PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
SCHIETPARTIJEN IN ALGERIJE 66 DODEN
EN HONDERDEN GEWONDEN
Feestend België door
staking bedreigd
Geen strafvervolging
in Baliem-kwestie
Antwerpen geeft Zeelandweek'
een cultureel tintje
BILT
203e jaargang - no. 292
Dagblad, uitgave van de firma
Provinc-lale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 12 dec. 1960
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie 4.—,
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1.25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3646); Middelburg, Markt 51, tel. 8841; Goes, Grote Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. adv. 5213); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 2395, Terneuzen, Brouwerijstraat 2Zierlkzee. red tel 2425. adm tel 2094.
PRESIDENT DE GAULLE WAAGDE ZIJN LEVEN
Censuur belet juist inzicht in
vaak chaotische toestanden
Zondagavond is to Algiers vernomen dat bij gevechten dit weekeinde in
Algerije minstens 66 doden zijn gevallen. Ongeveer driehonderd mensen
zijn gewond. Duizenden Algerijnen hebben in de Europese wijke geweld
daden gepleegd. Zij haalden auto's omver of vernielden deze en staken
winkels in brand. De Algerijnen riepen „Algerijns Algerije", maar ook
„Islamitisch Algerije". Toen een Algerijnse knaap was gedood bij relle
tjes, begonnen de ongeregeldheden pas goed. President De Gaulle heeft
zondag weer zijn leven gewaagd door op een menigte Islamieten toe te
lopen, hoewel hem de grootte van de onregelmatigheden bekend was. Hij
rekent erop dat negen miljoen Islamieten hem zullen steunen bij het begin
januari te houden volksreferenditm. Leden van de veiligheidsdienst keken
verschrikt, toen De Gaulle zich tussen de marcherende en juichende Isla
mieten begaf. In het verleden hebben vele Arabieren kleine bommen onder
hun burnoes verborgen gehouden. De president was binnen enkele ogen
blikken door de menigte opgeslokt. Slechts een kepi was nog te onder
scheiden tussen de veelkleurige gewaden.
Terwijl de vijfduizend Islamieten
„Leve De Gaulle" riepen klonk op de
achtergrond het afwijzend gefiuit
van Eropese kolonisten.
Woordvoerders van oppositionele
groepen in Algerije waren unaniem
van mening dat het plan van -gene
raal De Gaulle voor vrede in Alge
rije tot mislukken is gedoemd. Sous-
telle noemde voor de Amerikaanse
t.v. de oplossing van De Gaulle niet
realistisch. President Bourguiba van
Tunesië zei dat onderhandelingen tus
sen De Gaulle en de „Algerijnse rege
ring" van Ferrat Abbas geen zin
hebben. Ferrat Abbas, eveneens voor
de camera's gehaald, betoogde dat
de Franse regering op capitulatie uit
is. Hij bevestigde dat de strijdkrach
ten spoedig hulp zullen krijgen van
de Sowjet-Unie en communistisch
China. Hij beschuldigde fel de wes
terse landen.
Censuur
Hoewel het aantal doden al flink
genoeg is, slant men vooralsnog erg
sceptisch. Van zondagavond zo» uur
af was de censuur verscherpt. Woe
dende mohammedanen zonden vele
Europeanen heblien vermoord. Reuter
sprak al van honderd doden aan Eu
ropese zijde. Iu Beleourt zou hevig
worden gevochten. Europeanen zou
den het vuur hebben geopend op dui
zend mohammedanen, die voor onaf
hankelijkheid betoogden.
Onder de betogers bevonden ztcli ook
vele, in het wit geklede gesluierde
vrouwen. Men zegt dat er zes regi
menten parachutisten naar Algiers
zijn gezonden, maar zekerheid be
staat er niet.
De vrouwen die in Algiers betoog
den. liepen zaterdagavond te hoop,
voortdurentd een hoog „joe, joe,
joe" roepend, zoals eeuwenlang in
de dorpen in het Atlas-gebergte
is gedaan om de Arabieren sa
men te roepen. De mohammeda
nen hadden moed gevat, omdat zij
in de aanwezigheid van De Gaullè
een bewijs zagen dat er een eind
komt aan een honderdjarige over
heersing der „colons". Veel werd
de kreet „Djezair djezair" (Alge
rije is Algerijns) gehoord. De
door het „Franse front voor Alge
rije" in Algiers uitgeroepen sta-
king was volledig. Het openbare
vervoer was totaal verlamd. In
de wijk Diar el Mahpoel riepen,
kleine Algerijnse groepen „Euro
pese moordenaars
|lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllll|l
Onmiddellijijk na de uitreiking j§
H van de Nobelprijzen van dit
H jaar, is ter ere van de win-
naars een groot banket in
Stockholm gegeven.
Op de foto ziet men prinses |i
Birgitta van Zweden, die door
de winnaar van de literatuur-
prijs, Saint John Perse, naar n
de tafel wordt geleid.
In Oran was de toestand zondag rus
tig. In allé bladen stond 's morgens
de oproep van generaal Vezinet, die
zaterdag voor de radio had aange
spoord de orde te bewaren.
Reis gaat door
Geruchten dat De Gaulle zijn reis
door Algerije zou onderbreken, zijn
onjuist genoemd. Ondanks de schiet
partijen, die uit vrijwel alle plaatsen
worden gemeld, heeft hij te kennen
gegeven het reisprogramma af te
werken. De aartsbisschop van. Al
giers heeft zijn parochianen verzocht
thuis te blijven. „God veroordeelt on
rechtvaardig geweld, Hij wil samen
werking en vrede", zo zei de kerke
lijke gezagsdrager.
Men vermoedt dat Salan in Spanje
zondag kans heeft gezien een onder
houd met Lagaillarde te hebben.
President De Gaulle heeft op het
Spaanse staatshoofd een beroep ge
daan niet toe te staan dat Spanje
wordt gebruikt als springplank voor
een revolutie. In zeven Franse steden
zijn razzia's gehouden, waarbij drie
honderd ultra's werden gearresteerd.
De drie Fransen van het barricaden-
proces hebben in Spanje asiel gekre
gen.
FINANCIËLE WANKLANKEN
Do communistische regering van
Bulgarije heeft aangekondigd het
huwelijk van koning Boudewijn van
België met Dona Fabiola de Mora y
Aragon, te zullen negeren, omdat
de Belgische koninklijke familie ex-
koning Simeon van Bulgarije heeft
uitgenodigd op de bruiloft.
Dit incident betekent <le eerste wan
klank in de huwelijksfeesten in BeL
gië. In diplomatieke kringen werd
de vraag opgeworpen of nu ook Roe
menië. de bruiloft zal negeren, om
dat ex-koriing Michael is uitgeno
digd.
Behalve deze diplomatieke pro
bleempjes, staat België voor een veel
ernstiger kwestie. De sterke socia
listische partij heeft een staking uit
geroepen die 'moet worden gehouden
op de dag voorafgaande aan de hu
welijksplechtigheid.
De stakingoproep is uitgegaan
als protest van de socialisten te
gen een verhoging van de belas
tingen, tot een bedrag van 10 mil
jard franc. De actie van de so
cialisten is echter niet tegen de
huwelijksplechtigheden gericht,
maar een politieke campagne te
gen de sociaal-christelijke en de
liberale partij. De socialisten heb
ben aangekondigd geen „wapen
stilstand" te zullen aanvaarden
in verband met de koninklijke
«bruiloft. Zij zijn er' op uit het
kabinet van premier Eyslcens te
later}, vallen.
Oppositie
ïn het communistische, blad. „Le
drapeau Rouge" verscheen een arti
kel, waarin koning Boudewijn ervan
werd beschuldigd met zijn huwelijk
een extra bedrag van zes miljoen
franc te incasseren. Een tien jaar
oude wet is hier de oorzaak van.
Koning Boudewijn ontvangt jaarlijks
een toelage van 36 miljoen franc als
vrijgezel. In geval hij zou trouwen,
zou de toelage 42 miljoen franc wor
den. De communisten wijzen erop,
dat de extra 6 miljoen franc ook
over 1960 moet worden uitbetaald,
ofschoon 1960 na de inzegening nog
maar twee weken zal duren.
De Hamert weer
Nederlands
(van onze correspondent)
Het: bekende landgoed De Hamert,
gelegen onder Wellerlooi, in de Noord-
Limburgse gemeente, Berghem, dat
het; vorig jaar in Duitse handen over
ging, zal voor het grootste deel weder
om Nederlands bezit worden.
De socialistische pers heeft in de
afgelopen week dezelfde opmerking
gemaakt.
Politieke waarnemers geloven, dat
de aanwezigheid van ex-koning Si
meon voor de Bulgaren slechts een
argument was om geen deel te hoe
ven nemen aan de uitvoerige kerke
lijke plechtigheden.
Ontvangsten
Koning Boudewijn en Dona Fabiola
hebben hun eerste ontvangst gehou
den ter gelegenheid van hun huwe
lijk. Zaterdag zijn 3000 leden van 't
corps diplomatique, vertegenwoordi
gers van het zakenleven, de regering,
de pers en anderen ontvangen om 'n
dronk uit te brengen op de vorst en
zijn bruid.
Dona Fabiola heeft intussen de
harten der Vlaamse Belgen ge
stolen, door in korte tijd zoveel
Vlaams te leren, dat zij elke
Vlaamse gelukwens in 't Vlaams
beantwoordt. Koning Boudewijn
vertelde, dat hij Döna Fabiola
zelf Vlaams leert. De koning zei,
dat zijn verloofde in staat is een
niet te moeilijke conversatie ib
het Vlaams tè volgen. Hij is er
van overtuigd, dat Dona Fabiola
binnen enkele maanden vloeiend
Vlaams spreekt.
TWEE GEWONDEN
Uitslaande brand
in Den Haag
Een zware uitslaande brand heeft
zondagavond omstreeks zeven uur in
egn groot gebouw aan de Nieuwe Uit
leg in de Haagse binnenstad paniek
gezaaid onder zijn bewoners, van wie
er verscheidenen zaten opgesloten als
ratten in een val.
De brand is ontstaan vlak bij de in
gang van het oude gebouw, waar een
kamerverhuurbedrijf is gevestigd.
Twee personen, eeh oudere vrouw en
een man, zijn naar het ziekenhuis
vervoerd, nadat brandweerlieden hen
uit hun benarde positie hadden be
vrijd met behulp van magyrusladders.
Een derde bewoner wist op eigen ge
legenheid via een toegeschoven lad
der de begane grond te bereiken. Om
trent de oorzaak van de brand tast
men nog in het duister. Het gebouw
honder meter van het ministerie
van onderwijs, kunsten en weten
schappen heeft centrale verwar
ming, maar de gedachten gaan in
de richting van een omgevallen pe
troleumkachel, die mogelijk als ex
tra warmtebron is aangewend. Een
van de slachtoffers, een Indische
vrouw heeft zware brandwonden op
gelopen.
Prinses Beatrix
doopte schip
Op de N.y. scheepswerf en machine
fabriek „De Merwede" in Hardinx-
veld-Giessendam heeft H.K.H. prin
ses Beatrix zaterdag liet motorschip
„Prinses Margriet" te water gelaten.
Zij trad daarbij op als plaatsver
vangster van de prinses, wier naam
is gegeven aan het nieuwe vaartuig
voor de Oranjelijn te Rotterdam.
Pas vrijdagmiddag was bekendge
maakt, dat prinses Margriet wegens
een lichte ziekte geen gevolg kon
geven aan haar voornemen het schip
te dopen. De Hardinxveldse werf
ontving voor de derde keer in drie
achtereenvolgende jaren een lid van
ons koninklijk huis voor het ver
richten van de doopplechtigheid.
De weersomstandigheden waren dit
to, a al wel bijzonder ongunstig, want
votw liet eerst in dit seizoen sneeuw
de)' "'het en het was bijzonder koud.
Prinses Beatrix kwam om tien uur
per hofauto aan in Hardinxveld
Giessendam en werd in het werfkan-
toor begroet door de commissaris
der koningin in Zuid-Holland, mr. J.
Klaasesz, burgemeester A. L. C.
Brinkman van Hardinxveld-Giessen-
dam en de heren C. Hoenderkamp en
A. Veder, resp. directeur van de
werf en rederij.
Twee etsen van Rembrandt
in Haarlem gestolen
Een der directeuren van Teylers
Stichting te Haarlem heeft zaterdag
middag bij de Haarlemse politie aan
gifte gedaan van diefstal van twee
etsen van Rembrandt uit Teijlers mu
seum, welke etsen een waarde heb
ben van resp. f 25.000 en f 6000. De
diefstal is gepleegd tussen donderdag
en zaterdagmiddag. De etsen waren
gevat in een van wit karton vervaar
digd passepartout.
De etsen lagen in de eerste schilde
rijenzaal van Teijlers museum onder
glazen platen, op een tegen een wand
bevestigde tafel. De randen van de
platen waren beplakt met linnen
plakband. Dit plakbond is verwijderd.
De etsen waren niet tegen diefstal
verzekerd.
Foto boven: demonstranten
sleurden in de hoofdstad Al
giers auto's dwars over de
straat.
Foto onder: Kort daarop
verschenen tanks, die de stra
ten schoonveegdén.
Mr. G. W, von Meyenfeldt. de procu
reur-generaal in Nederlands Nïeuw-
Guinea, beweert m het rapport, dat
hij aan de minister van binnenlandse
zaken, mr. Toxopeus, over de paci
ficatiekwestie in de Baliemvallei
heeft uitgebracht, dat de bestuurs
ambtenaar mr. K. Gonsalvez ernsti
ge fouten zou hebben gemaakt. De
procureur-generaal is daarnaast
evenwel van mening, dat de verant
woordelijkheid voor het optreden van
de heer Gonsalvez ligt bij zijn su
perieuren, met name bij de resident
van Hollandia, mr. F. J. W. Eibrinlc
Jansen en gouverneur dr. P. J. Plat-
teel. Volgens mr. Von Meyenfeldt
zou het daarom niet juist zijn een
strafvervolging tegen de betrokken
bestuursambtenaar in te stellen. Hij
is echter van mening, dat mr. Gon
salvez niet in de oude functie dient
te worden gehandhaafd. Dit vernam
het A. N. P. in kringen, die nauw
bij het onderzoek zijn betrokken.
De heer Gonsalvez, die zich overi
gens van ieder commentaar op deze
berichten wilde onthouden, deelde
aan het A.N.P. mee, dat hij reeds in
juni, voordat deze kwestie aan de
orde was, van zijn superieuren de
VELE MANIFESTATIES
Scheldestad zal boek over deze
provincie laten samenstellen
De „Zeelandweek" te Antwerpen, die zoals bekend van S tot en met 7
juni 1961 in deze Belgische stad wordt gehoudeu, zal een grootse culturele
omlijsting krijgen. De stad Antwerpen zal dit deel van de organisatie
voor zijn rekening nemen. Dit verklaarde zaterdagmiddag in het stad
huis te Antwerpen dr. K. C. Peters, stadssecretaris en voorzitter van het
Antwerpse Comité „Zeelandweek" tijdens een gecombineerde vergadering
met loden van het Nederlands comité. De gedachten gaan uit naar een
tentoonstelling van Zeeuwse schepen, uitvoeringen door Zeeuwse zang
koren, het drukken van een boekje over Zeeland, het doen opvoeren van
oen Zeeuws toneelspel door een Zeeuwse toneelvereniging en het inleggen
van Flandriaboten tussen Vlissingen en Antwerpen.
De ..Zeelandweek" in Antwerpen
is zoal3 bekend een expositie
met stands van Zeeuwse industrieën,
land- en tuinbouw en visserij. De
opzet is van commerciële aard. Daar
naast zal In de Belgische Schelde
stad een culturele manifestatie op
touw worden gezet, o.a. met folklo
ristische activiteiten als ringrijden
en boogsch oten. Ook de stad Ant
werpen wi zijne tot het slagen
van deze v bijdragen.
De gedachten joian uit naar een ten
toonstelling iu het Nationale Scheep
vaartmuseum over Zeeuwse schepen
uit do oudheid tot heden. Aan de
expositie zullen lezingen worden ver
bonden over de functie van de rivier
de Schelde. Met name zal daarbij
naar voren komen de natuurlijke
band, welke door de Schelde bestaat
tussen Zeeland en Antwerpen. Voorts
heeft het stadsbestuur van Antwer
pen aangeboden het Rubenshuis be
schikbaar te stellen voor het houden
van uitvoeringen door Zeeuwse zang
koren.
Ook is de stad Antwerpen voorne
mens een ongeveer 70 pagina's tel
lend boek over Zeeland, geïllustreerd
met foto's, uit to geven. In het bock
'Drollen van do hana van diverse des
kundigen artikelen verschijnen over
de historie van Zeeland, het Delta
plan, het dialect, de klederdracht, de
Zeeuwse schepen en de oester- en
mosselcultuur. Het boek zal worden
gedrukt bij de stadsdrukkerij van
Antwerpen.
Toneel
De Belgen zouden ook
dat een Zeeuws tonee
een specifiek Zeeuws
zou opvoeren tijdens de „Zeeland
week Het Zeeuwse comité heeft
deze suggestie nog in beraad. Na
gegaan zal worden, welke toneel
vereniging in Zeeland hiervoor in
aanmerking kan komen.
Tenslotte zullen Flandria-boten ge
durende de Zeelandweek reizen ver
zorgen van Vlissingen uit naar Ant
werpen. Uiteraard met bezoek aan de
tentoonstelling, en eventuele andere
attracties. Men denkt met name aan
schoolreizen en reizen van personeels
verenigingen. De rijksmïddenstands-
consulent voor Zeeland, de heer A.
Korstanje"' te Goes, die deel uitmaakt
van het Zeeuwse Comité, is de cont-
tactpersoon voor deze reizen.
In verband inet de steeds groeien
de organisatie rond de „Zeeland
week" hebben de Belgen hun co
mité met diverse vooraanstaande
leden uit het zakenleven uitge
breid. Ook het Zeeuwse Comité
heeft er een nieuw lid bij, name
lijk mevrouw E. J. v. d. Broeclce-
de Man uit Aardenburg, die de
culturele aangelegenheden zal be
hartigen.
mededeling had gekregen, dat hij na
afloop van zijn verlof in Nederland
in Teminaboean, een onderafdeling-
in de vogelkop zou worden geplaatst.
Deze mutatie hield geen enkel ver
band met zijn optreden in de Baliem
vallei. Het is gebruikelijk, dat een
bestuursambtenaar na een bepaalde
periode wordt overgeplaatst. In het
geval van de heer Gonsalvez werd
dit gedaan om hem in een van de
meest ontwikkelde gebieden gelegen
heid te geven zijn ervaring te ver
breden.
Drie doden
De heer Gonsalvez, die na beëindi
ging van zijn rechtenstudie als be
stuursambtenaar naar Nieuw-Gui-
nea vertrok, heeft bij zijn pacifica-
tiewerk in de Baliem slechts de-
steun gehad van enige Papoea-poli
tiemannen. Hij slaagde erin binnen
zeer korte tijd een einde te maken
aan de voortdurende stammenoorlo-
gen, die er voor zijn komst enige
duizenden slachtoffers per jaar eis
ten.
Als erkenning voor zijn verdiens
ten werd hij 26 jaar bud
benoemd tot ridder in de Orde
van Oranje-Nassau. Later wei-d
hem door enige personen verwe
ten, dat hij te ruw en onmense
lijk zou zijn opgetreden. Zo werd
hem door deze personen ten laste
gelegd dat door zijn toedoen drie
Papoea's zouden zijn gedood en
enige hutten zouden zijn platge
brand, zonder dat daartoe de
noodzaak aanwezig was. Mr. Von
Meyenfeldt is naar aanleiding van
deze gebeurtenis naar Nederland
gekomen, waar hij de heer Gon
salvez enige keren aan een ver
hoor heeft onderworpen.
De standplaats van de heer Gonsal
vez, Wamena, van waar uit hij de
Baliem bewerkte, is inmiddels, voor
al door zijn toedoen, bezig uit te
groeien tot een complete stad, die
door het gouvernement onder meer
zal worden bestemd als recreatie
oord voor de ambtenaren van het
binnenlands bestuur. Er werd ook
voor een belangrijk deel dank zij
de vrijwillige hulp van honderden
Papoea's een vliegveld aangelegd.
VERWACHT.
ZELFDE TEMPERATUREN
Verder toenemende bewolking inet
later kans op enige sneeuw, over-
faand in regen.
wakke tot matige wind, overwegend
uit westelijke richtingen. Ongeveer
dezelfde maximumtemperaturen.
ZON EN MAAN
13 december
Zon op 08.40 onderl'6.29
Maan op 02.04 onder' 13.57
