PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
PRESIDENT KENNEDY INGEHULDIGD
Tuberculose in Zeeland nog
maar nauwelijks volksziekte
Plechtigheid op
trappen van kapitool
„Een lang gevecht
in de schemering"
Gaande en komende man
SNEEUWSTORMEN TEISTEREN
V.S.: REEDS 17 DODEN
Omroepwet
Moet dat?
204e jaargang - no. 18
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: P. van de Velde en P. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kolt.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; Ir. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 21 jan. 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie 4.—.
Eng. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1.25 „Brieven bureau
dit blad"
25
tent
359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vlisslngen Walstr. 58-60, tel. 2365 4 lijnen (b.g.g. 3506 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. adv. 5213); Oostburg. G. P. de Pauwstr, 9. tel. 2395, Temeuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel 2425, adm tel
Washington trotseerde strenge vorst
President John Fitzgerald Kennedy is gisteren in Washington
beëdigd als president van de Verenigde Staten. Staande op de
trappen van het kapitool zwoer hij plechtig, met de hand op de
familiebijbel, „naar goed vertrouwen het ambt van president
van de Verenigde Staten te zullen vervullen, en naar beste ver
mogen de grondwet te handhaven, te beschermen en te verdedi
gen".
Kennedy, de eerste rooms-katholieke president, begon de dag
van de beëdiging met een gebed om wijsheid en kracht in de
kerk van de heilige drie-eenheid in Georgetown, een voorstad
van Washington. Ongeveer 900 mensen hadden zich in het
kerkje verzameld om te bidden voor de nieuwe president en de
leden van zijn regering.
Tijdens de inauguratieplechtigheid
can president Kennedy werd deze
foto gemaakt van de gaande en de
komende man op het Witte Huis:
links president Kennedy, rechts oud-
president Eisenhoxoer.
Oudste en jongste
bewoner van
Witte Huis
Enkele uren later verlieten
Kennedy en zijn vrouw hun wo
ning om zich naar het Witte
Huis te! begeven in de met een
kogelvrije plastic kap afgedek
te anto die ook Eisenhower ge
durende zijn ambtsperiode
heeft gebruikt. Zij werden op
de trappen begroet door Eisen
hower en vice-president Nixon,
Kennedy's rivaal in de verkie
zingscampagne. Eisenhower
was ondanks de koude bloots
hoofds, Kennedy droeg een
hoge hoed, die hij echter afzet
te toen hij Eisenhower de hand
schudde.
Korte tijd later begaven beide man
nen Eisenhower met 70 jaar de
oudste bewoner die het Witte Huis
heeft gekend, Kennedy met 43 de
jongste zich naar het kapitool.
Hoewel Eisenhower bij zijn beëdi
ging. acht jaar geleden, aan een
zwarte gleufhoed de voorkeur gaf,
droeg hij thans ook een hoge hoed.
Kennedy scheen enigszins nerveus
toen hij in het kapitool wachtte.
Hij streek met zijn hand door zijn
haar en speelde voortdurend met
zijn hoge zijden hoed. Mevrouw
Kennedy, glimlachend, scheen
volkomen op haar gemak toen zij
buiten op haar man wachtte.
Kort daarop zette het muziekkorps
van de mariniers het „Hail to the
chief" in bij het verschijnen van de
aftredende president en vice-presi
dent. De komst van Kennedy weid
aangekondigd met de „Stars and
stripes for ever".
P.Z.C.-zaterdagnummer
DE VIJFDAAGSE werkweek
is in dit nummer het onder
werp van een uitgebreide re
portage. waarin zowel werkge
vers als werknemers en mid
denstand aan het woord ko
men. Bovendien wordt op de
vrouwenpagina het aandeel
van de vrouw in deze aangele
genheid belicht. Op de pagina's
negen en achttien.
Voorts in clit 22 pagina's tel
lende P.Z.C.-zaterdagnummer:
Stemmen uit de kerkén (pag.
3); „Tom Manders op tournee",
een interview met „Doms"
•(pag. 5); Zeeuwen bij de Del
tawerken (pag. 6); „Naar een
werkweek-nieuwe-stijl" pag.
9); Zakgeldactie voor honge
rend Kongo, een „Tussen der
tien en twintig" door de jeugd
(pag. 11); Radio en T.V. plus
Films in Zeeland (pag. 14);
letterkundige kroniek en kunsl
(pag. 17); „Uw pagina, me
vrouw!" (pag. 18); Kerken en
maatschappij met feuilleton
(pag. 20) en de kinderkrant op
pagina 21.
Zegen
Richard kardinaal Cushing van Bos
ton Kennedy's woonplaats riep
de zegen voor de nieuwe president en
zijn regering af. Kennedy beant
woordde dit door een kruis te slaan
en de kardinaal de hand te schudden.
Het gebed werd gevolgd door het zin
gen van het volkslied, „The star
spangled banner'' door de bekende
zangeres Marion Anderson, waarop
Lyndon Johnson als vice-president
werd beëdigd door San Rayburn, de
voorzitter van het huis van afge
vaardigden.
Incident
Nixon was de eerste om Johnson
geluk te wensen.
Tijdens de plechtigheid deed zich
een incident voor dat een grote
groep mannen van de geheime
dienst in het geweer bracht. Te
gen het einde van het gebed van
kardinaal Cushing kwam rook
van onder het platform vandaan.
Het bleek dat in een van de ka
bels van de motor om het spreek
gestoelte te laten zakken of stij
gen kortsluiting was ontstaan.
Een komische noot bracht de 86-
jarige dichter Robert Frost, die een
gedicht zou voorlezen en enkele
woorden zou spreken. Frost zocht
zenuwachtig naar het blaadje met de
tekst van zijn toespraak, riep wan
hopig „Ik zie het niet, ik kan het
niet vinden'' en droeg ten slotte zijn
gedicht uit het hoofd voor, de toe
spraak achterwege latend.
Gelukwensen
Kennedy werd na het afleggen
van de eed achtereenvolgens ge
lukgewenst door Lyndon Johnson,
Nixon en Eisenhower. Direct
daarna hield hij zijn eerste rede
als president.
Kennedy trok voor deze, slechts tien
minuten durende toespraak zijn jas
uit. Hij sprak in tegenstelling tot
zijn gewoonte wel overwogen en
langzaam, en er klonk vuur in zijn
stem toen hij de Amerikanen zei
„niet te vragen wat uw land voor IJ
kan doen maar te vragen wat U voor
uw land küüt doen".
De plechtigheid werd besloten met
het spelen van het volkslied. Kenne
dy zong de woorden zachtjes mee.
Volgens in New York ontvan
gen berichten, hebben sneeuw
stormen in het noordelijk deel
van de Verenigde Staten tot
dusver aan zeventien mensen
het leven gekost. In de staat
Pennsylvania kwamen negen
mensen om, in de staat New
York vier en in de staten New
Jersey en Indiana elk twee.
In Pough-Keepsie, in de staat New
York, werd gisteren de noodtoestand
afgekondigd. Uit Middletown, even
eens in deze staat gelegen, werd 75
centimeter sneeuw gemeld.
In de stad New York werd het lucht
verkeer op de vlieghavens stilgelegd,
terwijl het openbare vervoer dat
reeds door een staking was ont
wricht, verder werd verlamd. De
door snijdende winden opgejaagde
sneeuw lag op tal van plaatsen bijna
dertig centimeter hoog. Autobestuur
ders lieten hun wagens in de steek
en voetgangers schuifelden door de
sneeuwjacht in de bijkans verlaten
straten. In de buitenwijken van de
stad stond het leven praktisch stil.
Scholen en winkels waren gesloten,
er werd geen melk en ook geen post
bezorgd en de sneeuwploegen stre
den een zware strijd om de hoofd
verkeerswegen open te houden.
REDE VAN KENNEDY
Tegen dictatuur, armoede,
ziekte en oorlog
De nieuwe Amerikaanse president, John F. Kennedy, heeft
duisteren in zijn te Wasliington gehouden installatierede
verk'maru «aat de V.S. „een lang gevecht in de schemering"
zullen leveren tegen dictatuur, armoede, ziekten en oorlog.
Kennedy deed een beroep op het Amerikaanse volk om „krachtig
en opofferingsgezind" te zijn. Hij zei dat zijn regering de vrijheid
in de wereld tot elke prijs zal verdedigen.
Kennedy's toespraak was geheel gewijd aan buitenlandse politieke
vraagstukken. De president nodigde de communistische staten uit
deel te nemen aan een nieuwe krachtsinspanning ter bevordering
van de vrede, waarbij hij wees op de wenselijkheid van het onder
internationaal toezicht brengen der kernwapens.
Doch hij waarschuwde de V.S. en hun bondgenoten als volgt: „Wij
mogen de communistische landen niet uitlokken, door ons zwak te
betonen."
Kennedy riep op tot de vorming van „een wereldbondgenootschap,
noord, zuid, oost en west omvattend, dat een vruchtbaarder leven
voor het gehele mensdom kan verzekeren".
Kennedy zei verder dat de/ Amerikaanse bondgenoten kunnen reke
nen op de toegewijde Amerikaanse steun. Hij deed een beroep op
hen om eenheid en samenwerking te betrachten.
„Verenigd is er slechts weinig dat wij niet kunnen wagen, om deze
wereld te verbeteren. Doch gescheiden kunhen wij, waar wij ons
tegenover een machtige uitdaging zien gesteld, slechts weinig be
reiken", zei hij.
De Verenigde Naties, „deze wereldassemblee van soevereine staten"
noemde Kennedy „onze laatste en beste hoop in een tijdperk, waar
in de instrumenten van de oorlog de vredesinstrumenten verre
overtreffen". Hij zegde opnieuw de steun van de V.S. toe aan de
wereldorganisatie om te voorkomen, dat dit orgaan louter een forum
wordt voor het uiten van beledigingen, en de bescherming van de
nieuwe staten en de zwakken te versterken en het werkingsgebied
te vergroten.
Stabiele toestand
lijkt bereikt
NOG MAAR NAUWELIJKS is
tuberculose een „volksziekte" te
noemen in Zeeland, evenals
trouwens in de andere provin
cies. Die conclusie ligt voor de
hand, wanneer men de sterk
dalende cijfers van de t.b.c.-ge-
vallen in Zeeland gedurende de
laatste decennia onder ogen
krijgt.
Zo waren er in 1945 nog 528
nieuwe gevallen in deze provin
cie, 'n cijfer dat'r overigens nog
„geflatteerd" uitziet, omdat in
die tijd de medische naspeurin
gen nog niet zo intensief ge
daan konden worden als thans.
Inmiddels is deze gevreesde
ziekte in vijftien jaar tijds in
Zeeland sterk teruggedrongen:
in 1960 waren er nog ongeveer
150 tuberculosegevallen.
Het Zeeuwse gebied kan dan ook
voor een belangrijk deel „schoon"
genoemd worden, zoals in medische
kringen wordt gezegd. „Maar juist
dat feit moet onze waakzaamheid
verdubbelen'', vertelde ons dokter
W. K. Schuling. tuberculose-arts van
het district Middelburg (Walcheren
en Schouwen-Duiveland) van de Pro
vinciale Zeeuwse Vereniging tot Be
strijding der Tuberculose. Dank zij
het feit, dat de tuberculose zo terug
gedrongen is, wordt het risico van
besmetting namelijk groter.
Weer stand
Vroeger, toen de ziekte nog wer
kelijk een .volksziekte" genoemd
kon worden, was een groot deel
van de bevolking wel eens in aan
raking gekomen niet de tuberkel
bacil. In vele gevallen was do be
smetting zo licht, dat er geen
ziekteverschijnselen ontstonden:
'I; lichaam overwon de besmetting.
Een gevolg was echter, dat velen
een weerstand tegen t.b.e-besmet-
ting verwierven. En nn de ziekte
steeds verder teruggedrongen
wordt, is die weerstand bij steeds
minder mensen aanwezig.
Dit blijkt onder meer bij school-, fa-
brieks- en bevolkingsonderzoeken
naar t.b.c. Iemand, die namelijk we'
eens besmet is door de tuberkelbacil
reageert positief op de bekende kras
jes op de arm (de Pirquet-reactie) of
op de minieme onderhuidsprikje (de
Mantoux-reactie). Dit positief rea
geren betekent altijd dat men een
weerstand tegen de ziekte bezit en
maar zelden, dat men inderdaad een
t.b.c.-patiënt is.
Een typisch voorbeeld voor deze
weerstand-vermindering geeft het
schoolonderzoek. Bij zo'n onderzoek
op een middelbare school in Zeeland
reageerde voor de oorlog tenminste
20 procent positief, nu is dit nog
slechts enkele procenten: op Wal
cheren nog 4 procent, op Zuid-Beve
land (het „schoonste" gebied van
Zeeland) maar 2 procent.
Vanzelfsprekend komt de natuurlij
ke weerstand nog liet meest voor in
de generaties, die jaren meemaak
ten, waarin veel t.b.c.-gevallen voor
kwamen. Hoe meer de jeugd echter
„opschuift", hoe kleiner het aantal
personen wordt, dat over deze na
tuurlijke weerstand beschikt. „Als
er dan ook een, belangrijke infectie
komt kan het raak zijn ook'', zegt
dokter Schuling en hij wijst daarbij
op het gevaar van kazerne- en
schoolinfectics. Daarom is een regel-
j (Zie slot pag. 2 kol. 4)
België rekent op
verkiezingen
Naar verluidt zou premier Eyskens
gehoor hebben gegeven aan adviezen
uit de kring van de C.V.P. en besloten
hebben tot ontbinding van het parle
ment. Hoewel er geen enkele officiële
uitspraak is, of binnenkort verwacht
wordt, zijn de grote Belgische par
tijen de propagandamachines toch
maar gaan oppoetsen. Over het alge
meen rekent België zo langzamer
hand wel op verkiezingen.
De leiding van de C.V.P. gelooft dat
de meerderheid van België zich tegen
de socialisten zal keren, vanwege de
grote materiële en financiële schade
welke de stakingen hebben aange
richt, de sabotage en de vechtpartijen.
Milovan Djilas in
vrijheid gesteld
Milovan Djilas, de voormalige com
munistische leider in Joego-Slavië,
is gisteren voorwaardelijk vrijgela
ten uit, de staatsgevangenis te
Stremski Mitrovica, waar hij sinds
1956 gevangen gezeten had. Hij zal
zich gedurende de rest van zijn
straftermijn op gezette tijden bij de
Solitie moeten melden en mag zon-
er polïtietoestemming het land niet
verlaten.
De 49-jarige Djilas. die eens als een
mogelijke opvolger van president
Tito werd beschouwd maar zich later
tot een fel tegenstander van diens
regime ontwikkelde zal geen openba
re verklaringen afleggen en zich ont
houden van politieke activiteit.
iiAhflijh
Staatssecretaris Scholten heeft
enkele dagen geleden bij wijze
van verrassing aangekondigd,
dat het ontwerp-omroepwet 1953 van
de baan is, omdat het niet meer vol
deed aan de eisen anno 1961. Zo wei
nig hebben de makers van het ont
werp 1953 de ontwikkeling van radio
en televisie voorzien, dat het ontwerp
voor zijn „verheffing" tot wet al in
tens verouderd was.
Er komt nu een commissie, die een
eenheidswet voor het Nederlandse
radio- en televïsieuitzendbedrijf zal
ontwerpen. De staatssecretaris heeft
daarbij al medegedeeld, dat die wet
gebaseerd moet zijn op het bestaan
van de huidige omroepverenigingen
en hij wees bijvoorbeeld een plan van
de V.P.R.O. af om in de richting
van een nationale omroep te gaan.
Dat de staatssecretaris het huidige
zuilenstelsel (het woord zuilen
is hier niet in onaangename zin
bedoeld!) wil handhaven lag wel in
de verwachting.
In zijn kring is al
eerder gezegd, dat
de huidige zuilen-
Dmroep eigenlijk
onze Nederlandse
vorm van een na
tionale omroep is en aan die opmer
king kan men zekere diepzinnigheid
niet ontzeggen. Wij willen ons dan
ook zeker niet keren tegen de be
staande omroepverenigingen. Maar
dat kan toch geen reden zijn om niet
beter dan in 1953 na te gaan in hoe
verre het huidige omroepstelsel rede
lijk werkt en hoe zich dat in de toe
komst moet ontwikkelen. Wanneer
men ziet hoe slecht die vraag beant
woord werd door de ontwerpers van
de omroepwet 1953, dan moet toch
aan de staatssecretaris en zijn com
missie de dringende raad worden ge
geven niet uitsluitend af te gaan op
inlichtingen van dezelfde mensen en
instanties, die adviezen gaven voor
het ontwerp 1953.
We zouden de staatssecretaris
willen uitnodigen ook eens te
luisteren naar stemmen uit de
„randgebieden" van Nederland.
Heel Groningen, Drente, Overijsel,
een deel van Gelderland, en heel
Limburg kijken naar de Duitse (na
tionale) televisïeuitzendingen zo on
geveer tweemaal meer dan naar de
Nederlandse uitzendingen. Limburg,
Brabant en Zeeland kijken naar Bel
gië en een enkele maal ook naar
Rijssel (Parijs). In al die provincies
komt het Nederlandse produkt ver
achteraan.
Wat de radio betreft heeft men in
het gehele land een ruime keuze uit
bintsu lnndse stations: Men is niet
aangtffoezèn op Hilversum én omdat
klagen weinig zin heeft, wordt er
niet geklaagd en stelt men zich te
vreden met overschakelen op het bui
tenland.
Geconstateerd mag wel worden,
dat het kijken naar televisieuit
zendingen en het luisteren naar
radiouitzendingen wanneer er vrije
keuze is volgens een geheel ander
patroon geschiedt dan het patroon
van de Hilversumse zuilen of het po
litieke patroon van de samenstelling
der Tweede Kamer of zelfs het gods
dienstige patroon van het Nederland
se volk.
De binding tussen kijker-luisteraar
en omroeporganisatie loopt niet
meer in de eerste plaats via het
beeldscherm of de microfoon, maar
via het programmablad.
Buiten dat programmablad bestaat
voor de kijkers en luisteraars iets dat
soms erg veel op een nationaal pro
gram gelijkt en dat voortdurend
meer op een internationaal program
begint te gelijken.
Zou het nu te veel gevraagd zijn van
de staatssecretaris en zijn commissie
om de nieuwe eenheidswet een ietsje
af te stemmen op die nationale en
internationale ontwikkelingsgang on
der het Nederlandse kijkers- en luis-
teraarspubliek, opdat die wet niet
reeds bij haar geboorte buiten de
werkelijkheid zou staan?
Er is een complete veldslag via
nieuwjaarstoesoraker» aan de
gang tussen de burgemeesters
van Amsterdam en Rotterdam, zodat
gewone mensen de indruk krijgen
dat beide grote havensteden elkaar
duchtig naar het leven staan. Grie
zelig! Nu heeft deze week Rotter
dams burgemeester plotseling ver
klaard, dat bepaalde passages uit
één van zijn toespraken helemaal
niet tegen Amsterdam waren ge
richt, maar tegen ons eigen, zo dier
bare Sloeplan. En daar zijn we toch
wel van geschrokken, want Zeeland
kan zich niet verweren. Weliswaar
zijn er de komende weken nog al
wat nieuwjaarsredes in deze provin
cie te verwachten, maar de Zeeuwse
burgemeesters zijn uiteraard in dit
opzicht veel wijzer dan die van Am
sterdam en Rotterdam. Zij zullen
heus wel zwijgen! En daarom zou
den we met overigens welgemeen
de verontschuldigingen aan de heer
Tilanus mr. Van Walsum willen
vragen: „Moet dat nou zo, burge
meester?"
Koningin Elisabeth
naar India en Pakistan
Koningin felizabeth van Engelaud en
haar gemaal prins Philip zijn vrijdag
per vliegtuig uit Londen naar Xew-
Delhï vertrokken, waar zij zaterdag
morgen zullen aankomen. Zij gaan 'n
reis van zes weken maken door In
dia, Pakistan, Nepal en Perzïë.
