PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
SOCIALISTEN DOEN OLIE OP
BELGISCHE STAKINGSGOLVEN
Nieuwe verkiezingen
wellicht oplossing
Zeeuwse bevolking groeide in 1960 gering
RUSSISCHE TROEPEN ZOUDEN
IN LAOS MEEVECHTEN
Monumenten
Ponteneur
BEVOLKINGSCIJFERS VAN ZES DISTRICTEN
204e jaargang - no. 9
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 11 jan. 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie 4.—
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1,25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2356 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. adv. 5213); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel.
Terneuzen. Brouwerijstraat 2; Zierlkzee, red. tel. 2425. adm. tel. 2094.
ACHILLE VAN ACKER NAM INITIATIEF
De leider van de Belgische socialisten, Van Acker, heeft dins-
1 dagavond in het Belgische parlement gevraagd om onderhande
lingen met het doel een eind te maken aan de crisis in het land.
De conservatieve premier Gaston Eyskens, verklaarde zich di
rect bereid „tot verzoening" te geraken. Deze eerste vriendelijke
woorden, die sinds het begin van de staking in het Belgische
parlement werden gesproken, deden direct geruchten ontstaan
over de mogelijkheid van een compromis.
Achïlle van Acker verraste de ka
merleden toen hij een amendement
indiende op de kaderwet en daarbij
verklaarde: „De regering doet goed
werk bij het handhaven van de orde,
maar in de huidige omstandigheden
moeten wij allen iets doen. Het is
noodzakelijk dat wij overeenkomen
onderhandelingen te openen. De re
gering zou zich vergissen als zij zon
wachten totdat de staking zou zijn
weggeëbd. Zij kan lang duren In
bepaalde industriële centra en wij
moeten er rekening mee houden, dat
het klimaat in deze gebieden ver
slechtert, misschien voor jaren.
Van liberale zijde werd in de wan
delgangen van 't parlement de sugges
tie gedaan een „groep wijzen" be
staande uit zes ministers van staat,
twee van elke partij, bijeen te roepen
Deze zouden aan de Belgische natie
de verliezen moeten bekendmaken,
die door de stakingen zijn geleden
„teneinde de regering en het parle
ment tot nadenken te stemmen".
In kringen van de C.V.P. bepaalde
men zich er toe te zeggen, dat „de
spanningen zijn afgenomen".
Oog om oog
Het even rumoerige als onverwachte
optreden van uiterst rechts georiën
teerde betogers in Luik. heeft een
wending veroorzaakt in de reeks van
onlusten, die deze stad de afgelopen
dagen hebben geteisterd, en die
steeds werden veroorzaakt door de
socialistische betogers. Groepen
rechtse demonstranten gingen op
pad om wraak te nemen op de socia
listen. Met stenen en stokken gewa
pend en toegerust met potten pek
vernielden zij ruiten van woonhuizen
van socialistische betogers en smeer
den de muren vol pek.
Het was voor het eerst, dat uiterst
rechtse groepen de socialistische be
togers „in bun eigen taal" van ant
woord dienden.
Intussen dreigt er in de bestuursge-
lederen van de socialistische groepen
een scheuring, nu gematigden een
overwinning hebben behaald op dc
extremen. De extremen wilden een
„complete" actie tegen premier Eys
kens om hem tot aftreden te dwin
gen, onder meer door een boycot van
de behandeling van het versoberings
programma, doch de gematigden
verwierpen het plan.
Men bleek van mening, dat boycot
slechts voordelig zou zijn voor de re
gering, omdat deze dan ongehinderd
kon door gaan met de behandeling,
zonder te worden vertraagd door de
acties der socialisten. De socialisti
sche groep is niet groot genoeg om
het aantal kamerleden tot beneden
het minimum-aantal te brengen, zo
dat er niets zou zijn dat premier
Eyskens zou kunnen dwingen zijn
ontslag aan te vragen en nieuwe ver
kiezingen uit te schrijven.
Verkiezingen
De Christelijke Volkspartij (cvp)
oefent grote druk uit op premier
Eyskens om de besprekingen te be
spoedigen, zodat nieuwe verkiezin-
Kamerlid Hazenbosch
dodelijk verongelukt
Ardcnnei
By een auto-ongeluk
is dinsdagmiddag om het leven geko
men de lieer C. 1'. Hazenbosch, lid
van de Tweede. Kamer voor de. A.R.P.
en vice-voorzitter van het Europese
parlement. De heer Hazenbosch was
met zijn auto onderweg tussen Bas-
togne en Marclie. De auto van dc
heer Hazenbosch kwam in hotsing
met een tegenligger, een grote Bel
gische vrachtauto. De heer Hazen
bosch, secretaris van het C.N.V.,
werd 39 jaar.
gen zullen kunnen worden gehouden.
De C.V.P. is van opvatting, dat de
stakingsactie, die vier miljoen gulden
per dag kost, de populariteit van de
socialisten geen goed gedaan heeft.
Zij zijn vol vertrouwen, dat als de
staking voortdurt, de socialisten
steeds meer aanhang zullen verlie
zen.
Hun optimisme werd nog verhoogd,
toen gisteren de socialistische partij
een verklaring aflegde, waarin de
jongste onlusten van de socialisti
sche betogers in Luik werden afge
keurd.
Volgens politieke waarnemers willen
de socialisten hun plaats in de kamer
behouden, omdat, zij daardoor de
deur openhouden voor contact met de
overheid. Het is in België traditie,
dat politieke afspraken worden ge
maakt „in de wandelgangen".
Voor het ogenblik echter, ziet het er
niet naar uit. dat de socialisten snel
inschikkelijker zullen worden. In alle
verklaringen die tot nog toe werden
afgelegd, werd duidelijk tegen de re
gering geageerd.
De Belgische minister van economi
sche zaken, Van der Scheuren, zei
dinsdag, dat „alle maatregelen wa
ren genomen om het hoofd te bieden
aan nieuwe dreigementen van André
Benard, één der lejders van de sta
king. De dreigementen van Benard
kvvanien er op neer, dat hij de wach
ten, die nog op de diverse plaatsen
dienst doen, zou terugtrekken. Dat
zon betekenen, dat de vuren in de
hoogovens zouden worden gedoofd,
en dat de waterpompen in de kolen
mijnen zouden komen stil te liggen.
Nog geen maximum-snelheid
buiten bebouwde kommen
De minister van verkeer en water
staat heeft zo schrijft hij aan de
Tweede Kamer de gedachte aan
het invoeren van algemene maximum
snelheden voor wegen buiten de be
bouwde kommen niet definitief laten
varen. Hij heeft de beslissing opge
schort, ten einde zich nader over dit
vraagstuk te beraden.
LONDEN HEEFT GEEN BEWIJZEN
Communistische eenheid
uit Noord-Vietnam helpt
De minister van voorlichting uit de
pro-westerse regering van Prins
Boen Oem, Boeavan Norasing heeft
dinsdag tijdens een persconferentie
in Vientiane gezegd, dat Russische
en Noord Vietnamese troepen teza
men met de opstandelingen van de
Pathet Lao in de buurt van de plaats
Bnnnale in actie waren gekomen.
De minister zei een rapport te heb
ben ontvangen over de vijandelijke
troepenbewegingen van kolonel
Kham Khong, de commandant van
het garnizoen te Paksane, dat ten
oosten van Vientiane is gelegen. De
vijandelijke strijdmacht zou de
sterkte hebben van drie bataljons.
In hetzelfde rapport was sprake van
een communistische eenheid uit
Noord-Vietnam die zich over de weg
van de stad Nong Het naar Ban Ban
zou begeven. De laatste stad ligt in
de grensprovincie Xieng Khouang.
Bewijzen
In Londen heeft een woordvoerder
van het ministerie van buitenlandse
zaken gezegd, dat er geen bewijzen
waren voor de door de Laotiaanse
regering geuite beschuldigingen als
zouden Russische en Noordvietna-
mese troepen zich op het ogenblik in
het vorstendom Laos bevinden.
De Sowjet-Russische ambassadeur in
Washington, Mikhail A. Mensjikow
heeft gedurende 30 minuten een be
spreking gehad over de toestand in
Laos met de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken Herter. Het
gesprek had plaats op verzoek van
De bijna 1800 ton metende Franse
Persephoneuit Straatsburg en de
sleepboot Berthazijn maandag
ochtend in de Maas bij Maastricht
voor de stuw van Borgharen gezon
ken, nadat zij bij het uitvaren van
het Julianakanaal door de sterke
stroom waren meegesleurd. De sche
pen vormen lastige obstakels voor de
afvoeropeningen van de stuw en zul
len zo spoedig mogelijk moeten wor
den opgeruimd.
Foto: Op de voorgrond de .ferse-
phonemet daarachter de sleepboot
in het woelige water.
Minister Korthals
geeft geen inzage
in urgentielijst
In de memorie van antwoord op de
rijksbegroting voor 1961 van het mi
nisterie van verkeer en waterstaat,
zegt minister Korthals, reagerend
op de wens van enige Kamerleden
om inzage te krijgen in de prioritei
tenlijst die is opgesteld ten aanzien
van waterstaatswerken, dat hij van
mening is, dat het «iet wenselijk is
deze lijst te overleggen.
Frankrijk draagt basis
Agadir over
In kringen die in nauw contact staan
met de Franse ambassade in Rabat
is vernomen dat de lucht- en vloot-
basis Agadir voor 1 juni van dit jaar
aan de Marokkaanse strijdkrachten
zal worden overgedragen, in plaats
van vóór 1962, zoals in september
werd overeengekomen.
Inr.nf fifn
Spaarcentjes met matras
de deur uit
De Italiaanse bedelaar Saverio
de Astro kwam maandag bij
thuiskomst tot de ontdekking
dat zijn oude matras verdwe- n
nen was met daarin 1 miljoen
lire.
Zijn zoon had in de afwezig- M
heid van zijn vader in een bui
van netheid de matras het
raam uitgegooid, niet wetend m
dat zijn vader hierin al zijn n
he spaarcentjes had verborgen.
Iemand had kennelijk nog iets
§1 in de oude matras gezien, want
hij was nergens meer te be-
kennen toen de oude baas het
verlies bemerkte. n
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllilllllliilllllll
Nederlands schip tegen
Russische vrachtvaarder
Het Nederlandse motorvrachtschip
Albert V is dinsdag bij het verlaten
van de Ierse haven Cork in aanva
ring gekomen met de Russische
vrachtvaarder Loksan.
Van het Nederlandse vaartuig werd
een reddingboot vernield en een deel
van de railing v^eggerukt. Het Rus
sische schip werd slechts licht be
schadigd.
De Albert V (eigenaar: de N.V. zee
lichter Thames uit Rotterdam), die
465 ton meet, was op weg naar Lon
den met een lading staal van 500 ton.
0 Een kwart miljoen arbeiders in de Britse
scheepsbouw krijgt loonsverhoging de
geschoolden acht en een halve shilling
per week, de halfgeschoolden acht shil
ling en de ongeschoolden zeven en een
halve shilling.
AANWAS VAN 138 POVER FIGUUR
Versterkte concentratie in gemeenten
met tamelijk veelzijdige structuur
ZEELAND telde op 31 december van het afgelopen jaar
338.862 inwoners. Dat is 138 meer dan aan liet eind van 1959,
toen men de bevolkingsboekhouding afsloot met een totaal van
283.724. Het aantal inwoners van de provincie is dus weliswaar
toegenomen, maar dc groei is nog nooit zo klein geweest.
Sedert 1948 bereikte de groei,
met uitzondering van het ramp
jaar 1953, steeds een hoger cij
fer. In 1948 bedroeg zij 3170, in
1949 2850, in 1950 3060, in 1951
2021, in 1952 1509, in 1953 was
er een afneming met 955, in
1954 een aanwas van 1125, in
1955 een van 1189. in 1956 een
van 1874, in 1957 een van 1929,
in 1958 een van 3000 en in 1959
een van 370. Het nu juist ver
streken jaar steekt hiertegen
dus zeer pover af.
Toch is het beloop der cijfers conse
quent. Wanneer men (le geregistreer
de en later weer afgevoerde Ambo
nezen buiten beschouwing laat, ïs de
lijn bjjna doorlopend dalende geweest.
*- de altijd
Iedereen weet dat dit met. i
nog doorzettende afstoting van land
arbeiders samenhangt, waartegen de
groei van de industrie en verschillen
de dienstsectoren niet meer op kan.
Nu is de industrialisatie in Zeeland
pas in 1960 goed begonnen, maar zij
heeft nog niet veel invloed kunnen
uitoefenen op het bevolkingscijfer.
De meeste bedrijven die zich hebben
gevestigd moeten nog op gang ko
men, zoals in Goes. Waar de indus
trie reeds volop aan het werk is, zo
als de fruitconservenindustrie in Ka-
pelle, zien we wel degelijk een toe
neming van het zielental (in casu
van 102 inwoners). In de loop van
dit jaar moet derhalve deze invloed
zich pas doen golden.
Pendel
Hoe belangrijk dit is, blijkt- uit
het feit dat zonder de nieuwe ves
tigingen Zeeland voor het eerst
in zijn geschiedenis in inwonertal
zou zijn teruggelopen. De pendel
loop ons kennelijk uit de hand.
Opvangcentra
Binnen de provincie zien we een ver
sterkte concentratie op enkele plaat
sen. In 1959 groeiden 16 gemeenten
wier economische structuur tamelijk
veelzijdig is met 1206 inwoners.
In 1960 concentreertn zich in
twaalf gemeenten 1465 inwo
ners meer. Steeds minder plaat
sen fungeren als opvangcentra
en ook dat is duidelijk een soort
noodlot of zwaartekracht en
(Zie slot pag. 5 kol. 5)
Een lezer, nog niet lang in Zee
land wonend, vestigde onze
aandacht op een zijns inziens
vreemde aankondiging van het Mid
delburgse gemeentebestuur: voor
een concert, dat er deze week wordt
gegeven kunnen „on- en minvermo
genden" voor een tien cent een kaart
bij de dienst Maatschappelijke Zorg
kopen. Hij vond dit een bekendma
king. die met haar negentiende-
eeuwse formulering niet meer in deze
tijd past, terwijl hij de regeling zelf
al evenzeer uit de tijd achtte. Dat is
aok zo. Er wordt
van de hier gebo
den mogelijkheid
dan ook vrijwel
^een gebruik meer
gemaakt, zo bleek
ons. Desondanks is deze publikatie
voorgeschreven, omdat de concerte
rende vereniging voor haar uitvoe
ring een bijdrage krijgt uit het Bom-
meVan den Broeckefonds. Het
gaat hier om een legaat, dat sinds
1908 door de gemeente wordt be
heerd en dat in de schenkingsakte
een bepaling kent, speciaal gemaakt
om „min-gegoede ingezetenen van
Middelburg in de gelegenheid te stel
len te deelen in het muzikale leven".
Men heeft hier te maken met een van
die regelingen, destijds opgesteld
zonder dat werd bevroed welk een
anachronisme zij tenslotte zouden
worden. Er zijn er meer van in Zee
land. Het bekendste geval is wel het
beroemde testament, dat plaatsing
van een orgel in de kerk van Wemel-
dinge verbood, een bepaling die
blijkbaar in deze tijd niet helemaal
waterdicht bleek. De bestemming
van kasteel Westhove is eveneens via
een legaat vastgelegd op een wijze,
die later tot veel hoofdbrekens aan
leiding heeft gegeven. Deze zaken
stammen uit een tijd, die een sterker
geloof had in de continuïteit der
maatschappelijke orde dan de onze.
In zekere zin vormen zij respectabele
monumenten. Maai' vaak zijn zij
moeilijker voor onze tijd in te rich
ten dan die van steen.
In het dagblad Het Parool van
maandag j.l. worden in de ru
briek „Amsterdams Dagboek"
de lange tenen op de hak genomen,
om het eens wat vreemd te zeggen.
Aanleiding was een ingezonden stuk
van een slagersorganisatie, die kwaad
was geworden omdat de president
van een rechtbank dw uitdrukking
„slagersmentaliteit" had gebruikt.
De slagers waren daarmee in een
verkeerd daglicht gesteld, schreef de
organisatie ernstig. De dagboek
schrijver van Het Parool schudde het
hoofd over deze reactie. Sedert hier
te lande zowat alle beroepen, am
bachten en ambten netjes in vereni
gingen zijn opgedeeld, is dit land zo
dicht bezaaid met lange tenen, dat
het bijna onmogelijk is eens even
buiten de platgetreden paden te wan
delen zonder dat er aan alle kanten
luidkeels „Au" wordt geroepen, aldus
zijn verzuchting.
De schrijver heeft gelijk. Als iemand
tegenwoordig met enige ironie over
een „schoolmeester" spreekt, kan
men er van op aan, dat wie het heeft
over een ..kruideniersmentaliteit"
krijgt te maken met een boze krui-
deniersbond. Zo kan men doorgaan.
Het Nederlandse volk is wel erg ge
voelig geworden op dit punt. Vooral
spontane sprekers moeten oppassen:
even een verkeerd woordje in het
vuur van het betoog en het gevolg
is het een of andere vermanend com
mentaar. Als we de lijn internatio
naal doortrekken, krijgt minister
Luns handen vol werk: hij moet dan
immers woedende brieven gaan
schrijven aan de Engelse regering
over de vele onaardige vergelijkin
gen in het Engels over de Nederlan
ders. De in Engeland werkende Ne
derlandse journalist Daan van der
Vat heeft er eens een aantal bijeen
gezocht: Hollandse moed is aan de
overkant van de Noordzee de coura
ge, die men aantreft op de bodem
van de jeneverfles. een Hollands con
cert is wat men bij ons een Poolse
landdag noemt, een Hollandse defen
sie is een sehijnverdediging, Hol
lands goud is klatergoud, en dat zijn
ze nog lang niet allemaal. Foei! On
ze nationale ponteneur is er mee ge
moeid. Protesteren? Of allemaal de
tenen een beetje intrekken? Maar
dan óók in het binnenlands verkeer!
Het inwonertal van de overwegend
agrarische gemeenten loopt steeds
sneller achteruit. Ruim 70 landbouw-
gemeenten liepen van 1948 tot en
met 1959 met 3076 inwoners terug.
Alleen in 1959 waren dit er 877. Maar
in 1960 waren het er weer meer
1269. 53 landbouwgemeenten liepen
in inwonertal terug. Er zijn vele ge
meenten onder, die wel degelijk wo
ningen hebben gebouwd. Hieruit
blijkt wel dat zij de bevolkingsdaling
moeilijk kunnen ontlopen. Elk jaar
lijden er meer gemeenten verliezen.
Dit jaar waren het er 63, in 1959 55.
Omgekeerd zagen er 38, waaronder
18 zuiver landbouwgemeenten hun
zielental stijgen tegenover 44 in '59.
0 Een militaire rechtbank te Bagdad
heeft 76 mensen tot gevangenisstraffen
veroordeeld, variërend van twee jaar tot
zes maanden, wegens deelneming aan een
oproer van personeel in een cementfabriek
te Bagdad.
31-12-59
geboorten
vestiging
overlijden
vertrek
31-12-'60
af/bij
Walcheren -
81.956
1655
4500
664
5132
82.315
359
68.992
1298
2554
603
3346
68.895
97
W.Z.-Vlaanderen
27.574
435
1053
269
1376
27.417
157
O.Z.-Vlaanderen
64.463
1210
2872
594
3149
64.802
B-, 339
Schouwen-Duiveland
23.232
450
936
230
1491
22.897
335
Tholen/St.-Philipsland
17.507
296
571
157
681
17.536
29
5344
12.486
2517
15.175
283.862
-f 138
