Nederlandse scholieren rond
Brandenburger Tor
van m ziTinvsi' band
TIJD VI HUISJE- BOOMPJE-
BEESTJE IS I00KBIJ
KENNISMAKING MET VLUCHTELINGENPROBLEEM
Nicht rauchen Genosse
Dit was mijn eerste contact met de Russische bezettingstroe
pen in Oost-Berlijn. Een van de twee wachtposten bij het
foei-lelijke Russische oorlogsmonument riep ons deze woorden toe.
Het monument staat overigens op een eigenaardige plaats, namelijk
in een enclave in West-Berlijn op ongeveer 500 meter van de Bran
denburger Tor.
Om deze poort draaide eigenlijk de hele studiereis die ik samen
met nog negen andere vertegenwoordigers van de Nederlandse
Schoolpers Unie naar West-Duitsland en West-Berlijn heb gemaakt
om er het vluchtelingenprobleem te bestuderen.
De Brandenburger Tor, die op de grens tussen Oost- en West-Berlijn
staat is voor iedere Duitser het symbool van de hereniging mits
hij hierin gelooft.
Bij het Kuratorium
Unteilbares
Deutschland te gast
Westduits grenswachter: één
al vriendelijkheid.
Op uitnodiging van het Ku
ratorium Unteilbares
Deutschland maakten 10
jonge Nederlanders, redacteu
ren van schoolkranten, gedu
rende de eerste tien dagen van
dit jaar een studiereis tiaar
Duitsland. Studieobject was
het vluchtelingeprobleem en
keurig werden ze door hun
Duitse gastheren rondgeleid.
Onder de tien jongelieden, aan
gewezen door de Nederlandse
Schoolpers Unie, bevond zich
nde Middelburger Gerrit-Jan
van Wiggen (18), leerling
plus foto's zijn van zijn hand.
h.b.s. Nevenvermeld relaas
De reis werd georganiseerd door
het; Kuratorium Unteilbares
Deutschland, 'n vereniging die
In eerste instantie probeert oost
en west te herenigen en voorts er
naar streeft om de vroegere Duit
se oostgebieden, die onder Pools
of Russisch gezag staan, weer bij
Duitsland te voegen.
Zoals bekend ontstond de huidige
situatie na 1945, toen het Derde
Rijk van Ritler door de gealieer-
den was overwonnnen en bij het
Verdrag van Versailles werd be
paald dt de Duitse oostgrens in het
vervolg zou worden gevormd door
de rivieren Oder en Neisse. De
voormalige Duitse gebieden ten
oosten van deze grens werden bij
Polen en Rusland gevoegd, de ge
bieden ten westen van deze rivie
ren kwamen onder toezicht van de
gealieerden. Ook de oude hoofd
stad Berlijn die in de Russische
sector ligt werd verdeeld in secto
ren. Toen de westelijke mogend
heden in 1949 toestonden dat de
westelijke zones zich verenigden
tot de Duitse Bondsrepubliek was
dit voor Rusland een reden om in
zijn bezettingszone een regering
van ja-zeggertjes te installeren en
het gebied uit te roepen tot de
„Boeren en arbeiders-staat", de
Duitse Demokratische Republik.
En hiermee was het ijzeren gor
dijn midden in Duitsland neerge
laten. Het enige gaatje erin is de
stad Berlijn.
Een van de gevolgen van de oor
logshandelingen en de politieke
en staatkundige verandexingen
was dat een groot aantal mensen
gedwongen of vrijwillig de geboor
te streek moest verlaten. Soms
alleen maar met de kleren die ze
dropen gingen ze op weg om er
ger® anders een nieuw bestaan te
vinden.
SITUATIE
Het is bekend dat door genoem-
do scheiding een vreemde si
tuatie is ontstaan, een situa
tie erger en tragischer dan wij
wel vermoeden. Zo ontmoetten wij
In het vluchtelingenopvangcen-
trum Mariënfelde een weduwe van
ongeveer (!0 jaar die ons haar his
torie vertelde.
Ze woonde niet ver van de zone-
grens en dreef er samen met haar
man een transportbedrijf. Ze wa
ren echter geen trouwe partijge
noten en in 1053 kregen ze plot
seling aanzegging van de Russen
om binnen het. uur te vertrekken
met achterlating van hun bezit
tingen. In Oost-Duitsland werden
ze ergens in een kamp onderge
bracht waar haar man van ellen
de ziek werd en stierf. Zij liep
intussen vele instanties af om
schadevergoeding te krijgen voor
het bedrijf. Dat duurde tot begin
i960 toen ze eindelijk bericht
kreeg dat ze moest ophouden met
klagen om te voorkomen dat. ze-
zou worden gearresteerd.Trouwens
ze hoefde niet te klagen want
er stond 28000 Mark voor haar op
de bank. Maar, dit kon ze alleen
krijgen als ze er een boerderij
De tijd van huisje-boompje-beestje is voorbij. De tijd van
het liniaal trouwens ook! Wie van ons nog op school zit
of deze nog niet zo lang geleden heeft verlaten zal dit kunnen
beamen. En wie al wat ouder is en altijd nog huisje-boompje
beestje op school heeft getekend zal het ook beamen als hij
volgende week een van de vijf tentoonstellingen van school-
tekenwerk bezoekt.
Vijf tentoonstellingen dus, met werk van kleuter tot middelbare scho
lier. Enkele voorbeelden hiernaast mogen een indruk van het huidige
school-tekenwerk geven. Het zwart-witte kopje bovenaan is van Loes
Lezer .8) het stadsgezicht is van Pierre van Lieshout (13, v.g.l.o.) en
de gouache daaronder werd gemaakt door Metsie Tamminga (18,
kweekschool). Tegenwoordig kan er in de tekenles geklodderd wor
den met verf, potlood en de meest mogelijke materialen.
Dat het klodderen opmerkelijke resultaten oplevert, dat het
op den duur helemaal geen geklodder meer is bewijzen de tentoon
stellingen. Wij zouden er hier vele woorden aan kunnen wijden, maar
de tentoonstellingen spreken een veel duidelijker taal. We hevelen
ze dus van harte aan. In Middelburg, Goes, Oostburg, Hulst en Zierik-
van 26 en van 810.
voor kocht om zo in haar onder
houd te kunnen voorzien. Wat
doet een vrouw, die geen perso
neel kan krijgen en geen benul
van de landbouw heeft op een
boerderijEnfin, de Russen en
ook de Oostduitse regering wer
ken „planmiissig" en het pro
bleem werd opgelost toen een
maand later alle boerderijen wer-
zonder uitkering van schadever-
den gecollectiveerd. Uiteraard
zonder uitkering van schadever
goeding aan de eigenaars. De
vrouw is toen maar in arrenmoe
de naar het westen getrokken.
Ze arriveerde met vele andere
vluchtelingen de twaalf
uur voorafgaande aan ons be
zoek lvwamen er weer 273 nieuwe
vluchtelingen aan in liet kamp
Mariënfelde te Berlijn. Na een me
disch onderzoek worden deze men
sen door een commissie van drie
ex-vluchtelingen ondervraagd. Dit
onderzoek heeft ten dole asocia-
len, misdadigers en eventuele com
munistische spionnen eruit te ha
len en het motief voor de vlocht
te leren kennen. Ook wilde men
weten in welk beroep men werk
zaam was om zodoende een snel
le afwikkeling van het geval mo
gelijk te maken. Na de erkenning
als |>olitiek of economisch vluchte-
Studiereis met ontspanning.
ling ontvangen ze een pas en wor
den ze zo snel mogelijk overge
vlogen naar West-Duitsland om
voorlopig in een opvangcentrum
le worden ondergebracht.
Van dit soort kampen hebben we
er een kunnen bezichtigen, name
lijk het nooddorp Gevetsried, dat
gedeeltelijk bestaat uit opvang
centrum waar de vluchtelingen op
een woning wachten. Dat duurt
ongeveer een jaar. Het andere
deel van het dorp is een neder
zetting met als belangrijkste mid
del van bestaan plastic- en hout
verwerkende industrieën en een
chocoladefabriek. Het is 7n pracht
plaats om te wonen, aan cle voet
van de Alpen, midden in een bos
waar hier en daar enkele huizen
staan, gegroepeerd rond een be
trekkelijk kleine dorpskern.
ANDER BEELD
Een heel ander beeld kregen wij
in Oost-Berlijn te zien waar
nog grote puinhopen liggen
waar vroeger woningen stonden.
De huizen die er zijn herbouwd
werden opgetrokken in de foeilij- i
ke Moskou-stijl. Alles is re grijs
en grauw, van de vuile trams tot j
dc mensen zelf. Het stadsbeeld j
wordt verder beheerst door ver- i
schillende sorten gewapende lie- j
den met pet zoals de Vopo, grens- i
politie, transportpolitie, leger
Russische militairen en ga zo j
maar door.
De sfeer was zo beklemmend dat i
onze groep bij terugkeer in j
West-Berlijn helemaal, terneerge- j
slagen en down was. Gelukkig dat i
we toen nog een dag de tijd had- j
den om er in het Hansa-Viertel
de prachtigste staaltjes van inter-
nationale architectuur te bewonde-
ren. (o.m. van Le Corbusïer) zo-
dat we toch enigszins opgewekt j
terugkwamen. Opgewekt, ondanks j
de verschrikkelijke toestanden zo- j
als we die in Duitsland hebben le- j
ren kennen, toestanden voortge- i
komen uit de scheiding tussen j
oost en west.
llllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllUlllllllllllllllllllllllllll'
1—, en Zeeuwse band?
H H Nee, nog niet hele-
maal, deze „Blue
H Stars" uit Goes. Ze zijn
nog bezig het te worden.
Het enthousiasme van
de negen muzikanten is
er echter niet minder
om en dat is al reden
genoeg voor dit plaatje
H (ook al konden ze er
met z'n allen no£ maar
net op). De rokjes zijn
H rood, de bloesjes zijn
sg wit en duidelijk onder-
H deel van het uniform
vormt koord plus me
daillon rond de lials.
Het dragen van een uni-
fprm is hen niet zo
vreemd want ze komen
allemaal van de pijpers.
Ja, allemaal pijpers en
toen het koor ;.Sweel
Sixteen" eens óp de
Goese Markt optrad be
sloten ze: we gaan ook
iets doen (maar niet zo
iets als Sweet Six
teen!'), dus: „Blue
Stars". Daar zijn ze
d&n; helemaal Links da
ELCK WAT WILS
Negentien december tot 23 de
cember 1960: woeligë dagen
voor het schoolleven van de
Vlissingse h.b.s., in casu voor
schoolvereniging „Elck Wat Wils".
Vijf dagen van problemen, woeli
ge vergaderingen een pamflet en
tenslotte het ontbinden door de le
den van de vereniging die de vier
kruisjes reeds was gepasseerd.
Oorzaak? Misverstanden en ge
brek aan overeenstemming tussen
de drie partijen: oudervereniging,
directeur en bestuur „Elck wat
wils". Aanleiding was een feest.
(Kennelijk vaak bron van moei
lijkheden) E.W.W. wilde naar
zaal D. maar directeur besloot:
zaal B. en voorts zagen de leerlin
gen op tegen de bepaling als zou
den alleen leden en oud-leden toe
gang hebben. (Commentaar oude
re jongens: als we onze meisjes
niet mogen meenemen moeten we
de hele avond optrekken met de
kleintjes uit de lagere klassen)
(Commentaar van dc kleine meis
jes: gegiechel). Volgden een door
het E.W.W. bestuur iets te uitbun
dig opgesteld pamflet, een verga
dering met de oudervereniging en
besprekingen met de directeur.
Maar de moeilijkheden bleven en
bij wie nu precies de schoen
wringt blijft min of meer in de
nevelen. Op een zeer rumoerige
vergadering van vrijdag 23 de
cember trad het bestuur af. Nieuw
bestuur kwam niet opdagen en
besluit viel „Elck Wat Wils" voor
ontbonden te verklaren... We vra-
s gen ons wel af of het ontbinden
van een schoolvereniging statuair
wel een zo eenvoudige zaak is. In
ieder geval waarde lezer, een
voorspoedig 1961
ACH DER FREDDY
tt r e hebben een verheugend he-
M richt gelezen: in Duitsland
werd een anti-Fredd.v club
opgericht, een club van lieden die
§i de buik volkomen vol hebben van
H het zoete gewauwel van de heer
Quinn. En zowaar niet alleen de
heer Quinn moet het ontgelden,
ook zekere Conny en Peter gaan
voor de bijl. Voor deze club, die-
zich in Duitsland in een sterke
H groei mag verheugen, is de tijd
van het zoet gekweel, het beurte-
lings snikken, zuchten en kwijlen
f= en het van tijd tot tijd zo bijzon-
der leuk en vlot doen helemaal
voorbij.
If Het Nederlandse tienerpubliek is
H altijd zo gevoelig geweest voor
genoemde weke Duitse zaken.
Wellicht is men nu net zo gevoelig
voor deze nieuwe stroming.
Voorts, waarde lezer, een voor-
spoedig 1961.
Illlllllllfllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!
héér Mondeel die de
zaak leidt en woonka
mer als repetitieruimte
beschikbaar stelt. Daar
naast Tonnie den Boer
(zang), staande: bassist
Hans Verstraeten, zit
tend daaronder: Harry
Verburg (zang). Aan de
andere kant van de bas
staan van hoven naar
benéden Miel "Hirdee
{rumbabalm&nji, drum
mer Jan Nuijten en gi-
tariste Coby Schipper.
Zittend vooraan: gita
risten Jannie Brocrse en
Nic Meijer. Enkele
maanden geleden begon
nen ze en nu spelen en
zingen ze veelstemmig
„Barcelona" en „Op ze-
kere dag...'' Uit volle
borst! Favoriet in dit
gezelschap zijn: Freddy^
Elvis, Peter etc. etc.