PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Soebandrio wil alleen overdracht
van Nieuw-Guinea aan Indonesië
Mauretanië vandaag
onafhankelijk
Parasiet bedreigt voortbestaan
mosselcultuur in de Waddenzee
BILT
NKROEMAH WENST AFRIKAANS
OPPERBEVEL VAN 9 LANDEN
Vandaag...
VERWACHT.
203e jaargang no. 280
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 28 nov. 1960
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie J 4.—,
Ipg, mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1.25* „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. adv. 5213); Oostburg, G. F. dePauwstr. 9, tel. 2395, Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee. red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
IS DE TENKOE VOOR NIETS GEWEEST
Nederland nog bereid beheer aan
de Verenigde Naties te tonen
De Indonesische minister van buitenlandse zaken, dr. Soeban
drio, verklaarde zaterdag dat Indonesië geen V.N.-beheerscliap
voor West-Irian zou aanvaarden. „Wij kunnen niets minder dan
een volledige machtsoverdracht door Nederland aan Indonesië
aanvaarden", zo zei hij met nadruk. De Indonesische minister die
op de terugreis van Karatsji naar Indonesië, in Singapore over
nachtte, zei dat Indonesië bereid is in te stemmen met V.N.-be-
middeling die slechts het vergemakkelijken van een dergelijke
machtsoverdracht betreft. De overdracht zou voltooid moeten
worden binnen twee jaar". Wij kunnen niet altijd blijven wach
ten", zei hij. „Nederland zal er verstandig aan doen aan het ko
lonialisme in West-Irian een eind te maken, „anders zal het Ne
derland duur kosten".
Over de bemiddelingspogingen van de Maleise premier zei minister Soe-
brandio: „De tenkoe is op de hoogte gebracht van het Indonesische
standpunt." Hij voegde hieraan toe, dat hij nite naar Kuala Lumpur
gaat om de tenkoe te ontmoeten, die daar vandaag wordt erugverwacht.
„Een verdere uitwisseling van meningen over dit vraagstuk tussen de
Maleise federatie en Indonesië zou kunnen geschieden langs de norma
le diplomatieke wegen", aldus Soebandrio.
De minister voegde hier echter aan toe, dat de tenkoe na zijn voorge
nomen reis naaT Australië, waar hij over de kwestie-Nieuw-Gniiinea zal
spreken, in Djakarta welkom zou zijn.
Minister Soebandrio zei voorts „Wij
gaven de tenkoe speciale inlichtingen
over ons standpunt, voordat hij zijn
huidige missie begon. Wij volgen nu
zijn activiteit. Als hij slaagt, vinden
wij dat goed. Als hij niet slaagt,
geeft het niet".
e tenkoe verklaarde vóór zijn ver
trek uit Nederland, dat in het belang
van de vrede het noodzakelijk is een
oplossing voor het conflict tussen Ne
derland en Indonesië te zoeken. Er is
geen mogelijkheid tot het bereiken
van een oplossing dan door opoffe
ring door ieder van de twee betrok
ken partijen.
Opofferingen
De tenkoe zei, dat ook Indonesië be
reid is opofferingen te doen. maar hij
zei niet te weten, tot hoever men
daarbij van die kant zou willen gaan.
Ik zal echter niet rusten, voordat ik
een bevredigende oplossing met be
trekking tot Nieuw-Guinea heb be
reikt, zei hij. De tenkoe zei zeer te
vreden te zijn over zijn bespreking
met de Nederlandse regering. Bij
zondere waarde hecht hij aan één
van de passages uit het communiqué
waarin wordt verklaard, dat de Ne
derlandse regering bereid is haar po
litiek in Nieuw-Guinea te onderwer
pen aan het nauwgezet onderzoek en
oordeel van de Verenigde Naties. Hij
zei dat te beschouwen als één van de
voornaamste resultaten van zijn be
sprekingen in Den Haag. Wij herin
neren er aan, dat minister Luns pre
cies deze zelfde zin al heeft gezegd
in zijn betoog in de Verenigde Na
ties van 3 oktober.
TJït de verklaringen, die de tenkoe
aflegde, moet worden geconcludeerd,
dat de Maleise premier van deze be
reidverklaring vermoedelijk een ver
dergaande interpretatie gr
inhoud die do Nederlands
•prefatie geeft dan de
tase regering
eraan geeft.
Wat de tenkoe althans op zijn pers
conferentie te verstaan gaf, was dat
op deze basis ook het vraagstuk van
de uitoefening van de soevereiniteit
ter beoordeling van de Verenigde Na
ties zou komen. Het is vrijwel zeker,
dat do Nederlandse regering die weg
bepaald niet heeft willen openen met
deze bereidverklaring, maar voor het
ogenblik gaf men in Nederlandse
kringen te kennen, dat de uiteenzet
tingen van de Nederlandse ministers
wat dat betreft geen twijfel kunnen
laten.
In Den Haag heeft burgemeester mr.
H. A. M. T. Kolfschoten zaterdamid-
dag de Constantijn Huygensprijs van
de Jan Campert stichting uitgereikt
aan Anton van Duinkerken (prof. dr.
W. J. M. A. Assélbergs).
De foto geeft een beeld van deze
plechtigheid, welke het sluitstuk
vormde van twee literaire dagen.
Vrede
De tenkoe deelde mee, dat hij be
sprekingen had gehad met secre
taris-generaal Hammarskjöld en
dat hij diens opvattingen over de
kwestie Nieuw-Guinea heeft over
gebracht aan de Nederlandse mi
nister-president, prof. De Quay. In
zijn uiteenzettingen op een vroe
ger uur in hotel De Witte Brug zei
de tenkoe dat hij tot zijn initiatief
is gekomen op grond van de con
clusie dat het nodig is de vrede in
dit deel van de wereld te verzeke
ren. „Ik ben van oordeel dat hier
de basis ligt voor een ernstig con
flict. Op een kwade dag zou dit
zich kunnen ontwikkelen tot een
verschrikkelijke zaak".
Hij zei, dat hij onmiddellijk na zijn
terugkeer in Kuala Lumpur een be
spreking zal hebben met de Indone
sische minister van buitenlandse za
ken Soebandrio, die daar thans reeds
is. Later hoopt hij ook de Australi
sche premier Menzies te zien „Maar
die is in dit stadium niet van onmid
dellijk belang. Het gaat nu eerst om
de twee betrokken partijen".
Rapport
Abdoel Rahman verklaarde de hoop
te hebben in maart naar Nederland
terug te komen om dan een volgende
fase van activiteit in te kunnen lei
den. Op de vraag, of hij in zijn op
vattingen een uitdrukkelijke voor
rang, toekent aan het recht van uit
oefening van zelfbeschikking, zei de
Maleise premier, dat dat niet het ge
val is. „Dat is", zei hij, „een zaak
van de Verenigde Naties". Om de
zelfde reden ging hij niet in op an
dere vragen omtrent de details van
zijn plannen. Abdoel Rahman zei, dat
in de commissie van de Verenigde
Naties, die naar Nieuw-Guinea moet
gaan om aan de V.N. rapport uit te
brengen, Indonesië geen zitting dient
te hebben, evenmin als Nederland.
Dat zou er alleen toe leiden, dat er
in het geheel geen rapport tot stand I
komt.
Vertrek j
Met groot ceremonieel is de Maleise f
premier van Schiphol naar Malakka
teruggekeerd. Er stond een uit bijna
100 man bestaand squadron van.de
Koninklijke Luchtmacht uit Nijme
gen met een kapél, die muziek ten
gehore bracht, en er was voorts een
escorte van de Koninklijke Mare
chaussee in ceremonieel tenue.
De premier werd met zijn particulier
secretaris P. C. Cheah en zijn pers
chef P. .T. A. Sullivan in enkele au
to's van Den Haag naar het vliegveld
gebracht en werd daarbij vergezeld
door de minister van buitenlandse za
ken, mr. J. M. A. H. Luns, en de
staatssecretaris voor het Nieuw-Gui-
nea-beleid, mr. Th. H. Bot.
Ook minister-president prof. De Quay
repte zich per auto naar Schiphol,
waar hij twintig minuten na Abdoel
Rahman arriveerde. Samen met de
heren Luns en Bot bracht hij zijn
gast naar het lijntoestel van de K.L.
M., dat de premier met zijn twee se-
cretai-issen naar Bangkok zal bren
gen.
BRIEF AAN HAMMARSKJÖLD
President Nkroemah van Ghana verklaart in een telegram aan secretaris
generaal Hammarskjöld dat hij aan negen onafhankelijke Afrikaanse
staten een dringend verzoek heeft gericht om de vorming van een Afri
kaans opperbevel te overwegen dat een hoofdkwartier voor het maken
van militaire plannen zou hebben „op een geschikte plaats in Afrika".
Dit bevel zou onafhankelijk moeten opereren of ter beschikking van de
V.N. moeten worden gesteld om elk Afrikaans land hulp te verschaffen,
dat in dezelfde omstandigheden zou komen te verkeren als Kongo op het
ogenblik. De middelen van het opperbevel zouden door do negen staten
moeten worden versterkt.
Het voorstel van Nkroemah is ge
zonden aan president Nasser van de
V.A.R., keizer Haile Selassie van
Ethiopië, president Tubman van Li-
berië, president Selcoe Toere van
Guinea, president Habib Bourguiba
van Tunesië, president Ibrahim Ab-
boed van Soedan, koning Mohammed
van Marokko, koning Idris van Libië
en aan president Modibo Keita van
de republiek Mali.
In het telegram aan Hammarskjöld
zegt Nkroemah, berichten te heb
ben ontvangen over een nieuwe en
ernstige situatie, die zich in Kongo
had ontwikkeld. Volgens zijn inlich
tingen hadden vertegenwoordigers
van Hammarskjöld in Kongo gezegd,
dat zij niet veel langer bescherming
kunnen verschaffen aan de Ghanese
politie en de Ghanese ambassadestaf
in Leopoldstad. De huidige ontwik
keling bevestigt volgens de Ghanese
president de mening van onpartijdige
waarnemers, „dat kolonialistische
mogendheden België steunen in zijn
pogingen, Kongo weer in zijn macht
te krijgen". Volgens Nkroemah heb
ben dezelfde waarnemers gezegd, dat
Amerika, Engeland en Frankrijk de
ze Belgische pogingen steunen.
In een tweede telegram aan Ham
marskjöld zegt president Nlcroe-
SCHIPPER VERDRONKEN
Suikerbietenschip
in het Hollands
Diep gezonken
Zaterdagmiddag omstreeks kwart over
over vijf is op het Hollandsch Diep.
enkele honderden meters beneden het
licht van Strijensas, het 379 ton me
tende motorschip „Jenri", dat geladen
met suikerbleten van Est op weg was
naar Dinteloord, door het ruwe weer
in moeilijkheden geraakt en gezonken.
De 50-jarige schipper K. Meter, af
komstig uit Leeuwarden, is daarbij
verdronken. Zijn vrouw cn zijn zoon,
de 21-jarige E. Meter, werd gered
door de bemanning van het juist pas
serende Belgische motorschip „Ar-
mand".
Omtrent de toedracht van het ongeval
staat nog weinig vast. Het schip voer
met open luiken en zou teveel water
hebben binnen gekTegen door de
stormachtige wind, die het Hollandsch
Diep tot een gevaarlijk vaarwater
maakte. De „Jenri" is eigendom van
R. Rogaar uit Rotterdam. Men heeft
nog niet kunnen vaststellen waar pre
cies het schip is gezonken. Vandaag
zal rijkswaterstaat de plaats afba
kenen. Het wrak zal zc spoedig mo
gelijk worden gelicht, omdat het ge
vaar oplevert voor scheepvaart. Bij
het bergingswerk was ook het te We-
meldinge gestationeerde politievaar-
tuig RP 18 aanwezig.
Slachtoffer kolendamp
in Bergen op Zoom
De 86-jarige heer I. Hage, die vrijdag
in zijn woning aan de Burgemeester
De Roocklaan in Bergen op Zoom
met zijn vrouw bewusteloos werd
aangetroffen als gevolg van kolen
dampvergiftiging, is in het ziekenhuis
overleden. De toestand van de vrouw-
is nog zorgwekkend.
0 De gemeenteraad van Wenen heeft be
sloten studenten in de gelegenheid te
stellen iets bij te verdienen door 200 stu
denten als tijdelijke conducteurs te werk
te tellen bij deopenbare transportmidde
len.
Toen prinses Paola na een bezoek
aan Parijs met haar zoontje, prins
Philip, per trein in Brussel terüg-
keerde,, stond daar op het perron van
het „Gare du midi" prins Albert, die
zichtbaar gélukkig was, vrouw en
kind weer te zien.
Het werd een vrolijk welkom.
hè ...viert prinses Liliane van Bel-
H gië haar 43e verjaardag;
...wordt Mauretanië, de laatste
autonome republiek in de
H Frans-Afrikaanse gemeenschap
van twaalf landen, onaflianke-
1 lijk. M
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiniiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin
malt, dat de erkenning door de
V.N. van de Kongolese delegatie
(van Kasavoeboe) de benoeming
van president Kasavoeboe tot
staatshoofd en ook de erkenning
van de rechtmatige regering-Loe-
moemba en het wettig samenge
stelde Kongolese parlement dat
Loemoemba benoemde, bevestigt.
De V:N. hadden de regering-Loe-
moemba derhalve erkend en daar
om zouden zij het gezag en de
orde in Kongo onder auspiciën
van de regering-Loemoemba en
het parlement moeten herstellen.
De V.N. dienen volgens Nkroemah
ervoor te zorgen, dat „het wettig
samengestelde parlement" weer
bijeenkomt en als parlement van
Kongo fungeert.
TEGEN DE WIL VAN MAROKKO
Moktar Ould Daddah, de pre
mier van Mauretanië, heeft in
de nacht van zondag op maan
dag de onafhankelijkheid van
zijn land uitgeroepen in de na
tionale vergadering. In zijn re
de «.bracht de premier hulde aan
de Franse president en sprak
hij de hoop uit, dat de strijd in
Algerije spoedig ten einde zal
zijn. Hij was van mening, dat
de bevolking van Algerije het
recht van zelfbeschikking heeft.
Moktar Ould Daddah betreurde
de afwezigheid van enkele geno
digden en gaf een overzicht van
een halve eeuw Franse aanwe
zigheid in Mauretanië. Hij was
„ZEVIBEL" VERGADERDE
Zevibel stelt eigen „Commissie 8" in
en maakt zelf rapport-Arnemuiden
Sombere geluiden over het voortbestaan van de mosselcultuur
heeft dr. P. Korringa, de directeur van het rijksinstituut voor
vïsserijonderzoek, zaterdag te Tholen laten horen in de algeme
ne vergadering van „Zevibel", de vereniging tot bevordering van
de Zeeuwse visserijbelangen. Deze somberheid werd niet veroor
zaakt door de uitvoering van het Deltaplan, maar door het
voortwoekeren van de mosselparasïet. Nog altijd is deze para
siet, die in 1949 in de Zandkreek de kop opstak aanwezig in de
Zeeuwse wateren. Thans is de parasiet echter ook in de Wadden
zee in opmars.
Het oostelijke deel van de Wad
denzee is hesmet, het westelijke
deel is er tot op lieden van ver
schoond gebleven. Maar de para
siet is in opmars en er ïs tot op
heden geen bestrijdingsmiddel ge
vonden.
Dr. Korringa vroeg zich zelfs ar of
de mosselcultuur hierdoor niet op een
dergelijk wankele basis is komen te
staan, dat een proef met een kunst
matige verwateringsinstallatïe geen
zin meer zou hebben. „Het is vijf
voor twaalf" zo was zijn conclusie,
„de hele westelijke Waddenzee dreigt
door de parasiet besmet te worden".
Hij voorzag een teruggang van de
produktie en wees tevens op het ge
vaar, dat Frankrijk zijn grenzen voor
de Nederlandse mosselen zal sluiten.
Hij hield de aanwezige mosselvissers
daarom de noodzaak voor, „schoon
schip" te maken in de Waddenzee en
alle aangetaste mosselen op te rui
men. Aan de hand van enkele kaar
ten toonde dj-. Korringa de opmars
van de parasiet aan.
In deze vergadering, gehouden In
het „Hof van Holland", die werd
bijgewoond door Zeelands com
missaris, jhr. nu-. A. F. C. de Ca-
sembroot, gedeputeerde M. J.-van
Poelje, het Zeeuwse lid van de
Tweede Kamer D. Kodde en ver
schillende burgemeesters, besteed
de de voorzitter, burgemeester
van Hulst A. L. S. Lockefeer bij
zondere aandacht aan de nadelige
gevolgen van de Delta-afsluitin
gen voor de vissers.
„Moge het een erezaak voor Zee
land zijn de zeegaten af te sluiten,
laat het dan ook een erezaak zijn de
slachtoffers daarvan te helpen", zo
begon de heer Lockefeer een betoog,
waarin hij de oprichting van een
„Commissie van acht" uit het be
drijfsleven introduceerde, „voor arti
kel 8, met als devies: Geef acht".
De Zevibel-voorzitter zei: „Wat zal
artikel 8 van de Deltawet betekenen
voor de gedupeei-den De mededelin
gen zijn zeer vaag". Hij vroeg zich
vervolgens af, of de uitvoering van
dit artikel rond de schadeloosstellin
gen „overheidswerk-zonder-meer"
moet worden. „Ik heb daar ernstige
bezwaren tegen", zo vervolgde de
heer Lockefeer, „deze commissie is
met alle respect samengesteld
(Zie slot pag. 7 kol. 5)
van mening, dat Mauretanië
door zijn geografische ligging
voorbestemd is om als schakel
te dienen tussen Noord-Afrika
en zwart-Afrika.
De politieke commissie van de Ver
enigde Naties heeft zaterdag het debat
over de kwestie Mauretanië beëindigd
zonder een besluit te nemen- Marok
ko laat aanspraken gelden op Maure
tanië. Frankrijk erkent de Marok
kaanse aanspraken niet.
Indonesië, Jordanië en Libye, die een
ontwerp-resolutie indienden, waarin
de betrokken partijen wordt gevraagd
onderhandelingen over een vreedza
me regeling van het geschil op basis
van het zelfbeschikkingsrecht te be
ginnen .trokken deze resolutie in. Dit
geschiedde nadat een Iraaks amende
ment waarin het verzoeken werd ge
wijzigd in het uitspreken van de hoop,
met 40 tegen 34 stemmen en bij 25
onthoudingen was verworpen.
Marokko, dat de kwestie aanhangig
heeft gemaakt, stemde in met het in
trekken van de drie-landen ontwerp
resolutie.
Van de zijde van de regering van
Mauretanië werd voldoening uit
gedrukt over de afloop van het
debat. Thans zou zijn aangetoond
dat er geen „probleem Mauretanië"
bestaat. „Het volk van Mauretanie
is als enige overwinnaar uit het
debat te voorschijn getreden", al
dus de vice-president van de volks
vertegenwoordiging, Soeleiman
Ould Sjeikh Sydia.
De regering van de republiek Mali
heeft meegedeeld dat het de afgelo
pen vier maanden aan de grens met
Mauretanië tot ernstige incidenten Is
gekomen, waarbij zestien personen
zijn gedood. Deze incidenten zouden
„met instemming van de plaatselijke
autoriteiten van Mauretanië" zijn uit
gelokt door ..feodale heren die hun
thans in Mali wonende slaven willen
blijven exploiteren". De regering vat:
Bali is vastbesloten de veiligheid var.
haar onderdanen en vluchtelingen uit
Mauretanië te waarborgen.
NOORDWESTELIJKE WIND.
Kouder weer met opklaringen maar
ook plaatselijk enkele buien. Matige
tot krachtige, langs de Waddcnkust
mogelijk harde noordwesteli jke wind.
ZON EN MAAN
29 november
Zon op 08.22 onder 16.34
Maan op 15.14 onder 03.50
