John F. Kennedy - Amerikaans president Vier jaar geleden voor het eerst in de publieke belangstelling In 1946 in de politiek LYNDON B. JOHNSON: BIJ VELE AMERIKANEN ONBEKEND KENNEDY'S EERSTE TAAK IS OPBOUW VAN NIEUW BESTUUR PROGRAMMA VAN PRESIDENT EN DEMOCRATISCHE PARTIJ DONDERDAG 10 NOVEMBER 1960 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Kennedy is een belezen man. Na de oorlog is hij een tijdje journa list geweest en heeft drie boeken geschreven: „Why England slept" (1910), over het gebrek aan voor bereiding van Engeland op de laatste wereldoorlog, „Profiles in courage" (1956), een serie biogra fische essays waarvoor hij de Pu- litzer-prijs kreeg, en „The strate gy of peace" (1960), een bundel redevoeringen. Nieuwe leider van V.S. vocht in tweede wereldoorlog tegen Japan Hij werd 29 mei 1917 in Brookline, Massachusetts, geboren als tweede zoon van Joseph Kennedy, Ame rikaans ambassadeur in Enge land van 1937 tot 1940, die als fi nancier een groot fortuin vergaar de en reeds bij zijn leven op elk van zijn negen kinderen een mil joen dollar vastzette. Hij genoot zijn opleiding aan de Harvard uni versiteit en de economische school van Londen. In de tweede wereld oorlog diende hij als luitenant bij de marine. Nadat bij een actie bij de Salomons-eilanden zijn motor torpedoboot door een Japanse des troyer in tweeën was gevaren, werd hij als vermist opgegeven. Achteraf bleek dat hij een grote rol had gespeeld bij het redden van de bemanning van zijn boot. Hij had een zwaar gewonde over een afstand van drie mijl met zijn tanden meegesleept naar een eiland. Zelf liep hij bij deze gelegenheid een rugkwetsuur op, die hem, te zamen met dc gevolgen van een hem destijds bij het voetballen overkomen ongeluk, bijna een po litieke carrière onmogelijk had gemaakt. De operatie liet een wonde achter die niet wilde helen en toen hem bleek dat hij met krukken zou moeten blijven lopen verkoos hij een tweede operatie ondanks het grote risico voor zijn leven. Wekenlang was hij zwaar ziek, maar nu kan hij weer ais vanouds aan sport doen en ber gen werk verzetten. Senator Hij kwam in 1946 in de politiek door zijn verkiezing als afgevaar digde van een district ln Boston. Hij werd tweemaal herkozen en werd in 1952 senator voor Massa chusetts. Ondanks zijn nederlaag op de con ventie in 1956 werd hij toen reeds als toekomstig kandidaat voor het presidentschap aangemerkt. JOHN F. KENNEDY Als senator lieèft Kennedy ge makkelijk begrip voor moeilijke kwesties getoond; gezond ver standen evenwichtigheid. Zijn col lega George Smathers van Florida zei van hem dat zijn grootste po litieke troef was dat de mensen hem mochten en hem wilden hel pen. In de verkiezingscampagne toonde hij grote gevatheid. Hij versiert zijn redevoeringen met aanhalingen uit de klassieken en weet interrupties handig te pare ren. Opschudding Arbeidslcwesties en sociale verze kering heben altijd zijn bijzondere belangstelling gehad. Wat de bui tenlandse politiek betreft heeft hij vooral de hulpverlening aan het buitenland gesteund, met name aan India. Enige tijd geleden ver wekte hij opschudding door ten gunste van de Algerijnse opstan delingen te spreken. De Kennedy's en hun dochter Ca roline. Kennedy's echtgenote is Jacqueline Bouvier, dochter van 'n Newyork- se financier. Zij hebben een doch tertje van drie jaar, Caroline. Kennedy's zuster Patricia is ge huwd met de Britse acteur Peter Lawford. Tijdens de tweede wereldoorlog deed Kennedy dienst bij de Ame rikaanse marine in de Pacific, waar hij een tijdlang comman dant van een motor-torpedoboot was. Op de foto staat Kennedy uiterst rechts met zijn bemanning aan boord van zijn schip. KROESJTSJEW KENT HEM John Fitzgerald Kennedy krijgt door zijn verkiezing tot president van de V.S. de reusachtige taak om in de 73 dagen vóór zijn installatie een nieuw bestuur op te bouwen, opdat er op 20 januari als Eisenhower het Witte Huis verlaat, geen vacuüm ontstaat. Op die dag treden namelijk ook de voornaamste advi seurs van de regering af en zelfs alle stukken, die volgens de traditie eigendom zijn van de aftredende president, zullen zijn verdwenen. Vóór die tijd moet Kennedy de belangrijkste van de 1200 functionarissen en medewerkers kiezen, van wie hij de be noeming in de hand heeft. Als staatshoofd heeft hij de leiding over 3.400.000 burgerambtenaren, bijna twee en een half miljoen man militair personeel en over een land met een jaarlijkse begroting van omstreeks tachtig miljard dollar (bijna 305 miljard gulden). Voorts is hij verantwoordelijk voor de diplomatieke betrekkingen met ruim zeventig landen. Als Amerikaans staatshoofd .leidt hij In feite ook de gehele westelijke wereld. In het binnenland heeft hij te maken met een congres, dat traditioneel zijn tegenspeler is. GEMAKKELIJKER Gezien het feit, dat de democraten zowel in het huis van af gevaardigden als in de senaat de meerderheid bezitten, zal hij het in dit opzicht gemakkelijker krijgen dan zijn voor ganger, wiens partij in het congres in de minderheid was. Aangenomen mag worden dat hij zijn verkiezing dan ook voor een deel te danken heeft aan mensen, die menen dat een democratische regering, met naast zich een democratische meerderheid in het congres, de belangen van de V.S. het beste kan dienen. De tijd dat president Woodrow Wilson tot drie dagen voor zijn installatie in 1913 kon blijven optreden als gouverneur van de staat New Jersey, is lang voorbij. De nieuwe begroting, die al voorbereid en aangekondigd door de aftredende president, is altijd een bron van zorg voor het nieuwe staatshoofd. Deze wenst namelijk vaak amendementen aan te brengen om de begroting aan te passen aan zijn eigen politieke opvattingen. HULP VAN IKE President Eisenhower heeft al te kennen gegeven, dat hij bereid is zijn opvolger te helpen bij de voorbereiding van de machtsovername. Verwacht wordt dat hij Kennedy zal uit nodigen, een vertegenwoordiger aan te wijzen die deel kan nemen aan de uitwerking van de begroting. Kennedy heeft Clark Clifford, een voormalig raadgever van president Truman, al benoemd voor het opstellen van alge mene aanbevelingen voor de overgangsperiode. Invloedrijkste politicus na president Eisenhower De 52-jarige senator Lyndon Bai- nes Johnson uit Texas, de leider van de democratische meerderheid in de senaat, werd door senator Kennedy gekozen als kandidaat voor het vice-presldentschap, na dat hij diens sterkste tegenstan der was geweest in de strijd om de democratische kandidatnur voor het presidentschap. Deze keuze werd algemeen beschouwd ais een poging van de „noordelij ke" Kennedy om de zuidelijke kie zers voor zich te winnen. Hoewel Johnson de laatste paar jaar de reputatie heeft gekregen van de invloedrijkste politicus in de V. S. na president Eisenhower, te zijn, weten duizenden Amerika nen waarschijnlijk niet wie hij is. Buiten zijn land is hij zeker niet erg bekend. Dit geldt echter niet voor het Kremlin. Premier Kroesj- tsjew begroette hem namelijk eens bij een ontmoeting in Wash ington met de woorden: „Ik ken U weliswaar niet, maar ik heb al uw redevoeringen gelezen en geen enkele ervan bevalt mij". Genie Sommigen van zijn collega's in 't congres beschouwen Johnson als een politiek en parlementair genie. Met grote vaardidgheid leidde hij sinds 1953 de democratische frac tie in de senaat, waarin de onder linge geschillen vaak dieper gaan dan de meningsverschillen met de republikeinen. Zijn streven als hoofd van de de mocratische meerderheid in de se naat tegenover de republikeinse regering was nog steeds geba seerd op een politiek van con structieve oppositie. Hij was de man die in 1957 vrijwel alleen het eerste wetsvoorstel op het gebied van de burgerrechten sinds 1875 door de senaat aanvaard wist te krijgen. Ook toen dit jaar een aanvulling van deze wet aan de Amerika's invloed in buitenland vergroten De pas gekozen democrati sche president, John Kenne dy, heeft in zijn verkiezings campagne gepleit voor een sterk Amerika, dat van uit een positie van militaire en economische superioriteit met de Sowjet-Unïe kan pra ten. Hij gaf als zijn mening te kennen, dat de V.S. in het buitenland prestige hebben verloren en dat het tijd is om de Amerikaanse invloed in de wereld te versterken. Hij beloofde te zullen ijveren voor een toenemende economische ex pansie en een verhoging van de nationale produktie, zonder de kracht van het land of de waarde van de dollar in gevaar te bren gen. Ook sprak hij zich uit voor uitbreiding van de taak de rege ring op het gezied van de socia le voorzienningen, zoals medische hulp aan mensen boven de 65 jaar en de bouw van woningen en scholen. Voorts is hij voorstander van sub sidieverlening aan de boeren. In dit verband heeft hij beloofd de kwestie van vraag en aanbod ten gunste van de landbouw te zullen regelen. Kennedy is de eerste democraat die in het Witte Huis zal zetelen sinds in 1952 Eisenhower als kan didaat van de republikeinen tot opvolger van president Truman werd gekozen. De nieuwe president ls het eerste rooms-kathol!ek» staatshoofd dat orde was, wist hij met succes het hoofd te bieden aan de fillbuster- actie van de zuidelijke senatoren- Vóór de N.A.V.O. Zijn kennis en ervaring op het ge bied van de buitenlandse politiek zijn enigszins beperkt, maar hij ls een internationalist en een er kend deskundige in defensiezaken. Hij is een overtuigd aanhanger van de N.A.V.O. en andere defen sieve bondgenootschappen en hij heeft krachtig geijverd voor aan vaarding van Eisenhowers voor stellen voor hulp aan het buiten land. Zijn opvatting is, dat hand having van de status quo met de communisten niet het hoogste doel mag zijn, maar dat de V. S. er toe moeten bijdragen, dat op doeltref fende wijze aan de uitdaging van het communisme het hoofd wordt geboden. Geboren uit een vooraanstaande, maar weinig vermogende boeren familie in Texas ging hij na een onderwijzersopleiding in 1931 als secretaris van een congreslid naar Washington. LYNDON B. JOHNSON de V.S. krijgen. Ook heeft dit land nog niet eerder een presi dent van zuiver Ierse afkomst gehad. In het economische programma van de democraten wordt gewe zen op de noodzakelijkheid van het tot ontwikkeling brengen der produktieve krachten van 't Ame- kaanse volk. John Kennedy wees er in een verkiezingsrede op, dat de economische groei in de Ver enigde Staten van 1953 tot eind 1959 slechts 2,4 procent bedroeg tegen 7 procent in de Sowjet- Unie. Op dit gebied moet als doel gesteld worden 5 procent. Een van de middelen, waarmede dit bereikt kan worden, is volgens de democratische kandidaat aan passing van de rentevoet aan de conjunctuur. Deze moet in een periode van economische terug gang verlaagd worden en wanneer zich weer inflatoire druk gevoe len doet omhoog gebracht worden. Ook zou de begroting als stabi liserende factor gebruikt kunnen worden. In een periode van welvaart moet er plaats zijn voor een be grotingsoverschot en moet de staatsschuld verminderd kunnen worden. Daartegenover is Ken nedy van mening, dat het in een periode van recessie noodzakelijk kan zijn, zijn toevlucht te nemen tot deficit-financiering ter bevor dering van de algemene bedrij vigheid. Het democratische economische programma verzet zich tegen on bezonnen loonsverhogingen, maar wenst een volledige werkgelegen heid. De partij wijst op de nood zakelijkheid de minder ontwikkel de gebieden van de Verenigde Staten te helpen. AMERIKA's NIEUWE PRESIDENT, John Fitzgerald Kennedy, de 43-jarige politicus met liet jongensachtig uiterlijk, was de eerste rooms-katholiek die sedert 1928 toen gouverneur Al Smith uit New York, ook een democraat, door Herbert Hoover verslagen werd naar het presidentschap dong. Vier jaar ge leden kwam hij juist 38^> stem tekort voor de kandidatuur voor het vice-presidentscliap tegenover senator Estes Kefauver. Dat was de eerste gelegenheid dat hij, als betrekkelijk onbekend politicus, in de publieke belangstelling kwam op de democra tische partijconventie.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1960 | | pagina 9