Den Haag meent: Tengkoe komt
weer over Nieuw-Guinea praten
Tekort Socrates voor
een vijfde gedekt
De zendingsarbeid vraagt een
internationale instelling
ZATERDAG 4 MAART 1961
P li OVINCIALE ZEEUWSE COURANT
S
MINISTER LUNS WELLICHT NAAR V.N.
Mogelijkheid van Aziatisch
verzoek instelling van een
V.N.-commissie Nieuw-Guinea
die o.m. langs Washington, Londen j
en Bonn voert, heeft men speciale be
langstelling. Verwacht wordt dat I
minister Luns persoonlijk met de re- I
geringsleiders van Amerika, Enge- I
land en Wrest-Duitsland voor het be- I
zoek van Soekarno over de kwestie I
j Nieuw-Guinea nogmaals zal hebben j
gesproken.
(Van onze Haagse redactie.)
In politieke kringen in Den Haag acht men het niet onmogelijk
dat de Nederlandse minister van buitenlandse zaken, mr. J.
M. H. A. Luns, in de loop van de volgende week naar New York
zal vertrekken, waar 7 maart de assemblee van de Verenigde
Naties weer zal bijeenkomen. Een woordvoerder van het mi
nisterie deelde mee dat de minister beslist niet rechtstreeks van
Genève uit naar Amerika zal vliegen. Indien de minister de zit
ting van de assemblee zal bijwonen, waartoe hij thans nog geen
beslissing heeft genomen, zal dat toch niet van het begin af
zijn, zo zei hij. In genoemde kringen acht men het namelijk
waarschijnlijk dat de minister rekening houdt met een mogelijk
verzoek van Aziatische zijde in de assemblee voor de vorming
van een V.N.-commissie, die in Nieuw-Guinea poolshoogte zal
kunnen gaan nemen.
Men baseert deze verwachting- op de
diplomatieke beweeglijkheid die op
vele plaatsen rond het probleempunt
Nieuw-Guinea is te constateren. Ver
moedens worden geuit over het on
derhoud dat de Australische premier
Menzies met president Kennedy
heeft gehad en over het gesprek dat
de Australische premier vervolgens
in Zwitserland met minister Luns
voerde. Positieve mededelingen over
deze gesprekken werden niet gedaan.
Dat Nieuw-Guinea het hoofdonder
werp van gespi-ek is geweest, staat
evenwel vast.
I)at op de ministersconferentie van
hot gemenebest, die volgende week
in Londen zal worden gehouden, ook
Nieuw-Guinea ter sprake zal komen,
ligt eveneens voor de hand, aange
zien zowel premier Menzies als zijn
ambtgenoot a an Malakka, tengkoe
Ahdool Rahman, aan deze conferen
tie zal deelnemen.
men thans sterk de aandacht gericht
op alle diplomatieke bewegingen rond
Nieuw-Guinea.
Ook voor de komende wereldreis van
de Indonesische president Soekarno,
Prinses Irene skiede met
enkele prinsen
H.K.H. prinses Irene neemt elke ge
legenheid waar om in de laatste dagen
van haar vakantie in de Oostenrijkse
wintersportplaats St. Anton te skiën.
Vrijdag beoefende zij haar geliefde
sport op de hellingen van de Glazig,
ondanks mist en sneeuwstormen. De
gehele ochtend van half tien tot een
uur 's middags was zij aan het skiën
in gezelschap van een prins Von Ho-
hemohe, prins Max van Beieren en
prins Charles van Luxemburg.
Ook prins Bernhard oefende op de
zelfde helling ln gezelschap van de
leider van de ski-school van Sankt
Anton, Rudi Malt.
Met de mogelijkheid dal premier
Rahman een bezoek aan Den Haag-
zal brengen, wordt rekening gehou-
BANK VERLIEST 3 MILJOEN
Crediteuren ontevreden
IER WIJL 104 voorlopig er-
hm i-LL 'j kehde schuldeisers aanspraak
Mogelijkheid mafcen 0p een totaalbedrag
van 2.519.914,50, wordt mede-
gedeeld, dat er voorlopig slechts
den. Drie" maanden geleden stelde "hij f 120.188-70 is te verdelen. Dit
dit „eventuele bezoek" in het voor- j vvas t]P situatie, zoals die vrij-
uitzicht. Een definitief bericht over
<le komst van de tengkoe heeft bui- dagniorgeil ontstond tijdens de
teniandse zaken in Den Haag even- verificatievergadering van de
m&g'Stó." *er<""' 10 "erd ons curatoren, in hot faillissement
Socrates- in het paleis van jus-
Dlplomaticke waarnemers zien ln
liet feit dat minister Luns zondag
5 maart terugkeert uit Genève en
dat hij zeker niet voor het eind
van de week naar New York zal
vertrekken, een duidelijke moge
lijkheid voor een nieuw gesprek
tussen Nederlandse bewindslieden
on de heer Rahman, die, zoals
men weet, enige maanden geleden
een bemiddelingspoging tussen
Nederland en Indonesië inzake
Nieuw-Guinea deed.
Belangstelling
Het zal vooral afhangen van de deel
neming van andere ministers van
buitenlandse zaken aan de bijeen
komst van de V.N.-assemblee, of mi
nister Luns zal besluiten naar New
York te gaan. In Den Haag heeft
KORTE PREDIKATIE
DE WARE HOGEPRIESTER.
„Daar wij nu een grote hoge
priester hebben, die de heme
len is doorgegaan. Jezus de
Zoon van God, laten wij aan:
die belijdenis vasthouden".
Hebr. if l!f.
Het is een beslissend ogenblilc als .Je
zus voor Kajafas, de hogepriester
verschijnt, voordat Hij de kruisberg
bestijgt, waar Hij nis het Paaslam
zou worden geslacht. Kajafas moet
als hogepriester het paaslam onder
zoeken. omdat de wet uitdrukkelijk
voorschreef, dat het volkomen moest
zijn en dat er geen enkel gebrek aan
mocht wezen, is het niet opmerkelijk,
dat we hierover lezen, hoe men een
vals getuigenis tegen Jezus trachtte
te vinden, om Hem ter dood te bren
gen, „maar zij vonden er geenhoe
wel er vele. valse getuigen optraden".
Hoe is de hogepriester van dat ge
weldige jaar, die eens per jaar ver
zoening doet voor zijn volk met het
bloed van een dier, onwetend bezig ln
het uitoefenen van zijn ambt het Lam
Gods te onderzoeken, dat de zonden
der wereld zou wegnemen. Hij heeft
het ten dode overgeleverd hoewel en
omdat hij het onberispelijk vond.
Eindelijk doet Kajafas nog meer.
Naar de eigenaardige beeldspraak
van de Bijbel is de Heer niet enkel
het Paaslam, maar tegelijk de ware
Hogepriester, die niet een vreemd of
fer brengt, maar zichzelf ten dode
wijdt. Zijn offer betekent tegelijker
tijd, dat de laatste hogepriester uit
het huis van Aaron, aan het eind van
zijn ambt is gekomen. Kajafas moet
zijn ■riants afslaan. Als de Heer ver
klaart. dat Hij is de Christus, de
Zoo" rn.n de levende God, dan scheurt
de hogepriester, in echte verontwaar-
iliarr.g zijn kleed. Op deze manier
uitte lm oosterling zijn ergernis. Al
leen ile hogepriester mag dit niet
doen. Hij mag zijn hoofd niet ontblo
ten rn zii» klederen niet scheuren.
Als hij het toch doet. dun scheurt hij
ni"t alleen zijn ambtsgewaad, maar
nol: -ijn ambt. Hii heeft zijn laatste
plicht onwetend - volbracht. Hij
mag nog triomferen als straks zijn
grole tegenstander aan het kruis be
zwijk'.. hef is uit met hem. de we
reld li er ff voortaan een andere de
■ware hogepriester, die zelf het lam
VPS-
Wissenlcerkc. W. KOOLE.
titïe te Amsterdam. Vier maan
tien nadat de N.V. Socrates fail
liet; was verklaard, werd het
financiële debacle van deze
bouw- en handelsmaatschappij
van de miljoengoochelaar Nic.
den Besten in nuchtere cij
fers en voorbeelden vertaald.
Voor de ter beschikking staande gel
den komen alleen de preferente
schuldeisers in aanmerking. Zij eisen
samen een bedrag van ruim een mil
joen. Curator mr. C. D. van Vliet
deelde mede. dat voor de concur
rente vorderingen niets beschikbaar
zal zijn.
Voorts kondigde hij aan, dat de
directie van de Amsterdamse
Bank. waarmee in januari een
overeenkomst werd gesloten, vol
gens welke alle aan de bank ver
bonden roerende en onroerende
goederen haar in eigendom zullen
worden overgadragen, bereid is
gevonden 'n bedrag van 300.000
aan de curatoren ter beschikking-
te stellen ter bestrijding van de
faillissementskosten en voor een
aanvullende uitkering aan credi-
t leuren. Bepaald is, dat de fiscus
hierin niet zal meedelen.
In verband met genoemde overeen
komst waren de vorderingen van de
Bank met uitzondering van een door
cessie verkregen vordering niet ter
verificatie aangemeld.
Mr. Van Vliet deelde nog mede, dat
de liquidatie van het aan de bank
overgedragen onroerend goed nage
noeg is voltooid, „er zijn goede prij
zen gemaakt", zo voegde hij er aan
toe, „maar liet gecalculeerde ver
lies van de Amsterdamse Bank be
draagt desondanks ongeveer drie mil
joen gulden".
Ten aanzien van de vorderingen van
de belastingdienst, die donderdag
nog een aanslag indiende van
1.753.000, zei de heer Van Vliet,
dat de curatoren hierover met de
belastinginspectie in onderhandeling
zijn. De in de afgelopen jaren tot
een totaal bedrag van bijna een mil
joen gulden opgelegde aanslagen ge
schiedden ambtshalve. Dit achten de
curatoren niet reëel, aangezien daar
bij geen rekening is gehouden met
de enorme verliezen van de N.V.
Socrates, die in de afgelopen vijf
jaar 6.960.000 hebben bedragen.
Incident
Er werd op voorstel van de raads
man van de vroegere compagnon
van Nic. den Besten, de betwiste
schuldeiser W. van Meggelen, ten
slotte nog een commissie van cre
diteuren benoemd, omdat enkele
crediteuren onder meer van me
ning waren, dat de Amsterdamse
Bank teveel is bevoordeeld.
De verificatievergadering, die ook
werd bijgewoond door de officier
van justitie, mr. J. F. Hartsuiker,
en de gedetineerde Socrates-direc-
teur Nic. den Besten, werd geleid
door rechter-commissaris mr. J. C.
van der Esch. Bij het voorlezen van
de lijst van voorlopig erkende vorde
ringen, waarbij Nic. den Besten en
zijn raadsman nu-W. B, Wieringa
enkele posten betwistten, ontstond
een incident. Een van de crediteu
ren, die al eerder opmerkingen had
gemaakt, zonder het woord te heb
ben gevraagd, wérd bij een nieuwe
interruptie uit de zaal verwijderd.!
Mr. Wieringa en de heer Den Bes
ten protesteerden voorts tegen het
feit, dat zij de vorderingen moeilijk
konden beoordelen, omdat zij de lijst
niet vooraf ter inzage hebben ge
had.
Na de verificatievergadering van
Socrates werden nog die van de
eveneens gefailleerde dochteron
dernemingen Interdus, Neodus en
Cocleco gehouden.
Deze foto van het Nederlands ko
ninklijk paar is gemaakt naar
aanleiding van het twaalf-en-een-
ha If-jarig regeringsjubileum van
H.M, Koningin Juliana a.s. maan
dag.
(Foto Mux Koot)
Ceylon weigert „Utrecht"
bunkerfaciiiteiten
(Van onze Haagse redactie)
Naar eerst thans is bekend geworden,
heeft de regering van Ceylon gewei
gerd de torpedobootjager Utrecht
die op weg is om in Nieuw-Guinea
de jager Amsterdam af te lossen,
in de haven Colombo bunkerfaciiitei
ten te verlenen. Als motief voor de
ze weigering werd het Ncderlands-
fntloiiesisehe geschil over Nieuw-
Guinea opgegeven.
Luns en Menzies
spraken weer
over Nieuw-Guinea
De Australische premier, Robert G.
Menzies, en de Nederlandse minister
van buitenlandse zaken, mr. J. M. A.
II. Luns, hebben vrijdag in Genève
van gedachten gewisseld over de spau-
ning rond Nieuw-Guinea.
In kringen van waarnemers werd ge
zegd, uat in Australië steeds meer
vrees ontstaat, dat Indonesië een oor
log zal ontketenen, dooi- een inval te
doen op Nederlands Nieuw-Guinea.
Zowel de heer Luns als de Australi
sche bewindsman, weigerde iets te
zeggen over de bespreking. „Ik heb
werkelijk niets te zeggen", aldus mr.
Luns. „Ik heb alleen een gezellig
praatje gemaakt met mijn oudé vriend
Menzies. Dat is alles wat ik kan zeg
gen".
Dr. A. F. Portielje wordt
woensdag 75 jaar
Woensdag 8 maart hoopt dr. A. F'.
Portielje te Bennehroek, die geduren
de 46 jaar in Art is is werkzaam ge
weest als inspecteur van de levende
have en als hoofd van de afdeling
voorlichting, zijn 75ste verjaardag te
In het Amsterdamse City-theater
is de wereldpremière gegeven van
de Nederlandse speelfilm „Het
Mes", die in opdracht van de Ne
derlandse filmproduktie maat
schappij door Fons Rademakers is
gemaakt. „Het. Mes" is gebaseerd
op een verhaal van de Vlaamse
schrijver Hugo Claus, die zelf hel
filmscenario schreef. Foto: een
gejuich ging op in de zaaltoen
Fons Rademakers zijn beide
hoofdrolspelers, de dertienjarige
Marie-Louise Videc uit Brunssitm
n de veertienjarige Reitze van
der Linden uit Amsterdam aan de
toeschomvers voorstelde.
STEMMEN UIT DE KERKEN
Medeleven met dit kerkewerk is niet
eenvoudiger, maar niet minder boeiend
Het Wereldgebeuren
Troef-aas
Bij het nieuws over de onderhan
delingen tussen Frankrijk en Al
i gerije. al of niet via Bourguiba,
is de naam van één Algerijnse „re
bel" nog niet genoemd. En toch
speelt hij een veel belangrijker rol
in het politieke Algeiijc-drama dan
bijvoorbeeld Ferhat Abbas. Het is
tot nu toe een rol achter de scher
men gebleven: beter gezegd; een rol
achter de tralies. Want achter de
dikke muren van het Franse fort-ei
landje Aix zit Ben Bella, toegewijd
strijder voor een vrij Algerije en vi
ce-premier in het kabinet van de lei
der der Algerijnse opstand. Abbas.
AI meer dan vier jaar zit Bella tus
sen vier muren maar achter alle on
derhandelingen staat zijn figuur.
Vanwege zijn dappere houding in liet
Franse leger gedurende de oorlogs
jaren was Bella, gedecoreerd met
hoge onderscheidingen, al een legen
de in Algerije. Toen hij zich boven-,
j dien aansloot bij de strijd voor een
vrij Algerije, werd zijn populariteit
grenzeloos. Wat Frankrijk heeft
gehoopt, gebeurde niet: de roem van
Bella is niet geslonken, noch terwijl
hij in Parijse gevangenissen op zijn
vonnis wachtte, noch tijdens zijn ver
banning op Aix,
Na de oorlog was Ben Bella, die
dit jaar 45 wordt, lid van de be
weging voor democratische vrij
heden in Algerije en later lid van
de Algerijnse volkspartij. In 1949
organiseerde Ben Bella een gewa
pende overval op een Franse post.
Van dat ogenblik af was hij voor de
Fransen vogelvrij. Van Cairo uit
nam hij steeds actiever deel aan de
strijd van Ferhat Abbas. die hem als
beloning voor zijn trouw opnam in
zijn „kabinet", ln oktober 1956
maakte een groep Algerijnse op
standelingen een tocht per vliegtuig.
Zij kwamen boven Frans gebied in de
strook rond de Middellandse Zee.
Franse jagers brachten het vliegtuig
tot dalen. Was het verraad van
Fransgezinde Algerijnen of puur ge
luk dat uit het vliegtuig onder ande
ren Ben Bella kwbm Hoe het ook
zij. Ben Bella verdween achter de
deuren van de Parijse gevangenis,
die men eeuwen geleden de laconieke
naam Santé (gezondheid) had gege
ven. Een jaar of wat later verleende
president De Gaulle op grote schaal
amnestie. Zo kregen Ben Bella
en zijn medepassagiers uit het
neergehaalde vliegtuig overplaatsing
naar een eilandje. Daar wonen ze
nu al weer anderhalf jaar in een
zwaar bewaakt fort, verstoken van
alle nieuws, alleen maar met de
hoop dat vhun gevangenschap geen
levenslang zal worden.
De Gaulle heeft voor een moeilijke
beslissing gestaan. Er waren
stemmen in de Franse regering
die de president wilden bewe
gen Ben Bella vrij te laten. Dat zou
echter een aanmerkelijke verster
king zijn van het zg. Algerijnse be
vrijdingsfront. Een continueren van
de gevangenschap maakt echter de
figuur van Ben Bella voor de Alge
rijnen interessanter. De Gaulle heeft
voor het laatste gekozen, zij het dat
Ben Bella in zijn verbanningsoord
een speciale behandeling kreeg. Het
regime werd wat verlicht. Bij de
eerste onderhandelingen in Melun
tussen Fransen en „vrije" Algerijen
had Abbas Ben Bella aangewezen als
hoofd van de groep onderhandelaars.
Een positie die er mede toe bijdroeg
dat van Melun geen enkel resultaat
overbleef.
Het staat wel vast. al is de naam
in een officieel communiqué
niet genoemd, dat toen Bour
guiba en De Gaulle onder vier ogen
spraken, ook de naam van Ben Bel
la is genoemd. Bourruiba zal het lot
van zijn med^-'mo' <ï-Afrikaan ter
harte gaan en hij zal de Franse pre
sident hebben <*<<wezen od de prach
tige staat van dienst van Bella in het
vrije Franse leger, dat als opperbe
velhebber de man had die nu "het lot
van Ben Bella in handen heeft.
Ferhat Abbas heeft nu nog geen on
derhandelaar aangewezen, die hem
eventueel in een gesprek niet De
Gaulle zal kunnen vervangen. Ver
wacht wordt dat Abbas hiervoor Ben
Bella zal kiezen. Met een vice-pre
mier achter tralies zal Abbas zeker
geen rechtstreekse onderhandelingen
met de Fransen bee innen. Vrijdag
middag meldde een Duits persbureau
dat er een druk verkeer Frankrijk-
Aix vice versa was. Veel ambtenaren
en hoge officieren bezochten het fort.
Waarvoor? Zou het zijn dat men Ben
Bella voorbereidt voor zijn komende
taak? Dat men hem van de Franse
visie enigermate denkt te kunnen
overtuigen? Dat zal niet meevallen.
Want vijf jaar gevangenschap wor
den niet licht vergeten. Bella is in
het Frans-Algerijnse spel een be-
langrijke kaart, zo niet troef-aas.
Onlangs is ergens in liet oosten van ons land een zendingsarts officieel
uitgezonden. Dat- gebeurde natuurlijk in een kerkdienst. Aan het einde
daarvan heeft ook hij een kort woord tot de gemeente gezegd en daarin
vroeg lilj„Weet. U dat er van de ruim 'Z\ j miljard mensen op deze aarde
er nog 2 miljard het bevrijdende Evangelie van Jezus Christus de Heer,
niet hebben gehoord?" Hij vroeg er bij: „Maakt dat U ook onrustig?"
Dat is de nuchtere, zakelijke werkelijkheid. Zo'n paar cijfers stellen ons
ineens middenin de situatie waarin al de kerken die er maar zijn, geza
menlijk staan in de wereld van nu. Wanneer wij de kerk en liet Evangelie
een goed hart toedragen, moeten deze cijfers ons inderdaad onrustig ma
ken. En dat zal nog meer het geval zijn wanneer we bedenken: le dat het
christendom bij velen van dit </2 miljard een uitgeholde zaak is; 2e dat dit
christendom in zichzelf verdeeld is; 3e dat de bevolking van de niet-
„ehristelijke" landen veel en veel sneller groeit, zodat we redelijk mogen
aannemen dat de verhoudingen na een mensenleeftijd nog vel ongunstiger
zullen liggen dan nu reeds het geval is.
Wij mogen in onze onkunde dan wél
eens de gedachte hebben gehad, dat
het Evangelie zo langzamerhand was
uitgedragen tot aan de einden der
aarde en dat nagenoeg ieder mens
daarmee in aanraking zou kunnen
komen die cijfers doen ons zien
dat dit een illusie is. Er is voor de
kerken, die het zendingswerk drijven
waartoe zijn ze anders geroe-
Evangelie nog genoeg te doen in
deze wereld. We zouden er aan wil
len toevoegen dat er haast bij is. Nu
krijgen ze nog de gelegenheid, en wie
weet hoe spoedig het op menig ter
rein afgelopen is. In Egypte, om een
voorbeeld te noemen, zal, zoals mo
menteel de verhoudingen liggen, geen
enkele zending meer de gelegenheid
krijgen om nieuw werk te be;
dhn tot'hel Uitdragen van het I Het; oude. dat er was, \vo
meer in zijn mogelijkheden inge
snoerd. We kunnen ook kijken naar
Indonesië, waarover we vanaf onze
jeugd hebben gehoord. De zending,
'voor zover die vanuit de kerken in
ons land gebeurde, was bijna geheel
gericht op het vroegere koloniale ge
bied in Azië.
Het is er nu zo. dat de situatie
jaar na jaar moeilijker wordt. In
dat grote gebied werken nu nog
19 hervormde zendingsarbeiders
(sters), naar we deze week in een
bericht lazen en er was bij ver
meld, dat een belangrijk deel van
hen in 1961 met verlof komt en
dat het heel onzeker is of zij na
dien naar Indonesië mogen terug
keren. Dat ziet er dus niet best
uit, zouden we zo zeggen.
Zusterkerken
We zullen er rekening mee moeten
houden dat het directe zendingswerk
dat vanuit ons land in Indonesië ge
schiedt, een aflopende zaak is. Maar,
wanneer we niet van de gedachte uit
gaan dat per se Nederlanders daar bc
horen te werken, zijn de berichten
die we krijgen voor de voortgang van
het Evangelie iu dat land en daar
om gaat het toch alleen helemaal
niet zo hopeloos. Er zijn nu zelfstan
dige kerken, die in stand zijn geble
ven in deze tijd van grote beroerin-
Zie slot pag. 4 kol. 5
BEN BELI.A
Fabriek voor garens van
A.K.U. in Breda
ln aansluiting op de bekendmaking,
dat de Algemene Kunstzijde Unie N.V.
de vervaardiging van linnen garens
ter hand zal nemen, deelt de directie
van de A.K.U. thans mede. dat dit to
Breda zal geschieden. Hiertoe zal op
de terreinen van de N.V. Hollandsche
Kunstzijde Industrie een afzonderlijke
fabriek worden gebouwd.