PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
d£bilt
Weg schijnt geopend voor een
oplossing van kabinetscrisis
Eventuele demping kanaal door Walcheren
zou ramp worden voor industrie
Partij van de Arbeid
niet in de regering
Toestand in België wordt met
de dag verontrustender
203e jaargang - no. 306
Dagblad, uitgave van de 'Irma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de' Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 29 dec. '60
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie 4.—,
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 155- „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. adv. 5213); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9. tel.
Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zlerikzee. red. tel. 2425. adm. tel. 2094.
EENHEID IN A.R.P. HERSTELD?
Fofo boven: In Luik keerden demon-
stronten een -personenwagen om. |p» Hpl
Foto onder: In Seraing maakten de
stakers een protestmars door de in-
dustriestad.
Minister Van Aartsen kan na
ontslagaanvrage intrekken
(Van onze Haagse redactie).
De eenheid in de a.r.-partïj de verhouding a.r.-ministers en
a.r.-Tweede Kamerfractie alsmede de verhouding tussen ka
merfractie en het centraal comité van de partij schijnt
woensdagavond te zijn hersteld. Daarmee lijkt ook de weg ge
opend voor een oplossing van de kabinetscrisis. In een eenstem
mige verklaring van het centraal comité, die woensdagavond
door de voorzitter van de a.r.-partij, dr. W. Berghuis, tegenover
de pers werd afgelegd, wordt begrip getoond zowel voor het
standpunt van de ministers als van de fractie, terwijl in een
daarna uitgegeven verklaring van de fractie wordt gezegd, dat
in het streven naar versnelling van de oplossing van de woning
nood niet mag worden gezien een uiting van wantrouwen ten
opzichte van het kabinet of van sommigen van zijn leden.
Het. Is iin de vraag- hoe de a.r.-mi- 1 betoogde dr. Berghuis, dat de laatste
nister van volkshuisvesting en bouw- zin van de verklaring een integrale
nijverheid, mr. J. van Aartsen op
deze verklaring van de fractie zat
reageren. Het is nog niet zeker, dat
hij op grond van deze uitspraak van
de fractie zijn ontslagaanvrage zal
intrekken. Woensdagavond zou de
informateur, prof. dr. W. F. de Gaay
Fortman, weer een gesprek hebben
met mr. Van Aartsen. Aangenomen
werd, dat de informateur zou trach
ten de minister te bewegen op grond
van de fraetieverklaring als minister
aan te blijven.
De beide verklaringen werden afge
legd na drukke besprekingen, die zo
wel de middag als de avond in beslag
namen en die werden gevoerd in ho
tel des Pays Bas te Utrecht.
Prominenten
Allereerst kwam het centraal comité
van de A.R.-partij bijeen. Deze ver
gadering werd door de prominente
figuren van de partij bijgewoond-
Aanwezig waren de "informateur,
prof. De Gaay Fortman als waarne
mer, de erevoorzitter dr. Jan Schou
ten. alsmede de minister van staat, de
oud-ministor-president P. S. Gerbran-
dy. Ook dr. Bruins Slot, de voorzitter
van de A.R.-fractie in de Tweede Ka
mer als zodanig adviserend lid van
het centraal comité, was aanwezig.
Voorts woonden de vergadering bij
de Tweede-Kamerleden Roosjen,
Smallenbroek en de indiener van de
woningbouw-motie. die tot de val van
het kabinet-De Quay leidde, de heer
Van Eibergen.
Voor de aanvang van de vergadering
lunchten de beren Berghuis, Bruins
Slot en Smallenbroek gezamenlijk.
Om ongeveer drie uur arriveerden
de A.R.-staatssecretaris van sociale
zaken en volksgezondheid, de heer B.
Roolvink, kort daarop gevolgd door
de A.R.-ministers Zijlstra van finan
ciën en Van Aartsen van volkshuis
vesting en bouwnijverheid.
Tegen half vijf vertrokken de
bewindslieden (volgens sommigen
„verstoord") en dc informateur
naar Den Haag. Zij weigerden 'n
verklaring af te leggen. Alleen
prof. De Gaay Fortman deelde
mee naar Den Haag te vertrek
ken en daar te gaan telefoneren.
Inmiddels zette het centraal co
mité zijn vergadering voort tot
ongeveer zeven uur, waarna een
vergadering van de A.R.-fraétie
volgde.
Goedkeuring
Na afloop van deze verj,
de de voorzitter van de partij ctr. \5
Berghuis de verklaring van het cen
traal comité af, waarin wordt 'ge
zegd, dat het comité verontrust is
door de loop der gebeurtenissen van
de vorige week. Het comité spreekt
uit, dat het met allen, die te dien
aanzien verantwoordelijkheid of zorg
dragen, overtuigd is van de hoge
prioriteit, die aan de bestrijding van
de woningnood moet worden toege
kend.
Het comité betreurt, dat over deze
zaak. van welker ernst in de kring
van de A.R.-partij allen overtuigd
zyn, een kabinetscrisis is ontstaan.
Het comité is ook overtuigd dat de
zorg van de regering voor de hand
having van het evenwicht in de
volkshuisvest ing mede strekt ten be
hoeve van de opheffing van de wo
ningnood.
Het is van oordeel, dat de huidige
politieke opbouw van het kabinet-
moet worden geacht in de gegeven
omstandigheden in 's lands belang
te zijn en keurt het optreden van de
voorzitter van het centraal comité,
dr. Berghuis, goed.
Tijdens een korte discussie, die over
deze verklaring met de pers volgde.
goedkeuring betekent van zijn op
treden in de laatste dagen. Hierbij
doelde dr. Berghuis blijkbaar op dé
korte verklaring, die hij op de avond
van de tweede kerstdag voor de radio
aflegde en waaraan de fractie aan
stoot heeft genomen. Hij legde er de
nadruk op, dat de verklaring van het
centraal comité met aller instemming
is aanvaard ook door de voorzitter
van de Tweede Kamer-fractie. Dr.
Berghuis zette nog uiteen, dat men
zich in de eerste plaats had bezigge
houden met zaken, die in 's lands be
lang waren en hij sprak de hoop uit,
dat prof. De Gaay Fortman, die hij
veel sterkte, wijsheid en succes toe
wenste. de moeilijkheden zou kunnen
oplossen.
Dr. Berghuis betoogde voorts, dat er
niets schort in do verhouding Zijlstra
en Bruins Slot, zoals in de laatste
dagen in de pers is verklaard.
De verklaring van de Tweede Ka
merfractie van de a.r.-partij spreekt
H Dit is ^Hector", de witte rat,
H die dc eerste Franse ruimte- §1
vaarder zal worden. Hij is hier M
gefotografeerd in zijn ruimte-
H pak, waarin hij de sprong in
het heelal zal maken.
If De datum van zijn start is nog
M niet bekend, doch er wordt
hard gewerkt aan de voorbe- M
reidingen voor de reis. n
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
uit, dat haar houding zowel in de
Kamer als bij het zoeken naar een
oplossing voor de gerezen moeilijk
heden beheerst wordt door de eigen
verantwoordelijkheid, die zij heeft
mede voor de oplossing van de be
staande woningnood en dat zij in
alle ernst streeft naar een versnel
ling van de oplossing daarvan zoals
in de Tweede Kamer door haar tot
uiting is gebracht. In dit streven
mag, aldus de verklaring, uiteraard
niet worden gezien een uiting van
wantrouwen ten opzichte van het ka-
Zie slot pag. 3 kol. 5)
Soebandrio bezoekt
Russische vrienden
De Indonesische minister van buiten
landse zaken, dr. Soebandrio, die gis
teren naar Moskou vertrokken is, als
„voorloper" van een Indonesische
missie, die onder leiding van de le-
gerchefstaf, generaal Nasoetion, wa
pens wil kopen in Moskou, heeft ge
zegd, dat zijn land is verplicht tot
deze wapenaankopeu „omdat Neder
land zijn militaire kracht in Nieuw-
Guinea vergroot en wij niet kunnen
weglopen".
De missie die de minister zal volgen
naar Moskou, zal donderdag vertrek
ken en onder anderen bestaan uit de
chefstaf van de luchtmacht Soerya-
darma.
OUD-MINISTER SUURHOFF:
Oud-mlnislcr J. G. Suurhoff heeft gis
teravond op een bijeenkomst van de
Partij van de Arbeid in Vianen als
z(jn mening, te kennen- gegeven, dat
de Party van de Arbeid stellig niet
in de regering zal terugkomen als
gevolg van de huidige kabinetscrisis.
Zy die dit hopen, aldus de heer Suur
hoff, verkijken zich op de politieke
situatie. De mogelijkheid tot deelne
ming van de Party' van de Arbeid in
de regering zag hij alleen, wanneer
de partners, waarmee de socialisti
sche ministers zouden moeten samen
werken, bereid zouden zijn socialis
tische doelstellingen in het regerings
programma op te nemen. Meerege-
ren van de Partij van de Arbeid
noemde de heer Suurhoff alleen mo
gelijk. wanneer de kiezers in 1963
duidelijk laten blijken dat zij achter
deze socialistische doelstellingen
staan.
Het kabinet De Quay, aldus de heer
Suurhoff, is gevallen over zijn eigen
zwakheid, de tegenstellingen tussen
de coalitiepartijen en het ontbreken
van bindende afspraken ten aanzien
van de uitvoering van het regerings
programma. Hij bestreed, dat de te
genstellingen die er in de AR. partij
zouden zijn, de oorzaak van de val
van het kabinet zyn. Deze tegenstel
lingen zijn er wel. aldus de heer Suur
hoff, met name tussen minister Zijl
stra en de Tweede-Kamerfractie van
de A.R. partij.
Minister Zijlstra noemde hij de prima
donna in de A.R. kringen, die de hele
fractie tegen zich heeft gekregen. De
regering De Quay noemde hij een
zwakke regeringsploeg met zeer
zwakke ministers behalve de minis
ters Zijlstra en De Pous, die vol
gens ylè heer Suurhoff als de sterke
mannen in dit kabinet fungeerden.
De heer Suurhoff noemde het voorts
een bekend feit, dat niet minister
Van Rooy maar minister De Pous de
loonpolitiek voert.
Vak-economen
Zowel minister Zijlstra als minister
De Pous zijn, aldus deze socialistische
oud-minister, economen van hun vak,
die de neiging hebben om de proble
men van de beheersing der conjunc
tuur met een rekenlineaal op te los
sen.
Zij zijn zich niet bewust, dat er so
ciale kanten aan dit vraagstuk zijn.
Ze bekijken daardoor de vraagstuk
ken tc star en te rechtlijnig. Hij
noemde hen voorts theoretische eco
nomen, die in het kabinet geen krach
tige tegenspelers in de sociale sector
hebben. De heer Suurhoff zei voorts
dat het grote bezwaar van dit kabi
net was, dat men geen bindende af
spraken met de fracties had over de
uitvoering van het regeringsprogram
ma.
STAKINGEN BREIDEN ZICH UIT
De Belgische regering heeft gister
avond onomwonden een socialistische
eis tot onmiddellijke bijeenroeping
van het parlement afgewezen en alle
belangrijke regeringsgebouwen onder
militaire bewaking gesteld. De eis
werd gesteld door een deputatie van
vier man van de socialistische partij
die door premier Gaston Eyskens
werd ontvangen. De socialistische
vertegenwoordigers eisten onmiddel
lijke terugroeping van het parlement
dat tot 3 januari door Eyskens op re
ces was gezonden en intrekking van
de versoberingsmaatregelen, die de
aanleiding waren geweest tot de hui
dige crisis in België.
Tegelijkertijd werd, terwijl de span
ning steeg ha een eerste uitbarsting
van geweld, de wacht van rijkswach
ten voor de ministeries teruggetrok
ken en vervangen door leden van de
militaire politie en mariniers. Het bu
reau van de premier kreeg bewaking-
van de militaire politie, terwijl de mi
nisteries van buitenlandse zaken en
binnenlandse zaken wérden, bewaakt
door mariniers. Voor het centrale
postkantoor stonden reeds parachu
tisten op wacht, evenals bij andere
officiële gebouwen en het Centraal
Station van Brussel.
Intussen werden de arbeiders op
nieuw door militante socialistische
stakingsleiders opgeroepen vandaag
nieuwe betogingen tegen de regering
te houden. Dit gebeurde nadat in
Brussel. Gent en andere steden Inci
denten plaats hadden gevonden, waar
bij de politie zich zag genoodzaakt
van traangas gebruik te maken om
betogers uiteen te jagen.
Het ministerie van binnenlandse za
ken sprak de berichten tegen, als zou
de regering voornemens zijn in enke
le delen van het land de noodtoestand
af te kondigen en wapens en munitie-
voorraden in beslag te nemen.
Een regeringswoordvoerder ontkende
ook dat koning Boudewijn. die in
Spanje zijn wittebroodsweken door
brengt, van plan zou zijn naar Bel
gië terug te vliegen.
Uit Sevilla, Spanje, wordt gemeld,
dat op liet vliegveld daar een Bel
gisch militair vliegtuig startklaar
staat. Het vliegtuig wordt bewaakt
door (le Spaanse politie en kan te
allen tijde vertrekken. Functionaris
sen van het vliegveld weigerden te
zeggen wanneer het vliegtuig zou
vertrekken.
Verergerd
Ondanks verklaringen van de rege
ring tot het tegendeel, schijnt de
crisis te zijn verergerd.
In Verviers werd een plaatselijke lei
der van de socialisten Hubert Parotte
gearresteerd, omdat hij banden van
autobussen liet leeglopen. In de mijn
streek rondom Bergen hielden sta
kers het verkeer aan en trachtten zij
te verhinderen dat de niet-stakende
OPVALLENDE ZAAK AAN DE ORDE, MAAR:
Nederlands schip
vroeg hulp
Het Nederlandse motorschip „Li
zard", groot 299 ton, op weg van
Amsterdam naar Londen, heeft
3leepbootassistentie gevraagd wegens
zware slagzij. De positie van het
schip te 17 uur Nederlandse tijd was
23 mijl noordwest van het lichtschip
„Goeree", met koers op de Outer
Gabbard. De sleepboot „Titan" is
onderweg naar het schip.
VORIGE WEEK kwam «mi
merkwaardige zaak aan de or
de: in Veere rekent men er mee,
dat een deel van het kanaal
door Walcheren kan worden ge
dempt. De zaak wordt echter
nog opvallender, want 't blijkt,
dat niet alleen Veere over deze
demping nadenkt, maar dat
allerlei officiële diensten er mee
bezig zijn, zonder dat evenwel
gesproken kan worden van een
vastomlijnd plan.
Wat is namelijk 't geval? Als liet
Sloehavenplan aanslaat en er
sprake is van 'n behoorlijke indus
triële ontwikkeling, zal het nodig
zijn een kanaal aan te leggen
van de Sloehaven naar het Veerse
Meer. Zoals bekend zal dan een
deel van de Sloedam worden ver
vangen door een brug over dit
nieuwe kanaal. Maar dat betekent
tevens, dat het: kanaal door Wal
cheren voor het verkeer van het
Sloe naar Maas en Rijn geen
functie meer heeft. En boven
dien zou het wel eens kunnen be
tekenen, dat twee kanalen
het nieuwe en het nog bestaande
een grote voorraad zout in het
dan verzoete Veerse Meer
brengen. Dat is uit een oogpunt
van waterhuishouding weer ver
keerd.
Vandaar dat men zowel bij provin
ciale als bij rijksdiensten voorzich
tig nagaat of demping van het ka
naal door Walcheren in een overi
gens niet al te nabije toekomst wel-
licht mogelijk is. Er zou dan een
deel bij Vlissingen open moeten blij
ven, in elk geval tot en met de P.Z.
E.M.-centrale. Maar verder zou men
het grootste deel kunnen dichtgooi m,
zo wordt geredeneerd.
Voordelen
Voordelen van dit plan zouden onder
meer zijn de mogelijkheden van een
organisch aaneengroeien van 3Iiddel-
bnrg cii Vlissingen, terwijl boven
dien allerlei moeilijke verkeerssïtua-
Groot aantal bedrijven op
diep vaarwater aangewezen
ties men denke slechts aan de
Stationsbrug te Middelburg even
eons gemakkelijk tot een oplossing
zouden geraken.
Maar aan de andere kant zijn er
heel wat nadelen. In de eerste plaats
is het de vraag of het verantwoord
is een goed geoutilleerd kanaal een
voudig maar dicht te gooien. Worden
daarmee niet allerlei mogelijkheden
voor de toekomst eenvoudig doorge
haald. Mogelijkheden op het gebied
van industrievestiging, van water
sport, hoeveel jachten komen er nu
reeds naar Middelburg, terwijl hier
zelfs geen jachthaven is om maar
enkele punten te noemen.
Van het grootste belang is echter de.
vraag: is demping van het kanaal
alleen daarom al niet onmogelijk,
omdat het voor een groot aantal be
drijven een „levensader" Is? Het
bleek ons, dat ook de provincie dit
overweegt, want diverse bedrijven
is reeds gevraagd wat men over
„demping" denkt. Wij hebben een
aantal directies van aan het kanaal
gevestigde ondernemingen naar hun
mening gevraagd en uit hun ant
woorden bleek, dat men met name in
de Middelburgse sector een eventuele
demping van het kanaal door Wal
cheren met zeer grote ongerustheid
tegemoet ziet.
De Houthandel Alberts te Middelburg
is bepaald niet met dit toekomst
beeld ingenomen, aldus verzekerde
de heer Ghijsen, één der directeuren
van deze n.v. Alle houtmaterialen
worden per zeeschip aangevoerd en
het bedrijf is juist vanuit het cen
trum der stad naar het groot-in
dustrieterrein verplaatst, omdat het
kanaal daar voldoende diep is.
Evenals voor Alberts zou een even
tuele demping van het kanaal door
Walcheren zonder dat Middelburg
zijn uitweg naar open vaarwater be
houdt een niet te herstellen slag bete
kenen voor talrijke andere hoofd
stedelijke ondernemingen. Dat bleek
ons onder meer uit de mededelingen
van de N.V. Pit-Beton, de N.V. M.
L. Polak en Zoon en de directie van
de coöperatieve bewerklngsvereni-
(Zie slot pag. 2 kol. 4)
postbestellers hun werk deden. Ner
gens uit het gebied werd melding ge
maakt van gewelddaden.
Een trein uit Brussel bereikte giste
renmorgen Bergen. Ongeveer 100 sta
kers schreeuwden beledigingen naar
het treinpersoneel, maar lieten de
trein zijn weg weer vervolgen.
Rondom Bergen waren op ver
schillende hoofdwegen versperrin
gen aangebracht, die echter alle
werden opgeruimd door de rijks
wacht. Een zware boom die in de
loop van de nacht was geveld, kon
niet zo snel worden verwijderd. In
Namen hebben stakers gister
avond verschillende auto's aange
houden. die met kranten bij het
station arriveerden.
De politie verrichtte verscheidene
aanhoudingen.
(Zie slot pag. 3 kol. 3)
Russen beschoten
vliegtuig van een
U.S.A.-ambassade
Een Russisch IIyoesjin-14 vliegtuig
heeft een toestel van de Amerikaanse
ambassade in Vientiane, dat Russi
sche bevoorrading vanuit de lucht
van de linkse strijdkrachten in Laos
gadesloeg, beschoten. Een van de
motoren van het Amerikaanse vlieg
tuig werd buiten werking gesteld,
maar persoonlijke ongelukken deden
zich niet voor.
Het was niet onmiddellijk bekend,
wanneer het incident plaats had. De
plaats ervan was vermoedelijk het
vliegveld van Vieng in de bergen,
waar zich de pro-communistische ka
pitein Kong Le en de bevelhebber
van de strijdkrachten van de Pathet
Lao, kolonel Singkapo, ophouden.
Volgens vertraagde berichten die in
Vientiane werden ontvangen, hebben
de pro-Westerse troepen van gene
raal Nosavan het vliegveld veroverd.
Het waren Nosavans legers die kapi
tein Kong Le eerder in deze maand
uit Vientiane verdreven, waar hij de
naar Cambodja uitgeweken neutra-
listische premier prins Souvanna
Phouma had geïnstalleerd.
VERWACHT.
LATER OPKLARINGEN
Aanvankelijk plaatselijk enige regen
of sneeuw, vanuit het westen gevolgd
door opklaringen. Zwakke tot matige
wind tussen zuid en west. Tempe
ratuur oplopend tot omstreeks 4 gra
den.
ZON EN MAAN
30 december
Zon op OS.48 onder 16.37
Maan op 15.19 onder 06.05