Nieuw-Guinea Koerier
verscheen maar half
NIEUW: BP SUPER
HAARDBRANDOLIE
met anti-roest Vraag uw plaatselijke handelsar
MEER DAN EEN MIU0EN
DOLLARS GESTOLEN
Ben Goerion
wil verlof nemen
ONDERWIJZERS BEZORGD OVER
VOORTGEZET ONDERWIJS
SPREEUWEN NAME BEZIT
VAN BRITSE BOEKHANDEL
NIEUWE ZWARTE ZEE" WORDT
DE GROOTSTE ZEESLEPER
DONDERDAG 29 DECEMBER 1960
PROVINCIALE ZEEUWSE O OURANT
T
Nasleep van vechtpartij
Eigi
enaar maakte
machinepark
onklaar
liet onafhankelijke dagblad de
„Nieuw-Guinea Koerier" in Hollan-
dia kon woensdag slechts met een
halve pagina verschijnen. Dinsdag
avond hadden de firmante mevrouw
A. H. Terlaak-Koenïg van der Ca-
pelle en de mede-eigenaar D. Ter-
laak in de drukkerij aan de Oranje
laan enkele onderdelen uit de enige
zetmachine meegenomen, waardoor
het bedrijf verlamd leek.
Nadat in een met de hand gezet bul
letin hiervan woensdag aanvankelijk
aan de lezers mededeling was ge
daan, konden bij een andere firma
enkele onderdelen worden verkre
gen. Venvacht werd dat de krant
vandaag normaal zou kunnen
draaien. Inmiddels zijn gisterochtend
F. H. Terlaak (firmant van de druk
kerij) en de hoofdredacteur van het
blad, dr. N. Streefland, in kort ge
ding door de heer D. Terlaak en zijn
echtgenote gedagvaard.
Het binnenlands bestuur heeft in
middels de administratief ambte
naar Van Reenen uit de Baliem-
vallel naar Hollandia ontboden
om nadere opheldering té geven
over zijn rapport, dat deze affai
re aan het rollen bracht. Uit zijn
verklaringen is thans gebleken,
dat sommige tegen de groep van
mr. De Rijke geuite beschuldi
gingen onjuist zijn. Het door het
binnenlands bestuur ingestelde
onderzoek heeft tot dusverre uit
gewezen, dat geen strafbare han
delingen zijn gepleegd.
Drs. Streefland zelf heeft toegege
ven, dat hem bij nader onderzoek
gebleken is, dat enkele in het ge
wraakte artikel genoemde bijzonder
heden op voorbarig gegeven infor
maties bleken te berusten. Hij zei
dat hij niet de bedoeling had gehad
het reeds gedeeltelijk gezette artikel
Bod op aandelen
R.T.M. definitief
Dc Rotterdanische Bank deelde gis
teren namens committenten mede,
dat vrijwel alle houders van aande
len Kotterdainsche Tramweg Maat
schappij het aanbod tot overneming
van de aandelen tegen 500 procent
hebben aanvaard, zodat dit aanbod
wordt gestand gedaan. De gelegen
heid tot nameldïng blijft tot nader
order opengesteld. Afrekening van
aangemelde aandelen kan van 29 de
cember 1960 af worden tegemoet ge
zien.
zonder nadere informatie en even
tuele wijziging te publiceren. Hij gei
voorts dat hij zijn informaties niet
alleen van de rechterlijke macht
doch ook van de cineast, die deel uit
maakte van de groep van mr. De
Rijke, had gekregen.
In sommige kringen in Hollandia
heeft deze nadere informatie de in
druk bevestigd dat deze zaak tot on
juiste proporties is opgeblazen. Men
ziet er een nieuw bewijs iii voor de
gespannen verhouding tussen de
hoogste rechterlijke autoriteit en
hot binnenlands bestuur.
Franse socialisten
steunen De Gaulle
De Franse socialistische leider, Guy
Mollet, heeft verklaard dat zijn par
tij „ja" zal zeggen op het op 8 janu
ari te houden referendum over de
Algerijnse kwestie, maar dat de par
tij zich in alle andere politieke
vraagstukken in de oppositie zal
bandhaven.
Mollet legde zijn verklaring af tij
dens een onderhoud met de Duitse
socialistische persdienst, die zijn ver
klaring publiceerde.
„Ons ja", zei Mollet, is een steun voor
de leiders van de staat, teneinde de
hinderpalen, die een oplossing van
het Algerijns prpbleem in de weg
staan, weg te nemen.
Mollet zei, dat het probleem in Al
gerije er één. van de democratie zelf
is. ,',De meerderheid dient de rege
ring", voegde hij eraan toe, „maai
de meerderheid mag nimmer haar
gezag gebruiken om de rechten van
de minderheid aan te tasten".
POLITIE WACHTTE..
Dieven in Tampa in de Amerikaanse
staat Florida zijn er vandoor met
meer dan een miljoen dollar, af
komstig uit een gepantserde trans
portwagen. De buit bestond zowel
uit geld als uit cheques.
De dieven hebben bovendien 'n voor
sprong van enkele dagen op de po
litie, omdat het veiligheidssysteem
van de sloten niet werkte.
Volgens functionarissen van de
maatschappij, die de auto's verhuurt,
hebben de dieven de brandkastsloten
op de auto geopend, omdat zij het
nummer hadden bemachtigd, of heb
ben de dieven het geluk gehad, dat
geval, konden zfj zonder moeite en
zonder dat de alarminstallatie ging
werken, hun buit bemachtigen.
Daarna echter is het alarmsignaal
van de auto, die in een gebouw in
Tampa stond geparkeerd, gaan wer
ken. De politie ging op onderzoek uit
en ontdekte dat de deuren waren ge
sloten, hoewel deze eigenlijk reeds
6 uur eerder vanzelf hadden moeten
worden geopend door 'n tijdslot. Dat
was niet gebeurd en de politie be
sloot de kast open te doen breken,
maar een sleutelsmid raadde aan te
wachten, want het tijdslot-systeem
van de auto zou na 72 uur «vanzelf
openspringen, ongeacht de instelling
van het mechanisme.
De politie besloot te wachten, maar
er gebeurde niets en toen men ten
lange leste de pneumatische beitels
aan het werk zette duurde het nog
zes uur, voordat de deuren open wa
ren. Toen bleek pas dat er dieven
waren geweest. Hoeveel zij precies
hebben weggenomen, is niet bekend.
In Londen wordt op het ogenblik een tentoonstelling gehou
den onder de naam „Schooljongens eigen tentoonstelling".
Kinderen kunnen hier hun verzamelingen laten zien en die
van hun leeftijdgenootjes bewonderen.
Een klein meisje oogstte veel belangstelling door met een
levensgroteechte Afrikaanse python aan te komen zetten.
De belangstelling groeide nog toen bleekdat het dier niets
deed en dat je hem zo maar aan mocht raken.
In Jeruzalem is vernomen dat pre
mier David Ben Goerion van Israel
besloten heeft met verlof te gaan, als
gevolg van een groeiende crisis binnen
zijn partij over de „zaak Lavon".
Ben Goerion maakte zijn besluit be
kend, op een stormachtige zitting van
zijn kabinet ter bespreking van de
zaak Lavon. Israels grootste binnen
landse politieke controverse sinds de
vorming van de staat.
Na het debat keurde het kabinet ten
slotte een rapport van een ministers
comité goed, en werd de vroegere
minister van defensie Pinha Lavon
ontslagen van de verantwoordelijk
heid voor 'n „misstap" op het gebied
van de veiligheid in 1954.
Ben Goerion oefende kritiek uit op de
commissie en weigerde enigerlei ver
antwoordelijkheid voor haar rapport
te aanvaarden.
Hij beschuldigde Lavon vooraan
staande figuur in Ben Goerions
regeringspartij Mapai van de
verantwoordelijkheid voor het ver
strekken van opdrachten aan twee
stafofficieren, welke niet ten uitvoer
gelegd konden worden wegens de er
aan verbonden gevaren omtrent de
veiligheid.
Mevrouw Golda Meir, minister van
buitenlandse zaken, overweegt ontslag
uit de regering Ben Goerion, uit
protest tegen de aanval van de pre
mier op Lavon en zijn verklaring dat
hij met deze niet meer aan een tafel
wil zitten. Alle pogingen worden in
het werk gesteld om mevrouw Meir
van haar voornemens af te brengen.
Bepaalde persconferenties van de ko
mende Amerikaanse president Kennedy
zullen rechtstreeks via radio en televisie
worden uitgezonden, zo heeft diens pers
chef. Salinger, bekendgemaakt. Volgens
hem zal dit waarschijnlijk het geval zijn
met de eerste persconferentie, die Ken
nedy na zijn installatie op 20 januari
houdt.
Maarschalk Juin
zal nee stemmen
Maarschalk Juin heeft in een brief
aan géneraal De Gaul uiteengezet,
waarom hij bij de volksstemming
i 8 januari „nee" zal stemmen te
gen De Gaulle's plan voor een her
vorming van de bestuursorganen in
Algerije.
Juin zegt zich niet te kunnen vereni
gen niet De Gaulle's streven naar
„een volkomen onafhankelijke staat
Algerije, met zijn regering, instel
lingen en wetten". Hij spreekt in dit
verband van „een onherstelbaar af
stand doen, waarbij onderhandelin
gen met de opstandelingen achteraf
zinloos zijn, omdat zij dan al heb
ben bereikt wat zij willen".
N.O.V. VERGADERDE
In Sclieveningen is gistermiddag de
algemene vergadering van de Neder
landse Onderwijzersvereniging be
gonnen. In zijn openingswoord wijd
de de voorzitter, de heer Jac. Loots-
ma, zoals hij dat ook vorig jaar
heeft gedaan, een beschouwing aan
de eenheid in de vereniging. De aan
leiding daartoe vormden kennelijk
de moeilijkheden, die zich hebben
voorgedaan rond de vraag of de N.
O.V. zich al of niet bij het N.V.V.
i®
BP
TSJILPENDE INVASIE
Nieuwjaarskaarten moesten
het ontgelden
(Van onze correspondent.)
De stad York in Yorkshire in Enge
land, heeft dezer dagen op een
avond een invasie gekregen van
tienduizenden spreeuwen, de vo
gels vlogen onder meer rond een
kerktoren en belandden in een
aantal winkels.
In de boekhandel van de heer Ken
Gilbertson in de Churchstreet, be
dierven de spreeuwen talrijke
boekwerken en een in een aparte
kamer ingerichte uitstalling -van
kerst- en nieuwjaarskaarten, door
alles met niet nader aan te duiden
produkten te bespikkelen. Het
werd een schilderij waarvoor me
nig abstract schilder zich niet had
behoeven te schamen. Bijna in
alle kamers boven de boekhandel
vlogen spreeuwen rond. De vogels
drongen binnen door de schoor
stenen.
Terwijl de heer Gilbertson met een
assistente trachtte de dieren de
vrijheid te hergeven stoven de
spreeuwen weer door de schoor
stenen naar binnen. De heer Gil
bertson trad zeer drastisch op en
berokkende zichzelf heel
slaan, teneinde de spreeuwen
langs die weg kwijt te kunnen ra
ken. De ramen normaal openen
was onmogelijk omdat het vaste
ramen waren.
De volgende dag echter waren er nog
steeds spreeuwen, die het binnen
beter vonden dan buiten, gezien
het slechte weer volkomen begrij
pelijk. Ook een schoenwinkel in
High Ousegate had veel te verdu
ren van binnendringende spreeu
wen.
De eigenaar, de heer F. G. Bishop,
was van mening, dat de spreeu
wen waren aangetrokken door
een torenlicht.
Arrestaties in Turkije
In een dinsdagavond uitgegeven com
muniqué is bekendgemaakt dat 65
personen, onder wie twee hooglera
ren, zijn gearresteerd wegens „syste-
ring van generaal Kemal Goersel t
het eenheidscomité, dat na de mili
taire staatsgreep van mei was inge
steld.
Volgens het communiqué werden zon
dag 21 personen gearresteerd en op
maandag nog 44 anderen, wegens
„systematische activiteiten tegen liet
staatshoofd Goersel, leden van het
wat nationale eenheidscomité en de grond-
schade door vensterruiten kapot te wetgevende vergadering".
Expeditiebedrijf
bijna weggespoten
M Een expeditiebedrijf van de
H N.V. Philips aan de Neutron-
§1 weg -in Utrecht is gisteravond
bijna weggespoten door eeq
stroom modder. Er sprong een
rubber las in een leiding, waar-
door zand, vermengd met wa-
ter van de dichtstbijzijnde in-
s steekhaven in het Merwedeka-
naai naar een industrieterrein
werd gespoten. De modder, g
II waar zes atmosfeer druk ach-
ter zat, kwam precies tegen
de Philipsgevel terecht. Vele
H ramen sprongen en een grote
p kanteldeur klapte door het ge-
weid open. Water en zand had-
den toen vrij spel.
H Tien minuten later slaagde men
erin de stroom te stoppen,
s maar inmiddels stonden twee
hallen en twee grote magazij-
nen blank. De laselektroden,
die voor verzending in karton-
M nen dozen en houten kratten
gereed lagen, trekken zeer snel
M vocht aan. Er zullen steekproe-
ven worden genomen om na te
gaan hoe groot de schade is.
Men verwacht dat het expedi-
M tiebedrijf minstens enkele da-
gen zal stilliggen. Enige uren
nadat de stroom was losgebro-
ken, waren de vier personeels
la leden, die avonddienst hadden,
er al in geslaagd het meeste
II water uit de magazijnen te
verwijderen.
iliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiln
Hoewel de nieuwe Amerikaan
se president nóg niet is ge
ïnstalleerd, eist zijn nieuwe
ambt hem reeds nu dagelijks
geheel op. Ontvangsten en be
sprekingen met belangrijke
personen volgen elkaar dage
lijks op.
Op deze foto ziet. men de ge
kozen president temidden van
enkele medewerkers aan het
begin run een serie besprekin
gen betreffende, de ruimte
vaart, de financiën en de toe
komstige buitenlandse politiek
van de V.S.
V.l.n.r. senator Robert Kerr
uit Oklahoma, de gekozen vi
ce-president Lyndon Johnson,
senator John Kennedy, de be
noemde minister van finan
ciën Douglas Dildon en de af
gevaardigde uit New York
John Rootten,
SPECIAAL VOOR TANKERS
Uitgerust met moderne
brandblusapparatuur
De grootste zeesleepboot ter wereld
heeft L. Smit en Co's internationale
sleepdienst by de werf J. en K. Smit
te Kinderdijk in bestelling gegeven.
Het vermogen van deze super zee
sleepboot zal met onbelangrijk boven
de 7000 pk komen te liggen en in
elk geval een snelheid geven van
18 piijl per uur. De actieradius zal,
leeg varend, vrijwel onbeperkt zijn.
De naam van de nieuwe sleepboot zal
zijn „Zwarte Zee".
Zij komt dus in de plaats van de hui
dige „Zwarte Zee", die reeds de der
de van die naam in successie is en
daarom na de indienststelling van
het nieuwe schip, die geraamd is op
eind 1962, zo lang zij niet uit de vaart
verdwijnt de naam „Zwarte Zee III"
zal voeren.
L. Smit en Co is tot het bestellen van
deze grote zeesleepboot overgegaan
wegens het meer en meer verschijnen
van supertankers en bulkcarriers op
de wereldzeeën. Zij hebben een wa
terverplaatsing, die soms varieert
van 50.000 tot over de 100-000 ton.
Ook Zweden heeft
zijn „radio Veronica"
„Radio Nord" een particuliere radio
omroepvereniging in Zweden, kan
thans, vijf maanden later dan oor
spronkelijk bedoeld, beginnen met
uitzendingen vanaf een buiten de
Zweedse territoriale wateren ter
hoogte van Stockholm voor anker
liggend schip, de „Bon Jour". Dit
schip heeft een zender van twintig
kilowatt aan boord en een 88 meter
lange antenne met een tegenwicht
van 160 ton beton in de kiel.
De technische uitrusting is afkom
stig uit Amerika en West-Duitsland.
Volgens een Stockholmse krant zul
len alle programma's in Stockholm
worden klaargemaakt en op de band
gezet. De bandjes gaan dan per boot
of vliegtuig naar het schip en wor
den in de buurt daarvan in water
dichte zakken uitgeworpen om door
do bemanning* in de -..Bon Jour" te
Dit plaatst de zeesleepvaart voor
problemen, want als zo'n supertan
ker in nood komt is er op het ogen
blik geen zeesleepboot ter wereld,
die alleen zulk een kolos met een re
delijke snelheid kan slepen. Daarvoor
zijn tenminste twee grote typen zee
sleepboten nodig, wier vermogen ligt
tussen de 3000 en de 5000 pk.
Hierbij heeft eveneens een rol ge
speeld de wens van de reders van
dergelijke grote vrachtschepen
om hun schepen zo snel mogelijk
in de door hen gewenste veilige
haven te hebben.
De nieuwe „Zwarte Zee" zal behalve
met bet gebruikelijke bergingsmate
riaal worden uitgerust met de mo
dernste brandblusmiddelen, speciaal
voor bet bestrijden van brand in tan
kers. Zo kr|jgt de achtermast van
de „Zwarte Zee" in de top een
schuimbrandbluskanon, dat zijn in
houd van bovenaf in de brandende
massa kan werpen.
Spaak pleit voor
„afgewogen stemmen"
in V.N.
De Belg Puul-Henri Spaak, secreta
ris-generaal van de N.A.V.O., die de
eerste voorzitter van de algemene
vergadering der V.N, was, heeft in
een te New York gepubliceerd boek
gepleit voor een stelsel van „afgewo
gen stemmen" in de V.N., „opdat de
volkerenorganisatie een doelmatig
instrument voor het handhaven van
de wereldvrede kan blijven".
Spaak stelt dan voor dat aan de
stemmen van de grote mogendheden
in de V.N., meer gewicht zal worden
toegekend dan aan die der kleine
landen.
Spaak beschuldigt de Sowjet-Unie
van een „alles te buiten gaand mis
bruik van het vetorecht in de Vei
ligheidsraad".
Hij schrijft ook: „het oorlogsgevaar
is afgenomen, doch de communisti
sche bedreiging duurt onverminderd
voort".
Ook andere staatslieden hebben in
het boek hun mening weergegeven
over de wijze, waarop ha. de inter
nationale spanning kan worden ver
minderd.
De „New York Times" heeft het
voorstel van Spaak in. sen hoofdar
tikel toegejuicht
zou aansluiten. Zoals bekend, hebben
de besturen van de N.O.V. en N.V.V.
nu afgesproken, dat een organisatie
van bij het N.V.V. aangesloten N.O.
V.-leden zal worden opgericht.
De voorzitter, de heer Jac. Lootsma,.
merkte in zijn rede op, dat het on
derwijs nog steeds gebukt gaat on
der de last van het tekort aan leer
krachten. Hij hoopte, dat nog vele
flinke jonge mensen de loopbaan van
onderwijzer zullen kiezen. Zou dé
toevloed te vroegtijdig verminderen,
dan zal er niet veel terecht kunnen
komen van de zo hard nodige ver
laging van de Ieerlingenschaal en
dan ziet het er ook allesbehalve
rooskleurig uit voor nijvertheidson-
derwijs, voortgezet lager onderwijs,
buitengewoon lager onderwijs en
ulo. Niemand van ons wenst de
ellendige tostand van de jaren der
tig te zien herleven, zo zei hij, maar
het is nog te vroeg om nu reeds ge
luiden te laten horen die de toeloop
naar de kweekscholen ongunstig
zouden kunnen beïnvloeden.
Zeer zorgelijk noemde hij de toe
stand bij alle takken van voort
gezet onderwijs. De jeugd van
thans, zo meende hij, wordt wel
zwaar gestraft voor het gebrek
aan visie, dat kenmerkend was
voor het onderwijsbeleid in de
eerste jaren na de oorlog.
De heer Lootsma vond het hoog
tijd worden, dat de „spellingsknoop"
nu eindelijk eens wordt doorgehakt.
Waarom moet de definitieve rege
ling van onze spelling toch zo lang
op zich laten wachten, vroeg hij
zich af. Als de minister wil wachten
tot de deskundigen het eens worden
kan hij lang wachten, want deze
deskundigen worden het nooit eens.
Mammoetwet
Over de „mammoetwet" zei de
heer Lootsma, dat de discussies
rond dit wetsontwerp na de in
diening de aanvankelijke be
zorgdheid omtrent de plaats van
het voortgezet openbaar onder
wijs in de nieuwe constellatie
eerder hebben doen groeien dan
afnemen. Een der bezwaren is,
dat het wetsontwerp geen posi
tieve opvoedingsopdraent voor 't
openbaar voortgezet onderwijs
bevat.
Wij kunnen er geen genoegen mee
nemen, aldus de heer Lootsma. dat
de wet zou zwijgen over het het pe
dagogisch fundament van de open
bare school. Een zeer ernstig be
zwaar is verder dat de taak van de
overheid bij de stichting van open
bare scholen voor voortgezet onder
wijs te zeer wordt beperkt. Het
stichten van scholen buiten de in de
wet omschreven planprocedure om
wordt alleen voor het openbaar on
derwijs verboden. Dit, zo meende de
heer Lootsma, is een duidelijke ach
terstelling van het openbaar onder
wijs ten opzichte van het bijzonder
onderwijs, dat men er perplex van
staat. 1
Pacificatie
Pijnlijk miste de heer Lootsma
in de „mammoetwet" een artikel
dat overeenkomt met artikel 19
van de lager-o-nderwijswet. De
grondgedachte daarvan is, dat de
overheid de plicht heeft ervoor te
zorgen, dat overal voldoende la
ger onderwijs wordt gegeven in
een genoegzaam aantal scholen.
Hij zou de stelling durven verdedi
gen dat de „mammoetwet" van prin
cipes uitgaat, die tegengesteld zijn
aan die waarop de lager onderwijs
wet 1920, de pacificatiewet, is geba
seerd. Het leek hem noodzakelijk
dat de principiële vraag, of het he-
grip pacificatie in 1960 een andere
betekenis heeft gekregen dan het in
1920 had, bij de behandeling van dit
wetsontwerp de nodige aandacht
krijgt.
Tenslotte de salarisposïtie bespre
kend zei dc heer Lootsma, dat alle
bezwaren, die de N.O.V. verleden
jaar heeft geuit tegen het systeem
van vrijere loonvorming in het al
gemeen en tegen de toepassing daar
van voor nét: overheidspersoneel,
Juist, wijn gebleken.