ARIE KLEYWEGT: SUNIL „Zou ik wel vriendelijk genoeg hebben gekeken ^\oyqw, 3101» en.... schrijven SUNIL WAST STRALEND WIT TONEELSPEL UIT 19de EEUW VERWERKT TOT WESTERN 12 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT WOENSDAG 15 FEBRUARI 1961 een volledige matrozenopleiding gehad". Bij de vechtende troepen is hij nooit geweest, want hij werd bij de marinevoorlichtingsaienst ge plaatst. Tot 1948 is hij bij deze dienst gebleven, aanvankelijk in Londen, later in Den Haag. Radio „Mijn taak bij de marinevoorlieh- tingsdienst bestond uit het onder houden van contact met de radio. Een van de mensen, met wie ik te maken had, was Karei Nord. Hij was in de oorlog door de li nies naar het zuiden gekomen. Voor de oorlog was hij omroeper van de AVRO geweest en in Eindhoven was hij de enige die professioneel ooit iets met radio te maken had gehad. Hij was dan ook een hele autoriteit en werd tot chef-omroeper bij „Herrijzend Nederland" benoemd". Als marinevoorlichtingsraan hield Arie Kleywegt geregeld praatjes in het strijdkrachtenprogramma en na 1948 werd hij er verslagge ver-omroeper van. Maar de posi tie van het strijdkraehtenpro- Sramma werd steeds moeilijker. rord mocht niet meer in de AVRO-studio komen, waar de opnamen werden gemaakt. Ook aan militaire kant had men grote bezwaren, want Nord stap te met voorbijzien van alle hiër archische ordening rechtstreeks naar generaal Kruis of naar Prins Bernhard als hij dat nodig vond. Men heeft tenslotte kans gezien om hem met vereende krachten fi- (Van onze radio- en t.v.-redacteur) Wie Arie Kleywegt, bedacht zaam formulerend, op het scherm bezig ziet met zijn gasten in de studio, kan zich nauwelijks voorstellen, dat deze zelfde Arie Kleywegt in de wilde na-oorlogse maan den een complete matrozen- opleiding heeft gehad. Hoe kwam de ex-journalist en ex- onderduiker ertoe een marmecar- rière op te bouwen Arie Kley wegt vertelt het ons in de kleine, benauwde kantine van de VARA- studio in Hilversum, die overigens als historisch relikwie zal worden bijgezet als binnenkort de nieuwe grote kantine wordt geopend. Nazi-censuur „Na mijn schooltijd", aldus Kley wegt, „ben ik heel kort in de jour nalistiek geweest. In 1939 (Kley wegt was toen nauwelijks 20 jaar) kwam ik bij de Schiedamse Cou rant. Ik ben daar tot 1942 geble ven en kon toen bij een dagblad in Rotterdam komen; bij de Schie damse Courant had ik niet veel last van Nazicensuur gehad, maar bij dat Rotterdamse blad liep ik na anderhalve maand al vast". Hij vertelt ook waarom, maar wil beslist niet, dat het wordt ge publiceerd hij wil kennelijk niet de held uithangen. Het is jammer, want we moeten U nu een mooi verhaal onthouden. „Ik kreeg een tip", zo gaat Kleywegt verder, „dat het beter voor mijn gezondheid zou zijn de journalis tiek te verlaten en dat ik op de nomi natie stond naar een arbeidskamp te worden ge stuurd. Toen ben ik ondergedoken en in Friesland te recht gekomen. Ik heb daar een beet je illegaal werk gedaan, helemaal niet belangrijk, en tegen het eind van de oorlog zat ik in Eindhoven. Daar had ik con tact met Joop Landré, in die tijd chef van Philips persbureau. Dat was in mei 1944. Ze waren bij Phi lips toen al bezig met een illegale zender, die na de bevrijding zou kunnen worden gebouwd." Arie Kleywegt heeft bij de redac tionele voorberei dingen meege speeld en toen Eindhoven op 18 september werd bevrijd, werd. hij nieuwsredacteur bij de befaamde na-oorlogse zen der „Herrijzend Nederland". Op 18 september werden we be vrijd en op 25 september konden de proefuitzendingen al beginnen. Op 3 oktober zijn we officieel gestart, aldus Kleywegt. Het grappige is, dat Netty Roo sevelt, die later zijn vrouw zou worden eveneens bij „Herrijzend Nederland" werkte. „Ik heb uit die tijd een vage herinnering aan haar", vertelt Kleywegt nu. „Ik had gehoord, dat we een nieuwe omroepster zouden krijgen en ik herinner me, dat ik haar eens er gens in een gang heb zien lo- §en. Later is me zelf3 gebleken, at ze maanden ondergedoken had gezeten op slechts enkele straten afstand van mijn onder duikadres. Matroos Arie Kleywegt kreeg in het na jaar van 1944 niet de kans om beter met Netty Roosevelt ken nis te maken, omdat hij kort na haar benoeming naar Londen ver trok. Hij had zich namelijk on middellijk na de bevrijding van Eindhoven gemeld als oorlogsvrij- RADIOEN T.V.-RUBRIEK williger om mee te helpen de rest van ons land en Nederlands-Indië te bevrijden. „Het duurde verschrikkelijk lang voor je werd opgeroepen. Maar ik had kennis gemaakt met een paar marine-officieren en die konden ervoor zorgen dat ik bij de marine kon komen. Eind 1944 ben ik naar Londen vertrokken en daar heb ik Gesproken portret van Hemingway Aan de zeer bekende Ame rikaanse schrijver Ernest Hemmingway, befaamd o.a. door zijn roman „Voor wie de klok luidt", welke ook verfilmd is, zal het „Gesproken Portret" ge wijd zijn, dat de VARA uitzendt op woensdag 15 februari in het middaguur. N. G. Hazelhoff schreef de tekst voor dit portret, wel ke tekst uitgesproken zal worden door Joop Koop man. guurlijk gesproken de nek te bre ken en begin 1950 moest hij het strijdkrachtenprogramma verla ten. Dit betekende tevens de nek slag voor het programma zelf, dat nog hetzelfde jaar uit de ether verdween. Naar de VARA Arie Kleywegt kon overstappen naar de wereldomroep, waar hij omroeper werd. Ruim een jaar is hij daar gebleven. Eind 1951 verzocht de VARA hem als ver slaggever bij haar in dienst te treden en de radiosectie van deze omroer» heeft 8«/2 jaar van zijn diensten gebruik kunnen maken. „Mei vorig jaar, heb ik de. stap van radio naar t.v. gedaan, al ging het dan ook niet helemaal van harte. Aan de andere kant was mijn radiowerk routine ge worden, ik raakte erop uitgeke ken, temeer daar bij ons in de reportage alles wat naar klank beeld tendeert wordt afgesneden. Het was voor mij een sprong in het duister en in het begin heb ik een moeilijke tijd gehad. Televisie is enorm anders en enorm moei lijk. Populariteit Voor de populariteit, waar alle t.v.-mensen aan bloot staan, heeft hij maar één woord: „ontzettend". Iedereen kijkt hem na en de kin deren roepen hem na: „Heeee, Arie". Hij vindt het benauwend dat hij niet weet hoe hij in de huiskamer komt. „Als een uitzen ding is afgelopen, vraag ik me wel eens af: „Zqu ik wel vriende lijk genoeg hebben gekeken?" of: „Zouden ze met niet hebben uitge maakt voor 'n vervelende kerel?" Je hebt het niet in de hand en ik wil daar wel van af, omdat het met mijn eigenlijke werk niets heeft te maken. Kleywegt kan echter gerust zijn: „Espresso" en „Achter het nieuws" behoren evenwel tot de beste actualiteitenrubrieken in on ze vaderlandse televisie. En dat is niet in de laatste plaats te danken aan de man voor en achter de schermen: Arie Kleywegt. Ella, Oscar en andere groten uit de jazz Twee groten uit de wereld van de jazz, Ella Fitzgerald en Oscar Pe terson, treden, tezamen met enige anderen, op zaterdag 18 februari op in het Amsterdamse Concertge bouw. Ten behoeve van de VARA zal men daarvan opnamen maken. Een gedeelte daarvan zal een week later, dus op zaterdagavond 25 fe bruari, worden uitgezonden in het radioprogramma van deze omroep vereniging. Men hoort dan behalve Ella Fitzgerald en Oscar Peterson nog de volgende musici: Ray Brown, bas, Herb Ellis, gitaar, Lou Levy, piano, Ed Thigpen, drums, Wilfrea Middlebrooks, bas en Gus Johnson, drums. Bueno de Mesquita naar Engeland en V.S. De Nederlandse t.v.- en variété komiek Bueno de Mesquita heeft contracten voor Engeland en Ame rika. Het eerste optreden in Enge land van Bueno de Mesquita zal Slaatsvinden van 510 juni in Castings en van 1217 juni in de Festival Hall te Scarborough. Er wordt thans onderhandeld over voorstellingen in het Londense Palladium. Een t.v.-optreden is reeds geboekt tijdens de eerste af gesloten contraeten in Engeland. Ook wordt met Amerikaanse film maatschappijen onderhandeld. Radio Veronica start Engelse uitzendingen De leiding van de commerciële ra diozender „Veronica" heeft mede gedeeld, dat de reeds eerder aange kondigde reclameuitzendingen naar Engeland morgen zullen be ginnen. Er wordt uitgezonden van acht uur des morgens tot des middags één uur en van middernacht tot twee uur (Ned. tijd) op de 192 m. Lief en leed van het vertalen De Vlaamse dichter en schrijver Karei Jonckheere, de Vlaamse dichter Jan Vercammen, de Ne derlandse vertaler Dolf Verspoor die voor zijn vertalingen be kroond is en de Nederlandse schrijver en vertaler Johan Wink ler zullen, onder voorzitterschap van Jaap Buys, een forum vormen dat zich zal bezighouden met „Lief en leed van het vertalen". De VARA zal dit programma, dat tot stand kwam in samenwerking met de Belgische Radio en Televi sie te Brussel en het Nederlands Genootschap van Vertalers, van avond uitzenden. VANDAAG T elevisie Het N.C.R.V.-programma wordt vanavond als gewoonlijk met „Pas geperst" geopend. Hierin zal men o.a. Greetje Kauffeld kunnen horen, die het liedje zal zingen dat zij ook op het Eurovisie-songfesti val op 18 maart ten gehore zal brengen. Daarna de tweede en laatste uit zending over het wassenbeelden museum van Madame Tussaud. Om kwart over negen een kort. spel van Douglas Cleverdon en om vijf over half tien „Attentie" waarin men o.a. naar een gedeel telijke herhaling van de reportage over de zonsverduistering van vanmorgen kan kijken. Om half negen voor de Vlaamse televisie het feuilleton „Schipper naast Mathilde" en om tien over negen de zesde aflevring in de se rie „Belangrijke feiten uit de ge schiedenis van de 20e eeuw". Om vijf over half tien geeft onze land genote Helene Oosthoek een voor dracht van Elckerlyc, die niet minder dan drie kwartier duurt. Radio De VARA zendt om vijf over ne gen een forum uit „Lief en leed van het vertalen" waaraan onder voorzitterschap van Jaap Buys meewerken Karei Jonckheere, Jan Vercammen, Dolf Verspoor en Jo han Winkler. (Hilversum I). Te zelfder tijd speelt over de andere zender het Radio Kamerorkest o.l.v. Yvon Baarspul m.m.v. Fania Chapiro, piano. (N.C.R.V.). Nederland nam deel aan 72 filmfestivals Met in .totaal 158 inzendingen heeft Nederland in 1960 deelgenomen aan 72 filmfestivals, verspreid over de gehele wereld. De meest vertoonde films waren „Prijs de zee" (van Herman van der Horst) (18 keer) „Glas" (van Bert Haanstra) (15 keer) „Fanfare" (van Bert Haan stra) (6 keer) „Os Mundi" (van Hattum Hoving) (6 keer) „A.B.C." (van John Fernhout) (6 keer). Verder werden „Dagen mijner ja ren" (van Max de Haas) en de ou dere films van Haanstra als ,....En de zee was niet meer" en „Rem brandt, schilder van de mens" en de eerst laat in het jaar beschikbaar gekomen film „Faja Lobbi" van Her man van der Horst, ieder 4 keer in gezonden. Het aantal op deze festivals behaal de prijzen bedroeg 35, verdeeld in 5 eerste prijzen („Glas" (5 keer), „Prijs-de zee" (4 keer), „Faja Lob- bi" (1 keer), „Rembrandt" (1 keer), „Tetralogie van Fallot" van de Stich ting Film en Wetenschap (1 keer), en enkele films van Geesink. 2 tweede prijzen („Brandgevaar" van Albert Brosens en een reclame film van Geeslink). 19 erediploma's of speciale prijzen, waaronder werk van Haanstra („Glas" (2 keer)), Van der Horst („Prijs de zee" (4 keer)), „Faja Lobbi" (Geesink), Hattum Hoving („Os Mundi" (2 keer)), Max de Haas („Dagen mijner jaren"), Kees Brus- se („Het Gerucht"), de Stichting Film en Wetenschap en Polygoon. Aan 27 festivals kon niet worden deelgenomen, hetzij doordat films van een speciale aard, b.v. religieuze of films over bergbeklimmingen in ons land niet gemaakt zijn, hetzij de nodige kopieën, die dikwijls maan den in het buitenland zijn, niet voor radig waren. Zes films bekroond in Oberhausen Het zevende Westduitse concours voor korte films, dat de afgelopen week in Oberhausen is gehouden, heeft geleid tot de bekroning van twee films uit de V.S. en één fiïru uit resp. Polen, Frankrijk, Tsjecho-Slo- wakije en West-Duitsland. Deze zes rolprenten kregen elk een prijs van duizend mark. Sophia Loren speelt de rol van een bekend actrice uit de tweede helft van de negentiende eeuw, die in Amerika grote triomfen vierde. Cu- kor situeerde „Furie in rose tricot" in het wilde westen en combineerde op die manier het drama van de speelfilm inet de actie van de western. 1 Advertentie Stralend wit wordt uw wasgoed met Sunil. Bleken en blauwen mag u over slaan. U wast minder, u spoelt minder, u wringt minder. Uw wasgoed slijt dus minderU - en honderdduizenden andere huisvrouwen - merken direct dat het hemelsblauwe Sunil tegelijk het modernste en het degelijkste was middel is. De mooiste witte haan verliest het van uw stralend witte was! tt*. 4^*66/)% Het extra voordelige drielingpak bespaart u elke keer geld FILMS IN ZEELAND „Mein Kampfde macabere do cumentaire van de Zweed Erwin Leiser over op- en ondergang van de dictator Hitler is deze week te zien in Grand (Goes), Alhambra (Vlissingen) en City (Advertentie) (Middelburg). In Luxor (Vlis singen) wordt een film ver toond van George Cukor, waar in deze doorgewinterde regis seur twee genre's heeft trach ten te combineren. „Furie in rose trico" is namelijk geba seerd op een succesvol toneel stuk uit de vorige eeuw, getiteld „Mazeppa", dat al heel weinig te maken had met wat we tegen woordig toneel noemen. „Mein Kampf" in drie bioscopen geprolongeerd „Mazeppa" had meer weg Van een variéte-nummer, waarin op specta culaire wijze met een paard werd ge manoeuvreerd. Het stuk had nogal succes in het wilde westen van wel eer en dat gaf Cukor te denken. Een western doet het altijd wel en het verhaal van de rondtrekkende toneel gezelschappen. die te paard op de planken verschijnen, biedt uitgebrei de mogelijkheden om een boeiende rolprent samen te stellen. Cukor zet te zich aan het werk en bestudeerde gedurende enige tijd alles wat be kend is van het toneel in het westen van Amerika in de tweede helft van de vorige eeuw. Hij koos de legendarische actrice Adah Menken als hoofdpersoon voor zijn film, maar gaf haar de naam Angele Rossini, De rol wordt in de film gespeeld door Sophia Loren. Zij draagt op het toneel een rose tricot en een rode pruik en dat verklaart de titel. Angela Rossini brengt haar pu bliek in vervoering, wanneer zij te paard over het toneel en door de zaal raast. De belevenissen van de artistengroep onder de Amerikaanse pioniers en in dianen leveren ook buiten het gebeu ren op het toneel om voldoende stof voor een film, die humor paart aan dramatische en boeiende scènes. Behalve Sophia Loren spelen in deze rolprent ook Margaret O'Brien en Ramon Novarro. De laatste zullen al leen de ouderen zich wellicht nog herinneren. Hij was in de dertiger jaren het idool van het bioscooppu bliek, maar trok zich twintig jaar ge leden reeds als acteur terug om in zaken te gaan. Hij maakte in 1959 zijn debuut in „De geit" en in 1922 werd hij bekend om zijn rol in „De gevangene van Zenda". In „Furie in rose tricot" ziet men hem als een gangster. Actie George Montgomery speelt de hoofd rol in de actiefilm „vlammen over de Philippijnen" die in Electro (Mid delburg) te zien is. Tegen de exoti sche achtergrond van tropische ei landen spelen zich de gevechten af tussen regeringsgezinden en de le den van een stam, die het niet eens is met het regime. Montgomery is de Amerikaanse held, die zijn plan tage tegen de aanvallers beschermt en op de bres staat voor onschuldige vrouwen en kinderen. Uitbreiding zenduren radio Veronica Radio Veronica zal het aantal Ne derlandse zenduren uitbreiden. Er zal gezongen worden van 13.00 20.00 uur met een geheel nieuw pro gramma, waaraan diverse freelance radio-artiesten, die ook wei-ken voor de Nederlandse radio-omroepvereni gingen, zullen medewerken. Dit is gisteren medegedeeld. Namen van deze art'esten w'V\e men vooralsnog van de zijde van .Veronica" niet be kendmaken Het is de bedoeling om in de maanden maart en april, als de zender op sterkte is, het aantal Ne derlandse zenduren nogmaals uit te breiden en wel. van 20.0024.00 uur.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1961 | | pagina 8