Pleidooi voor betere woningen voor lagere-inkomensgroep KLANKBORD Reacties op Loemoemba's dood ZUID-AFRIKA VOERT MORGEN DECIMAAL MUNTSTELSEL IN DINSDAG 14 FEBRUARI 1961 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 8 Week voor de volkshuisvesting In „Bouwcentrum" Rotterdam AAA<W*A*A/VVVV\*VWVVWVVVWvVS/V\A/VVVWVVVWvVVS Maandagavond werd Nisse opgeschrikt door een felle hraml, die iras uitgebroken in het café ran de heer J. Jeronimns aan het Dorpsplein. Dc brand uas ontstaan doordat een gas tles in de keuken vlam had gerat. Hoewel het vuur met teren stralen werd bestreden door de brandweren uit 's-Gravenpol- der en Heinkenszandkon men niet verhinderen dat het pand vrijwel geheel uitbrandde. De nevenstaande ironing kreeg waterschade. De foto toont de brandweerlieden in actie tij dens de bluswerkzaamheden. FOTO P.Z.C.i Het Wereldgebeuren Moord in de Kongo T Ihet traplopen, verwarmlngsproble- men, zijn steeds weerkerende klach- ten. Loonbeleid ..Het loonbeleid mag het bereiken van een normaal liuurpeil niet In de weg staan", was tenslotte de visie van dis. W. J. Valkenburg, algemeen secretaris van de Nederlandse Bond van Bouwondernemers in Dc Haag. j „We moeten af van die subsidies, de arbeider moet in staat zijn zelf voor i zijn gezin te kunnen zorgen en de i huurprijs te betalen voor de woning. 1 Deze eerste dag luid als onder- die hij kiest. In aanwezigheid van de minis ter van volkshuisvesting en bouwnijverheid, nir. J. van Aartsen, is gisteren de week voor de volkshuisvesting begon nen in het bouwcentrum te Rot terdam. werp „omvang van de woning behoefte in de lagere inkomens groepen en de wegen waar langs hierin te voorzien" ct stond onder auspiciën van het Nederlands Instituut voor Volkshuisvesting en Stedebouw. De voorzitter, dr. ir. F. Bakker Schut, kwam meteen ter zake met een in leiding over het eerste deel van het onderwerp, de omvang van de be hoefte. We zijn het er over eens. dat deze zeer groot is. stelde hij. Dege nen met een inkomen hoven f 8.000 per jaar wonen op het ogenblik rede lijk. Goedkopere woningen hebben een minder lange levensduur. Vroeger bouwde men ook duurdere huizen dan men op dat moment nodig had. Bij een stijging van de welvaart wor den ze wel bezet. Voorts vond hij, dat een woning zich op hoogstens drie km afstand mag bevinden van de plaats waar het gezinshoofd werkt. Dit- moet de maximale woon-werkaf'stand zijn. Verkeerd geplaatste wonin gen maken wegen en vervoermid delen onnodig overbelast. Ook moet de bewoner bij zijn huur prijs de reiskosten optellen. De overheid mag dit niet in de hand werken, aldus de voorzitter, en dit betekent dat artikel 16 van de wederopbouwwet gewijzigd zou j moeten worden. Gezinsverdunning Dan worrlt er naar zijn mening te weinig rekening gehouden met de z.g. „gezinsverdunning", waarvan het eind nog lang niet in zicht is. Er zijn tegenwoordig steeds meer mensen die een eigen woning willen hebben, de alleenstaanden b.v. Het aantal huis houdens stijgt volgens ir. Bakker nog sterker dan het bevolkingsgetal. De twee volgende sprekers brachten vervolgens ideeën naar voren om in de behoefte aan woningen voor de la gere inkomensgroepen te voorzien. Mr. F. H. J. Andriessen, directeur van de Stichting Katholiek Instituut voor de Volkshuisvesting, stelde uit breiding van de bouwcapaciteit pri mair. Er wordt naar zijn mening een onvoldoende aantal gesubsidieerde woningen gebouwd, waarvan de huur 1 6 deel van het netto inkomen niet te boven gaat. Niet minder dan 71 procent van de woningzoekenden vraagt om een huur beneden de f 15 per weck. Kwaliteit Een andere oplossing zou volgens hem zijn vooral met het oog op een betere kwaliteit dan de thans voor deze groepen gebouw de huizen de bestaande woning voorraad ter beschikking te stel len van deze minder gesitueerden. Met als uiterste maatregel een individuele huurtocslag op het in komen. Er zal dan natuurlijk een heroriëntering van liet huur- en subsidiebeleid moeten komen. Zo dra de mensen meer kunnen gaan verwonen, moeten zij of een huur verhoging ondergaan, of verhui zen naar een duurdere woning. In Amerika b.v. is men verplicht het huis te verlaten. We moeten de tekorten niet opbla zen. meende hij. De woningvoorraad j bedraagt op het ogenblik 2,9 miljoen. Het tekort is ingelopen tot ca 80.000, dat is de produktie van een jaar. Omstreeks 1965 echter is een grote i reeks woningzoekenden te verwach- ten van de na-oorlogse geboortegolf. Vijfjarenplan Met liet oog op een continuïteit in de woningproduktie zou de overheid voor de volkshuisvesting een vijfjarenplan op moeten stellen, met primair een oplossing voor het huurvraagstuk. z.i. door drie verhogingen van tien procent, met looncompenserende maatregelen. Voorts zou men in het plan richtlij nen op moeten nemen met betrek king tot de afbouw van de subsidië ring en het te realiseren woning- bouwprogramma. Wat de gemeenten betreft, deze die nen de particuliere woningbouw, waar het de bouw van gesubsidieerde woningen betreft, op tenminste ge lijke voet te bevorderen als de \vo- ningwetbouw. Ook zij zouden een meerjarenprogramma op moeten stel len met: a. het vaststellen van uit breidingsplannen, b. de gronduitgifte en de grondprijs en c. de behandeling van bouwplannen aan de hand van de bouwverordening. DE „RAND" NIEUWE MUNTEENHEID Proef wordt gevolgd in gehele gemenebest Brand aan boord van Groningse kuster zou toch nauwelijks passen, nu Zuid-Afrika na een volksstem ming heeft besloten een republiek te worden. Mr. Andriessen gaf aan deze oplos sing de voorkeur, terwille van de kwaliteit van de bouw. Gehorigheid HOEVEEL ZIJN JONGENS WAARD? Meisjes in de Frankfor- ter voorstad Bockenheim hebben v astgesteld hoeveel een jongen waard is. Op de uitnodiging voor een schoolfeestje, georganiseerd door meisjes, stond het volgende: „ieder een die geen jongen meebrengt, moet twee flessen limonade meebrengen". GEVANGEN VLINDERS. Frans de Clercq heeft een boekje geschreven, getiteld „Nieuwe vlinders vangen", dat een vervolg is van het vorig jaar verschenen „vlinders vangen". In dit nieuwe werkje somt hij een aan tal antwoorden van scholieren op, die hij optekende bij een rondgang langs diverse scholen. We laten er nier enkele volgen: ..Wat een hangar was?" vroeg hij. ..Een inwoner van Hangarije zèi er een. En een vizier?" ..Iemand, die in de middeleeuwen in een harnas moest kijken, om te zien "f er nog iemand inzat", zei de leer ling. „Wat is een internist?" „Een zieke, die meer dan een jaar in een ziekenhuis moet blijven". ..En een reclasseringsvereniging?" ..Een vereniging, die pas ontslagenen weer op vrije voeten stelt". „En een weerhaan?" ..Iemand, die het weer voorspelt, bijv. door een eksteroog". ..Wat betekent „Le Nozze di Figa ro"?" (Figaro's bruiloft). Antwoord: „De neus van de kapper". Vannacht gaat de Unie van Zuid- Afrika het decimale stelsel voor haar geld gebruiken. Van midder nacht af zullen meer dan 300 mil- joen munten met de beeldenaar van de Britse koningin onderweg zijn naar de smeltkroes. Toch zal het naar schatting nog ongeveer dertig jaar duren, voordat al dat geld uit de circulatie zal zijn ver- - dwenen. Ongeveer twee jaar lang zal het land er officieel nog een tweeledig stel sel op na houden. Het nieuwe de cimale stelsel en het Britse stel sel, dat rekent met veelvouden van twintig en twaalf. In deze overgangsperiode zuilen de ogen der andere landen in het Britse gemenebest op Zuid-Afrika gericht zijn, want Australië en Nieuw-Zeeland heben ook plannen in de richting van het decimale stelsel, terwijl in Engeland zelf op gezette tijden stemmen te horen zijn, die een loslaten van liet enigszins omslachtige Britse stel sel voorstaan. De beeldenaar van koningin Eliza beth wordt op de nieuwe munten vervangen door die van Jan van Riebeeck, de Nederlander, die in 3653 de eerste volksplanting aan de Kaap stichtte. Om die reden zijn er onder de Engels-sprekende Zuid-Afrikanen boze protesten ge hoord^ Men zei, dat de koningin „beledigd" was door deze veran dering, maar handhaving van de beeldenaar van de Britse monarch Dordtenaar bekent aanranding De 31-jarige G. W. uit Dordrecht, die door de politie werd verdacht in de Lenghenhof de 78-jarige weduwe mevrouw G. te hebben beroofd en aangerand, heeft nu een volledige be kentenis afgelegd. Nu is ook gebleken, dat W. geen 500 maar 900 gulden uit het huis van de j weduwe heeft meegenomen. De andere personen die in verband met dc aanranding waren gearres- j teerd, zijn volledig gerehabiliteerd. Zij zijn inmiddels op vrije voeten gc- j steld. „Mein Kampf" is in Japan kassucces Mein Kampf, een filmdocumeiitalre over het leven van Adolf Hitler, is een kasstuk in Japan. De film begon verleden week in een I bioscoop in Tokio te draaien, en werd op de eerste dag door elfduizend i mensen gezien. Zij brachten een re cord opbrengst sinds vele jaren bij- een. Het grootste deel van het publick be- j stond uit scholieren en studenten. In vergelijking hiermee bleet het aantal vrouwelijke bezoekers gering. Hoewel in Tokio sterke uiterst recht- se krachten werkzaam zijn, en de po- j litie op haar hoede is, hebben zich tot nu toe nog geen incidenten voor gedaan. De populairste film in Japan van 1960 was ook al een film die zijde- lings met Hitier verband hield, Char- les Chaplins „De Dictator". De overschakeling het decimale stelsel is een gigan tische taak en alle voorbereidirf- gen zijn getroffen door een speci aal gecreëerde „decimalisatieraad" onder leiding van dr. E. H. D. Arndt. Tot zijn vele taken behoor de het vaststellen van compensa tie, die aan zakenmensen moet worden betaald voor rekenmachi nes. die niet voor het decimale stelsel kunnen worden ingericht. Volgens de plannen zullen tegen ein de 1962 circa 150.000 reken- en boekhoudmachines voor het nieu we stelsel zijn omgebouwd, het geen ongeveer acht miljoen pond of zestien miljoen rand zal kosten. Aan compensatie verwacht men anderhalf miljoen pond of drie miljoen rand te moeten betalen. Daar komt dan nog bij een be drag van drie miljoen pond, dat men heeft uitgegeven aan voor lichting van het publiek. De overgang zal het moeilijkst zijn voor de grotendeels ongeletterde zwarte bevolking, vooral voor de Afrikanen, die in de reservaten wonen. Ten eerste berekenen deze mensen hun bezit naar het aantal stuks vee dat zij op hun land heb ben. Zij, die zich al gewend heb ben aan het rekenen in geld, zien zieli nu plotseling geplaatst voor een geheel nieuw geldsysteem met vreemde zilveren munten en glim- mend-gele centen. De Nederlandse kustvaarder „Auja" van J. Pohlman te Fox- hol (Gr.), meldde gistermiddag dat het schip in brand stond op m het Britse op "1* "i'jl, ten oosten van Start Point in het Engelse Kanaal. De kustvaarder meet 262 ton en werd iu 1940 gebouwd. Het Nederlandse schip Frans van Seumeren (498 ton) maakte later het schip vast om de „Anja" uaar Dart mouth te slepen. De brand had men toen onder con trole. In Spanje zijn in het afgelopen jaar 1760 mensen bij verkeersongevallen om het leven gekomen. Dit land is minder ge motoriseerd dan de meeste andere landen van West-Europa. Er zijn nog geen mil joen motorvoertuigen, waaronder 440.000 motorfietsen. oen de Franse kanunnik, aarts- revolutionair en koningsmoor denaar Emanuel Joseph Sie- yès op hoge leeftijd werd gevraagd wat zijn aandeel in dc Franse revo lutie was geweest, moest hij even nadenken. In zijn gedachten kwamen i de vele. vele namen van de mannen niet wie hij in de revolutie had sa- inengewerkt. van zijn mederechters over het lot van de koning en van i zijn mede-regeerders, mannen die stuk voor stuk onder de guillotine I liet leven hadden gelaten. ..Van de revolutie." zo zei Sleyès. ..herinner ik me alleen nog maar dat j ik die heb overleefd". Een uitspraak 1 die hij ook van toepassing bracht op Talleyrand, een sluwe en nietsont- I ziende draaitol-politicus. Beiden wa- ren de consequentie van het gezeg de. dat de revolutie haar eigen kin deren verslindt, ontlopen. Dat. kan niet worden gezegd van Patrice Loemoemba. de eersti premier van de vrije Kongo, van wie gisteren werd meegedeeld dat hij na zijn vlucht was gedood. Waarschijnlijk ..op de vlucht neergeschoten", een uitdrukking die de Kongo-zwarten van de blanken hebben geleerd. Daarmee is de Kongo-crisis in een nieuw en heel gevaarlijk stadium gekomen. Want het gelijk is aan de kant" van hen die van meet af aan hebben getwijfeld aan de juistheid van de Katangese bewering van de geslaagde vlucht. En die ongelovigen waren ditmaal de Russen en hun sa tellieten. Het lijk van Loemoemba is dus een communistische zege. Een vrede in het voormalige Belgische bezit lijkt verder weg dan ooit. „In i twintig jaren zal In de Kongo nu geen vrede zijn", zo zei de Ghanese president. In Katanga is bekendge- maakt dat dorpelingen die aan de jacht op Loemoemba deelnamen de ex-premier en zijn metgezellen heb- ben vermoord, maar noch de naam van het doro. noch de plaats waar de vermoorden zijn begraven, mag worden bekendgemaakt. Het is te begrijpen dat geen mens zonder wantrouwen deze verklaring slikt. dood heeft dus een eind ge maakt aan het leven van de 36-jarige Kongolese politicus, wiens capriolen de wereld meer dan een half jaar in hun ban hielden. I Patrice Loemoemba werd in 1925 schoren. Zijn ouders waren rooms- katboliek. niaar Loemoemba bezocht een protestantse lagere school. Zijn verdere opleiding voor onderwijzer kreeg hij van missionarissen. Tn j plaats van onderwijzer werd hij I ambtenaar bij de posterijen. In 1957 I kwam hij als afdelingschef van een I bierbrouwerij naar Leopoldstad. In middels had hij de Mouvement Na tional Congolais gevormd en weldra wijdde hij zich geheel aan de poli- nnpini rin 111 november 1959 werd hij we ens opruiing door de Belgen tot evangenïsstraf veroordeeld. Onder druk werd hij vrijgelaten om deel te D' Beraad over vrije zaterdag op scholen In Amsterdam is een diepg overleg gaande over de invoering van een vrije zaterdag voor de scholen. Het is duidelijk dat het onderwijs ™!.™etcn volgen wanneer het be. I kernen"aSrTde ronde-tafel confer en- vnflrflt Ar,JC aaa'j tie over de Kongó. Als tegenspeler a van Kasavoeboe speelde hij daar een Dat het overleg in ue hoofdstad al voeboe speelde hij e belangrijke rol en toen was al geleid zou helften' lot het besluit 1 "orz.en dat een onafhankelijke deze zomer, ingaande 1 april de vrije f?ojigo onder Loemoemba geen beste zaterdag in te voeren op kleuter-, M fï IM&mioet eaan. Oilgettvii lagere en mulo-scholen maar dan te- i feld J11,1 een goede kijk ob de fi vens de dagelijkse schooltijden morgens met een hlaf uur te ver lengen, werd ons van de zijde van nanciën, iets wat hem later als pre mier ten goede kwam. Het bleek al gauw dat na het vertrek van de Bel- de "afdeling onderit a met'steUig": I lieid ontkend, al hoopt men op korte I JSf™" u5?3S£?$ termijn een beslissing te nemen. Het I 1Jh}i,i JL ÖetewrianSSa,vadnatde3deSemS i iSion°afre Kongo nlliweiiik? dS schooltijd met leS half uur to dl j ,t0?" morgen de kinderen op het ochtend- L spitsuur op straat zouden zijn. Sinds enkele jaren beginnen de Amster damse scholen om 9.15 uur juist om hen in dit ochtendspitsuur van de straat te houden. „KONGOLESE LOTERIJ" j= Kongolese „spionnen", die de kopergordel van Noord-Rhodesië zijn binnengedrongen, organiseren daar loterijen met als prijzen Euro- M pese vrouwen, huizen en auto's, zo is in Londen door Europeanen meegedeeld, die uit Rhodesië kwamen. Ij Volgens een van hen had een Europese secretaresse op een gege- v.., ven ogenblik tegen een Afrikaanse kantoorbediende gezegd, dat zij j§ zu"en zeker deze dode verloofd was met een Brit. De kantoorbediende: dat kan niet, want jg vrirtr orio,0,'a ik heb je in een loterij gewonnen. s De prijzen zullen na „onafhankelijkheidsdag" uitgereikt worden. H Dc prijzen van de loten variëren van 50 cent tot een rijksdaalder. M IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllltllllllllllllllllllllllllllllllM Kennedy „Zeer geschokt" De hele wereld heelt ontsteld en veront waardigd gereageerd op de dood van Pa trice Loemoemba. President Kennedy toonde zieli gisteren „zeer geschokt" toen hij het nieuws van Loemoemba's dood vernam, zo zei de woordvoerder van 't Witte Huis, Pierre Salinger. Radio Moskou verklaar de, dat dc moord op Loemoemba „een bloe dige misdaad" van dc kolonisators is. In de nieuwsuitzending voor het binnenland van 17 uur werd gezegd: Wij hebben het droevige nieuws ontvangen. De agenten van de Belgi sche kolonisators hebben de premier van Kongo, Patrice Loemoemba, vermoord. De Belgische minister van staal, Henri Molin, verklaarde Loemoemba „voldoende te hebben ge kend om zijn nagedach tenis eer te bewijzen". Kolin, die aan de Ronde- Tafelconferentie van vo rig jaar heelt deelgeno men, voegde hier aan toe dal Loemoemba „zich vaak onrechtvaardig je gens België heeft ge toond, maar de zaak van onafhankelijkheid op- re.chen vurig was toe gedaan. ..Er ia alle reden om aan tc nemen dat Loemoem ba op wrede wijze ter dood is gebracht". Rolin zei te vrezen dat derge lijke methoden meer en meet* hun stempel op dc Kongolese politiek zul len drukken. Hij sprak de hoop uit, dat de Ver enigde Naties de omstan digheden waaronder deze ..bijzonder afschuwelijke politieke misdaad" is ge pleegd en de verantwoor delijkheid hiervoor, volle dig aan hé' brengen. Neh roe hét licht zullen zei dat het nieuws van de dood van Loemoemba werd ver wacht, maar het niette min als „een grote schok" is gekomen. In de moord op Loemoemba culmineren „een serie tragische en betreurens waardige gebeurtenis sen". Er moeten krachti ge en efficiënte maatre gelen worden genomen om de schuldigen te straffen. Wanneer dit niet spoedig wordt ge daan zullen de gevolgen van de moord niet te overzien zijn. De Amerikaanse afge vaardigde bij de Veilig heidsraad, Stevenson, noemde de dood van Loemoemba „ontmoedi gend en betreurenswaar dig". Stevenson zei ..deze jongste tragedie" te betreuren, maar nu „moeten wij ons allen verenigen, niet om te wreken, maar om te ver zoenen". De Veiligheids raad moet alles doen om een constructieve oplos sing te vinden en vrede en orde te herstellen". Afschuwelijk De vertegenwoordiger van de Sowjet-Unie, Zo- rin, zei, dat de moord op Loemoemba „oen van de afschuwelijkste misda den van de kolonisators tegen het Kongolese volk" was. 1-Iij beschreef Loemoemba als een na tionale held van de vol keren van Kongo en Afrika. Zorin verweet ook Ham- marskjöld en het opjfcr- bevel van de V.N. in Kongo het gebeurde. Hammarskjöld's voorstel „een zogenaamd onder zoek in te stellen is hui chelachtig". Hij zal on getwijfeld voorstellen dat zijn eigen staf het onder zoek instelt. „Na hetgeeu in Katanga en Kongo is gebeurd hebben wjj niet liet minstij vertrouwen in de secretaris-generaal en zijn staf". „Diep geschokt" De voorzitter van de raad, sir Patrick Dean, verklaarde dat de Engel se delegatie „diep ge schokt" was door het be richt van de moord op Loemoemba. „Gezien dc ontwikkeling is het voor de raad en de Verenigde Naties van gebiedend be lang hun verantwoorde lijkheid aan de Kongole se natie en het volk van Kongo over te dragen, en de gehele situatie nuch ter en in constructieve zin te bezien. deze Kon- 'o-crisis is tot nu toe een in vele. elkaar te vuur en le zwaard bestrij dend, staten en staatjes uiteenval lend land. Vele malen werd voor spel dat Loemoemba door Kasavoe boe of door Katanga zou worden be recht. Van dit proces zal nu niets komen. Loemoemba is zijn aardse rechters ontkomen. De consequenties van zijn dood zullen ongetwijfeld verstrek- i zijn nog- niet té overzien, maar kend zijn. De sympathie van de j communistische landen ging uit naar Loemoemba en de regeerders van Moskou en van dc satellietstaten aangrijpen voor een intensieve propaganda. Het is een domme streek van.de tegen standers van de ex-premier dat zij een vlucht hebben genomen orn een 2-ewelddadige dood te camoufleren. Een blunder die doet denken aan de aanvankelijke houding van Eisenho wer in het Powers-spionagegeval. In gedachten komen de woorden die Loemoemba sprak in tegenwoordig heid van konïner Boudewijn bij de onafhankelijkheidsverklaring van de Kongo: „Wij hebben bespottingen gekend, beledigingen en slagen, dag en nacht. Men zei jij en jou tegen ons alsof er geen burgerlijke be leefdheid bestond. Wie zal zeggen wat er in gevangeniscellen werd j doorleefd? Alleen omdat wij negers waren". Loemoemba heeft onder vonden dat zijn landgenoten tot da den kwamen die hij de Belgen toe schreef. Hoe men ook over de figuur en het optreden van Loemoemba oordele. niet is te ontkennen dat een dode Loemoemba voor het oosten van groter waarde is dan een leven de. Zijn dood als gevolg van de Kongo-verwikkelingen moet voor ie der die meent dat het koloniale tijd perk voorbij is. een waarschuwing aan de muur zijn. Menig eenvoudige Kongolees zal met weemoed denken aan de rustige üjd onder het Belei- I sche bewind. Wie de „onafhankclijk- heïdswïnd" zaait, zal de „revolutio naire" storm oogsten. Voor derde maal doodstraf geëist tegen Menderes De openbare aanklager in het pro- ces op het eiland Yassi heeft de t doodstraf geëist tegen oud-presi- denl Celal Ba.var, oud-premier Adnan Menderes en tien anderen. De aanklacht berust op een incident van vorig jaar, toen het regime- Menderes een trein liet stoppen waar- j mee de leider van de oppositiepartij, Ismet Inonu, reisde. Het is de derde maal tijdens het proces dat tegen Menderes de dood- straf is geëist. Tegen Bayar is iiet t de tweede maal.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1961 | | pagina 5