Z ELANDIC A
LEZERS SCHRIJVEN
De dood op het
verkiezingspad
Ga ook blij leven op COCOS!
PILOOT STORM ontvoerd in de stratosfeer
VERSCHENEN:
R E S A - HILVERSUM (Bekende Schriftelijke Cursus).
WITTE KRUIS
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ZATERDAG 31 FEBRUARI 1961
Het is een overwonnen standpunt, dat de 18e
eeuw een eeuw van verval en decadentie is
geweest. De dadendrang en heldenfeiten van
de gouden 'eeuw waren voorbij. In de 18e eeuw
is er een drang naar kennis en naar weten, ge
paard met een ware verzamelzucht
Wie vorig' jaar niet naar de herdenkingstentoonstelling- van
Aart Schouman (1710-1792) is geweest in het Dordrechts
Museum, kan toch veel over hem te weten komen uit de cata
logus van de hand van de directuer L. J. Bol. Hij wijst er op, dat
in de 18e eeuw naast de belangstelling voor 't nieuwe, 't exotische
begeleidingsverschijnsel van het kolonialisme er ook een leven
dige interesse groeide voor het vertrouwde in de omgeving. Van
daar de talrijke „gczigten" op buitenplaatsen en tuinen, kastelen,
dorpen en ruïnen. „Kinderen uit welgestelde families kregen onder
richt van tekenmeesters; het behoorde tot hun opvoeding, zoals
later de pianostudie. De verfdoos had dit op het klavier voor dat
fout en misslag niet rechtstreeks de om- en inwonenden pijnlijk
raakten)".
Aart Schouman. in 1710 te Dordrecht geboren, was alleen in
Walcheren wanneer er opdrachten te vervullen waren, in
tegenstelling met zijn oudere broer Cornelis, die van 1729 tot
zijn dood (1749) in Middelburg als fijnschilder werkzaam was.
Toen Aart rond de jaren vijftig op Walcheren werkte, benutte hij
tevens de tijd met het tekenen van topografische afbeeldingen.
In de verzameling van het Zeeuwsch Genootschap bevindt zich
een aantel tekeningen van deze Zeeuwse onderwerpen. In 1753 en
later verzorgt hij te Middelburg en Oostlcapelle decoratieve vogel-
schilderingen en regentenstukken. Zijn behangsels met veelkleurige
vogelgroepen zijn volgens Bol heel wat sierlijker in houding en
beweging dan zijn arcadisch-mythologische mensfiguren. We zijn
naar een van zijn regentenstukken op zoek geweest. We vonden in 't
rijke archief van de Godshuizen te Middelburg, dat volgens de
notulen van 13 december 1787 de regenten en ontvanger goed
gevonden hadden, zich door de heer Aart Schouman, kunstschilder
te Den Haag, te laten portretteren op hun kosten, waarvoor aan
de schilder werd betaald 100 pond Vlaams oftewel 600 gulden.
De nota was 2 november 1787 voldaan, waarop aan de rugzijde
stond vermeld dat voor de op het regentenstuk staande vader van
het Gasthuis, Paulus van der Meer. niets was betaald.
Het schilderij troffen wij aan in de bijkeuken van het Oude
Mannen en Vrouwenhuis op de Herengracht te M'burg. De
heren worden op het 2 bij 3 meter grote doek levensgroot
verbeeld. Praeses: Mr. Willem Aarnout van Citters. verder Anthony
van Citters. mr. J. Brugné du Buisson, Pieter Ackermans en de
ontvanger mr. Daniël van Visvliet, gezeten op stoelen van rode
stof. De Man heeft dit schilderij beschreven, waarop Schouman
met trots gesigneerd heeft „oud 77 jaar, geschildert October 1787,
in de kamer van 't Godthuys". Voorwaar een knappe prestatie op
die leeftijd. In zijn beschrijving maakt De Man de opmerking, dat
dit de laatste keer was dat de heren zich gezamenlijk op het doek
Heten zetten. De tijden veranderen! Het is alleen jammer dat het
schilderij thans de sporen van een witkwast vertoont en hier en
daar nogal beschadigd is.
Carlo Ponti, echtgenoot van Sophia Lo-
rén, heeft de Pisorno studio's in Tirrenia,
nabij Livorno, gekocht. Dit filmdomein
bestaat uit vijf studio's en een groot stuk
grond. Het kostte Ponti 500 miljoen lire.
De producent is voornemens de studio's
tot dé modernste en doelmatigste van Eu
ropa te maken.
De eerste film die in Tierrenia door Pon
ti op stapel zal worden gezet is ..Madame
Sans Gêne" met Sophia Lorcn in de
hoofdrol en een begroting van 1500 mil -
Afivet teutte)
Vraag de boeken (geheel vrij
blijvend) ter inzage aan Uw
behangleverancier.
Onbegrensde mogelijkheden
voor een prachtige begrenzing
van „Uw kamer van Ik".
|B Rath Doodeheefver N.V.
President-curator Leidse
Universiteit gaat heen
Do president-curator, vau dc Leidse
universiteit, dr. J. E. baron de Vos
van Steen wijk, heeft tijdens het se-
naatèdiner, "dat gehoudenwerd ter
gelegenheid van de dies natalis van
de Leidse universiteit, meegedeeld,
dat hij zijn functie als lid en voor
zitter van het college van curato
ren zal neerleggen.
De invoering van de nieuwe wet op
het wetenschappelijk onderwijs, die
als leeftijdsgrens voor curatoren ze
ventig jaar stelt, is aanleiding tol
dit besluit.
Kalenders fout
geen volle maan
in februari
(Van onze correspondent)
Er zijn reacties gekomen op ons stuk
over de februarimaand 1961 zonder
volle maan. Het blijkt, namelijk
dat er nogal wat agenda's en ka
lenders in omloop zijn, waarin en
waarop aangegeven is, dat er wel
een volle maan zou zijn en wel
op I februari. Een nader onderzoek
heeft uitgewezen, dat deze agen
da's en kalenders beslist, fout zijn
met de datum, klaarblijkelijk op
grond van vereenvoudigd uitge
voerde of foutieve berekeningen.
Volgens de beroepssterrekundigen
was de laatste volle maan, zoals
wij ook hadden geschreven, inder
daad op 31 januari j.l. des avonds
om 13 minuten voor acht uur.
Ook de sterregids 1961 van de
Nederlandse Vereniging voor
Weer- en Sterrenkunde geeft de
zelfde datum en tijd. Dat is ook
het geval in een officiële uitgave
van de staatsdrukkerij, namelijk
getijtafels voor Nederland 1961.
En als klap op de vuurpijl noemen
we dan nog de befaamde Enkhui-
zer Almanak van dit jaar, dié er
precies zo over denkt.
We hopen dat dit alles overtuigend
genoeg.is. Februari 1961 moet zijn
volle niaan missen net zoals febru
ari 1608. Wanneer het weer zover
zal zijn in de toekomst was niet
direct na te gaan. Dat kan een
kwestie van jaren maar ook van
eeuwen zijn. In elk geval een ge
hele maand zonder volle maan is
zeer zeldzaam.
Scholieren stalen
stapels grammofoonplaten
De poljtie te Harderwijk heeft een
aantal scholieren van 16 tot 18 jaar
aangehouden, die er reeds lange tijd
een gewoonte van zouden hebben ge
maakt om grammofoonplaten uit
verscheidene zaken te ontvreemden.
Een Aan de jongelui zou ze met sta
pels van 25 tegelijk meegenomen
hebben.
Advertentie)
Cocos biedt volop keuze in modefnc
tinten en aparte dessins..East in elk interieur.
Is sterk en beslist niet duur!
-lil,
-■"Saste
Aan deze onderscheiding herkent u de goede cocosl v"'
Ster-cocos is hel collectieve merk van de leden van de Nederlandse Cocosconvcntic.
Kennedy bezorgd voor de
gezondheid van Amerikanen
Onder de leuze „De gezondheid van
de natie is de sleutel tot haar toe
komst", heeft president Kennedy bij
het Amerikaanse congres een pro
gram ingediend dat de gezondheid
van dc Amerikaan moet beveiligen
;,van de wieg tot het graf". Hoofd
punt van dit program is de finan
ciering door de overheid van verple
ging in ziekenhuizen en elders van
mensen ouder dan 65 jaar.
HOOG EN LAAG WATER
-|- nap
-f nap
nap
nap
12 februari
uur meter
uur meter
uur meter
uur meter
Vlissirigen
11.22 1.67
23.51 1.5-5
5.11
1.56
17.46 1.66
Terneuzen
11.48 1.84
- -
5.37
1.72
18.14 1.83
Hansweert
12.20 1.98
6.06
1.86
18.46 1.96
Zierikzee
12.36 1.34
5.42
1.31
18.24 1.37
Wemeldinge
0.13 1.24
12.52 1.54
5.59
1.47
18.42 1.58
-+■ nap
-(- nap
nap
nap
13 februari
uur meter
uur meter
uur meter
uur meter
Vlissingen
12.26 1.95
6.20
1.76
18.49 1.85
Terneuzen
0.20 1.72
12.53 2.11
6.50
1.93
19.21 2.02
Hansweert
0.52 1.83
13.29 2.25
7.22
2.06
19.52 2.15
Zierikzee
1.00 1.12
13.51 1.53
6.48
1.46
19.27 1.48
Wemeldinge
1.29 1.36
14.04 1.77
7.09
1.65
19.50 1.72
Mens en machine
Het vervangen van landarbeiders
door machines is in de eerste plaats
uitvloeisel van de regeringspolitiek.
Door de onrustbarend toenemende
bevolking moet er geïndustrialiseerd
worden en tevens de arbeidsproduk-
tiviteit in de landbouw verhoogd.
Daarnaast is het ook bedrijfsecono
misch bittere noodzaak. In tien jaar
tijds zijn de lonen in de landbouw
verdubbeld en de prijzen weinig ge
stegen. Een grote landbouwmij. die
in 1950 bijv. 250.000 loon uitbe
taalde, zou in 1960 500.000 in de
loonzakjes hebben moeten doen.
Elk landbouwbedrijf dat hiertegen
geen maatregelen treft, gaat regel
recht zijn ondergang tegemoet. Nog
dezer dagen hebben wij kunnen le
zen van een groot Duits automobiel
bedrijf waar sentimenten als waar
van deze Rillander niet vrij is de
voorrang hadden boven gezonde fi
nanciële principes. En als het mis
gaat, worden de arbeiders mede de
dupe.
In Februari beginnen de volgende cursussen
PRAKTIJK DIPLOMA BOEKHOUDEN
MODERNE BEDRIJFSADMINISTRATIE
voor het examen december 1961 ((Vraagt z.s.m. het prospectus).
Ook succesvolle opleidingen voor S.P.D. en Hoofdcorrespondent,
(Fr.. D. en Eng.) Staatsexamen H.B.S.. Onderwijzersakte en Gymnasium
Zweeds schrijfster in
Z.-Afrika in moeilijkheden
De Zweedse gezant in Zuid-Afrika,
dr. E. Bratt is per vliegtuig uit Kaap
stad in Johannesburg aangekomen
om te vernemen welke beschuldigin
gen zijn ingebracht tegen de Zweed
se schrijfster mevrouw Sarah Lid
man.
Dr. Bratt weigerde voorshands com
mentaar te geven op het geval. Me
vrouw Lidman wordt beschuldigd van
overtreding van de „immoraliteits-
wetten" van het land. Zij zou intie
me betrekkingen hebben onderhouden
met de 32-jarige neger Peter Papela
Nthite.
1711. Piloot Storm knarse
tandde van woede, toen die
kleine verlaten kwast van
een gangster hem zonder
veel plichtplegingen weer te
water duwde. Hij wist zich
echter te beheersen en
speelde zijn rol van onno
zele hals verder. Langzaam
watertrappend lag hij op
enkele meters van de kant,
intussen zorgdragend dat
de Baas niet kon zien, wat
zijn handen onder, water
uitvoerden. Onder het uiten
van veel vloeken en zuch
ten worstelden de lange
Dave en de stupide Louey
met dc kist omhoog langs het rotspad. Het
was duidelijk dat de heren niet gewend waren
hun brood met zware iandenarbeid te verdie
nen. Nog niets wees er tot dusverre op, dat de
Baas zijn woord ten opzichte van Arend zou
vergeten te houden. Het was logisch dat ze
hem liever in het water hadden, waar zijn
snelheid van bewegen betrekkelijk gering was
en hij geen onverwachte aanvallen kon onder
nemen. Maar er lag een uitdrukking op het
gelaat van de Baas, die hem helmaal niet
aanstond...!
Tenslotte zou ik deze inzender erop
willen wijzen dat elke n.v. een be
stuur heeft, dat uit naam van de
aandeelhouders optreedt en de grote
lijnen van het bestuursbeleid aan
geeft, waarbij de directeur als uit
voerder optreedt. De aanval op de
persoon van de directeur in deze
ontslagkwestie is dan ook volkomen
ongemotiveerd.
L. KOOYMAN
Rilland-Bath.
Over citaten
Tot de vaak geciteerde dichtregels
behoort: „Böse menschen haben
keine Lieder", soms ten onrechte
aan Goethe toegeschreven. Zo ook in
de P.Z.C. van 28 januari, rubriek:
Lezers schrijven.
Ten dienste van belangstellenden
volgt wat de grote van Dale hier
over zegt:
„Wo man singt, da lass dich rullig
nieder; Böse menschen haben keine
Lieder (Hd.), waar men zingt, zet U
daar rustig neer, slechte mensen heb
ben geen liederen (naar Seume, Die
Gesange, eerste strofe:
„Wo man singet, lass dich ruhig
nieder, oline Furcht, was man im
Lande glaubt; wo man singet wird
kein mens beraubt: Bösewichter
haben keine Lieder").
Een scherts-variant is:
„Wo man raucht, da kannst du ruhig
harren: Böse menschen haben nie
Zigarren".
De kleine W.P. vermeldt, dat de dich
ter Johann. G. Seume een groot
vriend van Goethe was.
Baarland.
S.H.
Stanley-groep present!
j.l. stond een stuk over "het inhalen
van burgemeester Van Leeuwen te
Oostburg. Hierin stond dat bij de wa
tertoren een erehaag van St. Eloy-
verkenners stond aangetreden.
Wij willen U er op attent maken dat
ook de Stanley-verkenners hierbij
aanwezig waren. Niet dat wij graag
in de krant willen staan. Maar wij
willen niet achtergesteld worden bij
de St. Eloy-groep. Hier is misschien
niet van achterstelling bij en is het
alleen maar een vergissing.
Oostbuig
Stanley-groep.
DE echte PIJNSTILLER
Inderdaad, verlaat u rustig op Witte
Kruis. Zo gemakkelijk in te nemen
want verkrijgbaar in drie vormen
tablettèn,
poeders
of cachets.
■nHngnn
est J
E
Edmund Crispin
HOOFDSTUK XVIII
Diana Merrion smeerde een laag
wrijfwas op het linkerspatbord van
haar auto. pakte een zacht doekje
op en begon heftig te wrijven- Een
toeschouwer van het soort waar
toe romanschrijvers hun toevlucht
nemen wanneer ze zelf niet goed
meer weten wat ze zeggen moeten
zou in haar heftigheid, op deze
bijzonder warme dag, een gevolg
hebben gezien van haar ijver. Maar
deze toeschouwer' zou zich. evenals
het merendeel van zijn bloedloze
soort, ernstig hebben vergist. Het is
waar dat Diana veel zorg besteedde
aan het onderhoud van haar Daim
ler, want ze had een afschuw van
slordigheid, maar ditmaal kwam
haar energie niet voort uit haar net
heid en haar verlangen een goed
figuur te slaan, doch uit lichaame-
lijk en geestelijk onbehagen. Haar
ijver was het gevolg van wanhoop.
't glimmend chassis van haar auto
was het bewijs van haar ontevrc.
denheid. Lichamelijk onbehagen
was een logisch gevolg van de om
standigheden. De zon scheen fel op
het stukje asfalt voor haar kleine
garage. de geringste beweging
joeg wolken weken-oud stof op, dat
werkte als jeukpoeder zodra het
met de huid in aanraking kwam
en muggen gingen in drommen tot
de aanval over als ze ergens een
smakelijk hapje mensenvlees be
speurden. Wespen, dronken van
pruimesap, scharrelden loom doch
dreigend rond, klaar om bij de min
ste aanraking hun angel uit te ste
ken. Diana's haar viel telkens als-
een hete deken over haar gezicht en
al haar kleren waren vuil en klam
van zweet- Het was een idiote dag
en een idiote tijd van de dag voor
zware handenarbeid, dat viel niet te
ontkennnen.
Diana kwam overeind en bekeek
somber haar mismaakte spiegel
beeld in de glimmende lak van net
spatbord. De deurknoppen en de
voorruit moeesten nog gedaan wor
den, maar de deurknoppen en de
vorruit moesten maar wachten, zo
besloot ze. Vuil, uitgeput en nat van
zweet ging ze op de trceplak zitten
cn begon in de zak van naar over
all naar een sigaret te zoeken- Maar
de zakken van een overall worden,
als je gaat zitten, stijf tegen je be
nen gespannen en dan kun je er
niet bij. Diana sprong met een kreet
van ongeduld overeind en haalde
de sigaretten te voorschijn. Ze ging
weer zitten en haalde met haar vet
te vingers voorzichtig een sigaret
uit het pakje maar bedacht toen, dat
de lucifers in de andere zak van
haar overall zaten. Ze sprong weer
overeind en pakte het doosje luci
fers. Het bleek leög te zijn. Er wa
ren geen lucifers in de auto. Ze had
thuis lucifers, maar haar huis lag
op vijfhonderd metef afstand van
de garage. Het was onzin om zover
te lopen voor een lucifer, ook al
snakte je naar een sigaret-...
Diana viel weer op de treeplank neer.
Het was nu absoluut onmogelijk om
de sigaretten weer in haar zak te
steken. Ze legde het doosje naast zich
op de treeplank, maar ze'had het niet
goed dichtgedaan en alle sigaretten
vielen er uit. De meeste rolden onder
de auto. Ze zou ze alleen kunnen be
reiken als ze op haar buik ging lig
gen. maar dan zou haar haar dat
ze de vorige avond had gewassen
in aanraking komen met het vuil dat
onder het spatbord zat.
Diana deed geen poging om ze op te
rapen. Met de hand onder de kin
bleef ze somber zitten peinzen. Ze
was, zoals de meeste mensen, van
mening dat geestelijk lijden veel
zwaarder te dragen is dan lichame
lijk (hoewel het nog staat te bezien
of zij, die "dat geloven, een maand
reumatiek zouden verkiezen boven
een maand verdriet als zij voor de
keuze werden geplaatst) en daarom
weet ze haar kwade bui niet aan
haar eigen dwaasheid om een auto te
gaan schoonmaken op een dag van
tropische hitte, maar aan de onver
klaarbare zwijgzaamheid van Robert,
zeventiende graaf van Sanford. Ze
wist dat de mensen uit het dorp
dachten dat ze met elkaar zouden
trouwen, maar in dit opzicht waren
ze veel te optimistisch. Er was niet al
leen geen sprake van een huwelijk,
er was zelfs geen sprake van een
liefdesverhouding. En dat verdroot
Diana, want zij was tot over haar
oren verliefd op Robert, de zeven
tiende graaf van Sanford, en dat was
ze al geweest sinds de dag dat hij
haar voor het eerst had verzocht hem
van Sanford Hall naar het station te
rijden. Zij hadden bij die gelegenheid
over koetjes en kalfjes gepraat. Van
tijd tot tijd, met lange tussenpozen,
hadden ze dit onschuldig tijdverdrijf
herhaald. Toen had ze toevallig op
gemerkt, dat er in de buurt nergens
een plaats was waar ze kon zwem
men en hij had haar uitgenodigd om
het meertje van Sanford Hall te ge
bruiken, als ze daar zin in had. En
op een goeie dag was. hij ook komen
zwemmen en toen ze. later lagen te
zonnebaden, praatten ze niet meer
over koetjes en kalfjes, maar maak
ten ruzie over de politiek. En verder
was er niets gebeurd. Ze had het ge
voel, dat Robert bereid was om tot
in alle eeuwigheid door te gaan met
ruzie maken over de politiek. Hij had
nog nooit zijn arm om haar heenge
slagen: hij had haar nog nooit ge
kust; hij had zelfs voor zover zij
wist, nog nooit naar haar benen ge
keken, en die waren dat toch zeker
wel waardWat was er in vredes
naam met die man aan de hand? Zij
was er zeker van (een beetje -naïef
was ze natuurlijk wel) dat 'er geen
ander meisje in het spel was; ijdel-
hèid belette haar aan te nemen.' dat
zuiver lichamelijk en hij was zeker
geen man dié niet van vrouwen hield.
Daarom was ze tot de conclusie ge
komen, dat hij door zijn opvoeding of
door. iets anders abnormaal verlegen
was geworden voor zover het de an
dere sekse betrof. Maar als dat zo
was, wat kon zij er dan tegen doen
Ze kon de gedachte niet verdragen
dat ze hem nooit weer zou zien, maar
de gedachte dat het altijd zo zou zijn
als het nu was was bijna nog erger.
Het leek wel of er een wonder no
dig was om hem te doen beseffen,
dat ze nog iets anders was dan een
taxi-chauffeur met conservatieve
denkbeelden. Diana fronste hetv oor-
hoofd. Moest zij het initiatief nemen
Meisjes met goede manieren vliegen
geen jonge mannen om de hals
maar dat deed er natuurlijk niets toe.
De vraag was alleen, of ze hem daar
door niet voorgoed zou afschrikken.
En
„Verhip", zuchtte Diana. „Ik mag
hangen als ik weet wat ik moet doen.
Waarom moest ik ook zo idioot zijn
om uitgerekend op hem verliefd te
worden? Als ik hem maar in de ver
te zie. beginnen mijn knieën te knik
ken. ik lijk wel een schoolmeisje dat
een film 'van James Dean ziet."
Deze vernederen vergelijking en het
nog vernederender gevoel dat haar
liefde niet werd beantwoord, stortte
haar in een ravijn van wanhoop. Het
leek wel. alsof de zon elke seconde
stekender en onverdraaglijker werd.
Ze dacht aan het meer en kwam tot
de conclusie dat het heel wat ver
standiger zou zijn om te gaan zwem
men dan hier tè blijven zitten zwel
gen in medelijden niet zichzelf. Ze
was vrij tot na de thee en als iemand
in dc tussentijd de auto nodig had,
dan moest hij maar op het dak gaan
zittenÖiana kwam overeind en
zocht de sigaretten op, want ze was
een zuinig meisje. Toen stapte ze in
de auto en reed door de verlaten
dorpsstraat naar haar achttiende-
eeuwse landhuisje.
(Wordt vervolgd)
