PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
STAKERS HEER EN MEESTER IN LUIK
Aanval op N.-Guinea
kan elk moment komen'
Onderzoek in Zeeuwse fruitteelt
naar invloed chemische middelen
Politie overweldigd
na bestormingen
Per helikopter 8 man
van schip gered
BROOD PER
9 JANUARI
DUURDER
„Nederland zal het spoedig
moeten loslaten"
Westhove
Twen
Opruiming
204e jaargang - no. 6
Dagblad, uitgave van de tirma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 7 jan. 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.ra. Minim, p. advertentie 4.—,
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1,25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 559300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. adv. 5213); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9. tel. 2395, Temeuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee. red. tel- 2425. adm tel.
Betoging werd opstand
Cuba is in staat van verdediging
gebracht. Langs de kust zijn stel
lingen van zandzakken aangelegd.
Het leger heeft de beschikking over
licht afweergeschut.
Terwijl de geruchten over een spoedige beëindiging van de sta
kingen in België aanhouden hebben zich vrijdag in Luik botsin
gen voorgedaan, die het karakter hebben aangenomen van een
ware opstand tegen de regering. Een groep van enige duizenden
stakers was op een gegeven moment heer en meester van de
Luikse binnenstad, waar zij de politie had overweldigd. Met
traangasbommen, waterkanonnen en charges wist de rijks
wacht tegen vijf uur 's middags de orde te herstellen. Militairen
losten waarschuwingsschoten, waarbij volgens onbevestigde
berichten twee personen werden gewond. Een officier van de
rijkswacht werd door het hoofd geschoten. Zijn toestand is kri
tiek. i
Vele gewonden
onder burgers
en rijkswacht
Volgens een officieel communiqué
Aan de Belgische regering zijn in
totaal twaalf personen gewond, on
der wie tien politieagenten. Drie van
hen zijn ïn het ziekenhuis opgeno
men,
Volgens andere berichten bedraagt
het aantal gewonden minstens ze-
A'entien.
De ongeregeldheden ontstonden, na
dat de adjunet-secretaris-generaal
van het algemeen Belgisch vakver
bond, Renard, in een rede tot een
duizendkoppige menigte had opge
roepen tot voortzetting van de strijd
tegen de „eenheidswet", „omdat de
overwinning nabij is". Onder gejuich
A'an de vele duizenden stakers kon
digde hij aan, dat „in de komende
dagen, wellicht reeds in de komende
Als gevolg van de geleidelijke Stij
ging van de bloemprijs is de kost
prijs van liet brood met ongeveer
een cent per 800 gram gestegen.
Naar aanleiding hiervan heeft de mi
nister A'an economische zaken, in
overeenstemming met zijn ambtge
noot Aan landbouAV en A'isserij en na
OA'erleg met de Nederlandse Baltke-
rïjstichting besloten, akkoord te
gaan met een verhoging A'an de prijs
Aan waterwitbrood, Aolkswitbrood en
A'olksbruinbrood, niet een cent per
800 gram, ingaande maandag 9 ja
nuari 1961.
Deze prijsverhoging mag slechts
worden doorgevoerd voor zover de
huidige prijzen van deze broodsoor
ten reeds niet niet meer dan een cent
uitgaan boven die welke op 17 ja-
nuai'i 1959 werden berekend. Der
halve dient in plaatsen, waar hogere
prijzen in rekening zouden worden
gebracht, dan die van 17 januari
1959, vermeerderd met een cent per
800 gram, thans een verhoging van
de broodprijzen achterwege te blij
ven, aldus bet ministerie van eco
nomische zaken.
P.Z.C.-zaterdagnummer
„REFERENDARISSEN - in - 1
de-dop" is het motto voor onze
veertiendaagse reportage, f|
waarin ditmaal de opleidingen
gemeente-administratie in Zee-
land onder de loep worden ge-
ff nomen. Een kijkje achter de n
schermen van de cursussen
se vindt men op pagina negen.
Verder in dit zestien pagina's
tellende P.Z.C.-zaterdagnum-
mer: Stemmen uit de kerken
(pag. 3); Zeeuwen bij de Del- |j
tawerken pag. 6Referenda-
rissen-in-de-dop (pag. 9); let-
tcrkundige kroniek en kunst ff
(pag. 11)feuilleton en ,,Le-
zers schrijven" (pag. 13); Ra-
dio en T.V, plus Films in Zee- ff
land (pag. 14) en de kinder- j|
krant met puzzel op pagina
H vijftien. es
Iiiiiiiiiiiiiiiiiiiminimummi
uren, zal worden overgegaan tot het
terugtrekken van de onderhouds
ploegen uit de fabrieken". „Wij we
ten, wat dat voor ons kan betekenen,
maar wij weten ook wat het voor de
tegenstander kan betekenen", riep
hij uit. Renard verklaarde opnieuw
voorstander te zijn van een federaal
staatsbestel in België. „Wallonië is
niet van plan nog langer onder het
juk van het klerikale Vlaanderen te
blijven zuchten", zei hij. „Het enige
doel van onze huidige staking blijft
echter het intrekken van de een
heidswet".
V ernielingen
De pproép van Renard om de
kalmte te bewaren werd na de
massa-bijeenkomst genegeerd
door enkele duizenden stakers,
die in twee grote groepen de stad
introkken, een spoor van verniel
de ruiten en omgegooide auto's
nalatend. Precies om twee uur
begon dit oproer, waarvan de eer
ste uiting de bestorming van het
station „Des Guillemins" was.
Twee uur lang duurde de strijd tegen
de politie, die herhaalde malen vol
komen onder de voet werd gelopen.
De woede van de betogers richtte
zich vooral ook op het gebouw van
het in Luik verschijnende blad „La
Meuse". Een op de parterre geves
tigd reisbureau werd zwaar geha
vend. Twee politieauto's werden om
ver geworpen. Een ervan werd in
brand gestoken. De ravage in het
station was groot. Het meubilair
van het restaurant werd op straat
geworpen en het postkantoor werd
in een slagveld herschapen.
Water en traangas
Om vier uur greep de rijkswacht in
met waterkanonnen, traangasbom
men en charges tegen de betogers,
die op enkele plaatsen waren begon
nen met het opwerpen van barrica
des. Het duurde een uur, voordat de
rijkswacht de betogers uit het een-,
trum van de staa had verdreven.'
Van een aantal grote bedrijven wer
den door de betogers tijdens hun af
tocht nog ruiten ingegooid. Tegen
vijf uur hadden rijkswacht en mili
tairen met pantserwagens de strate
gische punten bezet.
Ook In andere plaatsen zijn vrijdag
opnieuw betogingen gehouden. Al
leen in Gent kwam het tot een inci
dent, toen betogers een aanslag de
den op een brug. Vijf van hen wer
den door de rijkswacht gearresteerd.
Depressies houden kou
op afstand
(Van onze weerkundige mede- M
werker)
Vrijdagavond lag er een depres-
siecentrum boven de Wadden
H dat zich langzaam verplaatste
in oostelijke richting. De wind --
ging in de avonduren tot krach-
tig of hard toenemend van ff
M zuid naar noordwest. Een ring
p van hoge druk doet de barome- ff
ter tijdelijk snel stijgen en
H brengt opklaringen. Èen vol-
5EE gend oceaanfront heeft Ierland
M bereikt en kan nog voor zon-
dagavond opnieuw enige regen
in ons land brengen. Opmerke-
p lijk zijn de hoge temperaturen
die nog steeds in Rusland voor-
H komen. Voorlopig houden de
depressies de koude lucht nog
=f op zeer grote afstand.
Illillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllp
Zeven mijl noord van de Hoek
Goed werk van
marine op
Valkenburg
Acht bemanningsleden van de
kustvaarder „Cornelia B-2" uit
Dordrecht zijn gistermiddag
per helikopter van hun schip
gered, toen dit ten noorden van
Hoek van Holland met zware
slagzij ronddreef. Vier beman
ningsleden bleven aan boord en
wisten het schip, dat op een ze
ker moment 45 graden slagzij
maakte, naar de Waterweg te
brengen.
„Dit was de moeilijkste redding die
ik ooit met een helikopter heb ver
richt. Zonder sergeant P. de Jong
die de lierinstallatie bediende en mij
constant in de goede richting diri
geerde, was het nooit gelukt". Dit
zijn de woorden van marinevlieger
luitenant ter zee H J. Schwartz, red
der van enkele honderden mensenle
vens, gesproken kort nadat hij zes
opvarenden van de zwaar slagzij
makende kustvaarder Cornelia B-2
had gered. Twee maal steeg vrijdag
middag commandant Schwartz met
drie geredden aan boord van zijn
Sykorski S-58. Luitenant, ter zee II
o.c. P. A. de Bruijn baalde twee per
sonen van het rampzalige schip.
Beroerde situatie
Commandant Schwartz vertelde:
„Het schip maakte alle beroerde
bewegingen die een schip op zee
kan maken. Het stampte, rolde ,en
gierde. De bemanning stond met
de zwemvesten om, zich vast
klemmend aan de railing aan de
hoge bakboordzijde, tussen de
masten waartussen nog eens de
antenne gespannen was.
Even heb ik de situatie aangekeken.
Een van de mensen aan boord maak
te met zijn handen een bcwegihg
„goddank dat jullie er zijn" en een
ander gebaarde vragend aan serge
ant De Jong die naast de lier in de
deuropening stond „moeten we het
water in of haal je'ons er hier af?"
Ik besloot de mannen van boord 1:e
halen, een redding" uit het water is
weliswaar minder riskant, maar je
moet. ook i-ekenen dat het winter is.
Een per minuut
De sergeant maakte met gebaren
duidelijk hoe de mannen de
„sling" de lus aan het eind van
de kabel, om moesten doen.
De eerste, een Spanjaard zo bleek
later, deed het direct goed en dat
was een geluk. Het voorbeeld was
gegeven, de rest moest het nu ook
maar kunnen. Met een snelheid van
een per minuut lierde De Jong drie
man aan boord. Met een snelheid
van 100 mijl vloog ik terug.
Na het trio op de basis afgeleverd te
hebben, ben ik nog eens gegaan en
toen haalde ik er nog eens drie af.
INDONESISCHE MILITAIRE ATTACHÉ IN BONN:
De Indonesische militaire attaché in Bonn, kolonel D. J.
Pandjaitan, heeft vrijdagavond in een gesprek met U.P.I.
te Bonn verklaard, dat een invasie in West-Irian (Neder
lands Nieuw-Guinea) of een militair conflict om dit eiland
„elk moment kan ontstaan". Dit zou geheel afhankelijk
zijn van de houding van Nederland.
Pandjaitan zeide, dat de ontwikkelingen in Nieuw-Guinea elke dag'
meer verslechteren „door daden van terreur tegen de Papoea's, die
door Nederlandse militairen bedreven worden".
Indonesië is bijzonder bezorgd, aldus Pandjaitan, nu de Neder
landers sinds de herfst bezig zijn hun troepensterkte in Nieuw-
Guinea uit te breiden.
De Indonesische regering beschouwt de stationering Aan Neptune
bommemverpers als een vijandige daad, omdat de bommemverpers
geen. nut hebben A'oor Nieuw-Guinea zelf.
De Indonesische regering Is voortdurend onderworpen aan derge
lijke provocaties en de Nederlanders moeten niet verbaasd zijn, als
cr een gewapend conflict zou ontstaan, aldus Pandjaitan.
KROESJTSJEW OVER NW.-GUINEA
Premier Kroesjtsjew van de Sowjet-Unie heeft gister
avond verklaard, dat Nederland spoedig de controle over
Nederlands Nieuw-Guinea zal moeten loslaten, aldus
meldt het Russische persbureau Tass.
Kroesjtsjew zei dit in een interruptie tijdens een rede, die
de eerste vice-premier Mikoyan hield ter ^gelegenheid van
een receptie, welke de Sowjet-regering aan een Indonesi
sche regeringsdelegatie aanbood.
Volgens Tass zei Mikoyan in zijn rede, dat in 1952, „tegen de wil
van het volk in", Nederland West-Irian (Nederlands Nieuw-Guinea)
in het koninkrijk der Nederlanden had opgenomen.
Kroesjtsjew interrumpeerde hierop met de woorden. „Zij zullen het
er spoedig buiten moeten laten".
FRUITTEELTDAG TE GOES
Gevaren bedreigen kwekerij en consument
Als de plannen doorgaan zal dit jaar in Zeeland een uitgebreid
veldonderzoek worden ingesteld naar de invloed, welke liet ge
bruik van bepaalde bestrijdingsmiddelen ïn de fruitteelt heeft
op de fruittelers en hun personeel. Promotor hiervan is de vroe
gere gemeente-arts van Middelburg en oud-waarnemend direc
teur van de G.G.D. te Rotterdam, dokter P. C. J. v. d. Slikke,
die thans zelf fruitteler is. Het onderzoek zal worden ingesteld
in samenwerking met dokter J. R. v. d. Borgh te Middelburg,
geneeskundig-inspecteur voor Zeeland van de Volksgezondheid
en diverse andere instanties in de provincie. Subsidie voor het
onderzoek is aangevraagd. Deze mededelingen werden vrijdag
middag gedaan door dokter v. d. Slikke tijdens de jaarlijkse
fruitteeltdag van de Kring Zeeland van de N.F.O., welke circa
duizend fruittelers uit de gehele provincie in „de Prins van
Oranje" te Goes bijeenbracht.
Dokter v. cl. Slikke verklaarde, dat
het gebruik van diverse chemische
bestrijdingsmiddelen in de fruitteelt
grote gevaren met zich brengt voor
degenen, die er mee moeten werken
en ook voor de consument. Er komen
meer vergiftigingsverschijnselen
voor dan wij vel weten, aldus spre
ker. Het veldonderzoek, dat als
de subsidie wordt verkregen ter
hand zal worden genomen, dient om
de benodigde gegevens te verzamelen
teneinde tot een betere bescherming
te komen. Dokter v. cl. Slikke zei,
voor het onderzoek vrijwilligers no
dig te hebben. Zeeland is in acht dis
tricten ingedeeld en in ieder district
zal een nader aan te wijzen arts
medewerking verlenen. De vrijwilli
gers dienen zich na bepaalde bespui
tingen met de arts in hun rayon in
verbinding te stellen. Spreker achtte
dit onderzoek van het grootste be
lang en hij wekte de fruittelers op
hieraan hun medewerking te willen
geven. Dokter v. d. - Slikke deelde
voorts mede, dat dit het eerste grote
veldonderzoek in Nederland zal wor
den.
Lezingen
De jaarlijkse fruitteeltdag
voor liet eerst met een ander ka
rakter ('s morgens werd in zaal
„Juliana" te Goes een druk be
zochte shoAV A'an fruitteeltbeno
digdheden gehouden, waarop goe
de zaken werden gedaan)
bracht een ongekend groot aantal
fruittelers naar Goes. Zij luister
den 's middags naar het openings
woord van de voorzitter van de
Kring Zeeland der N.F.O., de heer
J. Q. C. Lenshoek uit Kloetinge,
die er op wees, dat 1960 maar een
matig jaar is geweest voor de
fruitteelt.
Als eerste spreker voerde tijdens de
vergadering het woord h\ G. S.
Staatsbosbeheer is bezig met de
verbetering van de bossen rond
Westhove, zo meldde gisteren
de krant. Het is een bericht, dat
niet alleen natuurliefhebbers deugd
zal hebben gedaan, maar iedereen
die Walcheren kent en liefheeft.
Want de bossen van Westhove zijn,
een belangrijke schakel in het prach
tige gebied tussen Oranjezon en
Domburg, karakteristiek voor het
Walcherse landschap. Onlangs heeft
tuinarchitect C. Sipkes in het
Zeeuws Tijdschrift er op gewezen,
dat het hier gaat om het grootste
aaneengesloten loofhoutgebied, dat
langs de Nederlandse kust is te vin
den. Het verdient onze belangstel
ling, betoogde hij, maar óók onze
zorg: sinds jaar -en dag is hier een.
afbrokkelingsproces aan de gang.
dat door de tweede wereldoorlog is
versneld. Verbetering is dringend
nodig. En dat gebeurt nu.
Er is een tweede reden, waarom men
verheugd kan zijn over dit bericht.
Het ligt in de bedoeling van Staats
bosbeheer het gebied open te hou
den voor toerisme en recreatie. Ge
lukkig! De bossen van Westhove zijn
én voor Zeeuwen én voor toeristen
een niet te onderschatten attractie.
Het is te hopen, dat alle bezoekers
zullen begrijpen dat het hier gaat
om een „monument" in de natuur.
De instandhouding daarvan is ook
van hen afhankelijk.
Het jeugdblad Twen, dat enige
maanden geleden voor het eerst
verscheen en vrij veel kritiek
opriep, zal zijn karakter verande
ren. Wij hebben destijds het eerste
nummer ne. lezing berustend terzijde
gelegd, wetend er niets van te be
grijpen omdat we geen teen-ager
meer zijn. Tot onze verbazing en
vreugde bleek ons
evenwel, dat op de
jeugdpagina van
de P.Z.C. allerlei
jongelui krasse
dingen over het
blad schreven. „Wie dit blad slikt
is gek" schreef een jongeman uit
Goes onverbloemd. Ook elders was
de kritiek niet mals: ongeveer de
helft van alle brieven, die de uitge
verij van het blad ontving, hield
een afkeuring in van de „Twen-ide
ologie". Het zal dus nu veranderen
en „levensblijer, minder nihilis
tisch" worden. Wij geloven, dat het
blad in dat geval zeker niet onwaar
behoeft te zijn, want er zijn voor
beelden te over, die bewijzen dat de
jeugd soms allerminst nihilistisch is.
De jongelui uit Sassenheim, die vier
jaar lang een zwaar gehandicapte
rnede-schoJier hebben geholpen, 20-
dat hij door zijn mulo-examen
kwam, zijn daar wel een sprekend
voorbeeld van. Met instemming zul
len velen hebben gelezen, dat het
Algemeen Nederlands Verbond hun
een prijs heeft toegekend.
Wellicht kan nu deze Sassenheimse
In Oorschot hebben militaire on
derscheidingen tien jaar in een
kast gelegen. Diegenen, voor wie
zij waren bestemd, zijn zowat ver
gaten dat zij het vaderland in het
verleden wel eens hebben gediend.
Desondanks zal nu de burgemeester
hun de decoraties in het openbaar
op de borst spelden. Het is een mal
le vertoning, waarvoor de bewuste
burgervader toch wel een ernstig
verwijt mag worden gemaakt. In de
eerste plaats is deze gang van za
ken voor de betrokkenen vervelend,
omdat zij wellicht destijds in de me
ning hebben verkeerd tweede-rangs
figuren te zijn: vrijwel iedereen im
mers, die als militair in Indonesië
had gediend, was de bewuste deco
ratie ten deel gevallen. Dat is één
aspect van de zaak. Voorts ïs deze
burgemeester en dat is het twee
de aspect bijzonder onhoffelijk
geweest jegens het hogere gezag:
men laat een verzoek van een mi
nister om tot uitreiking van een
onderscheiding uit te gaan niet zo
maar in de kast liggeh. Deze burge
meester heeft nu blijkbaar gebrek
aan een soort carnavalsvertoning.
Hij heeft zijn kast eens opgeruimd...
A<W\*W\*VVWV\*WWV\AA
i Weerbericht i
Met ingang van heden wordt
het weerbericht op pagina 2,
laatste kolom, opgenomen. In v
verband hiermede wordt de
agenda uaar een andere pro-
vineïepagina verplaatst.
Roosje van het proefstation voor de
fruitteelt in de volle grond te Wil-
helminadorp, die van 19 maart tot 1
augustus een studiereis naar Ameri
ka heeft gemaakt. Ir. Roosje sprak
over de fruitteelt en de ziektebestrij
ding in Amerika. Hij lichtte zijn le
zing toe met fraaie lichtbeelden.
De inleider beperkte zich in zijn
causerie tot de teelt van appels
en peren. Dé appelgebieden in de
V.S. noemde hij de west- en oost
kust en de streek rondom de
grote meren. De teelt van peren
is vrijwel geconcentreerd in het
westelijke deel van de States. De
appelproduktie bedraagt ongeveer
2% miljoen ton, hetgeen tienmaal
(Zie slot pag. 2 kol. 4
