PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Tweede Kamer sprak dreigende
taal tegen minister Marijnen
Atoomwapens in het
Oosten van Nederland
Goese zaak: olievlek op de Zeeuwse wateren
BILT
Feestverlichting in Brussel
203e jaargang - no. 283
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 1 dec. 1960
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minlm. p. advertentie 4.—,
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1.25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no, 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus; Vlissingen Walstr. 58-60, tel, 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. adv. 5213); Oostburg, G. F> de Pauwstr. S, tel. 2395, Terneuzen, Brouwerijstraat 2; ZIerikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
GARANTIEPRIJSBELEID VEROORDEELD
Groene front sommeert minister
verbeteringen aan te brengen
(Van onze parlementaire redacteur)
„Mijn scherpe kritiek is geen onwelwillendheid, maar zij moest
worden geuit, omdat er grote ongerustheid heerst onder de boe
ren en in mijn fractie". Zo ongeveer sprak woensdag in de Twee
de Kamer mr. Biesheuvel van de A.R.P. bij de behandeling van
de begroting van landbouw en visserij voor 1961 tot minister
Marijnen. „Er bestaat een vertrouwenscrisis, die ernstige gevol
gen dreigt aan te nemen", zo vervolgde hij. „Er is grote teleur
stelling over het door de minister gevoerde garantiebeleid gere
zen, in agrarische kring en ook bij de antirevolutionaire fractie.
Zij ban slechts worden weggenomen, als de minister bereid is en
kele van zijn beslissingen en met name die betreffende de garan
tieprijs voor de melk en de hoeveelheid door hem te garanderen
melk te herzien. Ik spreek van harte de hoop uit, dat gemeen
schappelijk overleg tussen alle bij liet garantiebeleid betrokken
partijen tot een bevredigend resultaat zal leiden".
Dit is één van de ontboezemingen, die bewijzen, dat er een gespannen toe
stand heerst tussen de georganiseerde landbouw, waarvan enkele afge
vaardigden als de pleitbezorgers optraden en minister Marijnen. De libe
rale lieer Den Ilartog waarschuwde, dat er een stemming van onrust ónder
de boeren bestaat als gevolg van de naar 't oordeel van de agrariërs te laag
door de minister vastgestelde garantieprijzen. Er moet aan de landbouw
meer armslag worden gegeven, verlangde hij. Het speet hem, dat het agra
risch inkomen altijd weer wordt gemillimeterd. Deze methode brengt geva
ren mee. Hij hoopte, dat de minister tegemoet zou komen aan de dringen
de wensen van de georganiseerde landbouw. Doet luj dat niet, dan zou het
de heer Den Hartog uiterst zwaar vallen zijn beleid te steunen.
rantieregeling te brengen, opdat de
boeren niet steeds verder bij dc ge
stegen welvaart achterop raken.
Conflictstof
Er was dus conflictstof genoeg, toen
de Tweede Kamer woensdag het gro
te landbouwdebat begon. De minister
was het bekend, dat hij dit keer te
genover een vrijwel gesloten front
zou staan. Er hebben veel landbouw
deskundigen zitting in de kamer.
Men sprak dit keer kenmerkend van
het „groene front".
De heer Den Hartog van de V.V.D.,
die als eerste spreker optrad vesti;
(Zie slot pag.3 kol. 3)
De socialistische, heer Egas signa
leerde, dat de georganiseerde land
bouw in zijn geheel tegen het garan
tiebeleid van de regering te hoop is
gelopen en dat erop verschillende ver
gaderingen zeer krasse taal is ge
sproken. Hij had de indruk, dat de
minister te sterk een theoretisch-eco-
nomïsehe benadering toepast bij liet
uitstippelen van zijn beleid. Door de
le lage garantieprijzen is de sociale
zekerheid in de landbouw in géVaar
gebracht. Overwegende bezwaren
had de heer Egas tegen de garantie
prijzen met het oog op de benarde si
tuatie, waarin de bedrijven op de
lichtere gronden verkeren. De boeren
op deze gronden genieten een zeer
bescheiden inkomen. „In sociaal op
zicht leven zij in een onhoudbare si
tuatie. Dat kan niet door de beugel.
Hun lage inkomens zijn niet aan
vaardbaar".
Ook van ehrlstelijk-historische en
Mevrouw E. M. Dommeck-van Ge-
mert uit Verilo, die een actie is be
gonnen voor het verkrijgen van be
tere bescherming van kinderen tegen
aanranders, heeft woensdagmiddag
in Den Haag aan minister Beerman
een lijst aangeboden met bijna vijf
duizend handtekeningen.-van mensen
die haar actie steunen.
De fbto toont mevrouto Dommeck
met haar dik pak handtekeningen bij
de ingang van liet ministerie.
Koninklijk gezin
met vakantie
De koningin en prins Bernhard zijn
voornemens om in gezelschap van
de prinsessen Irene, en Marijke van
30 december 1960 tot 9 januari. 1961
een korte wintersportvakantie in
Lech, Oostenrijk, door te. brengen.
Bliksem sloeg in olietank
Verscheidene mensen werden gedood,
toen maandag de bliksem insloeg in
een olie-opslagtank op de Shell-raffi-
naderij in Palembang. De bliksem
inslag had onmiddellijk brand tot ge
volg. Diverse explosies maakten de
ramp fataal. Aangezien gedurende
het weekend in Djakarta geen gege
vens omtrent de ramp konden wor
den verkregen, bestaat er nog geen
overzicht over de omvang ervan. Alle
in Djakarta gestationeerde vliegtui
gen van de maatschappij zijn naar
Palembang vertrokken.
rooms-katholïeke zijde kwam kritiek.
De heer Mellema van de C.H.U. vroeg
alsnog aan de bewindsman de toeslag
op de voedergraanproduktie voor de
boeren met gemengde bedrijven op de
zandgronden, alsmede de garantie
prijs voor de melk en het kwantum
te 'garanderen melk te verhogen.
Do heer Brouwer van de K.V.P. ver
weet zijn partijgenoot-minister dat
hij de billijkheid niet heeft betracht,
noch wat de garantieprijs voor de
melk noch wat de te garanderen hoe
veelheid aangaat. Hij verzocht do
bewindsman verandering in de ga-
l|lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllilillllllllllll|HI
Extra trein
naar Brussel
op 15 december
In verband met het; huwelijk M
van koning Boudewijn zal op §f
H donderdag 15 december aan- |j
staande een extra trein Am- s=
s sterdamBrussel v.v. worden
H ingelegd. Voor deze trein geldt
M een speciaal tarief. e|
De trein vertrekt om 6.57 uur
iË uit Amsterdam en stopt in
H Haarlem, Leiden, Den Haag,
H Delft, Rotterdam, Dordrecht en
Roosendaal. Aankomst te
H „Brussel-congres" om 10.14 u.
H De trein vertrekt weer uit
Brussel om 20.50 uur en stopt
dan weer in bovengenoemde
plaatsen. Hij komt in Amster-
dam aan om 0.25 uur. p
IllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllI
Toestand in Laos
nog zeer verward
De pro-westerse opsta,ndolingen in
Laos, die onder leiding staan van
generaal Phoemi Nosavan, hebben
via radio-Loeang Prabang bekendge
maakt, dat koning Sri Savang Wat-
tana van Laos erin heeft toegestemd
op te treden als opperbevelhebber
van hun srijdkrachten. De bevelheb
bers van vier militaire districten in
Laos, welke vóór generaal Phoemi
zijn, zouden volgens deze bekendma
king hun trouw aan de koning als
opperiievelhebber hebben betuigd.
Het vijfde militaire district, in de
provincie Vientiane, staat onder de
controle der regering van premier
prins Soevanna Phoema.
Deze regering heeft voorgesteld een
coalitie aan te gaan met de com
munistisch gezinde Pathet Lao-be-
weging en de groep van generaal
Phoemi, met uitsluiting echter van
deze generaal.
.Prins Soevanna Phwnna heeft reeds
laten weten geen enkele proclamatie,
die de koning mocht uitvaardigen
onder dwang van do opstandelingen,
die de koninklijke hoofdstad Loeang
Prabang bezet houden, te zullen er
kennen.
Soebandrio: conflict
Nederland - Indonesië is
moeilijk te vermijden
„Zoals de toestand thans is, is
het moeilijk te garanderen, dat
het niet zal komen tot een ge
wapend conflict tussen Indone
sische en Nederlandse militaire
eenheden", aldus de Indonesi
sche minister van buitenlandse
zalcen Soebandrio volgens „An-
tara". Soebandrio lichtte deze
uitlating toe door te zeggen, dat
bepaalde eilanden, liggend in
liet gebied van West-Nieuw-
Guinea, in het verleden beurte
lings zijn bezet geweest door
militairen van de twee landen.
Mochten legeronderdelen van
het Indonesische en van het Ne
derlandse leger of de marine ge
lijktijdig landen op enig punt
van deze eilanden, dan zou, al
dus minister Soebandrio, een ge
wapend conflict moeilijk kun
nen worden vermeden.
Loemoemba is nog
op vrije voeten
De chef van de Kongolese inlichtin
gendienst, Pascal Kapella, heeft
woensdag verklaard, dat de auto
riteiten de geruchten aan liet con
troleren waren als zou Loemoemba
zijn gearresteerd.
Hij waarschuwde, dat de autoriteiten
ge.en bevestiging hadden ontvangen
van het gerucht, dat de 35-jarige af
gezette premier met twee van zijn
adjudanten is gevangen genomen.
Kolonel Moboetoe en het college van
hog'e commissarissen hebben de Kon
golese troepen en politie in het ge
hele land opdracht gegeven Loe
moemba op te sporen.
„Wij hebben tientallen geruchten
ontvangen, die wij allen nagaan;
geen ervan schijnt echter waar te
zijn", verklaarde Kapella.
Lijst met namen
van nazi-rechters
gevonden
Het Westberlijnse stadsbestuur heeft
gisteren aangekondigd de beschikking
te hebben over een pas ontdekte lijst
met de namen van 120 rechters die
zitting hebben gehad in de „volks
rechtbanken" uil de nazi-tijd. Deze
rechtbanken werden opgericht om po
litieke tegenstanders te berechten.
De complete lijst, blijkens de datum
afkomstig uit het jaar 1943, werd ge
vonden in een brandkast onder de
puinhopen van een voormalige
V olks re clvt'b ank
Naar men aanneemt zal thans de.
identiteit bekend worden gemaakt van
verschillende Nazi-rechters, die ook
nu weer zitting hebben in Westduitse
hoven.
Amerikaanse opslagplaatsen
(Van onze Haagse redactie),
lil Nederland ziju sinds enige tijd atoomwapens, besterad voor
de koninklijke landmacht en de koninklijke luchtmacht opge
slagen. Hoewel sinds de uitrusting van de Thunderstreaks van
de luchtmacht met apparatuur voor de afwerping van atoom
bommen, en de invoering van Honest John raketten in de land
macht wel moest worden aangenomen, dat de bijbehorende
atoomwapens niet ver van deze vervoersmiddelen zouden zijn
opgeslagen, is nimmer officieel bekendgemaakt, dat de atoom
ladingen zich inderdaad op Nederlands grondgebied bevonden.
Dit geheim is thans onthuld,vals gevolg van een bezoek van
een Amerikaanse congres-commissie die vandaag in het kader
van een Europese inspectiereis in Nederland komt voor een be
zoek aan deze opslagplaatsen.
Bezoek uit V.S.
brengt geheim
aan het licht
De congres-commissie bestaan
de uit 5 leden van senaat en huis
van afgevaardigden, zullen zich
o.m. oj de hoogte stellen van de
de beveiliging van de opslag
met name voor wat betreft
de zekerheid dat van deze voor
raad geen gebruik kan worden
gemaakt, dan met toestemming
van de bevoegde Amerikaanse
militaire bevelhebbers, die op
hun beurt deze toestemming
niet mogen geven dan na in
structie van de Amerikaanse
president.
De opslagplaatsen van atoomwapens
in Nederland staan onder beheer van
Brussel heeft zich in feesttooi gesto
ken voor de feestelijkheden bij het
huwelijk van koning Boudewijn op
15 december en de kerst en nieuw
jaar.
Een beeld uit de Nieuwstraat, welke
o.m. met verlichte kronen is ver
sierd.
DE ZAAK GOES is als een
olievlek: zij breidt zich
steeds verder figuurlijk
althans over de Zeeuwse stro
men uit, een verschijnsel dat doet
denken aan ernstige waterveront
reiniging, over de bestrijding
waarvan velen zich het hoofd bre
ken. De laatste weken zijn twee
nieuwe punten onder de Zeeuwse
aandacht gebracht, die thans no
pen de zaalc-Goes opnieuw aan de
orde te stellen. De eerste aange
legenheid is de verschrijving
of wat daar voor doorgaat bij
de provinciale waterstaat, de
tweede kwestie betreft enkele
commentaren in een gezagheb
bend landelijk dagblad.
Met het laatste punt willen wij
beginnen. Op 21 en 29 no
vember j.l. verscheen er in
de Nieuwe Rotterdamse
Courant in cle rubriek „Kritische
commentaar" een beschouwing,
gewijd aan de Goese kwestie en in
beide artikelen werd scherpe
kritiek uitgeoefend op de hoogste
gezagsdrager in deze provincie.
Een vijftal punten kwam daarbij
aan de orde.
In de eerste plaats werd deze
hoge functionaris verweten des
tijds alle kandidaten voor het
burgemeesterschap van Goes met
de wethouders van deze gemeente
te hebben doorgenomen. Vervol
gens zou hij op de toenmalige mi
nister sterke aandrang hébben uit
geoefend om tegen diens voor
keur in de thans vertrokken
burgemeester in Goes te benoe
men. Ten derde zou men hem ten
tijde van deze benoeming gewaar
schuwd hebben voor de moeilijke
verhoudingen met de directeur
van gemeentewerken in Goes,
maar desondanks werd geen on-
derzoek ingesteld. Ten vierde zou
dc weigering van de heer Van
Melle aan Gedeputeerde Staten
om hun inlichtingen te verschaf
fen over hetgeen deze oud-wet
houder wist inzake „provinciale
verschrijvingen" te wijten zijn aan
het gebrek aan bestuurlijke draag
kracht bij de hier in het geding
zijnde hoge functionaris. Tenslotte
wordt diens reis naar La Courtine
in het geding gebracht, een reis
die „in schrille tegenstelling" zou
staan met „zorg voor een provin
cie, waar de zaken niet zo best
lópen".
Wij geloven, dat in beide bewuste
beschouwingen niet altijd de juis
te. nuances zijn betracht. In de
eerste plaats is dc benoeming van
een burgemeester een zaak van de
kroon, waarvoor de minister van
binnenlandse zaken de verant
woordelijkheid draagt. De provin
ciale gouverneurs hebben in deze
procedure een adviserende taak
en dienen op grond van hun in
structie een aanbeveling in. Wan
neer een minister tegen zijn zin
deze aanbeveling volgt, dan neemt
hij daarmee vermoedelijk te
gen beter weten in alle verant
woordelijkheid op zich. In het on
derhavige geval is een verwijt,
zoals thans door de N.R.C. ge
daan, op zijn minst eenzijdig, om
dat er aldus uitsluitend naar Mid
delburg wordt gekeken. Formeel
behoort het accent daarentegen in
Den Haag te liggen!
De waarschuwingen voor moei
lijke verhoudingen bij een
gemeentelijke dienst behoe
ven al evenmin een grond tot een
verwijt aan Middelburg te geven.
De situatie was immers aldus: er
zou een burgemeester benoemd
worden en juist deze functionaris
zou in het kader van de gemeen
telijke autonomie de aangewezen
man behoren te zijn om deze
kwestie aan te pakken. Een in
grijpen van een hoger orgaan zou
zeker in dc toen nog rustige
dagen als een duidelijke aan
tasting van de gemeentelijke au
tonomie zijn beschouwd. Hier is
een afwijzend oordeel a posteriori
wel heel wat makkelijker dan een
beoordeling a priori,
Voorts lijkt de weigering van de
heer Van Melle zijn wetenschap
inzake „provinciale verschrijvin
gen" aan Gedeputeerden mee te
delen ons in duidelijke tegen
stelling tot de N.R.C. niets met
Zeelands hoogste gezagsdrager
van doen te hebben. De heer Van
Melle is sinds kort ambteloos bur
ger en heeft van niemand in de
Zeeuwse gezagsverhoudingen iets
af te wachten. Het is duidelijk,
dat deze oud-wethouder zich ge
griefd voelt en dat hij mede op
grond daarvan voor zijn houding
en handelen in deze kwestie een
bepaalde lijn heeft uitgestippeld.
Hij heeft zich daarbij bovendien
voorzien van. een juridisch advi
seur. Deze oud-wethouder gaat
zijn eigen weg en heeft om het
populair te zeggen geen bood
schap noch aan Gedeputeerden
noch aan de voorzitter van dat
college. Vermoedelijk zou zelfs de
grote man van zijn partij de
heer Tilanus hem niet tot an
dere gedachten kunnen brengen...
Bepaald onelegant achten wij het
voorts van de N.R.C. in deze kwes
tie een vakantie-reis van Zeelands
commissaris naar La Courtine in
het geding te brengen. Men kan
over diens benoeming tot „ere-
grenadier" denken zoals men wil:
zij staat echter gehéél buiten deze
kwestie. Zij is evenmin illustratief.
Is bijvoorbeeld het gezag van mr.
J. Klaasesz, commissaris der ko
ningin in Zuid-Holland, afhanke
lijk van het feit, dat deze hoge
functionaris zich nog niet zo heel,
lang geleden allerzotst uitgedost
liet fotograferen ter gelegenheid
van het zoveelste eeuwfeest van
een Zuidhollandse stad? Die ver
kleedpartij heeft niets met gezag
te maken.
(Zie slot pag. 2 kol. 5) i
Amerikaans militair personeel, dat
geen stuk uit deze opslagplaatsen
mag uitgeven aan de Nederlandse
strijdkrachten dan op instructie van
hun Amerikaanse chefs in Europa.
De overeenkomsten over de spe
ciale voorwaarden voor deze A-
wapenopslag zijn al enige tijd ge
leden tussen de Nederlandse en
Amerikaanse regeringen gesloten.
Dat aan de mogelijkheid door
deze overeenkomst geboden in
middels gebruik was gemaakt is
nimmer officieel bekend gemaakt,
al lieten Nederlandse militaire
kr ingen er al enige tijd geen twij
fel meer aan bestaan, dat indien
de atoomkoppen die voor- de be
wapening van de Thunderstreak
vliegtuigen en de Honest John ra
ketten niet reeds in Nederland
waren, dat in ieder geval niet
lang meer zou duren.
Men heeft weinig- aan de afvuur-
inrichtingen indien de ladingen zich
op zo grote afstand bevinden van
deze inrichtingen, dat nauwelijks of
niet van parate eenheden zou kun
nen worden gesproken, aldus gaf ons
onlangs een vooraanstaand militair-
te verstaan. De atoomwapens die
zich thans in Nederland bevinden
hebben een vrij beperkte uitwerking
en zijn uitsluitend bestemd voor tac
tisch gebruik, d.w.z. voor gebruik
tegen de strijdkrachten van een te
genstander.
Ze zijn niet van het formaat van de
z.g.n. afschrikwekkende strategisch©
macht van de vergeldingsstrijd-
krachten van de Verenigde Staten
en Engeland, waarmee strategische
taken moeten worden uitgevoerd als
dat nodig zou zijn. De opslagplaat
sen bevinden zich ajle in het oostelijk
gedeelte van het land.
Prinses Beatrix in Canada
Prinses Beatrix is woensdagavond in
Montreal aangekomen, en direct per-
auto doorgereisd naar Ottawa waar
zij de bruiloft zal bijwonen van haar
vriendin, freule Renee Röell en T.
"Bradbrook Smith, rechtskundig advi
seur op het Canadeso ministerie van
financien.
Op het vliegveld werd de prinses on
der meer welkom geheten door het
verloofde paar en door de heer F.
H. Feaver die aanwezig was als chef
protocol van het Canadese ministerie
van buitenlandse zaken en als stief
vader van de bruid. Prinses Beatrix
zal de gast zijn ten huize van de fa
milie Feaver, gedurende haar verblijf
in Ottawa.
VERWACHT.
ZACHT WEER
Zacht weer met veel bewolking en
op enkele plaatsen wat lichte regen
of motregen. Matige tot krachtige,
aan de kust tijdelijk harde wind tus
sen zuidwest en zuid.
ZON ËNC MAAN
2 december
Zon op 08.27 onder 16.32
Maan op 16.42 onder 07.1.1
