Eis in de strafzaak tegen dr. O.
blijf t levenslang
RUILBUREAU
Kamer aanvaardt de
moties-Van Vliet
,DE GAULLE WIL ENGELAND
MET IN E.E.G. HEBBEN"
DS. DORSMAN MOET KIEZEN
STAPHORST OF BINNENHOF
TELEVISIEPERSONEEL EIST
C.A.O. EN LOONSVERHOGING
HUISHOUDBEURS LEGT ACCENT
OP WONINGINRICHTING
VRIJDAG 17 MAART 1961
PROVINCIALE E E U W 8 E COC RAN T
Berkelse arts opnieuw voor rechters
Psychiaters
brachten rapport
uit
De Leeuwarder rechtbank her
opende gistermorgen de straf
zaak tegen de 44-jarige dr. O.,
verdacht van gifmoord op zijn
medegevangene Lodder in de
Leeuwarder strafgevangenis.
De officier van justitie mr. M.
H. Gelinck, persisteerde bij zijn
eis van levenslange gevangenis
straf tegen O.
De officier zag in de onder leiding
van prof. dr. mr. P. A. H. Baan,
hoogleraar in de psychiatrie te Gro
ningen, uitgebrachte rapporten een
aanleiding om af te wijken van de
eis, die hij op 2 mei van-het vorig
jaar had gedaan. Zoals bekend, be
paalde de rechtbank op 16 mei vorig
jaar bij interlocutoir vonnis dat een
nieuw psychiatrisch rapport over dr.
O. uitgebracht moest worden. Als
resultaat van de arbeid van prof.
Baan, van prof. G. Th. Kempe, hoog
leraar in de criminologie aan de
rijksuniversiteit te Utrecht, van drs.
P. E. Boeke, hoofd van de afdeling
klinische psychologie van de psychia
trische kliniek van de Groninger uni
versiteit en van de zenuwarts W. K.
van Dijk, chef van deze psychiatri
sche kliniek, lag gistermorgen voor
de president, mr. H. J. van Maanen,
een rapport van 152 pagina's op de
groene tafel.
Een van de slotconclusies van
prof. Baan is, dat verdachte een
sterk gestoorde zeer onrijpe per
soonlijkheid is, die evenwel stel
lig in staat moet worden geacht
de wederrechtelijkheid van een
daad als moord in te zien.
Geringe belangstelling
De belangstelling voor deze zaak was
donderdagmorgen betrekkelijk ge
ring, tenminste vergeleken bij de
stormloop die verleden jaar op het
ëileis van justitie werd ondernomen,
ehalve een 20-tal vertegenwoordi
gers van de Nederlandse en buiten
landse pers. waren er enkele toehoor
ders, die om vaktechnische redenen
belangstelling voor dit proces had
den. Het eigenlijke publiek was wel
haast op de vingers van een hand te
tellen.
Levensgeschiedenis
Van het totale rapport van 152 pa
gina's bleken de eerste 83 door ver
dachte zelf te zijn volgeschreven met
zijn levensgeschiedenis. Dit relaas
ontlokte de president mr. Van Maa
nen de opmerking, dat tot verwonde
ring van de rechtbank hierin voor de
eerste maal door verdachte wordt
gerept over het op heterdaad betrap
pen van zijn vrouw met een andere
man.
Algemeen bleek men van mening, dat
verdachte geenszins lui of nalatig
kan worden genpemd. Wel vertelde
hij vroeger dikwijls fantastisch aan
doende verhalen. Een andere conclu
sie is, dat hij niet in staat is gevoels-
warme bindingen met medemensen
aan te gaan. Hij wordt als zeer ma
terialistisch omschreven en weinig
toegankelijk geacht voor aandoenin
gen van hoger ethisch gehalte. Ten
aanzien van vrouw en kinderen, zou
hij ruw en .onverschillig zijn geweest
en verder werden ten aanzien van O.
de woorden: agressief, rancuneus,
zelfingenomen, eigenwijs, querulant,
ressiment, en grote mond gebruikt.
Pleidooi
Mr. H. Schootstra, de raadsman van
verdachte, bleef in zijn pleidooi voor
opstellen, dat de zaak dr. O. naar
zijn oordeel juridisch buitengewoon
simpel is. Het gaat slechts om de
vraag of het bewijs van O.'s schuld
geleverd kan worden. Pleiter hand
haafde daarom zijn conclusie, dat de
rechtbank de verdachte moet vrij
spreken, omdat het bewijs van diens
schuld niet geleverd is. „Lodder heeft
in zijn dood het bewijs geleverd van
zijn gewilde zelfmoord", aldus mr.
Schootstra. Niettemin achtte spreker
de tijd, die aan het psychiatrisch on
derzoek is besteed geen verloren tijd.
De uitspraak is tenslotte bepaald op
donderdag 30 maart.
MINISTER LUNS IN „DIE ZEIT":
In vitale kwesties geen
besluiten bij voorbaat
In een interview niet het Westduitse
onafhankelijke weekblad „Die Zeit",
dat gisteren in Bonn is gepubliceerd,
zou de Nederlandse minister van bui
tenlandse zaken, mr. J. M. A. H.
Luns hebben verklaard, dat generaal
De Gaulle wel een voorwendsel om
te weigeren zal kunnen vinden, als
Engeland mocht aanbieden zich on
voorwaardelijk bij dc E.E.G. aan te
sluiten.
Volgens dit weekblad zei minister
Luns over de houding van generaal
De Gaulle: „Hij wenst Engeland niet
in de besloten Europese associatie te
zien. Men hoeft alleen maar naar zijn
opmerkingen te luisteren en zijn ge
schriften te lezen om dat te besef
fen".
Op de vraag wat generaal De Gaulle
zou doen, als Engeland mocht aan
bieden onvoorwaardelijk tot de ge
meenschappelijke markt, toe te tre
den, antwoordde minister Luns vol
gens „Die Zeit": „zonder twijfel zou
altijd wel een of andere reden, b.v.
„hier staat een komma verkeerd",
kunnen worden gevonden om het te
verwerpen".
Minister Luns zei dat gezien de plan
nen van generaal De Gaulle met be
trekking tot een „Europa dei; vader
landen", men op het ogenblik nau
welijks kan denken aan Europese in
tegratie, die Nederland wenst.
Volgens „Die Zeit" vervolgde de
minister: in een dergelijke si-
V oorbereidingen voor het proces
Eichmann in Jeruzalem op 11 april
a.s. Een grote groep meisjes is in
opleiding om straks te gaan dienen
als telexisten en stenografen.
OM KAMERLIDMAATSCHAP
Beslissing nog
niet gevallen
(Van een onzer verslaggevers).
Dominee P. J. Dorsman, Nederlands
hervormd predikant te Staphorst,
heeft nog drie weken de tijd voor
het nemen van wat hij noemt „een
zeer moeilijke beslissing". Hij zal
moeten kiezen tussen zijn plaats op
de kansel van zijn gemeente in de
kop van Overijsel. of een zetel op
het Binnenhof in Den Haag.
Toen hij zondag na de dienst naar
huis wandelde werd hij aangehouden
door een paar vrouwen, die hem
zeiden: „dominee, U moet hier niet
vandaan gaan, U moet bij ons blij
ven", maar het hoofdbestuur van de
Staatkundig Gereformeerde Partij
heeft hem met klem verzocht de
plaats van wijlen ds. P. Zandt te
willen innemen. Ds. Dorsman h*eft
nog geen beslissing genomen.
De 43-jarige predikant heeft zich al
vroeg tot de politiek aangetrokken
gevoeld, onmiddellijk na de bevrij
ding in 1946 - werfl hij benoemd
tot lid van het hoofdbestuur yan de
S.G.P. en daarnaast is hij ook nog
voorzitter van de provinciale vereni
ging Overijsel van die partij en
ere-voorzitter van de kiesvereniging
van Staphorst. Dat werk was te ver
enigen met het ambt van predikant,
maar besluit hij naar Den Haag te
gaan, dan zal ds. Dorsman emeri
taat moeten aanvragen, want de Ne
derlands Hervormde Kerk staat niet
toe, dat het ambt aan het Kamer
lidmaatschap wordt gekoppeld.
„Mocht ik besluiten gehoor te ge
ven aan de roep van de S.G.P.",
aldus ds. Dorsman, „dan blijft het
mij niettemin mogelijk in kerk
diensten voor te gaan. Ik kan dan
in het vervolg gaan preken in
kleine gemeenten, die om finan
ciële redenen geen pigen predi
kant kunnen beroepen.
Hij zou daarmee treden in de voet
stappen van wijlen ds. Zandt, die
tot op hoge leeftijd nog iedere zon
dag «op de kansel stond.
Mocht ds. Dorsman naar Den I-Iaag
gaan, dan betekent dat een opmerke
lijke verjonging van de staatkundig
gereformeerde fractie. De heren Van
Dis en Kodde lopen beiden tegen de
zevèntig en ds. Zandt ,was tacfctlg.
tuatie kunnen wij niets anders
doen dan trachten de Franse
plannen waar mogelijk te ver
zwakken. Wij in Nederland zijn
zeer bezorgd. „En tot dusver heb
ben wij uit Parijs geen bewijs van
het tegendeel gekregen. Verder
vrezen wij ja, schrijf dat maar
een verzwakking van de
NAVO. Ook deze bezorgdheid is
nog niet van ons weggenomen.
Minister Luns merkte op, dat de
Franse en Westduitse leiders de an
dere leden tijdens de vorige vergade
ring van de ministerraad in Parijs
voor een „fait accompli" hadden ge
steld. „Natuurlijk is de vriendschap
tussen Frankrijk en Duitsland een
belangrijk feit in de na-oorlogse pe
riode. Doch in de vitale kwestie van
de Europese-gemeenschap willen wij
geen besluiten bij voorbaat", aldus de
Nederlandse minister.
Engels agent
De correspondent van „Die Zeit",
Hans Gresmann, tekent bij het bo
venstaande aan, dat na de Parijse
conferentie stemmen opgingen die
minister Luns trachtten voor te stel
len als een agent van Engeland.
„Doch niets is minder waar wat deze
onafhankelijke man betreft. Hij ver
dedigt de belangen van zijn land met
IAdvertentiet
STAAT WEER VOOR U OPEN!
Van hu af aan ontvangt U de plaatjes voor
het boek „Zo leeft dc Hoge Veluwe" niet
meer van Uw leverancier. Hoe U ze wel
krijgt? Elk pakje Rama is voorzien van een
zegeltje met een hertekop. Deze hertekopjes
kunt U inwisselen tegen plaatjes bij het
RAMA RUILBUREAU
postbus 99 - Rotterdam
Een ruüformulier, dat U bij Uw Rama leve
rancier krijgt, kimt U biervoor gebruiken.
Dit formulier dient ook voor het inwisselen
van plaatjes die U dubbel hebt. Zo zal het
U niet moeilijk vallen de serie plaatjes voor
het prachtige boek snel compleet te krijgen!
RA 1101.125.144
Jaar voor poging vrouw
uit trein te gooien
De rechtbank in Groningen heeft gis
termorgen de 29-jarige landarbeider
Luppo H. uit Nieuweschans, die ge
probeerd had zijn vrouw uit de trein
gooien veroordeeld tot een jaar ge
vangenisstraf met aftrek, waarvan
drie maanden voorwaardelijk niet een
proeftijd van drie jaar.
vuur en met goede argumenten. Het
is bloot toeval, dat deze politieke be
langen klaarblijkelijk geheel over
eenkomen met zijn persoonlijke op
vattingen."
In verband met het interview, gepu
bliceerd door het Duitse blad „Die
Zeit", verklaarde een woordvoerder
van het ministerie van buitenlandse
zaken dat de inhoud van dit artikel
volledig voor rekening van de schrij
ver blijft, die inderdaad hier te lande
door de minister van buitenlandse
zaken is ontvangen. De minister
heeft zich noch naar de vorm, noch
naar de inhoud in deze zin uitgela-
aldus de woordvoerder.
RUMOERIGE NACHTVERGADERING
Staking voorlopig
afgewend
(Van onze rtv-redacteur).
Woensdagavond en woensdagnacht
heeft het personeel van de N.T.S.
en van de omroep televisiesecties in
Hilversum een roerige vergadering
gehouden, die somtijds een opstan
dig karakter aannam en die aan
vankelijk dreigde uit te zullen lopen
in een onmiddellijk stakingsbesluit.
Na urenlang vergaderen en na een
schorsing werd om kwart voor drie
's nachts overeenstemming bereikt
over een aantal eisen die na lang
tegenstribbelen door de bestuurders
van de drie bonafide vakbonden, die
de vergadering op verzoek van het
personeel hadden georganiseerd, wer
den overgenomen.
Korter werken
Namens alle televisiemedewerkers in
vaste dienst, wordt per 1 oktober
o.a. een collectieve arbeidsovereen
komst en een loonsverhoging van
minstens 12 procent geëist. Verder
moet per 1 april een begin worden
gemaakt met de invoering van de
vijfdaagse werkweek. Als deze eisen
niet voor 1 april worden ingewil
ligd, zal het personeel zich op nieu
we stappen beraden en het was op
de vergadering duidelijk, dat dan tot
staking zou worden overgegaan.
Al meteen tijdens de openingstoe
spraak van de heer A. Niemansver-
driet, die de vergadering leidde, en
de Nederlandse Christelijke Beamb-
tenbond vertegenwoordigde, bleek
de geladenheid van de ruim 300
personeelsleden in de grote zaal van
de Karseboom in Hilversum.
De opmerking dat de „drie bon
den behoefte hadden gevoeld,
contact met de leden te hebben",
werd met hoongelach ontvangen.
En VARA-regisseur Gijs Stap-
pershoef wilde geen twee minu
ten later een motie van orde in
dienen, die echter door de voor
zitter van de hand werd gewezen.
Hoongelach
Het was duidelijk, dat de personeels
leden weinig vertrouwen in de vak
bondsbestuurders hadden, zeker na
dat Stappershoef's voorstel: „Wij
willen zelf een voorzitter van deze
vergadering kiezen met een eigen
secretaris", met daverend applaus
was begroet. „Wij hebben gewoon
rottigheid in onze gezinnen", zo zei
Stappcrshoef, „en als wij het gevoel
hebben dat U onze vertegenwoordi
gers niet bent, zullen we ons anders
doen vertegenwoordigen".
Van verschillende kanten (o.a. door
VARA-regisseur Milo Anstadt,
AVRO-presentator Nico van Vliet,
VPRO-regisseur Joes Odufré en A.
van Dijk, voorzitter van de NTS
groepsraad) werd de besturen ver
weten, de taal van de leden niet te
verstaan.
Zes punten
De discussie bepaalde zich ten
slotte tot de eis, die door de
groepsraad van de NTS in een zestal
punten werd vastgelegd:
1. Een versnelling van de onderhan
delingen over dc C.A.O. per 2 okto
ber 1961;
Een nieuwe werktijdenregeling,
i. Een salarisregeling die voor be
paalde klassen niet naar leeftijd
naar naar dientsjaren wordt be
paald. Deze herziening zal een mi
nimum-verhoging van 12 procent
moeten betekenen.
4. De marge, die boven het vastge
stelde salaris als prestatieloon mag
worden gegeven, moet tot 50 procent
kannen bedragen. Op het ogenblik
bedraagt deze marge 15 tot 20 pro
cent.
5. Een nieuwe functie-Indeling en
groepsomschrijvlng.
6. Een spoedige invoering van de
vijfdaagse werkweek voor kleinere
groepen te beginnen per 1 april cn
voor de rest van het personeel per
1 juli.
Defensie-begroting goedgekeurd
Amendement-
Schouwenaar
verworpen
(Van onze parlementaire
redacteur)
De Tweede Kamer heeft gister
middag de begroting van defen
sie goedgekeurd. De communis
ten en de Pascifistisck-Socialis-
ten stemden tegen. De heer Fed-
de Schurer (pvda) legde, mede
namens zijn fractiegenoten de
lieren drs. H. M. Franssen en
drs. J. Koopman, de verklaring
af, dat zij tegen atoombewape
ning van het Nederlandse leger
in NAVO-verband zijn en dat
zij bijzonder verontrust zijn
over het opslaan van atoomwa
penen in Nederland. Daarom
wilden zij geacht worden te
hebben gestemd tegen het des
betreffende begrotingsartikel.
Tevoren had de Kamer met 92 stem
men voor en 28 stemmen tegen de
motie-Van Vliet (kvp) aanvaard,
waarin wordt gevraagd aan elke
dienstplichtige na het volbrengen
van zijn eerste diensttijd een uitke
ring te geven van tien gulden voor
elke in dienst doorgebrachte maand.
Minister Visser had deze motie ern
stig ontraden, die echter de eensge
zinde steun kreeg van de fracties
van de K.V.P., de P.v.dA, de Staat
kundig Gereformeerde Partij, van de
communisten en van de Pacifistisch-
Socialisten alsmede van de heer Kik.
kert (chu). Tegen stemden de frac
ties van de V.V.D., de A.R. en de
C.H.U., de laatste met uitzondering
van de heer Kikkert.
Een andere motie-Van Vliet,
waarin de minister van defensie
wordt uitgenodigd in overleg te
treden met zijn ambtgenoot van
volkshuisvesting en bouwnijver-
ZAKELIJKER EN MINDER GEZELLIG
Veel over koeltechniek
en wasbehandeling
(Van onze redactrice)
Voor de eerste maal is de inteiuiatio-
nale huishoudbeurs de zestiende
dit jaar ondergebracht in het nieuwe
R-A.I.-gebouw te Amsterdam. Dit
heeft als voordeel dat deze zestiende
beurs, die donderdagochtend officieel
is geopend door de minister van
maatschappelijk werk, mej. mr. M.
A. M. Klompé, meer oppervlakte,
meer licht en een ruimere indeling
heeft gekregen. Als een nadeel zullen
veel trouwe bezoeksters misschien
ervaren, dat liet karakter van de
beurs zakelijker, minder gemoedelijk
en daardoor (naar vrouwelijke maat
staven althans) wat ongezelliger is
geworden.
Aan dit laatste is wellicht ook de om
standigheid debet, dat van jaar tot
jaar de techniek een grotere plaats
gaat innemen op dit soort beurzen
voor-de-vrouw: steeds meer wasma
chines, steeds meer koelkasten en an
dere elektrische apparaten die steeds
geperfectioneerder worden. Vandaar
ook misschien, dat er dit jaar op de
openingsdag opvallend veel manne
lijke bezoekers waren,
W oninginrichting
Omdat de huishoudbeurs ditmaal sa
menvalt met de jaarlijkse „tiendaag
se voor de woninginrichting", is er
in het R.A.I.-gebouw opmerkelijk
veel te zien op het gebied van het
wonen.
„Pièce de milieu" van de grote
afdeling woninginrichting is een
geheel ingerichte woning van twee
verdiepingen, bedoeld als huis-in-
een-rij, bij de inrichting waarvan
men is uitgegaan van een middel
matig budget. Een voorbeeldwo
ning, waarin verscheidene aardige
details zitten die het in de prak
tijk ongetwijfeld ook goed zullen
doen. Zoals de woonhal die door
beide verdiepingen heenloopt en
daardoor een suggestie van ruimte
en hoogte wekt.
Experiment
Een aardig experiment op deze zes
tiende beurs was het idee, om vier
groepen van jongeren een riertal ka
mers naar eigen inzicht te laten in
richten, waarbij een bedrag van dui
zend gulden niet mocht worden over
schreden.
In een speciaal voorlichtingscentrum
exposeren diverese instanties, die de
Nederlandse vrouw van huishoudelij
ke voorlichting yoorzieaa het Gezin?'
heid teneinde te komen tot een
ruimere toewijzing van woningen
ten behoeve van het militair per
soneel, werd zonder hoofdelijke
stemming aangenomen. Alleen de
communisten kregen de aanteke
ning te hebben tegengestemd. De
minister had geen bezwaar tegen
deze motie.
Bij zitten en opstaan vei-wierp de
Kamer een amendement-Schouwe-
naar (pvda), dat bedoelde een post
van vijf miljoen gulden voor de aan
bouw van een tanker voor de Kon.
Marine te schrappen en de post voor
het aanschaffen van gepantserde
personeelsvoertuigen voor het leger
korps met eenzelfde bedrag te verho
gen. Alleen de P.v.d.A.-fractie was
voor dit amendement.
De communist Bakker ze! geen enke
le sympathie te hebben voor het
amendement, omdat het slechts be
oogt een verschuiving van „de ad
miraals naar de generaals".
Nadat de minister voor maatschap
pelijk werkmej. dr. M. A. M. Klom
pé, donderdagochtend in het nieuwe
R.A.I.-gebouw in Amsterdam de of
ficiële opening had verricht van de
huishoudbeurs, werd zij rondgeleid
door de directeur van de beurs, de
heer P. F. Blokker.
Toen de minister een gemakkelijke
stoel ontdekte kon zij de verleiding
niet weerstaan er even op plaats te
nemen.
begrotingsinstituut, de Stichting ter
Bevordering van Hygiënische Ge
woonten, het Veiligheidsinstituut, het
Landelijk Centrum voor Ouders en
Opvoeders, het Voorlichtingsbureau
voor de Voeding, de Stichting Huis
houdelijke en Gezinsvoorlichting en
de voorlichtingsinstanties van de
Verenigde Gas- en Elektriciteitsbe
drijven.
En na alle huishoudelijke voorlich
ting kan de bezoekster weer wat tot
zich zelf komen in de afdeling „Len
teflora": een ware oase vol geurende
voorjaarsbloemen, met flamingo's,
kakatoes en echte aapjes (uit Ouwe
hands Dierenpark). Hier vindt zij
dan tevens de traditionele camping
show en de uitgebreide afdeling toe
risme.
En is zij weer wat uitgerust, dan k*n
ze nog gaan kijken naar de resulta
ten van de wedstrijd nationale vrije-
aljdsbesteding (waarvoor ditmaal
bijzonder veel belangstelling be
stond), naar demonstraties met
„slumberland" (het meest comforta
bele en ingewikkelde bed ter wereld).
En naar de traditionele modeshows
die ook dit jaar de huishoudbeurs
weer opluisteren. Tot cn met 26
maart is de bears geopend,
