Werkloosheid liep in
Zeeland verder terug
Zeeuwse Almanak
S0UBURGSE BOEREmEmAM
MAAKTE DRIE MILJOEN VOL
Olijfje
U KUNT TOGAL ONVERWACHT NODIG HEBBEN
Agenda
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DINSDAG 8 NOVEMBER ,1.900
VOOR 'T EERST IN OKTOBER
Mede ten gevolge van de achterstand in de aardappelen- en in de suikcr-
bietenoogst, waardoor de normale seizoenstijging in de werkloosheid van
van de landarbeiders achterwege bleef, heeft zich voor het eerst in een
lange reeks van jaren in oktober een daling in de geregistreerde arbeids
reserve van mannen in Zeeland voorgedaan. Bedroeg deze arbeidsreserve
in oktober van het vorige jaar 2076, in de afgelopen maand september
stonden „slechts" 959 werklozen ingeschreven, waarna dit aantal in okto
ber verder terugliep tot 928. Dit bleek op de maandelijkse persbijeenkomst
in het districtsbureau voor de arbeidsvoorziening in Zeeland te Middel
burg, waar de werkloosheidscijfers werden toegelicht.
Maar situatie
niet verbeterd
Hierbij bleek, dat naar verwachting
ook in november de geregistreerde
arbeidsreserve van mannen lager zal
liggen dan in verhouding tot voor-
faande jaren. In de loop van decem-
er tot na nieuwjaar wordt echter
op een aanzienlijke stijging van het
aantal werklozen, zelfs van twee a
drieduizend, gerekend.
Het voor oktober zeer lage aantal
geregistreerde werklozen van 928
houdt dan ook niet in, dat de situa
tie enigermate verbeterd zou zijn.
Landelijk nam de arbeidsreserve in
de maand oktober slechts met 750
toe tot 27.847. Deze stijging is uit
sluitend het gevolg van de vermin
dering der seizoenwerkzaamheden en
liad vooral plaats onder bouwvak
arbeiders, hotelpersoneel en losse ar
beiders. De toename werd echter
enigszins gedrukt door de situatie in
de landbouw.
Alleen in de provincies Drente en
Zeeland liep de werkloosheid een wei
nig terug. Hiertegenover staat ech
ter, dat Zeeland met 16 werklozen
per 1000 mannelijke loontrekkenden
nog ver boven het landelijk gemid-
délde van 11 ligt. Met deze 16 per
1000 staat Zeeland nog steeds ste
vig op de vierde plaats, achter Dren
te met 41, Friesland met 26 en Gro
ningen met 24 werklozen per 1000.
Aanvullende werken
Van de geregistreerde arbeidsreserve
van 928 in Zeeland waren 906 geheel
werkloos en 22 werkzaam op aan
vullende werken. Vooral dit laatste
is ia schrille tegenstelling tot het
afgelopen jaar, toen 460 personen bij
aanvullende werken betrokken wa
ren.
In pro mllles uitgedrukt waren Mid
delburg met 25, Vlissingen met. 20,
Hulst met 19 en Zierlkzee met 18
boven het Zeeuwse gemiddelde van
16. Ver hieronder bleef Kruiningen
met 3.
Verdeeld over de verschillende be-
drijfsklassen en beroepsgroepen
blijkt, dat zich bij de bouwnijverheid
(101); de metaalnijverheid (35);
textielnijverheid (9) en bij het ho
telpersoneel (60) een kleine stijging
lieeft voorgedaan ten opzichte van
de maand september.
De geregistreerde vraag naar
mannelijke arbeidskrachten ten
opzichte van september in okto
ber is iets afgenomen, namelijk
van 1206 tot 1089. Maar in ver
gelijking tot oktober 1959 is deze
vraag nog driemaal zo groot. Het
merendeel van de vraag naar
mannelijke arbeidskrachten
kwam uit de landbouw, die met
433 ruim 40 pet. van het totaal
uitmaakt.
Verdeeld over de verschillende ra
yons was de geregistreerde vraag
gelijkmatig verdeeld. In afwijking
van de landelijke cijfers onderging
het aanbod van vrouwen in Zeeland
in de afgelopen maand een kleine
stijging, namelijk van 120 in sep
tember naar 127 in oktober.
Voorts werd nog meegedeeld, dat
voor de nieuwe vestiging van de
Hema in Goes, die binnenkort voor
het publiek geopend zal worden,
reeds de behoefte aan winkelperso
neel gedekt is, hetgeen bij het ar
beidsbureau verwonderlijk werd ge
noemd, omdat in betrekkelijk korte
tijd 58 meisjes zich hadden aange
meld.
Regen doet schade
aan uienteelt
Het zit (lit jaar de Nederlandse uien-
telers wel tegen. De aanhoudende,
dikwijls zware regenval heeft niet
alleen zeer vertragend gewerkt op de
oogst maar bovendien is de kwali
teit van de uieii er nadelig door be
ïnvloed.
Op het ogenblik liggen er overal in
de Nederlandse uiencentra nog uien
op het land en men kan weinig hoop
hebben dat hiervan nog wat terecht
komt. Het percentage is weliswaar
niet groot mèar de telers die hët aan
gaat hebben toch een strop.
De uien die de laatste tijd zijn bij
eengebracht in ren en bewaarplaats
hebben ook sterk geleden van het
natte weer want het percentage rotte
produkten is sterk toegenomen.
Schimmel komt neel veel voor en ook
het beruchte koprot doet zich gelden.
Er zijn streken waar 30 tot 40 pet.
van de uien moet worden gesorteerd
op exportgeschiktheid.
De export verloopt op het ogenblik
niet vlot. In de laatste week van ok
tober liep de totale export terug tot
3622 ton. In de daaraanvoorafgaande
weken werd steeds tussen 4J/2 en 5
miljoen kg per week geëxporteerd.
De prijs is de laatste tijd ook weer
teruggelopen. Voor de exportgeschik-
te middelkwaliteit wordt thans tus
sen 6y2 of 7y2 eent per kg betaald.
Examens
Voor het vakexamen detailhandel in
grammofoonplaten slaagde.te Rotter
dam mevrouw A. van Sorgen-Broer
te IJzendijke.
INLEGSTER FEESTELIJK ONTHAALD
Aquarel aangeboden
bij storting
Gewoon met het spaarbankboekje in
haar tas, terwijl zij totaal onwe
tend was van wat haar „boven
het hoofd hing", is mevrouw E. C.
Ufkesvan der Peijl uit de
Haaksbergenstraat in Souburg in
de spaarbank van de Coöperatie
ve Boerenleenbank „Oost en West-
Souburg" als een gevierde gast
N.C.B.-district Zeeland
in Ovezande bijeen
Het N.C.B. district Zeeland liicld za
terdag zijn jaarvergadering in zaal
Gessel te Ovezande. Deze huishoude-
.lijke bijeenkomst stond onder leiding
van de voorzitter, de heer Vercaute-
ren. Ook het hoofdbestuurslid, de
heer Merks, was aanwezig. Na afhan
deling van de huishoudelijke zaken
kwam onder meer nog de mogelijk
heid ter sprake om deze winter een
excursie te houden. De afdeling Ove
zande zal de meningen van de
Zeeuwse verenigingen over dit onder
werp vragen.
VAN
TOT
IN AFWACHTING.
Nu men overal weer in afwachting is
van de komst van St.-Nicolaas, wordt
er ernstig georganiseerd en verga
derd en sïnterklaasplannen krijgen
meer en meer gestalte. Ook in Sluis
zijn de eerste stappen voor het feest
van de goedheilig man weer onder
nomen. Het plaatselijk St.-Nicolaas-
comité heeft onder leiding van de
heer C. Brkkens de mogelijke acties
besproken tijdens een vergadering
in hotel Sanders-de Paauw. De heer
P. de Wispelaere gaf een overzicht
van de financiële consequenties, die
de vorig jaar gehouden acties met
zich mee hadden gebracht en men
besloot om weer, door een lijstinza-
meling, een beroep op de inwoners
van Sluis te doen. Een aantal dames
zal de verzorging van de kinderge
schenken op zich nemen. De school
kinderen zullen het feest gezamen
lijk in het parochiehuis vieren.
BIETEN.
In Bruinisse heeft de bietenactie
nog steeds een bevredigend ver
loop. Tot nu toe is het mogelijk
gebleken om de schepen, die in
de haven afmeerden vrijwel on
middellijk te laden. Maar ook in
Bruinisse doet de dreiging van de
aanhoudende regenval zien voelen.
De aanvoer van het land is al
niet meer wat die geweest Is,
daar bij de grotere bedrijven
reeds een achterstand in de leve-
MACHTEN
In het goede Aardenburg zijn on
langs mysterieuze machten aan het
werk geweest, zo meldt men ons uit
die gemeente. Tijdens een in de
raadsvergadering gehouden debat
ober een vergoeding voor het toren
uurwerk in Eede werd men het. er
tenslotte over eens, dat men in Eede
recht had op een hogere vergoeding
en dat de aloude St. Baaf in Aarden-
burg het moest blijven doen met
hetzelfde, al eerder voor dit toren
uurwerk uitgetrokken bedrag.
De St. Baaf protesteerde hoogst per
soonlijk.'
Want precies op het ogenblik dat
dit besluit werd genomen, begon het
prachtig verlichte uurwerk..... ach
teruit te lopen!
De vroede vaderen toonden evenwel
geen angst; zij bleven manmoedig
bij hun besluit. Alle mysterieuze
machten ten spijt
ring bestaat. De tot dusver gele
verde bieten zijn voor een groot
deel afkomstig van de kleinere
bedrijven.
OVERLAST.
Ook uit andere delen van de pro
vincie bereiken ons voortdurend be
richten van moeilijkheden bij het
binnenhalen van de bietenoogst ten
gevolge van de verontrustende regen
val. Onder Hontenisse moesten di
verse landbouwers hun werkzaamhe
den op de bietenvelden staken. Enke
len konden nog min of meer doorwer
ken met behulp van sleden, daar de
wagens in de drassige bodem weg-
zakken. De bietenaanvoer in de ha
ven van Walsoorden is echter reeds
sterk teruggelopen.
COLLECTE.
Al zal het overgrote deel van de
bouwkosten van de nieuwe gere
formeerde kerk te Bruinisse uit
rampenfondsgelden worden be
taald, een aanzienlijk bedrag
moest toch Ook door de gemeente
worden opgebracht. Daartoe werd
onder de nog geen 200 zielen tel
lende kerkgemeente een collecte
gehouden die maar even f 7207
heeft opgebracht
LATE GAST.
Een inwoner van Vrouwenpolder
heeft er op de Brummelhof nog een
late gast waargenomen. Het betrof
een eenzame zwaluw, die men In deze
tijd van liet jaar niet alleen laat,
maar ook wel vrij zeldzaam mag
noemen. Wellicht is de zwaluw in
de war geraakt toen het maar steeds
geen zomer wilde worden.
FEEST.
Tenslotte maken we nog even
melding van een feestelijk gebeu
ren, dat zich zaterdag te Terhole
(Hontenisse) zal afspelen. Het
gaat hier om het echtpaar Frey-
zer-Annaart, waarvoor het alweer
50 jaar geleden is dat het huwe
lijk werd gesloten. Een buurtco-
mité is inmiddels aan het werk
getogen om de krasse oudjes een
onvergetelijke gouden feestdag te
bezorgen.
binnengehaald. Met de inleg op
haar „boekje" maakte zij name
lijk de drie miljoen golden vol!
Een mijlpaal voor de bank in de
Kanaalstraat.
Daarom wilde het bestuur de inleg-
ster, die de spaarbank over dit
punt heen hielp niet met een dood
gewone aantekening in haar boek
je naar huis terugsturen: toen
men het moment van de zes nul
len voor de 3e keer zag naderen
besloot het bestuur de bewuste
klant met een mooie aquarel te
bedenken.
En zo gebeurde het maandagmiddag.
Bestuur, kassier en personeel wa
ren verzameld in een van de loka
len van het bankgebouw en in
een genoeglijk samenzijn werd het
bereiken van liet bedrag gevierd.
De voorzitter van het bestuur, de
heer Jac. Besuijen, richtte zich
met een hartelijke toespraak tot
de gelukkige inlegster en vertelde
baar en haar man, dat nog maar
twee jaar geleden de twee miljoen
was volgemaakt.
Dit betekent, dat in deze periode dus
het tegoed van de spaarders met
50% is toegenomen. Het aantal
spaarders is nu 1500 en het gemid
delde tegoed per boekje beloopt
ongeveer 2.000. „Onze spaar
bankboom wordt dus hoe langer
hoe dikker", aldus de heer Be
suijen, die zijn erkentelijkheid uit
sprak over het feit, dat ook me
vrouw Ufkes daar het hare toer
had bijgedragen.
Even probeerde de heer Besuijen nog
een voorstelling te geven van het
bedrag in klinkende munt op tafel;
maar hij kwam bij een eenvoudi
ge becijfering al gauw tot de ont
dekking, dat een denkbeeld als dit
niet opging.
De kassier, de heer P. Jongepier, die
tenslotte de gelukkige inlegster
had aangewezen, had ook nog en
kele woorden voor mevrouw Uf
kes en over de spaarbank, die hij
in de vorm van een rijmpje opdis
te.
Successen in de strijd
tegen de botersmokkel
In het afgelopen weekend had de Bel
gische douane in samenwerking met'
de rijkswacht, weer enkele fraaie suc
cessen in de strijd tegen de smokkel.
De „Vliegende Brigade" uit Lokeren
wist nabij Melsele een personenauto
met 900 kg boter in beslag te nemen.
De bestuurder kon ontkomen. Enkele
uren later achterhaalden dezelfde
ambtenaren bij Kalloo een bestelwa
gen geladen met 1000 kg boter,. De
bestuurder, D. V. uit Graauw, werd
gearresteerd. Nabij Stroobrugge werd
een personenauto met 600 kg en bij
St. Gillis eveneens een personenauto
met 600 kg gesmokkelde boter in be
slag genomen. In beide laatste geval
len- ontkwamen de smokkelaars.
}A\WVVVWA\AA\VWAW
Voor Zeeuws nieuws zie ook
de pagina's 5 en 8.
Advertentie)
PETROLEUM-VERWARMING
's Werelds t.opnaangeVonde.mefk, Voor kill.e.,
dagen, voor Verwafminp van nevenyèrtrek-
ken en aapyollende yerwarmina.bij strenge
kou. Modeliëiisfefïe van stij|vpl-M0DERN;tot
"tijdloos"-KLASSIEK.
voor f 46.500.
Verharden van straten in
Bergen op Zoom
aanbesteed
In het kantoor van de directeur van
gemeentewerken te Bergen op
Zoom werd aanbesteed het aanbren
gen van verhardingen in verschei
dene straten in het uitbreidingsplan
Zeekant te Bergen op Zoom. De ra
ming ervan bedroeg f 43.500. Er
waren slechts drie inschrijvingen,
nl. van aannemersbedrijf Adr. Klip-
pel Stavenisse voor f 45.875; fa. W.
van Vossen en Zn. St. Annalarid
voor f 47.200 en van de N.V. Aug.
van Dijck—Petit Bergen op Zoom
(Advertentie)
Toen mevrouw E. C. Ufkes-vun der
Peyl maandagmiddag de spaarbank
van de Coöperatieve Boerenleenbank
binnenstapte om een bedrag op haar
boekje te storten, werd zij feestelijk
onthaald. Omdat zij de f 8 miljoen
aan spaargelden volmaakte overhan
digde de voorzitter van het bestuur,
de heer J. Besuijen (links) haar een
aquarel. In het midden de heer Uf
kes, die ook deelde in de feest
vreugde.
(Foto P.Z.C.).
Voor migraine, verkoudheid, griep, reumatiek, spit en andere pijnen hebt
U nooit vlug genoeg iets in huis. Iets dat snel én afdoend helpt: Togal.
Met Togal hebt U altijd zin in 't leven. Bij apoth. en drog. TOGAL
0,95; 2,40; 8,88.
Sint-Nicolaasveiling in
Krabbendijke op 24 nov.
Teneinde de handel tijdens de Sint-
Nicolaasdagen te voorzien van vol
doende kwaliteitsfruit hebben diver
se Nederlandse fruitveilingen weer
het initiatief genomen om in de laat
ste week van november een speciale
Sint-Nicolaasf ruit veiling te houden.
De eerste van deze veilingen is op
23 november bij de fruitveiling in
Arnhem. Op 24 novembei volgt de
veiling K.E.O., in Krabbendijke en
op maandag 28 november om 10
's morgens de V.V. „O. B." in Eist.
Voor de kwekers die fruit aanvoeren
voor deze gelegenheid zijn verschil
lende 'prijzen beschikbaar gesteld;
o.m. een medaille van het Centraal
Bureau voor Tuinbouwveilingen.
„Eenzaam avontuur"
in Koewachtse kerk
Twee ondernemende brand-
weerlieden hebben dezer dagen
in de parochiekerk van het rus-
s tieké grensplaatsje Koewacht
H een eenzaam avontuur beleefd, s
Even voor de diénst in deze
s kerk begon, zagen de beide vrij-
willige brandweerlieden, dat j|
H een vlag, die boven uit de toren
stak, door felle rukwinden
§f dreigde stuk te scheuren. Geen
brand dus, maar wel uitslaand
gevaar... Ze beklommen snel de
trappen en borgen de vlag, in
geoefende samenwerking. Te- H
vreden over hun tegenwoordig-
heid van geest daalden ze ver-
volgens rustig de trappen af. n
Maar ver kwamen de vrijwilli-
m gers niet, want al dalend moes- §f
ten zij ook enkele deuren pas-
seren en die nu bleken herme-
tisch gesloten. Maar, geen nood.
De Koewachtse brandweer
heeft voor hetere vuren gestaan
en met veel overleg en nog
H meer moeite kregen zij de eer-
3 ste deur inderdaad open. He-
laas, de over-actieve koster had 3
de tweede deur zo uitstekend
m vergrendeld, dat zelfs de brand- 3
weer machteloos stond. Op dat n
moment hooiden zij, dat de mis-
sen waren begonnen. Deemoe- .3
3 dig bogen zij het hoofd... Na de 1
H dienst trachtten zij met klop- 3
3 signalen, harde schreeuwen en
zelfs zangduetten de aandacht 3
H te trekken. Tévergeefs. Toen
3 bleef er nog één redmiddel 3
H over: de klokken lulden. Dat
3 hielp: een opgeschrikte koster 3
- rende verontwaardigd naderbij
3 om de indringers de les te le-
zen. Het heeft de „indringers" 3
na hun verlossing dan ook nog
heel wat tijd gekost de koster 3
van hun onschuld te overtui-
gen
liiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
KUNST
Harasiewics speelde
Chopin
CONCERT- EN GEHOORZAAL
Op 8 september 1831 noteerde Cho
pin hij had kort tevoren verno
men dat de Russen Warschau hadden
bezet in zijn dagboek: „Doe de
aarde beven en laat zij de mensen
van deze eeuw verzwelgen". Dat is
de schreeuw van een machteloze, het
is de kreet van een méns in nood,
verteerd door de angst om wat daar
;inds in Polen gebeurde. „Doe de aar
de beven": nog grijpt ons deze de
monische vervloeking aan bij het
luisteren naar de Etude opus 10 num
mer 12 en het eerste Scherzo in br
klein. Want in deze composities heeft
Chopin zijn diepste gevoelens uit die
dagen in muziek gestalte gegeven:
zij vormen een aangrijpend monu
ment, aangrijpend als Zadkine's „Ge
schonden stad", de annen afwerend
en tegelijkertijd als een oudtestamen
tische profeet vervloekend ten hemel
geheven.
Adam Harasiewics 28 jaar en
Pools pianist had zich gisteren tot
taak gesteld deze heroisch-vertwijfel-
de Chopin het publiek zichtbaar te
maken. Het leek er op, alsof hij zijn
programma daarop geheel had inge
steld: behalve de „revolutie-etude"
en het eerste Scherzo speelde hij na
melijk ook het vierde; met deze drie
werken waren de hoofdlijnen van zijn
concert aangegeven. Twee Scherzi op
één programma, voorwaar geen ge
ringe opgave! Een Nederlands musi
coloog heeft eens het verschil uiteen
gezet tussen de Scherzi van Beetho
ven en die van Chopinzij hebben bij
de laatste een passief karakter, als
of de componist zich gevangen weet
in de 'onbarmhartige greep van sinis
tere machten; Beethoven daarente
gen is in het scherzo de actieve, die
een superieur spel met deze machten
speelt. Adam Harasiewics stond nu
gisteravond voor dé geweldige taak
de titanenworsteling van zijn grote
landgenoot uit de vorige eeuw op
nieuw te strijden. Welnu, hij heeft
deze opgave op een grootse wijze
volbracht. Zijn Chopin-vertolking
was adembenemend!
Een concertbezoeker zei ons na af
loop: „De romantische Chopin leeft
gelukkig nog". Wij moeten eerlijk
bekennen geen moment aan de ro
mantiek te zijn herinnerd, althans
niet aan de vaak misbruikte vorm
van zwijmelend sentiment. Bij het
luisteren naar dit spel hebben we een
naar ons gevoel volmaakte con
cert-ervaring gehad, namelijk we
hebben de pianist vergeten. Voor. ons
was er alleen Chopin, een strijdbare,
mannelijke Chopin, die niets te ma
ken had met de al dan niet wufte
sfeer van Parijse salons, niets met
overdreven sentimentaliteit. En pas
op het moment, dat het applaus los
barstte dit woord was gisteravond
wel op zijn plaats realiseerden we
ons, dat het Adam I-ïarasiewics was,
die op het podium als een volmaakt
medium fungeerde.
Hem dient de grootst-mogelijke lof
te worden gebracht voor zijn grandio
ze spel. Zijn fenomenale techniek
staat in dienst van een bewonderens
waardige muzikale geest, een geest
die bij voortduring waak- en werk
zaam is. Niet alleen in de drie hier
reeds genoemde werken, ook in de
andere onderdelen van het program
ma. Daarvan willen wij nog noemen
de Mazurka in cis, de Nocturne in B
en de wel uitermate magnifiek ge
speelde wals in As. Het publiek was
gisteravond opgekomen in een ver
wonderlijk groot aantal: zelfs het po
dium was bezet; ja, ja, Chopin ver
mag veelOvationeel applaus
met toegiften aan het slot, zo moet
nog worden vermeld. Tenslotte dient
te worden gememoreerd, dat het con
cert zoals gebruikelijk georganiseerd
was door de Z.V.U.
de K.
„Die Jahreszeiten" in
Bergen op Zoom
Op dinsdag 15 november zal de Chris
telijke Oratorium Vereniging in
Bergen op Zoom in de Ned. hervorm
de kerk haar jaarlijkse uitvoering
geven. Ditmaal zal worden uitge
voerd „Die Jahreszeiten" van Joseph
Haydn. Medewerking wordt ver
leend door Maria Suchel, sopraan,
Bert van 't Hoff, tenor; Peter de
Vos, bas en Tyn van Eyk, klavecim
bel De begeleiding verzorgt het Bfa-
batsch Orkest onder leiding van Wirri
ter Burg.
VANDAAG
Middelburg - Electro: Slachtoffers van
het trottoir, 19.30 uur, IS jaar; City:
Gezelschap Radiostaü-eomedie voor
personeelsver. P.Z.JS.M20 uur;, Ned.
Koffiehuis; lezing voor plaatselijke
Raad Zeeland van' da Nat. Vrouwen
raad, 14.30. uur: kunsthandel Van
Ben them en Jutting: tentoonstelling
Haagse School, 9—16 uur.
Vlissingen Luxor: Ontsnapt uit Chiku-
Shan, 20 uur; Alhambra: De wraak
van Frankenstein, 20 uur, 18 jaar;
Concertgebouw: Vrouwendag P.v.d.A.,
afd. Vlissingen, 20 our: Britannia;
jeugdvoorstellingen door „Arena"
voor Z.V.U., 10 en 14 uur.
Goes Grand; Grenspjraten, 20 uur, 14
jaar; Zaal Juliana ..Doe-het zelf",
tentoonstelling. 14—17 en 19--22 uur.
Prins van Oranje: vergadering Ver
eniging tot Bevordering Bijenteelt in
Nederland afdeling Noord- en. Zuid-
Beveland, 14 uur.
