Mens Kroesjtsjew onbelangrijk op zijn weg naar de macht David Schaltiel breekt in stilte Arabische boycot tegen Israël Hedenavond 9 uur: The Great Sebastians HERMAN FLADE VERBLEEF 10 JAAR IN 00STDUITSE KERKER Nederlands bezoek aan België dit jaar weer toegenomen DONDERDAG S DECEMBER 1960 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 33 HONGAARSE EX-COMMUNIST SCHREEF In communisme telt alleen apparaat, persoonlijkheid is verwarrend „Natuurlijk zou ik het interessant vinden om naar de Sowjet-Unie te gaan en ook mensen als Kroesjtsjew te ontmoeten. Het lijkt me erg interessant, maar belangrijk voor de kennis van het communisme, voor het inzicht in de politieke ontwikkeling in Rusland is zo'n bezoek aan het land, zo'n kennismaking met de machthebbers niet. Bij liet schrijven van mijn boek heb ik er dan ook beslist geen last van gehad, dat ik van de persoonlijke sfeer en gegevens weinig wist. Eerder het tegendeel. In het communis tische stelsel en het is onverschillig daarbij of het over de Sowjet- Unie, China of een ander communistisch geregeerd land gaat is het al leen het apparaat dat telt, kunnen de „persoonlijkheid" en het „persoon lijke" alleen maar verwarrend werken". Deze nogal stellige en niet door iedere kenner van Rusland en het communisme gedeelde opinie, werd ons verteld door de (in Loudense ballingschap levende) Hongaarse journalist en schrijver George Paloczi-Horvath, wiens pas in vertaling van de heer J. M. Kliphuis en bij H. J. W. Becht verschenen biografie over Kroesjtsjew over al in de wereld nogal opzien heeft gebaard. De heer Paloczi-Horvath, die we ontmoetten ten huize van zijn Neder landse uitgever, is onmiddellijk be reid deze bewering bewijzend toe te lichten: „Het staat vast, dat grote kranten als New York Times, Le Monde, London Times en The (Man chester) Guardian ook in de periode na Stalins dood velen van hun be kwaamste mensen in Moskou hadden zitten. Stuk voor stuk voorspelden zij, zich baserend op hun persoonlij ke indrukken en gegevens van per soonlijke ontmoetingen, dat die machtsstrijd door Malenkow zou worden gewonnen. „En als ik in Moskou was geweest zou ik hetzelf de hebben gedaan". Deskundigen evenwel als professor Watson en an deren in Amerika en daar buiten, die alleen afgingen op hun kennis en in zicht in de „wetenschap" of „dogma tiek" van communisme en commu nistisch partij-apparaat voorspelden al heel vroeg dat Kroesjtsjew zou winnen en niet de begaafdere, knap pere, meer persoonlijkheid bezittende Malenkow. Alleen is Kroesjtsjew minder be heerst, laat hij zich gauwer onder invloed van het ene glaasje wodka teveel, of drift verleiden loslippig te worden en uit zijn jeugd te ver tellen. Bijvoorbeeld dat hij als kleine jongen zich bezig hield met zwarte ruilhandel, één van de ergste zonden tegen het communisme, een zonde ook die zelfs de hoogste machthebber hoe ver die jeugdzonde ook achter hem ligt, niet graag zou bekennen. Evenzeer meende de heer Paloczi- Horvath dat het befaamde schoenen incident in de V.N. nooit aan Stalin zou zijn overkomen, omdat het in strijd is met de communistische waardigheid. Wanneer getrouwd? Hoe verwarrend persoonlijke ge gevens z.ï. op het totaio beeld kunnen zijn, lichtte de schrijver toe met te zeggen dat tot 't be zoek van het echtpaar Kroesj tsjew aan Amerika iedereen en ook op rond van vage officiële Russische gegevens voor .vast en zeker hield dat dit (tweede) huwelijk van Kroesjtsjew uit '38 dateert, tot mevrouw Kroesj tsjew zich in Amerika liet ontval len dat zij al omstreeks 1924 ge trouwd waren. Hoe moeizaam het speuren naar de juiste gegevens, ook en vooral om trent het partij-apparaat, inzake het communisme is, lichtte de heer Pa loczi-Horvath toe met een tweetal voorbeelden. Op het ogenblik houdt hij zich bezig met Mao Tse Toeng, aan wie hij een volgende biografie wil wijden. Alle officiële gegevens willen doen vermoeden dat Mao op een bepaalde conferentie in 1935 tot voorzitter der partij werd gekozen. Vergelijking met het bronnenmate riaal deed bij Paloczi-Horvath al vrij snel de veronderstelling groeien dat de verkiezing in deze functie in dat jaar en oo die conferentie niet kon kloppen. Op het ogenblik, na nog nieuwe vergelijkingen en studies, houdt hij het vrijwel voor zeker dat heel die befaamde conferentie nooit is gehouden. Een ander „schoolvoorbeeld" is de befaamde rede van Kroesjtsjew op 't partijcongres van 14 tot 23 febr. 1956, waarin Stalin van zijn voetstuk werd gestoten en welke rede pas geruime tijd daar na, het eerst door nublikatie in de Manchester Guardian, in de vrije wereld bekend werd. Deze gehei me rede, die een geheel nieuwe koers inluidde, was in beperkte aantallen verspreid voor het par tijkader in Rusland en ook „ver taald" voor de buitenlandse com munistische leidingen. De heer Paloczi-Horvath, die destijds na vijf jaar gevangenschap werkte voor het Historisch Instituut in Boedapest, kreeg toevallig zowel de Russische alsook de Hongaar se de Poolse cn de Duitse „verta lingen" van deze één en dezelfde rede in handen. Ze waren stuk vor stuk verschillend: de Poolse bijv. was veel feller dan de (kennelijk met het oog op de bin nenlandse verhoudingen afge stemde) Hongaarse „vertaling", terwijl de O.-Duitse de meeste overeenkomst vertoonde met die zoals ze was gepubliceerd door dc Guardian en het Amerikaanse ministerie van buitenlandse za ken. Luchtledig De heer Paloczi-Horvath. 52 jaar. be weeglijk, bijna lusteloos in gebaar en uitdrukking, heeft ook zelf een allermerkwaardigste levensloop ach ter de rug, waarin het „dogmati sche" of „het apparaat" een zeer be langrijke rol speelde: geboren en op gegroeid In de Hongaars-calvinisci sche sfeer, werkte hij vele laren voor de liberale krant „Pcstl Naplo" als redacteur buitenland. In 1941 ont snapte hij aan de fascistische druk en tot 1945 deed hij dienst bij „Spe cial Operations" in het Britse leger. In 1946 repatrieerde hij en sloot zich als overtuigd communist bij de par tij aan. De zuivering van 1949, toen terreur de plaats innam van idealis me, bracht ook hem achter de tralies en de ommekeer in 1954 stelde hem op vrije voeten. Intussen had hij in de gevangenis intellectueel zijn com munistisch inzicht overwonnen en afgezworen. Na een periode van geestelijke „luchtledigheid" voelt hij zich nu weer meer aangetrokken tot de sfeer, en niet de leer, van het ou derhuis: „Voor mijn zoontje van vijf vieren we kerstfeest en ook Goede Vrijdag zoals we dat thuis deden". Het grote gevaar van en voor deze wereld, een gevaar dat hij zowel in Rusland als in Amerika meent te onderkennen, acht de heer Paloczi- Horvath het onwankelbare geloof in de almacht van de mens, dit in te genstelling tot de mystiek en het Miss Blanche herkent u aan de goudgele tabak cyf^dé^^nc/ie, „natuurgevoel" van bijvoorbeeld In dia. Amerika en speciaal Eisenhower kan hij moeilijk waarderen. Op een vraag of hij voor zijn boek over Kroesjtsjew ook geput heeft uit ge heime documenten zegt hij: „Neen, dat was niet nodig. De onwetendheid over niet geheime documenten is al zo ontstellend groot, dat daarmede voldoende voorlichting is te geven. Eisenhower is er het ideale voorbeeld van hoe je met onkunde van beken de communistische feiten kunt blun deren". Als een vulkaan Onder de titel „De weg naar macht" heeft Paloczi-Horvath de biografie van Kroesjtesjew het licht doen zien. Ten eerste is er dan de figuur van Kroesjtsjew zelve, van wie zoals van de meeste Russische leiders niet veel bekend is, terwijl bovendien de ge geven soms „gepromoveerd", soms „gedegradeerd" zijn. De schrijver heeft de figuur van. de huidige Rus sische premier daarom geprojecteerd tegen de achtergrond van de ge beurtenissen in Rusland in de afge lopen veertig jaar en een beschrij ving gegeven van de macht in Rus land, met daar omheen het netwerk van zuiveringen, intriges, liquidaties en kuiperijen. Het is daardoor alsof men door dit boelc in een vulkaan kijkt, waarin op ordeloze wijze men sen en feiten in de communistische geschiedenis dooreen vallen en schui ven, een kokende borrelende massa van vuur, gif en stenen mensen. Soms meent men een vaste lijn in de gebeurtenissen te ontdekken, om even later de grillen van de dictatuur tegenovergestelde feiten te zien ge ven. Het boek schildert de enige lijn in de afgelopen veertig jaren als een stijgen van de moeilijqheden in het binnenland en tenslotte de eruptie van het 20ste partijcongres, waarbij een deel van het vuil tot een uit barsting kwam. De dood van Stalin en diens ontluistering hebben zich bijna gekeerd tegen de machthebbers die niet onderweg zijn omgekomen, maar met de vulkaan naar de opper vlakte werden gesmeten. De „dooi" na Stalin, heeft zich als een golf lava verspreid en men heeft in Moskou alle zeilen moeten bijzetten om de moeiijkheden het hoofd te bieden. Het boek is door dit alles niet alleen een levensbeschrijving geworden van Kroesjtsjew zelve. Feitelijke gege vens, uitgezonderd dan zijn functies en zijn uitlatingen, worden weinig of niet gegeven. Ze zijn in de Russische maatschappij van geen betekenis. Des te meer waarde hecht men aan de daden welke iemand doet, voor of tegen de maatschappij en zijn men sen. Het boek is daarom een geschie denis geworden van het Rusland na 1917, waarbij niet helemaal duidelijk wordt waarom nu juist Kroesjtsjew de zuiveringen met enkele anderen heeft overleefd om daarna tot zo'n hoge post te worden geroepen. Soms heeft bet er de schijn van of Kroesjtsjew, ondanks zijn trouw aan Stalin en zijn verguizing daarna, is omhoog geschoven door het spel van oncontroleerbare krachten, dat we met een vulkaan hebben vergeleken. Als dwarsdoorsnede van de jongste Russische geschiedenis heeft het boek dan ook zijn grootste verdien ste. Een T.V.-blijspel van Fris en 2acht van smaak Robuust van karakter Rijp en vol van geur f 8.35 PER HELE LITER In de handige knoeplles GENEVER tWTlde geheide gebeide van Wyuand Fockink - Anno 1679 GRATIE VOOR 27-JAR1GE Nu - ernstig ziek - op vnje voeten (Van onze speciale verslaggever) De vroegere gymnasiast Hermann- Josef Flade uit Olbernhau (Oost- Duitsland) is. na een straf van tien jaar te hebben uitgezeten in het tuchthuis Waldheim in Saksen op vrije voeten gesteld. Flade die in 19S1 op' 18-jarige leeftijd door de oost zonale terreur-justitie ter dood werd veroordeeld een straf die later in revisie in 15 jaren tuchthuis werd gewijzigd kreeg amnestie, naar aanleiding van het feit dat Wal ter Ulbricht werd benoemd tot pre sident van de „Staatsraad" het lichaam dat in de plaats is gekomen van wijlen de Oostduïtse president Wilhelm Piech. Flade was een van de rond 12.000 politieke gevangenen in de tuchthui zen van de communistische oost-zqne. Hij is inmiddels 27 jaar geworden en heeft in Waldheim tuberculose opge lopen. De rode rechters hadden in 1951 de EENS STRIJDER IN DE HAGANAH Altijd functies bekleed waar moed en zin voor avontuur nodig waren Abad él-Karim el Aidi is de naam van de chef van liet Panarabische boy cotbureau, dat in naam van de Arabische Liga reeds 15 jaar lang een sterke strijd levert tegen het Zionisme en Israël. Dagelijks verbreiden kranten en radiostations in het Midden- en Nabije Oosten nieuwe aanwij zingen van de hand van El Aidi, dagelijks worden schepen uit ongeveer 30 landen in verband met bun verbindingen met Israël op de zwarte lijst geplaatst, dan wel er afgeschrapt, als ze doen zoals EI Aidi dat wil. Dagelijks spelen er zich op het gebied van handel, politiek en cultuur duidelijke of onzichtbare strijdtonelen af tussen het boycottende Arablë en het zich eveneens verwerende Israël. Verwereu de Israëli's zich nog wel? zo vraagt R. W. Schloss zich af in een artikel in het Zwitserse weekblad „Die Weltwoche". Of laten zij de te genwerking op internationale zeewe gen, het vaarverbod in het Suezka- naal rustig langs zich heengaan? Sedert 1960 hebben ze aan het on zichtbare front van de boycotoorlog een man Ingezet, die weliswaar het doel van zijn streven niet in een pro clamatie bekendmaakt en nooit oor logsberichten de wereld inzendt, maar die in het verleden heeft bewe zen dat hij in staat is de slagen van El Aidi te pareren. Legionair De 57-jarige generaal David Schaltiel hoeft zich naar hét schijnt steeds met die zaken bezig te honden, die slechts afgewikkeld kunnen worden met moed, doorzettingsvermogen en een grote zucht naar avontuur. Zijn jeugd bracht hij in Hamburg door; havens, zeelui en schepen uit alle de len van de woreld bobben ai vroeg zijn lust tot zwerven opgewekt. Als jonge man keerde hij de roman tische Wandervogelbeweging de rug toe en zocht zijn geluk als land arbeider in Palestina. Maar de rusti ge arbeid in de sinaasappeltuinen be viel hem slecht liij voelde zich aangetrokken tot het vreemdelingen legioen. In het meest onprettige van ale legers van deze tijd bracht hij het zelfs tot officier. Zijn vuurproef on derging hij in de zware strijd, die het legioen voortdurend moest voeren te gen de Riffijnen van Abd-el-Krim; hij maakte de capitulatie van deze gevaarlijke tegenstander nog mee, maar kort daarna trok hij weer naar Palestina. Zijn Zionistische ideologie diende hij met de ervaring, die hij in het leger had opgedaan. In Palestina trad hij dadelijk toe tot dc gelederen van de Haganah, een beweging van voornamelijk jonge Joden, die vóór de oprichting van de staat Israël het Joodse bevolkingsdeel in Palestina bevestigde. Wapeninkoper De jengdige leden van de Haganah bezaten wel veel geestdrift, maar geen wapens; Schaltiel was de aan gewezen man, die daarvoor moest ging naar Europa en kocht, maar toen hij zijn eerste zending in .Jaffa aan land wilde brengen roken de- Britten lont; de-hele zending werd ontdekt: en in beslag genomen. Schal tiel gaf het echter niet op, ging te rug en kocht nieuwe wapens. In Duitsland was inmiddels Hitier aan de macht gekomen. Schaltiel ging van Frankrijk uit heimelijk over de grens naar zijn oude vaderland. Hij wist, dat daar nog gelden aanwe zig waren van gevluchte Joden en hij wilde met deze gelden wapens kopen, maar hij viel in handen van de Ges tapo. Kort daarvoor was in Davos de gouwleider Wilhelm Gustloff neerge schoten. Was David Schaltiel mis schien een zekere David Frankforter, die Gustoff neergeschoten had? Zijn verdediging werd in elk geval niet voldoende geacht en hij maakte ken nis met de concentratiekampen van Dachau en München, maar hij had geluk en was na drie maanden weer op vrije voeten. Spoedig werd hij toen leider van de geheime dienst van de Haganah in Tel Aviv. Hij moest zon der voldoende middelen strijden te gen de Britse geheime dienst in Pa lestina en tegen de spionage van de Arabieren. De werldoorlog brak uit, Rommel trok door Afrika tot in de onmiddellijke omgeving van Palesti na, de Britten dachten" al aan terug trekken, maar de Joden bereidden zich voor op een partizanenoorlog te gen de Duitsers. Schaltiel moest na het terugtrekken van de Britten de haven en de stad van Haifa verdedi gen, hij wilde, als dat noodzakelijk mocht blijken er zelfs een „Joods Tobroek" van maken. Generaal Maar het kwam anders uit. Achter de geallieerde troepen aan trok Schaltiel naar Frankrijk verzamelde ronddwalende Joden om zich heen en bracht ze naar Palestina over en met- de vluchtelingen ook weer een handjevol wapens. Iu Palestina be- Tivoli balzaal in Dresden gekozen als plaats, waar in een van de groot ste showprocessen der oostzone Her- mann-Josef Flade moest terecht staan, aangeklaagd wegens onder grondse activiteit tegen het commu nistisch regime en poging tot moord. Wat had Hermann-Josef Flade ge daan? Hij had In zijn eentje een campagne gevoerd tegen de oost-zo nale staatspartij de S.EJD., die in oktober 1950 verkiezingen" liet hou den voor het zogenaamde parlement van Oost-Duitsland, de Volkskammer in Oost-Berlijn. Bij zijn arrestatie pleegde Hermann-Josef Flade verzet: hij trok zijn zakmes. Een lid van de volkspolitie werd daarbij licht ge wond. In de oost-zone gistte het toen al. Het was twee en een half jaar voor de opstand van 17 juni 1953 en de rode rechters kregen van de „minister van justitie Hilda Benjamin (rode Hilda) opdracht om hard toe te slaan. De officier van justitie eiste de doodstraf. Oberrichter Hartlich sprak dat vonnis uit en de vrouwelijke „rechter" Taubert motivieerde het. Maai' de wereld kwam tegen dit af schuwelijke vonnis in opstand. De ontsteltenis in de vrije wereld heeft Flade vermoedelijk het leven gered. De communisten in Oost-Duitsland hadden de moed niet Flade ter dood te brengen. Hij kreeg in revisie vijf tien jaren tuchthuisstraf. Daarvan heeft hij er tien cellulair in de ker kers van Waldheim uitgezeten. Sinds 1956 lijdt Flade aan tubercu lose. Toen zijn toestand zo ernstig was, dat voor zijn leven moest wor den gevreesd, kreeg zijn moeder toe stemming hem te bezoeken. Dat was de enige maal in tien lange jaren. Voor de rest mocht hij elke maand twintig regeltjes post schrijven. Alle verzoeken om genade voor Flade die ook door de Westduïtse bonds regering werden ingediend bleven zonder resultaat. 160.000 NEDERLANDSE KAMPEERDERS Ondanks het ongunstige weer van deze zomer is het Bezoek van Neder landse toeristen aan de Belgische kust in vergelijking met 1959 toege nomen met 25 Het aantal Neder landse kampeerders in geheel België kan voor liet afgelopen seizoen ge steld worden óp 160.000, dat is GO van alle buitenlandse kampeerders. Deze cijfers verstrekte, vóór de trek king van de prijswinaars van de „Actie Mooi België" de heer M. Six, adjunct-commissaris-generaal voor toerisme van het Belgische Mi nisterie van Verkeerswezen. De heer Six vertelde, dat steeds meer Neder landers naar de Belgische kust trek ken. Een vergelijking tussen de jaren 1953 en 1959 leert, dat in die zeven jaren het bezoek van Nederlandse toeristen met 148 toenam. Het bezoek aan de kunststeden, te weten Brugge, Gent, Antwerpen, Brussel en reikte inmiddels de strijd tegen de Britten zijn hoogtepunt en zijn einde. Bruggen gingen de lucht ïn, spoor wegen werden opgeblazen en een van de onzichtbare mannen was Da vid Schaltiel. In mei 1948 werd toen de staat Israël gesticht; Jeruzalem werd van alle kanten ingesloten en Schaltiel werd commandant van deze egelstelling. Het ontbrak hem zowe' aan water als aan meel, als aan wapens, maar de mensen van Schaltiel waven be trouwbaar, ze zetten met een bijna legendarische heldenmoed door tot de verbindingen met het Israëlische achterland hersteld waren. Na de wapenstilstand ging de tot ge neraal bevorderde Schaltiel als mili tair attaché naar Zuid-Amerika en werd daarna ambassadeur in Brazilië en Venezuela. Naar Mexico overge plaatst vertegenwoordigde hij zijn land van daaruit in negen Zuidame- rikaanse landen. En plotseling, volkomen onver wachts, werd hij naar Israël te ruggeroepen; weer naar Jeruza lem, do stad die hij eens uit het isolement verloste. Zijn nieuwe taak kwam voor een groot gedeel te overeen met zijn vroegere, maar nu dreigden geen kanonnen en granaten, maar een langzaam aangetrokken onzichtbaar net van Arabischo boycot. Schaltiel moest de draden van dat net doorhakken. Hoe hij dat doet? Over zijn stra tegie zwijgt hij; dat het voor zijn tegenstanders een harde noot is om te kraken, blijkt wel uit het verleden van de zwijgende gene raal. Luik, bleef in die jaren praktisch ge lijk, terwijl bezoeken aan de streek ArdennenMaas met 3 stegen. Van de 100 Nederlanders, die in de loop van een heel jaar België bezoe ken, gaan er 16 naar de kust, 50 naar de kunststeden, 24 naar de Ar dennen en 10 naar andere plaatsen. Voor het zomerseizoen zijn deze cij fers respectievelijk 16, 32, 44 en 8. Ook andere nationaliteiten weten de weg naar de Belgische kust te vinden. In de maanden juni, juli en augustus van 1960 boekte men in totaal 9.439.135 overnachtingen, tegen 8.842.224 in dezelfde periode in 1959, wat een toeneming van 6,7 bete kent. In 1958 boekte men 7.567.692 overnachtingen Tal van gelegenheden in de Ardennen hebben wel geleden onder ongunstige weersomstandigheden. In het gehele gebied is het toeristenverkeer over het algemeen bevredigend geweest, in talrijke plaatsen is het aantal over nachtingen nog gestegen en in slechts weinige moest men met een kleine vermindering genoegen nemen. Het aantal buitenlandse bezoekers aan de Ardennen, dat omstreeks 40 a 50 van het totaal bedraagt, wordt ruw geschat als volgt verdeeld25 35 Nederlanders, 10 h 20 Duitsers, 5 a 15 Fransen en 5 Engelsen en andere nationaliteiten. Een grote vooruitgang ten slotte boekte ook Brugge, dat, waar schijnlijk ten gevolge van de ten toonstelling „De Eeüw der Vlaam se Primitieven", een toeneming van liet bezoek met 20 geeft te zien. Fascistenrel in Italië Neo-fascistische studenten in de Italiaanse stad Bologna hebben dinsdagavond onder het uitroepen van „Lang leve de parachutisten een meeting verstoord ten gunste van onafhankelijkheid voor de Al gerijnen in de universiteit. Het incident was het zesde in zijn soort binnen twaalf dagen. Personeel van de universiteit slaagde erin de neo-fascisten uit de vergaderaula te krijgen en hen op te sluiten in een vertrek, tot de gemoederen waren bekoeld. De politie was bulten het universi teitsgebouw op post. ingrijpen kon zij niet. aangezien een oud privilege haar verbiedt universitaire gronu te betreden zonder toestemming van tie- rector.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1960 | | pagina 5