ZELANDICA
DE BRUID
PILOOT STORM ontroerd in de stratosfeer
HET IS HARD WERKEN IN HET
AUSTRALISCHE SUIKERRIET
Lagaillarde niet
in vrijheid
Rook die lekkere
shag in de
handige doos
i Ruwe 1
handen?
20
PROVING! AL E ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 17 NOVEMBER 1960
ZEEUWEN ALS EMIGRANTEN
Goesenaar van kantoor
naar warme plantage
(Van onze correspondent in
Australië, Leo 't Hart)
Het is hard werken in het Australi
sche suikerriet. Zo hard, dat het oor.
spronkelijk eigenlijk alleen maar
slavenwerk was. Toch zijn er vele
immigranten die dank zij deze sui
ker zich een nieuw bestaan hebben
kunnen opbouwen. Een bestaan dat
in alle opzichten zo bevredigend is
dat ze de harde tijd maar voor lief
nemen
En van die harde werkers in het Aus
tralische suikerriet die zich inder
daad een nieuw bestaan heeft opge
bouwd is de heer G. J. Harmsen die
vroeger in Goes aan de Westsingel
woonde.
„Weet U, ik was kantoorwerk ge
wend, dus U hoeft niet te vragen
hoe het er met mijn handen voor
stond", verklaart de heer Harm
sen. Hij toont de palmen van zijn
handen, ze zijn hard en bedekt
met een laag eelt. „Dat heeft pijn
gedaan", verklaart hij. Wie iets
van liet werk in suikerriet weet
zal de betekenis van die verkla
ring wel kunnen begrijpen. „Maar
ik ben nu gelukkig", verklaart de
heer Harmsen, „en dat is het
voornaamste".
Gelukkig voelde hij zich in Neder
land niet. „Iedere morgen als ik weer
naar kantoor moest voelde ik dat als
een straf", zegt hij. „De omgeving
was niet prettig en bovendien zat ik
de hele dag opgesloten. Het was niets
voor mij". Dat werd dus emigreren.
Zijn vrouw: „Ik heb er nog geen mo
ment spijt van gehad. Trouwens, dat
gekla,ag over kantoor was voor mij
ook een dagelijkse narigheid".
Voorbij
Üat is nu allemaal voorbij. Ze wonen
nu in een aardig huis met een ruim
uitzicht op het berggebied dat zich
uitstrekt achter het tuinbouwbedrijf.
„Iedere morgen ga ik met plezier
aan de arbeid, ook al werk ik hier
heel wat uurtjes meer dan vroeger
op kantoor", aldus de heer Harmsen,
„maar nu weet je tenminste waar
voor je werkt".
Dat „iedere morgen" betekent in de
regel al heel vroeg aan het werk
gaan. De zon kan het de werkers in
Queensland knap lastig maken en
daarom beginnen ze in de vroege
koele morgen om er op het heetst
van de dag een poosje tussenuit te
trekken. Meestal gaat de heer Harm
sen dan naar het nabij, gelegen berg
meer.
Toen het echtpaar Harmsen in Aus
tralië kwam wisten ze nog helemaal
niet wat te doen of waarheen te
gaan. Maar ze zochten de zon op en
vonden die in Queensland. Rond
Cairns kunnen velen werk vinden in
het suikerriet en het zijn er vooral
Italianen en Maltenzers die hun taai
heid en kundigheid, vooral in de
oogsttijd laten zien.
Bedrijf
De tijd van het suikerriet is inmid
dels ook al weer voorbij voor liet
echtpaar Harmsen. In de suiker werd
goed verdiend. Mevrouw Harmsen
bleef met drie kinderen soms lange
tijd achter in Cairns wanneer de heer
Harmsen hard werkte op de suiker
velden en na vijf jaar hadden ze ge
noeg gespaard, om van het gouver
nement een stuk land te kopen.
Een stuk land waarop nog heel wat
kon worden gedaan. „Het kostte me
een half jaar om er iets behoorlijks
van te maken", vertelt de heer
Harmsen. En nu kan hij een prach
tig bedrijf laten zien waar de ananas
bloeit en de bananenbomen rijke
vruchten bieden. „Wanneer je als im
migrant keihard aanpakt kun je het
doel bereiken waarnaar je streeft",
verklaar t de heer Harmsen. Vele
immigranten denken dat de Austra
liërs hier op hen staan te wachten.
Maar dan komen ze van een koude
kermis thuis, je moet je eigen weg
zoeken. En die is niet eens zo heel
erg moeilijk te vinden". Ook al
moet je dan vereelte handen voor lief
nemen.
In liet proces tegen de leiders van de
januaxi-opstand in Algiers heeft
Pierre Lagaillarde gevraagd te wor
den berecht voor zijn rol in de op
stand van mei 1958, die De Gaulle
aan de macht bracht.
Lagaillarde verklaarde dat in mei
1958 „werkelijk een samenzwering
bestond, zowel in Parijs als in Al
giers".
„In uniform nam ik deel aan de be
storming van een openbaar gebouw
Nu vraag ik hiervoor te worden be
recht".
De opstand in januari waarbij 22
personen om het leven kwamen
was volgens Lagaillarde slechts be
doeld om de legering onder druk te
zetten. Geen van de beklaagden zou
van plan zijn geweest de regering
omver te weipen.
De ilationale vergadering heeft giste
ren een voorstel om Lagaillarde in
voorlopige vrijheid te stellen met 219
tegen 201 stemmen verworpen. Een
dergelijk verzoek, gedaan in juni,
kreeg toen 268 stemmen tegen en 165
stemmen voor.
Aftreden van generaal
Norstad tegengesproken
Een woordvoerder van het N.A.V.O.-
hoofdkwartier bij Parijs heeft dins-
de geruchten inzake een op han
den zijnd aftreden van generaal Lau-
ris Nordstad als opperbevelhebber
van de N.A.V.O.-strijdbrachten in
Europa „ongegrond" genoemd.
Eervol ontslag commissaris
van politie Bergen op Zoom
Bij Koninklijk Besluit is aan de heer
A. J. J. van 't Hof met ingang van 1
januari 1961 eervol ontslag verleend
als commissaris van gemeentepolitie
te Bergen op Zoom in de rang van
hoofdambtenaar derde klasse, met
dankbetuiging voor de langdurige
diensten als zodanig bewezen.
De staking die de studenten van een
•_-k. universiteit in Havanna hadden
villen houden uit protest tegen de te
rechtstelling van een studentenleider, is
niet doorgegaan. Men wijt dit aan de ac
tie van het blad „Revolueion". dat er bij
de Cubanen op heeft aangedrongen geen
gemene zaalc te maken met hen. die de
-k. Cubanen tegen Castro willen opzet
ten onder de goedkeurende blikken van
de „Amerikaanse imperialistische gees
telijkheid".
KERKNIEUWS
NED. HERVORMDE KERK
Beroepen te Wierden toezeg
Eysenga te Barneveld; te Har
H. L. A. de Wijk vicaris te Warnsveld,
bedankt voor Grootammers C. Vos te
Bennekom.
GEREF. KERK
Beroepen te Arem Bruchterveld He-
GEREF. KERK VRIJGEMAAKT
Tweetal te Leerdam L. W. G. Blok
huis te Zevenbergen en O. Mooiweer
te Zalk.
CHR. GEREF. KERK
Tweetal te Zwolle L. Floor te Almelo,
P. N. Ribbers te Noordsche- Schut.
GEREF. GEMEENTE
Beroepen te Benthuizen C. van Dam
JgK08ffi9BSMS3i*ww*
Alléén
Mssmvmsm
E. J. SWAAB'S
direct
VERENIGDE FABRIEKEN
De Franse tijd lieejt het oude Middelburg
zware slagen toegebracht. De bevolking die
in 1795 nog ruim 20.000 had bedragen liep
na de Franse tijd tot 1S.000 terug. Wel trachtte
het bewind van koning Willem x nieuw leven in
de stad te brengen o.a. door pogingen tot herstel
der vaart op China om thee.
Verschenen is in twee lijvige delen de Catalogus der Bibliotheek
van het Nederlandsch Historisch Scheepvaart Museum. Het
2e deel bevatte de beschrijving van de scheepsjournalen van de
koopvaardijschepen. Hierin komen we journalen tegen gehouden
door L. Woutersen, schipper aan boord van het fregatschip „Zeeuw"
op verschillende reizen naar Oost-Indië en China in de jaren 1816
tot 1821. Van dezelfde kapitein bestaan er ook nog „handelboeken",
waarin hij verantwoording van de lading doet alsmede gegevens
over de prijzen heeft vermeld. Zij bevatten ook allerlei bijzonder
heden over plaatselijke handelsgebruiken.
De Boer heeft ons in zijn „100 jaar Nederlandsche scheepvaart"
over deze reizen gegevens meegedeeld. Er bestond te Middelburg
de rederij Van den Broecke, Luteyn en Schouten, die in 1815 verlof
kreeg het schip Middelburg onder de oud-Compagnieskapitein Van
de Putte naar Batavia en Kanton te zenden. Vermoedelijk zijn de
uitkomsten bevredigend geweest, want dezelfde rederij krijgt het
jaar daarop toestemming voor de uitzending van een tweede schip
met alle medewerking van de regering, die gaarne zag „dat ge
poogd werd in den deerlijk vervallen staat van de Zeeuwsche
hoofdstad, welke veel onder den ondergang der Compagnie geleden
had, verbetering te brengen."
Dit tweede schip was van een Pommers fregat van 230 last
draagvermogen, voorzien van 'n tussendek en van niet minder
dan 14 kanonnen. Het werd aangekocht voor 45.000 en kreeg
de naam „De Zeeuw".
Wat kon men echter in China verkopen? De lading was zeer ge
varieerd van Zeeuwse chocolade en peperkoek tot kinderboeken en
portretten van het vorstelijk huis en van tsaar Alexander en gene
raal Blücher toe! De cultuur werd niet vergeten. „De Zeeuw" was
bepaald een slechte zeiler en na onderbreking te Kaap de Goede
Hoop en Batavia, kwam men 10 september 1817 in de voorhaven
van Kanton aan. De lading werd verkocht voor 32.000 Spaanse
matten (een zilveren mat was iets meer waard dan -wee gulden);
6626 kisten thee werden hier ingescheept. Na een reis van 7 maan
den werd het uitgangspunt weer bereikt; op 18 juni 1818 kwam
men te Veere voor anker. „Gode zij gedankt voor eene volbrachte
en behouden reys."
De inleggers voor deze reis hadden 15 van hun geld gemaakt.
Een tweede onderneming werd opgezet, maar nu ontbraken de kis
ten met boeken: het culturele werk had blijkbaar niet genoeg waar
dering gevonden. Het tussendek was voor vervoer van militairen
gereserveerd, die al direct aanleiding gaven tot ergerlijk wange
drag. Na 84 dagen werd de Tafelbaai bereikt waar besloten werd
voorraad op te doen. Woutersen tekende trots aan, dat er niemand
gestorven was of ernstig ziek geweest. Moeilijkheden bleven niet
uit, met o.a. een voortdurend beschonken kok. Het verblijf te China,
waar de nodige kisten thee werden ingenomen liep zonder verdere
bezwaren af. Op 17 mei 1820 werd het doel der reis, Middelburg,
weer bereikt. Na afloop van de tweede reis heeft Woutersen nog een
tocht met „De Zeeuw" naar Suriname gedaan. De kapitein is wel
de man geweest die het beste op deze reizen gevaren heeft. Zijn
verdiensten bedroegen 36.692. Hij had ook een veelomvattende
taak: hij was gezagvoerder, supercarga, cargadoor en scheepsagent
tegelijk.
VVV^VVW^AAA^^VVV^WAAAVVVWVVVWSAAAAVSAAiWsW
HOOG EN LAAG WATER
18 november
uur meter
uur meter
uur
meter
uur meter
nap
nap
nap
nap1
Vlissingen
1.09 2.07
13.22 2.11
7.26
1.83
19.55 2.12
Terneuzen
1.36 2.22
13.50 2.25
7.54
2.00
20.25 2.29
Hansweert
2.14 2.36
14.26 2.36
8.28
2.13
20.57 2.42
Zïerikzee
2.51 1.52
14.54 1.46
8.13
1.39
20.36 1.67
Wemeldinge
3.00 1.84
15.16 1.74
8.28
1.62
20.51 1.91
MERK
EN
DEZE NAAM
PLEEGZUSTER
garanderen U de
ECHTE, geneeskrachtige!
PLEEGZUSTER
BLOEDWIJN
Speciale bloedvormende en
zenuwsterkende bestanddelen,
die aan deze heerlijke wijn zijn
toegevoegd, herstellen Uwener-
gie, verhogen Uw weerstond.
UITSLUITEND verkrijgbaar bij
apotheker én drogist
1637. Piloot Storm moest
ondanks het vertrouwen dat
hij in deze maanmens stelde,
een lichte aarzeling over
winnen, alvorens hij aan
diens uitnodiging gevolg gaf.
Even keek hij zijn metgezel
len veelbetekenend aan, zei
zacht: „Ik weet niet wat hij
wil, maar ik zal met hem
meegaan. Jullie blijven hier,
maar hou je gereed om mij
eventueel te assisteren. Ik
geloof niet dat hij kwaad in
de zin heeft, maar je kunt
nooit weten!" Na deze woor
den volgde hij de maanman
door de lange gang. Ondanks
het schemerige licht had Arend nu volop ge
legenheid de ander van nabij eens beter op te
nemen. De. bijna leerachtige huid had een dof-
blauwe tint, van haargroei was geen spoor te
bekennen. De enorme bortkas huisde blijkbaar
een paar fantastische longen, want hoe was het
wezen anders in staat in deze ijle atmosfeer te
ademen? Weldra bereikte het zonderlinge twee
tal het einde van de gang en voor de zoveelste
maal kon piloot Storm zich verbazen!
Slager moet bedrijf
half jaar sluiten
De economische politierechter te Bre
de heeft gisteren de slager W. D. uit
Rijsbergen gelast, zijn bedrijf te slui-
ien voor de duur van zes maanden.
Bovendien kreeg de slager twee maal
25.boete wegens overtreding van
distributiewet en de vleeskeurings-
wet.
De slager had op 2 augustus een dood
kalf gekocht voor 10.Hij ver
kocht de huid voor 25.en liet het
kadaver drie dagen liggen bederven.
t Advertentie)
FEUILLETON DOOR:
BARBARA STANTON
33
Daar ook Sally en „Nannie" niet van
een verfrissende dronk afkerig ble
ken, zaten ze weldra met hun drieën
genoeglijk bijeen. Zelfs een minder
goede opmerkster dan Sally zou heb
ben geconstateerd, cial tussen David
en de verzorgster van z'n dochter eeu
ware genegenheid bestond. Geen
wonder dan ook, dai beiden het na
derend afscheid met enige weemoed
tegemoet zagen.
Intussen was David ditmaal bijzon
der opgewekt. Hij deed allerlei vra
gen over het uitstapje met Jill en
Sally vond in antwoord daarop gele
genheid hem en „Nannie" een paar
amusante ogenblikken te bezorgen.
„Je dochter krijgt blijkbaar veel no
ten op haar zang", vertelde ze o.m.;
„ik hoop dus maar, dat er geen te
rugslag in de uitgeverij komt. We
hadden de grootste moeite haar aan
't verstand te brengen, dat 'n nieuwe
auto voor pappie en een televisietoe
stel voor Nannie de capaciteiten van
haar weekgeld te boven gingen. Ten
slotte hebben we ons maar uitslui
tend beziggehouden met de vraag,
wat zij graag voor Kerstmis zou wil
len hebben; dat leek althans veiliger
terrein. O, ja, dat wilde ik nog we
ten, vind je haar te jong om een ot
ander huisdier te mogen hebben?"
,,'t Hangt er van af, welk soort van
huisdier", antwoordde David behoed
zaam. „Een huispoema zou wel heel
schilderachtig zijn, maar ik betwijfel
of de buren zo'n aanwinst zouden
waarderen. Misschien zou een katje
er nog mee door kunnen, nietwaar,
Nannie? Tussen twee haakjes, wie
kwam er op dat lumineuze denk
beeld?"
„Ik niet", antwoordde Sally, „maar je
kent je dochter goed genoeg om te
weten, dat ze er een eigen willetje op
nahoudt. We hebben wel een half uur
doorgebracht in de dierenafdeling
van Harridge, omdat Jill maar geen
keuze kon doen tüssen een „schattig
konijntje", een sprekende papagaai
een nog grotere herdershond dan
Prince, enzovoort".
„Niet dan over mijn lijk"; lachte Da
vid. „Ik hoop, dat jij en Florrie haar
niet hebt aangemoedigd in die bui
tenissigheden
„We hebben niets positiefs beloofd,
maar houd je nu kranig, David
tenslotte bleek Jill het meest te voe
len voor een pekineesje".
„Lieve help! En ik dacht nog wel,
dat je me vriendelijk gezind was!"
„O, ik weet wel, dat de meeste man
nen pekinezen kleine verwende en
keffende monsters vinden, met gekke
namen, zoals Fifi en Frou-frou
„Nu, zijn ze dat dan niet?"
„Helemaal niet! Ik kreeg er een toen
ik acht jaar was. Vader wilde er
eerste niets van weten, maar' binnen
een paar weken was hij net zo dol op
„Tiger" als wij allemaal, ofschoon
hij het voor geen geld zou hebben er
kend".
„Tiger nog wel!" lachte David. „Zou
je niet evengoed een olifant ,3abs"
kunnen noemen? Wat is er met het
lieve dier gebeurd? Hij moet nu wel
een veteraan zijn zou ik denken".
„Hij is van ouderdom een paar weken
geleden gestorven en 't heeft ons al
len veel verdriet gedaan. Je zult dus
wel niet verbaasd zijn als ik kwaad
wordt, wanneer ik mensen op pekine
zen hoor afgeven. Het zijn trouwe,
moedige, aanhankelijke en lieve huis
dieren en volgens mij uitstekend ge
schikt voor kinderen. De beesten
kunnen het niet helpen, dat sommige
idiote vrouwspersonen ze vertroete
len en doen alsof ze baby's zijn. Of
Jill al oud genoeg is......?"
„Dat moet „Nannie" maar uitma
ken" viel David haar in de rede en
de kinderjuffrouw antwoordde dade
lijk:
„Jill is altijd dol op dieren geweest
cn ik geloof niet, dat zij te jong is er
een op na te houden. Ik persoonlijk
heb liever een hond dan een kat,
maar U moet er aan denken dat ik
na mei niet meer hier ben".
„Herinner me _r niet aan, Nannie!
De vraag hoe we 't zonder jou zullen
klaarspelen, begint een soort nacht
merrie voor me te worden. Nannie
heeft al drie jaar lang vergeefs ge
probeerd weg te komen", legde Da
vid Sally uit, „maar nu heeft ze een
ultimatum gesteld. Van mei af zullen
Jill en ik het alleen moeten stellen,
nietwaar, Nannie?"
„Zover zal het hoop ik niet komen,
meneer Levann", luidde het ant
woord, „maar zoals ik voor uw thuis
komst al tegen juffrouw Frayne
zei.
„Ik weet het, Nannie! Denk niet, dat
ik je er een verwijt van maak. Je
bent een beste, dat je 't hier zo lang
hebt willen uithouden".
Welk standpunt David nader uiteen
zette toen Gustave, de eerbiedig glim
lachende „maitre d' hötel" van de
„Groene Kakatoe", hem en Sally
naar een van de in „boxes" afgezon
derde tafeltjes, bestemd voor extra-
bevoorrechte klanten, had geleid. De
naam van Melody Chase had wonde
ren verricht en Gustave verwaardig
de zich zelfs, persoonlijk van advies
te dienen bij de keuze der spijzen.
Voor ze de flat verlieten, was David
nog- even naar zijn slapend dochtertje
gaan kijken en 't had Sally diep ont
roerd toen ze, hem van terzijde gade
slaand, hem Jill een kushand zag toe
werpen, alvorens hij zachtjes de deur
achter zich sloot.
„Ja, we zullen nooit weer iemand als
Nannie vinden, vrees ik", zei hij aan
tafel. „Je scheen noga) goed met haar
op te schieten", ging hij glimlachend
voort. „Niet iedereen wordt zo maar
in haar heiligdom uitgenodigd".
Sally voelde zich door zijn woorden
gevleid, maar ze vroeg zich meteen
af, of er dikwijls vrouwen op bezoek
in de flat kwamen en of sommigen
harer ook meer bij David dan bij
Nannie in de smaak vielen!
„Je zult zeker een advertentie voor
een opvolgstei plaatsen?" zei ze.
,Ja, maar het is heus een probleem.
Jill is te oud voor een nieuwe kin
derjuffrouw; ze heeft een gouver
nante nodig. Ik zou graag iemand
hebbed, 'n beetje knap en aardig, die
prettig gezelschap voor haar zou zijn,
maar ik loop de kans, dat de keu
kenmeid dan bedenkelijk de wenk
brauwen zal fronsen en er van aller
lei gebabbeld zal worden. Misschien
zullen sommigen het mijn verdiende
loon vinden, omdat ik Jill niet tijdig
uit huis heb gestuurd, haar niet in
een gezin heb uitbesteed".
„Zou je dan willen, dat je dat gedaan
had?" vroeg Sally die moeite had,
zich niet verrast te tonen.
„Lieve hemel, neen! Geen ogenblik!
Ik laat Jill niet los, al zou ik zélf
helemaal voor haar moeten zorgen.
Als het ergste gebeurt en ik niemand
kan vinden, die op haar kan letten,
terwijl ik naar kantoor ben, geef ik
mijn baan eraan en ga mijn geluk
als schrijver beproeven. O, ik beweer
niet, dat ik even druk zou worden ge
lezen als Melody Chase, maar het
zou al heel erg zijn als ik voor ons
tweeën niet drje maaltijden per dag
kon verdienen. En wanneer bleek,
dat de flat me te duur werd, zou
Florrie zeker nog wel een kamer op
Cherry Tree House voor ons hebben",
lachte hij.
„Daar ben ik ook zeker van", be
aamde Sally glimlachend.
„En nu voor de verandering eens
over jou", hernam David. „Wat denk
je van een dansje, terwijl we op onze
eendvogel wachten?"
„Prachtig"
(Wordt, vervolgd)