DE BRUID
Ruwe
handen?!
Sartre hekelde fel
president De Gaulle
GLYCA
NIEUWS UIT DE KERKEN
PILOOT STORM ontvoerd in de stratosfeer
BINNENWERK
NU LATEN DOEN -
IN 'T VOORDELIGE SEIZOEN!
CALIFORNISCHE HAVEN WORDT
BESCHERMD DOOR K0PP0TIGEN
eve
16
PROVIN CIALB ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 8 DECEMBER 1960
VERF GEEFT FLEUR!
„VREDE ZONDER VOORWAARDEN"
De bekende Franse filosoof Jean
Paul Sartre heeft donderdag al
le Fransen opgewekt, bij het re
ferendum, dat de volgende
maand zal worden gehouden
over de nieuwe bestuursvorm
van Algerije, alles te verwerpen,
dat neerkomt op iets minder
dan wat hij noemde: „een vrede
zonder voorwaarden".
Deze „vrede zonder voorwaarden"
noemde Sartre de enig mogelijke op
lossing voor het conflict in Algerije.
Hij hekelde in felle woorden de hui
dige plannen van president De Gaulle
die volgens hem een Algerijnse repu
bliek voorstellen als een concessie
van Frankrijk aan de Algerijnen, in
plaats van een recht van de laatsten.
Sartre riep een persconferentie bij
een als een uitdaging aan een rege
ring, die hem en de schrijfster Slmo-
ne de Beauvoir ervan heeft beschul
digd op te roepen tot desertie en
dienstweigering.
Sartre zei de indruk te hebben, dat
de rechter van instructie, die de aan
klacht tegen hem en De Beauvoir
behandelt, de zaak slepende houdt,
omdat de regering bang is hem en de
schrijfster in het openbaar verkla
ringen over Algerije te laten afleg
gen.
Mevrouw De Beauvoir en Sartre be
hoorden tot een groep van 200 men
sen, die een pamflet ondertekenden,
dat enige maanden geleden werd ver
spreidt en waarin stond dat Fransen,
die voor hun dienstplicht naar Alge
rije werden gezonden het recht had
den dienst te weigeren op grond van
gewetensbezwaren.
„Neen"
„Zij zenden miljoenen jonge mensen
in een gruwelijke oorlog, waar zij
worden verdorven", zei Sartre. „Voor
LEZERS SCHRIJVEN
Aardappelziekte
Naar aanleiding van het artikel
„Aardappelziekte bracht spanningen
langs de grens" wil ik gaarne enige
opmerkignen maken.
De gegevens zijn afkomstig uit het
familiearchief waar ze 1850 in op
getekend zijn. De bende, die in 1845
de boerderij van Iz. Nortier overviel,
bestond uit 18 mannen en 3 vrouwen,
waarvan 12 leden afkomstig waren
uit Retranchement.
Hun arrestatie kwam op een ietwat
vreemde manier tot stand. De heer
Nortier had. toen men hem tijdens de
overval mishandelde, geroepen: „Jul
lie slaan me toch niet dood?" Enige
tijd later liep hij door Oostburg
langs een smederij waar iemand
stond die tegen hem zei: „Jullie slaan
me toch niet dood?" Dit meldde hij
aan de veldwachter en zo konden al
le bendeleden gearresteerd worden.
Zij werden allen tot 20 jaar gevange
nisstraf veroordeeld en gebrand
merkt. Slechts 2 mannen overleefden
de straftijd.
Utrecht. P. J. NORTIER.
Biltstraat 32 bis.
Advertentie)
mij zijn zij de verraders, die uit
naam van Frankrijk zeggen te spre
ken en deze jonge mensen naar Al
gerije zenden. Deze oorlog is absurd
en hij is Frankrijk onwaardig".
Over het referendum zei Sartre: „Als
de kwestie, door de regering in het
referendum als volgt gesteld was:
„Bent U voor zelfbeschikking door
middel van een vrede zonder voor
waarden met het F.L.N.", dan zou ik
ja-stemmen. Maar de links-georiën-
teerden moeten neen-stemmen bij al
les wat vooropstelt, dat de Algerijn
se republiek als een concessie van
Frankrijk aan Algerije dient te wor
den beschouwd. Het schijnt onmoge
lijk te zijn dat de zelfbeschikking iets
meer wordt dan een mythe, zolang
een leger van 400.000 man in Algerije
blijft", aldus Jean Paul Sartre.
Hij had het koud
Een van de vier gevangenen die
maandag uit de Engelse gevangenis
op Dartmoor zijn ontsnapt, neeft
zich gisteravond vrijwillig, koud,
nat en hongerig aangegeven.
De 30-jarige George Evans klopte
midden in de nacht aan bij een
huisje op de uitgestrekte vlakte van
Dartmoor en vroeg de weg naar het
dichtstbijgelegen politiebureau.
Blanke vrouwen vielen een
Zweedse hoogleraar aan
Een Zweedse hoogleraar van de uni
versiteit van Alberta, die foto's nam
van een groep blanke vrouwen die te
New Orleans demonstreerden tegen
de schoolintegratie, is dinsdag door
hen aangevallen.
De vrouwen, die door de politie wer
den verhinderd dicht bij de scholen
te komen, hadden zich opgesteld bij
één van de versperringen en riepen
verwensingen naar de auto's die kin
deren naar de scholen vervoerden.
Toen zagen zij de Zweedse, mevrouw
Kerstin Steene, en joegen haar weg.
Zij gooiden een ei naar haar, dat in
plaats van haar, enkele journalisten
trof, voordat het ongebroken op
straat viel.
De vrouwen beweerden dat professor
Steene hun had verteld er geen be
zwaar tegen te hebben met een neger
in het huwelijk te treden.
Plan voor Franse
kernmacht
thans wet
President De Gaulles plan om in de
komende vijf jaar een onafhankeijke
Franse kernstrijdmacht op te bou
wen, is dinsdag wet geworden, nadat
een motie van afkeuring in de na
tionale vergadering slechts 215 stem
men had gekregen, terwijl zij 277
stemmen nodig, had om te worden
aanvaard.
Het was de derde maal dat de oppo
sitiepartijen van het centrum en van
links in de nationale vergadering een
poging deden om het voorstel te tor
pederen. De vorige malen behaalden
him moties resp. 207 en 214 stemmen.
Paarden in Suameer door
elektriciteit gedood
De vreemde dood van de belde paar
den van de veehonder G. R. Veltman
in Suameer is vermoedelijk te wijten
aan elektrische stroom. Tot die con
clusie zijn althans twee functionaris
sen van het P.E.B. gekomen, die
maandag ter plaatse een onderzoek
instelden. Zoals men zich zal herin
neren, vielen vorige week de twee
paarden van de heer Veltman tussen
de boerderij en de kippenschuur neer
en stierven onder vrijwel gelijke om.
standigheden.
De mening van het P.E.B. is thans,
dat er op een of andere manier
stroom moet hebben gestaan op de
leiding, die ondergronds van de boer
derij naar de schuur is gelegd. De
stroom zou door de paarden, die hier
een zeer grote gevoeligheid voor heb
ben, zijn gegaan. Men wil er nu toe
overgaan de grondkabel af te slui
ten teneinde herhaling te voorkomen.
9 De grote politieke commissie der Ver
enigde Naties heeft met 41 tegen 38 stem
men en 17 onthoudingen een voorstel ver
worpen tot uitbreiding van het aantal
zetels van de economische en sociale raad
van de Verenigde Naties van 18 tot 24
en een herindeling der zetels op basis
van geografische zones.
NA CASABLANCA OOK IN CRESCENT CITY
Frans ontwerp blijkt
doeltreffend
Als U Crescent City binnenrijdt
langs de U.S. Highway I, zult U als
een soort monument 'n vreemd voor
werp langs de weg zien staan aan de
ingang van de stad. Dit vierarmige,
8,50 meter hoge betonnen monster,
dat 25 ton weegt, staat bekend onder
de naam tetrapod in het Nederlands
zouden we zeggen: een kop-potige.
Er staan in totaal 1362 van deze
tetrapods overal langs de kust daar.
Door hun reusachtige afmetingen en
vorm vrijwaren zij Crescent City te
gen de verwoestende werking van het
opgezweepte zeewater.
De haven van Crescent City is de eni
ge zonder drempel langs de gehele
westkust van Amerika van de Co-
lumbiarivier tot aan de baai van San
Francisco. Maar de kust wordt
al sinds mensenheugenis geteisterd
door winterstormen, en Crescent Ci
ty ontkwam daarbij vrijwel nooit aan
schade. In de laatste jaren vestigden
de nieuwe petroleum-, hout- en visse.
rijindustrieën zich in andere steden
dan Crescent City, omdat de havens
daar kalmer waren. Tenslotte beslo
ten de stedelingen daar iets aan te
doen, ten einde de haven geschikt te
maken voor concurrentie. Een sterke
golfbreker was het enige antwoord,
aldus Chet Dippel in „The Christian
Science Monitor". Een Frans ont
werp, dat eerst met groot succes in
Casablanca was gebruikt, de tetra
pod, bleek eenvoudig, maar uiterst
doeltreffend.
In niet-technische bewoordingen
werkt het als volgt: twee rijen terra-
pods, met behulp van kranen zorg
vuldig op hun plaats gebracht, vor
men een baan langs de waterkering,
waarbij „vingers" precies in elkaar
grijpen, maar toch zó, dat er openin
gen tussen blijven. De golf slaat nu
tegen de onderbroken muur; het wa
ter loopt in de ruimten tussen de te
trapods en op die manier wordt de
kracht van de grote golf gebroken.
Alléén
helpt direct
SWAAB'S VERENIGDE FABRIEKEN
Komt het water terug in de haven,
dan slaan de golfjes, die nog over
blijven letterlijk elkaar neer.
Als het water dan naar zee terug
stroomt is het kalm en zonder de ge
vaarlijke onderstroom, die zo desas
treus kan werken op zeeweringen. De
tetrapods zelf hebben eigenlijk zelfs
nog een dubbele werking: hoe meer
ze geslagen worden, hoe meer ze aan
eensluiten. De uitzonderlijke vorm
werd ontwoi-pen door de ingenieurs
van het Neyrpic Hydraulisch Labora
torium te Grenoble, ten einde te voor
zien in een zekere doorlaatbaarheid
van golfbrekers. Blokken van een
gebruikelijker vorm, die als golfbre
ker naast elkaar worden geplaatst,
veroorzaken steeds een onderstroom,
die het oppervlak aantast en die de
blokken zelf in beweging brengt. De
in elkaar grijpende tetrapods echter
laten het nodige water door, zijn han
delbaarder en wegen tegelijk minder
dan de conventionele blokken, die
vaak honderdèn tonnen of meer
zwaar moeten zijn.
Clara Haskil overleden
De beroemde pianiste Clara Haskil
is woensdag te Brussel overleden.
Zij zou 's avonds in deze stad een
concert geven.
Clara Haskil wex*d in 1895 in Boeka
rest geboren. Als kind ging zij voor
haar muzikale opleiding naar Parijs,
waar zij op veertienjarige leeftijd
de eerste prijs van het conservatoire
kreeg. Als soliste trad zij met orkest
onder meer op in de Verenigde Sta
ten, Engeland, Frankrijk, Zwitser
land en Italië. Sinds 1949 is zij ook
herhaaldelijk in Nederland opgetre
den.
Zij werd beschouwd als een der beste
Mozart-vertolkers.
Onder treingeen schram
Op het station van Sutton in Enge
land werd dinsdag de zestigjarige
Fred Adams door een duizeling be
vangen. Hij viel van het perron en
kwam op de rails terecht, jnist voor
een aanstormende elektrische trein.
Het vierwagenstel denderde over
Adams heen. Omstanders snelden
naar de plaats van het ongeluk. Zij
vonden er een hevig gesclirokken,
maar springlevende Adams, met zelfs
zijn bril nog op.
Kruiersstaking opgeheven
De kruiers op London Airport zijn
dinsdagavond „onder protest" weer
aan het werk gegaan.
Zij waren zaterdagnacht in staking
gegaan omdat één van hen het zwaar
zou hebben te verduren gehad bij
een politieverhoor over de diefstal
van aangetekende brieven uit een
vliegtuig.
De kruiers hebben er in toegestemd
weer aan het werk te gaan op advies
van hun vakbond, nadat is bekend
gemaakt, dat een onderzoek zal
worden ingesteld naar de verhoor
methodes van de politiie.
Ds. S. H. J. James
overleden
Na een korte ziekte Is zondag in de
ouderdom van 83 jaar te Harderwijk
overleden ds. S. H. J. James, emeri
tus predikant van de Hervormde
Kerk.
Ds. Swerus Hermanus Johannes Ja
mes werd op 1 oktober 1877 uit een
predikantsgezin te Enschede gebo
ren. Hij bezocht eerst het stedelijk
gymnasium te Schiedam en studeerde
daarna aan de rijksuniversiteit te
Leiden. Nadat de heer James in 1902
door het provinciaal kerkbestuur van
Zeeland was toegelaten tot de evan
geliebediening in de Hervormde Kerk
werd hij op 8 maart van het daar
opvolgend jaar (1903) bevestigd als
predikant van de hervormde gemeen
te van Biggekerke in de classis Mid
delburg. In 1905 verwisselde hij deze
gemeente met die van Lage Zwalu-
we, vanwaar hij op 25 oktober 1914
naar die van Rotterdam-Delf shaven
vertrok. Deze derde en laatste ge
meente diende ds. James tot 1 augus
tus 1943, toen hem na ruim veertig
1655. Een siddering voer
door de slanke romp van de
Terra I toen piloot Storm
de generatoren in werking
stelde en 't schip zich statig
op zijn repulsorstralen ver
hief. Het maanstof dwarrel
de hoog op terwijl de raket
zich losmaakte van zijn
schaduw. Met een gevoel
van grote voldoening keek
de bemanning nog eenmaal
neer op de resultaten van
hun pioniersarbeid. Daar
stonden de trucks, die na
tuurlijk achterbleven voor
de volgende expedities, de
igloo en de standaard van
de Verenigde Naties. „Ziezo, dat is dat!" grin
nikte Buck. „De eerste stappen zijn gedaan.
Binnen een jaar tijds zullen we hier de eerste
Luna-basis hebben. Een springplank voor het
heelal!" Met toenemende snelheid gleed de ra
ket over het woeste maanlandschap om zich
daarna met een scherpe bocht aan de aantrek
kingskracht van de satelliet te ontworstelen
en de sterrenbezaaide ruimte in te schieten.
Ver beneden hen glansde het Aardlicht op een
gebroken zuurstofhelm. Kowalski was de eer
ste man op de maan geweest, voorlopig was
hij ook de laatste!
dienstjaren op bijna 66-jarige leef
tijd emeritaat werd verleend. Na zijn
emeritaat vestigde ds. James zich
eerst te Amstelveen, waar hij tot
1951 de hervormde gemeente nog on
geveer acht jaar als hulpprediker
heeft gediend.
Ds. James was indertijd medewerker
van het bekende tijdschrift van wij
len dr. A. W. Bronsveld „Stemmen
voor waarheid en vrede" en verder
verschenen van zijn hand o.m. nog:
Opvaart, De Rozenhof en De ziel der
samenleving. Tijdens zijn ambtsbe
diening te Rotterdam-Delfshaven
nam ds. James daar indertijd het
initiatief tot de kerstnachtwijdingen.
Naar wij vernemen zal zijn stoffelijk
overschot vandaag in stilte worden
bijgezet op de begraafplaats te Er-
melo.
HERV. KERK
Beroepen te Dirksland J. C. Schuur
man te Bleskensgraaf; aangenomen
naar Poortugaal H. F. Swart te Nw.-
Helvoet; belankt voor Bruinisse A.
N. Langhout te Heusden; voor Gar
deren G. M. van Dieren te Ede; voor
Tholen T. Langerak te Vinkcveen.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Frenkendorf (Zwitser
land) (Reforniierte Kirche) A. Don
kers te Dordrecht.
GEREF. KERKEN (Vrijgemaakt)
Aan de vrijgemaakte theologische
hogeschool tc Kampen slaagde voor
het kandidaatsexamen de heer R.
van Nus te Amersfoort.
CHR. GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Mijdrecht P. op
den Velde te Hilversum-Oost, die be
dankte voor Zwolle.
FEUILLETON DOOR:
BARBARA STANTON
Die volgde een week later en de mid
dag tevoren brachten Sally, David
en Jill door op het in vergelijking
met Newquay kleine strand van San
dy Cove, waar" ze samen theedron
ken maar Davids dochter zich vooral
amuseerde met een aantal andere
kinderen. Ze was zo in het spel nog
grappiger door de amusante sprongen
van haar luid blaffend pekineesje,
verdiept, dat ze nauwelijks naar naam
hoorde roepen. Toch zag Sally op een
gegeven ogenblik kans, net rumoer te
overschreeuwen en tegelijkertijd be
merkte ze, hoe de vader van een der
andere kinderen iets tegen Jill zei,
waarna deze in lachen uitbarstte,
haar toewuifde en meteen, gevolgd
door „Ming", haastig kwam aandra
ven. Ze lachte nog, toen ze zich 1
uit on het strand liet neervallen.
„Waar lach je om, stouterd?" in
formeerde David schertsend.
„Die man dacht dat Sally mijn moe
der was", antwoordde Jill. „Was dat
niet grappig?"
„En v/at heb je gezegd, schat?"
vroef Sally, niet zozeer omdat ze be
nieuwd was naar het antwoord, als
wel om een pijnlijke stilte tc voor
komen.
„Niets", antwoordde Jill, maar ze
lachte niet meer, toen ze haar vader
de vraag stelde: „Zou het niet heer
lijk zijn Daddy, als Sally heus mijn
moeder was?"
„Zeker, ondeugd", hernam haar
vader en Sally was dankbaar, dat hij
vermeed, haar aan te zien. Terwijl
ze zich omdraaide om haar blos zo
foed mogelijk te verbergen, dacht ze
ij zichzelf: „Het heeft niets te be
tekenen, David zei dat alleen maar,
opdat Jill niet meer lastige vragen
zou doen."
Gelukkig hield Jill zich op het
ogenblik bezig met het verorberen
van een portie aardbeien, maar die
avond, toen Sally haar goedenacht
had gekust, bleek, dat ze het gebeur
de allerminst had vergeten. Op zo
ernstige toon, dat Sally ervan ont
roerde, vroeg het kind: „Zou je niet
David
mijn moesje willen zijn, Sal-
waa zijn dochtertje al goede
nacht komen wensen, maar de vraag
hield Sally tijdens het avondeten be
zig en ook hij leek minder op zijn
gemak dan anders. Zou hij erover
piekeren, of ze zijn antwoord aan Jill
ernstig had opgenomen? Helaas kon
ze van haar kant het onderwerp
moeilijk ter sprake brengen.
Die ietwat gedwongen stemming
duurde voort toen ze na het eten een
stil plekje aan het strand vonden
om te luisteren naar Trudy's tweede
uitzending. Natuurlijk bad Hugh niet
alle door haar te zingen liedjes kun
nen componeren, zodat ook andere
jonge artiesten een kans hadden ge
kregen en er, ter wille van de lief
hebbers, ook een paar welbekende
„oudjes" ten gehore werden ge
bracht.
Met een Hawaiianmelodie besloot
Trudy ditmaal en het was zo'n heer
lijk-zachte avond, de maan verlicht
te strand en zee met zulk een zilve
ren schijn, dat Sally weinig moeite
had, zich 't haar door juffrouw Ricer
beloofde verblijf op een der Zuid-
zee-eilanden voor te stellen. Alleen
zou dan, natuurlijk, David niet naast
haar zitten.
Toen de laatste klagende noot van
de begeleidende gitaren was ver
klonken, zette hij de radio af, maar
een poosje bewaarden ze beiden het
stilzwijgen, 't Leek wel, of ze bang
waren, de betovering te verbreken.
Eindelijk echter vroeg David zacht
jes: „Je weet het wel, nietwaar, Sal
ly?"
„Wat bedoel je?"
„Dat ik in mijn leven nooit iets
ernstigers gemeend heb dan wat ik
Jill vanmiddag antwoordde. O, lie
veling, ik houd zo ontzettend veel
van je!"
Meteen trachtte hij zijn armen om
haar heen te slaan, maar ze ontweek
die omhelzing, al stiet ze hem niet
bepaald terug. O, ze was niet verrast
of ontstemd, ze geloofde zelfs dat op
een avond als deze en in de gegeven
omstandigheden Davids kussen haar
niet onwelkom zouden zijn. De vraag
was slechts: Had zij hem lief? Of hij
haar?
Met Peter had ze nooit zo'n vraag
behoeven te stellen, maar Peter was
niet meer. Zou hij haar voorgoed elk
echt gevoel 'van liefde hebben ontno
men of was dat maar sentimentele
onzin? Waren er niet talloze meis
jes, die nooit met haar z.g. eerste
liefde trouwden?
Ook het feit, dat David al getrouwd
was geweest en heel gelukkig bo
vendien betekende allerminst dat
zijn woorden van daareven niet echt
gemeend waren. De klank van zijn
stem, de blik in zijn ogen hadden
haar overtuigd dat hij niet een moe
der voor zijn dochter zocht, maar een
metgezellin voor zichzelf. Zou hij er
evenwel morgen nog zo over denken
De omgeving had misschien ook haar
invloed doen gelden. Zachte, verleide
lijke muziek, door het maanlicht be
schenen haar; bovenal ook het feit,
dat z'n vrouw al meer dan vijf jaar
dood was.
Toen Sally echter mompelde, dat ze
zich door een juni-maneschijn niet
het hoofd op hol moest laten brengen,
antwoordde David: „Ik zou juist het
zelfde voelen op een mistige novem
berdag in de rumoerigste wijk van
Londen, schat! Intussen was ik niet
van plan. er zo plompverloren mee
voor de dag te komen. Ik weet heel
goed. dat jij het verleden nog niet
zo lang achter de rug hebt.,, als ik".
Precies een jaar, dacht Sally, tegen
over hij vijf. Vorige week' was het
de „verjaardag" van haar mislukte
huwelijk geweest. Ze had er weken
lang tegenop gezien, maar dank zij
David en Jill was het minder erg ge
bleken dan ze zich had voorgesteld.
Haar moeder had haar een sympa
thieke, ontroerende brief gezonden
en Sally had zich een beetje schuldig
gevoeld, dat zijzelf zo betrekkelijk
weinig naar huis schreef. Op dit
ogenblik moesten intussen haar ge
dachten aan Peter en haar ouderlijk
huis tijdelijk op de achtergrond tre
den, want David ging heel ernstig
voort: „Ik zou niet graag hebben, lie
veling, dat je dacht, dat ik alleen
met je wilde trouwen om wat Jill
vanmiddag zei, ofschoon 't voor haar
wel heerlijk zou zijn. Maar voor mij
nog veel heerlijker!" voegde hij er
aan toe, met een blik, die vrijwel alle
twijfel bij Sally op de vlucht joeg.
„Intussen, al£ ik geen kans heb, als
de gedachte alleen van met mij te
trouwen je schrik aanjaagt..."
„Natuurlijk niet", verzekerde Sally.
„Ik houd heel veel van je, ben mis
schien al half en half op jc verliefd,
maar een avond als deze..."
„Lijkt wel iets op een toneeltje uit
een boek van Melody Chase, niet
waar?" zei hij verdrietig, maar dat
kun je mij niet kwalijk nemen. Zo
als je er op het ogenblik uitziet..."
Hij voltooide de zin niet, maar stale
eerst een sigaret aan, deed een paar
trekken als om zijn zenuwen wat to
sterken en ging toen voort: ,,'t Komt
er niet op aan, hoe lang ik op je ant
woord moet wachten, schat. Of ja,
natuurlijk wel, maar ik bedoel, dat
jij het wachten waard bent, al duurt
het nog zo lang. 't Is tenminste al
Iets, dat je me niet onmiddellijk hebt
afgewezen. Zolang er niemand anders
is... maar ik geloof, dat ik je die
vraag niet mag stellen. Indertijd heb
ik me wel eens afgevraagd, of jij
en Hugh..." Andermaal bleef hij
steken.
Was het de manier waarop hij haar
aanzag of het noemen van Hughs
naam, dat Sally's hart zo bijna hoor
baar deed kloppen? Voor ze 't daar
over met zichzelf eens was, boog Da
vid zich voorover en kuste haar. Ze
stiet hem niet af en als hij misschien
wat teleurgesteld was over haar re
actie, liet hij het toch niet blijken
toen hij voortging: „Wanneer je
eens wist, hoelang ik daarnaar heb
verlangd, Sally! AI sinds verleden
jaar september, toen ik je voor het
eerst op Cherry Tree House ont
moette. En toch heb ik er wekenlang
tegen gevochten".
(Wordt vervolgd).