Ijsafzetting en dichte mist nog
steeds vijanden van luchtverkeer
Nederland voelt voor
Brits ruimteplan
GEEN LUCHTVAART MOGELIJK
ZONDER DE METEOROLOGIE
K.N.A.C. VRAAGT MINISTER OM
RIJKSKEUR VEILIGHEIDSGORDEL
LEIDER EN ZEVEN LEDEN VAN
JEUGDBENDE VEROORDEELD
WOENSDAG 2 NOVEMBER 1960
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Ondanks moderne hulpmiddelen
(Van onze weerkundige medewerker)
De herfst en de winter die voor de deur staat kenmerken zich niet zelden,
met name voor het luchtverkeer, door dagen met dichte mist, lage wolken
of situaties met gevaar voor ijsafzetting en soms ook zware sneeuwbuien;
al met al omstandigheden die ondanks de meeste actuele weerberichtge-
ving en ondanks het gebruik van radar en ultra moderne landingsbaan-
verlichtingen nog steeds tot de grootste vijanden van het luchtverkeer
behoren. „Luchtvaart"' zou geheel ondenkbaar zijn zonder meteorologie.
Dit zag men zelfs in 1920 al in toen de K.L.M. zijn eerste vluchten op
Londen begon, via het Engelse Kanaal. Aan het strand bij Calais stond
toen een groot bord waarop bij ongunstig weer aan de Engelse zijde van
Het Kanaal met grote letters werd opgeschreven bijvoorbeeld MIST. De
piloot, die geen radio aan boord had, keerde als hij dat woord zag prompt
naar Schiphol terug.
Nueen 40 jaar later, vertrekt er geen enkel vliegtuig van een lucht
haven (zo luiden de voorschriften) of de vlieger stelt zich bij de aanwezige
„Meteo-Dienst" eerst op de hoogte van het weer op de route en op de
plaats van bestemming.
de weerschepen op de oceaan die re
gelmatig actuele weerrapporten ver
sturen (radiografisch) en ook gemid
deld twee keer per dag een raaioson-
deballon oplaten voor het verkrijgen
van de gegevens uit de hogere lucht-
Veiligheid voor alles
Bij slecht zicht of zeer lage wolken
wordt er op Schiphol een waarnemer
naar de landingsbaan gestuurd die
vandaar regelmatig met een „wallcie
talkie" draadloos het juiste zicht op
geeft. Dit is van groot belang want
elke luchtvaartmaatschappij stelt
voor het landen bij mist en zeer lage
bewolking haar eigen limieten, ook
weer afgestemd op het type toestel.
Bij een horizontaal zicht van minder
dan 200 meter en een wolkenhoogte
van hoogstens 80 meter zijn er al heel
wat toestellen die naar een uitwijkha-
ven moeten uitzien. Met behulp van
radar en moderne gerichte
landingslichten waarvan bijvoorbeeld
het vliegveld Eelde momenteel de
modernste in ons land in gebruik
heeft, kan men soms bij zeer dichte
mist (ongeveer 50 meter zicht) nog
wel een toestel veilig op de baan zet
ten maar wij respecteren de leuze
„veiligheid voor alles" zodat de pas
sagierstoestellen het heus niet wagen
te landen wanneer de meteorologi
sche omstandigheden ongunstiger
zijn dan de landingsvoorschriften
luiden.
Nu de vliegtuigen steeds sneller en
ook steeds hoger vliegen, althans
op de lange afstanden, vraagt dit
steeds meer van de meteorologi
sche diensten die echter, ook in ons
land, over een zeer snelle uitwisse
ling van actuele weerberichten be
schikken. Het dit jaar in gebruik
genomen „Morte-systeem" waar
mee men zeer actueel elk half uur
de berichten van alle belangrijke
Europese vliegvelden ontvangt,
mag de nieuwste aanwinst worden
genoemd.
Ook in de lucht Is de gezagvoerder
steeds van het weer op de hoogte. Via
de ultra korte golf geven bijvoorbeeld
Shannon Airport,, Schiphol, Paris Or-
ly, Gothenburg en andere luchthavens
regelmatig elk half uur de actuele
weerrapporten van de vliegvelden in
hun rayon, die men ook thuis (zij wor
den per radiotelefonie in de Engelse
taal uitgezonden) bij gunstige atmos
ferische omstandigheden kan besluis-
teren.
Motorkoerier-telex
Vooral op de lange routes als naar
Amerika is het voor de gezagvoerder
van groot belang nauwkeurige inlich
tingen te hebben over bijvoorbeeld
de windrichting en -sterkte en dit al
les krijgt hij haarfijn uitgewerkt van
de meteoroloog die hem aan de hand
van alle beschikbare gegevens de
gunstigste lang niet altijd de kortste
in kilometers! (route aangeeft .name
lijk die route waarop het toestel de
minste tegenwind ondervindt.
Een belanrijke rol spelen hierbij ook
Vijfdaagse werkweek
voor winkelpersoneel
(Van onze speciale verslaggever.)
Een Amsterdams zelfbedieningsbe-
drijf in de levensmiddelenbranche
heeft besloten voortaan op maandag
de gehele dag te sluiten teneinde
zijn personeel een vijfdaagse werk
week te bezorgen, en tevens omdat
de bedrijfsleiding tegen een zaterdag
middagsluiting is.
Amsterdamse middenstandskringen
hebben deze maatregel voorbarig ge
noemd, omdat het hoofdbedrijfschap
detailhandel de werktijdverkorting
nog in studie heeft. In België en
Duitsland geldt een verplichte win
kelsluiting op zaterdagmiddag reeds
langer.
lagen zoals dit ook op het vaste land
(in Nederland alleen in De Bilt twee
keer per etmaal) wordt gedaan. Om
streeks 1914 gebruikte men hiervoor
op Soesterberg" een grote vlieger die
men voorzien van weerkundige appa
ratuur aan een lange lijn opliet. Daar
na stuurde men bij gunstig wéér een
vliegtuig de lucht in (tot ongeveer
5000 meter hoogte) voorzien van een
meteorograaf voor temperatuur
luchtdruk. Een motorrijder stond bij
aankomst van dit „weervliegtuigje"
klaar om de gegevens zo snel mogelijk
naar De Bilt te brengen. Wat een ver
schil met de snelle uitwisseling per
telex die men momenteel gebruikt.
Behalve dat de vliegers zelf alle gege
vens die zij nodig hebben opvragen,
verstrekken zij niet zelden tijdens de
vlucht ook gegevens die voor de me
teoroloog van belang kunnen zijn
wanneer die bijvoorbeeld eens een
frontje mocht zijn kwijt geraakt of
wanneer zich tussen de mazen van het
waarnemingsnet zware buiten moch
ten hebben ontwikkeld. Ook wanneer
er ijsafzetting wordt geconstateerd
wordt dit meestal dadelijk doorgege
ven zodat ook andere toestellen op aie
route tijdig gewaarschuwd kunnen
worden.
Uitwijken
Er komt in de luchtvaart, ten aanzien
van de weersomstandigheden, onnoe
melijk meer kijken dan de leek durft
te veronderstellen. Velen zullen niet
meer weten dan dat een vliegtuig
steeds tegen de wind in landt en start
hetgeen op een vliegveld al zo'n ge
wone zaak is dat dit nauwelijks meer
bij „het weer" gerekend wordt. De
herfst en winter brengen voor de mees
te Europese luchthavens weer een
moeilijke tijd met zich mee. Het
voor de passagier onaangenaam wai
hij bijvoorbeeld in een vliegtuij,
komend van Rome niet op Schiphol
kan landen maar moet uitwijken naar
Londen, Parijs of Eelde. Dit komt zo
nu en dan voor maar deze teleurstel
ling is altijd nog beter dan een lan
ding met risico enzo zullen dè
passagiers het zelf ook voelen.
OP GROND VAN ZWEEDSE ERVARING
Geen gevaar bij
te water raken
(Van onze Haagse redactie).
De K.N.A.C. heeft maandag in een
brief aan de minister van verkeer
en Waterstaat gevraagd om voor
schriften te laten ontwerpen voor
veiligheidsgordels in auto's. Voorts
heeft men de minister verzocht het
daarheen te leiden, dat nog slechts
goedgekeurde en van een rijkskeu r
voorziene veilighéidsgordëls verkocht
mogen worden.
Zowel in Zweden als in de Verenigde
Staten is onomstotelijk vast komen
te staan, dat de veiligheidsgordel een
zeer belangrijke bijdrage vormt tot
de verkeersveiligheid en de bescher
ming van automobilisten en passa
giers bij ongevallen. In grote Ame
rikaanse wagens, met veel ruimte
voor de passagier op de voorbank
ligt het belang vooral in het voorko
men dat de passagier bij een bot
sing waarhij vrijwel altijd de por
tieren openspringen naar buiten
wordt geslingerd. In kleinere, Euro
pese wagens kunnen zij voorkomen,
dat de passagier met het hoofd dash
board of voorruit raakt.
Ondeugdelijk
In Zweden, waar reeds veel ervaring
was opgedaan met veiligheidsgordels
ontbrak tot voor kort een grondige
studie van de eisen, waaraan deze
gordels moesten voldoen. De over
heid heeft zich toen met de zaak
bemoeid en een grote semi-officiële
instantie is begonnen met zeer uitge
breide proefnemingen. Hierbij bleek,
dat ALLE bestaande gordels ondeug
delijk waren. Bij sommige traden be
schadigingen van de wervelkolom op,
andere waren te elastisch, zodat zij
als een catapult werkten, weer an
dere gordels hadden geen goede slui
ting. Men heeft vervolgens specifieke
eisen opgesteld, waaraan alle gordels
moeten voldoen. De gordels, die
thans verkocht worden, moeten van
een rïjkskeur worden voorzien.
De K.N.A.C. vraagt thans aan mi
nister Korthals de financiële moge
lijkheden te scheppen om ook in Ne-
In Goor zijn honderden ganzen bij
eengebracht om goed gemest te wor
den. De dieren zullen levend of ge
slacht in binnen- en buitenland wor
den verzonden. Met de kerstdagen
zullen velen zich aan een lekkere
bout tegoed kunnen doen.
derland een dergelijke propaganda
op te zetten. Doch tevens zou de K.
N.A.C. dan graag zien, dat het pu
bliek beschermd wordt tegen het ko
pen van ondeugdelijk materiaal. De
club denkt hierbij aan een onderzoek
door T.N.O.
In de V.S. geven verschillende ver
zekeringsmaatschappijen reeds kor
tingen op de premie aan gebruikers
van veiligheidsgordels. Ook in Ne
derland is er thans een maatschappij,
die een dergelijke korting geeft.
De in ons land veel gehoorde vrees,
dat een veiligheidsgordel bij het te
water raken van een auto juist fa
taal kan zijn, onderschrijft de K.N.
A.C. niet. Integendeel: gebleken is,
dat in 90 procent van de gevallen,
een auto met de vier wielen tegelijk
te water raakt en dan langzaam
zinkt. Een veiligheidsgordel, mits van
een goede sluiting voorzien, zal er
voor zorgen, dat de passagiers op
hun plaatsen blijven en daarna de
voorgeschreven maatregelen kunnen
nemen.
Het aambeeld van Gretna Green waar
op duizenden huwelijken zijn beklonken
is voor het hoofdkantoor van de B.B.C.
in Londen teruggevonden. Het aambeeld
werd enkele dagen geleden gestolen. Het
werd uit een vrachtwagen geworpen, die
daarop snel wegreed.
In Parijs zal 3 november a.s. het
proces worden gevoerd tegen 20
vooraanstaande officieren en burgers,
die hebben deelgenomen aan de ja-
nuari-opstand in Algiers.
Foto: Eén van de leiders van de
opstand, Pierre Lagaillarde.
Weense professor in Birma
door rovers vermoord
Rondtrekkende Birmese rovers heb
ben een gastprofessor uit Wenen, dr.
Karl Herzceg, afgelopen zondag
vermoord toen hij in Noord-Birma
door een afgelegen gebied trok.
De 35-jarige Herzceg, gastprofessor
in de internationale economie aan
de universiteit van Rangoon, had
bijna een economisch onderzoek in
de provincie Shan, bij de grens met
communistisch China, voltooid.
P.T.T.-ambtenaar na
fraude aangehouden
Nadat bij het postcheque- en giro
kantoor in Arnhem een tekort werd
ontdekt van circa f 9500, is door de
postrecherche een P.T.T.-beambte
aangehouden. Deze heeft bekend te
hebben gefraudeerd door met behnlp
van een door hem tussengevoegd
girobiljet de girorekening van een
kennis met een bepaald bedrag te
laten verhogen.
Dit bedrag werd door de girodienst
uitbetaald. De op deze wijze verkre
gen aanzienlijke som geld heeft de
P.T.T.-beambte met nog drie Arn
hemmers, die intussen ook zijn aan
gehouden, grotendeels opgemaakt.
Het viertal is voor de officier van
justitie te Arnhem geleid.
INBRAKEN IN AMSTERDAM EN APELDOORN
„Het Afstapje" als
hoofdkwartier
De rechtbank te Amsterdam heeft
dinsdag vonnis gewezen tegen de lei
der en zeven leden van een bende
Amsterdamse jongeren, die hun
hoofdkwartier hadden in het koffie
huis „Het Afstapje" in de Spuistraat,
ter zake van inbraken in Amsterdam
en Apeldoorn, een poging daartoe in
Hilversum en een geval van afpersing.
Elk hunner werd tot een lagere dan
de door de officier van justitie geëiste
straf veroordeeld. Uit het oogpunt
van generale preventie had de officier
straffen van twaalf maanden waar-
rijf voorwaardel
met aftrek gevorderd,
De 29-jarige koffiehuishouder Goof J.,
die als de leider van de bende wordt
beschouwd, hoorde zich veroordelen
tot drie jaar en zes maanden met af
trek (tegen hem was vijf jaar met
aftrek geëist). De 23-jarige kok D. C.
de W. werd veroordeèld tot drie jaar
met aftrek (eis: vier jaar met aftrek;
de officier had daarin een straf ver-
disconteeid voor een geval van afper
sing onder bedreiging met alarmpis
tool van een Engelsman).
De 27-jajrige koopman H. J. B. werd
veroordeeld tot twee jaar en drie
maanden niet aftrek (de eis was drie
jaar met aftrek). De 26-javige koop
man T. A. (tegen wie twee jaar met
aftrek was geëist), kreeg een jaar
en zes maanden met aftrek.
De 34-jarige bouwvakarbeider A. J.
C. B. werd gevonnist met een jaar en
zes maanden met aftrek, waarbij de
rechtbank er rekening mee hield dat
hij de delicten heeft gepleegd tijdens
een proeftijd en daarom ter beschik
king zal worden gesteld van de rege
ring. (De officier had tegen hem drie
jaar met aftrek geëist). De 3 9-jarige
schoorsteenveger H. B. werd veroor
deeld tot twee jaar jeugdgevangenis.
(Tegen hem was drie jaar met aftrek
geëist).
De zaak tegen de 20-jarige metselaar
W. S. werd teruggewezen voor het
uitbrengen van een psychiatrisch
rapport. Een zelfde beslissing nam de
rechtbank in de zaak tegen de 22-ja-
rige magazijnbediende F. J. C. V.,
(de enige van de bende met een nog
blanco strafblad) voor het uitbrengen
van een voorlichtingsrapport, (de of
ficier had tegen deze twee twaalf
maanden waarvan vijf voorwaardelijk
gevorderd).
Vijf jaar voor mishandeling
in zaak Jacob Catsstraat
De rechtbank in Den Haag heeft dins
dag de 31 Jarige Haagse koopman G.
N. G. wegens zware mishandeling, de
dood tot gevolg hebbend, veroordeeld
tot een gevangenisstraf van rijf Jaar
met aftrek van voorarrest en ter be
schikkingstelling van de regering.
Zijn vrouw, de 18-jarige F. J. K.
kreeg wegens oplichting een gevan
genisstraf van vier maanden met af
trek van vier maanden voorarrest op
gelegd.
De koopman was tenlaste gelegd in de
nacht van le op 2e pinksterdag van
dit jaar de door zijn vrouw mee-
felokte 67-jarige Haagse boekbinder
C. M. in of voor zijn woning aan
de Jacob Catsstraat in Den Haag met
een slagersmes te hebben doodgesto
ken. De 18-jarige vrouw maakte er
een gewoonte van mannen op straat
aan te klampen en mee naar haar
huis te nemen. Thuisgekomen eiste
zij vooraf betaling, waarna zij met be
hulp van haar echtgenoot haar klan
ten goed- of kwaadschiks buiten de
deur zette.
De officier van justitie die de vrouw
nog een kans wilde geven, had tegen
haar een gevangenisstraf van twaalf
maanden waarvan zes voorwaardelijk
geëist. Zaterdagavond is de vrouw
echter weer wegens het oplichten van
mannen door de Haagse recherche
aangehouden. Staande tussen twee
rechercheurs vernam zij dinsdag haar
vonnis. „U heeft wel beantwoord aan
de vrees, die de officier van justitie
heeft uitgesproken", zei de president
tot haar. „Welnee, ik heb mets ge
daan", was het antwoord van de jon
ge vrouw, die het gepresteerd had
nog voor de uitspraak van haar zaak
weer in haar oude fout te vervallen.
Tegen haar echtgenoot had de officier
van justitie een gevangenisstraf van
tien jaar met aftrek en terbeschik
kingstelling van de regering geëist.
In beginsel akkoord
Ontwikkeling van
Blue Streak-raket
(Van onze Haagse redactie)
Een woordvoerder van het mi
nisterie van buitenlandse zaken
heeft aan de Britse ambassade
meegedeeld, dat de Nederlandse
regering in beginsel voelt voor
samenwerking met de Britten
aan de ontwikkeling van in eer
ste instantie de Blue Streak-
raket, een ballistisch projectiel
voor vreedzame doeleinden.
In een aide-memoire had de Britse
regering enige tijd geleden de Neder-
Luchtincident zou
overdreven zijn
voorgesteld
Het rapport dat een Brits-Westduitse
commissie heeft opgesteld na een
diepgaand onderzoek van het luchtin
cident van twee Dnitse „Sabre"
straaljagers en de „Cornet" waarin
het Britse koninklijk paar onderweg
was naar Engeland, bevat aanwijzin
gen dat de Engelse vlieger in zijn
verklaringen over het incident „te
ving gesproken heeft". Dit wordt
vernomen in kringen van het West-
duitse ministerie van defensie.
De zegsman verklaarde dat het reeds
door beide regeringen goedgekeurde,
doch op verzoek van de Britse nog
niet gepubliceerde rapport, „veel be
vat dat ervoor pleit de beide West-
duitse vliegers niet te straffen".
Ook zei hij dat het rapport niet zo
ongunstig voor de Westduitse lucht
macht was als aanvankelijk is ver
ondersteld.
De Engelse piloot Stevens, tweede
bestuurder van de uit Denemarken
onderweg naar Engeland zijnde „Co-
met", heeft volgens de zegsman te
haastig gesproken toen hij zei dat
de Sabres zijn toestel op 15 meter
—aren gepasseerd.
Belgisch paartje won race tegen
de klok in Gretna Green
Een Belgisch paartje heeft de race tegen de klok gewonnen en
is dinsdag in de Schotse plaats Gretna Green in de echt verbonden.
De 19-jarige mijnwerker Felix Josef Mertens en de 28-jarige Mar-
garetha von Herle, eigenares van een kruidenierswinkel in Be
ringen. wisten de ambtenaar van de burgerlijke stand over te
halen zijn kantoor om acht uur te openen, dat is een uur vroeger
dan gewoonlijk.
Het Belgische paar wilde de trein naar Manchester halen die hen
aansluiting gaf op het vliegtuig naar België. De getuigen een
ander paartje dat zijn toevlucht had gezocht in Gretna Green
versliep zich echter en de ambtenaar van de burgerlijke stand ver
bond het bruidspaar met behulp van een tolk in de recordtijd
van vier minuten in de echt, toen de getuigen eindelijk kwamen
opdagen. Voor zijn vertrek verklaarde de bruidegom: „Mijn ouders
hadden bezwaar tegen ons huwelijk omdat ze dachten dat ik te
jong was. Zij denken dat ik op vakantie ben en ze weten niet dat
wij het vliegtuig naar Manchester hebben genomen. Ik zal het ze
moeten vertellen als ik thuis kom".
landse regering gepolst over haar
ideeën inzake ruimtelijk onderzoek.
De Nederlandse regering heeft nu
zeer duidelijk te kennen gegeven dat
men alles voor samenwerking voelt,
mits er binnen afzienbare tijd nadere
besprekingen van de Engelse plan
nen zullen plaatshebben in multilate
raal Europees verband.
Zeer binnenkort zullen de mondelinge
mededelingen van de woordvoerder
van buitenlandse zaken schriftelijk
aan de Britse ambassade worden be
vestigd.
De bedoeling van het Britse plan
is met een aantal Europese landen te
komen tot een gezamenlijke ontwik
keling van het ruimteonderzoek.
Hiervoor zou men in eerste instantie
een beroep op Nederlands financiën
en wetenschappelijke kennis willen
doen.
Een eerste deel van het ruimtepro-
gramma omvat een verdere ontwik
keling van de Blue Streak-raket, die
gecombineerd met enkele raketten
van een ander type zou kunnen wor
den vervolmaakt tot een meertraps
raket waarmee men in de toekomst
zelfs de maan zou kunnen bereiken.
Zoals bekend is de Britse minister
van luchtvaart, Thorneycroft enkele
dagen geleden in Parijs geweest om
o.a. de ruimteplannen van de Britten
te bespreken en om interesse voor
het Britse project bij de Fransen te
kweken. Men verwacht dat Thornev-
croft nog enkele Europese landen zal
bezoeken met hetzelfde doel, maar in
Haagse kringen neemt men niet aan
dat hij na het vrij duidelijke Neder
landse antwoord op het Engelse aide-
memoire nog een bezoek aan Neder
land zal brengen.
Bloemenbombardement
voor keizerin Farah
Vliegtuigen van de Perzische lucht
macht hebben gisteren het „Ko
ningin Farah ziekenhuis" te Te
heran, waar de toekomstige vorst
van de pauwentroon geboren is.
ter ere van koningin Farah ge
bombardeerd... met bloemen.
Uit de overvliegende toestellen wer
den duizenden boeketten bloemen
boven het ziekenhuis uitgewor
pen. Ze vielen op het dak. maar
ook in de straten rondom het ge
bouw.
Ter gelegenheid van de geboorte van
een troonopvolger heeft het Perzi
sche ministerie van financiën be
paald dat de belasting tot het
einde van het Perzische Jaar (21
maart) met twintig procent zal
worden verlaagd.
Keizerin Farah en haar jonggeboren
zoon maken het beiden zeer goed.
aldus is door de leiding van ds
kraamkliniek medegedeeld. Kei
zerin Farah voedt haar zoontje
zelf. J
Vertaling van Hugo Claus
bekroond
Een jury, bestaande uit fcmilc
Langui, Karei Jonckheere, R. Fonc-
ke, FC. Losset en R. Guiette heeft de
Koopar-prijs J9ó8-'59 voor de beste
vertaling in liet Nederlands toege
kend aan Hugo Claus voor zijn ver
taling van „Onder het melkwoud"
i Dylan Thoma»,
