PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
De Gaulle zou streven naar samengaan
van Middellandse Zee-staten
In Zeeland brandt nog in 900 woningen geen
elektrisch licht...
Kongolezen sluiten
militair verdrag
Moskou snijdt weer
kwestie Berlijn aan
Prinses Irene
dagje uit met
prins Charles
D
Beiaard
Eens zijn
204e jaargang - no. 51
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 1 maart '61
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
in.m Mlnim. p. advertentie 4,~.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max, 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1,25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. I
i of 3546); Middelburg, Markt 81, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. «140 (b.g.g. adv. 8213); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 2395, Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierlkzee, red. tel. 2425. adm. tel. 2094.
SAHARA IN PLANNEN OPGENOMEN
ECONOMISCHE BAND MET NOORD-AFRIKA EN
POLITIEK BLOK MET SPANJE EN ITALIË
sië en Marokko hebben ook reeds
enige malen aanspraken gemaakt op
delen van de Sahara.
Uiterste
Bourguiba zei gisteren, dat het ge
sprek met De Gaulle hem er van had
overtuigd, dat deze „tot het uiter-
President Charles de Gaulle stuurt op het ogenblik aan op een
nauwer samengaan van Frankrijk en Noord-Afrika, met inbe
grip van Algerije, indien dit land eenmaal een onafhankelijke
republiek zal zijn geworden. Dit werd gisteren vernomen in
gezaghebbende diplomatieke kringen in de Franse hoofdstad.
Ook zou de president de Sahara in zijn plannen hebben opge
nomen, waar Frankrijk onlangs met de oliewinning is begon
nen. De Franse president zou ook voorstander zijn van een
samengaan op politiek gebied van de landen om de Middellandse
Zee gelegen. Hierbij werden namen genoemd zoals Spanje,
Italië en mogelijk ook Libië en Portugal.
Naar verluidde zou De Gaulle zijn plannen uitgebreid hebben
behandeld met de Tunesische president Habib Bourguiba, tij
dens hun vijf uur geduurd hebbende ontmoeting op het kasteel
van Rambouillet.
Stem van
Bourguiba
De Tunesische leider, aldus de
betrouwbare kringen zou zich
ten gunste van de Franse plan
nen hebben uitgelaten. Naar
in welingelichte politieke krin
gen werd vernomen, had De
Gaulle aan Bourguiba voorge
houden, dat Algerije na de zelf
standigwording nooit lang op
eigen benen zou kunnen blijven
staan, dit laatste dan uit poli
tiek en economisch standpunt
bezien.
De Franse president zou van mening
zijn, dat Algerije daartoe beter ln
staat mocht worden geacht indien
het met Frankrijk, Marokko en Tu
nesië in een of andere Frans-Noord-
afrikaanse politieke en economische
unie verbonaen zou zijn.
Sahara
Naar uit dezelfde kringen ver
luidde zou De Gaulle hebben ge
zegd, dat de Sahara in dit verbond
moest worden opgenomen, waar
door de toekomst van dit olierij
ke gebied zou zijn verzekerd. De
Algerijnse opstandelingen hebben
•tot nu toe altijd beweerd, dat de
Sahara bij Algerije behoort.
De Fransen hebben deze beweringen j
steeds van de hand gewezen Tune-
ste" zou willen gaan om een oplos
sing van het geschil tussen Frankrijk
en Algerije te bewerkstelligen.
Hij voorspelde „nieuwe ontwikkelin
gen in deze kwestie, die slechts een
kwestie van dagen zullen zijn".
In Franse kringen verluidde ook dat
een overeenkomst was gesloten over
de vergoeding van verloren gegane
landen van Franse kolonisten in Tu
nesië.
Ook zouden onderhandelingen wor
den voorbereid over financiële sa
menwerking tussen beide landen.
Matroos van „Algenib"
wordt vermist
Gistermorgen omstreeks half acht
heeft het Nederlandse schip „Alge
nib", dat op de Noordzee voer, gemeld
dat er een man overboord is gevallen.
Na langdurige en vergeefse pogingen
om het slachtoffer te vinden neeft net
schip de reis voortgezet.
De vermiste is de 19-jarige matroos
G. W. Natrop uit Gouda.
„Grote drie" vinden elkaar
Premier Joseph Deo van de re
gering in Leopoldstad en het
hoofd van de mïjnstaat Zuïd-
Kasai, Albert Kalondji, hebben
gisteren een militair bondge
nootschap gesloten met presi
dent Tsjombe van Katanga. De
drie willen hun militaire macht
bundelen „om te voorkomen,
dat er in het voormalige Bel
gisch Kongo een tiranniek re
gime wordt gevestigd".
Ileo en Kalondji zijn dinsdag uit Eli-
sabethstad vertrokken na een bespre
king met de Katangese autoriteiten.
In regeringskringen te Elisabeth-
stad wordt gezegd dat de conferentie
van Kongolese leiders die aanvanke
lijk op 6 maart in Genève zou begin
nen, nu op 5 maart op Madagaskar
aanvangt. Deze conferentie is door
Tsjombe georganiseerd en wel nadat
de Veiligheidsraad besloten had zo
nodig geweld te gebruiken om een
burgeroorlog te voorkomen.
Van de zijde der V.N. In Leopold
stad is gisteren vernomen, dat
Loemoembistische troepen uit
Oostprovincie zich uit Loeloea-
burg, de hoofdstad van de provin
cie Kasai, hebben teruggetrokken.
De commandant van deze troepen
en nog een officier hadden zich in
Loeloeaburg onder bescherming
van de V.N. gesteld.
Het Griekse koningspaar en de prin
sessen Sophia en Irene zijn voor een
privé-bezoek aan Engeland in Lon
den aangekomen. Toen de hoge gas
ten van London Airport bij hun Lon-
dense hotel aankwamen, vroeg een
journalist of het waar was, dat prin
ses Sophia een bezoek ging brengen
aan prins Harald van Noorwegen,
die op het ogenblik in Oxford stu
deert en met wie de prinses zich vol
gens de internationale pers zou gaan
verloven. Het enige antwoord dat de
man kreeg was een bulderende lach
van koning Paul, prinses Sophia
(midden) en haar zuster...
Prinses Irene heeft gistermiddag een
rijtoer gemaakt met prins Cliarles
van Luxemburg. De ontmoeting
had om drie uur 's middags plaats.
De prins bestuurde zijn auto zelf.
Meestal gaat de prinses 's ochtends
en 's middags skitochten maken.
Gisteren ging zii alleen maar
's ochtends skiën. Van half tien tot
half twee was zij op de Valluga-
en Galzig-skibanen, vergezeld door
haar ski-coach.
Enkele dagen geleden heeft prinses
Irene in Zuers am Arlberg aan een
verslaggeefster verteld dat er geen
sprake was van een romance tus
sen haar en prins Charles.
VRIJE PRIJS VOOR MELK
IN PAPIERVERPAKKING
In papier verpakte melk zal voortaan
niet meer onder het systeem van prijs-
bewaking vallen. Dit deelde de minis
ter van landbouw gistermiddag in de
Eerste Kamer mede.
De regering hoopt daarmee nieuwe
ontwikkelingen in de afzet van melk
te bevorderen. Het bedrijfsleven heeft
zelf, door betere samenwerking, mo
derne verkoopmethoden en het in de
handel brengen van produkten, die
naar kwaliteit en verpakking zijn af
gestemd op de vraag van ae consu
ment, nog tal van mogelijkheden tot
verbetering van de opbrengst van
produkten in de hand, aldus minister
Marijnen.
Hij deelde voorts mede, dat volle melk,
met 3,75 percent vet, nog steeds in
de handel is, maar dat de afzet ervan
niet hard loopt.
Onderhandelingen voorgesteld
Streven naar
tussentijdse
oplossing
De Sowjet-Unie zou bereid zijn
om de onderhandelingen over
een tussentijdse oplossing van
de kwestie Berlijn te hervatten.
Dit is gisteren in diplomatieke
kringen vernomen.
De Sowjetrusaisehe premier
Kroesjtsjew zou een mededeling van
deze strekking hebben gedaan aan de
Westduitse bondskanselier Adenauer
in zijn memorandum yan 17 febr. j.l.
Volgens deze kringen zou de Sowjet-
premier hebben duidelijk gemaakt,
dat hij het bereiken van een tussen
tijdse oplossing van de kwestie Ber
lijn niet onmogelijk achtte.
De onderhandelingen zouden volgens
Kroesjtsjew moeten worden gevoerd
door vertegenwoordigers van de Ver
enigde Staten, Engeland, de Sowjet-
Unie en Frankrijk.
In het memorandum werd evenwel
nadrukkelijk gezegd, aldus de di
plomatieke kringen, dat de tussen
tijdse oplossing moet worden ge
volgd door een definitief akkoord,
\yaarbij West-Berlijn in een gede
militariseerde vrije stad moest
worden veranderd.
Naar de mening van sommige diplo
maten in Washington was de Russi
sche nota slechts bedoeld om een wig
te drijven tussen West-Duitsland aan
de ene zijde en Engeland, Frankrijk
en de Verenigde Staten aan de andere
zijde.
Tijdens de ministersconferentie in de
zomer van 1959 te Genève werden
reeds onderhandelingen gevoerd over
een tussentijdse oplossing van het
vraagstuk, maar toen werd geen
overeenstemming bereikt met de Rus
sen.
Joego-SIavië behartigt
V.A.R.-beIangen in België
Blijkens een mededeling van het mi
nisterie van buitenlandse zaken van
de Verenigde Arabische Republiek,
heeft Joegoslavië erin toegestemd de
belangen van de V.A.R. in België
te behartigen.
Mr. dr. J. Donner heeft dinsdag af
scheid genomen als president van de
Hoge Raadder Nederlanden, De
plechtigheid vond plaats tijdens een
zitting van het volledige college in
Den Haag. Even voor de zitting een
aanvang zou nemen werd de schei
dende president, door de minister van
justitie mr. Beerman, medegedeeld,
dat het II.M. de Koningin had be
haagd hem het Grootkruis in de Or
de van Oranje Nassau te verlenen.
Op de foto v.l.n.r. minister Beerman,
mevrouw Donner en mr. dr. Donner.
(Voor verslag zie pagina 3).
Haags monumentje
vernield
Het monumentje „Droommeisje" van
de Leidse beeldhouwer Van Kralin
gen, dat ongeveer een jaar geleden
een plaats kreeg in een plantsoen
tussen de Rijswijkseweg en de,
Trekweg in Den Haag is in de afge
lopen nacht in stukken geslagen.
De stukken zijn door de clader of da
ders voor het huis van één van de
omwonenden gelegd. De eigenaresse
ran het woningcomplex heeft een
aanklacht ingediend bij de recherche.
Uitgaaf van drie en
een kwart miljoen
ANNO 1961 zijn er in Zeeland
nog 900 arbeiderswoningen en
boerenhoeven in de eenzaamste
delen van de provincie, die geen
elektriciteit hebben. Negenhon
derd Zeeuwse gezinnen zitten
iedere avond bij het schamele
licht van een gaskousje of een
petroleumlamp. Negenhonderd
huisvrouwen verrichten dage
lijks hun huishoudelijk werk
zonder daarbij gebruik te kun
nen maken van stofzuiger,
strijkijzer en wasmachine. Ne
genhonderd mannen kunnen on
mogelijk op hun verjaardag 'n
elektrisch scheerapparaat ca
deau krijgen
Volgens een opgaaf van de P.Z.
E.M. zijn er in Zeeland niet min
der dan 1140 onrendabele perce
len. Namens de landbouworgani
saties heeft de adjunct-secretaris
van de Z.L.M., de heer C. P. J.
van Iwaarden, een onderzoek in
gesteld, welke van deze percelen
op dit ogenblik nog als „onren
dabel" kunnen worden aange
merkt. Van dit totaal van 1140
panden zijn er rond 250 afgeval
len, zodat er dus nog 900 in
hoofdzaak landarbeiderswoningen
en boerenhoeven zijn in Zeeland,
die geen elektriciteit hebben.
vwvv\*wvwwwwwvw*
Behelpen met licbt van
gas en petroleum
Onder de woningen, die volledig zijn
afgevallen, zijn Inmiddels niet meer
bewoonde panden, afgebroken hui
zen, woningen die voor recreatie be
stemd zijn bij het totaal had de
P.Z.E.M. o.m. een veertigtal zomer
huisjes in Renesse gerekend hui
zen, die in dijkverzwaring of kanaal
verbreding vallen enz. Van de over
gebleven 900 woningen, waar geen
elektrisch licht brandt, liggen ei
rond 250 in toekomstige ruïlverka-
velingsgebiedenN oord-Beveland,
Kleverskerke, Stoppeldijk, De Poel
en de zandstrook langs de grens in
Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen. Als in
ruilverkaveliiïgsverband percelen op
het elektrisch net worden aangeslo
ten, neemt het rijk de onrendabele
top voor zijn rekening, hetgeen dus,
naar men mag aannemen, ook in de
onderhavige gebieden het geval zal
zijn.
Grote betekenis
In feite komt het er dus op neer,
dat ln Zeeland niet 1140 onrenda
bele percelen zijn, maar circa 650.
ln de herverkavelingsgebïeden is
gebleken, dat de gemiddelde aan-
sluitingskosten per perceel op
rond 5000,gesteld kunnen
worden. Voor de 650 onrendabele
(Zie slot pag. 5 kol. 3)
i beiaardiers van Nederland
gaan zich verdiepen in de
vraag: „Wat zal de beiaard spe
len?" In april belegt de Nederlandse
Klokkenspelvereniging namelijk een
studiedag in Enkhuizen, waar een om
streden onderwerp aan de orde komt:
kan men op het carillon een oud
instrument alleen klassieke volks
liederen laten horen of mogen over
de straten en stegen van de Neder
landse steden ook tophits klinken
Wat zal de toren zingen: „Mylord"
of „De winter is vergangen'?".
Het is een vraag, waarover men
wél een congres kan beleggen, maar
waarop nooit een voor iedereen be
vredigend antwoord kan worden ge
geven. Men heeft hier met allerlei
richtingen en opvattingen te maken,
met orthodoxie en vrijzinnigheid,
waarbij de eerste groep uitsluitend
liederen uit de bekende bundel van
Pollman en Tiggers zal verdedigen,
liederen als „Ghequetst ben ick van
binnen" en canons als „Dona nobis
pacem". terwijl groep nummer twee
losbolliger is en géén bezwaar maakt
zelfs tegen het repertoire van me
juffrouw Brokken. Tussen deze uiter
sten uiteraard de
midden-orthodoxie,
de liefhebbers van
het stoere lied uit
„Kun-je-nog-zin-
gen, zing-dan-
mee" met „Klokke Roeland" en „De
blanke top der duinen". Het lijkt
twijfelachtig of de vertegenwoordi
gers van deze uiteenlopende modali
teiten elkaar zullen vinden.
Wij geloven, dat het onjuist en
onmogelijk is bij voorbaat al
scheidslijnen te trekken in de
geest van: dit mag wel en dit niet.
njuist dus om de lichte muze de
torentrap af te jagen om daarna met
verschuldigde eerbied het klassieke
lied te begroeten. Waar het bij dit
alles om gaat is de vraag: welke
functie heeft de torenmuziek Die
functie echter is niet constant, maar
wisselt voortdurend. Een zomer
avondbespeling in Veere bijvoorbeeld
vraagt een geneel ander programma
dan een uurtje torenmuziek tijdens
Middelburgse en Goese marktdagen.
De functie van de Veerse beiaard op
een stille zomeravond is dus een ge
heel andere dan die van het Middel
burgse carillon op donderdagmidda
gen tussen twaalven en één. De bei
aardier, die zich dét bewust is, heeft
de goede weg al voor een deel afge
legd. Hij zal zich immers realiseren,
dat zijn torenmuziek op een drukke
marktdag in een 3tad vol mensen
bijdraagt tot een feestelijke stem
ming: hij bespeelt op dat moment
een volksinstrument bij uitstek, een
instrument dat te vergelijken is met
het draaiorgel. En in zijn program
makeus mag hij daar wel degelijk
rekening mee houden. In dit opzicht
hoeft hij niet „hoog van de toren te
blazen".
f T 7 at de beiaard dus zal spelen
yy Voor een beiaardier, die zijn
instrument beheerst en een
juist inzicht heeft in de aard van zijn
functie, is dat geen probleem. Hij
zal een juiste keuze weten te maken,
aangepast aan plaats en omstandig
heden en daarbij zal hij zich niet la
ten beïnvloeden door de antithese
tussen orthodox- of vrijzinnig-muzi-
kalen. Zijn muzikale geweten dit
is uiteraard belangrijk zal hem
behoeden voor uitglijden in de rich
ting van werkelijk vulgaire deunen,
terwijl de wetenschap dat hij, om het
zo eens te zeggen. ..voor de straat"
speelt hem zal verhinderen zich uit
sluitend te storen aan de nogal stren
ge index van al te ernstige canon
zangers. En beneden in de straat, aan
de voet van de toren, zal dan menig
een plezierig met de torenmuziek
meeneurieën. Maar wanneer de bei
aardier op een avond zijn klokken
laat zingen over een stad, die in de
schemer tot rust is gekomen, dan zal
hij geheel andere klanken doen ho
ren, want de functie van zijn instru
ment heeft zich gewijzigd. En daar
mee vermoedelijk ook zijn publiek.
Hier geldt het wijze woord van de
Prediker: „Alles heeft zijn bestemde
tijd". In deze wijsheid ligt mede het
antwoord besloten van de vraag,
waarmee deze beschouwing werd be
gonnen.
Geen dankbaarder onderwerp voor
sprekers over de verschillen tus
sen stad en land dan de gemeen
te-classificatie. Zij is uit. de tijd en
behoort on-mid-del-lijk te verdwij
nen, zo klinkt het al jaren woedend
van politieke en andere katheders.
Bij elke verkiezing betoogt vrijwel
iedere partij ademloos, dat er nu toch
eens een eind aan moet komen. En
terwijl het galmt en klinkt over de
lage landen bij de zee. knikt ons hele
volk vroom en instemmend: natuur
lijk, die classificatie moet weg
Maar verder gebeurt er niets. Er
wordt een glas gedronken en vervol
gens nog iets anders gedaan overeen
komstig het bekende rijmpje en ver
der laten we de zaak zoals het was.
Zou het soms komen omdat de af
schaffing van de gemeenteclassifica
tie vrijwel het enige punt is. waar
over men in Nederland het eens is
Als men het uitvoert blijft er voor
dat eens-zijn niks meer over.
En dat zou jammer wezen.
Kameleon verdwenen
Maandag is men in diergaarde Blïj-
dorp te Rotterdam tot de ontdekking
gekomen, dat uit een terrarium in het
reptielenhuis een zogenaamde wrat-
tenkameleon is verdwenen. Vermoede
lijk hebben bezoekers het beestje, dat
ongeveer negentig gulden waard is.
meegenomen.