Eerste Ambonnezen naar Indonesië terug
Mr. Luns in Tweede kamer: één
procent praktisch onmogelijk
MINISTER OP DE VLAKTE
BIJ EXTRA BELASTING
Nederland niet
in geisoleerde
positie
SLEEPBOOT STRANDDE IN ZICHT VAN HAVEN
ONDERZOEK IN ZAAK VAN DER
PUTTEN BIJNA VOLTOOID
Baby komt in
vlammen om
DONDERDAG 23 FEBRUARI 1961
PROVINCIALE ZEEUWSE O U tC N T
7
SOCIALISTEN WAREN NIET TEVREDEN:
(Van onze parlementaire redacteur)
Minister Luns heeft woensdag in de Tweede Kamer verklaard het in het
algemeen eens te zijn met de gedachtengang van die Kamerleden, die
dinsdag hebben gepleit voor meer hulp aan de onderontwikkelde gebieden.
De bewindsman wilde zich echter thans nog niet binden aan concrete uit
spraken. Zo vond de minister het moeilijk zich vast te leggen op een
bedrag van één procent van het nationale inkomen, hetgeen zou neerko
men op een bedrag van 400 miljoen gulden en dit leek de minister op het
ogenblik praktisch onmogelijk. In het bijzonder bleef de minister op de
vlakte voor wat betreft een speciale belasting voor dit doel, omdat bij
het onderzoek naar de mogelijkheid daartoe ook de minister van finan
ciën zijn aandeel moet hebben.
De minister was zijn rede aangevan
gen met te verklaren, dat de regering
met de grootste nauwlettendheid het
beleid van de nieuwe Amerikaanse
regering volgt. Hij vertrouwde er op,
dat het nieuwe bewind in de Ver.
Staten begrip zal hebben voor de
Nederlandse politiek ten aanzien van
Nederlands Njeuw-Guinea. De minis
ter ging ook in op de situatie in Kon
go.
Hij betoogde, dat de regering er
prijs op stelt, dat de Ver. Naties
in Kongo zoveel mogelijk steun
van alle landen zullen ontvangen.
De Nederlandse regering stelt vol
ledig vertrouwen in de secretaris
generaal van de V.N., Hammar-
skjöld. De minister gaf verder te
verstaan, dat de regering er op
blijft bedacht de banden met de
Aziatische landen te versterken.
De regering overweegt bijstand te
verlenen aan het ontwikkelings
plan van India.
Staatssecretaris Van Houten betoog
de, dat alle westerse landen het er
over eens zijn, dat de NAVO moet
blijven voortbestaan.
Luns doet verslag van
Parijse conferentie
(Van onze parlementaire
redacteur)
De minister van buitenlandse za
ken, rnr. Luns, heeft woensdag
avond in de Tweede Kamer tegen
felle interrupties van socialisti
sche zijde in, de stelling verde
digd, dat de Nederlandse regering
door de plannen van generaal De
Gaulle af te wijzen, zich niet in
een geïsoleerde positie heeft ge
bracht. Nederland blijft lid van
de NAVO en van andere interna
tionale organisaties, maar als Ne
derland de plannen van de gene
raal niet tekent, gaan zij niet
door ook al zijn de vijf andere
E.E.G.-partners er voor. Op de
vraag noe de situatie zich in de
naaste toekomst zal ontwikkelen
kon de minister thans nog geen
antwoord geven. Voor 19 mei, de
datum waarop de zes opnieuw bij
eenkomen, is nog alles mogelijk
en de minister achtte het nu nog
te vroeg een duidelijke beleidslijn
uit te stippelen.
Voordat de minister verslag deed
van hetgeen zich te Parijs had
afgespeeld hadden de woordvoer
ders van de fracties van de
K.V.P., de C.H., de AJL en de
V.V.D. verklaard in te stemmen
met de houding die de Nederland
se delegatie, bestaande uit de mi
nisterpresident, prof. De Quay,
de minister van buitenlandse za
ken, mr. Luns en diens staatsse
cretaris mr. Van Houten, op de
conferentie te Parijs tegenover de
plannen van De Gaulle had aan
genomen.
Alleen de woordvoerder van de
P.v.d.A.-fractie mr. Van der Goes
van Naters, vond het jammer, dat
de Nederlandse houding te Parijs
kritiek had uitgelokt onder de
partners. Dat had volgens hem
voorkomen kunnen worden, indien
de Nederlandse delegatie getoond
had een grotere soepelheid en een
sterkere verbeeldingskracht te be
zitten.
Als bezwaren tegen de plannen
van De Gaulle noemde minister
Luns, dat samenwerking tussen de
zes en de zeven principieel tegen
gesteld is aan de samenwerking
in het plan van De Gaulle. Verder
ontbreken er waarborgen voor de
essentiële belangen van de kleine
landen en bestaat er aan de inter
gouvernementele samenwerking
geen reële behoefte. In de Euro
pese verdragen zijn al voorzienin
gen getroffen voor een gemeen
schappelijk optreden. Verder was
de Nederlandse regering van oor
deel, zo ging mr. Luns voort, dat
deze vorm van samenwerking, die
De Gaulle voorstaat, niet alleen
het overleg met Amerika bena
deelt, maar ook een destructieve
invloed uitoefent op de samenwer
king in de NAVO. Ook de andere
NAVO-landen als Canada en rle
Scandinavische landen zouden
deze vorm van samenwerking
niet waarderen. Bovendien zou in
Europa naast een splitsing op eco
nomisch gebied ook een splitsing
op politiek gebied ontstaan.
De bezwaren zouden in zeker op
zicht kunnen verdwijnen wanneer
Engeland bij de plannen zou wor
den betrokken De Britse regering
'ïeeft ter kennis gebracht, da'
mits uitgenodigd. Engeland graag
zal deelnemen aan een overleg
naar een meer politieke binding.
De heer Van Houten zei, dat de rege
ring met waardering kennis had ge
nomen van de mededeling van de
heer De Kadt, volgens welke de
meerderheid van de P.v.d.A.-fractie
tegen eenzijdige atomaire ontwape
ning is.
Wat de opvolging van de heer Spaak
als secretaris-generaal van de NAVO
betreft deelde de staatssecretaris
mee, dat de Nederlandse regering de
heer mr. D. U. Stikker kandidaat
heeft gesteld.
Lusteloos
De socialisten waren in het algemeen
ontevreden over de antwoorden van
de zijde der regering op hun opmer
kingen. De heer Goedhart betoogde,
dat de redevoeringen van de minister
en de staatssecretaris zich kenmer
ken door lusteloosheid en matheid.
Zij waren volgens hem weinig vitaal
en in geen enkel opzicht inspirerend.
De heer Ruygers zou op de zaak van
de steun aan de onder-ontwikkelde
landen terugkomen als volgend jaar
de Nederlandse bijdrage nog niet is
verhoogd, een mededeling waarvan
de minister zei goede nota te hebben
genomen.
De bewindsman deed een concessie
aan de socialist Goedhart. Hij noem
de diens voorstel om meer verklarin
gen in de Kamer af te leggen als het
buitenlands beleid hiertoe aanleiding
geeft, een nuttige suggestie.
Dinsdag hebben zich in Brussel ern
stige réiletjes voorgedaan toen hon
derden betogers voor de ambassade
van de Verenigde Arabische Repu
bliek fel protesteerden tegen het ver
nielen van de Belgische ambassade in
Kairo.
Foto: De politie gébruikte traangas
en rijdende waterkanonnen om de be
togers uiteen te drijven.
Maandag praten
De Gaulle en
Bourguiba
President De Gaulle zal president
Bourguiba van Tunesië maandag ont
moeten op het jachtslot Rambouillet,
45 km ten zuidwesten van Parijs. De
ontmoeting heeft plaats op uitnodi
ging van president De Gaulle.
Markies Van Cuevas
(75) overleden
Markies Van Cuevas is woensdag op
75-jarige leeftijd in zijn woning te
Cannes overleden. De markies, die
een wereldberoemde figuur was in
de balletwereld, was reeds jarenlang
hartpatiënt.
Amstel wil bier
brouwen in Libanon
De Amstelbrouwerij N.V. te Am
sterdam en de Almaza-brouwerij te
Beiroet (Libanon) gaan samenwer
ken, zo deelt de directie van het
Amsterdamse bedrijf mede.
De Malterie et Brasserie Almaza S.A.
L. zal volgens plannen van de Am
stelbrouwerij worden gemoderni
seerd, waarna het bedrijf in staat zal
zijn bier te produceren van dezelfde
kwaliteit als het tot nu toe ingevoer
de Europese bier.
Na het gereedkomen der verbouwin
gen zal de produktie geschieden on
der supervisie van de Amstel Brou
werij, terwijl het bier onder het Ant-
stelmerk op de markt zal worden ge
bracht.
Maximumsnelheid voor
bepaalde wegen
Bij de Tweede Kamer is. een ontwerp
tot wijziging van de wegenverkeers
wet ingediend, waarbij het mogelijk
wordt voor speciale wegen maxi
mumsnelheden vast te stellen bij mi
nisteriële beschikking.
Het is de bedoeling na goedkeuring
van dit ontwerp een wijziging in het
wegenverkeersreglement aan te bren
gen, waarbij wordt bepaald, dat de
minister bevoegd is maximumsnelhe
den vast te stellen voor wegen buiten
bebouwde kommen, ter plaatse waar
door bijzondere omstandigheden de
weg niet voldoet aan, in verband met
hét daarvan gebruik makende vér-
keer, te stellen redelijke eisen.
Een verraderlijke eb-
stroom by de ingang van
de Vlissingse buitenha
ven is woensdagmorgen
de Engelse'sleepboot Sal-
vonia noodlottig gewor
den, Tegen half elf wil
de deze sleper de buiten
haven binnenlopen om
by de Steenkolen Han
delsvereniging te bunke
ren. Op dat moment ech
ter was er juist een bag
germolen bij de ingang
aan het werk, waar de
Salvonia voor moest uit
wijken. Bij deze uitwijk
manoeuvre' is de sleep
boot waarschijnlijk in de
sterke zuigkracht van de
ebstroom gekomen. Het
vaartuig werd zijdelings
naar de oostelijke oever
van de haveningang ge
duwd en bleef daar
muurvast aan de grond
zitten. Een aanbod van
de havensleepboten om
hulp te bieden, werd van
de hand gewezen.
Voor Vlissingen was de
Salvonia wél en géén
nieuwelingHet was
namelijk de eerste maal,
dat deze sleepboot onder
deze naam en onder En
gelse vlag Vlissingen
aandeed. Deze haven
plaats heeft vroeger de
sleepboot echter wél ge
zien toen echter onder
een andere naam. Het
schip was namelijk tot
voor enige tijd eigendom
van L. Smits Co. In
ternationale Sleepdienst
en voer toen onder de
naam „Thames". Thans
vaart de sleepboot onder
de naam „Salvonia" voor
„Overseas Towage" in
Londen.
Omstreeks 6 uur woens-
1 dagavond is de „Salvo
nia" met behulp van het
bergingsvaartuig „Bruin
vis" van Van der Tak's
Bergingsbedrijf vlotge-
komen. De sleper is
daarna naar de aanleg
steiger van de N.V.
Steenkolen Handelsver
eniging gevaren.
Op de foto bij laag wa
ter (omstreeks half
twee) maakte de Salvo
nia enige slagzij, toen
het schip bijna „droog"
aan de grond zat.
(Foto P.Z.C.).
Jongen door trein
gedood
(Van onze correspondent)
De bestuurder van de personentrein
Apeldoorn-Winterswijk, die dinsdag
avond om tien voor elf in Klarenbeek
stopte, deelde daar aan de dienst
doende N.S-ambtenaar mee de in
druk te hebben gekregen, dat op de
onbewaakte overweg te Barnewinkel
iemand door de trein was geraakt.
Er werd onmiddellijk een onderzoek
ingesteld en politiemannen en een
arts vonden een zwaar gewonde jon
geman langs de overweg in de Lan-
gedijk. Nadat eerste hulp was ver
leend, werd het slachtoffer, wiens
identiteit men toen nog niet kon vast
stellen in aller ijl naar het Juliana-
ziekenhuis te Apeldoorn gebracht.
Daar is de jongeman, die later bleek
de 18-jarige E. P. K. uit Apeldoorn
te zijn, in de loop van de nacht over
leden. K. was te voet. Hoe het onge
luk gebeurde is niet bekend.
Weer vijftien executies
in Stanleystad
Volgens gezaghebbende berichten die
te Londen zijn binnengekomen, zijn
vijftien mensen te Stanleystad door
officiële vuurpelotons om het leven
gebracht.
In de berichten wordt gezegd, dat
tot de. slachtoffers tien Kongolese
parlementsleden behoren, die Loe-
moemba vijandelijk gezind waren.
Zij zijn neergeschoten als vergelding
voor het doden van Loemoemba.
Het door de rijksrecherche in op
dracht van de Haagse procureur-ge
neraal mr. D. J. van Gilse ingestelde
onderzoek naar een geënsceneerde
aanranding in Oudewater, waarvan
de Bussumse burger-ambtenaar van
het ministerie van defensie de heer J.
'F. van der Putten volgens zijn zeg
gen de dader had moeten zijn, ïs bij
na voltooid.
De Rotterdamse substituut-officier
van justitie mr-1. H. van de Roemer
zal op korte termijn beslissen of tot
een strafvervolging zal worden over
gegaan. Hij heeft nog een onderzoek
gelast naar een bepaald detail van
de zaak, waarvan het resultaat over
ongeveer twee weken bekend zal
zijn.
De heer Van der Putten, die in zijn
controlerende functie bij het verbin
dingsbureau civiele automobielbedrij
ven van het ministerie van defensie
belangrijke malversaties bij de uit
besteding van het onderhoud aan le_
gex-materieel in het voormalige Ne-
derlands-Indië en Nederland aan het
light bracht, voert al geruime tijd
een actie voor rechtsherstel.
Hij werd begin 1960 in een naar zijn
mening minder belangrijke functie
van Amsterdam overgeplaatst naar
Nieuw-Millingen. Een en ander gaf
hem aanleiding een klacht in te die
nen bij het Amsterdamse ambtena
rengerecht.
De heer Van der Putten en zijn
raadsman mr. N. J. Geleijnse zijn
van mening, dat enkele voormalige
Vertrek in april
Nederland draagt
de kosten
bijna miljoen
(Van onze parlementaire redacteur)
Binnenkort, vermoedelijk in de
loop van april, zullen vijftig
gezinnen van Ambonezen, be
staande uit in totaal een kleine
300 personen, met medewer
king en op kosten van de Ne
derlandse regering naar Indo
nesië terugkeren. De Ambone
zen rekenen er na een monde
linge toezegging van president
Soekarno op, dat zij in Indone
sië zullen worden toegelaten.
Deze vage toezegging en de voort
durende aandrang van enkele groe
pen in Nederland verblijf houdende
Ambonezen hebben de Nederlandse
regering ermee verzoend haai' toe
stemming en haar medewerking aan
deze poging tot repatriëring van de
Ambonezen, die op deze terugkeer
naar hun vaderland prijs stellen, te
verlenen. Mocht de terugkeer geluk
ken dan wensen nog een 1200 k 1300
Ambonezen voor terugkeer naar In
donesië op kosten van de Nederlandse
regering in aanmerking te komen
Voor de eerste groep is een bedrag
van driékwart mjljoen met het ex
periment gemoeid, dat wil zegg
voor de reis naar Djakarta.
Gelukt het de Ambonezen om Am-
bon te bereiken, dan zal de regering
ongeveer een miljoen galden op tafel
moeten leggen.
S.A.A.M.I.
Een bepaalde groep uit de SA.A.
M.I., de organisatie van Ambone
zen in Nederland voelt zich Indo
nesiër en aanvaart het regime
dat op het ogenblik in Indonesië
heerst. In deze moeilijke situatie
is nu plotseling een oplossing ge
ep de foto van rechts naar links de
voorzitter van de Sami"-g'röepcriny
de heer S. Siwalette, de heer A. TH-
tyahukessy en de heer J. Nahumury.
vonden. Op aandrang van het
hoofdbestuur van de S.A.A.M.I.
heeft de Nederlandse regering
goed gevonden, dat deze groep
naar Djakarta gaat.
Zij heeft daarbij overwogen, dat Soe
karno, toen hij in Rome de voorzitter
van de S.A.A.M.I., de heer S. Siwa
lette, ontmoette, heeft toegezegd, dat
de Ambonezen toegang in Indonesië
zouden krijgen. Deze toezegging is
echter mondeling gegeven. Er staat
niets zwart op wit, zodat de regering
rekening houdt met de kans, dat de
Ambonezen onverrichter zake uit
Djakarta zullen moeten terugkeren.
Men is thans bezig met het zorgen
voor vervoergelegenheid voor de
groep. Dat is geen gemakkelijke
taak, een Nederlands schip kan er
niet voor gebruikt worden en er zijn
geen vaste lijndiensten op Indonesië,
•e regering heeft zich in verbinding
f esteld mét een Franse en met een
taliaanse scheepvaartmaatschappij.
Zij eisen einige zekerheden. Als de
toelating niet gelukt, zal de regering
moeten zorgen voor de betaling van
de retourprijs.. Maar ook als de groep
wel in Indonesië wordt toegelaten zal
Nederland de retourprijs moeten be
talen, aangezien er gerekend moet
worden met de terugreis van de Am
bonezen, kan het schip n.l. geen an
dere passagiers boeken. Ook dient de
regering te zorgen, dat alle papieren
in orde zijn voor een eventuele we-
dertoelating in Nederland. Voorts zal
er iemand van het commissariaat
voor de Ambonezenzorg moeten mee
gaan als tolk en om zo nodig be
paalde zaken te regelen.
De groep die liet eerst voor vertrek
in aanmerking komt is geconcen
treerd ïn het woonoord Oude Zeug
bij Medemblik en in Medemblik zelf.
Er zijn zes kleine groepen die graag
terug willen. Zij bestaan alle uit on
geveer 50 gezinnen inet 300 gezins
leden. De tweede groep heelt zich
reeds aangemeld. Er wonen op het
ogenblik 23.000 a 24.000 Ambonezen
in Nederland.
K.N.I.L.-officieren, die thans hoge
functies zouden vervullen bij het mi
nisterie van defensie, pogingen on
dernemen hem uit té rangeren i.v.m.
zijn verleden als „nauwgezet en
plichtsgetrouw ambtenaar". Als on
derdeel van deze campagne zou een
staffunctionaris van het ministerie
van defensie in februari 1960 in
Oudewater getracht hebben een. aan
randing in scène te zetten.
De zeven maanden oude baby van de
familie Boon in Capelle a/d IJssel is
dinsdag bij een brand om het leven
gekomen.
De brandweer, die binnen enkele mi
nuten de bescheiden binnenbrand had
geblust, vond het verkoolde lijkje.
De moeder had kort tevoren bij de
kleine, die longontsteking had, ge
stoomd. Daarna was ze in een andere
kamer door oververmoeidheid in
slaap gevallen. De vader was niet
thuis.
Twee doden bij relletjes
in Birmese hoofdstad
In de hoofdstad van Birma, Ran
goon, hebben zicli dinsdagavond
ernstige ongeregeldheuen voorge
daan, waarbij 2 mensen werden ge
dood en 53 verwondingen opliepen.
De onlusten braken uit ha afloop
van een protestdemonstratie van
studenten die protesteerden tegen
een beweerde bevoorrading van na
tionalistisch Chinese soldaten die zich
in Birma ophouden, met Amerikaan
se wapens.
De gebouwen van het Deense con
sulaat en de S.A.S. werden ernstig
beschadigd. Ook de Amerikaanse
ambassade kreeg het., zij het in min
dere mate, te verduren.
Het Birmese leger is te hulp geroe
pen om de orde in de stad te 'hand
haven. Pantserwagens reden door de
straten en dreven de betogers uit
een. Gistermorgen was het weer rus
tig in de stad.
Nazi-arts Mengele
zou in Peru zijn
De „Stockholm Tidningen" van gis
teren bevatte een artikel van de liand
van een statenloze zakemnan in Gö-
teborg, de 39-jarige Haraltl Goeltz-
ner, die beweert dat Josef Mengele,
de „dodenarts van Auschwitz" "zich
in een havenplaats in het noorden
van Peru zou bevinden. Hij zou daar
o.m. medische colleges hebben gege
ven
Goeltzner is in Göteborg geboren,
doch van Duitse afkomst. Tijdens de
oorlog werd hij in het Duitse leger
onder de wapenen geroepen, doch hij
deserteerde en verloor zijn Duitse
nationaliteit. Hij hoopt thans door
mee te helpen aan de opsporing van
Mengele, zijn Duitse staatsburger
schap terug te krijgen.
Rhodesia zonder regering
Vijf leden van de. Noordrhodesïscho
ministerraad hebben woensdag hun
ontslag genomen, zodat dit Britse
Ïxroteetoraat thans zonder regering
s. Naar verwacht wordt zal de gou
verneur, sir Eve'yn Hone, het heft in
handen nemen, odat het gebied dan
eigenlijk door het Britse ministerie
van koloniën zal worden, bestuurd.
