PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Z-AFRIKA BLIJFT IN STERLINGBL0K
Verwoerd niet naar
Parijs en Bonn
Kongolezen sluiten
vliegveld voor V.N.
Ook in Zeeland kritiek op de
kwaliteit van de woningbouw
Vandaag...
Ziekenvervoer
Veiligheid
204e jaargang - no. 65
Dagblad, ultgava van do firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van do Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; Ir. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 17 maart 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m Mlnim. p. advertentie 4,—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1,25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vllsslngen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3506 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, teL 6140 (b.g.g. adv. 5213); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 2395, Temeuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee. red. tel. 2425, edm. tel. 2094.
Nieuwe vorm van handelsbetrekkingen met Engeland
Premier Verwoerd van Zuid-Afrika lieeft gisteren in Londen
verklaard dat zijn land deel zal blijven uitmaken van het ster-
lingblok wanneer Zuid-Afrika het Britse gemenebest zal hebben
verlaten. Verwoerd zei dat handelsbetrekkingen zouden worden
aangeknoopt gelijk aan die tussen Engeland en Zuid-Ierland.
Regelingen zouden ook kunnen worden getroffen, aldus Ver
woerd, „wat betreft de defensie en andere aangelegenheden".
De Zuidafrikaanse premier keert maandag uit Londen naar
Zuid-Afrika terug. De conferentie van premiers van landen van
bet gemenebest eindigt vanavond. In verband met de gang van
zaken op de conferentie heeft Verwoerd voorgenomen bezoeken
aan Parijs en Bonn afgezegd.
Audiëntie
Dr. Verwoerd is gisteren op Bucking
ham Palace ontvangen door konin
gin Elizabeth, aan wie hij formeel
heeft meegedeeld dat Zuid-Afrika
zich uit Harer Majesteits gemenebest
heeft teruggetrokken.
Premier Macmillan heeft gisteren in
het Britse lagerhuis uiting gegeven
aan zijn diepe leedwezen over het
feit, dat de gemenebestlanden met
Zuid-Afrika, die bijna vijftig jaar
bestaan, binnenkort zullen worden
verbroken. Hij zei vooral de omstan
digheden die tot het Zuidafrikaanse
besluit hebben geleid te betreuren.
Beurskoersen
Nadat de goudaandelen op de
beurs te Johannesburg gistermor
gen een scherpe koersdaling te
Amerikaanse
bommenwerper onder
Nederlandse kust vermist
Sinds donderdagavond omstreeks
kwart over acht wordt, naar thans
blijkt, onder de Nederlandse kust
een straalbommenwerper van de
Amerikaanse Luchtmacht vermist.
Het vliegtuig, van het type Douglas
B 66 „Destroyer", heeft drie man
aan boord. Het is een onderdeel van
vermoedelijk de achtste Amerikaan
se luchtmacht die gelegerd is op het'
vliegveld Falkenborough in Enge
land. Het toestel was met twee an
dere van hetzelfde type bezig te
oefenen met lichtfakkels en
oefenbommen op het daarvoor be
stemde oefenterrein bij de Vliehors.
De scheepvaart is via Engelse kust-
stations verzocht uit te kijken naar
de zilverkleurige straalbommenwer
per. Aan de schepen is opgegeven dat
het vliegtuig zich zou kunnen bevin
den in het zeegebied tussen Great
Yarmouth en de eilanden Vlieland en
Terschelling.
vieren de Ieren St.-Patricks
day;
viert de bekende Zwitserse
psycholoog en nohelpriiswin-
naar prof. dr. W. R. Hess, be
kend door zijn onderzoekingen
van hersenen, bloedsomloop en
ademhaling, te Zurich zijn
80ste verjaardag.
*\WW*WWW\*WWWWV
Het dalen van de koersen op de effec
tenbeurs van Johannesburg gevolg
van het intrekken door premier Ver
woerd in Londen van zijn verzoek tot
opneming van de republiek Zuid-
Afrika in het Britse gemenebest
heeft op de beurs een grote druïde
veroorzaakt van handelaren, die
trachtten te redden wat er te redden
viel door zo snel mogelijk te verko
pen.
De foto geeft een beeld van die druk
te.
zien hadden gegeven, is er later
op de dag een krachtig herstel in
getreden. Men blijft zich in Zuid-
Afrika evenwel herinneren, dat de
onlusten te Sharpeville en elders
in Afrika, welke het vorige jaar
plaats vonden, de wereld hebben
geschokt en een omvangrijke
vlucht van kapitaal naar elders
hebben veroorzaakt.
Overigens verklaarden bankiers en
financiers gisteren dat zij geen nieu
we panische kapïtaalsvlucht ver
wachten, daar de meeste kapitaalbe
zitters, die gauw bang zijn, hun geld
al in veiligheid hebben gebracht.
Nu Zuid-Afrika zich uit het gemene
best heeft teruggetrokken, zullen de
Afrikaanse leiders hun campagne te
gen dit land nog met meer kracht
gaan voeren dan voorheen, zo heeft
Tom Mboya, voorzitter van de Pan-
afrikaanse vrijheidsbeweging in
Oost- en Midden-Afrika, in Nairobi
verklaard. De afgevaardigden van
deze beweging zullen op de bijeen
komst van het Afrikaanse volkscon
gres, die de volgende week in Cairo
gehouden wordt, nieuwe stappen te
gen Zuid-Afrika eisen, aldus Mboya.
Stakingsoproep
Het verboden Panafrikaause Con
gres heeft in enkele Zuidafrikaanse
steden opgeroepen tot een staking
ter herdenking van de schietpartij in
Sharpeville, 21 maart. Zoals bekend
werden in Sharpeville 72 Afrikanen
gedood en 180 gewond.
Bij de R.D.M. in Rotterdam is don
derdagochtend de Nederlandse onder
zeeboot Zeehondovergedragen aan
de regering en vervolgens in dienst
gestéld.
Foto boven: De staatssecretaris van
marine, P. J. S. de Jong, tijdens zijn
redevoering.
Foto onder: Driewerf hoezee op de
nieuwe bodem.
Vluchten voorlopig afgelast
Patrouille komt
blanken in Kivoe
te hulp
Troep©» van generaal Moboetoe
hebben gisteren het vliegveld
van Coquilhatstad in de Kongo
lese Evenaarsprovincie geslo
ten voor alle vliegtuigen van de
Verenigde Naties, aldus is in
kringen van de Verenigde Na
ties te Leopoldstad meegedeeld.
Moboetoes militairen uitten liet
dreigement dat zij elk vliegtuig
dat zou proberen te landen, zul
len neerschieten. Generaal Mo
boetoe is woensdag te Coquil-
hatstad aangekomen.
In genoemde leringen werd vernomen
dat de Verenigde Naties met het oog
op het dreigement voorlopig alle
vluchten naar Coquilhatstad hebben
afgelast. Woensdagavond reeds, toen
een vrachtvliegtuig van de Verenig
de Naties met levensmiddelen aan
boord op het vliegveld wilde landen,
hebben de Kongolezen de landings-
lichten op het vliegveld niet laten
branden. Het vliegtuig keerde naar
Leopoldstad terug.
Gisteren is er nog één V.N.-vliegtuig
op het vliegveld geland. De Kongole
zen zeiden echter tegen de piloot dat
zij andere vliegtuigen die zullen pro
beren te landen, zullen neerschieten.
Het Katangese ministerie van voor
lichting heeft meegedeeld dat de Ka
tangese troepen die naar Bendera
zijn gezonden, de ring van aanhan
gers van de Loemoembistische Gi-
Luebke brengt bezoek
aan Frankrijk
De Westduitse president Heinrich
Luebke zal van 21 tot 28 juni dit jaar
een staatsiebezoek aan Frankrijk
brengen, zo is in Bonn bekend ge
maakt.
Het wordt het eerste staatsiebezoek
van een Duits staatshoofd aan
Frankrijk. Luebke was uitgenodigd
door president De Gaulle.
zenga rondom deze plaats hebben
gebroken. De mannen van Gizenga
die op Katangees gebied waren door
gedrongen, zijn teruggedrongen.
Bendera ligt in het uiterste noord
oosten van Katanga aan de grens
met Kivoe.
Een patrouille van. de Maleise
V.N.-troepen is op weg naar de
provincie Kivoe, om de vrijlating
te vragen van. een aantal zende
lingen, missionarissen en andere
blanken, die nog in dè provincie
verblijven. De missionarissen zou
den huisarrest hebben gekregen
van de Kongolese militairen.
Bij de Algerijnse plaats Ain-Draham
zijn vier mohammedanen om liet leven
gekomen, toen zij in een hinderlaag vie-
A, dii door dë Algerijnse opstandelin
gen was gelegd. De vier slachtoffers
maakten deel uit van het gevolg van de
onderprefect van Frenda, die er het leven
afbracht.
BABY JELKE KREEG HONGER -
JAARBEURS HAD FLES GEREED
Bij de persdienst van de jaarbeurs te Utrecht meldde zich gister
morgen een onthutste moeder met zuigeling. Haar man had haar
op het Utrechtse station afgezet -vanwaar zij naar Naarden zou
reizen, terwijl hij zaken zou doen op de jaarbeurs. In de hal van
het station ontdekte de jonge moeder tot haar grote schrik dat haar
tas met geld en babyvoeding nog in de auto van haar man zat. Zij
toog naar het jaarbeursterrein waar behulpzame handen zich ont-<.
fermden over de baby. Een politiesurveillancewagen reed langs de
grote hal en riep via de luidsprekerinstallatie van de politiewagen
de vader op. Tevergeefs echter. Papa bleef zoek en de kleine Jelke,
bleef verwoed aan zijn duimpje zuigen. In allerijl werd een flesje
babyvoeding gehaald, compleet met speen. Nadat de baby zijn buik
je vol had gegeten werd hij met zijn moeder in een taxi naar het
station gebracht. Een treinkaartje was door de jaarbeurs inmiddels
besteld en aan het Naardense station zorgde de jaarbeurs eveneens
voor een taxi die moeder en baby veilig thuisbracht.
IN JAPANSE
MIJN 26 DODEN
Een ongeluk in een Japanse mijn
heeft gisteren aan 26 mensen het le
ven gekost.
Tengevolge van het uitbreken van
een brand In de compressorkamer
van de Otsoedjimijn bij Katsoeki in
Zuid-Japan geraakten twee mijnwer
kers en 24 leden van een reddings
ploeg op 915 meter diepte van de
buitenwereld afgesneden. De hoop
dat deze mensen nog zouden knnnen
worden gered, werd spoedig opgege
ven. Zesentwintig mijnwerkers dï<
zich in de omgeving van de plaats
van het ongeluk bevonden, konden
zich in veiligheid stellen.
Op negen maart kwamen bij een
soortgelijk ongeluk in de Kamikijo-
mijn in Zuid-Japan 71 mijnwerkers
om het leven. Dit was het-ergste
mijnongeluk in Japan sinds het ein
de van de tweede wereldoorlog.
SIERRA LEONE WORDT
LID VAN GEMENEBEST
De premiers van het gemenebest
hebben besloten de vroegere kolonie
Sierra Leona, in West-Afrika, tot het
gemenebest toe te laten.
Het gebied wordt volgende maand
onafhankelijk.
CURVEPRIJS DE „ZONDEBOK"
Bestuurders van woningbouw
verenigingen geven hun mening
Iïe woningbouw in Zeeland en
trouwens in het gehele land is
de laatste tijd nog ai eens aan
kritiek onderhevig. Kritiek op
de afwerking van de woningén,
die vaak al los breekt als de wo
ningen nog maar enkele weken
of maanden zijn betrokken. Ge
rechtvaardigde kritiek ook vaak,
zo is ons gebleken tijdens ge
sprekken met bestuurders van
woningbouwverenigingen, die in
de meeste Zeeuwse steden de
door de gemeente gebouwde
woningwetwoningen beheren.
Muren scheuren, sloten werken
niet, kozijnen zitten los, het wa
ter dringt soms vreselijk naar
binnen, kortom er is een was
lijst van klachten, die op de
tafels van de beheerders terecht
komt.
i De oorzaak hiervan, zo menen
vele bestuurders van woning
bouwverenigingen, is in de eerste
plaats te wijten aan de door de
minister van volkshuisvesting en
bouwnijverheid vastgestelde richt
lijnen inzake de bouwkosten.
Voor woningwetwoningen geldt
een z.g. curveprijs, waarboven
men niet mag komen. „Meestal
valt de prijs te hoog uit en dan
volgt onvermijdelijk het uitkle-
dingsproces", vertelde ons een
Middelburgse bestuurder van een
woningbouwvereniging. En hij
vervolgde: „Doordat men moet
beknibbelen en de bouw niet kan
uitvoeren zoals men dat wenst,
moet men genoegen nemen met
mindere kwaliteit materiaal". Het
gevolg hiervan is, dat vele wo
ningen al spoedig gebreken be
ginnen te vertonen, die op zichzelf
misschien niet' ernstig van aard
zijn, maar toch wijzen in de rich
ting van „revolutiebouw".
Het staat wel vgSt, dat nieuwe wo
ningen, bepaald niet van die kwali
teit zijn, welke men toeschrijft aan
de vóór de tweede ^weldoorlog ge
bouwde woningen. Noodgedwongen
moet bij de bouw van nieuwe wonin
gen gebruik worden gemaakt van
een mindere kwaliteit steen en van
vers hout. Want als een zwarte drei
ging staat op de achtergrond de
„curveprijs", die nu eenmaal niet
mag worden overschreden. „Waren
we maar niet gebonden aan deze
curveprijs. De woningen zouden dan
ongetwijfeld van betere kwaliteit
zijn", verzuchtten enkele bestuurders
van woningbouwverenigingen.
Onderzoek
Overigens wordt zowel van de zijde
van de woningbouwverenigingen als
van de zijde van de gemeenten alles
gedaan om het ongemak voor de be
woners tot een minimum te beper
ken. Veelal is het zo, dat waar ge
rechtvaardigde klachten worden ge
uit, op korte termijn een timmerman
of metselaar wordt gestuurd, die de
fouten herstelt.
Maar er zijn ook gebreken, die be
paald niet opgelost kunnen worden.
Met name flatbewoners klagen nog
al eens over gehorigheid, hetgeen
zonder meer een gevolg is van de
constructie van de woningen.
En daaraan is bitter weinig te doen.
In Goes, waar de meeste nieuw
bouwwoningen, waaronder vele
flats, in beheer zijn bij de ie-
(Zie slot pag. 2 kol. 4)
Het ziekenvervoer op de Bevelan-
den houdt de gemoederen bezig
en daarbij is het nu tot een dis
cussie gekomen tussen de Vereni
ging van Burgemeesters en Secreta
rissen enerzijds en de raad van Goes
anderzijds. Aan de ene kant is de
opmerking gemaakt, dat Goes een
zijdig wil optreden, terwijl aan de
andere zijde de autonomie der ge
meente als argument in het geding
is gebracht. Dat is wat men noemt
„grof geschut", waarvan het geluid
echter de aandacht van de hoofd
zaak zou kunnen afleiden. Het punt.
waar het hier om gaat alle par
tijen in deze zaak zullen het daar
over wel eens zijn is namelijk het
algemeen belang een snel transport
van gewonden en zieken. De opgave
is nu hiervoor de beste oplossing te
vinden.
Er zijn thans ambulances in Krab-
bendijke, 's-Heerenhoek en Kam
perland plus een Rode-Kruiswa
gen in Goes, die alle onder de (in
1964 aflopende) gemeenschappelij
ke regeling tussen de Bevelandse
gemeenten vallen, terwijl voorts
Goes nu woensdag heeft besloten
over te gaan tot een eigen vervoers
dienst. Het principe, dat aan dit to
taal van maatregelen ten grondslag
ligt, is duidelijk dat van decentrali
satie. En dit vaststellende rijst de
vraag of aldus de aangewezen op
lossing wordt gevonden voor het
probleem. Wij wagen het te betwij
felen.
De functie van
het ziekenvervoer
is de laatste jai-en
fllllliljjl»
vrij ingrijpend ge
wijzigd. Vroeger
was dit transport
voornamelijk nodig voor patiënten
van en naar ziekenhuizen, maar te
genwoordig is daarbij gekomen de
verlening van diensten bij ongeval
len. En daarbij is spoed een voor
name factor. Nodig is dus een appa
raat, dat vlot reageert en dag en
nacht beschikbaar is. Dit komt er
op neer, dat er bij de ambulance een
wacht van mensen aanwezig behoort
te zijn, die als chauffeur ervaring
hebben, maar bovendien als verple
ger zijn gekwalificeerd. Een derge-
fijke wacht is dag en nacht nodig,
vooral ook op zon- en feestdagen
omdat juist dan het verkeer het in-
i tensiefst is.
Wanneer men nu deze redelijke ei
sen legt naast de feitelijke situatie
op de Bcvelanden een sterk ge
decentraliseerde dienst dan lijkt
ons de hierboven uitgesproken twij
fel gerechtvaardigd. Men zal immers
nooit tot eenzelfde trefzekere hulp
verlening in staat zijn ais een ge
centraliseerde en gespecialiseerde
dienst met een vaste personeelskern.
In de debatten, die woensdagavond
in de Goese raad zijn gevoerd, zijn
trouwens ook in deze richting op
merkingen gemaakt.
De toestand lijkt thans eniger
mate gecompliceerd, omdat er
over en weer nogal scherp is ge
reageerd. Maar dat kan overgaan en
hopelijk is een vrede spoedig gete
kend. Want dan kan men gezamen
lijk nagaan welke regeling voor de
toch niet zo dichtbevolkte Bevelan-
den de beste is en voorts hoe deze re
geling in de praktijk te verwerke
lijken valt. Daarbij dient dan het
algemeen belang voorop te staan en
niet dat van één of meer (al dan niet
grote) gemeenten. In een ver verle
den bestond er tussen Goes en het
omringende platteland een voor Ne
derland unieke samenwerking een
regeling namelijk voor het gezamen
lijk onderhoud van de wegen naar
Goes, een soort wegschap avant la
lettre. Waarom zou men elkaar nu
niet kunnen vinden in deze kwestie 7
Dat móet kunnen.
De hoofdingelanden van het water
schap Nóord-Beveland hebben
met elf tegen zes stemmen be
sloten geen subsidie te verlenen aan
het concert van het Rotterdams
Philharmonisch Orkest, dat deze zo
mer in Wissenkerke wordt gegeven.
Aanvankelijk had het bestuur voor
gesteld wél een bijdrage te geven,
maar het kwam later daarop terug.
Zo op het eerste gezicht lijkt deze
gang van zaken nogal vreemd.
Waarom terugkrabbelen Het con
cert wordt immers georganiseerd
omdat er vreugde is over de (dank
zij het Drie-eilandenplan) bereikte
veiligheid Het waterschap kan
volgens deze redenering zonder
bezwaar aan een dergelijk evene
ment subsidie geven bij .vreugde
over veiligheid van de zeewering
past muziek
Het is evenwel redelijk ook de an
dere kant te belichten. Het water
schap beschouwt deze zaak anders
én formeler, vermoedelijk niet hele
maal ten onrechte een polder is een
doelcorporatie, zo heeft men gerede
neerd, en het verlenen van steun
aan concerten behoort niet tot de
waterschapstaak. Men weigert dus
een relatie te zien tussen concert en
aanleiding, tussen de (muzikale)
vreugde en de veiligheid. Hoe dan
ook met deze politiek heeft de pol
der zich zeker niet in eventuele nes
ten gestoken en ook in dit opzicht
naar „veiligheid" gestreefd. Er is
zelfs nog een brede marge over, een
ideaal voor elk waterschap Met
deze gang van zaken wordt overi
gens nog eens gedemonstreerd, dat
hier, behalve voor het particulier
initiatief, in de eerste plaats een
taak voor de gemeenten ligt en ver
volgens voor de provincie. Zij zullen
zich vermoedelijk daaraan niet ont
trekken. Gelukkig, vrant een eerste
symfonie-concert op Noord-Beve
land is toch wel een evenement.