PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Loemoemba zag kans aan greep van
Kongolese bewakers te ontkomen
G.S. willen zich beraden over
ontwikkelingsplan voor Zeeland
BILT
TENK0E ABD0EL RAHMAN
IS DIEP TELEURGESTELD
Vandaag...
GESCHENK VAN HELSINKI
TOCH WEER ENIGE ONRUST
IN ENKELE METAALBEDRIJVEN
203e jaargang - no. 281
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. V3n de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
HoofdredacteurW. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 66 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 29 nov. 1960
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie 4.—,
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van f 1.25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vllsslngen Walstr. 68-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 61, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. adv. 6213);-Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 2395, Temeuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
VOOR BEGRAFENIS VAN DOCHTERTJE
Zullen Kasavoeboe en Tsjombe een
ronde-tafelconferentie houden
Patrice Loemoemba lieeft maandag aangekondigd dat liij uit
Leopoldstad naar Stanleystad is vertrokken om de begrafenis
bij te wonen van zijn één maand oude dochtertje, waarna hij
naar Leopoldstad zal terugkeren om zijn politieke activiteiten
te hervatten. De speciale gedelegeerde van de UNO in Kongo,
Rajesliwal Dayal, heeft de ontsnapping van Loemoemba beves
tigd. UNO-functionarissen hebben verklaard, dat Loemoemba
zondagavond om ongeveer 10 uur zijn ambtswoning per auto
had verlaten en dat Kongolese autoriteiten hem niet trachtten
tegen te houden. Het is niet bekend of hij met toestemming van
kolonel Moboetoe is vertrokken of zijn Kongolese wach
ten heeft weten te verschalken. Reeds anderhalve maand
stonden Kongolese soldaten om zijn woning opgesteld met de
opdracht hem te arresteren voor het geval hij zijn villa trachtte
te verlaten.
De outsnapplng
komt niet onverwacht. Reeds enkele
dagen deed het gerucht de ronde dat
hij naar Stanleystad zou uitbreken,
waar Victor Loendoela, de door Loe
moemba van sergeant tot generaal
bevorderde Kongolees, het bevel op
zich zou nemen over een nieuw Kon
golees leger. Do 3000 man grote
„tweede legergroep" zou geheel on
der bevel van Loendoela komen. Een
detachement militaire politie, ter
sterkte van 500 man, had zich bij
Loendoela aangesloten. In Stanley
stad waren reeds een aantal burgers
en militairen, alsook enkele UNO-
functionarissen, door de aanhangers
■\an Loendoela gearresteerd.
Ongeneeslijk
Het één maand oude dochtertje van
Kongo's afgezette premier is op IS
november in het kinderziekenhuis te
Bazel overleden aan een „ongenees
lijke ziekte", zo is in Bazel verno
men.
Het kind, dat reeds ernstig ziek was,
werd begin deze maand met zes an
dere zieke kinderen met een gechar
terd vliegtuig uit Leopoldstad naar
Zwitserland overgebracht. Zij stierf
twee weken na aankomst ondanks de
Loemoemba 1 behandeling door enkele van Zwitser-
Jhr. mr. De Geer
overleden
lands knapste specialisten op het ge
bied van kinderziekten. Functionaris
sen van het Kinderspital weigerden
de aard van de ziekte bekend te ma
ken. Zij zeiden dat zij orders hadden
gekregen de komst en het overlijden
van Loemoemba's kind te verzwij
gen.
Volgens onbevestigde berichten heeft
kolonel Moboetoe de Kongolese troe
pen in de provincies Leopoldstad en
do equatoriale langs de weg naar
Stanleystad in staat; van paraat
heid laten brengen om Loemoemba te
arresteren. Andere geruchten zeggen
LOEMOEMBA
ontsnapt
dat het legercommando de UNO er
van heeft beschuldigd Loemoemba te
hebben geholpen Leopoldstad te ver
laten. Een woordvoerder van de UNO
verklaarde echter dat de UNO-troe-
pen die de villa van de ex-premier
bewaakten hem niet hebben gehol
pen.
(Zie slot pag. 3 kol. 3)
„IK GA LEKKER SLAPEN"
Zondagnacht is in Soest overleden
.jhr. mr. D. J. de Geer, oud-minister
president van het kabinet, dat in de
meidagen 1940 do zetel van de rege
ring naar Londen verplaatste.
Jhr. De Geer, die 89 jaar is gewor
den, heeft al vrij spoedig de functie
van minister-president in Londen moe
ten neerleggen, omdat hij een politiek
tegenover Duitsland voorstond, die
door de overige leden van het ka
binet onaanvaardbaar werd be
schouwd. Jhr. De Geer was voor zich
zelf tot de conclusie gekomen, dat de
Duitse overwinning vaststond en dat
het beleid daarop moest worden afge
stemd. Eenmaal ambteloos burger ge
worden zag hij kans uit Londen naar
Lissabon te komen, Daar trad hij in
contact met Duitse instanties. Het ge
volg daarvan was dat jhr. De Geer
in alle stilte naar Nederland terug
keerde, waar zijn vrouw zich bevond.
Na de oorlog is over het optreden van
jhr. De Geer een scherp afkeurend
oordeel uitgesproken, waarbij hem
onder andere voor lange tijd de ver
plichting werd opgelegd zich in Soest
1e vestigen en deze gemeente niet te
verlaten. Jhr. De Geer. die -voor de
oorlog voor de C-H.U. lange tijd eèn
zeer actieve rol in het. politieke leven
heeft gespeeld, heelt verscheidene ma
len een ministersportefeuille beheerd.
Jhr. De Geer trok de laatste jaren
nu en dan nog de aandacht niet in
gezonden stukken en brochures.
Nog vorige week publiceerde hij
een brocure „Evenwicht of rechts
gemeenschap" waarin hij bestreed,
dat een (machts)evcnwicht nimmer
een oorlog zou uitbannen en dat in-
stede daarvan een internationale
rechtsgemeenschap tot stand ge
bracht sou dienen te worden om de
ze taak t* kannen vervallen.
De Maleise premier, tenkoe
Abdul Rahman, heeft op een
persconferentie, na zijn reis
door Europa en Noord-Amerika
gezegd, dat hij „ontmoedigd, te
leurgesteld en zeer, zeer treurig
gestemd" is na het bericht, dat
Indonesië gekant is tegen het
denkbeeld van het doen zenden
van een missie van de Ver. Na
ties, die zou moeten bijdragen
tot een oplossing van liet ge
schil om West Nïeuw-Guinea.
Zaterdag had de tenkoe, na het
overleg-in Den Haag, medegedeeld,
dat de Nederlandse regering instem
de met het zenden van een studie
commissie door de V.N. en-dat nu al
leen nog de Indonesische regering
het denkbeeld zou moeten goedkeu
ren.
Op een vraag op de persconferentie,
of hij zich nu naar Indonesië zal be
geven, antwoordde de tenkoe: „Ik
kan het nut daarvan alleen inzien,
als men in Indonesië bereid is, het
geschil bij minnelijk overleg uit de
weg te ruimen".
Op de uitlating van Soebandrio, dat
de enige oplossing van het geschil is
gelegen in een spoedige overdracht
van de soevereiniteit over West
Nieuw-Guinea aan Indonesië, zei de
heer Rahman: „Als minister Soe
bandrio hiermede de officiële mening
van de Indonesische regering heeft
weergegeven, dan zal mijn volgende
stap hierin bestaan, dat ik lekker ga
slapen".
Opvoeding
De tenkoe zei op de persconferentie
voorts: „Voor ik uit Maiaka vertrok
was mij van bevoegde zijde medege
deeld, dat de Indonesische regering
bereid zou zijn, het geschil op ber
paalde voorwaarden tc onderwerpen
aan het oordeel van do Ver. Naties.
Naar mijn mening was dit iets,
waarop kon worden voortgewerkt.
Als men zich van Indonesische zijde
anders had uitgelaten, zou ik een der
gelijke poging niet hebben onderno
men.
In Nederland werd mij gezegd, dat
Nederlaad veel geld ten koste heeft
gelegd aan de opvoeding van de
Papoeas tot zelfbestuur. De Papoeas
Bommen voor Fidel Castro
Zondagavond zijn vlak bij de trappen
van de universiteit van Havana bom
men tot ontploffing gekomen, toen
daar een grote menigte bijeen was
om te luisteren naar een rede van
premier Fidel Castro. Er kwamen
geen persoonlijke ongelukken van.
Toen de bommen explodeerden, keer
den Castro en de President van de
universiteit, Osvalao Dorticos, zich
naar elkaar toe en lachten. „Wij zijn
gewend aan zulk lawaai", zeiden zij,
„de Yankee-Imperialisten betalen er
voor".
vormen nog 'n zeer primitief volk en
het zal tijd kosten. Intussen is er een
vacuum en dit veroorzaakt vele moei
lijkheden. Ik zou gaarne een gesprek
zien tussen dé Nederlanders cn de
Indonesiërs. Het vraagstuk kan al
leen door deze twee landen tot een
oplossing worden gebracht en zij
moeten met een bijlegging der ge
schillen en het herstel van goede be
trekkingen beginnen.
Als zij dat niet willen, dan kan hier
niemand iets uitrichten. Op een
vraag naar de houding van Malakka
jegens de Indonesische eis van over
dracht der soevereiniteit over West
Nieuw-Guinea, antwoordde de ten
koe lachend: „Wij willen niet in het
geschil betrokken worden". Ook zei
hij nog: „Wij zien liever niet dat er
in de zuidelijke pacific iets zou ge
beuren. Wij leven hier thans in vre
de, geluk en voorspoed, en ik heb ge
noeg gezien van oorlog en ellende".
...viert Joego-Slavië zijn natio-
nale feestdag (1943).
Vreemde ziekte
in Voorthuizen
nog onopgelost
(Van onze Haagse redactie).
De inspecteur van de volksgezond
heid, dr. Bekker, was maandagmid
dag nog niet in staat, enige mede
deling te doen over de aard van de
foheimzinnige ziete, die de vorige
eek een aantal schoolkinderen te
Voorthuizen heeft getroffen. Het on
derzoek, is nog steeds aan de gang.
inmiddels is wel komen vast te
staan, dat. men niet te maken heeft
met koolmonoydevergiftiging. Naar
wij voorts vernemen, zou aan allen,
die bij het onderzoek betrokken zijn,
een zwijgplicht zijn opgelegd.
Zo' wilde liet hoofd van de school-
artsendienstkring Nijkerk, waaron
der Voorthuizen ressorteert, zich
niet uitlaten over een vemoeden van
de oorzaak, dat hij heeft. In Voort-
huizén heeft men de indruk, dat de
zaak aanvankelijk is overdreven. De
door de ziekte getroffen kinderen zijn
inmiddels genezen en zullen dinsdag
weer normaal de lessen in hun eigen
klaslokaal volgen. Niettemin ver
werpt dé geneeskundige hoofdinspec
tie de suggestie van sommige ouders,
dat de kinderen hebben gesimuleerd.
Inkomensgrens tot f 8000
Bij de Tweede Kamer is een wets
ontwerp ingediend dat beoogt de
loon- cn inkomensgrens met ingang
van 1 januari 1961 te verhogen van
7450,— tot 8000,—.
Bar natte herfst
(Van onze weerkundige
medewerker).
Ij De drie herfstmaanden hebben
in het gehele westen van Ne-
derland plaatselijk record-veel
H rogen geboekt. Dit was ook in
een groot deel van Zeeland het
geval.
f§ In Sas van Gent viel de laatste
s drie maanden ruim 460 mm
regen en ook plaatsen op
Noord- en Zuid-Beveland staan
H al flink boven de 400 mm ge-
noteerd.
Over een periode van 200 jaar
f .is di) natste herfst die van 1932
iy en 1944 geweest, toen er echter
alleen in Noord-Holland wat
meer regen is gevallen.
De rug van hoge druk, die met
opklaringen passeert, wordt la-
ter gevolgd door een oceaan-
li front, dat met regen al tot En-
geland is doorgedrongen.
H De vooruitzichten blijven daar-
H door nog wisselvallig, evenals
de zuidwestelijke wind.
Straaljager bij
landing tegen
boerderij
Gisterenmiddag omstreeks tien voor
een is een F84-F „Thunderstreak" van
de vliegbasis Volkel, bestuurd door
een leerling-vlieger, bij een oefen
landing ongeveer 300 meter vóór de
baan aan ae grond gekomen. In de
uitloop raakte het toesteluit de koers
en botste tenslotte met de neus tegen
een op vijfig meter nit de hartlijn van
de landingsbaan gelegen boerderij.
Van de boerderij werd een hoek be
schadigd en van het vliegtuig brak
een gedeelte van een vleugel af.
Er deden zich geen persoonlijke on
gevallen voor.
De Utrechtse binnenstad sal binnen
kort opgeluisterd worden met een
twaalf meter hoge kerstboom een
geschenk van de stad Helsinki.
De kerstboom i8 uitgezocht door de
ambassadeur van Nederland in Fin
land, mr. F. A. van Woerden, die
hier gefotografeerd is bij het geven
van de eerste bijlslagen in de boom.
OOK BIJ VEROLME EN DE HOOGOVENS
Van de zijde van de directie van de
hoogovens is desgevraagd meege
deeld, dat zaterdag enige onrust op
het bedrijf heeft geheerst. Deze had
twee oorzaken ten eerste de alge
mene onrust ten aanzien V3n de loon
politiek in de metaalnijverheid en ten
tweede enkele moeilijkheden in de af
deling intern vervoer.
Het gevolg van deze laatste Is ge
weest, dat zaterdagmorgen van tien
tot elf uur en rond 's middags twee
uur het vervoer enigszins gestag
neerd is geweest. Men is er echter
in geslaagd het vervoer gaande te
houden door een andere bezetting van
de lotomotieven. Zaterdagavond ne-
fen uur was de toestand in deze af-
eling weer geheel normaal.
De directie van Orenstein Koppen
N.V. in Amsterdam deelde mede, dat
maandag ongeveer 100 metaalarbei
ders bij dit bedrijf na de middag
pauze een uur hebben gestaakt bij
wijze van protest tegen het uitblijven
van een beslissing in de huidige loon
onderhandelingen in de metaalnijver
heid.
VERKLARING IN OVERZICH TELIJKE BEGROTINGSBRIEF
College ontmoet naast medewerking
ook vertrouwen in Zeeuwse projecten
In de begeleidingsbrief bij de ontwerp-begroting voor 1961 van de pro
vincie waarover wij in ons blad van maandag reeds melding maakten
geven Ged. Staten van Zeeland een overzichtelijke samenvatting van
de „provinciale huishouding". Nadat zij in een inleiding enkele beschou
wingen hebben gewijd aan de in Zeeland to verwachten ontwikkeling,
volgt een toelichting op de verschillende onderdelen van hun beleid
onder meer over financiën, nevenbegrotingen, industrialisatie, verbetering
van de infra-structuur, recreatie en toerisme, land- en tuinbouw, visserij
enz. In hun brief verklaren Gcd. Staten, dat zij zich willen beraden over
de samenstelling van een ontwikkelingsplan voor Zeeland. Zij zijn er zich
echter van bewust, dat daarmee geruime tijd gemoeid zal zijn.
Over hun streven naar een vaste ver
binding over de Westerschelde beto
gen zij, dat het voorshands de taak
van burgerij en overheid zal zijn in
onderlinge samenwerking elk gepast
middel aan te grijpen om de nood
zaak van deze verbinding tot alge
mene erkenning te brengen.
Voorts wijzen zij cr op, dat de be
grotingscijfers een voorzichtig opti
misme mogelijk maken, terwijl ook
do ontwikkeling van do „Zeeuwsche
saeck" tot voldoening mag strekken.
„Werden bij de behandeling van de
laatste begrotingen uitingen van on
geduld en wankelend vertrouwen
vernomen, thans kan in elk geval op
meer concrete feiten worden gewe
zen", aldus Ged. Staten.
Vertrouwen
De contacten met de rijksover
heid over de in het kader van een
meerjarenplan nife to voeren wer
ken voor de verbetering en de in
fra-structuur geven het provinci
aal bestuur de overtuiging, dat
langs die weg een belangrijke
vooruitgang voor de verdere eco
nomische ontwikkeling van Zee
land kan worden bewerkstelligd.
„Wij ontmoeten daarbij niet al
leen medewerking, maar ook een
sterk vertrouwen in de toekomst
van de Zeeuwse projecten", aldus
Gedeputeerden.
vincie betreft verwacht het coll
een vermoedelijk batig slot op de
gewone dienst voor het jaar 1959 van
ruim f360.000. De ooi-zaak van deze
gunstige uitkomst kan worden ver
klaard onder meer door: meerdere
uitkering uit het provinciefonds van
f156.000, minder netto-lasten voor
zeeweringen f120.000, minder tekor
ten voor de noordelijke veren f 18.000
en meerdere belastingopbrengst
f 43.000. Voor de dienst 1961 wordt
er op gewezen, dat door de belang
rijke toeneming van de provinciale
taken het personeel uitgebreid zal
moeten worden.
(Zie slot pag. 5 kol. I)
Van één tot drie uur maandag heeft
het personeel bij de scheepswerven
Alblasserdam en de Noord te Alblas-
serdam uit protest tegen het rege
ringsbeleid inzake de lonen in de me
taalbedrijven het werk neergelegd.
Het personeel, ongeveer 1300 man,
heeft zich op beide werven rustig ge.
dragen en is om drie uur weer aan
het werk gegaan.
Volgens een mededeling van de zijde
van de Algemene Nederlandse Me
taalbedrijfsbond is maandagmiddag,
gedurende een zeer korte tijd, even
eens het werk neergelegd in de plaat
werkerij van Verolme's machinefa
briek in Uselmonde. Daar werken
60 70 man. Deze staking breidde
zich niet uit.
Er is, in tegenstelling tot geruchten
die daarover de ronde blijken te doen,
géén communiqué te verwachten van
het college van rijksbemiddelaars.
Sjah van Perzië wordt pas
in feestjaar 1963 gekroond
De sjah van PeTzië heeft zaterdag op
zijn maandelijkse persconferentie
aangekondigd, dat hij begin december
de regering zal opdragen, voorberei
dingen te treffen voor het uitschrijven
van nieuwe verkiezingen, die eind
februari of begin maart znllen worden
gehouden. Zoals gemeld, zijn do uit
slagen van de onlangs gehouden ver
kiezingen op verzoek van de sjah
ongeldig verklaard, nadat van on
regelmatigheden was melding ge
maakt.
De vorst deelde voorts mee, dat zijn
kroning zal samenvallen met de her
denking van het feit, dat Cyrus 2500
jaar geleden de grondslagen legde
voor net Perzische rijk. Deze her
denking zal jn 1963 worden gehouden.
VERWACHT.
DEZELFDE TEMPERATUREN
Veranderlijke bewolking en hier en
daar een bni, voornamelijk in de
kustprovincies. Ongeveer dezelfde
middagtemperaturen. Overwegend
matige wind tussen west en zuid.
ZON EN MAAN
30 november
Zon op 08.24 onder 16.33
Maan op 15.40 onder 05.0U