A
PILOOT STORM ontvoerd in de stratosfeer
2>,
VROUWEN VISSEN ALIKRUIKEN
AAN DE ENGELSE STRANDEN
Uit de
wondere
wereld
van de
techniek
DE KRALEN VAN DE
FABAO
10
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
MAANDAG 13 MAART 1961
beschieting met
andere deeltjes p
EEN ATOOM BESTAAT UIT
EEN POSITIEF GELADEN
KERN OMRINGD DOOR EEN
WOLK VAN NEGATIEF GE
LADEN ELEKTRONEN. DE
KERN ZELF BESTAAT UIT
POSITIEF GELADEN PROTO
NEN EN NIET GELADEN
NEUTRONEN.
atoomkern
'EN STRALINGSMETINGI
negatieve I
elektronen!
kern neemt neutron opj
en wordt onstabiel
DE RADIO (ACTIEVE-) ISOTOOP IS DE
LANGS KUNSTMATIGE WEG (CYCLO
TRON) RADIO-ACTIEF GEMAAKTE
STOF. MEESTAL EEN TREFPLAATJE
OF STAAFJE VAN EEN BEPAALD
METAAL, DAT VOOR VELE INDUS
TRIËLE DOELEINDEN WORDT GE
BRUIKT.
Ié ander atoom
m (stabiel) ont-
H staat
atoom gaat'
ontleden
positieve kern[
EEN RADIO-ISOTOOP IS EEN ATOOM
WAARAAN PROTONEN OF NEUTRO
NEN ZIJN TOEGEVOEGD OF WEG
GESCHOTEN. EEN DERGELIJK
ATOOM IS ONSTABIEL EN GAAT
ZICHZELF ONTLEDEN DOOR UIT
STRALING VAN KERNDEELTJES,
WAARBIJ HET WORDT OMGEZET
IN EEN STABIEL ATOOM VAN EEN
ANDER ELEMENT. DE UITGEZON
DEN DEELTJES KUNNEN ALPHA-
BËTA OF GAMMASTRALEN ZIJN.
I positieve
proton
ineutron
geen ladinc
RADIO-ACTIEVE STOFFEN ZENDEN STRALEN UIT
DIE DOOR DE MATERIE HEEN DRINGEN. DAAR
BIJ VERLIEZEN DE STRALEN ENERGIE. DOOR HET
METEN VAN DIT ENERGIEVERLIES KUNNEN WIJ
IETS TE WETEN KOMEN OVER DE STOF WAAR DE
STRALEN DOOR DRINGEN.
Schematische voorstelling
van het gebruik van een
isotoop in papier-of rubber
fabrieken.
tech-
DE ISOTOPEN WORDEN OOK
GEBRUIKT OM DE VULLING
VAN STALEN FLESSEN TE
KONTROLEREN. DAAR FLES
SEN MET SAMENGEPERSTE
VLOEISTOF, ZOALS BUTAAN
OF KOOLZUUR, TIJDENS LEGEN
OF VULLEN STEEDS DEZELFDE
DRUK AANWIJZEN, IS EEN MA
NOMETER HIER' NUTTELOOS.
DOOR MET EEN STRALINGSBRON
EN EEN TELBUIS (GEIGER-TELLER)
LANGS DE FLES TE SCHUIVEN
KAN MEN MERKEN OP WELK
PUNT DE METER VERANDERi.
DAAR IS DAN DE VLOEiSTOFSPIE-
GEL.
Iuchtblaas|
wals|
isotoop
fotografisch
negatief
gietstut
|automaat|
DE RADIO.-ISOTOPEN WORDEN
VEELGEBRUIKT OM DE DIKTE
VAN GEWALST MATERIAAL TE
REGELENDE DIKTE VAN HET
MATERIAAL BEPAALT DE HOE
VEELHEID DOORGELATEN STRA
LING OP DE METER KAN EEN
AUTOMAAT WORDEN AANGE
SLOTEN DIE DE AFSTAND VAN
DE WALSROLLEN REGELT.
isotoopj
vloeistof
e veraivewew
Mamawiew
door KEX COKBETT
„Leeuwenhart?" herhaalde Klngsley
stomverbaasd.
Nu kwam Mattox tussenbeiden:
„Wilt U soms zeggen, dat U die ge-
heimzinige verschijning voor een
kind hield? Had U dus niet dadelijk
bemerkt, dat er een oude vrouw in 't
spel was?"
„Tja", antwoordde Klngsley, nu vol
komen de kluts kwijt. „Het klonk
wild en onbeheerst als het snikken
van een kind. Ik heb er nog even
over gedacht of ik niet moest op
staan en de politie waarschuwen.
Maar toen kwam U al opdagen".
„Dank U zeer", zei Mattox. „Dit is
voorlopig voldoende. Onze excuses
voor de stoornis en wel te rusten,
dokter".
Nadat Kingsley zich had terugge
trokken, vroeg de hoofdinspecteur:
„Zeg eens, Payne, waar leid je uit af,
dat die griezelige oude vrouw iets
met de zaak Welish, W W heeft
te maken?"
„Omdat ze al een half uur vroeger
in het gevolg van juffrouw Welish
was opgedoken".
„Hm, aan de komst van die juffrouw
Welish schijnt steeds iets vreemds te
zijn verbonden", merkte Mattox
knorrig op. „Zo, zo, dus die juffrouw
is nóg eens hier geweest. Heb je haar
de geluidsband gegeven?"
„Neen, ik ben het met mezelf nog
niet eens".
„Zo zo", herhaalde Mattox. „En",
ging hij voort, „en jij vindt die oude
vrouw met haar „Leeuwenhart. Leeu
wenhart" een belangrijk personage?"
„Mattox", verklaarde Payne, „ik vind
de oude vrouw niet alleen belangrijk,
maar ik zie in haar de sleutel om de
hele zaak op te lossen".
De volgende morgen was Payne nog
te bed toen mevrouw Ross hem de
thee bracht.
„Ziet U wel, nu hebt U kou gevat",
sprak ze met een verwijtende blik
naar de sjaal om zijn hals.
„Ik ben bang", zei Payne, „dat ik
eerst de volgende dag volop gelegen
heid zal krijgen nog meer kou te vat
ten. Heeft soms iemand opgebeld?"
„Juffrouw Welish. Ik moest U niet
wekken, maar U alleen zeggen, dat
ze bij haar besluit bleef. Ze zou van
avond komen en U wist waarom".
„O, juist", mompelde Payne. „Ze wil
naar Stakepool naar de quizkoning.
U hebt toch, hoop ik, niet over de
oude vrouw gesproken?"
„Geen woord", riep mevrouw Ross,
terwijl ze het blad met de thee neer
zette. „Ik weet toch, wat ik jegens U
verplicht ben". Onderweg naar de
deur bleef ze nog even staan. „Na
tuurlijk verbaast het me, dat U er
die jongedame niet naar vraagt!"
„Naar die oude vrouw? Ik zal wel
oppassen".
„Alwéér de telefoon", riep de hospita
eensklaps.
„Geeft U mij het tweede toestel en
schakel het gesprek naar hier over"
Mevrouw Ross verdween en kwam na
een poosje terug. „Alstublieft, het is
een dame, voor zover ik horen kon,
een op leeftijd. Ze heeft haar naam
niet genoemd".
Payne zette zijn kopje neer. „Een da
me op leeftijd?" vroeg hij vol span
ning, maar mevrouw Ross liep zon
der te antwoorden vlug weg, want er
was aan de voordeur gebeld. Payne
schakelde het toestel in en nam de
hoorn op. „Ja, hallo, U spreekt met
Payne".
„Neemt U mij niet kwalijk, meneer
Payne", klonk een slechts moeilijk
beheerste stem. „U spreekt met Lu-
cretia Welish, van de firma „Welish,
W W", de juwelierszaak. U be
grijpt me immers?"
„Jjaaklonk hqt weifelende
antwoord.
„De vrouw van de juwelier, die ze
ervan verdenken, dat hij zichzelf
heeft bestolen om de verzekerings
maatschappij op te lichten", riep de
stem. Nu herinnerde Payne zich plot
seling de stille, bleke, zwartgelokte
vrouw, die hij de dag te voren door de
ruit van de winkeldeur had gezien.
„Eninformeerde hij.
„Meneer Payne, ik zal kort zijn. Oli
via mijn dochter heeft me ver
teld, dat zij zich met U in verbin
ding heeft gesteld om U te verzoeken
zich met 't onderzoek in onze zaak
de zaak van de juwelendiefstal
te belasten. Dat zal nu echter niet
meer nodig zijn. Hoofdinspecteur
Mattox wil morgen de gebeurtenis
sen, waaronder de daad werd ge
pleegd reconstrueren. Welnu, bij die
gelegenheid zal ik een bekentenis a£-
„Watblief?" vroeg Payne, alsof hij
niet goed had verstaan.
„Een bekentenis afleggen", herhaalde
mevrouw Welish met halfverstikte
stem. „Ikzelf heb de diamanten ge
stolen. Ik hebik hebZe
bleef, waarschijnlijk door aandoening
overweldigd, steken, hoestte en vroeg
tenslotte: „Hebt U het gehoord?"
„Ja", antwoordde Payne. „Ik heb het
gehoord, mevrouw Welish. O, U moet
per slot van rekening het beste we
ten wat U beweert en wat U doet.
Laat ons hopen, dat de politie ook
met deze bekentenis genoegen
neemt
„Dat moet ze!" riep mevrouw We
lish. „Daarom wacht ik ook op de re
constructie door hoofdinspecteur
Mattox. Ik zal precies aantonen hoe
het gegaan is. Mijn man bracht de
bak met sieraden in de kelder, liet
de kluis open, maar sloot de tralie
deur. Toen hij ook de tweede bak
wilde halen, werd hij door een klant
in de winkel opgehouden, maar ik
was intsusen uit onze woning de win
kel binnengelopen en nam de bak al
vast mee. Ik had immers ook een
sleutel, want we hebben in de zaak
allebei gelijke rechten en plichten,
begrijpt U?"
„Ja".
„Ik bracht dus de tweede bak met
minder kostbare dingen naar be
neden, nam de dure diamanten uit
hun bak, verstopte ze in een linnen
zak onder mijn role
„Hoort U eens, mevrouw Welish",
viel Payne haar in de rede.
Maar de vrouw van de juwelier liet
zich niet afleiden. „En daarna", be
sloot ze haastig en met verheffing
van stem, „deed ik hevig ontsteld en
opgewonden toen ik mijn man de
diefstal mededeelde
„Mevrouw Welish", zei Payne, „is
het soms ook mogelijk, dat er iemand
naast U staat en U tot deze telefo
nische bekentis dwingt? Zo dat het
geval mocht zijn, roept U dan nu:
„Ik moest eindelijk de waarheid zeg
gen! Mijn geweten liet mij niet met
rust
Op dit ogenblik trad mevrouw Ross
de kamer weer binnen.
„Er is een meneer, die U wenst te
spreken", kondigde ze aan. „Het is
dringend!"
Payne wenkte haar, dat ze zwijgen
móest. „Hallo!" riep hij in de hoorn,
„is U daar nog, mevrouw Welish".
„Natuurlijk", klonk het verwonderd.
„En waarom zou Iemand me dwin
gen? Ik heb uit eigen beweging op
gebeld. U kunt gerust dit gesprek en
mijn identiteit controleren als U
wilt".
„Dat zal ik ook", verzekerde Payne
kortaf. „Waar is U nu?"
„Tot het middaguur ben ik in dc win
kel".
„En waar is uw man?"
„Boven in onze woning op de eerste
verdieping".
,Goed('. zei Payne, die meteen de te
lefoon weer ophing.
„Bezoek voor U, meneer Payne", riep
mevrouw Ross, blij dat ze aan het
woord kwam. „Een heer, die U drin
gend te spreken vraagt. Ik heb hem
naar het kantoortje beneden ge
bracht, want hij wil niet boven ko
men en ook niet lang blijven, ja zelfs
niet gaan zitten".-
Wordt vervolgd)
IEDER GETIJ OPNIEUW ER OP UIT
Tonnen schelpdieren voor
Londense lekkerbekken
Een van de vreemdste soorten van
visserij, die men zich denken kan is
de jacht op alikruiken, zoals die op
sommige plaatsen langs de Britse
kust wordt uitgeoefend. Het is een
visserij, die vrijwel uitsluitend wordt
uitgeoefend door vrouwen, die daar
voor op de meest ongeregelde tijden
hun huisjes in de kustdorpen verla
ten, want de vangst is afhankelijk
van het. getij. Zodra de eb inzet ver
laten zij hun woninkjes, of dat nu
's morgens vroeg is of 's avonds
laat. Zolang het licht is kunnen de
kleine schelpdieren worden geraapt,
want het is op de meeste stranden
slechts een kwestie van rapen.
Dat klinkt allemaal eenvoudig maar
dat is het toch niet. De vangsters
moeten er vlug bij zijn, want de
laatste jaren is de spoeling dun. De
raapsters zijn talrijk en de voorraad
alikruiken wordt snel minder. Een
der dorpen, waarvan de bewoners
zich in deze soort visserij „gespeci
aliseerd" hebben is Penclawdd in
Wales. Tachtig mensen trekken er
dagelijks op uit om op het strand
hun-boterham te verdienen. Twee
derde van hen zijn vrouwen. Zij ke
ren van de zee terug met zeven tot
acht ton alikruiken en het is geen
wonder, dat de schelpdieren daar niet
tegen op kunnen, zodat van een ge
boorte-overschot onder hen geen
sprake is.
Op grond van onderzoekingen
heeft de visserij-inspectie nu
reeds tweemaal de minimummaat
van de alikruiken moeten herzien
om de dieren tegen hun mense
lijke vijand te beschermen. Dat is
echter slechts één der maatrege
len die men genomen heeft. Ver
der is er een verbod om te „vis
sen" wanneer het donker is en
een afspraak om niet meer dan
drie zakken per persoon per getij
te „oogsten", aldus de „Guardi
an".
Zo krijgen de alikruiken een kans
om op te groeien. De inspecteurs van
de visserij-inspectie zien er nauwlet
tend op toe, dat men zich aan,deze
regels houdt en regelmatig nemen zij
steekproeven en meten zij de vangst.
President-directeur K.L.M.
In de op 9 maart gehouden verga
dering van commissarissen van de
Koninklijke Luchtvaartmaatschappij
N.V. is besloten drs. E. H. van der
Beugel te benoemen tot president-
directeur der vennootschap, met in
gang van de datum, waarop de heer
I. A. Aler als zodanig aftreedt. Dit
zal in de loop van mei a.s. het geval
zijn.
Vara zendt
„De Jantjes"
uit
I Met o.a. Beppie Nooy, Kitty
Janssen, Willy Zuidema, Rudi
Falckenhage, Pred Wiegman, ff
Heddy Bouber en voorts vele M
anderen zal het bekende, eer-
tijds uitermate populaire blij-
'spel De Jantjes van Herman
Bouber, met liedjes van Louis
Davids worden uitgezonden in
het televisieprogramma van de
VARA vanavond. Het be-
treft hier een uitzending uit {§j
De Kleine Comedie te Amster-
dam. Beppie Nooy voert de to-
neelregie, Berend Boudewijn de
cameraregie. De muzikale lei-
ding berust bii Jo Spiers.
e De Jantjes is destijds het grote
jH successtuk van de nu 75-jarige
H toneelspeler en -schrijver Her-
if man Bouber geweest; het werd
H zelfs maanden achtereen in H
enige Amsterdamse theaters
tegelijk gespeeld en het is in
§1 het begin van de jaren dertig
H ook verfilmd. H
Bl!lllllllll!!l[!!lllllllll!!llllllll!lllll!!llllllll!!!!llll!l!lllllllllltltlllllll!llll
(Advertentie)
Daarbij gaat het dan om zestiende
delen van een inch. De vangsters
controleren de maat van de zeedier
tjes met een zeef, waarvan de gaat
jes iets groter zijn dan de minimum-
maat.
Het is vrij hard werken ondanks het
feit, dat de alikruiken er voor het
rapen liggen. De diertjes liggen nu
eenmaal niet allemaal op een hoop
te wachten tot ze in de zakken wor
den geschept.
Vier uur lang bukken de vrouwen,
scheppen ze zand en schelpdieren
in hun zeven en legen ze die weer
in de zakken. Zelfs de meest ge-
routineerden kunnen zich geen
adempauze gunnen willen ze drie
volle zakken mee naar huis ne
men. Sommigen maken het dage
lijkse tochtje naar het strand al
dertig jaar.
Marktmethodes
De marktmethodes zijn nogal uit
eenlopend. Een gedeelte van de
vangst gaat levend naar de groot
handelaars in Wales, een ander ge
deelte gaat naar inleggerijen. Er
worden ook partijen gekookt in het
dorp zelf, waarna de alikruiken in de
schelp worden verzonden. De gemid
delde verdienste van een alikruiken
visser bedraagt een honderdvijftig
gulden per week. Voor de meeste ge
zinnen is het echter slechts een bij
verdienste, omdat de vrouwen vissen
en de mannen in de mijnen werken.
En het is niet de vloed of de inspec
teur van de visserij-inspectie, die
hen het meest dwars zitten maar de
inspecteur der belastingen.
Waar al die alikruiken tenslotte te
rechtkomen. Om daar achter te ko
men kan men het beste eens een be
zoek aan Londen brengen. Vooral in
de volksbuurten ziet men daar in de
straten karretjes en kraampjes, die
nu eens niet patates-frites verkopen
of warme worstjes, maar die geheel
ingericht zijn op de verkoop van
alikruiken en dat het een geliefde
delicatesse is bewijst de achteruit
gang van de schelpdierenkolonies
langs de Britse kust.
r ONDERZOEK VAN ZWAAR MA-
I TERIAAL KAN MEN GEBRUIK MAKEN
I VAN EEN FOTOGRAFISCH NEGATIEF
I BIJ HET AANTONEN VAN ONREGEL-
I MATIGHEDEN ZOALS LUCHTBLAZEN
[(GIETGALLEN) OF SCHEUREN.
A In Londen zijn vier mannen aangehou
den, die tevergeefs hadden gepoogd de
brandkast van een brandweerpost in N.-
Kensington te stellen. Tevoren hadden de
mannen de bezetting van de post door een
valse brandmelding weggelokt. In de
brandkast lag een bedrag van bijna 3000
gulden.
14 maart
Vlissingen
Terneuzen
Hansweert
Zierikzee
Wemeldinge
HOOG EN LAAG WATER
uur meter uur meter uur meter
h nap
12.14
0.06
0.37
0.46
1.17
nap
1.89
1.72
1.84
1.11
1.31
12.42
13.19
13.42
13.55
2.05
2.20
6.40
7.12
6.38
6.54
nap
1.81
2.05
2.16
1.56
1.76
uur meter
nap
18.38 1.76
19.10 1.93
19.42 2.06
19.19 1.37
19.42 1.62
Nieuwe Surinaamse
postzegels
De Surinaamse posterijen hebben een
nieuwe serie frankeerzegels uitgege
ven, namelijk de vruchten serie" in
waarden van 1, 2, 3, 4, 5, 6 en 8 cent.
Begin april zal de zogenaamde „mo
numentenserie" met waarden van 10,
20, 25,50 en 70 cent verkrijgbaar
zijn; de waarden van deze zelfde se
rie van 15, 30, 35, 40 en 60 cent wer
den begin mei in omloop gebracht.
Aangezien het hier gewone frankeer
zegels betreft, zullen op de eerste dag
van uitgifte, deze zegels niet van een
speciaal poststempel worden voor
zien. Dit zal echter wel het geval zijn
bij de jamborette- en Rode Kruisze-
gels, die binnenkort, met toeslag,
zullen worden verkocht.
Geschil in sigaren-branche
Tussen de sigarenfabrikanten en de
tabaksgrossiers In Nederland is een
conflict ontstaan. Als gevolg daar
van worden twee fabrikanten door
Procuratiehouder in Zeist
verduisterde f 1000,-
De 41-jarige K., procuratiehouder en
lie erossiers geboycot, en zijn 42 personeelschef van 4e Zeister N.'
.1°.i. o.isi.i„m-o I' natniptiinl ïnrliiatTiA is rlnnr de ni
grossiers door de fabrikanten uitge
sloten.
De oorzaak van het geschil is een
extra-korting die de fabrikanten ver
lenen aan detaillisten, die recht
streeks van de fabriek afnemen. „De
grossiers ontvangen deze korting
niet en kunnen deze dus niet aan
hun afnemers doorgeven" aldus de
landelijke organisatie van tabaks
grossiers T.A.G.O.N. Deze heeft zich
naar aanleiding van dit geschil tot
de minister van economische zaken
gewend.
waren kralen uit Amsterdam!
Hebt u de onthutsende opheldering
van een onbegrijpelijke wetenschappelijke
dwaling gemist? Jammer!
1736. Piloot Storm, Sandra
en Charley besteedden de
laatste dagen van hun va
kantie aan zee zo goed mo
gelijk. Behalve speervissen,
had ook de jacht op de gro
tere bewoners van de diep
zee zijn bekoring voor
Arend. De krachtige strijd
lustige Marlins, of zwaard
vissen, maakten het de ver
metele vissers in hun spe
ciaal voor dit doel gebouw
de motorboten danig lastig.
De strijd met een volwassen
Marlin duurde soms uren,
maar als het dier dan einde
lijk op de wal gebracht
werd kon de vermoeide visser met voldoening
en trots zijn vangst laten beschouwen door de
deskundigen, die altijd wel ergens langs de ka
den opdoken. Meestal gaf het drietal echter de
voorkeur aan zwemmen of lekker lui zonnen.
Onder het motto: niets beter dan een goed le
ven, lieten zij die bij hun werk in fracties van
seconden plachten te rekenen, nu de uren in
zorgeloos nietsdoen voorbijglippen. Hier hij de
branding van een eeuwige oceaan drong de
betrekkkelijkheid van al dat moderne gejak
ker in auto's en vliegmachines zich dikwijls
aan hen op. Toch liet dat moderne leven op
zekere dag weer van zich horen via de tele
foonlijnen. Tarmac-base aan de lijn voor jou,
Arend kwam Charley zijn vriend waarschuwen,
't Zal mij benieuwen, wat ze van je blieven!
Plaatmetaal Industrie is door de po
litie in Zeist aangehouden.
Hij zou zich hebben schuldig ge
maakt aan verduistering van een
bedrag van ongeveer duizend gulden
ten nadele van deze industrie en het
personeelsfonds van dit bedrijf. Over
enige dagen zal hij aan de officier
van justitie te Utrecht worden voor
geleid.
KERKNIEUWS
HERVORMDE KERK.
Aangenomen het beroep van de ge
nerale synode als predikant voor
buitengewone werkzaamheden (secr.
raad voor kerk en school) dr. C. P.
van Andel te 's-Gravenh'age.
Bedankt voor Deventer (zesde perd.
plaats): J. Noordman te Tjamsweer;
voor Wezep (Gld.): C. Vos te Benne-
kom.
GEREF. KERKEN.
Examen: aan de V.U. slaagde voor
het doctoraal examen theologie: P. D.
Goei te Amsterdam.
GEREF. KERKEN
(VRIJGEMAAKT)
Bedankt voor IJmuiden: C. J. Smelik
te Veenendaal.
CHRIST. GEREF. KERKEN.
Aangenomen het beroep van Hilver-
sum-c. als missionair predikant voor
Transvaal: L. Floor jr. te Almelo.
KLEUR OP DE WANGEN MET
SARCO GLOBINE
het bloedvormend
krachttonicum. Uw kind
weer levensblij en ge
zond omdat Sarco Glo-
bine alle stoffen bevat
die voor een goede op
bouw van het bloed
noodzakelijk zijn.
Voor kinderen tot 12 Jaar
alleen In vloeibare vorm
