PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
BELGISCHE TROEPEN NAAR R0EANDA
Minister Korthals zei
vele malen; „Nee.
Vliegtuigen voor
evacuatie burgers
„Berlijn blijft vrij"
verzekert Kennedy
„Het was als
een grapje
bedoeld
STRAALVLIEGTUIG BIJ
NEW YORK NEERGESTORT
Miljoen gulden
voor hulp aan
Kongo
Vandaag...
Verklaring I
Verklaring II
Singulier
West-Duitsland
verlaagt disconto
204e jaargang - no. 17
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: P. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 20 jan. 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Mlnlm. p. advertentie 4.—,
Ing, mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1,25 „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vllsslngen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g.
I of 8546); Middelburg, Markt 61, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. adv. 6213); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel
Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierlkzee, red. tel. 2425, adm tel. 2094.
Gereed voor ingrijpen in Kivoe
Uit betrouwbare bron is vernomen, dat twee bataljons Belgische
troepen geposteerd zijn langs de grens tussen Roeanda-Oeroen-
di en de Kongolese provincies Kivoe en Oriënt.
Uit Kïsenyi een plaats nabij het Kivoe-meer werd gemeld
dat de Belgen naar Roeanda-Oeroendi waren overgebracht in
Globemasters, die niet van België waren.
De Belgen nestelden zich langs de gehele grens en dreigden het
oostelijk deel van Kivoe en Oriënt binnen te rukken, tenzij de
V.N. goede waarborgen zouden geven voor de veiligheid der
Europeanen daar.
In Boekavoe, de hoofdstad van Kivoe, is het de Europeanen in
de afgelopen paar weken nogal lastig gemaakt. De enige ont
snappingsweg over het meer naar Roeanda-Oeroendi is
thans door de Kongolezen vergrendeld.
Oeroendi gereed worden gehouden
om de Europeanen zonodig te evacu
eren uit Kivoe en Oriënt. Aangeno-
Met geweld
gedreigd
Naar verluid, zeiden de Belgen dat
7.Ij zonodig geweld zouden gebruiken
om Europeanen te be,sehermen. De
Belgen zouden beschikken over tien
van raketten voorziene jeep», plus
gewone infanteriewapens.
Indonesische troepen van de V.N.
hebben de Kongolese troepen overge
haald zich van de grens terug te
trekken en thans wordt getracht de
Belgen te bewegen zich terug te
trekken. Doch de Belgen zouden heb
ben gezegd dat zij daartoe niet be
reid waren zolang de V.N. niet de
noodzakelijke waarborgen zouden ge
ven voor de veiligheid der Europe
anen.
De Globemasters zouden in Roeanda-
p Dr. Constance Mabel g
Cranmer-Gordon, een g
g vrouw van 54, zat kunst-
g bloemen te maken, toen g
g haar 65-jarige echtgenoot g
g Frederick William Cran- g
j§ mer-Gordon uit Londen, j§
jg de kamer binnenkwam |f
g met een bijl in zijn hand. g
Zijn vrouw aanziende, decla-
s meerde hij: „Wie wil je zijn?
Anna Boleyn? Koning Ar-
thur? of Alice in sprookjes-
land? Met één machtige slag
H gaat je hoofd eraf", „Alice"' m
M reciterende. m
„Ik hief de bijl omhoog", al-
dus Cranmer-Gordons lezing |j
tegenover de politie, „met de
bedoeling om die langs haar
hoofd te laten scheren. In mijn n
H verbeelding zag ik koning Ar-
H thur met in zijn hoofd de bijl
H van Mordred. Ik heb dat plaat-
je gezien in een boek „histori-
sche humor" van Moreland''.
Afschuwelijke slag 1
H Cranmer-Gordon was bij de H
politie beland, omdat hij te-
M rechtstond wegens poging tot
H doodslag. De officier van jus-
H titie zei voor de rechter, dat
toen Cranmer-Gordon toesloeg.
de bijl niet langs het hoofd
van mevrouw Cranmer-Gor-
don was gegaan. Alvorens
H haar nian zelf de politie had f§
H opgebeld, was mevrouw Cran-
m mer-Gordon nog in staat ge-
vveest aanwijzingen omtrent
eerste hulp te geven.
m „Hij heeft altijd van grapjes
M gehouden", zei ze. „Hij kwam ëe
eens uit de badkamer met een i§
badhanddoek om zich heen, en
krulspelden in het haar. „Hoe
vind je Julius Caesar", had hij p
m gegrapt".
Dr. Cranmer-Gordon getuigde
dat gedurende de zes jaar dat n
zij getrouwd was, nimmer een p
ernstige woordenwisseling had p
H plaatsgevonden. p
Voor rechter 1
„Toen ik opstond", vertelde
II zij, de gedenkwaardige dag be-
schrijvende dat haar man Mor- p
dred speelde, „voelde ik een p
afschuwelijke slag op mijn
ff hoofd en tastte ik bloed. Ik
herinner me dat ik me om- n
draaide én mijn armen om- p
hoog hield zodat mijn man p
me kon opvangen. Ik viel op p
ff de grond, zei tegen mijn man
de dokter te roepen en een de-
p ken en twee heetwaterkruiken p
H te pakken.
„Het was als een grapje be-
doeld", zei Frederick William
ff Cranmer-Gordon, „maar jij ff
ff stond op".
lllllllllllllllinilHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIli
men werd dat als dit zou gebeuren,
de vliegtuigen zouden werken onder
bescherming van Belgische geweren.
Bezorgdheid
Functionarissen van het interna
tionale Rode Kruis in Leopoldstad
hebben hun bezorgdheid uitge
sproken over het lot van drie me
dische missies die in de provincie
Kivoe werkzaam zijn en waarvan
reeds meer dan twee weken niets
vernomen is. Naar verluidt zijn
het Ierse, Nieuwzeelandse en
Westduitse groepen.
In Brussel is vernomen dat twee
Belgen om het leven zijn gekomen,
toen hun kleine Sabena-vliegtuig tij
dens een vlucht van Oesoemboera in
Roeanda-Oeroendi, naar Elizabeth-
stad, neerstortte.
De Sowjet-Unie heeft intussen bij de
Verenigde Naties aangedrongen op
de nodige stappen om de afgezette
Kongolese premier Loemoemba en
twee andere Kongolese politieke ge
vangenen in Elizabethstad, in vrij
heid te stellen.
In zijn atelier te Bouilladisse in de
buurt van Marseille, heeft de Zwit
serse kunstschilder R. Thur, een
groot portret geschilderd van me
vrouw Jacqueline Kennedy, de echt
genote van de nieuwe Amerikaanse
president. De artiest zal op 27 janua
ri a.s. uit Frankrijk tiaar Washington
vertrekken om zijn werk op het
Witte Huis aan te bieden.
Vandaag installatiedag in V.S.
Met hoge hoeden
klaar voor
verhuizing
In een gisteren in Berlijn gepu
bliceerde boodschap van de ge
kozen president van de Verenig
de staten, John F. Kennedy,
staat, dat de Verenigde Staten
voor de vrijheid van de stad
zullen blijven vechten en nim
mer zullen gedogen dat de com
munisten er bezit van nemen.
Kennedy verzekerde de Berlijners
dat hij voor hun stad evenzeer op de
bres zou springen als voor, zeg New
York of Parijs.
De aanstaande president zei van me
ning te zijn, dat een sterke Ameri
kaanse politiek jegens de Sowjet-
Unie, en een standvastige houding
ten opzichte van de kwestie Berlijn,
de twee essentiële elementen waren
die zouden leiden tot hereniging van
Duitsland.
Kennedy, reeds in het bezit van
twee hoge hoeden en zijn officiële
kostuum, heeft gisteren de laatste
voorbereidingen getroffen voor
zijn verhuizing naar het Witte
Huis, nadat hij vandaag als presi
dent der Verenigde Staten zal zijn
geïnstalleerd.
Gisteren had hij onder meer een
ontmoeting met Eisenhower.
Vandaag legt de nieuwe president de
eed af: „Ut zweer plechtig dat ik
trouw het ambt van president van de
Verenigde Staten zal vervullen, en
zo goed als in mijn vermogen ligt de
grondwet van de Verenigde Staten
zal handhaven, beschermen en verde
digen". De eerste Amerikaanse pre
sident, George Washington, voegde
hier indertijd aan toe: „Zo waarlijk
helpe mij God". Elke president van
de Verenigde Staten heeft sindsdien
deze bede gezegd.
Sinatra
Er zal vandaag nog iemand bij de
installatie van Kennedy aanwezig
zijn, die twee hoge hoeden voor de
gelegenheid heeft aangeschaft. Dat
is Frank Sinatra, die verder een In-
verness Cape, een grijs vest met
dubbele knopen, een ebonieten wan
delstok met zilveren greep en een
rokkostuum met gestreepte pantalon
heeft laten ontwerpen. Het materiaal
voor de kleding heeft hij speciaal la
ten komen van Saville Row in Lon
den. Na de installatie zal Sinatra
zich snel verkleden om in een zo mo
gelijk nog eleganter kostuum te ver
schijnen, want de installatie van
Kennedy belooft een grootse show te
worden.
Dr. Albert Schweitzer heeft op 14
januari in Lambarene zijn 86ste ver
jaardag gevierd. Op deze foto, welke
ons thans pas bereikte, ziet men hoe
de president van de nieuwe republiek
Gabon, Leon M'Ba, dr. Sclnoeitzer 'n
onderscheiding opspeldde.
LAATSTE NIEUWS
Waarschijnlijk 98 doden
Een straalverkeersvliegtuig van het
'type DC-8 van de „Aeronnves" op
weg naar Mexico City Is gisteravond
op het vliegveld Idlewild bij New
York neergestort en in brand ge
raakt.
Tien minuten nadat het toestel was
neergestort meldden de brandweerlie
den op de plaats van de ramp geen
teken van leien meer te bespeuren
in het wrak. Het vliegtuig 'had 98
mensen aan boord.
Het vliegtuig stortte neer tijdens
een verblindende sneeuwstorm.
(Van onze parlementaire redacteur)
De regering heeft een bedrag
van één mil joen gulden beschik
baar gesteld van de voedsel- en
landbouworganisatie van de
Verenigde Naties als bijdrage
tot de leniging van de honger
snood in Kongo. Dit heeft de
minister van landbouw en visse
rij, mr. V. G. M. Marijnen, gis
termiddag in de Tweede Kamer
meegedeeld in antwoord op een
desbetreffende vraag van de
heer Patijn (p.v.d.a.).
Voor leniging van de directe nood
wordt gedacht, zo ging de minister
verder, aan 1000 a 1500 ton rijst, die
mogeiijk uit Suriname zal worden
betrokken. Een ander mogelijk pro-
dukt is melkppeder. Suriname zelf
zal 100 ton rijst beschikbaar stellen.
Veel waardering heeft de regering
j aldus minister Marijnen. voor de
j particuliere acties, die onder meer
I door het Internationale Rode Kruis
j en de stichting Oecumenische Hulp
aan Kerken en Vluchtelingen zijn on-
dernomen.
ff ...is het 600 jaar geleden, dat m
jf volgens oude kronieken de
H strengste ooit in de streken
H voorgekomen vorst heerste;
...is het 40 jaar geleden, dat
dat door Moestafa Kemal de
H Turkse republiek werd gesticht. ff
lïlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllll
(Van een onzer redacteuren)
MINISTER KORTHALS wilde gistermiddag niet zeggen
hoe hij dacht over het Oosterschelde-brugproject van Zee-
lands Gedeputeerden. Twee aspecten van deze brug zijn
op dit ogenblik bij het rijk in onderzoek, zo verklaarde hij
de technische kant en de vraag van de rentabiliteit. Ten
aanzien van het laatste aspect dient vooral onderzocht te
worden of met tolgelden de brug rendabel kan worden
gemaakt binnen een betrekkelijk korte periode, namelijk
in de spanne tijds tussen de aanleg van de brug en het ge
reedkomen van de afsluitdam van de Oosterschelde. Over
die dam immers komt eók een weg en uiteraard zal die
tolvrij zijn.
Tevens kwam gisteren duidelijk
vast te staan, dat de minister
geen tegenstander is van tolhef
fing. Hij vindt althans deze hef
fing verantwoord wanneer bij
rijkswerken besloten wordt tot
een vervroegde uitvoering. Dat is
onder meer in overweging voor de
tunnel bij Vlaardingen, die een be
langrijk onderdeel wordt van de
„Zoom-weg". De bewindsman
stelde over deze Vlaavdingen-
tunnel duidelijk: „Het gaat niet
om de keus tunnel mèt tolgelden
of tunnel zonder, maar om: óf
géén tunnel óf een tunnel mét
tolgelden". Overigens dacht de
minister er niet aan tot tolgelden
over te gaan bij die rijksprojec
ten, die niet vervroegd worden
uitgevoerd.
Veergelden
De bewindsman ging bij zijn be
antwoording van dê kamerleden
ook in op enkele wensen, die ge
uit waren met betrekking tot en
kele onderdelen van de veertarie-
ven op de Westerschelde. Deze
tarieven zijn tot stand gekomen in
„volledige overeenstemming met
het college van Gedeputeerde Sta
ten van Zeeland'', zei de minister
met stemverheffing. „Er is voor
mij géén enkele aanleiding om op
nieuw tot wijziging van de veerta-
rieven over te gaan".
Van veren naar een vaste oever
verbinding was voor excellentie
Korthals maar één stap, want
aansluitend behandelde hij de op
merkingen over een vaste verbin
ding over de Westerschelde. En
ook hier week de minister niet:
„Er is voor mij op dit ogenblik
géén aanleiding om tot verdere
bestudering over te gaan van
plannen, die niet direct verwe
zenlijkt kunnen worden." Wel
was de minister het met de heer
Kodde eens, dat er voortdurend op
gelet zal moeten worden, dat de
veren en de scheepvaart op de
Westerschelde elkaar niet hinde
ren. Maar de strekking van het
ministeriële antwoord bleef: voor
lopig géén kans op een vaste
oeververbinding.
Saaftinge
De heer Korthals bleek de gehele
middag nogal geneigd of wel
licht genoopt tot neen-zeggen.
Zo wilde hij niets mededelen over
de stand van de Schelde-Rijn-ver-
binding. niets ook over Saaftinge.
„Ilc kan alleen maar herhalen
wat ik vroeger al eens heb ge
zegd. Do onderzoekingen over
do invloeden van een eventuele
inpoldering op de waterbewe
ging zijn nog niet afgesloten.
En ik acht het niet gewenst
nu reeds de vraag te beant
woorden of het land van Saaf
tinge nog wel eens zal worden
ingepolderd nu deze vraag,
voor zover die samenhangt
(Zie slot pag. 3 kol. 2
Kflhflli':
Minister Korthals heeft gisteren
in de Tweede Kamer een lief
desverklaring afgelegd aan het
adres van de waterschappen. Er is
géén sprake van dat er een gecen
traliseerd rijksbeheer van de zeewe
ringen zou komen en de bewindsman
denkt er niet aan de polders naar
het museum te verwijzen, zo deelde
hij nadrukkelijk mee. Andere landen
zijn jaloers op ons waterschapsbestel,
voegde hij er aan toe. Het klinkt al
lemaal nogal roerend, maar toch
was die verklaring niet zonder nut.
In Zeeland zeker zal zij met voldoe
ning worden ontvangen, want de
laatste weken was er hier nogal wat
ongerustheid. Ongerustheid vooral
over bespreldngen, die vanuit Den
Haag met het provinciaal bestuur
worden gehouden onder meer over de
vervanging van de wet op de cala-
miteuze polders. Die besprekingen
worden uiteraard (en terecht) in alle
beslotenheid gevoerd, maar deson
danks (of misschien juist daardoor)
ontstaan er ge
ruchten. En eén
van die geruchten
beweerde, dat het
rijk van plan zou
zijn de vooroever-
verdediging in de Westerschelde aan
zich te trekken.
Een vreemd gerucht! Het is immers
duidelijk, dat een zodanige maatre
gel de autonomie van de waterschap
pen ernstig zou aantasten, het is
duidelijk ook dat een dergelijk ge
rucht dat niet gecontroleerd of
geverifieerd kan worden grote on
gerustheid veroorzaakt. Die onge
rustheid zal nu wel voor een deel
zijn weggenomen, want minister
Korthals heeft minstens zo duidelijk
als zijn voorgangers zijn liefde aan
het waterschapswezen verklaard. En
met zulk een liefde zou een in de
letterlijke zin van het woord „ge
ruchtmakende" maatregel als over
neming van het vooroever-beheer
niet te rijmen zijn. Tenzij de be
windsman last heeft van zoutwa
terliefde. Dat zou begrijpelijk zijn
bij zeeweringen! Toch geloven we,
dat de srevoelens van de minister
dieper gaan dan zo maar een opper
vlakkige bevlieging. Gelukkig!
Zeelands waterschapsbestel wacht
te nog op een andere minis
teriële verklaring. namelijk
over de bijdragenwet. Ook die is af
gekomen. De wet komt dit zittings
jaar nog in de Kamer en het bijdra-
genpercentage zal hoger liggen dan
zestig heeft excellentie Korthals
gisteren gezegd. Hier eveneens reden
tot enige tevredenheid, al zal men
elk definitief oordeel moeten op
schorten totdat het wetsontwerp op
tafel ligt. In elk geval is tijdens de
debatten duidelijk geworden, dat ver
der uitstel bij de Kamer niet in goe
de aarde zou vallen. De termijn, die
de heer Korthals thans zichzelf en
zijn ambtenaren heeft gesteld, zal
waarlijk niet overschreden kunnen
worden. Voor het overige: afwach
ten!
In Amersfoort is overleden mr. Pe
trus Dieleman. Hij was een van
die zeldzame figuren, die nog tij
dens hun leven legendarisch worden.
Een man van grote gaven, die bijna
veertig jaren land en gewest in me
nige functie heeft gediend. Zo leidde
hij de Zeeuwse Landbouw Maat
schappij in de jaren van crisis en
als Gedeputeerde van Zeeland was
hij in het Zeeuwse maatschappelijk
leven meer dan dertig jaar een do
minerende figuur. Hij werd bewon
derd en verguisd, deze gecompliceer
de man, die zijn briljante gaven als
jurist, historicus en bestuurder in de
laatste jaren van zijn openbare op
treden combineerde met een merk
waardige instelling in wereldpolitieke
zaken. Tijdens de bezetting ging hij
namelijk een verkeerde weg, die hem
onherroepelijk vervreemde van zijn
vrienden, een weg ook die het einde
betekende van zijn carrière. In het
leven van mr. Petrus Dieleman ont
stond door deze houding een breuk,
die niet geheeld kon worden. Voor
Zeeland had hij afgedaan. Toch zal
het bericht van zijn dood nu menig
een nog weer herinneren aan zijn
grote dagen. Op hem zijn thans van
toepassing de indrukwekkende woor
den, die eens werden opgetekend in
het statenregister van Holland over
de dood van een beroemd raadspen
sionaris: „Een man van grooten be-
drijve. besoigne. memorie en direc
tie. ja singulier in alles: die staet
siet toe dat hij niet en valle, ende
sy Godt syne ziele genadigh".
Zoals reeds werd verwacht heeft de
centrale bankraad van de Deutsche
Bundesbank gisternvddag besloten
het oficiële disconto vorder te verla
gen met een half procent, van vier
tot drie en een half procent.
De centrale-bankraad. die in tegen
woordigheid van de minister van
economische zaken. prof. dr. L. Er-
hard, vergaderde, besloot tevens tot
verlaging van de voorgeschreven
kasreserves der handelsbanken met
5 van het peil, waarop zij in ok
tober 1959 stonden.
