PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
RUSSEN LOSSEN SCHOT OP VENUS
Ruimtestation
van
af
een satelliet
gelanceerd
„Infiltraties nemen
toe in Nw.-Guinea"
Katanga staat geen
V.N. onderzoek toe
Antwerps museumdirecteur maakte studie
van Zeeuwse vissersschepen
204e jaargang - no. 37
Dagblad, uitgave vaD de firnia
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: P. van de Velde en P. E.
den Boer Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 13 febr. '61
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
mm. Mlnlm. p. advertentie 4.—,
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van J 1.25 „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 PlZ.C. Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr.
tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg. Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. adv. 5213); Oostburg, G. F. de Pauwstr. tel. 2395, Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel 2425. adm tel
SPECTACULAIRE PRESTA TIE VERRAST DE WERELD
Rusland heeft gisteravond voor een nieuwe sensatie in de we
reld van de ruimtevaart gezorgd, door aan te kondigen, dat er
een „ruimtestation" was gelanceerd, met bestemming de planeet
Venus. Volgens de officiële bekendmaking zal dit „station", dat
meer dan een halve ton weegt, in de tweede helft van mei de
dampkring van Venus moeten binnendringen. De Rossen reke
nen er blijkbaar op, dat hun projectiel werkelijk de oppervlakte
van Venus zal bereiken, want zij maakten bekend, dat er zich
aan boord een vlag met het embleem van de Sovjet-Unie bevond.
Een dergelijk embleem werd in mei 1959 op de maan geplant.
Westerse reacties
Eerste signalen
goed ontvangen
Het nieuwe „interplanetaire sta
tion", zoals de mededeling het
noemde, werd van een ruimte-
satelliet af gelanceerd.
Het voornaamste deel van deze
proef is na te gaan op welke
wijze het best een ruimtevoer
tuig in een interplanetaire baan
kan worden gebracht.
Venus is thans ongeveer 88,8
miljoen km van de aarde ver
wijderd.
Andere doelen zijn: het nagaan van
de werkking der radioverbindingen
over reusachtige afstanden en het be
sturen van een ruimtevoertuig, het op
meer nauwkeurige wijze bepalen van
de omvang van het zonnestelsel en
het uitvoeren van een programma van
natuurkundige waarnemingen in de
ruimte. Het instrumentarium aan
boord van het ruimtevoertuig werkt
normaal. Er worden, op bevel van de
aarde, radiouitzendingen gedaan op
de frequentie van 922.8 kilocycle.
Bromfiets tegen
trein2 doden
Op een niet beveiligde overweg tus
sen Elten en Zevenaar is gistermid
dag een bromfiets tegen een uit
Duitsland komende trein gereden.
De bestuurder en zijn duopassagïere
waren op slag dood.
Van Oldenbarnevelt-penning
voor Eduard Flipse
Het college van b. en w. van Rotter
dam heeft besloten aan de lieer Edu
ard Flipse de „Van Oldenbarneveit-
penning" toe te kennen.
De penning zal op de vooravond van
de vijfenzestigste verjaardag van de
heer Flipse, zaterdag 25 februari a.s.
ten stadhuize worden uitgereikt.
De heer J. van Beylen. assistent
dienstleider (conservator) van het
Nationaal Scheepvaartmuseum te
Antwerpen bij een door hemzelf ver
vaardigd model van een Thoolse
hoogaars.
(Foto P.Z.C.)
De eerste reacties in West-Europa
op de geslaagde lancering waren
een echo van de met verbazing ge
paard gaande vreugde in de Russi
sche hoofdstad. De Nederlandse
astronoom prof. J. H. Oort zeide
dat de lancering van een interpla
netair station in de richting van
Venus „een geweldige prestatie"
was. Prof. Oort, die directeur is
van het observatorium van de
Leidse universiteit, voegde hier
aan toe: „Dit is een van de moei
lijkste prestaties die men zou kun
nen leveren.
KENNEDY WIST HET I
ZATERDAG AL
Het Witte Huis heeft bekend-
gemaakt dat president Kenne-
dy zaterdagavond op de hoog-
te was gesteld dat de nieuwe
spoetnik van de Russen een n
voor Venus bestemde raket aan
boord had. Sedertdien is die
raket door de Amerikanen ge-
volgd op haar weg.
De lancering van de Russische
raket naar Venus kwam met
bijna drie jaar voorsprong op
het tijdschema dat de Ameri-
kanen voor een dergelijk schot
hebben.
lllllllllllllllllllllll
Fantastisch
„Dit is fantastisch", was de reactie
van prof. A. C. Bernard Lovell. direc
teur van de gigantische radioteles
coop van Jodrell Bank in Engeland,
„zij zijn een avontuur begonnen dat
reeds lang was verwacht en ik wens
hen veel geluk".
De Franse ruimtevaartdeskundige
grof. Alexandre Avanov zei dat de
ussische geleerden, naar het scheen,
regelrecht de derde fase van de lan
cering van grote ruimteschepen had
den aangevat. „Het lijkt of zij de
tweede fase van het ruimteonderzoek
aan de Amerikanen overlaten, die zich
in de afgelopen 18 maanden zo goed
hebben geweerd", aldus deze in Rus
land geboren geleerde.
Soebandrio tegenover pers
Reeks nieuwe
beschuldigingen
De Indonesische minister van
buitenlandse zaken heeft zater
dag Nederland ervan beschul
digd de Indonesische opstande
lingen te helpen. Hij zei, dat
men het de „vluchtelingen" uit
westelijk Nieuw-Guinea niet
kwalijk kan nemen, als zij ge
wapend naar dat gebied terug
keren.
„Van beide kanten is de infiltra
tie toegenomen", zo ging Soe
bandrio verder. „Dit kan ook
niet anders. Als men met de
militaire versterkingen voort
gaat, moet de inf iltratie wel toe
nemen".
Soebandrio vervolgde, dat „sinds de
onderdrukking in West-Irian gruwe
lijker is geworden, 900 mensen uit
dat gebied zijn gevlucht. Er zijn er
ongeveer 500 in Indonesië, en onge
veer 400 in Singapore. Wij hebben
deze mensen ondervraagd. Zonder
ook maar enige reden werden zij in
de gevangenis geworpen, lichamelijk
mishandeld of uit West_Irian ge
gooid." Volgens de minister vluchten
50 tot 100 mensen per week uit wes
telijk Nieuw_Guinea.
Soebbandrio zei op een perscon
ferentie die speciaal bijeen was
geroepen ter bespreking van het
Nederlands-Indonesische geschil,
dat het Nederlands bestuur in
westelijk Nieuw-Guinea munitie
en pamfletten uitwerpt voor op
standelingen op Ceram en Halma-
heira. Hij voegde hieraan toe dat
ook Nederlandse onderzeeboten in
het gebied werden waargenomen.
Hij legde er de nadruk op dat
Indonesië dergelijke subversieve
actie als agressie tegen de repu
bliek beschouwt.
Minister Soebandrio sloot de moge
lijkheid van een V N.-beheer over
westelijk Nieuw-Guinea uit. Hij zei
dat Indonesië dit gebied als „deel
van zijn territoir beschouwt."
Dr. Soebandrio zei op zijn perscon
ferentie voorts: „Ik geloof niet dat
Nedérland door troepenversterkinge
Indonesië kan heroveren, maar hi
kan het bewind omverwerpen en dat
willen wij voorkomen."
Prinses Marijke zag
„My fair lady"
Prinses Maryke heeft zaterdagavond
met een aantal vriendinnetjes uit La
ren, onder geleide, de voorstelling
van „My Fair Lary" in Theater Carré
te Amsterdam bygewoond.
Dit is de enorme radio-telescoop van het Mullard Radio-Obser
vatorium van de universiteit van Cambrigde. Met deze tele
scoop hebben zes Engelse geleerden onder leiding van prof.
Martin Ryle, negen jaar gewerkt alvorens tot de conclusie
te komen, dat het heelal moet zijn ontstaan bij een geweldige
explosie van materiaal, miljoenen jaren geleden, en dat het
zich nog steeds uitbreidt. Vólgens deze geleerden zal het
heelal niet eindeloos bestaan, maar eens ten einde lopen.
(Zie ook pag. 5).
Nieuwe topconferentie
van de zes in mei
Commentaar van minister Luns
De conferentie van de regeringslei
ders van de zes landen van de Eu
ropese gemeenschappen te Parijs is
zaterdag geëindigd met het uitgeven
van een communiqué, waarin wordt
gezegd dat „de tweede bijeenkomst"
van de regeringsleiders op 19 mei te
Bonn zal worden gehouden.
De zes landen van de E-E.G. zullen
streven naar vergroting van de po
litieke eenheid onderling en betere
betrekkitten met de Verenigde Sta
ten. In'=gfcorence zal een Europese
jüniversitèït worden gesticht. Maar
over de toekomstige vorm van een
Verenigd Europa, of over de details
van de politieke ruggespraak, kon
men hét niet eens worden, blijkens
het zaterdagavond te Parijs door de
ministers van buitenlandse zaken uit
gegeven communiqué.
Minister Luns heeft zondagavond
voor de televisie een toelichting ge
geven op de houding van de Neder
landse delegatie op de conferentie.
Minister Luns zette uiteen, dat de
Nederlandse regering de eenheid van
Europa steeds heeft gezien op de
basis van de integratie-filosofie. De
Nederlandse regering heeft het oog
op een grotere economische, maar
tegelijkertijd op een grotere politie
ke eenheid. Nu deze grotere econo
mische eenheid nog niet tot stand is
gekomen, is het plan-De Gaulle ont
staan, dat een nieuw systeem is op
de basis van de nationale staten-
Nederland heeft bij herhaling zijn
bezwaren daartegen kenbaar ge
maakt.
Hij vertelde, dat de Italianen het,
enigszins geamendeerde, plan De
Gaulle wel hebben aanvaard, maar
met enige aarzeling en dat profes
sor De Quay en hij zelf in de verde
diging van het Nederlandse stand
punt toch wel enige hulp hadden ge
had van dc heren Fanrani en Seg-
ni. De Nederlandse regering staat
nog steeds op het standpunt dat er
eerst onderhandeld moet worden om
dan te zien, wat wel en niet aan
vaardbaar is-
De heer Luns sprak zijn commen
taar uit tegenover een verslaggever
van het N.T.S.-journaal, rijdende in
de trein tussen Parijs en Den Haag.
Geen spoor van Loemoemba
Auto en geweren
gevonden
President Tsjombe van Katanga
heeft gisteren geweigerd de
Ethiopische generaal Jassoe, de
stafchef van de V.N. in Leopold-
stad, te ontvangen, die hem wil
de spreken over de verdwijning
van oud-premier Loemoemba.
De regering van Katanga heeft
zaterdag ontkend dat zij Patri
ce Loemoemba de kans heeft
gegeven te vluchten, zodat hij
bij de achtervolging vermoord
kon worden.
De gendarmerie (rijkswacht) van Ka-
tanga heeft, naar een regeringswoord
voerder te Elizabethstad zaterdag
avond heeft megedeeld, de auto ge
vonden waarin ex-premier Loemoem
ba ontsnapt is uit de boerderij te
Moetshatsja waar hij en zijn mede
werkers gevangen werden gehouden.
Bij de auto werden twee geladen ge
weren aangetroffen. In de omgeving
van de plaats waar de auto is gevon
den hebben inlanders verklaard dat
zij bedreigd zouden zijn door „mensen
die eruit zien als Marokkanen".
Strijd duurt voort
De strijd in Katanga duurt intus
sen voort. Loeena, het centrum van
het belangrijkste steenkoolgebied
van Katanga, 550 kilometer ten
noordwesten van Elisabethstad
is zaterdagavond door Katangese
troepen bezet. De 1200 man land
strijdkrachten, die hebben deelge
nomen aan de operatie welke don
derdag begon, hebben een belang
rijke hoeveelheid moderne wapens
buitgemaakt, die door Baloeba-op-
standelingen waren achtergelaten.
De speciale vertegenwoordiger van
de Verenigde Naties in Kongo, de
Indiër Dayal, heeft een telegram
gezonden aan president Tsjombe
waarin hij protest aantekent tegen
het offensief bij Loeena.
Russisch voorstel
Het grootste deel van de leden van de
Veiligheidsraad heeft zaterdag het
voorstel van de Russen afgewezen om
de Veiligheidsraad zaterdag nog in
geheime zitting bijeen te laten komen
ter bespreking van de toestand in
Kongo. De raad zal nu overeenkom
stig de plannen vanavond het open
bare debat over bet Kongolese vraag
stuk hervatten.
Meisje maakt dodelijke
val van paard
(Van onze correspondent.)
Gistermiddag is de 19-jarige mejuf
frouw J. Keltjens te Lottum (Lim
burg) toen zij te paard naar het
oefenterrein reed van de plaatselijke
ruiterclub, waarschijnlijk doordat het
paard schichtig werd, uit het zadel
geworpen. De amazone kwam bij deze
val zo ongelukkig op het harde weg
dek terecht, dat zij vrijwel onmiddel
lijk overleed.
Vijf arbeiders verdrinken
in Belgische mijn
Vijf mijnwerkers zijn om liet leven
gekomen toen zaterdag een schacht
van een steenkolenmijn naby Glain,
op korte afstand van Luik, plotseling
vol water liep. De slachtoffers zijn
drie Italianen, een Nederlander en
een Belg.
WAT DE ZEEUWEN VERZUIMDEN
Tien jaren van
onderzoek
WAT TOT NU TOE de Zeeuwen
hebben verzuimd, heeft de con
servator van het Nationaal
Scheepvaart Museum te Ant
werpen, de heer J. van Beylen,
grondig aangepakt: een studie
van de verdwenen Zeeuwse
(zeil)vissersschepen als hoog
aars, hengst, schouw en boeier
aak. Gedurende de jaren 1950
tot 1960 heeft de Antwerpse
museumdirecteur tientallen be
zoeken afgelegd aan Zeeuwse
vissersplaatsen, waar hij naar
stig gegevens heeft verzameld
over de schilderachtige houten
zeilvissersschepen, die tot voor
enkele tientallen jaren de
Zeeuwse stromen bevoeren.
Het resultaat van deze studie
is, dat de Stichting Stamboek
Ronde en Platbodemjachten,
gevestigd in Wassenaar, de lieer
Van Beylen heeft verzocht in
een spoedig uit te geven boekje
een hoofdstuk te willen Bijden
aan de verdwenen Zeeuwse vis
sersschepen. Een verzoek, waar
aan de Belgische museumdirec
teur graag heeft voldaan.
Alleen al uit hoofde van zijn func
tie heeft de heer Van Beylen grote
belangstelling voor de scheep
vaart. Hij is o.a. een verdienste
lijk modelbouwer. Zo zijn in het
museum enkele van zijn werk
stukken te bewonderen, o.a. een
Thoolse hoogaars, die zeer natuur
getrouw is nagemaakt en waarin
de heer Van Beylen vele uren
van ingespannen en creatieve ar
beid heeft zitten.
Hoe de heer Van Beylen op het idee
is gekomen een studie te maken van
de verdwenen Zeeuwse visserssche
pen? Hij zegt dit ervan:
„De Zeeuwse vissersschepen zijn al
tijd in groten getale naar België ge
komen. Het is nog niet zo lang ge
leden, dat mosselschepen uit Yerseke
Bruinisse. Zierikzee en Tholen
om enkele plaatsen te noemen
met hun produkten naar Antwerpen
voeren. Het was mij opgevallen, dat
er zo weinig bekend is over de zeil
vissersschepen, die nu uit de vaart
zijn verdwenen. Ik wilde wel eens
wat meer weten over deze schepen
en daar er vrijwel niets over bekend
was, ben ik op onderzoek getogen".
Hij is diep in deze voor hem inte
ressante materie gedoken. Geen ge
makkelijke taak, want de bedoelde
schepen zijn in zo'n korte spanne
tijds verdwenen, dat zelfs de bejaarde
bouwers ervan niet altijd meer de
juiste gegevens weten. Een van de
oorzaken hiervan is, dat er geen te
keningen bestaan. De scheepsbou
wers hadden volgens een bepaald
patroon een gedachte in hun hoofd
en die kreeg gestalte in de uitvoering
van het schip, zonder dat er papier
en potlood aan te pas kwamen.
Tijdig
De Antwerpse museumdirecteur is er
echter nog tijdig bij geweest. Toen hij
met zijn studie begon waren nog
enkele van deze thans verdwenen vis
sersschepen in de vaart. Kort voor
1953 bijvoorbeeld spoorde de heer
Van Beylen bij Bergen op Zoom het
wrak op van een schouw, die reeds
in 1830 was gebouwd. Onmiddellijk
trok hij er op uit om opmetingen te
verrichten en foto's te maken.
In de Zeeuwse vissersplaatsen als
Yeere Arnemuiden. Philippine, de
Paal, Tholen en vele andere plaatsen
had hij gesprekken met vissersmen
sen en scheepsbouwers, die hem een
Zie slot pag. 7 kol. 3)