PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT VERWOERD GEESTDRIFTIG ONTHAALD BIJ TERUGKEER IN PRETORIA Sluizenbouw in Temeuzen zal binnenkort beginnen „Zuid-Afrika bevrijd van zware druk" Raadslid zat nacht onschuldig in cel Vandaag... Kikvorsman testte bewaking onderzeeboot-moederschip ZWITSERLAND BEMIDDELT VOOR EVIAN Brou I Brou II Brou III 204e jaargang - no. 68 Dagblad, uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant Directie: F. van de Velde en F. B. den Boer. Adjunct: W. de Pagter. Hoofdredacteuren W. Leertouwer en O. A. de Kok. ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7,25 per kw. Losse nummers 15 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Dinsdag 21 maart 1961 ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per m.m Minim, p. advertentie 4,—. lng. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertenties (ma*. 8 regels) 25 cent per regel met een minimum van 1.25. „Brieven bureau van dit blad" 25 cent meer. Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg. Bureaus: Vllaslngen Walstr. 68-60, tel. 2396 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3945); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 6140 Cb.r.f. adv. 8213); Oostburg, Q. F. de Pauwstr. 9, tel. 2395, Temeuzen, Brouwerijstraat 2; Zlerikzee, red. tel. 2425. adm. tel. 2094. Politie arresteerde Afrikaanse leiders Vijftienduizend blanke inwoners van Zuid-Afrika hebben hun eerste minister, dr. Hendrik Verwoerd, op het Jan Smuts-vlieg- veld van Pretoria toegejuicht bij zijn aankomst uit Londen, waar hij de bijeenkomst van premiers van landen van het Britse gemenebest heeft bijgewoond. Op deze bijeenkomst heeft dr. Verwoerd, zoals bekend, de Zuidafrikaanse aanvrage om ook na 31 mei, wanneer liet de republikeinse staatsvorm krijgt, lid van het gemenebest te kunnen blijven, ingetrokken in verband met de veelvuldige kritiek op de Zuidafrikaanse politiek van gescheiden rassenontwikkeling („apartheid"). Een stilte viel over de menigte toen een officier van de Zuid afrikaanse luchtmacht opstond 0111 als voorzanger „de stem van Zuid-Afrika", het nationale volkslied en andere nationale liederen aan te heffen, die door de menigte uit volle borst werden meegezongen. In het Zweedse mijnstadje Idlcerber- fjet, heeft zich volkomen onverwacht een instorting van oude mijngangen voorgedaan, welke wonder boven iconder aan niemand het leven heeft gekost, maar welke grote schade heeft aangericht. Omdat verdere in stortingen worden verwacht, zijn 26 gezinnen uit de omgeving van de pas ontstane diepe kuil naar veiliger oorden overgebracht. De foto laat zien wélk een groot gat tn'het land schap is gevallen. Verwoerd zwaaide met zijn zwarte hoed vanaf de trap van het vlieg tuig naar de verwelkomers. Bij de aankomst van de premier werden 21 saluutschoten afgegeven. Terwijl dr. Verwoerd een erewacht inspecteerde, vlogen negen Sabre-straal jagers over het ontvangsttoneel. De politie had uitgebreide veiligheidsmaatregelen genomen. Sterker Premier Verwoerd zei tot de belang stellenden: „Zuid-Afrika zal, na zijn terugtrekking uit het Britse gemene best, sterker dan ooit naar voren treden. Wij hebben ons bevrijd van de zware druk der Afrikaanse en Aziatische leden, die de leiding over het gemenebest aan zich hebben ge trokken. Wij zijn niet bereid ons door hen te laten dicteren, wat wij moeten doen". Zich speciaal tot de Engels spreken de Zuidafrikanen richtend, zei Ver- woerd: „Ik weet, dat het fj droef te moede was, toen U vernam dat de Unie haar aanvrage voor voortge zet lidmaatschap van het gemene best moest intrekken. Maar ik verze ker U: wij hebben onze vriendschap niet Groot-Brittannië versterkt". Intussen heeft de politie in Johan nesburg tien Afrikaanse leiders ge arresteerd om te verhinderen, dat dinsdag wordt betoogd ter herden king van de eerste vérjaardag van de schietpartij van Sharpville en Langa. De arrestaties, die werden uitge voerd, werden gerechtvaardigd door de wet op verboden organisaties en de onderdrukking van het communis me. Een van de arrestanten was Jor dan Ngoebane, nationaal vlce-voor- zitter van de liberale partij. Ngoebane had, sanien met de an dere gearresteerde leiders, aan staande zaterdag in Pieter Ma- ritzburg een conferentie moeten bijwonen van de commissie die pleit voor herziening van de nieu we republikeinse grondwet door een nationale alle rassen omspan- nede conventie. Betoging Een betoging In Johannesburg was uitgegaan van de blanken-beweging ...is het 25 jaar geleden, dat de bekende Russische componist Alexander K. Glazoenow, wiens S c vioolconcert het meest popu- y lair werd, te Boulogne sur Seine overleed. WAWWVWWAAWWVW die de rouwsjerp in Zuid-Afrika heeft ingevoerd. Dragers van deze zwarte sjerp liepen door de straten van Johannesburg met borden waar op leuzen als „de misdaad - apart heid" en „de straf - isolement", als ook „integreer uw eigen huis eerst". Ooit andere blanken deden mee aan de betoging. Toen zij slaags raakten met Verwoerds aanhangers, gingen ook negers meedoen aan het gevecht op de vuist. Gewonden of zelfs ar restaties zijn niet gemeld, de politie heeft de betogers snel uiteengejaagd. ONTVANGER MAAKTE GROVE FOUT Vijfduizend gulden waren niet: (Van onze correspondent) Na thans eerst bekend Is geworden, heeft bet raadslid L. Houben in de van de rijkspolitie doorgebracht, omdat het raadslid werd verdacht van een diefstal van een bedrag van 5000 gulden ten nadele van de gemeente. Bij het afsluiten van de as door de gemeenteontvanger miste deze een bedrag van 5000 gulden. Nadat was nagegaan wie op die dag op het kantoor van de ontvanger waren geweest, viel de verdenking op bet raadslid, die van de telefoon op het ontvangerskan toor had gebruik gemaakt, op het ogenblik dat de brandkast open stond. Er werd nu verondersteld dat het raadslid in een onbewaakt ogen blik een greep in de brandkast nad gedaan, temeer ook omdat de ont vanger meende dat er een pakje bankbiljetten in de brandkast; had gelegen. Duwboot omgeslagen schipper verdronken Maandagmiddag is de duwbak „Bout- teur 1". metende ongeveer 20 ton, bij het opduwen van een bak plotseling gekapseisd en gezonken, waarbij de schipper, de veertigjarige lieer Ken- berg uit Dordrecht is verdronken. De 41-jarige Engelse kikvorsman Michael Henderson heeft op de avond van 5 maart een tocht onder water dooT het Holy Loch gemaakt en zijn voorletters ge krast op de scheepshuid van liet Amerikaanse onderzeeboot-moeder schip „Proteus". Ik wil de eens uitvinden hoe goed de beveiliging was", zei Henderson. Was die wel goed" Kapitein ter zee Ri chard Laning, de com mandant van de „Pro teus", zei zondag van wel. „Ik heb de man zelf gezien. We hebben hem enige tijd in een boot achtervolgd. We wisten niet wie nij was. maar een journalist zei dat een man genaamd Henderson hem had uit gevraagd over de „Pro teus". De man wilde een stunt uithalen en in de krant komen". „Ik geloof dat er van enige beveiliging geen sprake is", aldus Hen derson, „hoewel het vermoedelijk iets an ders was geweest als ik er overdag op af ge- liókken was". Maar Laning en ook een hoge Engelse marine officier zeiden dat de beveiliging prima ge werkt had. „Het is een kinderachtige onderne ming, die bovendien gevaarlijk was. De mensen die deze dingen uithalen zijn amateurs. Er varen een stuk of tien boten rond en het water is niet helder. Levensgevaarlijk. Als ze dit dit somt stunt* uithalen kunnen ze overvaren worden en het eerste dat wij dan te zien kriigen is een drijvend lijlc', zei La ning. „We hebben onze eigen manier van bewaking en de kikvorsman werd gezien toen hij ons schip naderde. We hadden een boot in de buurt maar we lieten hem gaan om dat we. in deze haven, vertrouwden dat er geen gevaarlijke dingen zouden worden gedaan. Maar ik zou toen liever zien dat deze stunt niet wordt herhaald", aldus Laning. Henderson heeft verteld dat hij op twee plaatsen onder water zijn initia len in de scheepshuid heeft gekrast, in tien centimeter hoge letters. Nadat het raadslid door de rijkspolitie was ontboden, was hij 'stomver baasd over deze verdenking, doch de aanwijzingen tegen het raads lid waren zo sterk dat hij on danks zijn hardnekkig ontkennen werd vastgehouden. Een huiszoe king in de woning van het raads lid, mede op diens verzoek inge steld, bracht niets aan het licht. Onmiddelijk kwam het verificatie- bureau van de vereniging voor Nederlandse gemeenten in actie, teneinde een nauwgezet onderzoek naar de boeken en bescheiden van de ontvanger in te stellen. het mysterie was al opgelost, bleek namelijk dat er een foutieve boeking was verricht op het ont vangerskantoor, zodat er in het geheel geen tekort bleek te zijn en evenmin van diefstal sprake was. Het bleek een pijnlijke vergissing te zijn geweest en het raadslid is toen De Franse regering heeft de Zwitserse officieel haar „goe de diensten" gevraagd in ver band met de komende Frans- Algerijnse onderhandelingen, zo deelt het Zwitserse ministe rie van buitenlandse zaken me de. In de bekendmaking wordt gezegd, dat de Franse ambassadeur Etienne Dennery, de secretaris-generaal van het ministerie Robert Kohli,'1 heeft medegedeeld, dat de onderhandelin gen tussen „de Franse regering en de voorlopige regering van de Alge rijnse republiek binnenkort zullen beginnen". In dit verband deelde de ambassa deur Kohli mede, dat de Zwitserse regering zou worden gevraagd „om bepaalde bemiddelingen, over de aard waarvan zij later zal worden inge licht". Op het Braziliaanse paspoort zijn de beperkende bepalingen met betrekking tot een bezoek aan de communistische Oosteuropese staten en de Chinese Volks republiek vervallen verklaard. liiii!i:iiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiüiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii[iiiiiiiiiiiii|i Aap maakt het goed na blindedarmoperatie J „Peek" van diergaarde Blij- dorp, vermoedelijk de eerste p orang oetan ter wereld die een blindedarm operatie heeft on- dergaan, maakt het goed. Twee dagen na de ingreep, stemt zijn toestand tot tevredenheid. De temperatuur is gezakt en de aap heeft weer enig vloeibaar voedsel tot zich genomen. Er bestaat dus alle hoop op herstel. De vier jaar oude aap was plot- seling ernstig ziek geworden. M De „mensen"artsen constateer- den blindedarmontsteking en dezelfde avond nog werd „Peek" in het Sophia-zieken- ziekenhuis geopereerd. Men kon m hem er eenter moeilijk in een bedje stoppen, en zo werd hij naar de diergaarde terugge- bracht. Zijn oppasser heeft hem H de eerste tijd dag en nacht be- waakt. lllllllllllfp Kustvaarder Walcheren Het 400 ton metende Nederlandse m.s. „Walcheren" uit Groningen, dat zon dag op de oostkust van het Zweedse eiland Oeland in de Oostzee aan de grond was gelopen, is maandag vlot- getrokken. Een deel van de houtla ding van het schip was tevoren over boord gezet. WOENSDAG EERSTE AANBESTEDING Maken van bouwputteneerste fase van kanaalverbreding De Zeeuws-Vlaamse kanaalzone staat vandaag aan de voor avond van een historische ge beurtenis, die het karakter van deze streek in de komende ja ren aanmerkelijk zal verande ren. Morgen, woensdag 22 maart, om 11 uur voormiddag wordt in het kantoor van de rijkswaterstaat te Middelburg aanbesteed het eerste van de vijf bestekken voor het verbre den en verdiepen van het ka naal van Terneuzen naar de Belgische grens. Dit eerste be stek houdt in het maken van bouwputten voor de nieuwe zee- en binnenvaartsluis en bijko mende werken te Terneuzen. Hoewel dit bestek bij de rijkswater staat bekend staat als het kleinste van de vijf, is het toch altijd nog een „karweitje" dat vele miljoenen guldens zal kosten. Het graven van de beide bouwputten eist namelijk zodanige noodvoorzieningen dat vrij wel onmiddellijk nadat de eerste spa de de grond is ingeslagen, enorme veranderingen zullen plaatsvinden. Zoals bekend, komt de nieuwe zee sluis zuidwestelijk van de huidige sluis. Om precies te zijn, tussen de Willemskerkepolderstraal (weg naar Boeregat) en de nieuwe weg naar Hoek. Aangezien deze bouw put een lengte krijgt van 451 meter, betekent dit, dat de beide uiteinden van de put, deze wegen tot op enkele tientallen meters raken. Verder komt de put voor de zeesluis slechts 60 A 70 meter westelijk van de rijksweg 61 tussen de beide we gen. Dit betekent, dat deze rijksweg voor het verkeer moet worden afge sloten. AI dit verkeer zal worden omgeleid via de Willemskerkepol derstraat en Piermansdijkje tot aan de aansluiting nieuwe Hoekseweg en omgekeerd. Uiteraard zullen deze wegen eerst aan het huidige verkeer moeten worden aangepast. Ook de rijkswaterleiding tussen de wegen naar Hoek en Boeregat moet worden gedempt, omdat die gedeelte lijk in de bouwput valt. Daarvoor zal echter eerst een nieuwe leiding ge graven moeten worden, die zuidelijk van de Hoekseweg komt, via een duiker onder die weg doorgaat en ook weer via het Piermansdijkje een uitweg vindt in de westbuiten haven. De afmetingen van de bouwput voor de zeesluis worden 451 meter lang, 77 meter breed bij een diepte die zal variëren tussen 141,* en 16'/> me ter. Uit de putten voor zee- en bin nenvaartsluis komt uïet minder dan 1^3 miljoen kubieke nieter grond vrij, terwijl de bijkomende werken nog eens 400.000 kubieke meter zand en grond zullen ople veren. Juist ten zuiden van de nieuwe Hoekseweg wordt een groot de pot gevormd, voldoende om 380.000 kubieke meter zand op te slaan, benodigd voor de later aan te leggen nieuwe weg naar Sluis kil. De rest van de vrijkomende gron l- en zandmassa's wordt met (Zie tlot pag. 2 kol. 3) Toen in september 1959 het wets ontwerp tot gemeentelijke her indeling van Schouwen-Duive- land bij de Tweede Kamer werd in gediend schreef minister Toxopeus in zijn memorie van toelichting, dat men op het eiland moeilijkheden vreesde rond de aanwijzing van de bestuurszetels in de nieuwe gemeen ten. Diegenen, die destijds deze vrees hebben uitgesproken, hebben wél ge lijk gekregen: de aanwijzing van de bestuurskern is hier en daar nogal opzienbarend verlopen en met name Brouwershaven heeft vorige week in dit opzicht sterk de aandacht ge trokken. Met zes tegen vier stem men werd vrijdag j.l. besloten het oude stadhuis van „Brou" te restau reren en dit als gemeentehuis in te richten. Met dit be sluit gin het niet van een leien dak je en de meningen ra de raad en daar buiten stonden fel tegenover elkaar. Desondanks gelo ven we, dat minister Toxopeus er destijds goed aan heeft gedaan niet toe te geven aan de druk uit Schou- wen-Duiveland om de zetelaanwijzing bij de wet te regelen. In deze zaak moeten de gemeenten zélf beslissen, ook al zijn er in dit opzicht grote moeilijkheden te verwachten. Over het algemeen is bij gemeen telijke herindelingen de aanwijzing van de bestuurskemen een heet hang ijzer. Er wordt immers door de raadsleden van de nieuwe gemeen ten nog teveel in oude stijl gedacht, de stijl van de kleinere verhoudin gen, die vroeger golden en generaties lang dezelfde waren gebleven. Nu echter moet er plotseling in een nieu we stijl worden gedacht en bestuurd: de man uit Zonnemaire dient sinds 1 januari 1961 te begrijpen, dat ook Noordgouwe tot zijn gemeente be hoort en het raadslid, dat in Brou wershaven woont, moet te zelfder tijd weten dat zijn bestuur zich ver der uitstrekt dan de keersluis in zijn haven. Dat is géén gemakkelijke overgang. Het denken en besturen in grotere verbanden komt de mens zo maar niet aangewaaid op slag van twaalven in de oudejaarsnacht. Men moet in een nieuwe situatie groeien en pas na enige tijd wellicht eerst na jaren zal men kunnen zeggen, dat het bestuur van de nieuwe ge meente er in is geslaagd inhoud te geven aan de nieuwe vorm. In het geval Brouwershaven speel de bovendien een extra-moeilijk heid een rol, een psychologische factor uit de jongste nerindelingsge- schiedenis. Men zal zich herinneren, hoe het college van Gedeputeerde Staten aanvankelijk voor deze nieu we gemeente de naam Tergouwe had voorgesteld. Tergouwe echter kon geen genade vinden in 's ministers ogen en Brouwershaven bleef als plaatsnaam gehandhaafd. Maar daar mee werd de schijn gewekt alsof Brou de drie andere gemeenten (Zon nemaire, Noordgouwe en Dreischor) annexeerde. Het was schijn, géén werkelijkheid: het ging hier immers om een algehele gemeentelijke her indeling en niet om een annexatie. Desondanks bleef er een bepaalde in druk achter. Een voorstel onder de nieuwe bedeling om de vroegere ge meente Brouwershaven óók nog eens als bestuurszetel aan te wijzen, moest dus wel op verzet stuiten. Vermoedelijk is hier bovendien nog vaag sprake van tegenstellingen tussen Brouwershaven en het om ringende platteland, oude ressenti menten van het platteland tegen de stad, die in Zeeland belangrijker zijn dan men in deze tijd zou verwach ten. Het begrip stad heeft in dit op zicht niets met inwoneraantal te ma ken, maar is meer een aanduiding van een levensstijl. Het is duidelijk, dat in zulk een situatie elk besluit tot aanwijzing van de bestuurskern hoe het ook uitvalt weerstanden zal oproepen. In dit verband kan de vraag worden gesteld of een snelle beslissing wel wenselijk was. Had men niet beter kunnen volstaan met een voorlopige aanwijzing, teneinde de tijd af te wachten waarin de nieuwe gemeente een werkelijke bestuurseenheid zou zijn geworden De raad Brouwers haven heeft echter resoluut de knoop doorgehakt met alle risico's vandien. Misschien in groot verband gezien nog niet de slechtste oplossing: de tijd zal het wel leren. Bij al deze overwegingen moet één ding echter niet worden vergeten: niet in de eerste plaats is belangrijk van waaruit een gemeente wordt bestuurd, maar hóe dat wordt gedaan. Vooral in Brou wershaven mag men zich dat wel terdege realiserenTwee groepen hebben hier in de raad fel tegenover elkaar gestaan, maar zij zullen elk aar toch weer moeten vinden, want anders zal de gemeente er ernstig schade door lijdén. Juist op het stuk van samen-groeien, waar zich dus allerlei moeilijkheden kunnen voor doen. zal een krachtig beleid nodig zijn en moeten samengaan met tact en wijsheid. Het gaat daarbij welis waar vaak om kleinigheden, zoals vermeende achteruitstellingen en grieven in het persoonlijke vlak. maar zij kunnen de sfeer in "een gemeente kapotmaken. Een goede communica tie tussen bestuur en bevolking is hier een eis van de hoogste orde. Er liggen hier vele voetangels en klem men. zo is vorige we>ek gebleken. Het is daarom te hopen, dat de besturen van de samengevoegde gemeenten het geldt niet alleen voor Brou deze gevaarlijke dingen zullen zien liggen. Want als er één zo'n klem dichtklapt, dan kan dat een pijnlijke affaire worden

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1961 | | pagina 1