Militaire auto's ronken door
nachtelijk Zeeland
Zeeuwse
HEEL MIDDELBURG
SPREEKT EROVER!
„ZEEUWSCH-VLAANDEREN EN
DE WOELINGEN VAN 1830"
itvin
OUDE P.Z.E.M.-CENTRALE IN
WESTDORPE VERKOCHT
KRITIEK OP COMMANDANT
BRANDWEER IN BAARLAND
Agenda
2
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WOENSDAG 30 NOVEMBER 1960
VOOR OEFENING ZEEUWSE STROMEN
ZOEMEND STREEK naast
de barakken van „Modder-
oord" aan de Nadorstweg in
Middelburg dinsdag haast ie
der uur 'n groene, militaire he
likppter neer. Daaruit stapte
dan een officier van het 813e
Transportbataljon en „gewa
pend" met een camouflage-
rapport ging deze op weg
naar Aagtekerke, Biggeker-
ke, Westkapelle of Goes. Om
daar aan de compagniescom
mandanten verslag uit te
brengen van zijn bevindingen
in de lucht. Een rapportje,
dat uiteraard niet altijd zon
der consequenties bleef voor
de chauffeurs van de vracht
auto's en jeeps, die de avond
tevoren of de vroege morgen
van dezelfde dag in colonnes 4
Zeeland waren binnengetrok
ken.
Zevenhonderd militairen op herhaling
zijn namelijk deze week voor een
grootscheepse transportoefening, die
do naam „Zeeuwse Stromen" draagt,
in deze provincie present. Met onge
veer 300 voertuigen opereren zij kris
kras door het Zeeuwse land, waar
hun collega's aardappalrooiers nog
hun beste beentje voorzetten of zo
juist de hielen hebben gelicht.
Alleen liggen ditmaal de verhoudin
gen een beetje anders dan het geval
was met de rooi-detachementen. De
herhalingsmannen zijn bij hun oefe
ning voor een groot deel afhankelijk
van de medewerking, die de Zeeuwen
hun bieden.'Een van de wachtwoor
den voor deze oefening is „camoufle
ren". Het onzichtbaar maken van de
auto's is een karweitje, dat moet ge
beuren onder bomen, in de buurt van
boerderijen of langs 'n huizerij. Elke
chauffeur heeft daartoe een briefje
op zak, waarmee hij bij de dorpelin
gen aanklopt om hun toestemming
tc vragen, alleen maar van de scha
duw van het huis of een beschut
plaatsje op het erf van de boerderij
gebruik te maken.
De echte 2-Crown export-shag, rooktabak en sigaren
40 ONDER DE PRIJS
GEEN RISICO! GRATIS KEUREN!
Originele Imco-aanstekers slechts 1,- enz. enz.
Morgen op de Middelburgse markt in de speciale
stand met rood-gele vlag (en voortaan elke 14 dagen,
dus op 1,15, 29 dec. enz.).
Aanvaring in buitenhaven
van Wemeldinge
In de buitenhaven van Wemeldinge
voeren dinsdagavond het Nederland
se, met auto s geladen sleepschip
„Vitalis" en het Zwitserse motor
schip „Express 22", geladen met
stukgoed, tegen elkaar.
De „Vitalis" (500 ton) was op weg
van Rüsselsheim naar Antwerpen en
werd- getrokken door de sleepboot
..Mon Désir". Het Zwitserse motor
schip, dat 580 ton meet, was van Ba
zel op weg naar Antwerpen. Met de
voorsteven liep de „Vitalis" op het
achterschip van de „Express 22".
Beide vaartuigen liepen lichte averij
bij deze aanvaring op. Naar de schul-
vraag wordt een onderzoek ingesteld.
Overplaatsing
De wachtmeester le klas der rijks
politie te Eede, de heer J. C. de
Groot, is met ingang van 1 decem
ber overgeplaatst naar Koewacht.
In zijn plaats komt te Eede wacht
meester Van Kruijssen uit Koe
wacht.
Geen handtekening
„Het is geen briefje met een gro
te handtekening van de comman
dant, maar een verzoek van een
chauffeur in oorlogstijd", zo ver
telde ons de leider van de oefe
ning, de commandant van de 811e
Transportgroep, kolonel J. F. M.
H. van Poeteren, in zijn hoofd
kwartier te Aagtekerke.
En hij liet er onmiddellijk op volgen
dat de militairen overal in Zeeland
erg gastvrij waren ontvangen. De za
ken liepen gesmeerd en in het domein
van de stafcompagnie in Aagtekerke
was men over de eerste oefeningsdag
dik tevreden. Na de inspectievluch-
ten kwamen de controlerende officie
ren natuurlijk wel eens met kritische
opmerkingen over het camouflage-
Centrale verwarming.
S AWE MA HV
Nederslraat 19 - Middelburg lel, 01180-2962
werk terug, maar de nu. militaire
chauffeurs zaten enkele weken gele
den nog op een kantoorstoel, ston
den in de bakkerij of achter de werk
bank: de camouflage-ervaring van de
eerste oefening moest eens grondig
worden bijgespijkerd
Gestoorde rust
Misschien dat vredig slapende Zeeu
wen de komende nachten af en toe in
hun rust worden gestoord door het
voorbijtrekken van militaire colon
nes. Want pas 's avonds en *s nachts
komt cr beweging in het Transport
bataljon.
Gisteravond rukten de zware vracht
auto's en de jeeps op naar Noord-Be
veland. De inzet van het transport
was „munitie", dat van Vlissingen
naar het achterland moest worden
vervoerd. Langzaam kwam er bewe
ging in dc compagnieën, die vanuit
hun legeringsplaatsen Aagtekerke,
Biggekerke, Westkapelle en Goes uit
de gemaskeerde opstellingen tevoor
schijn kwamen om aan de nachtelij
ke tocht te beginnen. Dat duurde tot
dat het langzaam maar zeker licht
begon te worden
H Het overkomt de jeugd van
Biggekerke niet iedere dag,
M dat lange rijen zware militaire
H vrachtwagens midden inhet M
dorp een gemaskeerde opstel- n
ling kiezen. Nu een compagnie.
van het 813e transportbataljon
H enkele dagen in het barakken- |f
kamp is gelegerd, genieten de
s soldaten dan ook de volle- be-
langstelling. Tussen een zwerm s
kinderen probeerde een van de
mannen dinsdagmiddag ook
H even het eenvoudige voertuig,
H waarmee een jongetje zich op
straat vertoonde
(FOTO P.Z.C.) 1
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiininiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiii
Datzelfde zal zich vanavond nog eens
herhalen: de „vrachtrijders" willen
hun oefening zo „onopgemerkt" mo
gelijk laten voorbijgaan. Donderdag
avond zullen de kampementen in het
Zeeuwse land weer verlaten liggen.
Het gros van het bataljon vertrekt
dan naar de legerplaats Budel. Het
dossier van de oefening „Zeeuwse
Stromen" kan dan afgesloten wor
den.
IN ZEEUWS TIJDSCHRIFT
Interessante bijdrage
van pater dr. Smits
l
„ZEEUWSCH-VLAANDEREN en do
woelingen van I83Q" is het eerste van
twee artikelen, die pater dr. A. Smits
O.S.B. voor het Zeeuws Tijdschrift
heeft geschreven en het eerste is
thans verschenen in nummer vijf van
de tiende jaargang. Het .is een bijzon
der uitvoarig artikel, dat vele, niet
in dè historie geïnteresseerden, mis
schien zal afschrikken. Ten onrechte,
want deze artikelen zijn de vrucht
VAN
TOT
ZEEUWS!
Er is in Leiden enkele dagen geleden
weer eens goed Zeeuws gedaan. En
wel door de Vereniging van Zeeuwen,
„Luctor et Emergo" die in Het Gulden
Vlies de tweede contactavond van
dit seizoen belegde. De vergadering
werd, na het traditionele openings
lied: „Geen dierbre plek voor ons op
aard" geopend door de heer J. Bro-
nielow. Het verdere programma om
vatte o.m. een film over de oesterteelt
op de Zeeuwse stromen, die toe
lichtend werkte wat betreft oester-
broed, collecteurs en andere facetten
die leiden tot het voor consumptie
geschikt maken van de oesters. Er
VERRASSING...
Het is er allemaal v:eer, blijkens de
animerende advertenties. Geen enke
le Nederlander behoeft omhoog te
zjtten met de vraag wat dit jaar
weer eens aan vrouw en kroost,
vrienden en relaties ter gelegenheid
van St.-Nicolaas cadeau ie doen.
Stropdassen, t.v.-toestéllen, sigaren,
zakdoeken, boeken, grammofoonpla
ten, scheerapparaten, parfums en
vulpennen; de industrie produceert
het allemaal voor U en.de uwen, ge
hebt maar voor het kiezen. Mits ge
betaalt natuurlijk. Daar kun je wel
eens mee omhoog zitten. Maar dat is
ook het enige. 'Bovendien is er nog
altijd de oplossing van het ,#elf
doen". Dat deed die man in Goes
ook. Een complete garage bouvide
hij voor zijn zoontje. Jh het geheim
natuurlijk, in de avonduren, want het
moest een verrassing blijven.
Onlangs teas het werkstuk bijna
klaar, 't Stond te pronken op een af
geschermd hoekje van de zolder. Een
pracht van een miniatuur-garage,
waar papa bijzonder trots op was.
Die avond, toen hij er de laatste
hand aan zou leggen, bekeek hij zijn
werk nog eens met welgevallen, toen
hij plotseling achter zich het hoge
stemmetje van zoonlief hoorde, die
sprak: „Zeg paps dat heb je knap
gedaan. Non vraag ik aan sinter
klaas de auto'tjea...."
volgde een Zeeuwse quiz.cn de ver
tegenwoordigers van de verschillende
Zeeuwse eilanden gooiden met uit
drukkingen, die meestal alleen voor
buurtgenoten verstaanbaar waren
Tenslotte wist iedereen wat het
inhoudt iemand in de Osseweïe te
stieren, van Baemese of van Lillo te
kommen.
Met een zakje Zeeuwse bolussen ging
iedereen na afloop tevreden naar
huis.
VERDIENSTELIJK
De heer Chr; Mazui-e uit Middel
burg is op de laatstgehouden
vergadering van de Nederlandse
Organisatie van Opticiens tot lid
van verdienste benoemd. Als uiter
lijk kenteken van deze onderschei
ding ontving hij het draagspeldje
van verdienste van de N.O.V.O.
MILLIMETERWERK
Het derde t.v.-toestel in de
„Klimop-St.-Nikolaasaktie" die te
Terneuzen wordt gehouden, werd
maandagavond uitgereikt. De
gelukkige winnaar was de heer
P. de Feijter uit de Tuinstraat te
Terneuzen.
De heer do Feijter had het aantal
millimeters van de daarvoor aan
gewezen etalages precies goed
feschat, namelijk op 109.837.
Ir staan nog drie toestellen op
winnaars te wachten. Dat bete
kent voor vele Ternëuzenaren nog
heel wat millimeterwerk.
BOLLEN
Te Colijnsplaat hing zaterdag een
verrukkelijke oliebollenlucht, ver
oorzaakt door de activiteiten van
de „Jonge Patrijzen" een cabaret-
groep die de bollen met genoegen
voor de verkoop aanbood. Velen
kregen er de lucht van cn 1400
bollen gingen de deur uit. Voor de
..Jonge Patrijzen, een jonge groep,
een succes. Nog dit seizoen zullen
ijzen, een jonge groep.
enkele gezellige avonden aange
boden worden.
GOUD
Goud in 's Heef Arendskerke, waar
dezer dagen hot echtpaar Van Dalen-
Heiligers een halve eeuw echtelijke
staat vierde.
De muziekvereniging „Excelsior"
liet zich niet onbetuigd en zorgde
voor een opmerkelijk vrolijke noot.
van naarstig, geschiedkundig speur
werk en pater Smits belicht vele za
ken, die tot dusver nog slechts weinig
bekend waren.
Eovendien krijgt men bij lezing van
zijn bijdrage een uitstekend inzicht
in de nog altijd in zekere mate voort
levende problematiek van de tegen
stelling rooms-katholiek-protestant in
dit gewest, die juist in die woelige
dagen van 1830 zo sterk tot uiting
kwam. Daarnaast kan men nog eens
leren, hoe „Den Haag" in die voor
Zeeuwsch-Vlaanderen toen „zo hag-
chelijke toestand" maar een lauwe,
afwachtende houdirig aannam; ja,
men had de indruk, dat niet alleen
Oost- en West-Vlaanderen aan hun
lot werden overgelaten, maar dat
zulks ook met Zeeland het geval was.
Pater Smits toont het allemaal, voor
treffelijk gedocumenteerd, aan.
In dit nummer schrijft voorts dé
tuinarchitect C. Sipkes over de
duinen en bossen van Oranjezon
en de Manteling; een rijk met
foto's geïllustreerd artikel, waarin
hij tenslotte concludeert: „Onze
Walcherse bossen en duinen zijn
(echter) van te grote schoonheid
en duinen zijn over het algemeen
te kwetsbaar om deze vrij te ge
ven voor (deze) vormen van mas
sa-recreatie" en waarin hij ad
viseert: „Het gebied kan echter
een klein Nationaal Park worden
voor de leden van onze „Land
schappen", van de A.N.W.B., Na
tuurmonumenten en diegenen, die
het ervoor over hebben een goed
kope dagkaart te halen".
Monografie
„Noord-Beveland een kleine mono
grafie" noemde drs. M. C. Verburg
zijn bijdrage, handelend over het ka
rakter van Noord-Eeveland en zijn
bewoners, met daarin opgenomen de
belangrijkste facetten van het maat
schappelijk leven en met de slotsom,
dat het recreatieprobleem waarschijn
lijk het enige is, dat (veranderend)
Noord-Beveland enige moeilijkheden
zal opleveren.
Tenslotte bevat dit nummer de ru
briek „Zeeuws prentenboek" door L.
W. de Bree, de Zeeuwse Kroniek van
M. P. de Bruin, een korte schets over
Oud-Sabbinge en het „Hoge Huis"
door W. de Bruine en een korte, ver
nietigende bespreking door drs. Ver
burg van dr. J. Luning Prak's zo
langzamerhand berucht geworden ge
schriftje „Dc Randstad Holland en
haar belagers".
v. B.
Goese handelaar
stal fruit uit
de veiling
Ter waarde van f 1000
De Goese fruithandelaar C. van
O. heeft vorige week uit de vei
ling te Goes voor ongeveer
1000 aan appels en kisten ont
vreemd. Hij is dinsdag aan de
officier van justitie te Middel
burg voorgeleid. Van O. wordt
voorlopig nog in hechtenis ge
houden.
De appels waren eigendom van de
kooplieden De W. uit Goes en Van
O. uit Krabbendijke. Na aangifte
van de diefstal is de gemeentepoli
tie van Goes een intensieve speur
tocht begonnen, die vrij spoedig
succes opleverde.
De sporen leidden in de richting van
de fruithandelaar C. van O., die zijn
fruit vooral verkoopt in de dorpen
rondom Goes. Bij onderzoek bleek,
dat een groot deel van de appels en
de kisten zich in het pakhuis van
Van O. bevonden. In totaal heeft de
man 100 kisten met 2300 kg appels
en een aantal lege kisten ontvreemd.
Een gedeelte daarvan had hij reeds
verkocht. Na gedurende enkele dagen
door de Goese politie te zijn verhoord
is Van O. gisteren aan de officier van
justitie te Middelburg voorgeleid.
Personeelstekort Zeeuwse
rijkspolitie elf procent
Uitgegaan' van de thans aangehou.
den organieke sterkte is het perso
neelstekort bij het korps rijkspolitie
in het distriet Middelburg op het
ogenblik 11%. Dit deelt de minister
van justitie hiee in zijn memorie van
antwoord op de begroting voor 1960.
Landelijk genomen is het tekort
sinds vorig jaar weer toegenomen.
Gedurende het tijdvak 31 december
1959 15 oktober 1960 verlieten 180
personeelsleden in de rangen van
wachtmeester tot adjudant de dienst,
terwijl in datzelfde tijdvak 94 wacht
meesters na voltooiing van hun op
leiding bij de onderscheidene onder
delen werden geplaatst. 1-Iet tekort,
dat vorig jaar ongeveer 600 man be
liep, is derhalve vermeerderd met 86.
Benoeming voorzitter
Grondkamer voor Zeeland
De heer P. J. J. Dekker te Wemel
dinge, plaatsvervangend voorzitter
van de Grondkamer voor Zeeland is
bij Koninklijk Besluit van 10 novem
ber 1960 benoemd tot voorzitter van
de Grondkamer.
AAAAAAAAAAAAAAAA^\AAAAAAA
Voor Zeeuws nieuws zie ook de
pagina's 5, 7, 9 en 10.
Bestemming nog
onbekend
Onder matige belangstelling is dins
dagmiddag in hotel „des Pays Bas"
te Terneuzen in het publiek verkocht
de voormalige centrale van de Pro
vinciale Zeeuwse Electriciteits Maat
schappij te Driekwart (gemeente
Wéstdorpe). Verder werden verkocht
de bijbehorende gebouwen, gTonden
en een elektroloopkraan met een
spanwijdte van 16 meter en een hef
vermogen van 15 ton.
V*WV\\W*WVWVWWA*V
Uitbreiding kleuterschool
te Souburg aanbesteed
Het achitectenbureau Steen en Tuin-
hof te Vlissingen heeft dinsdagmid
dag in „Dc Zwaan" te Souburg voor
de stichting, Beatrix-kleuterschool
aanbesteed het uitbreiden van een
kleuterschool met één lokaal aan de
Van Doomlaan te West-Souburg. Er
werd als volgt ingeschrevenA. Koel
man, Souburg, f 42.527; J. M. Goede-
mond, Vlissingen, t 44.460; Fa. T. de
Visser, Vrouwenpolder, f 46.340; A.
C. Haaks. Souburg, f 46.500; Fa. De
Jong, Vlissingen, f 47.560. De gunning
werd aangehouden-
Examens
Aan de rijksuniversiteit te Utrecht
is geslaagd voor het docoraal exa
men sociologie de heer P. G. Swan-
born te Middelburg.
Aan de r.-k. economische hogeschool
in Tilburg is geslaagd voor het doc
toraal examen economie de heer J.
Dellaert te IJzendljke.
OEFENING MISLUKTE
Door raadslid
H. de Vriend
Tijdens de jongste vergadering van
de gemeenteraad van Baarland, wel
ke onder voorzitterschap stond van
burgemeester W. N- van Liere, heeft
het raadslid M. de Vriend ernstige
kritiek geuit aan het adres van de
brandweercommandant van Baarland.
Bij het voorstel van b. en w. fot wij
ziging van de begroting, waarin werd
voorgesteld een krediet beschikbaar
te stellen voor de aanschaf van een
sirene voor de brandweer, wees de
heer De Vriend erop, dat de mede
deling van de raadsvoorzitter in de
vorige raadsvergadering over de
mislukte brandweeroefening heel wat
deinig heeft veroorzaakt. „Waarom is
Westvlaamse kunstschilders
exposeren in Middelburg
In de tweede helft van december a.s. zal in de burgerzaal van het stad
huis te Middelburg een expositie worden gehouden van moderne schilder
kunst van Westvlaamse jonge kunstenaars. Deze expositie zal zeer
vermoedelijk geopend worden op vrijdag 16 december a.s. Het betreft
hier een „reizende expositie", die momenteel in het Belgische West-VIaan-
deren veel belangstelling trekt. Deze Belgische tentoonstelling In Zeeland
is mogelijk geworden dank zij besprekingen tussen het provinciaal bestuur
van Zeeland cn de organisatoren van deze „reizende expositie".
de2e oefening mislukt?", zo vroeg dit
raadslid. „De burgemeester kreeg
nachts het bericht, dat de leden van
de vrijwillige brandweer niet te wek
ken waren, maar heeft bij de brand
weercommandant wel de vaste wil
voorgezeten om een oefening te hou-
den?", zo vroeg hij zich af. „Nu rijzen
vragenij of deze mislukte oefening
soms een afdwingen van de sirene is",
vervolgde de heer De Vriend.
Spreker laakte In deze de houding
van dc brandweercommandant- Hij
was voorts van mening, dat de fout
had moeten worden hersteld door
het uitschrijven van een niouwe
oefening. „Dc raadsvoorzitter bad
daarop moeten aandringen", was
dc heer Dc Vriend van mening. Hij
sprak tenslotte als zijn oordeel uit,
dat er een brandweersirene moet
komen, maar naar zijn overtuiging
verdient de aanleg van een brandput
voorrang.
De heer C. van Damme betoogde er
voorstander van te zijn, dat de brand
weer een alarmeringssysteem krijgt.
Bij nachtelijke oefeningen komen alle
inwoners uit bed, als de sirene begint
te loeien, aldus spreker. Hij voelde
meer voor een wekkersohelsysteem.
De heer De Vriend verklaarde voorts
nog, dat een dergelijk systeem inder
daad doelmatig werkt. Hij vroeg zich
echter af of het financieel verant
woord is. Besloten werd dit punt aan
te houden tot een volgende vergade
ring-
Aanvankelijk werd getracht de ver
schillende objecten per onderdeel te
verkopen, waarbij op de centrale
48.000, de loodsen 35.000 en de
elektrische kraan 12.000 werd ge
boden. Het afmijnen voor de gehele
combinatie begon bij 200.000. Eige
naar van het gehele complex werd de
directie van v. WijckCatz' zaadhan-
del N.V. te Haarlemmermeer, expor
teurs in de fijnzaad voor de som van
65.500.
Behoudens goedkeuring van de alge
mene vergadering der N.V. P.Z.E.M.
zal het complex aan deze zaadhandel
worden toegewezen. Over de juiste
bestemming zal nog door deze N.V.
worden beslist. De verkoop vond
plaats door de notarissen J. A. Janse
de Jonge te Middelburg en K. J. Ho
ving te Terneuzen. De elektrische
centrale is bij de P.Z.E.M. in bedrijf
geweest van 1923 tot 1953.
Arnemuiden krijgt f 60.000
van Nat. Rampenfonds
Voor aanleg speeltuin en
verbetering van verenigingsgebouw
j§ Tijdens de raadsvergadering
van de gemeente Arnemuiden,
s dinsdagavond, deelde burge-
H meester A. Hack mede, dat het
Nationaal Rampenfonds een
H bedrag van totaal 60.000
s heeft Beschikbaar gesteld voor
de aanleg van een speeltuin in
Arnemuiden en de verbetering
van het verenigingsgebouw al-
daar. Het bedrag dat is gere-
§f serveerd voor de speeltuin, be-
H loopt f 10.000 en dat voor het
s verenigingsgebouw 50.000.
IllOllllllllllllllllllllllH
Twee auto's botsten te Axel
Op het kruispunt Wilhelminastraat
Irenestraat te Axel ontstond, door 't
niet-verlenen van voorrang een bot
sing tussen twee personenauto's, be
stuurd door de heren R. uit Sluis en
K. uit Axel. Beide wagens liepen
materiële schade op, persoonlijke on
gevallen deden zich niet voor.
Collecte
De Klaprooscollecte heeft te Yersc-
ke 183,22 opgebracht.
VANDAAG.
Middelburg Electro: Storm over Perzië,
19.30 uur, 14 Jaar: Vleeshal stadhuis;
vogelshow, 9.30—22.30; Kunstzaal Van
Benthem en Jutting: expositie schil
derijen. 9—18 uur: Concert- en Ge
hoorzaal: Zwitserland-filmavond, £0
uur; City: Filmavond aandeelhouders
N.V. Kon. Ned. Petroleum mij., 20
uur: Nederl. Koffiehuis: Contactdag
Stichting Zeeland voor maatschappe
lijk en cultureel werk, 10 uur: Nederl.
Koffiehuis; Vergadering roeivereni
ging, 20 uur; Gouden Poorte: Bijeen
komst Humanistisch Verbond, 20 uur.
Kunstzaal Van Benthem Jutting
expositie, 9—18 uur Vleeshal Stad
huisvogelshow. 9.30—22.30 uur.
Vlissingen Luxor In handen der rood
huiden, 20 uur, 14 jaar; Alhambra:
De zoon van de slieik, 20 uur.
Goes Grand: Kinderen, die niet ge
wenst zijn, 20 uur, 18 jaar.
