen voor de Saturday Evening Post
schrijven. Zijn eerste boek. Kruistocht
in Europa, heeft de tweede wereldoorlog
lot onderwerp.
MINISTER IN EERSTE KAMER
Gesprek met Antillen en
Suriname goed voorbereid
(Van onze parlementaire redacteur.)
De Nederlandse regering doet haar
best om "de komende ronde tafelcon
ferentie over de wijziging van het
statuut voor het koninkrijk zo goed
mogelijk voor te bereiden, teneinde
teleurstelling by een van de partners
te voorkomen. Een goede voorberei
ding is onmisbaar om deze conferen
tie te doen slagen eu onzerzijds zijn
inmiddels positieve voorstellen bij de
regeringen der partner-landen, de
Antillen en Suriname, ingediend. Dit
werd gisteren in de Eerste Kamer
meedegedeeld door de vice-minister-
president, drs. H. A. Korthals, wiens
begroting zonder hoofdelijke stem
ming werd goedgekeurd.
Minister Korthals betoogde, dat bij
Nederland geen behoefte bestaat aan
een wijziging van het statuut, maar
als een van de partners, in dit geval
Suriname, een wiiziging wil, dan
kunnen wij niets anders doen dan
ons tot een gesprek bereid verkla
ren.
De socialist mr. Cammelbeeck,
die overigens de minister alle lof
toezwaaide voor diens beleid, ge
lijk ook de andere senatoren had
den gedaan, vond, dat Néder land
reeds titans duidelijk moet uitspre
ken, dat het tot elke wijziging van
het statuut bereid is, zelfs tot op
heffing van het statuut als men
dat in Suriname en de Antillen
zou wensen. Minister Korthals
wilde zich echter hierover niet
uitlaten, omdat dit een vooruitlo
pen op de besprekingen zou zijn.
Wageningen
Dc senaat toonde zich bezorgd over
de slechte resultaten, die in Suri
name waren behaald met het z.g.
Wageningen-project. De heren Rey-
ers (c.h.1. Kraayvanger (k.v.p.),
Delprat (v.v.d.) en Algra (a.-r.) wil
den niettemin de zaak voortzetten,
zolang dit voor Suriname van belang
kan zijn. Men was het er echter
ook mee eens, dat de plannen tot uit
breiding waren teruggenomen nu o.a.
de inmiddels ingetreden daling der
wereldmarktprijzen van rijst de
grondslag aan de plannen had ont
nomen.
Veel woorden van hulde mocht mi
nister Korthals in ontvangst nemen
voor de instelling van de advies
raad voor culturele samenwerking
tussen de landen van het koninkrijk.
Berichten over
Zuidafrikaanse
tegenregering
„A.F.P." verneemt te Londen
van de zijde van uitgeweken
Znidafrikanen dat er iu de loop
van april een „voorlopige Zuid
afrikaanse regering" zal worden
uitgeroepen, die te Cairo of in
een andere Afrikaanse hoofd
stad zou worden gevestigd.
In deze „regering" zouden vertegen
woordigers zitting nemen van vijf
in Zuid-Afrika verboden politieke or
ganisaties van negers en Indiërs, die
samenwerken onder de naam „Ver
enigd Zuidafrikaans Front".
„Premier" van deze tegenregering
zou dr. Joessef Dadoo. bestuurslid
van het „Zuidafrikaanse Indische
Congres", worden.
Nana Maliomo, bestuurslid van het
Panafrikaanse Congres, zou hem als
minister van „minister van buiten
landse zaken" terzijde staan.
Huiszoekingen in België,
na moord op parlementslid
Op verzoek van het parket te Luik
heeft de gerechtelijke politie te Ant
werpen, Gent, Kortrijk en Leuven
een groot aantal huiszoekingen ver
richt. Het parket zou ongeveer twee
maanden geleden aanwijzingen heb
ben gevonden, die geleid hebben tot
deze huiszoekingen. Deze zouden
verband houden met de moord op
het Luikse parlementslid Julien La-
hant.
De communistische heer Lahaut
heeft zich indertijd berucht gemaakt
door tijdens de eedaflegging van ko
ning Boudewijn in het parlement
„leve de republiek" te roepen. Enke
le weken daarna werd hij op de
drempel van zijn woning neerge
schoten. De huiszoekingen werden
alle verricht bij zogenaamde N.K.B.-
ers, mensen ,die in de laatste wereld
oorlog waren aangesloten bij de ver
zetsgroep Nationale Koningsgezinde
Beweging. De politie heeft gezocht
naar documenten, zoals dagboeken
en aantekeningen, en naar wapens.
Verscheidene personen werden uren
lang ondervraagd. Drie werden voor
verder verhoor overgebracht naar
het gerechtshof in Antwerpen.
SPECTACULAIRE DAG VOOR SCHEEPSBOUW
De Amerikaanse filmstei Elizabeth
Taylor heeft de „Clinic" in Londen
verlaten en is per vliegtuig naar huis
teruggekeerd. Voorzichtig werd de
filmster de vliegtuigtrap 'opgedragen.
Drie schepen te water in
Alblasserdam en Gorkum
De Nederlandse sclieepsbouw-
iudustrïe heeft een spectacu
laire dag beleefd. Binnen een
straal van 25 kilometer en
met een totaal tijdsverschil
van nauwelijks meer dan
tachtig minuten liepen gis
termiddag namelijk drie
schepen voor buitenlandse
rekening van stapel in het
Zuidhollaudse rivierengebied,
twee langs de Noord bij
Alblasserdam en één op de
Gorkumse werf van Bïjker's
Aannemingsbedrijf N.V.
Vooral in Alblasserdam beloofde het
een opwindende gebeurtenis te
zullen worden. Daar immers wa
ren de werven van Verolme en
„De Noord" op de gedachte ge
komen om de twee schepen ge
lijktijdig in het water te laten
glijden. Dc Noorse bulk carrier
„Skauvann", met een draagver
mogen van 24.000 ton, bij Verol
me en de veel kleinere Deense
vrachtvaarder „Ritva Dan" (een
draagvermogen van 3.700 ton)
bij de 400 meter verder gelegen
.^De Noord". Tussen beide hellin-
I gen wi; daarvoor een speciale
telefoonlijn aangelegd,
j Het was jammer, dat het schouw
spel niet geheel slaagde. Want
I toen bij Verolme de Noorse me-
vrouw Inger Pahle de traditione-
I le fles champagne tegen de boeg
stuk sloeg, de klink viel en ,de
I ..Skauvann" onmiddellijk daarop
naar zijn element gleed, waren
1 bij „De Noord" de arbeiders nog
driftig aan het slaan tegen de on
wrikbare stoppingsblokken, die
de door mevrouw Ellen Chris-
tensen al eveneens gedoopte -
„Ritva Dan" in bedwang hielden.
Precies twee minuten en vierentwin
tig seconden nadat de stoomflui
ten op de rivier hadden weer
klonken ter begroeting van de
Noorse bulk carrier, ging ook de
„Ritva Dan" van de helling.
De derde tewaterlating geschiedde
omstreeks kwart voor vijf bij
Bijker's Aannemingsbedrijf N.V.
in Gorinchem. Daar liep een zus
terschip van de „Ritva Dan", de
„Brita Dan" van stapel. Mevrouw
Carlsn verrichtte deze doopplech
tigheid. Binnenkort zal men bij
de firma Bijker beginnen aan de
bouw van een derde schip van dit
type, dat de naam „Saima Dan"
zal krijgen. Deze vrachtvaarder
wordt volgend jaar te water ge
laten.
Woestijn - olie
De Griekse mythen vertellen ons
dat tie zonnewagen van god He
lios, die elke morgen vroeg zijn
rit begon om dan bij het vallen van
dc schemer de dagtocht te beëindi
gen, eens door een ander werd be
stuurd. Door eeuwenlange ervaring
wisten de vier paarden van de met
een stralenkrans getooide Helios pre
cies wat hun meester wilde: boven
Italië \-at lager rijden, want daar
moest het warm zijn, maar wat ho
gere luchtlagen kiezen als het span
boven noord-Europa arriveerde.
Toen er een vreemde bestuurder op
de bok van de zonnewagen zat., wer
den de zonnepaarden schichtig en
juist toen men boven de landen van
Noord-Afrika was. voerde de zonne
paarden-menner een zo vreemde ma
noeuvre uit dat paarden en wagen
een kilometersdiepe duik namen. Zo
dicht kwam men bij de aarde dat de
ontzagwekkende straling van de zon
newagen dorpen in brand zette, alles
wat groeide verwoeste en er geen
levend wezen overbleef. Hoe zonne
god Helios ook zijn best deed het
onheil te herstellen, de zonnestralen
waren zelfs zo diep de Afrikaanse
bodem ingegaan, dat. zo vertelt de
mythologie, daar nooit meer iets
goeds zou kunnen groeien. Men
noemde die afgebrande, troosteloze
vlakte de Sahara.
Eeuwenlang werd de Sahara al
leen gebruikt voor ontdek
kingsreizen maar dan angst
vallig aan de rand), als decor voor
opwindende Berber-romans en ais
schuilplaats voor rovers en benden.
In de laatste oorlog was het uiter
ste noorden van deze woestijn het
toneel voor een treffen tussen de
Duitsers en de Engelsen, maar de
legendarische woestijnratten van
Rommel en Montgomery waagden
zich niet in het midden van die troos
teloze vlakte, waar slechts hier en
daar wat groen en overblijfselen
van tot op de botten vergane leven
de wezens liggen. Over zo'n vlakte
kan nooit ruzie komen. Dat zou wel
waar zijn. als men de laatste jaren
niet tot de ontdekking was gekomen
dat er toch nog wel wat meer ligt
dan zand en afgekloven botten. In
1957 werd voor het eerst olie aan
geboord en dit magische woord
maakte de omliggende landen wak
ker. Frankrijk, vrijwel geheel eige
naar van de woestijn, maakte er zelfs
een apart departement van met een
eigen provinciale regering. Want
men wist dat er onder het zand pn-
metelïjke rijkdommen zouden vrij
komen. Frankrijk verklaarde ook
dat de Sahara lós van Algerije stond.
In de vei-wachting natuurlijk dat.
Ferhat Abbas alleen over Algerije
zou praten, als het over „los van
Frankrijk" ging.
Ook hierin zijn de verwachtingen
van Frankrijk op niets uit
gelopen. Het zou ook wel van
bijzondere nalatigheid van de „vrije
Algerijnse regering" getuigen, als
zij, nu het getij gunstig is. niet ook
de Sahara in het overleg zou be
trekken. Abbas verklaarde dat in «le
toekomst de bodemschatten van dë
Sahara moeten worden ontgonnen
door de gezamenlijke landen die-
rondom de Sahara liggen, onder lei
ding van de regering van Algerije.
En deze zin schakelt Frankrijk bij
voorbaat uit.
Onder de naam Organisation Com
mune Des Régions Sahariennes heb
ben de Franse regering en enkele in
dustriëlen een N.V. gesticht met het
doel de opbrengst van olie en aard
gas eerlijk te verdelen onder de aan
de Sahara grenzende staten. Abbas
heeft al laten weten dat hij er niets
voor voelt over de Sahara te onder
handelen. Algerije behoort, zo zal
hij in n.vian-Ies-Eains laten vertel
len, door Algerijnen te worden be
stuurd. En de Sahara behoort 'bij
een vrij Algerije. Politieke en eco
nomische vragen zullen dus in Evian
aan de orde komen en het is dikwijls
gebleken dat de laatste wel eens
het belangrijkst zijn. Abbas en De
Gaulle geloven beiden niet meer in
het sprookje van de door een zon
newagen voor altijd verschroeide
vlakte. Het woord „olie" doet de po
litieke hartstochten oplaaien. Pre
mier Debré heeft gezegd dat de
Sahara Frans is en Frans zal blijven.
Maar dat zei De Gaulle twee jaar
geleden ook van Algerije. „Alleen
Frankrijk kan het gebied ontgin
nen," zei Debré. Deze uitspraak zal
in Evian nog wel flink worden be
kritiseerd. 'Want de Algerijnen kun
nen, ook wanneer ze zelfstandig wor
den, een oliebron voor de staatskas
best gebruiken.
MICHEL DEBRÉ
...Sahara blijft Frans..
Twintigjarige Brit ter
dood veroordeeld
Een rechter in Lewes, in het Engel
se graafschap Sussex, heeft de 20-
Jarige Victor John Terry ter dood
veroordeeld wegens moord op een
61 jaar oude bankbediende.
De 20-jarige Alfred George Hosier
kreeg levenslange gevangenisstraf,
terwijl de 16-jarige Philip Tucker
ter beschikking van de regering
werd gesteld.