PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
L0EM0EMBA: OP DE VLUCHT OF DOOD
Schoolklas in lawine,
zeven doden geborgen
Abdijcomplex geschiktste plaats voor vestiging
van Zeeuws museum
Ontsnappingsauto in
greppel gevonden
Etna werkt
Eigen huis
Mein Kampf
Touwtrekken
204e jaargang - no. 36
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: P. van de Velde en F, B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. d« Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 11 febr. 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1.25. „Brieven bureau
van dit Dlad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vllssingen Walstr
S 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg. Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2. teL 6140 (b.g.g. adv. 5213); Oostburg, G. P. de Pauwstr. 9. tel. 2395, Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierifczee. red. tel. 2425. adm tel 2E94.
WANTROUWEN TEGENOVER ONTVLUCHTINGSVERHAAL
De voortvluchtige ex-premier Loemoemba is vrijdag met twee
van zijn adjudanten gezien, uren nadat zij op sensationele wijze
uit een gevangenis in Katanga waren ontsnapt. Volgens berich
ten die te Elisabethstad zijn binnengekomen, zijn de drie man
nen door een helikopter uit de lucht waargenomen. De mannen
zonden zijn waargenomen bij Kasati, een stad die op 65 km ten
westen van Moetshatsha ligt, waar zij werden gevangen gehou
den. De auto waarin Loemoemba met de voormalige minister
voor sport- en jeugdwerk, Maurice Mpolo, en vice-voorzitter van
de senaat, Joseph Okito, reisde, spoedde zich in de richting van
de grens met Angola.
Men acht het onwaarschijnlijk dat zij inderdaad van plan zou
den zijn naar Angola te reizen, waar hun wellicht arrestatie
door de Portugese autoriteiten zou te wachten staan. Terwijl
de helikopter de auto in de gaten trachtte te houden, was de
Katangese luchtmacht van plan een vliegtuig in te zetten voor
de jacht op de drie mannen.
Waarnemers te Leopoldstad vrezen,
dat aanhangers van Loemoemba in
Kivoe en Oostprovincie hun poli
tieke gevangenen om het leven zul
len brengen als de voortvluchtige
oud-premier bij zijn ontsnappiugspo-
Sng uit Katanga wordt gedood,
e meeste waarnemers zijn van
mening dat Loemoemba zich nooit
levend door de Katangese politie zou
laten vangen.
De aankondiging van zijn ontsnap
ping, samen met twee van zijn lui
tenants, was voorafgegaan door ver
schillende geruchten over zijn dood.
Zijn vlucht is niet officieel bevestigd
door de autoriteiten te Leopoldstad.
Functionarissen beweren het nieuws
niet te hebben gehoord of wilden
zich er niet over uitlaten.
Radio Moskou heeft vrijdag laten
doorschemeren dat de berichten over
Loemoemba's ontsnapping uit de ge
vangenis de inleiding kunnen zijn
van een verklaring dat hij is neerge
schoten.
In een commentaar op de belichten
over het ontsnappen van Loemoemba
in Katanga, werd in een nieuwsuit
zending verklaard, dat het bericht
„een provocatie" zou kunnen zijn.
Het is inderdaad mogelijk dat dit de
wereld wordt ingezonden om moor
denaars in de gelegenheid te stel
len een misdaad te begaan, als zij
die tenminste al niet hebben begaan".
Alexander Quaison-Sacci, de afge
vaardigde voor Ghana in de verzoe
ningscommissie van de U.N.O., die
vergeefs heeft getracht Loemoemba
in zijn gevangenis op te zoeken, ver-
P.Z.C.-zaterdagnummer
klaarde: „Dit is een verhaal dat als
dekmantel is gebruikt. Ik ben ervan
overtuigd dat ze (de Katangezen)
hem hebben gedood. Als hij is ge
dood, zal er de eerste 20 jaar geen
vrede in Eongo zijn".
Auto gevonden
Een woordvoerder van het Ka
tangese ministerie van binnen
landse zaken maakte vrijdag
avond bekend, dat de auto, waar
mee Loemoemba en zijn twee me
degevangenen zouden zijn ge
vlucht. leeg is teruggevonden. Het
voertuig lag beschadigd op zijn
kant in een greppel. Met het oog
op de duisternis moest het onder
zoek in het betrokken gebied tot
zaterdagochtend worden opge
schort.
Vanmorgen zal een commissie van
onderzoek, geleid door de Katangese
minister van binnenlandse zaken..
Moenongo, "pér vliegtuig' naar de
boerderij gaan, vanwaar Loemoemba
zou zijn ontvlucht.
Ook in sommige diplomatieke krin-
-en bij de Verenigde Naties in New
Tork staat men sceptisch tegenover
het bericht over Loemoemba's ont
snapping. Men acht het onwaar
schijnlijk, dat de autoriteiten in Ka-
tanga zo laks zouden zijn geweest
bijzijn bewaking.
Volgens waarnemers bestaat de mo
gelijkheid dat als mocht blijken dat
Loemoemba is gedood, de veiligheids
raad nog dit weekeinde bijeen zal
komen om de situatie in Kongo te
bespreken, in plaats van maandag
middag vijf uur Nederlandse tijd, zo
als in de bedoeling ligt.
Godefroid Moenongo, minister van
binnenlandse zaken van Katanga,
heeft op een haastig geconvoceerde
persconferentie verteld, dat de voor
malige Kongolese premier Patrice
Loemoemba en twee van zijn mede
werkers uit gevangenschap zijn ont
snapt.
Moenongo vertelde aan de pers, dat
het drietal was ontsnapt na de twee
IN DRIE THEATERS in Zee
land draait op het ogenblik
de film „Mein Kampf", op
komst en ondergang van
Adolf Hitler. Direct na de
eerste voorstellingen gister
avond hebben enige van onze
jongere redacteuren korte ge
sprekken gehad met speciaal
daartoe uitgenodigde verte
genwoordigers van de ..Tus
sen dertien- en twintig-gene
ratie". Hun reacties vindt men
op pagina zeven.
Verder In dit twintig pagina's
tellende P.Z.C.-zaterclagnum-
"•mar Stemmen uit de kerken
(pag'. 3) „Tussen dertien en
twintig" (pag. 7) Kerken en
maatschappij (pag. 11) let-
terkundige kroniek en kunst
(pag. 13) „Zelandica", feuil
leton en „Lezers schrijven"
(pag. 14) „Uw pagina, me
vrouw (pag. 15) Radio en
t v. plus Films in Zeeland (pa
gina 17) en de Kinderkrant
met puzzel en klanken uit de
ether op pagina 19.
bewakers te hebben neergeslagen en
gekneveld te hebben. Verondersteld
werd dat de vluchtelingen verdwenen
in de politie-auto die werd vermist.
Het bericht dat een auto op de drie
vluchtelingen stond te wachten, werd
niet door de regering bevestigd.
Hoge beloning
Loemoemba, Mpolo en Okito wer
den op 17 januari van Thysstad
naar Elisabethstad gebracht, op
verzoek van de Kongolese presi
dent Kasavoeboe.
President Tsjombe van de afge
scheiden provincie Katanga stem
de erin toe de drie gevangenen
op zijn gebied te huisvesten, na
dat Kasavoeboe zich bevreesd had
getoond dat Loemoemba c.s. zou
den worden bevrijd door het gar-
nizoek van Thysstad.
Het was de tweede maal, dat Loe
moemba uit gevangenschap ont
snapte sedert „sterke man" Moboe-
toe in september de macht overnam
in Leopoldstad. Loemoemba en zijn
twee medewerkers werden, nadat zij
op 2 december uit Leopoldstad waren
ontsnapt, weer gegrepen door troe
pen van Moboetoe.
Moenongo heeft bekendgemaakt dat
overal in Katanga de wegen worden
bewaakt en dat op grote schaal
wordt gespeurd naar de vluchtelin
gen. De regering van Katanga heeft
300.000 frank uitgeloofd voor de aan
houding van Loemoemba. Okito en
Mpolo zijn de regering ieder 50.000
frank waard.
In de noordoostelijke krater van
de Etna hebben zich hevige ont
ploffingen voorgedaan. Een grote
zwarte wolk steeg uit de krater
op. Al vier dagen stroomt er lava
naar benden. De mensen in de om
geving zijn door een paniek aan
gegrepen.
Op 15 februari a.s. zal zich op het
noordelijk halfrond een zonsverduis
tering voordoen, welke p.m. in Joego
slavië, Roemenië en Bulgarije totaal
zal zijn. In Duitsland zal de verduis
tering van 85 tot 06 procent zijn. De
ze foto toont het inrichten van tele
scopen en cameras e.d. op 't dak
van het Palthasar Neumannhuis bij
de astronomische faculteit van de
universiteit van het Duitse Wurz-
burg, waar een team van geleerden
het verloop van de eclips zal volgen.
'MjK
Al kon dan de Sociaal-Economi
sche Raad het niet eens worden
over de wijze, waarop de wo-
ninghuren in Nederland verhoogd
moeten worden, toch aanvaardde die
raad de noodzaak van huurverho
ging. Men kan er dus wel zeker van
zijn, dat de minister van volkshuis
vesting en met hem het gehele
kabinet voorstellen tot huurverho-
g aan het parlement zal doen.
huren gaan dus
in de nabije toe
komst omhoog en
in dit verband is
het misschien nut
tig nog eens bij
zondere aandacht te vragen voor een
beslissing, die de minister van volks
huisvesting deze week heeft geno
men en die er op gericht is het
eigen woningbezït te bevorderen.
emeentebesturen kunnen name
lijk van de minister toestem
ming verkrijgen hun woning
wetwoningen te verkopen aan de
huurders, als die huurders in staat
zijn 10 van de getaxeerde koop
som te storten.
Wij juichen dit besluit van de minis
ter van harte toe. Het bezit van een
eigen woning is in Nederland wat
„uit de mode" geraakt en heel wat
meer uit de mode dan in de ons om
ringende landen. Zo woont bijvoor
beeld in Frankrijk nog altijd 41%
van de huisgezinnen in een eigen
huis.
Hopelijk zal het eigen bezit in Ne
derland wat meer „in de mode" ko
men nu de minister daarvoor
ook woningwetwoningen beschikbaar
stelt. Zo'n eigen huis zal straks een
goedkoop huis zijn! Men loopt vrij
van de nog komende huurverhogin
gen en men slaagt daardoor gemak
kelijker in
„WITTE DOOD" SLOEG TOE
Zwitserse radio
waarschuwt
Gistermiddag zijn 13 Zwitserse
schoolkinderen met hun leraar
door een lawine verrast, terwijl
zij in de buurt van Lenzerheide
aan het skiën waren.
FILMCONTRACT VOOR GALVAO
Een Westduitse filmmaatschappij heeft de Portugese rebellenleider
Henrique Galvao een contract aangeboden om zichzelf te spelen in
een film over de inbeslagneming van het Portugese passagiersschip
Santa Maria, aldus een bericht in de „Evening News".
Volgens de Evening News zijn er twee Westduitse filmproducenten
die een film willen maken over de lotgevallen van de Santa Maria.
Eén heeft naar verluidt studioruimte gereserveerd in Geiselgasteig,
dichtbij Miinchen, en zal het zeedrama „Piraten op de Santa Maria"
noemen. De hoofdrollen zullen worden vertolkt door de Britse
actrice Dawn Addams, de Frangaise Dany Robin, en de Duitser
i Mario Adorf, die op Galvao zou lijken.
De andere producent, N-F film, wil de film in de Caraïbische zee
c maken met Galvao in de hoofdrol, aldus het blad.
Tot dusverre zijn door de red
dingsploegen die met spe
ciaal getrainde herdershonden
koortsachtig in de metershoge
sneeuw aan het graven zijn,
drie kinderen levend te voor
schijn gebracht, die per helikop
ter naar het ziekenhuis van
Chur zijn gebracht. De lichamen
van zes leerlingen en de leraar
zijn reeds geborgen. De kans
dat de overige drie levend uit
de sneeuw gered zullen worden,
is'uiterst klein.
De lawine kwam langs de heliing
van de Piz .Scalotta in het kanton
Grison8 naar' benden glijden. De kin
deren, allen 13 en 14 jaar, behoorden
tot dezelfde klas van een school te
Glarus. De politie te Lenzerheide
heeft bekendgemaakt dat de sneeuw
massa waaronder de slachtoffers
zijn bedolven tussen de 5 en 10 me
ter hoog is. Het lichaam van één van
de leerlingen werd 5 meter onder de
oppervlakte gevonden.
De lawine stortte zich over 'n breed
te van 300 meter naar beneden en
Nederlands vrachtschip
bij Urk gezonken
Gistermiddag is 't vrachtschip „Zuid-
Holland 2" bij Urk gezonken. Het
500 ton metende schip was geladen
met steenkool op weg van Steiu
(Limburg) naar Bremen. De „Zuid-
Holland 2" is met het voorschip op
een steen terechtgekomen.
Vanuit de Urker haven vertrokken
de motorkotters Urk 204 en 123 om
assistentie te verlenen, maar zij kon
den het schip niet vlot krijgen.
De schipper, de heer J. Huike, zijn
vrouw^en een knecht wisten nog een
groot deel van het huisraad te red
den. Daarna zonk het schip. De mas
ten en de kajuit steken nog boven
water uit.
koopsom.
afbetaling van de
sleurde op zijn weg 19 personen
mee. van wie 5 zich zelf konden be
vrijden. Reddingsploegen werden
met een Pipertoestel naar de plek
van de ramp gevlogen.
Slechts vier dagen geleden heeft „de
witte dood" in de Zwitserse Alpen 9
slachtoffers geëist. De Zwitserse ra
dio-omroep heeft gisteren een specia
le waarschuwing voor lawines uitge
geven en alle skiërs gewaarschuwd
zich niet naar afgelegen gebieden,
waar 't lawinegevaar het grootst is,
te begeven.
In de stad Glarus, vanwaar de leer
lingen afkomstig zijn, heerst grote
verslagenheid. Een plechtige begrafe
nis wordt voorbereid voor de jeug
dige slachtoffers voor wie een pret
tige vakantie zulk een tragisch ein
de betekende. Het reddingswerk ging
vannacht verder bij het licht van
zoeklichten.
COMMISSARIS DER KONINGIN:
Ministerie optimistisch gestemd
over nieuwbouw rijksarchief
TIJDENS EEN bijeenkomst in
de provinciale griffie te Middel
burg heeft de commissaris der
koningin in Zeeland, jhr. mr. A.
F. C. de Casenibroot, het be
stuur van de Zeeuwse Museum-
stichting geïnstalleerd. In zijn
installatierede verklaarde de
commissaris te hopen, dat het
Zeeuwse Museum in de toekomst
zal kunnen worden onderge
bracht in het Abdijcomplex. Hij
meende, dat hiervoor misschien
de Kanunnikenwonïngen het
gedeelte vanaf de commissaris-
woning tot en met:de Balans
poort waarin thans het rijks
archief gevestigd is, in aanmer
king zouden kunnen komen.
De mogelijkheid hiervoor is
aanwezig, omdat het ministerie
van onderwijs, kunsten en we
tenschappen optimistisch ge
stemd is inzake de nieuwbouw
van het rijksarchief, waarvoor
tussen de provinciale griffie
aan de Sint Pieterstraat en de
Balans een strook grond is ge
reserveerd.
Deze optimistische geluiden hoorden
de commissaris der koningin en de
bestuursleden van de Zeeuwse mu
seumstichting van dr. mr. F. J. Du-
parc, hoofd van de onderafdeling
musea, archieven en geschiedenis van
het ministerie van o.k. en w. Mr.
Duparc verklaarde, dat het met de
nieuwbouwpiannen „de goede kant
opgaat" en dat zeer waarschijnlijk
binnen aantrekkelijk korte tijd defini
tieve mededelingen gedaan kunnen
worden. Door de nieuwbouw van het
rijksarchief zouden dus de Kauunni-
kenwoningen vrijkomen om eventueel
een nieuwe bestemming te krijgen als
Zeeuws Museum.
Andere bestemming
Het is echter ook mogelijk,
net Abdijcom-
dat een
andere bestemming in
plex voor het museum gevonden
wordt. De commissaris der koningin
achtte echter de Kanunriikenwoningen
het mest geschikte deel van het com
plex. Hoewel het volgens jhr. De Ca-
sembroot een moeizame weg zal
worden, hoopte hij toch, dat op korte
termijn in elk geval een deel van het
het meest geschikte deel van het com-
(Zte slot pag. 2 kol. 4)
In een aantal Zeeuwse bioscopen
draait thans de flim „Mein
Kampf', een schokkende docu
mentaire, die de jaren dertig en al
les wat er op volgde, opnieuw tot
een benauwende realiteit maakt. De
vraag is wel gesteld of het zin heeft
dergelijke films te vertonen en hier
en daar is er ontkennend op ge
antwoord. Wij moeten eerlijk beken
nen óók met tegenzin naar deze ver
toning te zijn gegaan: er is de laat
ste tijd een vloed van literatuur in
ons iand verschenen over deze af
schuwelijke periode en soms raakt
men niet alleen verzadigd, maar
zelfs afkerig van herinneringen aan
die tijd. Toch zijn we er heen ge
weest. En opnieuw hebben we begre
pen, hoe goed het is deze zwarte
bladzijden uit Europa's geschiedenis
op gezette tijden op te slaan. Want
men ontmoet de mens in al zijn arm
zaligheid in dat hoofdstuk, afschu
welijk en afschrikwekkend: valse
profeten en verleiders, opgezweepte,
fanatieke volgelingen, bij wie elk hu
maan gevoel is uitgeschakeld, on
menselijke vervolgingen en vernieti
ging van miljoenen.
!et is nog geen twintig jaar gele
den, dat zich dit alles in dit wereld
deel afspeelde. Men is geneigd in de-
J ;tuur l
van hoogconjunctuur het
maar te vergeten, maar toch is de
les uit die tijd nog uitermate actueel.
Eén voorbeeld: Hitier predikte de
rassenhaat en de superioriteit van
een volk, een prediking die nóg al
tijd opgang doet. Superioriteitswaan
en rassenhaat immers zijn aan de
orde van de dag. In dit verband is
het goed er aan te herinneren, dat
er lang vóór de schilder Hitler in
Linz geboren werd een Duitser
is geweest, die er voor heeft ge
waarschuwd, dat elke consequentie
tenslotte tot de duivel leidt. Hitiers
rassentheorie is héél consequent toe
gepast: deze documentaire toont in
alle duidelijkheid opnieuw hoe sa
tanisch en hels de wereld daarbij is
geworden. Het is inderdaad een les
voor vandaag.
Deze week is er in de Eerste Ka
mer een politieke touwtrekkerij
aan de gang geweest om enkele
burgemeestersplaatsen. Een onsym
pathieke bedoening, vooral orhdat
gesproken werd over concrete geval
len. In dit verband heeft de minis
ter er op gewezen, dat het voor
de betrokken kandidaten toch wel
bijzonder pijnlijk is, dat namen wor
den gepubliceerd vóórdat een be
noeming afkomt. De bewindsman
schaarde zich dus met deze opmer
king aan de zijde van Zuidhollands
commissaris der koningin, die on
langs in de staten van zijn provin
cie een soortgelijke opmerking had
gemaakt. Uiteraard wordt bij dit al
les met de vinger naar de pers ge
wezen. Zij publiceert dergelijke be
richten en is nu de „kwaje pier"
of, omdat pers vrouwelijk is de
kwaje pieternella.
Wij geven toe: het is weinig elegant
om veronderstellingen over mogelij
ke benoemingen bekend te maken,
hetgeen overigens niet alleen voor
de pers geldt! Maar aan de andere
kant zou de minister toch ook wel
eens enige spoed kunnen betrachten,
zodat speculaties in en buiten de
krant overbodig zijn. In het geval,
dat in de Eerste Kamer aan de orde
was, namelijk Amersfoort, is sprake
van een normale pensionering van
de burgemeester. Reeds lang was
dus bekend, dat hier een vacature
zou komen. Waarom nu er niet voor
gezorgd, dat een benoeming voor
deze plaats op tijd kwam? Nu dit
niet is gebeurd doen allerlei gissin
gen de ronde en praat iedereen er
over. Als echter een krant tot publi-
katie overgaat, dan is men gebelgd
en wordt er het hoofd geschud. Ligt
de schuld nu alleen bij de pers?