PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Kamer geeft 88 miljoen meer uit
voor verdediging Nieuw-Guinea
Uitbreiding Z.-Vlaamse fruitteelt
spreekt uit duidelijke cijfers
Prinses Beatrix naar
Canada vertrokken
Prijswinnaar Vintila
Horia oud-fascist
BILT
NEDERLAND KRIJGT EEN MONUMENTENWET
DODENSPRONG IN RAVIJN
VAN DUITSE INFANTERISTEN
INDONESISCH
SCHIP
OPGEBRACHT
203e jaargang - no. 282
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en P. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
HoofdredacteurW. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 66 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 30 nov. '60
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie 4.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 125. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlisslngen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. adv. 5213); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel.2385, Terneuren, Brouwerijstraat 2; Zierikzee. red. tel. 2425. adm. tel. 2
Aankoop van 15 Neptune-vliegtuigen
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer heeft dinsdag zijn goedkeuring gehecht aan
de aankoop van vijftien Neptune-vliegtuigen van het type P 2.
V7, die op Nieuw-Guinea dienst zullen doen. Zij vervangen de
Martin Mariners. Met de aankoop is 88 miljoen gulden gemoeid,
met inbegrip van een aantal reserve-onderdelen en van de appa
ratuur voor de gronddienst. De vliegtuigen worden in 1961 en
1962 afgeleverd.
In antwoord op opmerkingen en vragen van de heren inr. Schouwenaar
(p.v.d.a.) en Moorman (k.v.p.) voormalig staatssecretaris van marine,
antwoordde de tegenwoordige staatssecretaris van marine, de heer De
Jong, dat geruime tijd is uitgekeken naar het beste type, dat de Martin
Mariners zou kunnen vervangen. De keus is gevallen op de Neptune van
het type P2. V7, dat alle eigenschappen In zich verenigt, die het voor de
dienst in Nieuw-Guinea nodig heeft.
Mr. Schouwenaar vroeg, of niet met
een goedkoper type had kunnen
worden volstaan, gezien de beperkte
taak van de vliegtuigen op Nieuw-
Guinea. De heer Moorman was van
oordeel dat de nieuwe Neptunes, als
zij niet meer op Nieuw-Guinea nodig
zijnzij zijn speciaal geschikt voor
duikbootbestrijding uitstekend in
Nederland in bet geheel van de N.A.
V.O.-defensie kunnen worden ge
bruikt.
Hij kon zich met de aankoop vereni
gen, maar hij vroeg wel, of de plan
nen. om de Nederlandse vloot op peil
te houden, niet door deze hoge uitga
ve in gevaar worden gebracht.
Als voordeel van de Neptunes P 2.
V7. noemde staatssecretaris De Jong
nog, dat Nederlandse militairen reeds
op soortgelijke machines hebben ge
vlogen, waardoor, de opleidingstijd
kan worden bekort. Ook zal weinig
verandering in de grondapparatuur
behoeven te worden aangebracht.
De kamer nam het desbetreffende
wetsontwerp zonder hoofdelijke
stemming aan. De C.P.N. kréég aan
tekening dat zij tégen "was."
Circus
Het komt een heel enkele maal
voor. dat één van de meer dan
duizend burgemeesters in Ne
derland iets onverstandigs zegt of
doet. Meestal fronst half Nederland
daarbij ontsteld het voorhoofd en
denkt diep na. over de. gepleegde on
verstandigheid. want grappig of op-
pervlakkig-leuk zijn die onverstan-
digheidjes maar zelden. Men moet de
burgemeesters bijna altijd heel erg
au sérieüx nemen.
Toch zouden we met alle veront
schuldiging aan de burgemees
ter van Amersfoort ditmaal wil
len lachen om een onverstandigheidje
van deze stadsbestuurder.
Hij heeft en dat was een ernstige
daad na rijp beraad het optreden
van een circus in zijn stad verboden.
Voor Amersfoort, dus geen paarden
in vrijheid gedresseerd, geen jonge
dames aan de vliegende trapeze in de
nok van de circustent, geen clowns
met witkalk op het tragische gelaat
en geen leeuwen, die opzitten en
pootjes geven.
Dat verbod werd niet uitgevaardigd
voor het zedelijk of lichamelijk heil
van de Amersfoorters, maar uitslui
tend omdat de burgemeester zoals
hij verklaarde het circus be
schouwt „als een beschamend kwaad,
dat massaal dient te worden uitge
roeid".
Tot zover is dit alles nog heel ernstig.
Er valt inderdaad over te praten of
een circus een moreel of andersoortig
kwaad is en als men die vraag beves
tigend beantwoord, dan doet men er
goed aan geen circusvoorstellingen te
bezoeken of zelfs die voorstellingen
te verbieden.
Het bevreemdende en onverstandi
ge komt echter als de burge
meester zich tegenstander ver
klaart van dressuurnummers en o.a.
zegt: „Een olifant is niet geschapen
om op een fiets te zitten. Er moet
geestelijk en lichamelijk met de'bees
ten geknoeid worden 'om ze zover te
krijgen".
Die uitlating is bevreemdend. Wan
neer we om ons heen zien in onze sa
menleving ontdekken we vele vor
men van dierendressuur. Honden
worden afgericht, paarden leren wer
ken, apen plukken kokosnoten, aan
vogels leren we „beter" zingen, post
duiven oefenen we voor lange-af-
standsvluchtenkortom dierendres
suur is éen volkomen normaal ver
schijnsel in onze samenleving en nie
mand heeft het recht dat verschijnsel
(op zichzelf als iets onzedelijks of
beschamends t.e veroordelen. Maar dat
is toch niet dc reden waarom wij me
nen de burgemeester van Amersfoort
op een onverstandigheidje te kun
nen betrappen en daarom te lachen.
Ons hoofdbezwaar gaat tegen de
onderschatting van de olifant en
zijn wonderlijk intellect.
De olifant moge dan wel niet net
zo min als de burgemeester van
Amersfoort fietsend ter wereld
(Zie slot pag. 3 kol. 1)
M onumentenivet
Over enige tijd tal Nederland een
echte monumentenwet krijgen. Hoe
wel men al ongeveer zestig jaar gele
den begon te praten over een zodani
ge wet, is Nederland een van de wei
nige landen gebleven, dat het altijd
zonder een monumentenwet heeft
moeten stellen. Wel zijn in de loop
der jaren geregeld subsidies verleend,
en hebben de provincies en gemeen
ten veel. voor de monumentenzorg
gedaan, maar tot een afgeronde wet
telijke regeling was het tot nu toe
niet gekomen.
Dinsdag is de Tweede Kamer met de
behandeling van een ontwerp-monu-
mentenwet begonnen. Het bevat rege
len betreffende de bescherming van
onroerende monumenten en van
stads- en dorpsgezichten, alsmede be
treffende opgravingen en vondsten
van monumenten. De nieuwe wet zal
als ook de Eerste Kamer haar heeft
aangenomen en zij van kracht gewor
den is, aan de Monumentenraad op
dragen registers samen te stellen
van alle monumenten, die bescher
ming genieten. Een aantal minder
belangrijke monumenten zal niet on
der de wet vallen. De provincies en
gemeentebesturen kunnen er door het
uitvaardigen van monumentenveror
deningen voor waken, dat niet onder
de wet vallende monumenten toch
bescherming genieten.
(Zie slot pag. 3 kol. 3)
ACHTERWAARTSMARS
Het Westduïtse ministerie van defen
sie heeft meegedeeld dat een diep
gaand onderzoek is ingesteld naar
het incident tijdens een oefening,
waadoor twee 19-jarige militairen
het leven verloren en een derde ern-
tïg gewond raakte.
Zondag liep een groep infanteristen,
die een driedaagse oefening hadden
meegemaakt, in het avondlijk duister
langs een ravijn. Een onderoffiicer
gaf volkomen onverwacht de order
„nach hinten wegtreten, marsch".
Drie soldaten, die op enige afstand
van de onderofficier marcheerden,
dachten dat de order „volle deckung"
was en sprongen over een houten
balustrade langs de weg waarop zij
liepen.
Twee van hen vielen 50 meter om-
g in een smal ravijn en waren op
slag dood, de derde sprong over de
kloof heen, maar kwam toch nog zo
ongelukkig terecht dat hij ernstig
gewond werd.
De order .„nach hinten wegtreten,
marsch" (achterwaarts mars) wordt
tegenwoordig in Duitsland bijna ner
gens meer gebruikt. De order „volle
Jeckung" (volledige dekking) echter
wel. Vermoedelijk hebben de drie
soldaten op de onbekende order ge
reageerd op de wijze die zij het best
achtten, daarbij menend dat het be
vel „volle deckung" luidde.
Voorstellen van
vakraad metaal
Naar wij vernemen is naar alle
waarschijnlijkheid te verwach
ten, dat er vrijdag aanstaande
een bespreking zal worden ge
houden tussen een delegatie uit
de ministerraad en het bestuur
van de vakraad voor de metaal
industrie. Vermoedelijk zal deze
bespreking vrijdagavond plaats
hebben.
Foto: enige militaire autoriteiten op
de plaats des onlieils.
De officier die het hevel voerde over
de eenheid, alsmede de onderofficier
die de order gaf, zullen als getuige
worden gehoord. Ook een aantal sol
daten zal een verklaring moeten af
leggen.
In aansluiting op het vorige be
richt over een Indonesische in
filtratie in Nederlands Nieuw-
Guinea wordt thans uit officiële
bron in Den Haag vernomen,
dat een patrouillerend marine-
vaartuig dezer dagen op een
nachtelijke patrouilletocht on
der de zuidkust van Nieuw-Gui
nea een Indonesisch vaartuig
heeft aangehouden.
Bij onderzoek bleek het vaartuig be
stemd te zijn voor de bevoorrading
van de eerder vermelde groep infil
tranten. Vaartuig en opvarenden zijn
naar de dichtstbijzijnde haven opge
bracht voor nader onderzoek.
Op 21 november deelde het ministe
rie van binnenlandse zaken mede,
dat ongeveer een zestal dagen gele
den op de zuidkust van Nederlands
Nieuw-Guinea een kleine doch goed
uitgeruste groep Indonesische mili
taire infiltranten aan land was 'ge
komen, die, behalve van geweren,
ook van enkele automatische wapens
en handgranaten was voorzien. Ge
vangen genomen infiltranten ver
klaarden toen dat binnenkort nog
andere groepen zouden volgen.
Ingenieur van Verolme in
Brazilië verongelukt
De Nederlandse technicus F. Voest
uit Heemstede, is bij een vliegtuig
ongeluk in Brazilië omgekomen, toen
het toestel, waarmee hij reisde bij
Rio de Janeiro in de lucht explo
deerde.
De piloot van het toestel en de twee
andere inzittenden, beiden Zwitserse
werktuigkundigen, werden eveneens
gedood.
De heer Voest was employé van: de
scheepswerf Verolme en werkte aan
de bouw van een nieuwe scheepswerf,
die de firma Verolme, tezamen met
Braziliaanse scheepsbouwers, ten zui
den van Rio de Janeiro zal bezitte.n.
SCHANDAAL IN FRANKRIJK
De winnaar van de Prix Goncourt
1960, de Roemeen Vintila Horia. is
de laatste dagen niet alleen door zijn
boek „Dieu est né en exil" in de pu
bliciteit gekomen: in meerdere bla
den wordt hij afgeschilderd als een
antisemiet die zijn vuil in de Roe
meense pers de vrije loop liet in de
tijd dat Roemenië bondgenoot was.
Vorige week publiceerde Virgil
Gheorghiu, de schrijver van „Het
vijfentwintigste uur", in „Paris Pres-
se" (onafhankelijk) herinneringen
aan zijn vriend Caftangioglou (Horia
is een pseudoniem). In deze herin
neringen komt Horia niet als de een
voudige, hardwerkende student uit
het bescheiden gezin te voorschijn,
zoals die in de biografieën wordt be
schreven, maar als een jongeman
die met een rode Mercedes voor de
universiteit van Boekarest verscheen.
Horia was niet de persattaché van de
Roemeense ambassade in Rome die
door de „IJzeren Garde" (de Roe-
meehse fascisten) naar Boekarest
werd teruggeroepen, maar de man
die als consul naar Wenen werd
overgeplaatst. Het concentratiekamp
waar Horia zou hebben gevangen
gezeten, was een luxueus hotel in het
wintersportcentrum Krummbuhel,
waar alle personeel van het Roe
meense consulaat in Wenen naar toe
werd gezonden, toen Roemenië in
1944 de zijde van de geallieerden
koos, aldus .Paris Presse".
Horia heeft toegegeven dat hij
naar een hotel werd „gedepor
teerd", maar het eten zou er
slecht zijn geweest, en hij had
„boze herinneringen" aan een reis,
„derde klas", door Duitsland naar
(Zie slot pag. 3 kol. 2)
Prinses Beatrix is gistermiddag om
13.00 uur van Schiphol naar .Mon
treal vertrokken. Vandaar zal zij
doorreizen naar Ottawa om daar
het huwelijk bij te wonen van
haar vriendin René RÖell met de
heer T. Bradbrook-Smith, rechts
kundig adviseur van het Canadese
ministerie van financiën.
De prinses wordt óp haar reis ver
gezeld door de hofdame van ko
ningin Juliana, jonk vrouwe C. E.
B. Röell, die een tante van de
bruid is, en door het hoofd van
de veiligheidsdienst van het ko
ninklijk huis, de heer C. Sesïnk.
De prinses, die een beige hoedje
droeg en gekleed was in een groen
wollen mantelpakje, gesloten door
een grote houten knoop, werd uit
geleide gedaan door haar parti
culier secretaresse, mej. M. C. C._
Wijnen, en door de particulier se
cretaris van de koningin, mr. J.
van der Hoeven.
Fotode prinses op het punt aan
boord te gaan van het vliegtuig.
IN I960 TWINTIG PROCENT AANPLANT
Sorteer- en pakstation te Terneuzen
verwerkte in 1959 2,2 miljoen kg. fruit
Aan het eind van 1960 zal blijken dat in dit jaar in Zeeuwsch-
Vlaanderen een nieuwe oppervlakte van ongeveer 100 hectare is
beplant met jonge fruitbomen. Dit betekent een uitbreiding van
20 van het huidge boomgaardareaal in dit gebied of om een
vergelijking te maken: 40 ba meer dan jaarlijks in de gehele
provincie Noord-Holland (fruitprovincie bij uitstek) aan fruit
bomen wordt geplant. Na West-Noord-Brabant waar even
eens een enorme uitbreiding plaatsvindt is Zeeuwsch-Vlaan-
deren momenteel de streek, waar de meeste jonge fruitbomen
worden geplant in geheel Nederland.
ling tot een landbouwer, die voor
het bereiken van dezelfde geldelijke
uitkomsten, de beschikking dient te
hebben over een oppervlakte land
van 30 40 ha.
Vervolgens mogen genoemd worden
de over het algemeen betere uit
komsten In de fruitteelt ten opzich
te van de landbouw. Uitgaande van
een kostprijs van een kwartje per
Wat zijn eigenlijk de oorzaken van
deze stormachtige ontwikkeling op
het gebied van het fruit telen in
Zeeuwsch-Vlaanderen In de eerste
plaats het gebrek aan gronden voor
landbouwerszoons. Gaat een boeren
zoon zich toeleggen op het telen van
fruit, dan is hij met een areaal van
6 tot 8 ha al verzekerd van een be
hoorlijk bestaan. Dit in tegenstel-
Ug fruit, kan een teler met een are
aal van 6 ha boomgaard over een
gemiddelde prijs van 35 cent per kg,
reeds een netto-winst boeken van
12.000,per jaar. Die gemiddelde
prijs ligt voor een serieus teler
nog wel eens een dubbeltje hoger!
Een derde oorzaak is ongetwijfeld
"•elegen in het voor fruitteelt uit
stekende klimaat in Zeeuwsch-
Vlaanderen. De grond is er niter-
mate geschikt voor tuinbouw, men
heeft er weinig last van nachtvorst,
terwijl de pink der vroege soorten
(yellow transparant, stark earliest)
soms 10 a 1-1 dagen eerder kan aan
vangen dan in do Betuwe of de
noordelijke provincies. Dergelijke
prïmeuren leveren uitstekende prij
zen op!
Niet te hard?
„Gaat deze uitbreiding niet te
hard?", zo vraagt men zich wel eens
af in sommige Zeeuws-VIaamse
fruittelerskringen? Wij hebben deze
vraag voorgelegd aan de heer H.
Moeliker, assistent-A bij de rijks-
tuinbouwvoorlichtingsdienst in het
rayon Zeeuwsch-Vlaanderen.
(Zie slot pag. 5 kol. 2
Militairen slachtoffer
van verkeersongeval, één
dode en één zwaar gewonde
Een militair heeft het leven verloren,
één werd ernstig gewond doordat
vanmiddag half vier een militaire
vrachtwagen op de Zuurmondseweg
in de gemeente Smilde tegen een
boom reed. De chauffeur van de
vrachtwagen een drietonner de
19-jarige dpj. soldaat R. de Bruin, af
komstig uit Hilversum, werd zwaar
gewond naar het militair hospitaal in
Assen overgebracht, maar bleek bij
aankomst te zijn overleden.
De bijrijder, de 19-jarlge dpi. soldaat
G. M. de Bruin, afkomstig uit Rotter
dam, kreeg een zeer ernstige sche-
delbasïsfractuur en werd vervoerd
naar het académisch ziekenhuis in
Groningen. Beide militairen behoren
tot het 45e infanterie-bataljon gele
gerd in Assen. Zij zijn geen familie.
De juiste toedracht van het ongeluk
is niet bekend. Het gebeurde bij het
passeren van enkele geparkeerde
boerenwagens.
VERWACHT...
ZUIDWESTELIJKE WIND
Veel bewolking met plaatselijk enige
regen of motregen. Matige tot krach
tige zuidwestelijke wind. Dezelfde
temperaturen als gisteren of iets ho
gere.
ZON EN MAAN
1 december
Zon op 08.25 onder 16.32
Maan op 16.09 onder-06.07
