PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Kabinet-De Quay blijft aan
Zeeland kreeg 1100 woningen voor 1961
BILT
Ministers trekken
ontslagaanvrage in
na spannende dag
Laos onderwerp van
westers overleg
Marine-vliegtuig bij
Biak in zee gestort
Hammarskjöld
naar Kongo
Veiligheid
Receptie
204e jaargang - no. 2
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 35 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 3 januari 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p advertentie 4.—,
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (ma* regels)
25 cent Der -*ep nei een minimum
var i jb. ,3rieven bureau
.an dit blad" 25 cent meer.
Giro no 359300 P Z.C Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 6140 (b.g.e. adv. 5213); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9. tel. 2395, Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zlerikzee. red tel 2425 adm tel
C.H.-standpunt was laatste struikelblok
Ook in Algiers woedt de strijd om
de stemmen voor het komende refe
rendum: Eist president De Gaulle een
„ja" van de kiezers, Ferhat Abbas
roept op tot een algehele boycot
Op de foto, welke in Algiers werd
gemaakt, ziet men hoe een lid van
de „Association NationaleF vlug
schriften verspreid, waarin de mos
lems wordt gevraagd De Gaulle te
steunen.
PROF. DE GAAY FORTMAN
gelijmd
(Van onze parlementaire redacteur)
Het gehele kabinet-De Quay blijft aan. Daarmee is een eind ge
komen aan de meest wonderlijke kabinetscrisis, die ooit in onze
parlementaire geschiedenis is voorgekomen en die slechts twaalf
dagen heeft geduurd. De informateur de a.i^.-hoogleraar mr. W.
F. de Gaay Fortman, heeft maar zeven dagen nodig gehad om
zoals de opdracht van de koningin luidde „de mogelijkhe
den te onderzoeken om tot een spoedige oplossing van de kabi
netscrisis te geraken met handhaving van dezelfde politieke
samenstelling als die van het huidige kabinet".
De secretaris-generaal van de
V.N., Dag Hammarskjöld, ver
trekt vanavond naar Afrika.
Hij maakt de reis met een lijn-
toestel van de Pan American
World Airways, dat een dienst
met straalvliegtuigen op Johan
nesburg opent.
Hammarskjöld reist eerst naar Braz
zaville. Hij ls voornemens twee da
gen ln Leopoldstad te blijven en van
daar gaat hij naar Zuid-Afrika, waar
hij door de regering is uitgenodigd.
De dag van gisteren was er echter
nog een van spanning, omdat de
laatste loodjes ook bij een kabi
netscrisis het zwaarst wegen. De
C.H.-fractie met name werd voor
moeilijke problemen gesteld, doordat
de C.H.-minister drs. De Pous van
oordeel was, dat van C.H.-fractie-
zijde ook het vertrouwen in zijn be
leid zichtbaar had ingeboet en dat
dit nu uitdrukkelijk hersteld diende
te worden door een soort van speciale
vertrouwensbelijdenis.
De C.H.-fractie weigerde dat echter
en zij schijnt die weigering te heb
ben kunnen volhouden op basis van
de als juist erkende stelling
dat minister De Pous in het fatale
debat van 22 december op geen en
kele wijze blijk had gegeven van ge
kwetstheid door de houding van zijn
politieke vrienden. Op üie grond
weigerde de C.H.-fractie toe te geven
aan de C.H.-bewindsman en in die
weigering heeft de fractie volhard.
Zo moest tenslotte drs. De Pous toe
geven. En hij deed dat.
Geslaagd
Gisteravond kon dan ook worden
meegedeeld, dat prof. De Gaay
Fortman, na eerst de minister-
Situatie verergert
Kroesjtsjew wil
internationale
conferentie
Een woordvoerder van de Lao-
tische premier Boen Oem heeft
gisteren te Vientiane verklaard
dat de militaire toestand in
Laos „van uur tot uur erger"
wordt". De strijdkrachten van
de regering Boen Oem strijden
thans tegen de eenheden van de
communistisch gerichte Pathet-
Lao-beweging en de militairen,
die de naar Cambodja uitgewe
ken neutraÜstïsche ex-premier
prins Soevannah Poema trouw
zijn gebleven.
De woordvoerder deelde mede dat de
Pathet Lao, „die hulp ontvangt van
de Sowjet-Unie, Noord Vietnam en
communistisch China", zich meester
heeft gemaakt van de Vlakte der
Kruiken en van het in Noord-Laos
gelegen Phongsaly. Hij zei ook dat
de regering Boen Oem thans over
weegt de algemene mobilisatie in
Laos af te kondigen.
In een gemeenschappelijke verkla
ring van kapitein Kong Lae. de lei
der van de „regeringstroepen" en de
leider van de Pathet Lao-strijd-
krachten, die door „de stem van
Laos" is uitgezonden, wordt ontkend,
dat zij door buitenlandse troepen ge
holpen zijn.
De acht landen omvattende Zuid
oost-Aziatische Verdragsorgani
satie is gisteren in spoedzitting in
de hoofdstad van Thailand, Bang
kok. bijeen geweest om de toe
stand in Laos te bespreken. De
raad was van mening dat er
..aanwijzingen" hestonden dat in
Laos communistische interventie
plaats vond.
De zitting, gehouden op initiatief
van de Verenigde Staten, duurde
een uur. Aan het einde werd niet
gezegd of directe actie was over
wogen.
Gewoonlijk betrouwbare kringen in
Washington hebben gisteren bericht
dat de Britse ambassadeur ln de Ver
enigde Staten, sir Harold Caccia, bij
het Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken heeft aangedrongen
op het weder instellen van de inter
nationale controlecommissie voor
Laos.
Frankrijk heeft gepleit voor „spoe
dige en eensgezinde actie" van de
westelijke mogendheden, tot herstel
van (le vrede in Laos op basis van
het in de conventie van Genève van
1954 vastgelegde neutraliteitsbegin
sel.
Premier Kroesjtsjew heeft gepleit
voor een internationale conferentie
over Laos, en geëist dat het werk
van de internationale commissie In
dat land wordt hervat.
Woordvoerders van het Amerikaanse
ministerie van landsverdediging
hebben gisteren te Washington ver
klaard dat de V.S. „normale voor
zorgsmaatregelen" nemen ter verho
ging van de paraatheid der Ameri
kaanse strijdkrachten in de Grote
Oceaan, zulks In verband met de cri
sis In Laos.
president op de hoogte te hebben
gebracht van het antwoord van de
fractievoorzitters op de ontwerp-
regeringsverklaring, naar Soest-
dijk was vertrokken om de konin
gin mee te delen, dat hij in zijn
opdracht was geslaagd en dat
even later ook prof. De Quay naar
het paleis was gegaan, om namens
Drs. DE POUS
toegeeflijk
de ministerraad aan de koningin
het verzoek te doen de ontslag
aanvrage van het kabinet te mo
gen intrekken.
Concessies
De informateur, prof. De Gaay Fort
man is er nu in geslaagd, dat van
twee kanten concessies zijn gedaan.
De regering heeft erkend, dat in ver
band met het extra-parlementair ka
rakter van het kabinet het woning
debat van 22 december geen ont
slagaanvrage tengevolge had mogen
hebben, terwijl van de andere kant
de A.R.-fractie blijk zal geven van
vertrouwen in het kabinet, hoewel de
fractie de zekerheid krijgt, dat het
aantal .gesubsidieerde woningen niet
met 5000 zal worden verhoogd.
Het kabinet zal dus in feite toegeven,
dat het besluit van de A.R.-ministers
om ontslag te vragen naar aanleiding
van de motie-Van Eibergen ten on
rechte want niet in overeenstem
ming met het extra-parlementaire
karakter van dit kabinet is ge
schied.
Nu de kabinetscrisis is opgelost,
wordt verwacht, dat de Tweede Ka
mer spoedig, men verwacht deze
week nog, in vergadering bijeen zal
worden geroepen teneinde de rege
ringsverklaring aan te horen.
Dakota verving Martin Mariner
Drie doden en
twee vermisten
Gisteravond om zeventien mi
nuten over acht plaatselijke
tijd is bij Biak een Dakota van
de marineluchtvaartdienst in
zee gestort. Van de vijf inzit
tenden zijn er drie omgekomen.
De overige twee worden ver
mist.
De bemanning bestond uit luitenant
er zee der tweede klasse oudste cate
gorie B. Smits, 29 jaar, uit Biak, ge
huwd, sergeant-vlieger R. Mulder, 30
jaar, uit Biak, gehuwd, twee kinderen,
sergeant-vliegtuigmaker algemeen G.
Bontius, 32 jaar, uit Rijnsburg, ge
huwd, drie kinderen, korporaal vlieg
tuigmaker constabel M. H. van de
Wiél, 28 jaar, uit Katwijk, gehuwd,
korporaal vüegtuigmaker-vliegtuig
maker-vliegtuigmonteur G. F. G. Im
mers, 31 jaar, uit Katwijk, gehuwd,
twee kinderen.
De stoffelijke overschotten van
luitenant ter zee Smits, sergeant
Bontius en korporaal Van de Wiel
zijn inmiddels geborgen. De overi
ge slachtoffers worden vermist.
Voor hun levens wordt gevreesd.
Naar de oorzaak van het ongeval
wordt een onderzoek ingesteld.
De verongelukte „Dakota" is een van
de vier toestellen, die de marinelucht
vaartdienst van de Koninklijke Mari
ne nog maar kort in bezit heeft.
De vier „Dakota's" werden namelijk
aangeschaft, toen besloten werd de
Martin „Mariner" vliegtuigen, mede
naar aanleiding van de met toestellen
van dat type gebeurde ernstige onge
lukken, buiten gebruik te stellen.
De „Dakota's" zijn in de zomer van
het afgelopen jaar (1960) door de
Koninklijke Marine gekocht van de
regering der V.S. ten behoeve van de
m!l.d.
De vier vliegtuigen bevonden zich
toen al jaren in ons land, want ze
waren in gebruik bij de transportaf
deling van de Koninklijke Lucht
macht.
De Koninklijke Luchtmacht had ze
namelijk in bruikleen van de regering
der V .S.. De luchtmacht gaf later vier
toestellen van haar vloot van „Dako
ta's" aan de Amerikanen terug en
deze hebben ze daarna aan de Konink
lijke Marine verkocht.
De oorzaak van het ongeluk is ver
moedelijk te wijten aan een voor
oefening afgeworpen parachutefak
kel, welke in de staart van het vlieg
tuig moet zijn verward geraakt.
Daardoor is waarschijnlijk de bestu
ring onklaar geraakt en het toestel
in zee gestort.
Boerderij afgebrand
In do nacht van zondag op maandag
is in Oostvoorne een boerderij, eigen
dom van B. Weijerse, afgebrand.
De tien melkkoeien die op stal ston
den, kwamen in de vlammen om, maar
dank zij snel optreden van de brand
weren van Tinte en Oostvoorne bleef
het woonhuis gespaard
Aanzienlijk minder dan vorig jaar
Bij de verdeling van 55.000 wo
ningwet- en premiewoningen
van het in de rijksbegroting
1961 genoemde totaal aantal te
subsidiëren woningen van
65.000, heeft de minister van
volkshuisvesting en bouwnij
verheid 500 woningwetwonin
gen en 600 premiewoningen aan
de provincie Zeeland toegekend.
Van dit aantal van dus 1100
woningen totaal, kreeg deze
provincie er 290 op basis van
het woningtekort op 1 januari
1960 en de toeneming van wo
ningbehoefte als gevolg van be
volkingsgroei van 1 juli 1958
tot 1 juli 1960. Voorts 470 ter
vervanging van krotten en 340
voor de vervanging van nood
woningen. Dit laatste op basis
van de woningtelling van 1956.
Op het eerste gezicht lijkt deze toe
wijzing van 1100 woningen een ern
stige achteruitgang in vergelijking
met. 1960. toen Zeeland 650 woning
wetwoningen kreeg toegewezen en
ongeveer 1100 premiewoningen kon
bouwen. Het aantal premiewoningen
was tot dusver niet gecontingen-
teerd, doch de toewijzing van dit
type woningen werd getemporiseerd
met de toekenning van de bouwpre-
mies.
Hoewel de perspectieven voor Zee
land cr momenteel dus weinig gun
stig uitzien, i* het echter niet uitge
sloten, dat de toewijzing van 1100
woningen uiteindelijk nog zal wor
den verhoogd. De minister heeft na
melijk 5000 woningwetwoningen ge
reserveerd, o.m. voor de bevordering
van de industrialisatie in de z.g.n.
probleemgebieden. Mogelijk dat Zee
land uit deze „pot" alsnog een aantal
woningen krijgt. In I960 is aan de
kernen uit deze pot een aantal wo
ningen toegewezen.
Ook in de sector van de premiewo
ningen heeft de minister een reserve
van 5000 woningen, welke gebouwd
kunnen worden door woningbouw
corporaties met een zekere garantie
van de gemeenten. Deze woningen
zijn in het bijzonder van belang voor
gemeenten waar het particulier ini
tiatief niet of slechts moeizaam op
gang komt. Wellicht liggen ook hier
kansen voor Zeeland om een extra
toewijzing van bouwvolume te krij
gen.
Het provinciaal bestuur zal de wo
ningwetwoningen ovei- de gemeenten
moeten verdelen. De minister heeft
daarbij de bijzondere aandacht ge
vraagd voor die grote gemeenten, die
in absolute dan "wel in relatieve zin
een buitensporig woningtekort heb
ben.
Vervanging noodwoningen
Het voor vervanging van noodwo
ningen toegewezen aantal (340) zal
ook werkelijk voor dat doel moeten
worden aangewend. Deze verplich
ting bestaat niet voor de woningwet
woningen, welke zijn toegewezen
voor de vervanging van krotwonin
gen. Wel is de provinciale hesturen
verzocht om. indien zij woningen
aan gemeenten toewijzen voor krot
opruiming, erop toe te zien, dat de
toegewezen aantallen ook werkelijk
voor dat doel worden gebruikt.
Voor de landelijke gegevens over
deze verdeling var. woningwetwonin
gen en premiewoningen verwijzen
wij nog naar de ministeriële medede
ling. elders in dit nummer.
Vorige week heeft de Deltacom
missie in Den Haag aan minis
ter Korthals baar eindrapport
aangeboden, een gebeurtenis die de
afronding betekende van een belang
rijk stuk wetenschappelijk vooron
derzoek ten dienste van het Delta
plan. In de rapporten van de com
missie heeft zich een ommekeer in
het waterstaatkundig denken van
Nederland gemanifesteerd: men is
van het defensief in het offensief ge
gaan. Tot de ramp van 1953 was de
verdediging tegen het water geba
seerd op ae hoogst bekende water
stand, maar mede dank zij de Delta
commissie gaat men nü van de aan
val uit: er werden voor de Neder
landse kust basispeilen vastgesteld,
die rekening -houden met tot dusver
niet geregistreerde stormvloeden. Bi-
derdaad een principiële verandering
in het waterstaatkundig denken, die
mede dapk zij de Deltacommissie
thans algemeen is aanvaard.
Het is bijna acht jaar na de
ramp nog wel eens goed er
op te wijzen, dat het door de
commissie voorgestelde Deltaplan'
nog altijd eerst en vooral een zaak
van veiligheid is. De roes van allerlei
nevenvoordelen als betere verbindin
gen, mogelijkheden voor industrie
enz., doet dit primaire aspect wel
eens in de vergeethoek raken, mis
schien niet in Zeeland, maar wel
elders. Nog onlangs lazen we in een
overigens reële beschouwing over een
gewenst waterstaatkundig werk in
Nederland, dat dit project zeker met
een „paar Delta-miljoentjes" kon
worden uitgevoerd. Met andere woor
den: de Deltawerken kunnen wel met
wat minder. Het is een opvatting,
waartegen fel pro
test moet worden
aangetekend. Het
is de opvatting van
de vergeetactitigen
Zij herinneren zich
de barre nood niet meer van de
februari-dagen 1953 en zij menen nu
dat het Deltaplan dient ter bevoor
rechting van de Zeeuwen. Maar in
werkelijkheid is er géén sprake van
bevoorrechting. Er wordt slechts
voor veiligheid gezorgd!
Wij herinneren qjvs als de dag van
gisteren hoe professor Jansen, de
droogmaker van Walcheren en thans
hoofd van de Deltadienst, op de
avond van de zesde november 1953
de sluiting van Ouwerkerk in
een gesprek met een onzer redacteu-
ren zei: „Laat het Nederalndse volk
de leg van de februari-ramp toch
vooral niet vergeten want het is
hier niet veilig!" En hij voegde er
somher aan toe; „Ik heb wei eens de
Indruk, dat men zich nu al weer in
slaap laat sussen".
Met de slaap komt ook de droom.
De bizarre droom namelijk, dat het
Deltaplan voornamelijk bevoordeling
betekent van het Zuidwesten. Zee
land zal daarom waakzaam moeten
zijn: het zal de waai#<eid hoog moe
ten houden, dat het bij het Delta
plan eerst en vooral om onze vei
ligheid gaat. Ziehier een Zeeuwse
kanttekening bij een Haagse gebeur
tenis.
Het was te verwachten: Wim Kan
nam Goes op de korrel in zijn
oudejaarsconference. Hij veron
derstelde, dat er in het stadhuis wel
prettig nieuwjaar zou worden ge
vierd en gaf tegelijk aan uit welke
post de kosten daarvan „verschre
ven" konden worden. Met dat
nieuwjaarsvieren was Kan overigens
niet zo heel ver bezijden de waar
heid, want gisteren is inderdaad een
opgewekte nieuwjaarsreceptie gehou
den in het Goese stadhuis. Voor een
Zeeuws gemeentebestuur was, al
thans na 1945, voor zover we weten,
een dergelijke ontvangst bij het be
gin van het nieuwe jaar een nieu
wigheid. En wij moéten bekennen,
dat Goes wél de laatste plaats was,
waar we zulk een nieuwjaarsreceptie
hadden verwacht. Een eerste reactie
van velen zo bleek ons was
de opmerking: „Uitgerekend in
Goes! Was het niet beter geweest,
dat het gemeentebestuur na alles
wat daar is gebeurd, de nieuwjaars
dag maar stilletjes voorbij had laten
gaan?" Maar wij erkennen, dat daar
mee een eenzijdige opmerking is ge
maakt. Deze zaak kan óók anders
worden bekeken: het vertrouwen
tussen bestuur en bevolking was hier
door allerlei zaken geschokt en nu er
een ernstige poging tot sanering aan
de gang is. past in deze gedachten-
gang de overweging dat alles moet
worden gedaan om het vertrouwen
te herstellen. Ook een nieuwjaars
receptie kan daartoe een middel
zijn, aldus een opvatting, die men in
Goes kon horen. Toegegeven: het is
een plausibele verdediging.
En de raad zal er wel op toezien, dat
Wim Kans „verantwoordings"-ad-
vies niet wordt opgevolgd...
VERWACHT...
af en toe regen.
Veel bewolking met af eu toe regen.
Matige tot krachtige, aan de kust
tijdelijk harde wind tussen zuidoost
on zuidwest. Iets hogere temperatu
ren dan gisteren.
ZON EN MAAN
4 januari
Zon op 08.4S onder 16.12
Maan op 19.33 onder 09.54
