PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT RUSSEN LOSSEN SCHOT OP VENUS Ruimtestation van af een satelliet gelanceerd „Infiltraties nemen toe in Nw.-Guinea" Katanga staat geen V.N. onderzoek toe Antwerps museumdirecteur maakte studie van Zeeuwse vissersschepen 204e jaargang - no. 37 Dagblad, uitgave vaD de firnia Provinciale Zeeuwse Courant Directie: P. van de Velde en P. E. den Boer Adjunct: W. de Pagter. Hoofdredacteuren W. Leertouwer en G. A. de Kok. ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7,25 per kw. Losse nummers 15 cent WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Maandag 13 febr. '61 ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per mm. Mlnlm. p. advertentie 4.—, Ing. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertenties (max. 8 regels) 25 cent per regel met een minimum van J 1.25 „Brieven bureau van dit blad" 25 cent meer. Giro no. 359300 PlZ.C. Middelburg. Bureaus: Vlissingen Walstr. tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg. Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. adv. 5213); Oostburg, G. F. de Pauwstr. tel. 2395, Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel 2425. adm tel SPECTACULAIRE PRESTA TIE VERRAST DE WERELD Rusland heeft gisteravond voor een nieuwe sensatie in de we reld van de ruimtevaart gezorgd, door aan te kondigen, dat er een „ruimtestation" was gelanceerd, met bestemming de planeet Venus. Volgens de officiële bekendmaking zal dit „station", dat meer dan een halve ton weegt, in de tweede helft van mei de dampkring van Venus moeten binnendringen. De Rossen reke nen er blijkbaar op, dat hun projectiel werkelijk de oppervlakte van Venus zal bereiken, want zij maakten bekend, dat er zich aan boord een vlag met het embleem van de Sovjet-Unie bevond. Een dergelijk embleem werd in mei 1959 op de maan geplant. Westerse reacties Eerste signalen goed ontvangen Het nieuwe „interplanetaire sta tion", zoals de mededeling het noemde, werd van een ruimte- satelliet af gelanceerd. Het voornaamste deel van deze proef is na te gaan op welke wijze het best een ruimtevoer tuig in een interplanetaire baan kan worden gebracht. Venus is thans ongeveer 88,8 miljoen km van de aarde ver wijderd. Andere doelen zijn: het nagaan van de werkking der radioverbindingen over reusachtige afstanden en het be sturen van een ruimtevoertuig, het op meer nauwkeurige wijze bepalen van de omvang van het zonnestelsel en het uitvoeren van een programma van natuurkundige waarnemingen in de ruimte. Het instrumentarium aan boord van het ruimtevoertuig werkt normaal. Er worden, op bevel van de aarde, radiouitzendingen gedaan op de frequentie van 922.8 kilocycle. Bromfiets tegen trein2 doden Op een niet beveiligde overweg tus sen Elten en Zevenaar is gistermid dag een bromfiets tegen een uit Duitsland komende trein gereden. De bestuurder en zijn duopassagïere waren op slag dood. Van Oldenbarnevelt-penning voor Eduard Flipse Het college van b. en w. van Rotter dam heeft besloten aan de lieer Edu ard Flipse de „Van Oldenbarneveit- penning" toe te kennen. De penning zal op de vooravond van de vijfenzestigste verjaardag van de heer Flipse, zaterdag 25 februari a.s. ten stadhuize worden uitgereikt. De heer J. van Beylen. assistent dienstleider (conservator) van het Nationaal Scheepvaartmuseum te Antwerpen bij een door hemzelf ver vaardigd model van een Thoolse hoogaars. (Foto P.Z.C.) De eerste reacties in West-Europa op de geslaagde lancering waren een echo van de met verbazing ge paard gaande vreugde in de Russi sche hoofdstad. De Nederlandse astronoom prof. J. H. Oort zeide dat de lancering van een interpla netair station in de richting van Venus „een geweldige prestatie" was. Prof. Oort, die directeur is van het observatorium van de Leidse universiteit, voegde hier aan toe: „Dit is een van de moei lijkste prestaties die men zou kun nen leveren. KENNEDY WIST HET I ZATERDAG AL Het Witte Huis heeft bekend- gemaakt dat president Kenne- dy zaterdagavond op de hoog- te was gesteld dat de nieuwe spoetnik van de Russen een n voor Venus bestemde raket aan boord had. Sedertdien is die raket door de Amerikanen ge- volgd op haar weg. De lancering van de Russische raket naar Venus kwam met bijna drie jaar voorsprong op het tijdschema dat de Ameri- kanen voor een dergelijk schot hebben. lllllllllllllllllllllll Fantastisch „Dit is fantastisch", was de reactie van prof. A. C. Bernard Lovell. direc teur van de gigantische radioteles coop van Jodrell Bank in Engeland, „zij zijn een avontuur begonnen dat reeds lang was verwacht en ik wens hen veel geluk". De Franse ruimtevaartdeskundige grof. Alexandre Avanov zei dat de ussische geleerden, naar het scheen, regelrecht de derde fase van de lan cering van grote ruimteschepen had den aangevat. „Het lijkt of zij de tweede fase van het ruimteonderzoek aan de Amerikanen overlaten, die zich in de afgelopen 18 maanden zo goed hebben geweerd", aldus deze in Rus land geboren geleerde. Soebandrio tegenover pers Reeks nieuwe beschuldigingen De Indonesische minister van buitenlandse zaken heeft zater dag Nederland ervan beschul digd de Indonesische opstande lingen te helpen. Hij zei, dat men het de „vluchtelingen" uit westelijk Nieuw-Guinea niet kwalijk kan nemen, als zij ge wapend naar dat gebied terug keren. „Van beide kanten is de infiltra tie toegenomen", zo ging Soe bandrio verder. „Dit kan ook niet anders. Als men met de militaire versterkingen voort gaat, moet de inf iltratie wel toe nemen". Soebandrio vervolgde, dat „sinds de onderdrukking in West-Irian gruwe lijker is geworden, 900 mensen uit dat gebied zijn gevlucht. Er zijn er ongeveer 500 in Indonesië, en onge veer 400 in Singapore. Wij hebben deze mensen ondervraagd. Zonder ook maar enige reden werden zij in de gevangenis geworpen, lichamelijk mishandeld of uit West_Irian ge gooid." Volgens de minister vluchten 50 tot 100 mensen per week uit wes telijk Nieuw_Guinea. Soebbandrio zei op een perscon ferentie die speciaal bijeen was geroepen ter bespreking van het Nederlands-Indonesische geschil, dat het Nederlands bestuur in westelijk Nieuw-Guinea munitie en pamfletten uitwerpt voor op standelingen op Ceram en Halma- heira. Hij voegde hieraan toe dat ook Nederlandse onderzeeboten in het gebied werden waargenomen. Hij legde er de nadruk op dat Indonesië dergelijke subversieve actie als agressie tegen de repu bliek beschouwt. Minister Soebandrio sloot de moge lijkheid van een V N.-beheer over westelijk Nieuw-Guinea uit. Hij zei dat Indonesië dit gebied als „deel van zijn territoir beschouwt." Dr. Soebandrio zei op zijn perscon ferentie voorts: „Ik geloof niet dat Nedérland door troepenversterkinge Indonesië kan heroveren, maar hi kan het bewind omverwerpen en dat willen wij voorkomen." Prinses Marijke zag „My fair lady" Prinses Maryke heeft zaterdagavond met een aantal vriendinnetjes uit La ren, onder geleide, de voorstelling van „My Fair Lary" in Theater Carré te Amsterdam bygewoond. Dit is de enorme radio-telescoop van het Mullard Radio-Obser vatorium van de universiteit van Cambrigde. Met deze tele scoop hebben zes Engelse geleerden onder leiding van prof. Martin Ryle, negen jaar gewerkt alvorens tot de conclusie te komen, dat het heelal moet zijn ontstaan bij een geweldige explosie van materiaal, miljoenen jaren geleden, en dat het zich nog steeds uitbreidt. Vólgens deze geleerden zal het heelal niet eindeloos bestaan, maar eens ten einde lopen. (Zie ook pag. 5). Nieuwe topconferentie van de zes in mei Commentaar van minister Luns De conferentie van de regeringslei ders van de zes landen van de Eu ropese gemeenschappen te Parijs is zaterdag geëindigd met het uitgeven van een communiqué, waarin wordt gezegd dat „de tweede bijeenkomst" van de regeringsleiders op 19 mei te Bonn zal worden gehouden. De zes landen van de E-E.G. zullen streven naar vergroting van de po litieke eenheid onderling en betere betrekkitten met de Verenigde Sta ten. In'=gfcorence zal een Europese jüniversitèït worden gesticht. Maar over de toekomstige vorm van een Verenigd Europa, of over de details van de politieke ruggespraak, kon men hét niet eens worden, blijkens het zaterdagavond te Parijs door de ministers van buitenlandse zaken uit gegeven communiqué. Minister Luns heeft zondagavond voor de televisie een toelichting ge geven op de houding van de Neder landse delegatie op de conferentie. Minister Luns zette uiteen, dat de Nederlandse regering de eenheid van Europa steeds heeft gezien op de basis van de integratie-filosofie. De Nederlandse regering heeft het oog op een grotere economische, maar tegelijkertijd op een grotere politie ke eenheid. Nu deze grotere econo mische eenheid nog niet tot stand is gekomen, is het plan-De Gaulle ont staan, dat een nieuw systeem is op de basis van de nationale staten- Nederland heeft bij herhaling zijn bezwaren daartegen kenbaar ge maakt. Hij vertelde, dat de Italianen het, enigszins geamendeerde, plan De Gaulle wel hebben aanvaard, maar met enige aarzeling en dat profes sor De Quay en hij zelf in de verde diging van het Nederlandse stand punt toch wel enige hulp hadden ge had van dc heren Fanrani en Seg- ni. De Nederlandse regering staat nog steeds op het standpunt dat er eerst onderhandeld moet worden om dan te zien, wat wel en niet aan vaardbaar is- De heer Luns sprak zijn commen taar uit tegenover een verslaggever van het N.T.S.-journaal, rijdende in de trein tussen Parijs en Den Haag. Geen spoor van Loemoemba Auto en geweren gevonden President Tsjombe van Katanga heeft gisteren geweigerd de Ethiopische generaal Jassoe, de stafchef van de V.N. in Leopold- stad, te ontvangen, die hem wil de spreken over de verdwijning van oud-premier Loemoemba. De regering van Katanga heeft zaterdag ontkend dat zij Patri ce Loemoemba de kans heeft gegeven te vluchten, zodat hij bij de achtervolging vermoord kon worden. De gendarmerie (rijkswacht) van Ka- tanga heeft, naar een regeringswoord voerder te Elizabethstad zaterdag avond heeft megedeeld, de auto ge vonden waarin ex-premier Loemoem ba ontsnapt is uit de boerderij te Moetshatsja waar hij en zijn mede werkers gevangen werden gehouden. Bij de auto werden twee geladen ge weren aangetroffen. In de omgeving van de plaats waar de auto is gevon den hebben inlanders verklaard dat zij bedreigd zouden zijn door „mensen die eruit zien als Marokkanen". Strijd duurt voort De strijd in Katanga duurt intus sen voort. Loeena, het centrum van het belangrijkste steenkoolgebied van Katanga, 550 kilometer ten noordwesten van Elisabethstad is zaterdagavond door Katangese troepen bezet. De 1200 man land strijdkrachten, die hebben deelge nomen aan de operatie welke don derdag begon, hebben een belang rijke hoeveelheid moderne wapens buitgemaakt, die door Baloeba-op- standelingen waren achtergelaten. De speciale vertegenwoordiger van de Verenigde Naties in Kongo, de Indiër Dayal, heeft een telegram gezonden aan president Tsjombe waarin hij protest aantekent tegen het offensief bij Loeena. Russisch voorstel Het grootste deel van de leden van de Veiligheidsraad heeft zaterdag het voorstel van de Russen afgewezen om de Veiligheidsraad zaterdag nog in geheime zitting bijeen te laten komen ter bespreking van de toestand in Kongo. De raad zal nu overeenkom stig de plannen vanavond het open bare debat over bet Kongolese vraag stuk hervatten. Meisje maakt dodelijke val van paard (Van onze correspondent.) Gistermiddag is de 19-jarige mejuf frouw J. Keltjens te Lottum (Lim burg) toen zij te paard naar het oefenterrein reed van de plaatselijke ruiterclub, waarschijnlijk doordat het paard schichtig werd, uit het zadel geworpen. De amazone kwam bij deze val zo ongelukkig op het harde weg dek terecht, dat zij vrijwel onmiddel lijk overleed. Vijf arbeiders verdrinken in Belgische mijn Vijf mijnwerkers zijn om liet leven gekomen toen zaterdag een schacht van een steenkolenmijn naby Glain, op korte afstand van Luik, plotseling vol water liep. De slachtoffers zijn drie Italianen, een Nederlander en een Belg. WAT DE ZEEUWEN VERZUIMDEN Tien jaren van onderzoek WAT TOT NU TOE de Zeeuwen hebben verzuimd, heeft de con servator van het Nationaal Scheepvaart Museum te Ant werpen, de heer J. van Beylen, grondig aangepakt: een studie van de verdwenen Zeeuwse (zeil)vissersschepen als hoog aars, hengst, schouw en boeier aak. Gedurende de jaren 1950 tot 1960 heeft de Antwerpse museumdirecteur tientallen be zoeken afgelegd aan Zeeuwse vissersplaatsen, waar hij naar stig gegevens heeft verzameld over de schilderachtige houten zeilvissersschepen, die tot voor enkele tientallen jaren de Zeeuwse stromen bevoeren. Het resultaat van deze studie is, dat de Stichting Stamboek Ronde en Platbodemjachten, gevestigd in Wassenaar, de lieer Van Beylen heeft verzocht in een spoedig uit te geven boekje een hoofdstuk te willen Bijden aan de verdwenen Zeeuwse vis sersschepen. Een verzoek, waar aan de Belgische museumdirec teur graag heeft voldaan. Alleen al uit hoofde van zijn func tie heeft de heer Van Beylen grote belangstelling voor de scheep vaart. Hij is o.a. een verdienste lijk modelbouwer. Zo zijn in het museum enkele van zijn werk stukken te bewonderen, o.a. een Thoolse hoogaars, die zeer natuur getrouw is nagemaakt en waarin de heer Van Beylen vele uren van ingespannen en creatieve ar beid heeft zitten. Hoe de heer Van Beylen op het idee is gekomen een studie te maken van de verdwenen Zeeuwse visserssche pen? Hij zegt dit ervan: „De Zeeuwse vissersschepen zijn al tijd in groten getale naar België ge komen. Het is nog niet zo lang ge leden, dat mosselschepen uit Yerseke Bruinisse. Zierikzee en Tholen om enkele plaatsen te noemen met hun produkten naar Antwerpen voeren. Het was mij opgevallen, dat er zo weinig bekend is over de zeil vissersschepen, die nu uit de vaart zijn verdwenen. Ik wilde wel eens wat meer weten over deze schepen en daar er vrijwel niets over bekend was, ben ik op onderzoek getogen". Hij is diep in deze voor hem inte ressante materie gedoken. Geen ge makkelijke taak, want de bedoelde schepen zijn in zo'n korte spanne tijds verdwenen, dat zelfs de bejaarde bouwers ervan niet altijd meer de juiste gegevens weten. Een van de oorzaken hiervan is, dat er geen te keningen bestaan. De scheepsbou wers hadden volgens een bepaald patroon een gedachte in hun hoofd en die kreeg gestalte in de uitvoering van het schip, zonder dat er papier en potlood aan te pas kwamen. Tijdig De Antwerpse museumdirecteur is er echter nog tijdig bij geweest. Toen hij met zijn studie begon waren nog enkele van deze thans verdwenen vis sersschepen in de vaart. Kort voor 1953 bijvoorbeeld spoorde de heer Van Beylen bij Bergen op Zoom het wrak op van een schouw, die reeds in 1830 was gebouwd. Onmiddellijk trok hij er op uit om opmetingen te verrichten en foto's te maken. In de Zeeuwse vissersplaatsen als Yeere Arnemuiden. Philippine, de Paal, Tholen en vele andere plaatsen had hij gesprekken met vissersmen sen en scheepsbouwers, die hem een Zie slot pag. 7 kol. 3)

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1961 | | pagina 1