PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Tweede Kamer wenst voorschot op
verhoging ambtenarenpensioenen
Parlementariërs van
Navo vóór kernmacht
Binnenkort beslissing over
proef bassin in Veerse Gat
BILT
BEGROTING BINNENLANDSE
ZAKEN WERD „POLITIEZAAK"
UHLMANN VISUM GEWEIGERD
OM POLITIEKE REDENEN
203e jaargang - no. 278
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 25 nov. 1961
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie 4.—,
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1.25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 Hlnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841;
Grote Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. adv. 5213); Oostburg. G. F. de Pauwstr. 9, tel. 2395, Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel. 2425, adrn. tel. 2i
Minister Toxopeus voelt er wel voor
(Van onze parlementaire redacteur)
Minister Toxopeus van binnenlandse zaken heeft gisteren de
Tweede Kamer uitgenodigd een motie in to dienen, waarin liem
gevraagd wordt het rijkspersoneel een voorschot te verlenen
op de vermindering van de korting van 2 procent tot 1,4 procent
van het A.O.W.-pensioen voor elk dienstjaar op hun normale
pensïoenbedrag. Hij heeft dat niet openlijk gedaan. Dat zou ook
wel een zeer ongebruikelijke figuur zijn geweest, temeer daar
het wetsontwerp tot terugbrenging van de korting van 2 pro
cent van het A.O.W.-pensioen voor elk dienstjaar tot 1,4 procent
nog moest worden ingediend. Intussen staat vast, dat liet, als
liet verschenen is en hij de Tweede Kamer in behandeling komt,
aangenomen zal worden. De gehele Kamer is er voor.
De minister gaf te kennen, dat
liij wel voelde voor de verstrek
king van een voorschot. Hij wil
de echter zelf geen beslissing
nemen, zei hij.
Do afgevaardigden begrepen eruit,
dat de bewindsman oog had op een
uitspraak van de Kamer. Het was
trouwens begrijpelijk, dat de minis
ter er niet voor voelt om een voor
schot te geven, als hem niet door een
uitspraak van de Kamer duidelijk is,
dat het wetsontwerp betreffende de
aanpassing van het pensioen van de
ambtenaren aan het A.O.W.-pensioen
beslist het Staatsblad zal bereiken.
Geen motie
De motie kwam niet. De heer
Smallenbroek (a.r.) was van oor
deel. dat de kwestie niet in een
motie was te verwerken. De aan
neming van het wetsontwerp is
namelijk ook een zaak van de
Eerste Kamer. Het slot van het
lied was, dat nog eens in de des
betreffende vaste commissie uit
de Kamer bekeken zal worden
welke wegen bewandeld kunnen
worden om de gepensioneerden op
Overlast
Vermoedelijk is Leeuwarden wel
de provinciale hoofdstad, waar
in de laatste jaren de meeste
protestbijeenkomsten zijn gehouden.
Stellig is dat geen gevolg van heet
gebakerdheid of van snelle opwin
ding bij onze Friese landgenoten,
want ze behoren tot de kalmere be
woners van deze lage landen. Maar
ze zijn vasthoudend en ze willen wel
eens heel nadrukkelijk hun zin heb
ben en dan moeten protestbijeen
komsten dienen om kracht bij te zet
ten aan hun wensen. Zo zijn dezer
dagen de bewoners van vier dorpen
naar Leeuwarden getrokken om nog'
eens duidelijk te vertellen, dat ze
niet langer het lawaai kunnen ver
dragen van cle straaljagers, die ge
stationeerd zijn op de luchtbasis bij
Leeuwarden.
De burgemeester van Leeuwardera-
deel zei zelfs, dat deze dorpen onbe
woonbaar waren door het lawaai.
Een oplossing voor het lawaai-vraag-
stuk hadden de protesterenden overi
gens niet. Ze konden alleen maar een
onderzoek vragen naar de mogelijk
heid om de vliegtuigen te statione
ren in streken of op vliegvelden,
waar ze geen overlast zouden ver
oorzaken voor omwonenden.
Ook de commandant van de vlieg
basis had, desgevraagd, geen
oplossing. Hij zei tot de pro-
tcsterenden, dat ze verheugd moes
ten zijn over de vluchten van de Ne
derlandse straaljagers, want als die
niet in de lucht waren, dan zouden
er wellicht vliegtuigen met de hamer
en de sikkel boven Leeuwarderadeel
vliegen en dat zou heel wat pijnlijker
zijn.
Voor deze commandant was het
straaljagerlawaai de muziek van de
vrijheid.
Hij sprak ware woorden, maar toch
leverde hij geen goede bijdrage tot
de discussie.
Men behoeft niet tekort te schieten
in waardering voor onze luchtmacht
en ook niet in vrijheidszin om te on
derkennen, dat de straaljagers een
benauwend soort oorlogsapparatuur
vormen.
Met alle respect voor onze dappere
jonge vliegers, die bereid zijn hun
leven in te zetten voor onze vrijheid,
mag waarlijk wel opgemerkt wor
den, dat het' dichtbevolkte Nederland
in feite ongeschikt is voor het oefe
nen met hun vliegtuigen.
Dit is geen land als Rusland, de
Verenigde Staten of Canada,
waar men over schier eindeloze
onbewoonde vlakten beschikt, met
ideale bases voor de luchtmacht.
Dit Nederland is een soort mensen
pakhuis, waar nóch de luchtmacht
nóch de landmacht toereikende oefen
ruimte kan krijgen, terwijl het ook
niet mogelijk is nieuwe ruimtever
houdingen en andere bevolkingscon-
(Zie slot pag. 3 kol. 1
niet te lange termijn tegemoet te
komen.
De minister antwoordde op de op
merkingen die bij de behandeling
van de begroting van binnenlandse
zaken over de salarissen van het
overheidspersoneel, over de bescher
ming burgerbevollting en over de
binnenlandse veiligheidsdienst ge
maakt waren door de heren Ritmees
ter (v.v.d.), Blom (p.v.ö.a.), Beer-
nink (c.'n.), Van der Veen (p.s.p.),
Bakker (c.p.n.), Smallenbroek (a.r.),
Wijters (k.v.p.). Kodde (s.g.p.) en
Visser (v.v.d.). In het algemeen leg
den de leden zich ten aanzien van de
Vliegtuig met
33 personen aan
boord vermist
Een Philippijns lijnvliegtuïg van bet
typo DC-8 wordt op een binnen
landse vlueht vermist. Aan boord
bevinden zich 29 passagiers en een
bemanning van vier leden.
Nasporingen waaraan een veertigtal
vliegtuigen deelneemt, hebben tot
dusver geen resultaat opgeleverd.
salarissen beperkingen op, nu in het
georganiseerd overleg overeenstem
ming bereikt is, een overeenstem
ming hierin bestaande dat de ambte-
narenorganisaties voor I. januari
1962 niet met nieuwe salariseisen
zullen komen, waartegenover voor
het politiepersoneel, de verplegenden
en de kleuterleidsters een verbete
ring in de salariëring zal worden
aangebracht, die valt buiten het deel
van de totale verhoging zeventien
miljoen gulden dat nog niet ver
deeld is, dus buiten wat men als de
„franje" pleegt aan te duiden.
Verdere onderhandelingen met de
organisaties over de omvang van
de salarisverhogingen voor de po-
(Zie slot pag. 3 kol. 4)
Alfred van Sprang
overleden
In zijn woning in de Abrikozenstraat
in Den Haag is overleden de journa
list Alfred van Sprang. Hij is 43
jaar geworden.
Alfred van Sprang genoot o.a. be
kendheid als radio- en televisierepor
ter.
Hij is vermoedelijk aan een hartver
lamming overleden. Alfred van
Sprang werd in Middelburg geboren
op 27 april 1917. Hij bezocht in Rot
terdam de h.b.s. en begon zijn jour
nalistieke loopbaan bij het dagblad
„Het Vaderland" in Den Haag. Hij
publiceerde ook enkele boeken.
Personenauto te water,
bestuurder verdronken
Omstreeks half zes gistermiddag is
een auto gemerkt XP 1304 in
Kloosterveen bij Assen in de Drentse
Hoofdvaart gereden. De auto schoot
in de vaart en kwam ondersteboven
in het water te liggen.
Getuigen van het ongeluk sprongen
onmiddellijk in het water om de be
stuurder op de wal te helpen. Deze
moest naar het Wilhelminazieken-
huis in Assen worden overgebracht.
Hier is hij later overleden.
Verrassende Franse steun
Tegenstand van
Britse zijde
Het voorstel van generaal Nor-
stad tot vorming van een
NAVO-atoompool heeft donder
dag overweldigende steun ge
kregen van de deelnemers aan
de conferentie van de NAVO-
parlementariërs.
De conferentie liield zich giste
ren bezig met een door de poli
tieke commissie opgestelde ont-
werp-resolutie, waarin welis
waar het „plan-Norstad" niet
wordt genoemd, doch waarin
wordt gezegd dat de conferen
tie, na een bespreking van het
vraagstuk der controle op het
gebruik van kernwapens, er bij
de Noord-Atlantische Raad op
aandringt de wegen en middelen
te ontwikkelen om het politieke
gezag van de NAVO over het
systeem van vervoer van kern
wapens en over het gebruik
van deze wapens te vestigen.
De debatten concentreerden zich
daarom formeel over de kwestie van
de politieke controle op het gebruik
van atoomwapens in geval van oor
log of oorlogsdreiging.
Dr. Richard Jaeger, de (christen
democratische) vice-voorzitter van de
Westduitse bondsdag, sloot zich aan
bij het Franse -standpunt, dat de
NAVO een wereld-strategie moet
ontwikkelen, omdat, zoals hij zei, de
communistische dreiging universeel
is.
De Belgische (socialistische) afge
vaardigde Radoux diende een amen
dement op de ontwerp-resolutie in,
met de strekking dat de verklaring
van generaal Norstad mede in over
weging is genomen. Het voorstel van
generaal Norstad overheerste het al
gemene debat.
De steun van Franse zijde kwam
als een verrassing, gezien de wens
van generaal De Gaulle tot vor
ming van een eigen kernstrijd
macht voor Frankrijk.
De Franse (Gaullistische) delega
tieleider Palewski verklaarde dat
hij en zijn collega's het plan toe
juichten, als een „kern waarom
heen zich de nationale kernstrijd
machten zouden kunnen scharen".
Het grootste verzet tegen de voorge
stelde pool kwam van de Britse La-
Scheldemonster
gevangen
Xiet zeven meter, maar drie meter
lang blijkt bet „monster van de
Schelde" te zijn, dat enkele dagen de
gemoederen in de Belgische plaats
Dendermonde heeft beziggehouden.
Het dier, een dolfijn, is woensdag
avond uit de Schelde opgevist. Het
had verscheidene wonden door de ko
gels, die er sinds vorige week zater
dag op zijn afgevuurd.
Met ingang van a.s. zondag, de
eerste adventsdag, kan men
H vooral in het oosten van Ne-
derland weer luisteren naar de
geluiden van de midwinter-
H hoorn.
H Elk jaar wordt met Kerstmis
een concours voor midwinter-
m hoornblazers gehouden. Het
H concours zal dit jaar in Saas-
veld worden gehouden.
Foto: de l^-jarige Jozef Kolm-
H schot uit Saasveld heeft met
blazen al verscheidene keren
een eerste grijs behaald.
iliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiniiii
MEDEDELING IN TWEEDE KAMER
Nederland wijkt niet
voor Oostduitse druk
(Van onze parlementaire redacteur)
Niet Nederland liëeft er schuld aan
dat de schaakgrootmeester Uhlmann
uit Oost-Duitsland niet tot Neder
land is toegelaten om er aan een
schaaktoernooi deel te nemen, maar
bour-afgevaardigde Strachey, die als
zijn mening te kennen gaf dat de
voorgestelde controle te omslachtig
zou zijn, dan wel zou neerkomen op
het overdragen van algehele en doel
treffende controle door de civiele au
toriteiten in handen van de militaire
autoriteiten. Strachey meende dat
een NAVO-kernmacht in Europa te
„kwetsbaar" zou zijn en dat de
atoombasis van het westen in de ach
terhoede moet blijven, d.w.z. de Ver
enigde Staten. De stemming over de
ontwerp-resolutie zal morgen plaats
hebben.
Volgens de „New York Times" heeft
president Eisenhower besloten het
voorstel om een atoomstrijdmacht
voor de NAVO op te richten, opgeno
men in het programma van zijn re
gering die op 20 januari aan de
macht is.
In Hannover is het congres van.de
Westduitse socialistische partij ge
houden.
Foto v.l.n.r. voorgrond: president
Erich Ollenhauer tijdens zijn rede,
Heinrich Albertz, Louise Alberts,
Willy Brandt en Max Brauer.
Vandaag komt bemiddelaar
Abdoel Rahman in
Den Haag
De minister-president van de Malei-
se federatie, Tenkoe Abdoel Rahman,
komt vandaag met een Fokker
Friendship van de Nederlandse re
gering op het vcliegveld Ypenburg
aan voor besprekingen met de minis
ter van buitenlandse zaken inr. J. M.
A. II. Luns. Op het vliegveld zal een
erehaag van de Koninklijke Lucht
macht staan opgesteld.
De Tenkoe gaat na aankomst onder
escorte naar hotel „De Witte Brug"
in Den Haag waar hij de lunch ge
bruikt. De besprekingen tussen de
Tenkoe en de Nederlandse ministers
worden gehouden in het departement
van algemene zaken en beginnen
's middags half vier. 's Avonds biedt
minister-president De Quay de Ten
koe een diner aan. Zaterdagochtend
vertrekt, volgens voorlopige inlich
tingen, de Tenkoe om half negen van
zijn hotel naar Schiphol, waar hij
een uur later de pers te woord zal
staan. Zijn vliegtuig vertrekt om
10.20 van Schiphol. Op bet vliegveld
zal een erehaag van de Koninklijke
Marechaussee staan opgesteld.
MINISTER MARIJNEN IN M. v. A.
Beraad van regering in laatste stadium
Oost-Duitsland, 7.0 heeft de staats
secretaris van buitenlandse zaken,
dr. Van Houten, gisteren in de Twee
de Kamer meegedeeld in antwoord
op vragen van de communistische af
gevaardigde de lieer Bakker.
Het Nederlandse consulaat in Berlijn
had zich bereid verklaard hem een
visum te verlenen, als hij in het bezit
zou zijn van de nodige documenten,
af te geven door het Allied Travel
Office in Berlijn. Uhlmann en zijn
Oostduitse secondanten hebben zich
echter niet bij dit geallieerde reis
bureau gemeld om de nodige papie
ren aan te vragen.
Aan de Nederlandse autoriteiten kan
dus geen verwijt gemaakt worden,
dat zij een visum hebben geweigerd,
vond de staatssecretaris.
Op een vraag van mevrouw Stof-
fels-Van Haaften antwoordde dr.
Van Houten, dat vroeger gemakke
lijker visa werden uitgereikt dan
tegenwoordig. Dat het thans moei
lijker is om aan een visum te ko
men, is niet te wijten aan de Ne
derlandse regering, zo verklaarde
hij, maar aan de Oostduitse auto
riteiten, die het verkeer tussen
Oost- en West-Berlijn allerlei hin
derpalen in de weg gelegd hebben
met de bedoeling het westen tot
onderhandeling te dwingen en zo
een erkenning de facto te verkrij
gen van de Oostduitse republiek.
Nederland is echter niet tot die
erkenning bereid.
„Als het gaat te kiezen tussen een
schaaktoernooi, hoe belangrijk dit
ook mag zijn en een wijken van de
druk van het Pankow-regime, dan is
de keuze voor de Nederlandse rege
ring niet moeilijk", aldus de staats
secretaris.
De minister van landbouw en
visserij mr. V. G. M. Marïjnen,
verwacht dat het beraad over
een proefbassin in het Veerse
Gat binnenkort kan worden af
gesloten. In zijn memorie van
antwoord betreffende de begro
ting 1961 deelt de minister
mede, dat bet overleg met ver
tegenwoordigers van privaat
rechtelijke organisaties van
oester- en mosselkwekers als
mede van handelaren en ver
werkers omtrent een proefbas
sin in het Veerse Gat inmiddels
heeft plaatsgehad. Met de in
aanmerking komende publiek
rechtelijke organisaties is te
vens overleg gepleegd. Aange
zien belangrijke gegevens, wel
ke noodzakelijk zijn 0111 een be
slissing te kunnen nemen om
trent de aanleg van het proef
bassin thans ter beschikking
van de regering staan, verwacht
de minister dat het beraad bin
nenkort kan worden afgesloten.
Hij is van oordeel, dat bij de
beslissing niet kan worden voor
bijgezien aan de mogelijkheden
0111 de oesterteelt in de toe
komst lonend te blijven uitoefe
nen, hetzij in de Grevelingen,
hetzij elders.
Of een eventuele proef iu het Veerse
Gat onder andere tot uitkomst zal
hebben, dat aldaar en in de Zand-
kreek een oestercultuur kan worden
opgezet is een vraag waarop slechts
de proef een afdoend antwoord zal
kunnen geven. Luidt dit antwoord
bevestigend, dan moet, a priori niet
uitgesloten worden geacht, dat na
verloop van tijd zal blijken dat door
deze cultuur dc proef zich in belang
rijke mate zelf heeft betaald.
Kredietfaciliteiten
Verder zegt de minister van me
ning te zijn, dat er in verband met
dc onvergelijkbaarheid van de gar
nalenvisserij met de mossel- en
oestercultuur geen aanleiding be
staat in de kredietfaciliteiten voor
overschakeling op de kleine zee
visserij ook mossel- en oesterkwe
kers te betrekken.
Met verwijzing haar hetgeen in de
memorie van toelichting is meege
deeld, zegt de minister, dat daarvoor
in aanmerking komende vissers uit
het Deltagebied, die wensen over te
schakelen op de kleine zeevisserij,
gebruik kunnen maken van de facili
teiten, die op grond van de „nota
houdende maatregelen tot sanering
van de zeevisserij" tot dusverre uit
sluitend golden voor IJselmeervis-
sers, die hun oude visserij opgeven
en overschakelen op de kleine zee
visserij.
Met het van toepassing verklaren
van de nota op vissers uit het Delta
gebied wórdt niet bedoeld, aldus de
bewindsman, vooruit te lopen op als-
(Zie slot pag. 2 kol. 2
Dirigente Edith Lorand
in New York overleden
Edith Lorand, de wereldberoemde di
rigente en violiste, Is woensdag in
haar woning In New York op 60-
jarige leeftijd overleden. Zij leed aan
kanker.
Edith Lorand werd geboren in Boe
dapest, en woonde vervolgens 20 jaar
in Berlijn.
VERWACHT...
ENKELE BUIEN
Half tot zwaarbewolkt met vooral
aan de kust enkele buien. Matige tot
krachtige wind tussen zuid en west.
Vrij zacht.
ZON EN MAAN
26 november
Zon op 08.18 onder 16.36
Maan op 13.5S onder-00.14
