Klassieke muziek
in V.S. pas laat
op het t.v.-scherm
VANDAAG
MORGEN
Pearl Harbour-Hiroshima
voorlichtende documentaire
WITTE KRUIS
procent
rente Uw geld bewaren
De Twentsche Bank
ZATERDAG -1 MAART 1961
PROVINCIALE Z E EU W S E COURANT
Alleen
plaatselijk
Zowel ingewijden als kijkers
zijn het er onderling nog niet
over eens, of klassieke mu
ziekprogramma's geschikt
zijn voor televisie. De een
vindt dit medium bij uitstek
geschikt om een ongekend
groot publiek concerten voor
te zetten, de ander acht con
certen juist uit televisie-oog
punt ondingen.
De grote netwerker? In de Verenig
de Staten schijnen om allerlei
wellicht ook commerciële rede
nen meer naar het laatste stand
punt over te hellen. Het behoort
althans tot de uitzonderingen als
klassieke muziek in zogenaamde
coast to coast"-programma wordt
uitgezonden.
Toscanini
Toch moet men nu ook weer niet
denken, dat de Amerikanen 111 dit
opzicht voor 100 procent a-cultu
reel zijn. In 1944, toen wij in Ne
derland bij het licht van oliepitjes
naar lege. borden zaten te kijken,
richtten de Amerikanen hun blik
op het televisiescherm, waar voor
het eerst Arturo Toscanini en het
N.B.C.-symfonieorkest te zien wa
ren. Dat was in de film „Hymn of
the' nations", die na de oorlog ook
in de Nederlandse bioscopen heeft
gedraaid en die indertijd op ons
een diepe inruk heeft gemaakt. De
ze gefilmde telèvisieprimeur werd
pas in 1948 door een rechtstreekse
gevolgd, toen Arturo Toscanini
weer met liet N.B.C. symfonieor
kest op de beeldbuis kwam in een
uitzending uit .de Carnegie Hall in
New York. Maar wat de grote
netwerken betreftJs het nooit tot
geregelde concerttïïtzendingen ge
komen.
ruimte nodig- en de baüetten, die
op de televisie worden vertoond,
worden tevoren aan ingrijpende
herchoreografie onderworpen.
Daarom ziet men in Amerika een
grote toekomst voor de expressio
nistische en abstracte dans. Voor
al Jerome Robbing met zijn gezel
schap „Ballets U.S.A." heeft in dit
opzicht opmerkelijke successen ge
oogst.
De V.P.R.O.-televisie wijdt van
avond voor de derde maal een ge
deelte van de uitzending aan De
Dansonder regie van Joès
O duf re. De foto toont Jaap Flier
en Willy de la Bije in een scène
van dit. vrrtnrnmmm
Fred Kaps in
nationaal
programma
De Nederlandse televisie zal
op 1 mei ter gelegenheid van
de verjaardag van de ko
ningin een nationaal pro
gramma uitzenden. Hiervoor
zal Dick van Bommel een
amusementsprogramma in
elkaar zetten dat tevens als
Nederlandse inzending naar
het internationale televisie-
festival in liet, Zwitserse
Montreux gaat.
Van Bommel heeft alleen nog
maar de grote lijnen van dit pro-
gTamma opgesteld en gaat er zich
de volgende week helemaal op
werpen, zoals hij ons vertelde. Ze
ker is ih ieder geval dat de gooche
laar Fred Kaps de verschillende
onderdelen aan elkaar zal praten
en goochélen. Verder zullen de
pantomime-speler Rob Van Reyn,
en. Bueno de Masqiiita in het 1 niei-
programma optreden.
Plaatselijk
riaatselijke zenders daarentegen
besteedden wel veel zendtijd, zelfs
de duurste in de avonduren, aan
klassieke muziek. De bekendste
serie is die van het New York Phil
harmonic onder leiding van Leo
nard Bernstein, waarvan de eerste
uitzending in januari '58 plaats
vond. Van het begin af aan is déze
serie een groot succes geweest, al
outveïuzen velen zich niet dat de
visuele aantrekkelijkheid van
Bernstein in niet geringe mate oor
zaak van dit grote succes is.
Vooral als dirigent van de jeugd-
concerten van de New York Phil
harmonic ne.emt hij een bijzondere
plaats in. Bernstein heeft er een
speciale slag van de aandacht van
de jeugdige kijkers vast te houden,
als hij een inleiding geeft tot de
muziek, die zijn orkest zal gaan
spelen. Maai' 00k Bernstein weet
maai- al te goed, dat hij de aan
dacht nifet te lang kan trekken en
slechts bij uitzondering speelt hij
aan één stuk een werk van meer
dan de gemiddelde lengte.
Variété
Typisch Amerikaans zijn ook de
variétéprogramma's, waarin men
naast acrobaten, jazzmusici e.d.
ook wereldberoemde klassieke ar
tiesten laat optreden, zoals Reuate
Tebaldi, Richard Tucker, Jerome
Hines, Maria Gallas en Isaac
Stern.
Op operagebied heeft de N.B.C. wel
zijn sporen verdiend. De N.B.C.
Opera Company heeft sinds 1949,
toen de proefuitzendingen begon
nen, baanbrekend werk verricht.
Dit gezelschap heeft 25 opera's
pasklaar gemaakt voor de betrek
kelijk kleine ensceneringen, die de
beeldbuis toelaat.
Ballet
Ook balletuitzendingen tracht men
aan het kleine scherm aan te pas
sen. De dansers hebben nu eenmaal
RADIO- EN T.V.-RUBRIEK
TELEVISIE Vanavond is het
dan zover na bijna een jaar van
liet scherm te zijn verstoten komt
Wim lbo weer op de beeldbuis en
hij heeft een groot deel van zijn
achterban meegenomen. Officieel
staat alleen Mieke Verstraete aan
gekondigd als medewerkster aan
het programma. Dat moest wel,
omdat zij volgens de titel „Bla
dert in het plakboek van Wim
lbo". Maar als wij wel zijn inge
licht de V.P.R.O. en Wim lbo
zwijgen er in alle talen over
kom ook Hetty Blok, Kees Brusse
en Sophie Stein aan dit bladeren te
pas. De uitzending begint om lialf
tien.
Daarvoor wordt 111 de serie Bouw
meesters der cultuur, een portret
gegeven van het echtpaar Pierre
en Marie Curie, brengt Joes Odufre
zijn derde „Inleiding tot de dans"
op het scherm en presenteert Si
mon van Collem zijn oude draai-
doos, waarin men dit keer o.a. naar
de befaamde thriller „Dr. Jekyll en
mr. Hyd" kan kijken.
Met reporter Jef Boschmans als
gids brengt de Vlaamse televisie
om zeven uur een bezoek aan de
haven Antwerpen. Dit program
ma zal gewijd zijn aan het tien
jarenplan van Antwerpen.
Na Paul van de Velde's „Wie 3s
AiW^VWVWSWVVVNAAfVW
oren, yew ew
sclxrtjvew
wfe?" volgt om negen uur in het
Vlaamse televisieprogramma „Ont
dek de ster". Om kwart voor tien
een Eurovisiereportage van de ijs-
hockeywedstrijd Rusland-Zweden
in Lausanne om het wereldkam
pioenschap. Dc Quiz „Tien jaar
wereldgebeuren" komt om half elf
aan bod.
RADIO Om vijf uur in het
VARA-programma (Hilversum I)
de radio jazzclub van Michiel A. de
Ruyter. Om vijf over acht „Week
uit —j week in" en om half tien
Malairoo-melange met Francisca
Deschamps en Frans Wanders.
Over de andere zender worden in
het KRO-programma om half ze
ven herinneringen aan Mario Lan
za opgehaald. „Tierelantijnen"
komt zoals gebruikelijk om tien
over negen voor de microfoon.
Operazanger Jan Duiveman gaat
regisseren bij N.C.R.V.-televisie
De operazanger Jan Duiveman is benoemd tot regisseur voor dra
matische kunst hij de N.C.R.V.-televisie. Hij zal. zich voornamelijk
bezighouden met opera-uitzendingen. Jan Duiveman werd op 1 fe
bruari 1919 in Den Haag geboren. Op de Haagse kweekschool kreeg
hij de eerste zanglessen. Later studeerde hij bij Willem Ravelli en
na de oorlog bij J. W. Hofstra.
In de meidagen van 1940 heeft hij in de Betuwe tegen de Duitsers
gevochten op grond waarvan hij in mei 1943 in krijgsgevangenschap
had moeten terugkeren. Hij is toen echter ondergedoken, aanvan
kelijk als assistent van een arts en sinds 1944 als lid van het koor
der inmiddels opgerichte Nederlandse Opera te Amsterdam. Onmid
dellijk na de oorlog kwam hij bij het kamerkoor van Felix de Nobel.
In 1947 keerde hij tei'ug naar de Nederlandse Opera, maar nu als
solist. Vier jaar later trok hij voor een langdurige studiereis naar
Amerika, waar hij o.a. heeft samengewerkt met dr. M. Lert, die
voor 1933 regisseur van de Bayreuther Festspiele is geweest en
daarna acht jaar verbonden was aan de Metropolitan Opera in New
York.
Na zijn terugkeer in Nederland ging Jan Duiveman als solist naai
de Utrechtse Opera, die via „De Nederlandse Reisopera." werd om
gesmeed tot Forum met Enschede als standplaats. Bij dit gezel
schap zong Jan Duiveman niet alleen een groot aantal baspartijen,
maar trad hij ook meermalen op als assistent-regisseur. Hij heeft
ook verschillende rollen vervuld in opera's die op het scherm wer
den gebracht, zoals „Der Zar und der Zimmerman", de prinses en
de varkenshoedster van Jan Mul. Het laatst speelde en zong hij
Osmin in „Die Entfuehrung aus des Serail" van Mozart.
Jan Duiveman zal zijn nieuwe functie 15 augustus aanvaarden.
T elevisie
De Nederlandse televisie geeft
om acht uur „School voor volwas
senen", om kwart voor negen
,De strijd tegen het onrecht" 0111
tien over negen het Kunstmaan
orkest en om tien uur „Sport in
beeld". De .Vlaamse televisie
houdt het 0111 half negen.bij „Ont
dek de ster.
Radio
De Nederlandse radio houdt liet
bij luisterspelen: „Zwart" over
Hilversum n 0111 negen uur en
over de andere zender om vijf
voor half tien. ,Het dunne alibi".
Zo maar een aardig
plaatje van Joke Jans-
sens, die slechts nu en dan
via de ether te beluisteren
is. Ze is omroepster van
de KR.O., maar verschijnt
slechts incidenteel voor de
microfoon.
T.V. IN OPERATIEKAMER
Een Britse onderneming heeft
meegedeeld, een nieuwe televisie-
camera te hebben geconstrueerd,
die In 6taat is „rond té kijken" in
een buis van zeven en een halve
cetimeter doorsnee.
De nieuwe t.v.-camera heeft een
dikte van zeven-en-een-halve centi
meter en een lengte van 22.5 centi
meter. De camera zou gemonteerd
kunnen worden in de lamp boven 1
een operatie tafel en zodoende stu- 1
denten in de gelegenheid stellen de j
operatie te volgen, zonder dat de
chirurg of de andere medici gehin-
derd worden door omvangrijke ap- j
paratuur.
Experimentele wijziging
begin bioscoopweek
(Van onze correspondent)
Een tweetal grote concerns van bio- i
scooptheaters zal in het voor-jaar star- j
ten met een proef om in enkele van
liun theaters de „bioscoopweek" op
donderdag te laten beginnen. Dit zou
dan de verwezenlijking betekenen van 1
een oud plan.
Men heeft het namelijk reeds lang als
een bezwaar gevoeld, dat tussen een
première op vrijdag en de zaterdagse
bioscoopavond, waarvoor vaak de keu
ze wordt gemaakt op grond van de re
censies, een te korte tijdsspanne ligt.
De invoering van de vijfdaagse werk
week heeft dit plan nieuw leven inge
blazen. Het is namelijk niet onwaar
schijnlijk dat de vrije zaterdag het
massale bioscoopbezoek van de zater
dag- naar de vrijdagavond zal doen
verschuiven. Voorlopig blijft het bij
een proef in Amsterdam, Den Haag en
Rotterdam waarbij slechts enkele bio
scopen betrokken zijn.
Nieuw onderzoek
Dode Zee-rollen
Op 12 maart zal opnieuw een archeo
logische expeditie eeu onderzoek in
stellen in de holen rond de Dode Zee.
Aan deze grootscheepse actie zullen
150 vrijwilligers uit alle delen van het
land deelnemen.
Vermoed wordt dat deze holen in de
wildernis van Judea nog 'meer boek
rollen en oude relieken van historische
en -religieuze betekenis bevatten. Een
van de te onderzoeken grotten is de
„Grot van de Vrees". De expeditie,
die zestien dagen zal duren, wordt ge
leid door dezelfde Israëlische experts
die achttien eeuwen oude brieven van
de laatste „president" van Israël Bar
Kochba, hebben gevonden.
(Advertentie)
FILMS IN ZEELAND
Boeiende levenshistorie
van gangster Al Capone
GRAND (Goes) vertoont dit
weekeinde een film over de
strijd in de Pacific, die is sa
mengesteld uit films, afkomstig'
uit zowel Amerikaanse als Ja
panse archieven. Het drama
van Pearl Harbour en liet ver
schrikkelijke einde van de oor
log in het Verre Oosten met de
atoombom op Japan, zijn bepa
lend voor deze film, die dan ook
de titel „Pearl Harbour-Hiro
shima" kreeg. De documentaire
is voorzien van Nederlands
commentaar.
Pe legendarische gangsterfiguur Al
Capone, die in de twintiger jaren cle
Verenigde Staten onveilig maakte, is
de, hoofdfiguur van een unieke mis
daadfilm, die thans in Electro (Mid
delburg) vertoond wordt. „AI Capo
ne, dictator van de onderwereld" is
in .zoverre verschillend van de ge
wone gangsterfilm, dat regisseur Ri-
chard Wilson zijn film opbouwde
naar feitenmateriaal, terwijl hij zijn
fantasie beteugelde door slechts een
figuur in het verhaal onder te bren
gen die nimmer heeft bestaan. Dat
is de weduwe van een van Al Capo-
ne's slachtoffers. Alle andere misda
digers en politiemannen hebben wer
kelijk geleefd.
De titelrol wordt gespeeld door Rod
Advertentie)
Steiger, die door de niake-up kunste
naars, waarover Hollywood beschikt,
:n een tweede Al Capone veranderd
s. Steiger heeft zich intens verdiept
in het levensverhaal van de meest
bekende misdadiger uit Amerika's
historie en stelt clan ook niet teleur
in zijn spel.
Naast Al Capone posteerde regis
seur Wilson voorts diens adjudan
ten en tegenstanders, leden van
andere, concurrerende gangs en
politiemannen. Bovendien is er
dan de vriendin van de gangster,
commandant Maureen (Fay
Spain). De uitstekende fotografie
geeft met de muziek jazzmelo-
dieën iri de stijl van de twintiger
jaren de typische sfeer van de
tijd waarin deze film speelt weer.
De jaren waarin straatgevechten
tussen gangsters in Chicago aan
de orde van de dag waren en in
woners van deze wereldstad in de
rest van Amerika met achterdocht
werden bekeken. Aan dit alles le
verde Al Capone een flinke bijdra
ge en hoe hij het deed kan men
nu dus zien in Electro.
City (Middelburg) draait de Duitse
film „De kinderrechter" met Heinz
Rühmann in cle belangrijkste rol. We
bespraken deze film over een kinder
vriend in toga reeds eerder evenals
„Ik heb gezondigd", Alhambra (Vlis-
Dohderdagavond vond in Am
sterdam de wereldpremière
plaats van de nieuwe Neder
landse speelfilm ..Het, Mes".
Een fotograaf, die bij deze
feestelijke gebeurtenis aanwe
zig was, knipte voor dé aan
vang van de voorstelling de
beide- hoofdrolvertolkertjes
Reitze van der Linden en Ma
rie-Louise Vïdec bij een aan
kondiging van hun film.
sïngen). De laatste rolprent handelt
over een non. die verliefd wordt op
een Engelse officier en daarvoor het
klooster verlaat. Het verhaal speelt
in Spanje en is goed voorzien van
couleur locale en doorspekt met sen
sationele „mystieke" scènes.
„Nacht der vergelding" is niet hele
maal een western, maar ademt wel
de sfeer van dit genre. Een groep
houthakkers en een grootgrondbez.it-
ster, die niet elkaar in conflict raken
zorgen voor de opwinding. Jeanne
Crain speelt de rol van de dame in
kwestie. Alan Ladd zien we in Luxor
(Vlissingen) als de leider van de
houthakkersploeg, die zoals ieder ra
den kan voor niets wijkt, behalve
voor de charmes van zijn tegenstand
ster.
Advertentie
DE -Échte, PIJNSTILLER
Een maand gaat sne! voorbij! Neem
de angst voor nare dagen weg door
Witte Kruis in huis
te nemen.
tabletten, poeders
of cachets.
Utrechtse jongen was naar
Duitsland gelift
De Utrechtse scholier Rïnze Visser,
die sinds een week spoorloos was, be
vindt zich in Duitsland.
Hij was liftend naar Recklinghausen
gereisd, waar kennissen van de fami
lie Visser wonen. Zijn vader zal hem
vandaag terughalen.
tot max. f. 25.000.-,
op een depositoboekje
bij De Twentsche Bank
is gemakkelijk en rentegevend.
U kunt de bedragen ook
per giro storten.
160 kantoren Nederland
in *T variaties:
Rijstebloem
Bordklaar
Tarwebloem
Tarwegries